Luận văn Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có học sinh dân tộc thiểu số tại huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk

LỜI CẢM ƠN Tác giả luận văn xin được chân thành bày tỏ lòng biết ơn tới: Quý thầy cô giáo khoa Quản lý giáo dục, Phòng Đào tạo sau đại học của trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu. Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, những người luôn sát cánh động viên và giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của PGS.TS Bùi Văn Quân – Phó cục trưởng Cục nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục của Bộ Giáo dục và đào tạo, người đã hết lòng chỉ dẫn, động viên và giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện để tác giả có thể hoàn thành luận văn này. Do trình độ hiểu biết và thời gian nghiên cứu có hạn, chắc chắn luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế và khiếm khuyết nhất định. Tác giả mong nhận được sự chỉ dẫn và đóng góp ý kiến của thầy cô và đồng nghiệp để luận văn thêm hoàn thiện. Hà Nội, năm 2011 Tác giả Dương Trọng Chinh BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT BGH Ban giám hiệu CBQL Cán bộ quản lý CNH Công nghiệp hoá CN Công nguyên CSVC Cơ sở vật chất DTTS Dân tộc thiểu số ĐHSP Đại học sư phạm ĐDDH Đồ dùng dạy học ĐNGV Đội ngũ giáo viên GV Giáo viên GVCN Giáo viên chủ nhiệm GVBM Giáo viên bộ môn GD - ĐT Giáo dục và đào tạo HT Hiệu trưởng HS Học sinh HĐH Hiện đại hoá KH - CN Khoa học - công nghệ PHT Phó hiệu trưởng PPDH Phương pháp dạy học SGK Sách giáo khoa SKKN Sáng kiến kinh nghiệm TTCM Tổ trưởng chuyên môn THPT Trung học phổ thông TBDH Thiết bị dạy học STT  Bảng  Tên bảng  Trang   1  2.1  Số trường của các cấp học giai đoạn 2008 – 2011  41   2  2.2  Số lớp học và học sinh của các bậc học trong giai đoạn 2008 – 2011  41   3  2.3  Đội ngũ cán bộ quản lý của các trường THPT có đông HS DTTS ở huyện Cư M’gar, năm học 2010-2011  44   4  2.4  Số lượng, chất lượng giáo viên năm học 2010-2011  47   5  2.5  Đặc điểm đội ngũ giáo viên năm học 2010-2011  48   6  2.6  Kết quả xếp loại học lực của học sinh các trường THPT có nhiều HS DTTS ở huyện Cư M’gar năm học 2010-2011.  50   7  2.7  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý thực hiện mục tiêu chương trình dạy học.  54   8  2.8  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý việc soạn bài, chuẩn bị lên lớp của giáo viên  57   9  2.9  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý giờ dạy trên lớp của giáo viên  59   10  2.10  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn  65   11  2.11  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên  66   12  2.12  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học.  70   13  2.13  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.  71   14  2.14  Tổng hợp đánh giá của CBQL và GV về mức độ thực hiện các biện pháp quản lý điều kiện phục vụ hoạt động dạy học của nhà trường  76   15  2.15  Kết quả xếp loại học lực và hạnh kiểm học sinh của các trường THPT có nhiều HS DTTS ở huyện Cư M’gar, Dăk Lăk năm học 2010 – 2011.  78   16  3.1  Tổng hợp ý kiến của các chuyên gia về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện quản lý dạy học được đề xuất  118   DANH MỤC CÁC BẢNG MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 Lý do chọn đề tài 1 Mục đích nghiên cứu Khách thể và đối tượng nghiên cứu Giới hạn phạm vi nghiên cứu Giả thuyết khoa học Nhiệm vụ nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Cấu trúc luận văn Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THPT CÓ NHIỀU HỌC SINH DTTS Lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Trên thế giới. 1.1.2. Trong nước Các khái niệm cơ bản 1.2.1. Học sinh dân tộc thiểu số 1.2.2. Hoạt động dạy học 1.2.3. Quản lý hoạt động dạy học  1.2.4. