Khóa luận Nghiên cứu và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ KHOA ĐIỆN TỬ ỄN THÔNG VI Hoàng Đình Thiệp NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ MẠCH CHỐNG GỌI TRỘM ĐIỆN THOẠI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY Ngành: Điện tử Viễn thông HÀ NỘI – 2005 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ KHOA ĐIỆN TỬ VIỄN THÔNG Hoàng Đình Thiệp NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ MẠCH CHỐNG GỌI TRỘM ĐIỆN THOẠI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHÍNH QUY Ngành: Điện Tử Viễn Thông Cán bộ hướng dẫn: Th.s Chử Văn An Cán bộ đồng hướng dẫn : CN Trần Thanh Hải HÀ NỘI – 2005 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1].Tống Văn On, Hoàng Đức Hải. Họ vi điều khiển 8051. NXB Lao động- Xã hội, 2001 [2]. TS. Ngô Diên Tập. Vi xử lý trong đo lường và điều khiển . NXB khoa học kĩ thuật. [3]. Vũ Đức Thọ. Thiết bị đầu cuối thông tin. NXB Giáo Dục, 2002. [4]. [5]. Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ MẠNG ĐIỆN THOẠI VÀ CẤU TẠO MÁY ĐIỆN THOẠI. 1.1: Sự ra đời của máy điện thoại và mạng điện thoại. 1.1.1: Sơ lược về lịch sử phát triển. Các hệ thống điện thoại đã được phát triển từ mạch tương tự, tương đối đơn giản do Alexander Graham Bell phát minh vào năm 1876. mạch điện này như hình vẽ: Ống nghe Ống nghe i(t) Đường dây điện thoại Đường dây điện thoại Nguồn ắc quy Không có tiếng nói Có tiếng nói Hình 1: Hệ thống điện thoại cổ điển Hai máy điện thoại được nối với nhau qua đường dây điện thoại là cáp xoắn đôi & máy điện thoại được cấp nguồn từ các trạm trung tâm (Central office). Nguồn cung cấp dòng điện một chiều chạy trong vòng dây điện thoại khép kín. Micro phone than được sử dụng trong điện thoại. Nó gồm bột than được đóng gói không chặt vào một hộp có mặt co giãn được gọi là máy rung, khi các sóng áp lực âm thanh đập vào màng rung, bột than bị nén và giãn. Việc nén giãn này tạo ra một điện trở biến đổi làm cho dòng điện trong mạch vòng được điều chế. Từ đó tạo ra một tín hiệu dòng điện âm thanh (như hình vẽ ). Ống nghe của điện thoại gồm một nam châm điện với một màng rung thuận từ đặt trong một từ trường. Dòng điện âm tần truyền cảm ứng qua nam châm điện làm cho màng rung của ống nghe rung và âm thanh được tái tạo lại. Hệ thống điện thoại hai dây đơn giản trong hình (1.1) có 3 thuận lợi: Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 1 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại - Rẻ tiền. - Các máy được cấp nguồn từ trạm trung tâm qua đường điện thoại vì vậy không cần nguồn tại nơi thuê bao. - Mạch điện song công. Hệ thống hai dây này có bất lợi là không thể sử dụng các bộ khuếch đại tín hiệu chỉ theo 1 hướng. Bởi vậy đối với các kết nối điện thoại đường dài cần có kĩ thuật cao cấp hơn là mạch 4 dây. Tóm lại, các mạch điện thoại có thể được chia thành 2 loại chính: + Mạch 2 dây (mạch vòng cục bộ) + Mạch 4 dây 1.1.2: Mạng điện thoại Bộ mã hóa PCM Bộ phân kênh TDM Nhận tín hiệu DS-0 từ CO DS-0 Bộ giải mã PCM Mạch lai 2 dây ─> 4 dây Phát Thu M ạch cân bằng Tín hiệu DS-0/PCM (64kbit/s) Bộ ghép kênh TDM 24DS-0 Truyền tín hiệu DS-1 đến CO Dây xanh lá cây 24 đ ườ ng th uê b ao Bộ tạo điện áp chuông 90V. 20Hz Đường dây đến thuê bao điện thoại 