Luận án Hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn tỉnh ninh bình hiện nay: các yếu tố ảnh hưởng và xu hướng biến đổi

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH ĐINH THỊ PHƢỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN TỈNH NINH BÌNH HIỆN NAY: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG VÀ XU HƢỚNG BIẾN ĐỔI LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: XÃ HỘI HỌC HÀ NỘI - 2017 HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH ĐINH THỊ PHƢỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN TỈNH NINH BÌNH HIỆN NAY: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG VÀ XU HƢỚNG BIẾN ĐỔI LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: XÃ HỘI HỌC Mã số: 62 31 30 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS. LÊ NGỌC HÙNG HÀ NỘI - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trình bầy trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn theo quy định. Tác giả luận án Đinh Thị Phƣợng MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 9 1.1. Các nghiên cứu về vị trí, vai trò của tổ chức đoàn thanh niên, tổ chức cơ sở đoàn 9 1.2. Những công trình nghiên cứu về hoạt động của tổ chức đoàn thanh niên và tổ chức cơ sở đoàn 17 Chƣơng 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN 28 2.1. Một số khái niệm cơ bản trong nghiên cứu hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 28 2.2. Một số lý thuyết vận dụng nghiên cứu hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 41 2.3. Tư tưởng hồ chí minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về tổ chức và hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 54 Chƣơng 3: HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH HIỆN NAY 61 3.1. Sơ lược về địa bàn nghiên cứu 61 3.2. Thực trạng hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn tỉnh Ninh Bình hiện nay 66 Chƣơng 4: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN TỈNH NINH BÌNH HIỆN NAY 89 4.1. Cán bộ đoàn cơ sở và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 89 4.2. Đoàn viên và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 94 4.3. Hệ thống chính trị cơ sở và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 105 4.4. Điều kiện kinh tế - xã hội ở địa phương và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 109 Chƣơng 5: XU HƢỚNG BIẾN ĐỔI VÀ CÁC GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÕ CỦA CÁC YẾU TỐ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐOÀN TỈNH NINH BÌNH 119 5.1. Xu hướng biến đổi của các yếu tố và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn 119 5.2. Giải pháp cơ bản phát huy vai trò của các yếu tố đối với hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay 141 KẾT LUẬN 148 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ LUẬN ÁN ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 152 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 153 PHỤ LỤC 162 DANH MỤC CÁC BẢNG TRONG LUẬN ÁN Trang Bảng 3.1: Số lượng tổ chức cơ sở đoàn (tính đến hết năm 2016) 63 Bảng 3.2: Cán bộ đoàn đánh giá về sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn ở địa phương hiện nay 67 Bảng 3.3: Đoàn viên đánh giá về sinh hoạt của tổ chức cơ sở đoàn ở địa phương hiện nay 67 Bảng 3.4: Cán bộ đoàn, đoàn viên đánh giá về nội dung tuyên truyền giáo dục của tổ chức cơ sở Đoàn cho đoàn viên 72 Bảng 3.5: Cán bộ đoàn đánh giá mức độ hiểu biết của đoàn viên về những vấn đề về chính trị - xã hội 73 Bảng 3.6: Đoàn viên tự đánh giá mức độ hiểu biết về những vấn đề chính trị - xã hội 73 Bảng 3.7: Cán bộ đoàn, đoàn viên đánh giá về hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức 78 Bảng 3.8: Cán bộ đoàn, đoàn viên đánh giá về hình thức hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức 79 Bảng 3.9: Cán bộ đoàn đánh giá kết quả hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức 81 Bảng 3.10: Đoàn viên đánh giá kết quả hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức 