Báo cáo Tình hình chăn nuôi và mạng lưới thú y của xã Song Vân, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang

Lêi c¶m ¬n Trong thêi gian 4 tuÇn thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹i x· Song V©n – T©n Yªn – B¾c Giang. Em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña Ban gi¸m hiÖu Tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m. §Æc biÖt lµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa CNTY nhÊt lµ thÇy TrÇn Xu©n §Ö vµ c« Hoµng ThÞ Kim Thanh gi¶ng viªn h­íng dÉn trong thêi gian thùc tËp. §ång thêi ®­îc sù gióp ®ì cña tr¹m thó Y, uû ban nh©n d©n huyÖn T©n Yªn, c¸c c¸n bé thó y c¬ së vµ nh©n d©n x· Song V©n cïng b¹n bÌ ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em trong thêi gian thùc tËp. B©y giê thêi gian thùc tËp 4 tuÇn ®· qua em xin bÇy tá t×nh c¶m ch©n thµnh víi lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi ban gi¸m hiÖu Tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m, thÇy c« khoa Ch¨n Nu«i Thó Y, c¸n bé thó y T©n Yªn, uû ban nh©n d©n vµ nh©n d©n x· Song V©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em hoµn thµnh tèt ®ît thùc tËp. Em xin göi lêi chóc søc khoÎ, h¹nh phóc vµ thµnh c«ng trong mäi lÜnh vùc ®Õn mäi ng­êi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! ViÖt Yªn, ngµy 16 th¸ng4 n¨m 2007 Sinh viªn Ph¹m V¨n Th¾ng PhÇn Më ®Çu®Æt vÊn ®Ò Trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn d­íi m¸i Tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m ®­îc sù d¹y dç vµ chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy c« ®Æc biÖt lµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i thó y. §· truyÒn ®¹t cho chóng em nh÷ng kiÕn thøc vÒ chuyªn m«n ®Ó khi ®i thùc tËp sÏ ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc vµo thùc tÕ phôc vô cho ngµnh ch¨n nu«i. §Êt n­íc ta hiÖn nay ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn c¶ vÒ c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ngµy cµng v÷ng m¹nh víi quy m« lín. Trong ®ã ch¨n nu«i lµ ngµnh ®ang cã xu h­íng ph¸t triÓn ë n­íc ta. Ngµnh ch¨n nu«i lµ ngµnh cã thu nhËp lín trong ngµnh n«ng nghiÖp v× thÕ nh©n d©n ta ®· ®Çu t­ c«ng søc, tiÒn cña ®Ó phôc vô cho ngµnh ch¨n nu«i vµ hiÖn nay trªn thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i ®Ó phôc vô cho viÖc ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm cña nh©n d©n. V× vËy sè l­îng ®µn gia sóc gia cÇm ngµy cµng më réng. Tuy nhiªn viÖc øng dông khoa häc kü thuËt vµo n­íc ta cßn h¹n chÕ vµ ng­êi d©n ch­a n¾m ®­îc kü thuËt ch¨n nu«i, v× vËy cÇn ®µo t¹o ®­îc nh÷ng c¸n bé kü thuËt cã tr×nh ®é vµ truyªn m«n cao th× viÖc ®µo t¹o häc ph¶i ®i ®«i víi hµnh, ph¶i g¾n liÒn lý thuyÕt víi thùc tÕ th× míi ®¹t ®­îc kÕt qu¶. Ngoµi viÖc häc lý thuyÕt trªn líp th× viÖc ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã vµo thùc tiÔn lµ rÊt quan träng. Do ®ã nhµ tr­êng vµ khoa CNTY ®· tæ chøc cho häc sinh sinh viªn ®­îc thùc tËp nghÒ nghiÖp. Sau khi ®· häc song mét phÇn kiÕn thøc lý thuyÕt ë tr­êng mµ thÇy c« ®· trang bÞ ®Ó ¸p dông vµo thùc tiÔn trong c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y nh»m n©ng cao tay nghÒ vÒ chuyªn ngµnh vµ n©ng cao sù hiÓu biÕt trong thêi gian thùc tËp nghÒ nghiÖp. PhÇn thø nhÊt  §iÒu Tra §iÒu tra lµ mét viÖc lµm ®Çu tiªn vµ quan träng khi em xuèng c¬ së x· Song V©n thùc tËp. §iÒu tra gióp em hiÓu biÕt ®­îc cuéc sèng vµ phong tôc, tËp qu¸n cña ng­êi d©n Song V©n. §ång thêi trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra, ®­îc sù gióp ®ì cña UBND x· Song V©n em n¾m ®­îc vÞ trÝ, ®Þa lý, ®Êt ®ai, ®Þa h×nh, an ninh, kinh tÕ, v¨n ho¸, t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x·. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra em cßn biÕt ®­îc vÒ t×nh h×nh ch¨n nu«i vµ m¹ng l­íi thó y cña x· . I.§iÒu tra c¬ b¶n I.1.Tªn c¬ së thùc tËp X· Song V©n- HuyÖn T©n Yªn- TØnh B¾c Giang, lµ x· thuéc huyÖn miÒn nói nªn ®Êt cã mÇu ®Êt ®á. Ýt cã phï xa båi ®¾p, ®Êt c»n nhiÒu. VÉn ®ang trªn con ®­êng ®i lªn nhê cã c¸c con ®­êng chÝnh ®i tíi c¸c x· c¹nh. PhÝa b¾c gi¸p lam cèt, phÝa ®«ng gi¸p Ngäc Ch©u, phÝa t©y gi¸p ViÖt Ngäc, phÝa nam gi¸p Ngäc ThiÖn vµ Ngäc V©n . Song V©n cã con s«ng nhá ch¶y däc theo h­íng B¾c- Nam nã cã nhiÖm vô cung cÊp n­íc phôc vô cho trång trät, mÆt kh¸c nã cßn cã nhiÒu h¶i s¶n nh­: t«m, cua, èc, c¸…®em l¹i cho nh©n d©n Song V©n cã ®­îc nguån thøc ¨n phô. VÒ x· Song V©n cã nhãm chóng em gåm n¨m ng­êi. Ong ThÞ Th¾m, Ph¹m V¨n Th¾ng, NguyÔn Xu©n Th¹ch, Ph¹m ThÞ Thu Trang, NguyÔn ThÞ Xuyªn . I.2. vÒ khÝ hËu B¾c Giang lµ mét tØnh n»m ë phÝa b¾c cña n­íc ta vµ n»m trong nÒn khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, cã bèn mïa. Xu©n- H¹- Thu- §«ng. -Mïa Xu©n cã khÝ hËu Èm ­ít, mïa HÌ cã khÝ hËu nãng Èm m­a nhiÒu -Mïa Thu cã khÝ hËu trong lµnh m¸t mÎ, mïa §«ng cã khÝ hËu kh« hanh Ýt m­a. nhiÖt ®é trung b×nh cña x· lµ: 22,5o C . -Mïa HÌ cã nhiÖt ®é trung b×nh cao nhÊt vµo th¸ng 6 lµ: 36.5o C . -Mïa §«ng cã nhiÖt ®é trung b×nh thÊt nhÊt vµo th¸ng 1,2 lµ: 18,8o C . víi l­îng m­a trung b×nh tõ 1150mm – 1600 mm trªn n¨m . Mïa HÌ thêi tiÕt nãng Èm m­a nhiÒu, l­îng m­a rÊt lín chñ yÕu vµo th¸ng 6-7 lµ 2100mm cã ®é Èm trung b×nh hµng n¨m lµ 70% . Thêi tiÕt chuyÓn tõ mïa ®«ng sang mïa hÌ th× l­îng m­a nhiÒu, nãng Èm lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó dÞch bÖnh g©y h¹i cho gia sóc, gia cÇm. V× vËy tr¹m thó y x· Song V©n tæ chøc c¸c ®ît tiªm phßng cho gia sóc, gia cÇm vµo vô xu©n- hÌ ®Ó ®¶m cho c«ng t¸c phong dÞch trªn ®Þa bµn cña x· vµ tr¸nh l©y lan dÞch bÖnh tõ x· kh¸c vµo ®Þa bµn cña