200 200 48V Dây đỏ 24DS-0 Hình 2: Hệ thống điện thoại có các thiết bị đầu cuối từ xa Hệ thống vòng cục bộ được sử dụng hiện nay sẽ được mô tả đơn giản như sau: Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 2 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại Trạm chuyển mạch cục bộ nối hai bên hội thoại bằng cách tạo 1 kết nối cứng giữa 2 vòng cục bộ thích hợp. về cơ bản đây là một kết nối nối tiếp với một nguồn (đặt tại trạm điện thoại) Dây có điện áp dương từ trạm trung tâm được gọi là dây đầu nhọn (tiplead) và nó được đánh dấu màu xanh lá cây. Dây có điện áp âm được gọi là dây đấu vòng (ring lead) và được đánh dấu màu đỏ. Các thuật ngữ đầu nhọn và đầu vòng được xuất xứ từ thời sử dụng một bảng chuyển mạch phích cắm tại trạm trung tâm và các đầu này được nối vào một phích cắm có các tiếp xúc đầu nhọn và đầu vòng. Giắc cắm này tương tự giắc của một ống nghe phone stereo có các tiếp xúc đầu nhọn vòng và vỏ bọc. Đầu tiếp đất được nối vào vỏ bọc. Kết nối cuộc gọi: Bên gọi nhấc Handset( tổ hợp ống nghe và micro) lên hành động này đóng tiếp điểm chuyển mạch (off book) để cho dòng DC chạy qua đường dây điện thoại của người gọi. Dòng điện này khoảng 40mA, được thụ cảm tại trạm trung tâm là trạm thiết lập một tín hiệu tone mời quay số trên đường dây bên gọi (khoảng 400 Hz). Bên gọi có thể quay số bằng cách sử dụng quay số xung hoặc đa tần. nếu sử dụng quay số xung, dòng điện DC bị ngắt một số lần bằng số được quay (với tốc độ10 xung/s). Ví dụ: có 5 lần ngắt dòng điện khi quay số 5. Khi nhận được dãy số hoàn chỉnh của bên gọi, trạm trung tâm đặt bộ tạo chuông (90v, 20v, bật 2s, tắt 4s) vào đường dây tương ứng số được quay. Kết quả làm rung chuông điện thoại. Khi bên được gọi nhấc ống nghe, dòng điện DC chạy vào đường dây báo hiệu cho trạm trung tâm biết để ngắt bộ tạo chuông và nối 2 bên với nhau qua chuyển mạch. Dòng điện một chiều bây giờ chạy qua các đường dây của cả hai bên gọi và được gọi. Cả hai bên có thể nói và nghe đồng thời, đây là hoạt động tràn song công. Việc cung cấp cho mỗi thuê bao một đôi dây riêng trên tất cả các đường tới trạm trung tâm là rất tốn kém. Trong các ứng dụng mà ở đó một số lượng lớn thuê bao tập trung cách trạm trung tâm một khoảng cách nào đó thì giá thành của hệ thống giảm đi đáng kể bằng cách sử dụng các thiết bị đầu cuối từ xa (remote Terminal_RT). Các RT còn cho phép đặt các máy điện thoại cách trạm trung tâm một khoảng cách bất kì. Thiết bị đầu cuối từ xa RT cung cấp điện áp ắc qui và dòng điện rung chuông cho máy điện thoại của thuê bao. Đường 2 dây rung các tín hiệu voice frequency Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 3 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại (VF_tần số thoại) song công đến và đi khỏi thuê bao được chuyển sang đường bốn dây mang 2 đường đơn công phát và thu tín hiệu bằng một mạch lai (hybrid). Mạch lai là một mạch biến áp cân bằng (hay một mạch điện tử tương đương ) để tạo lên sự cách li giữa tín hiệu phát và thu. Do vậy hiện tượng tự dao động sẽ không sảy ra khi tín hiệu phát đã được khuếch đại hồi tiếp qua đường dây thu. Tín hiệu thoại VF phát được chuyển đổi thành tín hiệu PCM và nó được ghép kênh phân chia theo thời gian với các tín hiệu PCMđến từ thuê