82 Bảng 4.1: Cán bộ đoàn tự đánh giá về phẩm chất và năng lực 92 Bảng 4.2: Đoàn viên đánh giá về đội ngũ cán bộ đoàn ở địa phương 93 Bảng 4.3: Lý do gia nhập Đoàn, tham gia các hoạt động của tổ chức Đoàn - tự đánh giá của đoàn viên và đánh giá của cán bộ đoàn 95 Bảng 4.4: Tự đánh giá của đoàn viên về lý do tham gia tổ chức đoàn, theo giới tính 96 Bảng 4.5: Tinh thần, trách nhiệm và năng lực của đoàn viên trong tham gia hoạt động của Đoàn - đánh giá của cán bộ đoàn 97 Bảng 4.6: Tinh thần, trách nhiệm và năng lực của đoàn viên trong tham gia sinh hoạt, hoạt động của tổ chức Đoàn - tự đánh giá của đoàn viên 98 Bảng 4.7: Đánh giá của cán bộ đoàn cơ sở, đoàn viên về hoạt động sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn, theo học vấn 101 Bảng 4.8: Đánh giá của đoàn viên về những hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức, theo học vấn 102 Bảng 4.9: Đánh giá của cán bộ đoàn cơ sở về hoạt động xung kích của tổ chức cơ sở Đoàn, theo học vấn 103 Bảng 4.10: Đánh giá của đoàn viên về hoạt động xung kích của tổ chức cơ sở Đoàn, theo học vấn 104 Bảng 4.11: Cán bộ đoàn đánh giá về lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 105 Bảng 4.12: Đoàn viên đánh giá về lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 106 Bảng 4.13: Cán bộ đoàn cơ sở đánh giá mức tốt về sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đối với tổ chức cơ sở Đoàn, theo địa bàn nghiên cứu 107 Bảng 4.14: Đoàn viên đánh giá mức tốt về sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đối với tổ chức cơ sở Đoàn, theo địa bàn nghiên cứu 108 Bảng 4.15: Cán bộ đoàn đánh giá về tác động của điều kiện kinh tế - xã hội ở địa phương đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 109 Bảng 4.16: Đoàn viên đánh giá về tác động của điều kiện kinh tế - xã hội ở địa phương đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 110 Bảng 4.17: Cán bộ đoàn cơ sở đánh giá vai trò của nhân dân đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 111 Bảng 4.18: Đoàn viên đánh giá vai trò của nhân dân đối với hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn 112 Bảng 4.19: Cán bộ đoàn cơ sở đánh giá mức tốt về hoạt động sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn, theo địa bàn nghiên cứu 113 Bảng 4.20: Đoàn viên đánh giá về hoạt động tuyên truyền giáo dục của tổ chức cơ sở Đoàn cho đoàn viên, theo địa bàn nghiên cứu 114 Bảng 4.21: Cán bộ đoàn cơ sở đánh giá mức độ tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức, theo địa bàn nghiên cứu 115 Bảng 4.22: Đoàn viên đánh giá mức độ tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội do Đoàn cơ sở tổ chức, theo địa bàn nghiên cứu 116 Bảng 5.1: Cán bộ đoàn dự đoán về mức độ tham gia hoạt động Đoàn của đoàn viên trong thời gian tới 126 Bảng 5.2: Đoàn viên dự đoán về mức độ tham gia các hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn của đoàn viên trong thời gian tới 126 Bảng 5.3: Biện pháp nâng cao ý thức đoàn cho đoàn viên, đề xuất của cán bộ đoàn và đoàn viên 145 DANH MỤC CÁC BIỂU TRONG LUẬN ÁN Trang Biểu 3.1: Số lượng đoàn viên (tính đến hết năm 2015) 63 Biểu 4.1: Đoàn viên tự đánh giá về mức độ tham gia các hoạt động của Đoàn cơ sở 100 Biểu 4.2: Cán bộ đoàn đánh giá về mức độ tham gia của đoàn viên với các hoạt động của Đoàn cơ sở 100 Biểu 5.1: Cán bộ đoàn dự đoán mức độ xu hướng về phẩm chất, năng lực của cán bộ Đoàn cơ sở trong thời gian tới 121 Biểu 5.2: Đoàn viên dự đoán mức độ xu hướng về phẩm chất, năng lực của cán bộ Đoàn cơ sở trong thời gian tới 122 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Trải qua hơn 86 năm xây dựng và trưởng thành, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã có những cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào thời kỳ mới, hoạt động của Đoàn Thanh niên đã phát huy được truyền thống và bản chất tốt đẹp của mình, xứng đáng là lực lượng hậu bị tin cậy của Đảng. Hoạt động của Đoàn năng động, hấp dẫn và hiệu quả hơn. Đoàn Thanh