x·. I.3. VÒ ®Êt ®ai §Êt ®ai cña x· Song V©n lµ ®Êt cña vïng MiÒn Nói nªn ®Êt rÊt r¾n chñ yÕu lµ ®Êt ®á 1 phÇn ®Êt thÞt vµ ®Êt c¸t pha. Song V©n lµ x· cã diÖn ®Êt tù nhiªn vµ t­¬ng ®èi réng víi 789,94 ha trong ®ã cã 536,81 ha lµ ®Êt n«ng nghiÖp cßn l¹i lµ ®Êt thæ c­ vµ ®Êt ao hå. II. §iÒu tra vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt Nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· Song V©n lµ x· thuÇn n«ng cã nguån lao ®éng dåi dµo. Lµ ®Êt thuÇn n«ng nªn Song V©n ngoµi 2 vô lóa chÝnh ra th× sè lao ®éng thÊt nghiÖp nhiÒu. II.1. C¬ së vËt chÊt kü thuËt Lµ x· thuÇn n«ng nªn c¬ së kü thuËt cßn thiÕu thèn ch­a ®¶m b¶o ®­îc nÒn kinh tÕ æn ®Þnh. C¸c c«ng tr×nh: Tr¹m ®iÖn, Tr­êng häc, Tr¹m y tÕ, Trô së UBND vÉn ch­a ®­îc n©ng cÊp. II.2. HÖ thèng ®Êt canh t¸c, hÖ sè sö dông ®Êt Nh­ ®· nãi ë trªn Song V©n lµ x· thÇn n«ng, nªn ®a sè diÖn tÝch ®Êt lµ ®Êt n«ng nghiÖp. Mét sè ®Êt chòng cÊy lóa kh«ng ®¶m b¶o 1 sè hé gia ®×nh m¹nh d¹n ®µo ao th¶ c¸ ch¨n nu«i. HÖ thèng ®Êt ®ai canh t¸c cña x· Song V©n cã quy ho¹ch v× theo chÝnh s¸ch ®ån ®iÒn ®æi thöa nªn x· ®· ¸p dông ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho mçi hé gia ®×nh ph¸t triÓn. HÖ sè sö dông ®Êt rÊt cao. II.3. Nguån lao ®éng X· Song V©n cã 13 th«n nh­: §«ng Lai, Hång Phóc, GiÕng, ChËu, TÌ, T©n LËp, Trung TiÕn, T©n TiÕn, Hång V©n, Ngß, Bïi, §ång Kim, Kú S¬n. Víi tæng d©n sè lµ 8692 nh©n khÈu trong ®ã sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng3954 ng­êi cßn l¹i lµ ch­a ®Õn tuæi vµ qu¸ tuæi lao ®éng. Toµn x· cã 2020 hé gia ®×nh d©n c­ ph©n bæ ë 13 th«n. Tuy nhiªn x· vÉn cßn cã hiÖn t­îng sinh con thø 3 thø 4, nh­ng tû lÖ d©n sè ph¸t triÓn ë møc ®é thÊp. HÇu hÕt sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng lµm n«ng nghiÖp, 1 sè Ýt ®i xuÊt khÈu lao ®éng ë n­íc ngoµi. Sau mçi vô n«ng nhµn ®Ó ®¶m b¶o kinh tÕ cho gia ®×nh mét sè Ýt ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng ®i ra ngoµi, sang x· kh¸c lµm viÖt nh­: x©y, phu hå… Nh­ vËy víi nguån lao ®éng dåi dµo Song V©n nÕu ®­îc ®Çu t­, ¸p dông khoa häc th× sÏ rÊt ph¸t triÓn. II.4. Ph­¬ng h­íng sö dông ®Êt ®ai cho ngµnh ch¨n nu«i X· cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t­¬ng ®èi lín: 536,81 ha song víi tæng diÖn tÝch cña toµn x·. Ngoµi viÖc sö dông ®Êt n«ng nghiÖp ®Ó cÊy, trång hoa mÇu, c©y l­¬ng thùc ra cßn cã mét sè gia ®×nh lµm kinh tÕ V.A.C nh­ng víi quy m« nhá. §©y còng chÝnh lµ tiÒn ®Ò thuËn lîi ®Ó cho viÖc ph¸t triÓn víi quy m« lín sau nµy. Lµ x· thuÇn n«ng, ao hå nhiÒu nªn nguån thøc ¨n phong phó ®è víi ngµnh ch¨n nu«i nguån thøc ¨n xanh chñ yÕu lµ rau lang, rau muèng, rau lÊp… II.5. §Çu t­ vèn, lao ®éng, khoa häc kü thuËt cho ngµnh nghÒ t¹i c¬ së. Lµ x· vÉn cßn nghÌo v× thÕ vÊn ®Ò ®Çu t­ vèn vµ khoa häc kü thuËt cÇn ph¶i chó