bao khác nối vào RT. Tín hiệu TDM được gửi đi trên một đường trung kế tới trạm trung tâm. Tương tự tín hiệu thu được từ đường trung kế được phân kênh và giải mã để được tín hiệu VF cho thuê bao. Trong các hệ thống điện thoại hiện nay người ta thay thế các chuyển mạch tương tự tại Central Office bằng các chuyển mạch số. Các chuyển mạch tương tự được điều khiển bằng mạch logic chuyển tiếp đầu nối sẵn. hiện nay, các trạm điện thoại hiện đại sử dụng các hệ thống chuyển mạch điện tử (ESS_Electronic Switching System). Với ESS cần có một máy tính điều khiển hoạt động chuyển mạch bằng phần mềm gọi là điều khiển bằng chương trình lưu trữ. Hơn nữa các ESS gần đây sử dụng chuyển mạch số thay cho chuyển mạch tương tự. Trong một Central Office chuyển mạch số, tín hiệu VF của khách hàng được chuyển đổi sang PCM và được ghép kênh phân chia theo thời gian với các tín hiệu PCM khác vào một đường số tốc độ cao (khi các RT được sử dụng, việc chuyển đổi tín hiệu VF sang PCM được thực hiện tại RF). Trạm trunng tâm số chuyển mạch một cuộc gọi bằng cách đặt dữ liệu PCM của bên gọi vào khe thời gian TDM đã gán cho bên đích (bên được gọi ). Đây gọi là trao đổi khe thời gian (ISI_Time Slot Interchange). Chuyển mạch số (cho một khách hàng ) và nó cho phép chuyển mạch giữa dữ liệu và hình ảnh đã số hóa cũng như âm thanh PCM. Tuy nhiên nhiều trạm trung tâm chuyển mạch tương tự hiện nay vẫn được sử dụng vì lí do kinh tế, tất nhiên các tín hiệu VF phải được chuyển sang PCM,TDM trước khi một chuyển mạch số có thể sử dụng. Đối với cuộc gọi đường dài, trạm trung tâm cục bộ chuyển mạch cuộc gọi tới đường trung kế để nối với một trạm trung tâm ở xa. Các đường trung kế thường mang tín hiệu TDM hoặc FDM, nhưng TDM được ưa chuộng hơn. Nếu Central Office cục bộ sử dụng các chuyển mạch tương tự, mạch 2 dây phải được chuyển thành 4 dây (sử dụng mạch lai) vì các bộ lặp một chiều được sử dụng 1 chuyển mạch số thì bộ chuyển mạch số đóng vai trò tương đương RT so với central office ở xa và 2 CO được nối với nhau qua các trung kế TDM tốc độ cao. Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 4 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại Tóm lại: thuê bao điện thoại tương tự được nối với một CO hoặc một thiết bị đầu cuối từ xa RT qua đường dây thuê bao cácp xoắn đôi. CO và RT cũng xem như một thiết bị đầu cuối của vòm thuê bao và nó có các chức năng: + Kết thúc đường dây với một tải AC 900Ω( cân bằng với đất ) + Cung cấp dòng Dc từ nguồn của nó qua các điện trở 200 Ω cân bằng (đối với điểm điều khiển thì tổng trở DC là 400Ω). + Kiểm tra dòng điện để xác định trạng thái cúp máy hoặc nhấc máy + Nhận thông tin quay số từ thuê bao + Sử dụng điện áp rung chuông và báo hiệu tiến trình gọi (âm quay số, báo bận, báo rung chuông …) + Chuyển đường 2 dây sang 4 dây trong các CO số hoặc trên các cuộc gọi đường dài. + Cung cấp chuyển đổi số_tương tự và tương tự _số cho các hệ thông số + Kiểm tra đường thuê bao và điểm cuối đường dây. + Cung cấp sự cách ly và bảo vệ cần thiết cho CO và RT 1.2: Cấu tạo chung của máy điện thoại. Đặc điểm kĩ thuật của máy điện thoại phụ thuộc kĩ thuật truyền dẫn tín hiệu thoại của mạng (ghép kênh theo tần số, ghép kênh theo thời gian, ghép kênh theo mã), hai