niên tham gia có hiệu quả hơn vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân. Tuy vậy, công tác Đoàn còn bộc lộ một số hạn chế cần được khắc phục kịp thời: chất lượng hoạt động của Đoàn thanh niên ở một số lĩnh vực, địa bàn còn thấp; tính tiền phong, gương mẫu của một bộ phận cán bộ đoàn chưa cao; mối quan hệ giữa tổ chức Đoàn với thanh niên chưa thực sự chặt chẽ. Đất nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Sự nghiệp lớn lao và vẻ vang ấy đòi hỏi Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phải tích cực đổi mới, không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới. Tổ chức Đoàn và hoạt động của tổ chức Đoàn là đối tượng lãnh đạo của tổ chức Đảng, quản lý và điều hành của chính quyền, đồng thời là khách thể, đối tượng nghiên cứu của các khoa học xã hội và nhân văn. Để đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn không chỉ căn cứ từ những đánh giá, định hướng của tổ chức Đảng, chính quyền, của tổ chức Đoàn các cấp mà còn phải cần có những kiến giải khoa học từ những kết quả nghiên cứu của các khoa học xã hội và nhân văn. Những năm gần đây đã có một số công trình nghiên cứu về tổ chức Đoàn và hoạt động của tổ chức Đoàn của các khoa học xã hội và nhân văn. Kết quả của các nghiên cứu đó cho thấy bức tranh nhiều chiều về tổ chức Đoàn và hoạt động của tổ chức Đoàn hiện nay; đưa ra được những kiến giải 2 khoa học cho những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt của tổ chức Đoàn và hoạt động của tổ chức Đoàn. Xã hội học thanh niên là một chuyên ngành xã hội học hướng vào nghiên cứu các vấn đề xã hội của thanh niên, trong đó có những nghiên cứu về hình thức tổ chức tập hợp thanh niên, về tổ chức Đoàn và hoạt động của tổ chức Đoàn. Với thế mạnh của mình, các nghiên cứu xã hội học thanh niên đã cho thấy được bức tranh cụ thể về tổ chức đoàn, về các hoạt động của tổ chức đoàn, về vị thế, vai trò xã hội của tổ chức đoàn và hoạt động của đoàn thanh niên trong giai đoạn hiện nay. Kết quả nghiên cứu đó bước đầu cung cấp cứ liệu thực tiễn cho việc đổi mới cách thức tập hợp thanh niên và hoạt động của đoàn trong điều kiện mới. Trên thực tế, các nghiên cứu xã hội học thanh niên ở nước ta hiện nay chưa thật nhiều và thường hướng vào nghiên cứu về thanh niên và các vấn đề xã hội của thanh niên, như là một ngành, nhánh xã hội học về lứa tuổi. Các nghiên cứu về tổ chức đoàn, hoạt động của đoàn thanh niên chưa nhiều, chưa hình thành mô hình lý luận xã hội học về nghiên cứu hoạt động của tổ chức đoàn. Thực tiễn hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn và những nghiên cứu xã hội học về tổ chức cơ sở Đoàn đặt ra yêu cầu cấp thiết phải triển khai nghiên cứu xã hội học về tổ chức cơ sở đoàn, hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn. Là người đã và đang ứng dụng lý thuyết xã hội học vào thực hiện nhiệm vụ của người cán bộ đoàn ở tỉnh Ninh Bình, nghiên cứu sinh lựa chọn: "Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn tỉnh Ninh Bình hiện nay: các yếu tố ảnh hưởng và xu hướng biến đổi" làm đề tài nghiên cứu của luận án Tiến sĩ Xã hội học. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Làm rõ lý luận và thực tiễn hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn tỉnh Ninh bình hiện nay, các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn; trên cơ sở đó dự báo xu hướng biến đổi của các yếu tố tác động và hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn. 3 Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn tỉnh Ninh Bình hiện nay. - Mô tả, phân tích ảnh hưởng của các yếu tố tác động đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay. - Dự báo xu hướng biến đổi của các yếu tố và hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn; kiến nghị giải pháp phát huy vai trò của các yếu tố nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn. 3. Đối tƣợng, khách thể, phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn và các yếu tố ảnh hưởng. Khách thể nghiên cứu Tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung: Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn và ảnh hưởng của các yếu tố đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn tỉnh Ninh Bình. Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn: Hoạt động sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn; Hoạt động tuyên truyền giáo dục trong tổ chức cơ sở Đoàn; Hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của tổ chức cơ sở Đoàn. Các yếu tố đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn: Cán bộ tổ chức cơ sở Đoàn; Lựa chọn giá trị của đoàn viên; Hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn; Điều kiện kinh tế - xã hội của xã, phường, thị trấn. - Phạm vi về không gian nghiên cứu: Tổ chức cơ sở Đoàn ở các huyện, thành phố tỉnh Ninh Bình (không nghiên cứu tổ chức cơ sở đoàn các khối hành chính, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang, cơ sở giáo dục đào tạo). - Thời gian nghiên cứu: Thu thập tài liệu, số liệu liên quan đến đề tài luận án từ năm 2011-2016; điều tra khảo sát thực tế năm 2016. 4. Câu hỏi nghiên cứu - Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay như thế nào? 4 - Yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn tỉnh Ninh Bình hiện nay nhiều nhất? - Thời gian tới, hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình như thế nào? 5. Giả thuyết nghiên cứu, các biến số và khung phân tích 5.1. Giả thuyết nghiên cứu Giả thuyết thứ nhất: Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay được duy trì thường xuyên, nội dung và hình thức phù hợp, nhưng không đồng đều. Giả thuyết thứ hai: Ảnh hưởng của các yếu tố đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay có sự khác biệt về cường độ, chiều hướng và hệ quả. Giả thuyết thứ ba: Ảnh hưởng của các yếu tố đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình ngày càng mạnh và theo chiều tích cực là chủ yếu; Hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình ngày càng nền nếp, chất lượng và hiệu quả hơn. 5.2. Các biến số Biến độc lập - Cán bộ tổ chức cơ sở Đoàn. - Lựa chọn giá trị của đoàn viên. - Hoạt động của hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn - Điều kiện kinh tế - xã hội của xã, phường, thị trấn. Biến phụ thuộc - Hoạt động sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn. - Hoạt động tuyên truyền giáo dục trong tổ chức cơ sở Đoàn. - Hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của tổ chức cơ sở Đoàn. Biến can thiệp - Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. - Chương trình hành động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. - Chương trình phát triển kinh tế - xã hội của xã, phường, thị trấn. 5 5.3. Khung phân tích Cán bộ tổ chức cơ sở Đoàn Lựa chọn giá trị của đoàn viên Hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn Xu hướng biến đổi các yếu tố ảnh hưởng hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của xã, phường, thị trấn Điều kiện kinh tế - xã hội của xã, phường, thị trấn Hoạt động sinh hoạt của tổ chức cơ sở Đoàn Hoạt động tuyên truyền, giáo dục trong tổ chức cơ sở Đoàn Hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của tổ chức cơ sở Đoàn Xu hướng biến đổi hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn Chương trình hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 6 6. Cơ sở lý luận, phƣơng pháp nghiên cứu 6.1. Cơ sở lý luận Luận án vận dụng lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về tổ chức đoàn thanh niên trong xây dựng khung phân tích, đánh giá hoạt động, các yếu tố tác động hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn hiện nay. Luận án ứng dụng các lý thuyết: lý thuyết hệ thống, lý thuyết "Bộ máy nhiệm sở" của M.Weber, lý thuyết về vai trò của R.Linton, T.Parsons, K.Merton để phân tích, đánh giá hoạt động, các yếu tố tác động hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn hiện nay. 6.2. Phương pháp nghiên cứu 6.2.1. Phương pháp nghiên cứu định tính Phân tích tài