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học 1.3. Đặc điểm hoạt động dạy và học ở trường THPT có đông học sinh là người DTTS 1.3.1. Đặc điểm hoạt động học tập của học sinh THPT người DTTS 1.3.2. Đặc điểm hoạt động dạy học ở lớp/trường có đông học sinh là người DTTS 1.4. Hiệu trưởng quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT có đông học sinh người DTTS. 1.4.1. Các nội dung cơ bản về quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học ở trường THPT có đông học sinh DTTS 1.4.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học ở trường THPT có đông học sinh DTTS Kết luận chương 1 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THPT CÓ NHIỀU HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI HUYỆN CƯ M’GAR, DĂK LĂK 2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu 2.1.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội huyện Cư M’gar 2.1.2. Khái quát tình hình giáo dục và đào tạo của huyện CưM’gar 2.1.3. Đặc điểm chính của các trường triển khai nghiên cứu đề tài 2.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều học sinh dân tộc thiểu số tại Cư M’gar, Dăk Lăk 2.2.1. Khái quát về phương pháp, nội dung nghiên cứu thực trạng 2.2.2. Phân tích và bình luận kết quả nghiên cứu thực trạng 2.2.3. Đánh giá chung về thực trạng Kết luận chương 2 Chương 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG THPT CÓ NHIỀU HỌC SINH DTTS TẠI CƯM’GAR, DAKLAK 3.1. Định hướng và nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.1.1. Định hướng 3.1.2. Nguyên tắc 3.2. Đề xuất một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều học sinh DTTS 3.2.1. Biện pháp 1: 3.2.2. Biện pháp 2: 3.2.3. Biện pháp 3: 3.2.4. Biện pháp 4: 3.3. Mối quan hệ của các biện pháp 3.4. Khảo nghiệm về tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất. Kết luận chương 3 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo 2.2. Đối với UBND tỉnh Dăk Lăk 2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Dăk Lăk 2.4. Đối với hiệu trưởng các trường THPT có nhiều học sinh DTTS trên địa bàn nghiên cứu. TÀI LIỆU THAM KHẢO  MỞ ĐẦU Lý do chọn đề tài Trong quản lý tác nghiệp tại các cơ sở giáo dục (trong đó có trường THPT), quản lý hoạt động dạy- học giữ vai trò quan trọng và mang tính chủ đạo vì nó tác động trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả đào tạo, là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của nhà trường. Vấn đề đặt ra là làm thế nào tìm được các biện pháp quản lý vừa đúng chức năng, vừa phù hợp với thực tiễn để đáp ứng được yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Vì đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo, trước hết là đổi mới công tác quản lý giáo dục, đổi mới các biện pháp quản lý hoạt động dạy và học trong các nhà trường. Giáo dục phổ thông giữ vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao và phẩm chất nhân cách tốt. Vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho toàn xã hội nói chung và ngành giáo dục nói riêng là nhanh chóng nâng cao chất lượng dạy học ở các ngành học, cấp học, đặc biệt là đổi mới công tác dạy học ở các trường THPT – cấp học cuối cùng để người học bước vào đời. Hoạt động dạy học (HĐDH) là hoạt động chủ đạo, quan trọng của nhà trường. Do đó, quản lý HĐDH là mục tiêu trọng tâm của quản lý nhà trường, là hoạt động chính trong quá trình quản lý của người hiệu trưởng. Giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) nước ta đang triển khai thực hiện đổi mới toàn diện ở các cấp, trong đó có cấp THPT. Để thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục của Đảng, hiệu trưởng nhà trường chính là người chịu trách nhiệm trước Nhà nước về việc tổ chức thực hiện mục tiêu giáo dục - đào tạo của nhà trường. Trong hoạt động quản lý của hiệu trưởng thì quản lý hoạt động dạy học là nhiệm vụ vô cùng quan trọng và được đặt lên hàng đầu. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng có vai trò đặc biệt quan trọng, vì nó tác động trực tiếp đến đội ngũ GV- yếu tố quyết định chất lượng giáo dục của mỗi nhà trường. Vì thế, người hiệu trưởng phải là hạt nhân chủ yếu trong việc vận dụng khoa học quản lý, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp quản lý để thực hiện thắng lợi các mục tiêu giáo dục. Đặc thù của các trường THPT ở Dăk Lăk là đều có HS người DTTS, tuy nhiên số lượng trong từng trường thì rất không đồng đều, ít nhất thì vài ba em, nhiều thì lên tới năm bảy em. Do đặc thù này nên cả 4 trường THPT trên địa bàn huyện Cư M’gar cũng đều có HS DTTS, trong đó trường THPT Cư M’gar là ít nhất, 3 trường còn lại tỉ lệ HS DTTS đều trên dưới 50%. Thực tế cho thấy, khả năng tiếp thu kiến thức và rèn luyện các kỹ năng của đại bộ phận HS DTTS là rất hạn chế, điều này làm cho chất lượng dạy học của các nhà trường luôn là mối lo thường trực của các cấp lãnh đạo, các nhà quản lý giáo dục, các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh HS. Mặc dù các công trình nghiên cứu, các đề tài luận văn thạc sỹ, các bài viết trên các báo, tạp chí về biện pháp quản lý hoạt động dạy học nói chung hay biện pháp quản lý hoạt động dạy học trên các địa bàn khác trong cả nước thì rất nhiều. Nhưng cho đến nay chưa có một công trình hay một đề tài nghiên cứu nào đề cập một cách bài bản, khoa học đến vấn đề quản lý hoạt động dạy học tại các vùng có nhiều HS DTTS. Tại huyện CưM’gar thì vấn đề nghiên cứu này càng hết sức mới mẻ. Như vậy rõ ràng việc đi sâu nghiên cứu tìm hiểu thực trạng của vấn đề quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều HS DTTS tại huyện CưM’gar, thấy được những bất cập, yếu kém và nguyên nhân của nó, để từ đó đề xuất những biện pháp sát thực tiễn, hữu hiệu nhằm nâng cao chất lượng dạy học nói chung và bộ phận HS là người DTTS nói riêng, nhờ đó mà góp phần nâng cao được chất lượng giáo dục trên địa bàn huyện, đóng góp tích cực cho sự nghiệp giáo dục của tỉnh Dăk Lăk là điều rất đáng làm. Xuất phát từ thực tế nêu trên và mong muốn có những việc làm cụ thể nhằm đóng góp cho sự phát triển giáo dục của huyện CưM’gar cũng như tỉnh Dăk Lăk, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có HS dân tộc thiểu số tại huyện CưM’gar, tỉnh Dăk Lăk”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng hoạt động quản lý dạy học ở các trường THPT có nhiều HS DTTS tại huyện Cư M’gar tỉnh Dăk Lăk, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường THPT này nhằm giúp các HS DTTS hoàn thành chương trình dạy học THPT theo chuẩn mực chung, nâng cao chất lượng dạy học của các trường THPT có nhiều HS DTTS ở tỉnh Dăk Lăk. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều HS DTTS 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều HS dân tộc thiểu số. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 4.1. Giới hạn nghiên cứu Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều HS dân tộc thiểu số là những biện pháp quản lý của hiệu trưởng 4.2. Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu thực tiễn được triển khai tại 4 trường THPT phổ thông có HS DTTS tại huyện Cư M’gar, Dăk Lăk, trong đó chủ yếu tập trung nghiên cứu tại 3 trường có nhiều HS DTTS: THPT Nguyễn Trãi, THPT Lê Hữu Trác và THPT Trần Quang Khải. Các khách thể được điều tra bao gồm: cán bộ quản lý và GV 3 trường THPT có nhiều HS DTTS tại huyện Cư M’gar. 5. Giả thuyết khoa học Thực tế cho thấy, việc quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT địa bàn huyện Cư M’gar đã được quan tâm nhưng vẫn bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế, đặc biệt là ở các trường THPT có nhiều HS DTTS, dẫn đến chưa đạt được kết quả như mong muốn. Nếu đề xuất được những biện pháp quản lý hoạt động dạy học phù hợp với đặc điểm hoạt động dạy học, đặc biệt là hoạt động học tập của HS THPT người DTTS và phù hợp với điều kiện cụ thể của từng trường THPT có nhiều HS DTTS thì kết quả học tập của HS DTTS và chất lượng dạy học của các trường THPT có nhiều HS DTTS sẽ được chuyển biến tích cực. 6. Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1. Hệ thống, khái quát hóa một số vấn đề lý luận về hoạt động học tập của HS THPT, hoạt động dạy học ở trường THPT có HS DTTS, quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT có HS DTTS 6.2. Khảo sát thực trạng công tác quản lý họat động dạy học ở các trường THPT có HS DTTS tại huyện Cư M’gar, tỉnh Dăk Lăk 6.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường THPT có HS DTTS tại huyện Cư M’gar, tỉnh Dăk Lăk trong bối cảnh đổi mới giáo dục THPT hiện nay 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu lý luận, văn bản - Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nhà trường phổ thông: Luật giáo dục, Điều lệ nhà trường, Văn bản pháp qui, Qui chế về các lĩnh vực giáo dục phổ thông và trung học phổ thông. - Tìm hiểu các Nghị quyết của Đảng, các văn bản của Nhà nước về giáo dục - đào tạo. - Tham khảo các tài liệu khác có liên quan đến đề tài. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp quan sát. - Phương pháp điều tra viết bằng bảng hỏi - Phương pháp chuyên gia. 7.3. Các phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, luận văn được cấu trúc thành ba chương Chương 1: Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT có nhiều học sinh dân tộc thiểu số Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều học sinh dân tộc thiểu số tại huyện Cư M’gar, Dăk Lăk Chương 3: Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng đối vạt động dạy học ở các trường THPT có nhiều học sinh dân tộc thiểu số tại Cư M’gar, Dăk Lăk Sau phần kết luận và khuyến nghị còn có phần các tài liệu tham khảo, cuối cùng là các phụ lục. Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THPT CÓ NHIỀU HỌC SINH DTTS 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Trên thế giới Từ xa xưa vấn đề dạy học đã được nhiều nhà triết học đồng thời là nhà giáo dục ở cả phương Đông và phương Tây đề cập đến. Có thể kể đến các tư tưởng và công trình chủ yếu dưới đây: Ở phương Tây, đáng chú ý có Xôcrat (469 – 339 trước CN). Ông cho rằng để nâng cao hiệu quả dạy học cần có phương pháp giúp thế hệ trẻ từng bước tự khẳng định, tự phát hiện tri thức mới mẻ, phù hợp với chân lý. Ở phương Đông, Khổng tử (551 - 479 trước CN) - một triết gia, nhà giáo dục lừng danh của Trung Quốc từng cho rằng: “Đất nước phồn vinh, yên bình thì người lãnh đạo đất nước cần chú trọng tới 3 yếu tố: Thứ (làm cho dân đông lên), Phú (làm cho dân giàu), Giáo (dân được giáo dục). Ông đã từng nói rằng giáo dục là cần thiết cho mọi người “hữu giáo vô loại”(việc giáo dục không phân biệt đẳng cấp). Quan niệm về phương pháp dạy học của ông là dùng cách gợi mở, đi từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp, nhưng vẫn đòi hỏi người học phải tích cực suy nghĩ, phải hình thành nề nếp, thói quen trong học tập. Triết gia này rất coi trọng việc tự học, tự rèn, tu thân phát huy mặt tích cực, học kết hợp với hành, trong dạy thì phải sát đối tượng, phát triển ý chí của người học. Những phương pháp giáo dục nói trên cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị và là bài học lớn trong quản lý nhà trường nói chung và quản lý dạy học nói riêng. J.A. Cômenxki(1592 - 1670) - nhà giáo dục vĩ đại của dân tộc Séc và của thế giới đã đưa ra các nguyên tắc dạy học như: nguyên tắc trực quan, nguyên tắc nhất quán, nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và tính hệ thống; đồng thời đã khẳng định hiệu quả dạy học có liên quan đến chất lượng người dạy thông qua việc vận dụng có hiệu quả các nguyên tắc dạy học. Các nhà nghiên cứu giáo dục Xô Viết trước đây thì khẳng định: Kết quả toàn bộ hoạt động quản lý của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức đúng đắn và hợp lý hoạt động giảng dạy của ĐNGV. - P.V. Zimin, M.I.Konđakôp, N.I.Saxerđôtôp đi sâu nghiên cứu lãnh đạo công tác giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và