kĩ thuật sau đều thuộc điện thoại số, kĩ thuật đầu là điện thoại tương tự. Chức năng căn bản của máy điện thoại là: - Phát và tiếp nhận báo hiệu; - Phát mã số thuê bao bị gọi; - Phát và thu tín hiệu thoại để nói chuyện; - Khử trắc âm, chống các loại nhiễu và điều chỉnh âm lượng để âm thu được là dễ nghe nhất. Hiện nay kĩ thuật vi xử lí được dùng trong các máy điện thoại khiến khả năng dịch vụ và cung cấp tiện ích của máy điện thoại rất phong phú. Kĩ thuật máy tính trong mạng thông tin điện thoại số chủ động và kết hợp với thiết bị đầu cuối tạo ra nhiều dịch vụ điện thoại chất lượng cao. Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 5 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại Máy điện thoại gồm các khối sau: - Chuông; - Chuyển mạch nhấc - đặt; - Quay số; - Tổ hợp (ống nói và tai nghe trên cấu trúc có tay cầm); - Mạch khử trắc âm, diệt tiếng “keng” “click”, điều chỉnh âm lượng. Ngoài các khối cơ bản trên, máy điện thoại còn có thể có: Hệ thống vi xử lí, hệ thống ghi âm, màn hình và các hệ thống hỗ trợ truyền dẫn. Dưới đây là một sơ đồ khối của máy điện thoại: Chống đảo cực Thu chuông Chuyển mạch nhấc đặt Quay số Diệt tiếng keng/click Điều chỉnh âm lượng Ống nói Micro Sai động Tai nghe Mạch cân bằng Bảo vệ quá áp Hình 3: Sơ đồ khối máy điện thoại + Khối bảo vệ quá áp để chống điện áp cao do đường dây điện thoại chập với đường dây điện lực hoặc sét đánh. Mạch thường gồm 2 diode zener mắc ngược chiều nhau: Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 6 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại L1 Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 7 D D L2 Hình 4: Mạch bảo vệ chống quá áp Nếu có điện áp lớn hơn điện áp của diode +0,6v thì diode sẽ thông và điện áp dư ra sụt trên điện trở của đường dây. + Mạch chống đảo cực điện áp: Để điện áp một chiều từ tổng đài đưa đến các khối sau nó có cực tính ổn định, mạch thường dùng cầu diode: Hình 5:Mạch chống đảo cực bằng cầu diode L1 A B ─ + L2 Dù điện áp trên L1 và L2 thế nào thì điện áp trên A vẫn là (+) và trên B vẫn là (-). Với mạch lúc nào cũng có 2 diode thông và 2 diode cấm. Mạch này có cấu tạo đơn giản và giá thành hạ nhưng lúc nào cũng có 2 diode tham gia và mạch cấp nguồn. sụt áp trên diode là 1,2v÷ 1,4v. Đối với những điện thoại ở gần tổng đài thì sụt áp trên mạch chống đảo cực không ảnh hưởng đến chất lượng đàm thoại nhưng với những điện thoại ở xa tổng đài thì sụt áp này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng đàm thoại. Để khắc phục nhược điểm này người ta sử dụng mạch chống đảo cực dùng IC. Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại L1 Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 8 Hình 6: Mạch chống đảo cực dùng IC T1 T2 T4 T3 RB RB A L2 B + Mạch thu chuông : Mạch thu chuông dùng để nhận tín hiệu gọi và báo cho người sử dụng thuê bao biết. Tín hiệu chuông đối với các tổng đài cũ là 20Hz điện áp 88v hoặc 25Hz điện áp 86v. Các tổng đài hiện nay dùng tần số 50Hz, phát 1s nghỉ 4s, các tổng đài cũ phát 2s nghỉ 4s. Mạch thu chuông có tính chất chọn lọc tần số và tính phi tuyến sao cho chỉ làm việc với tín hiệu chuông và không làm việc với tín hiệu thoại và tín hiệu quay số. Mạch thu chuông của điện thoại ấn phím và