Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech Việt Nam

BIÊN HÒA, THÁNG 11/2009 TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG KHOA TÀI CHÍNH – KẾ TOÁN -----X W ----- BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HÓA TẠI CÔNG TY TNHH MITSUBA M-TECH VIỆT NAM HỒ NGUYÊN UYÊN LỜI CẢM ƠN Hơn 4 năm học tập dưới giảng đường Đại học, cùng với thời gian thực tập tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech Việt Nam em đã tích luỹ được nhiều kiến thức cho mình. Báo cáo nghiên cứu khoa học này được hoàn thành nhờ vận dụng khung lý thuyết kết hợp với thực tế trong thời gian thực tập. Để có kiến thức hoàn thành báo cáo nghiên cứu khoa học này, em xin bảy tỏ lòng tri ân đến quý Thầy, Cô trường Đại Học Lạc Hồng đã tận tình giảng dạy và truyền đạt những kiến thức bổ ích trong suốt thời gian em học tập tại trường. Xin cảm ơn Cán bộ khoa Tài chính-Kế toán đã quan tâm, có những hướng dẫn kịp thời trong thời gian thực tập. Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy giáo Huỳnh Đức Lộng đã quan tâm, tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em trong suốt thời gian viết báo cáo. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo công ty TNHH Mitsuba M-Tech Việt Nam đã tạo điều kiện cho em thực tập trong môi trường làm việc năng động và hiện đại. Em xin gửi lời cảm ơn Anh, Chị phòng kế toán đã quan tâm hướng dẫn, cung cấp những số liệu cần thiết hỗ trợ em trong khi viết báo cáo. Xin chân thành cảm ơn! SV: Hồ Nguyên Uyên. MỤC LỤC Mục lục Danh mục viết tắt Danh mục sơ đồ và bảng biểu PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................Trang 1 1. Lý do chọn đề tài ...........................................................................................................1 2. Tổng quan lịch sử nghiên cứu của đề tài .......................................................................1 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài......................................................................................2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài.................................................................2 5. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................................2 6. Những đóng góp mới của đề tài ....................................................................................2 7. Bố cục của đề tài............................................................................................................3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HÓA 1.1. Tổng quan về kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa ........................................................4 1.1.1, Khái niệm và đặc điểm hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu......................4 1.1.1.1, Khái niệm............................................................................................4 1.1.1.2, Đặc điểm .............................................................................................4 1.1.1.3, Các hình thức và phương thức kinh doanh xuất nhập khẩu................4 1.1.2, Các điều kiện và phương tiện thanh toán quốc tế...........................................5 1.1.2.1, Các điều kiện thanh toán quốc tế ........................................................5 1.1.2.2, Các phương tiện thanh toán quốc tế....................................................6 1.1.3, Các phương thức thanh toán quốc tế ..............................................................7 1.1.3.1, Phương thức chuyển tiền ....................................................................7 1.1.3.2, Phương thức nhờ thu...........................................................................7 1.1.3.3, Phương thức tín dụng chứng từ...........................................................8 1.1.4, Các điều kiện thương mại quốc tế trong kế toán xuất nhập khẩu...................9 1.1.4.1, Điều kiện cơ sở giao hàng..................................................................10 1.1.4.2, Điều kiện về giá thanh toán ...............................................................11 1.1.5, Đặc điểm về hợp đồng xuất nhập khẩu ..........................................................12 1.1.6, Hạch toán việc sử dụng ngoại tệ.....................................................................12 1.1.6.1, Nguyên tắc hạch toán ngoại tệ ............................................................12 1.1.6.2, Xử lý chênh lệch tỷ giá .......................................................................13 1.2. Kế toán nhập khẩu hàng hoá ......................................................................................13 1.2.1, Kế toán nhập khẩu trực tiếp............................................................................14 1.2.1.1, Chứng từ và nguyên tắc hạch toán......................................................14 1.2.1.2, Tài khoản sử dụng...............................................................................15 1.2.1.3, Kế toán nghiệp vụ nhập khẩu trực tiếp ...............................................16 1.2.2, Kế toán nhập khẩu uỷ thác..............................................................................19 1.2.2.1, Chứng từ và nguyên tắc hạch toán......................................................20 1.2.2.2, Tài khoản sử dụng...............................................................................21 1.2.2.3, Kế toán nghiệp vụ nhập khẩu uỷ thác.................................................21 1.3. Kế toán xuất khẩu hàng hoá .......................................................................................28 1.3.1, Kế toán xuất khẩu trực tiếp.............................................................................28 1.3.1.1, Chứng từ và nguyên tắc hạch toán......................................................28 1.3.1.2, Tài khoản sử dụng...............................................................................29 1.3.1.3, Kế toán nghiệp vụ xuất khẩu trực tiếp............. ...................................29 1.3.2, Kế toán xuất khẩu uỷ thác ..............................................................................32 1.3.2.1, Chứng từ và nguyên tắc hạch toán......................................................32 1.3.2.2, Tài khoản sử dụng...............................................................................32 1.3.2.3, Kế toán nghiệp vụ xuất khẩu uỷ thác..................................................33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY TNHH MITSUBA M-TECH VIỆT NAM. 2.1. Tình hình tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh và tổ chức công tác kế toán tại công ty TNHH MITSUBA M-TECH VN.........................................................................40 2.1.1, Tình hình tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh .............................................40 2.1.1.1, Lịch sử hình thành và phát triển .........................................................40 2.1.1.2, Chức năng, nhiệm vụ công ty …. .......................................................43 2.1.1.3, Quy mô công ty...................................................................................44 2.1.1.4, Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm .............................................47 2.1.1.5, Tổ chức bộ máy quản lý sản xuất kinh doanh tại công ty ..................50 2.1.1.6, Một số chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh của công ty....55 2.1.1.7, Những thuận lợi, khó khăn và phương hướng phát triển của công ty Mitsuba M-Tech Vietnam .................................................................................................57 2.1.2, Tình hình tổ chức công tác kế toán tại công ty...............................................59 2.1.2.1, Một số chế độ, chính sách áp dụng trong công ty..............................59 2.1.2.2, Hình thức tổ chức hệ thống sổ sách kế toán ......................................60 2.1.2.3, Tổ chức bộ máy kế toán tại công ty ...................................................63 2.2. Thực trạng kế toán xuất nhập khẩu hàng hoá tại công ty...........................................66 2.2.1, Đặc điểm hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu tại công ty..........................66 2.2.2, Kế toán quá trình Nhập khẩu hàng hoá ..........................................................67 2.2.2.1, Quy trình nhập khẩu............................................................................67 2.2.2.2, Chứng từ sổ sách và luân chuyển chứng từ ........................................68 2.2.2.3, Tài khoản sử dụng ……......................................................................69 2.2.2.4, Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.......................................70 2.2.3, Kế toán quá trình xuất khẩu hàng hoá ............................................................83 2.2.3.1, Quy trình Xuất khẩu............................................................................83 2.2.3.2, Chứng từ sổ sách và luân chuyển chứng từ ........................................85 2.2.3.3, Tài khoản sử dụng...............................................................................86 2.2.3.4, Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.......................................87 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY TNHH MITSUBA M-TECH VIỆT NAM. 3.1. Nhận xét …….............................................................................................................92 3.1.1.,Tổ chức công tác kế toán tại công ty ..............................................................92 3.1.2, Công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa tại công ty ..................................93 3.1.2.1, Ưu điểm...............................................................................................93 3.1.2.2, Nhược điểm.........................................................................................94 3.2. Một số giải pháp góp phần hoàn thiện kế toán nhập khẩu hàng hoá