liệu - Thu thập, phân tích tư liệu, số liệu liên quan đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. - Thu thập, phân tích các đề tài nghiên cứu khoa học, sách, luận án, bài viết về hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn. - Thu thập nghị quyết của cấp ủy Đảng, văn bản của Ủy ban nhân dân các cấp về tổ chức và hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn; các báo cáo tổng kết của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Bình và các huyện, thành phố thuộc tỉnh Ninh Bình, từ năm 2011 đến năm 2016. Phỏng vấn sâu - Phỏng vấn sâu 30 cán bộ đoàn cơ sở gồm: 20 cán bộ đoàn cơ sở, 10 cán bộ đoàn cấp trên cơ sở. Cụ thể: + Phỏng vấn sâu 20 cán bộ đoàn cơ sở gồm: 12 bí thư chi đoàn, 8 bí thư đoàn cơ sở. + Phỏng vấn sâu 10 cán bộ đoàn cấp trên cơ sở gồm: 3 bí thư, phó bí thư đoàn cấp huyện; 7 cán bộ đoàn chuyên trách cấp huyện. 7 6.2.2. Phương pháp định lượng Tỉnh Ninh Bình có 2 thành phố (Ninh Bình, Tam Điệp), 6 huyện (Gia Viễn, Hoa Lư, Nho Quan, Kim Sơn, Yên mô, yên Khánh), hình thành ba vùng: nông thôn miền núi (Nho Quan), nông thôn ven biển (Yên Khánh, Kim Sơn) và đô thị (thành phố Ninh Bình và Tam Điệp). Luận án lựa chọn các địa phương đại diện cho ba vùng để tiến hành điều tra bằng phiếu trưng cầu ý kiến đối với cán bộ đoàn, đoàn viên các tổ chức cơ sở Đoàn, đó là: huyện Nho Quan (huyện miền núi); huyện Kim Sơn (huyện miền biển); thành phố Ninh Bình (đô thị). Số lượng: 600 phiếu (mỗi địa bàn 200 phiếu). Cụ thể: điều tra cán bộ đoàn: 300, điều tra đoàn viên: 300. Cách thức điều tra: điiều tra cán bộ đoàn cơ sở trực thuộc huyện đoàn; điều tra đoàn viên ở 2 tổ chức đoàn cơ sở (2 xã, phường), với cách lựa chọn ngẫu nhiên. Cơ cấu mẫu điều tra cán bộ đoàn Tổng số người được điều tra: 300 - Nam: 174 - 58,0%; nữ: 126 - 42,0%; - Tuổi:18-25 = 88 - 29,3%; 26-30 = 147 - 49,0%; trên 30 = 65 - 21,7%; - Trình độ học vấn: Trung học cơ sở = 18 - 6,0%; Trung học phổ thông = 101 - 33,7%; Cao đẳng = 88 - 29,3%; Đại học = 79 - 26,3%; Sau đại học = 14 - 4,7%. Cơ cấu mẫu điều tra đoàn viên Tổng số người được điều tra: 300 - Nam 156 - 52,0%; nữ 144 - 48,0% - Tuổi: 18 = 34 - 11,3%; 19 - 25 = 145 - 48,3%; 25-30 = 112 - 37,3%; trên 30 = 9 - 3,0% - Tuổi đoàn: 1 -2 năm = 41 -13,7$; 3-4 năm = 53 - 17,7%; 5-6 năm = 62 - 20,7%; 7-8 năm = 21 - 7,0%; 9-10 năm = 70 - 23,3%; trên 10 năm = 53 - 17,7%. 7. Điểm mới, ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án 7.1. Điểm mới của luận án - Tiếp cận hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ 8 Chí Minh dưới góc độ xã hội học, hình thành khung phân tích hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn có thể áp dụng các nghiên cứu tương đồng. - Đánh giá các hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên cơ sở các dữ liệu điều tra khảo sát thực tế, gợi mở cho việc sử dụng rộng rãi phương pháp xã hội học trong việc đánh giá thực trạng hoạt động của tổ chức Đoàn, góp phần định hình phương pháp xem xét thực tế hoạt động của tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội. 7.2. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án - Góp phần bổ sung, phát triển chuyên ngành Xã hội học thanh niên. - Bổ sung phương pháp vận dụng các lý thuyết xã hội học vào nghiên cứu một tổ chức chính trị - xã hội. - Kết quả nghiên cứu của luận án giúp cho các cấp, các ngành, các tổ chức cơ sở đoàn nhận rõ hơn về các yếu tố chi phối hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn ở tỉnh Ninh Bình hiện nay. - Góp phần cung cấp cơ sở khoa học thực tiễn cho việc bổ sung, hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay. - Kết quả nghiên cứu của luận án có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho cán bộ quản lý, cán bộ đang công tác trong hệ thống Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong chỉ đạo, tổ chức hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn. 8. Kết cấu của luận án Ngoài mở đầu và kết luận, nội dung chính của luận án được chia thành 5