điện thoại dùng đĩa quay số khác nhau. Đối với mạch thu chuông của điện thoại dùng đĩa quay số thì hoàn toàn là cơ khí. Thành phần chính là chuông xoay chiều, sử dụng trức tiếp dòng điện xoay chiều từ tổng đài đưa đến. Dòng chuông nhỏ nhất là 3mA. Tiếng chuông có được là do va chạm cơ khí và nhờ cộng hưởng cơ học khi quả chuông đập vào nắp chuông. Với chuông của máy điện thoại ấn phím người ta IC hóa hoàn toàn. Tín hiệu chuông được chỉnh lưu thành dòng 1 chiều để nuôi IC chuông hoạt động. Chuông có âm thanh đa âm. + Chuyển mạch nhấc đặt: gồm một hệ thống tiếp điểm đặt ở phía dưới của bộ đỡ tổ hợp, khi nhấc tổ hợp lên mạch đàm thoại được nối thông và có nguồn cung cấp, khi đặt tổ hợp xuống mạch đàm thoại bị ngắt đồng thời mạch thu chuông được đấu sẵn trên đường thuê bao để tiếp nhận các cuộc gọi từ thuê bao khác đến. Chuyển mạch nhấc – đặt có thể là cơ khí, từ, quang… tùy loại máy. + Bộ gửi mã số thuê bao: Để gửi số thuê bao tới tổng đài: Có 2 phương pháp là xung thập phân và lưỡng âm đa tần ( Dual Tone Multi Frequency_ DTMF). Máy dùng đĩa quay số sử dụng phương pháp xung thập phân Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại Máy ấn phím dùng cả 2 phương pháp trên Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 9 Hình 7: Ma trận bàn phím DTMF 3 A2 1 697 1 B4 5 6770 7 C8 9852 * 0 # D941 1209 1336 1477 1633 + mạch diệt tiếng keng/click. Trong máy điện đĩa quay số thì khi quay số hoặc nhấc đặt tổ hợp thì tai nghe thấy tiếng kêu của chuông. Điều này do quá trình quá độ của xung quay số hoặc đột biến dòng 1 chiều khi nhấc đặt tổ hợp gây lên. Trong điện thoại ấn phím không phát ra tiếng keng/click khi nhấc đặt tổ hợp nhưng vẫn gọi như vậy do thói quen cần thiết phải khử những tiếng này. Đề ra 2 phương án: - Cắt tần số: tần số tín hiệu chuông lớn hơn tần số của xung quay số do đó có thể dùng 1 mạch lọc thông cao để tín hiệu chuông thì cho qua, tín hiệu quay số thì không cho qua. Tuy nhiên nếu sử dụng phương pháp này thì phỉa dùng tụ và cuộn cảm giá trị lớn nên thực tế phương án không được sử dụng. - Định hướng điện áp . Hầu hết tất cả các loại tổng đài tín hiệu chuông do tổng đài cung cấp thường lớn hơn rất nhiều so với tín hiệu của xung quay số và tín hiệu thoại. phương án diệt tiếng keng/click dựa trên phương pháp tạo nên mức ngưỡng của tín hiệu chuông. Phương án này có nhược điểm duy nhất là làm giảm độ nhạy của chuông nhưng thực tế vẫn dùng phương pháp này. Chỉ cần 1 diode zerner để tạo mạch này. Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại + Mạch bù trừ chiều dài đường dây thuê bao. Trước đây khi đàm thoại bằng các máy điện thoại ta thường thấy hiện tượng các thuê bao ở gần tổng đài thì chất lượng đàm thoại tốt hơn còn các thuê bao ở xa thì chất lượng đàm thoại kém hơn. Sở dĩ có hiện tượng đó là do ảnh hưởng của điện trở của đường dây thuê bao. Nếu đường dây thuê bao càng dài thì điện trở càng lớn. Để khắc phục hiện tượng này đối với điện thoại thế hệ mới người ta thiết kế các bộ khuếch đại nói, nghe có hệ số khuếch đại phụ thuộc vào điện trở đường dây thuê bao + Mạch sai động kết hợp mạch cân bằng . Mạch này dùng khử hiện tượng trắc âm là hiện tượng nói chuyện trước ống nghe, một phần năng lượng của tiếng nói lọt lên tai nghe