xem đây là khâu then chốt trong hoạt động quản lý của HT [41, 28]. - V.A.Xukhomlinxki, V.P.Xtrezicondin, Jaxapob đã nghiên cứu và đề ra một số vấn đề quản lý của HT trường phổ thông như phân công nhiệm vụ của HT và PHT, còn V.A.Xukhomlinxki đặc biệt coi trọng sự trao đổi giữa HT và PHT để tìm ra cách quản lý tốt nhất. Tác giả cho rằng: “Trong những cuộc trao đổi này như đòn bẩy, đã nảy sinh ra những dự định mà sau này trong công tác quản lý được phát triển trong lao động sáng tạo của tập thể sư phạm”[41, 17]. Tác giả V.A.Xukhomlinxki còn chỉ rõ tầm quan trọng của việc tổ chức dự giờ và phân tích sư phạm bài dạy. Ông đã chỉ ra thực trạng yếu kém của việc phân tích sư phạm bài dạy cho dù hoạt động dự giờ và góp ý với GV sau giờ dự của nhà quản lý diễn ra thường xuyên. Từ đó ông đã đưa ra nhiều cách phân tích sư phạm bài dạy cho GV. Rõ ràng trên thực tế và trong lý luận, nhiều tác giả của nhiều nước trên thế giới rất quan tâm nghiên cứu hoạt động dạy học, quản lý hoạt động dạy học để tìm ra những biện pháp quản lý hữu hiệu. 1.1.2. Trong nước Ngay từ năm 1945, Bác Hồ đã có chỉ thị: “Sự học tập trong nhà trường có ảnh hưởng rất lớn cho tương lai của thanh niên và thanh niên là tương lai của nước mình. Vì vậy phải biết dạy cho học trò biết yêu nước thương nòi...phải dạy cho họ có ý chí tự lập tự cường, quyết không chịu thua kém ai, quyết không chịu làm nô lệ”. Tư tưởng trên của Bác Hồ gợi ý cho chủ thể quản lý dạy học vấn đề: quản lý dạy học phải gắn liền với thể chế xã hội, nề nếp dạy học, trình độ người dạy, năng lực tự học, tinh thần độc lập suy nghĩ và tính sáng tạo của người học. Đảng và Nhà nước ta coi giáo dục là “Quốc sách hàng đầu”, điều này đã được luật hoá trong Luật Giáo dục: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”[25, 3]. Một số giáo trình, tài liệu của các tác giả như: Trần Kiểm – Khoa học quản lý giáo dục, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội 2004; Phạm Minh Hạc – Một số vấn đề về QLGD và Khoa học giáo dục, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội, 1986; M.I. Kônđakôp - Cơ sở lý luận của KHQLGD, Trường CBQL và Viện KHGD, Hà Nội, 1984; Nguyễn Ngọc Quang – Những khái niệm cơ bản về lý luận quản lý giáo dục, Trường CBQL TWI, Hà Nội, 1989; Trần Kiểm, Bùi Minh Hiền – Quản lý và Lãnh đạo nhà trường, Trường ĐHSP, Hà Nội, 2006; Bùi Minh Hiền, Đặng Quốc Bảo, Vũ Ngọc Hải – QLGD, Nhà xuất bản ĐHSP, Hà Nội, 2006...đã được ứng dụng rộng rãi và mang lại một số hiệu quả nhất định trong quản lý nói chung, quản lý giáo dục, quản lý trường học nói riêng. Đứng trước nhiệm vụ đổi mới giáo dục - đào tạo nói chung và đổi mới nội dung, PPDH nói riêng, nhiều người nghiên cứu trong đó có những nhà giáo dục học, tâm lý học đã đi sâu nghiên cứu về vấn đề đổi mới nội dung dạy học theo phương pháp nâng cao tính hiện đại và gắn khoa học với thực tiễn sản xuất và đời sống, vấn đề lấy HS làm trung tâm trong hoạt động dạy học (Trần Hồng Quân, Phạm Minh Hạc, Phan Trọng Luận, Đỗ Đình Hoan, Phạm Viết Vượng, Đặng Thành Hưng), . . . Ngoài những tài liệu dưới dạng sách, báo như đã nêu còn có thể kể đến rất nhiều luận văn thạc sỹ của các tác giả sau: Nguyễn Văn Bê, Nguyễn Thị Hoa, Hoàng Văn Huân, Đỗ Thị Kim Anh, Đỗ Văn Tải, Trầm Hữu Minh, Nguyễn Văn Thanh, Lê Sĩ Hải, Nguyễn Đức Lợi, Nguyễn Đăng Khoa…Các tác giả này đều chủ yếu tập trung nghiên cứu các đề tài về biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng nhưng lại có sự khác nhau về cách tiếp cận vấn đề nghiên cứu, về phạm vi nghiên cứu và về địa bàn nghiên cứu. Như vậy, vấn đề nâng cao chất lượng dạy học từ lâu đã được các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Xã hội càng phát triển thì vấn đề này càng được quan tâm nhiều hơn , đặc biệt là của các nhà nghiên cứu giáo dục, ý kiến của các nhà nghiên cứu có thể khác nhau nhưng điểm chung mà ta thấy trong các công trình nghiên cứu của họ là: Khẳ