tại công ty........96 3.2.1, Hạch toán đúng các tài khoản sử dụng XNK .................................................96 3.2.1.1, Hạch toán hàng mua nhưng chưa nhập kho........................................96 3.2.1.2, Hạch toán chi phí thu mua và phân bổ hàng hoá bán ra .....................97 3.2.1.3, Hạch toán hàng xuất bán nhưng chưa xác định tiêu thụ .....................98 3.2.2, Hoàn thiện công tác quản lý và tổ chức xung quanh vấn đề xuất nhập khẩu hàng hoá ...........................................................................................................................99 KẾT LUẬN ......................................................................................................................101 Danh mục tài liệu tham khảo Phụ lục DANH MỤC VIẾT TẮT ĐĐSX: Điều độ sản xuất GTGT: Giá trị gia tăng KT: Kế toán NĐTKD: Nhập đầu tư kinh doanh NH: Ngân hàng NK: Nhập khẩu NKD: Nhập kinh doanh NNSNN: Nộp ngân sách nhà nước NSNN: Ngân sách nhà nước NSX: Nhập sản xuất QĐ: Quyết định QLCL: Quản lý chất lượng SXKD: Sản xuất kinh doanh T/S: Thuế xuất TK: Tài khoản TLNTT: Tổng lợi nhuận trước thuế TNCN: Thu nhập cá nhân TNDN: Thu nhập doanh nghiệp TNHH: Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ: Tài sản cố định ƯĐĐB: Ưu đãi đặc biệt ƯĐTT: Ưu đãi thông thường XKD: Xuất kinh doanh XNK: Xuất nhập khẩu XSX: Xuất sản xuất DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, BẢNG BIỂU VÀ HÌNH ẢNH. Sơ đồ 1.1: Quy trình thực hiện phương thức thanh toán tín dụng chứng từ.........Trang 8 Sơ đồ 1.2: Sơ đồ tài khoản các nghiệp vụ chủ yếu (Nhập khẩu trực tiếp) ...................18 Sơ đồ 1.3: Sơ đồ tài khoản các nghiệp vụ chủ yếu tại đơn vị ủy thác nhập khẩu .......23 Sơ đồ 1.4: Sơ đồ tài khoản tại đơn vị nhận ủy thác nhập khẩu ...................................27 Sơ đồ 1.5: Sơ đồ tài khoản các nghiệp vụ chủ yếu (Xuất khẩu trực tiếp) ....................31 Sơ đồ 1.6: Sơ đồ tài khoản các nghiệp vụ chủ yếu tại đơn vị ủy thác xuất khẩu ........35 Sơ đồ 1.7: Sơ đồ tài khoản tại đơn vị nhận ủy thác xuất khẩu ....................................38 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm Cuộn phát xung - Pulser Coil Assy ...............................................................................................................................48 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý.....................................................................51 Sơ đồ 2.3: Hình thức ghi sổ theo hình thức nhật ký chung ..........................................62 Sơ đồ 2.4: Bộ máy kế toán tại công ty...........................................................................64 Sơ đồ 2.5: Luân chuyển chứng từ đối với hàng hóa nhập khẩu ....................................69 Sơ đồ 2.6: Luân chuyển chứng từ đối với hàng hóa xuất khẩu.....................................85 Biểu đồ 2.1: Vốn đầu tư và vốn pháp định của công ty từ năm 1998 đến tháng 8 năm 2009 ...............................................................................................................................44 Biểu đồ 2.2: Tình hình nhân sự của công ty từ năm 1997 đến năm 2008.....................45 Biểu đồ 2.3: Doanh thu bán hàng của công ty qua năm 2007 và năm 2008 .................56 Biểu đồ 2.4: Tổng lợi nhuận trước thuế, Thuế thu nhập doanh nghiệp và Nộp ngân sách nhà nước của công ty qua hai năm 2007 và năm 2008 .........................................56 Bảng biểu 2.1: Phân bổ tình hình nhân sự của công ty theo vị trí làm việc năm 2008 .......................................................................................................................46 Bảng biểu 2.2: Phân bổ tình hình nhân sự của công ty theo trình độ năm 2008...........46 Bảng biểu 2.3: Hướng dẫn các thao tác của quy trình sản sản phẩm Cuộn phát xung - Pulser Coil Assy ............................................................................................................49 Bảng biểu 2.4: Kết quả hoạt động sản xuất trong hai năm 2007 và 2008.....................55 Bảng biểu 2.5: Bảng liệt kê hàng hóa nhập khẩu theo Số hợp đồng : MV09/04/004 , ngày 03/04/2009 ............................................................................................................73 Bảng biểu 2.6: Điều chỉnh thuế sau khi bổ sung C/O mẫu D theo tờ khai số: 862/NKD .................................................................................................................76 Bảng biểu 2.7: Điều chỉnh thuế sau khi bổ sung C/O mẫu D theo tờ khai số: 439/NĐTKD ...........................................................................................................77 Bảng biểu 2.8: Điều chỉnh thuế sau khi bổ sung C/O mẫu D theo tờ khai số: 855/NĐTKD ...........................................................................................................81 Bảng biểu 2.9: Bảng liệt kê hàng hóa nhập khẩu theo số hợp đồng: MCG-V0905, ngày 01/07/2009 ....................................................................................................................89 