của mình gây cảm giác khó chịu vì vậy cần giảm nhỏ hiện tượng này khi thiết kế mạch các nhà sản xuất không khử hết trắc âm mà để lại 10÷15% để tạo cảm giác tự nhiên cho người nói chuyện và để người sử dụng kiểm tra giọng nói của mình trong khi đàm thoại. + Micro và loa Micro là thiết bị biến đổi giọng nói thành tín hiệu điện để truyền lên đường dây thuê bao, loa (tai nghe) là thiết bị tái tạo tín hiệu thoại từ tín hiệu điện trên đường thuê bao. Micro và loa có nhiều loại: - Micro và loa hệ điện động - Micro và loa hệ điện từ - Micro và loa hệ tĩnh điện - Micro điện áp và micro bột than Tùy từng nhu cầu mà dùng loại micro và loa cho phù hợp. 1.3: Khảo sát một số thông số của máy điện thoại. 1.3.1: Khi đặt máy. 1.3.2: Khi nhấc máy. 1.3.3: Khi quay số. CHƯƠNG 2: NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY ĐIỆN THOẠI. Do có rất nhiều loại máy diện thoại nên việc khảo sát nguyên lí làm việc của tất cả các loại máy là rất khó khăn, hơn nữa hiện nay cùng với sự phát triển của công Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 10 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại nghệ thì các loại máy điện thoại thường xuyên thay đổi mẫu mã và thêm nhiều tính năng, nhưng nói chung các loại máy điện thoại đều có nguyên lí hoạt động tương tự nhau. Ở đây ta sẽ xét nguyên lý hoạt động của một loại máy điện thoại ấn phím loại đơn giản (máy điện thoại ấn phím PH-117) để có thể nghiên cứu nguyên lý hoạt động của các loại điện thoại khác. 2.1. Đặc điểm cơ bản, sơ đồ nguyên lý và tác dụng của các linh kiện. 2.1.1.Các đặc điểm cơ bản: - Máy có hai phương thức gửi mã số thuê bao: Lưỡng âm đa tần (TONE) và xung thập phân. Việc chọn lựa phương thức gửi số nào là phụ thuộc vào vị trí của khóa P-T. - Có thể điều chỉnh âm lượng của chuông ở ba mức Low (L), Medium (M), High (H). 2.1.3. Sơ đồ nguyên lý (trang sau). Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học 11 Công Nghệ Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại Hoàng Đình Thiệp Trường Đại Học H ìn h 8: S ơ dồ n gu yê n lý m áy đ iệ n th oạ i H P 11 7 Công Nghệ 12 Tìm hiểu về máy điện thoại cố định và thiết kế mạch chống gọi trộm điện thoại 2.1.3. Tác dụng của các linh kiện. - IC1: IC chuông; - IC2: IC gửi số; - Q2: Đệm để phát xung kích thích Q1 làm việc; - Q6: Làm việc ở chế độ mở bão hòa có tác dụng nối đất cho Micro; - Q8: Khuếch đại tín hiệu thoại trong trường hợp phát thoại đồng thời khuếch đại tín hiệu lưỡng âm đa tần; - D1-D4: Cầu chống đảo cực điện áp; - D5-D8: Chỉnh lưu tín hiệu chuông thành nguồn 1 chiều cung cấp cho IC chuông hoạt động; - Gần Q5,Q7 có LED báo hiệu nhấc đặt tổ hợp. 2.2. Nguyên lý hoạt động. 2.2.1. Mạch thu chuông. Dòng điện từ tổng đài đưa đến 2 dây L1và L2 qua C1và R1 sau đó được chỉnh lựu thành nguồn 1 chiều nhờ có diode từ D5 đến D8. Điện áp 1 chiều sau khi chỉnh lưu được lọc bởi tụ C2 và ổn định bởi diode zener D9 IC chuông được cấp điện áp 1 chiều với cực tính dương ở chân 1 và đất ở chân 5. Điện trở R3C3 và R4C4 để xác định 2 tần số của bộ tạo dao động âm tần lối ra của IC chuông ở chân 8 ,trong mạch thu chuông người ta dùng đĩa phát âm . Tín hiệu chuông từ tổng đài đưa dến là ngắt quãng do đó tiếng chuông cũng ngắt quãng. 2.2.2.Mạch cấp ngu