Hình ảnh 2.1 : Công ty Mitsuba M-Tech Việt Nam .....................................................41 Hình ảnh 2.2 :Giao diện của phần mềm kế toán ACCNET 2000 .................................61 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài. Thương mại quốc tế phát triển, Việt Nam thực hiện chính sách mở cửa và đã gia nhập WTO. Đây là một cơ hội và cũng là thách thức to lớn đối với nền kinh tế Việt Nam. Đứng trước những yêu cầu phát triển kinh tế như vậy các doanh nghiệp sẽ phát sinh nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa thương mại quốc tế với nhau. Hoạt động xuất nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, thông qua xuất nhập khẩu chúng ta mới có cơ hội tiếp cận với máy móc công nghệ hiện đại, giải quyết được nhu cầu tiêu dùng trong nước, đảm bảo đầu vào cho quá trình sản xuất, tạo việc làm ổn định cho người lao động. Để có thể thực hiện tốt quá trình xuất nhập khẩu thì kế toán – công cụ quan trọng để quản lý kinh tế quốc dân nói chung và quản lý doanh nghiệp nói riêng, nó cung cấp những thông tin một cách chính xác, đầy đủ về tình hình sản xuất, kinh doanh, tình hình tài chính cho các nhà quản lý. Đối với những doanh nghiệp kinh doanh hàng xuất nhập khẩu, thông qua công tác kế toán, Ban lãnh đạo sẽ đưa ra được quyết định nên chọn mặt hàng nào, thị trường nào sẽ đem lại cho mình lợi nhuận nhiều nhất. Điều này không những giúp doanh nghiệp có thể cạnh tranh trên thị trường đầy biến động và khó khăn mà còn đạt được những mục tiêu do mình đặt ra. Nhận thấy được tầm quan trọng cũng như sự cần thiết của công tác kế toán quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa, cùng với sự chấp thuận của nhà trường và ban lãnh đạo công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN – là công ty hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu, em quyết định chọn đề tài “ Hoàn thiện công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN” làm báo cáo nghiên cứu khoa học. 2. Tổng quan lịch sử nghiên cứu của đề tài. Do nhu cầu trao đổi mua bán hàng hóa giữa các quốc gia ngày càng mở rộng, từ đó hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu cũng từ nhu cầu đó đã xuất hiện.Và Việt Nam, kinh doanh xuất nhập khẩu đã thật sự khởi sắc và hòa nhập vào làn sóng giao thương với nước ngoài từ sau Đại hội VI của Đảng Cộng Sản Việt Nam năm 1986, đưa ra đường lối đổi mới toàn diện. Đến thời điểm hiện nay, tốc độ tăng trưởng thương 2 mại Việt Nam gia tăng đáng kể thể hiện cả về kim ngạch Xuất khẩu và Nhập khẩu. Do đó, đã có rất nhiều nhà nghiên cứu chọn đề tài kinh doanh xuất nhập khẩu, cũng như kế toán quá trình kinh doanh xuất nhập khẩu làm đối tượng nghiên cứu của mình. Các đề tài nghiên cứu đã đưa ra những cơ sở lý thuyết, tính khoa học cũng như thực tế về hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, kế toán quá trình kinh doanh xuất nhập khẩu. Và từ đó đã có nhiều đề tài nghiên cứu về công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa được thực hiện. Mỗi người có một cái nhìn riêng, cách nhìn nhận vấn đề riêng và đã đưa ra được quan điểm của mình, đóng góp dù chỉ một phần nhỏ vào sự phát triển của hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu [2]. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài : Tìm hiểu về quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa tại công ty, từ đó đi sâu nghiên cứu tìm hiểu về công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa của công ty. Qua đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa của công ty TNHH Mitsuba M-tech Việt Nam. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài : ™ Đối tượng của đề tài : công tác kế toán xuất nhập khẩu hàng hóa. ™ Phạm vi nghiên cứu của đề tài : − Về không gian : Tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN. − Về thời gian : Từ ngày 01/07/2009 đến ngày 20/11/2009 5. Phương pháp nghiên cứu : − Phương pháp thu thập, tổng hợp số liệu: thu thập số liệu qua các hoá đơn, chứng từ và tài liệu của cơ quan thực tập. Điều tra thu thập số liệu thứ cấp và các loại sổ sách của công ty. − Phương pháp phân tích, so sánh, thống kê và một số phương pháp khác. 6. Những đóng góp mới của đề tài. Báo cáo đánh giá được tình hình công tác kế toán xuất nhập khẩu khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN. Đã chỉ ra được những ưu nhược điểm của công ty trong thời gian qua. 3 Tìm ra những thiếu sót cũng như những hạn chế trong công tác kế toán xuất nhập khẩu khẩu hàng hóa của công ty để từ đó đề ra các biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán xuất nhập khẩu khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN. 7. Bố cục của đề tài : Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài có 3 chương : − Chương 1 : Cơ sở lý luận về kế toán xuất, nhập khẩu hàng hóa. − Chương 2 : Thực trạng công tác kế toán xuất, nhập khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech VN. − Chương 3 : Hoàn thiện công tác kế toán xuất, nhập khẩu hàng hóa tại công ty TNHH Mitsuba M-Tech V