träng. Víi nguån lao ®éng dåi dµo nh­ng chØ phôc vô cho 2 mïa lóa chÝnh nªn nÒn kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn b»ng víi c¸c x· l©n cËn. II.6. C«ng t¸c khuyÕn n«ng khuyÕn l©m. Lµ 1 x· thuÇn n«ng vÊn ®Ò khuyÕn n«ng khuyÕn l©m rÊt ®­îc tró träng x· cã hÖ thèng s«ng, m­¬ng, ao hå nhiÒu ®¶m b¶o cho viÖc t­íi tiªu khi vµo mïa. III. §iÒu tra t×nh h×nh ch¨n nu«i thó y III.1. C«ng t¸c ch¨n nu«i Song V©n lµ x· cã khÝ hËu nhiÖn ®íi giã mïa c©y cèi xanh tèt lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho trång trät ®­îc ph¸t triÓn ®Ó cung cÊp nguån thøc ¨n cho ch¨n nu«i v× vËy ngµnh ch¨n nu«i b¾t ®Çu ®­îc chó ý. HiÖn nay ch¨n nu«i ë x· ®ang ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ®µn gia sóc gia cÇm. Ngµnh ch¨n nu«i cña x· chñ yÕu lµ tr©u, bß, lîn, gia cÇm vµ mét sè vËt nu«i kh¸c nh­: ngùa, chã… III.1.1. Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc chñ yÕu lµ tr©u, bß, sè l­îng ®µn tr©u bß ngµy cµng t¨ng. Sè l­îng ®µn tr©u bß lµ 958 con gåm: 564 con bß vµ 394 con tr©u. III.1.2.H­íng ch¨n nu«i chÝnh Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc cña x· chñ yÕu lµ tr©u, bß ch¨n nu«i chñ yÕu ®Ó lÊy søc cµy kÐo phôc vô cho ngµnh n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Lµ 1 x· cña huyÖn miÒn nói nªn phôc vô n«ng nghiÖp vÉn lÊy søc kÐo cña tr©u, bß. III.1.3. Kh¨ n¨ng ph¸t triÓn vµ sinh s¶n. Do sù nhËn thøc cña ng­êi d©n ngµy cµng cao cho nªn hä ®· chó träng ch¨m sãc tèt cho ®µn gia sóc chÝnh v× vËy mµ ®µn gia sóc cña x· ngµy cµng ph¸t triÓn tèt vµ sinh s¶n tèt. III.1.4.l­îng ®µn gia sóc. HiÖn nay gièng tr©u, bß nu«i ë x· lµ gièng bß vµng ViÖt Nam, bß lai Sind, gièng tr©u ®en, tr©u giÐ… §èi víi ch¨n nu«i bß th× sè l­îng ®µn bß ngµy cµng t¨ng do nhu cÇu thÞ tr­êng cña con ng­êi vµ do c«ng t¸c thô tinh rÊt thuËt tiÖn ®Æc biÖt lµ thô tinh nh©n t¹o do ®ã chÊt l­îng ®µn bß ngµy cµng ®­îc ®¶m b¶o. §èi víi tr©u th× sè l­îng ngµy cµng gi¶m do ch­a ¸p dông ®­îc ph­¬ng ph¸p lai t¹o nh­ bß. III.1.5. Ph­¬ng ph¸p ch¨n nu«i vµ t×nh thøc ¨n. Ph­¬ng ph¸p ch¨n nu«i tr©u bß ë x· chñ yÕu lµ ch¨n nu«i th¶ ngoµi ®ång, bê b·i… do ®ã thøc ¨n thñ yÕu lµ c¸c lo¹i cá mäc tù nhiªn. Ngoµi ra vµo vô gÆt cã ¨n thªm r¬m t­¬i hoÆc kh« khi trêi rÐt m­a. Do thêi tiÕt thay ®æi theo mïa trong n¨m nªn l­îng thøc ¨n còng thay ®æi theo. Mïa hÌ, mïa xu©n thêi tiÕt Êm ¸p m­a nhiÒu nªn nguån thøc ¨n cung cÊp cho tr©u bß ®­îc ®¶m b¶o. Nh­ng mïa ®«ng thêi tiÕt gi¸ rÐt kh« hanh lµm cho nguån thøc ¨n kh« hiÕm c¹n kiÖt v× vËy ng­êi d©n ph¶i dù tr÷ thøc ¨n nh­ r¬m kh« cá kh«… ®Ó b¶o ®¶m cho tr©u bß tån t¹i qua mïa ®«ng. HiÖn nay do ®Þa h×nh s¶n xuÊt, do c¬ cÊu c©y trång nªn b·i ch¨n th¶ ngµy cµng bÞ thu hÑp nªn viÖc ch¨n th¶ tr©u bß gÆp khã kh¨n h¬n. V× vËy mét sè hé gia ®×nh ®· trång c¸c lo¹i cá nh­: cá voi, cá ghilª, ®Ó tr©u bß ¨n. Tãm l¹i víi nguån thøc ¨n Ýt nguån thøc ¨n bæ sung ®· b¶o ®¶m chÊt l­îng ®µn tr©u bß ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ më réng sè l­îng. Nªn tr©u bß cña x· rÊt cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn më réng v× vËy nguån thøc ¨n cho tr©u bß ®ang ®­îc chó träng. III.1.6. Chuång tr¹i Chuång tr¹i ch¨n nu«i tr©u bß ®ang tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cÊp. Chuång tr¹i ®­îc bè trÝ hîp lý, lµm ch¾c ch¾n. chuång tr¹i th­êng lµm theo h­íng §«ng hoÆc §«ng Nam, m¸i chuång ®­îc lîp b»ng ngãi ®¶m b¶o che m­a, n¾ng, m¸t mÎ vµo mïa hÌ, Êm ¸p vµo mïa ®«ng nÒn chuång lµm b»ng g¹ch… C«ng t¸c vÖ sinh ch¨m sãc ®¶m b¶o s¹ch sÏ tho¸ng m¸t mçi ngµy vÖ sinh 1 lÇn, ®Ó tr©u bß kh«ng n»m lªn ph©n. Hµng n¨m theo kÕ ho¹ch chØ ®¹o cña tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn x· Song V©n ®· tiÕn hµnh tiªm phßng cho ®µn tr©u, bß. III.1.7. C«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o HiÖn nay x· ®ang thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh “sind ho¸ ®µn bß”, tøc lµ sö dông nh÷ng con bß ®ùc Sind hoÆc lai Sind cho nh¶y trùc tiÕp vµo bß c¸i cña ta ®Ó t¹o ra con lai cã nhiÒu ®Æc ®iÓm tèt. Do viÖc thô tinh trùc tiÕp dÔ l©y lan 1 sè bÖnh qua ®­êng sinh dôc cho nªn viÖc cho bß nh¶y trùc tiÕp dÇn ®­îc thay thÕ b»ng thô tinh nh©n t¹o. Cßn ®èi víi tr©u th× ch­a cã ch­¬ng tr×nh nh­ bß nªn ng­êi sö dông cho nh¶y trùc tiÕp v× vËy mµ sè l­îng ®µn tr©u ngµy cµng gi¶m. III.2. Ch¨n nu«i lîn Do x· Song V©n lµ x· thuÇn n«ng nªn ch¨n nu«i lîn chñ yÕu lµ lÊy ph©n nªn m« h×nh ch¨n nu«i lîn nhá lÎ cña tõng hé gia ®×nh cã 1 sè hé gia ®×nh lµm trang tr¹i nh­ng víi sè l­îng Ýt. III.2.1. Sè l­îng Do nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña lîn lµ lîn kh«ng ®ßi hái thøc ¨n ®Æc biÖt nµo. Nã cã thÓ sèng vµ ph¸t triÓn trong mäi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh. Lîn cã thêi gian sinh tr­ëng ng¾n chÝnh v× vËy mµ sè l­îng lîn trong x· ngµy cµng t¨ng. Tæng sè l­îng ®µn lîn 4950 con trong ®ã lîn n¸i 1850 con chiÕm tû lÖ 37,4% trªn tæng sè con toµn x·, sè lîn thÞt 3094 con chiÕm tû lÖ 62,5%, sè lîn ®­îc gièng lµ 6 con chiÕm tû lÖ 0,1% trªn tæng sè con toµn x·. III.2.2. T×nh h×nh lai t¹o gièng, thô tinh nh©n t¹o X· Song V©n chñ yÕu lµ nu«i lîn thÞt vµ lîn n¸i sinh s¶n. Lîn n¸i chØ cã 2 gièng ®ã lµ lang hång vµ mãng c¸i ®· bÞ pha t¹p. Cßn lîn thÞt x· chØ nu«i lîn lai Landrace vµ lai ®¹i b¹ch. Ngoµi ra x· cßn cã 6 con lîn ®­îc gièng §¹i B¹ch Landrace…Mét sè hé gia®×nh cho lîn nh¶y trùc tiÕp do ch­a biÕt kü thuËt lÊy tinh nh©n t¹o ®a sè l­îng tinh nh©n t¹o ®­îc lÊy tõ n¬i kh¸c ®Õn. III.2.3. Thøc ¨n hiÖn sö dông vµ chÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng Thøc ¨n cho lîn chñ yÕu lµ s¶n phÈm phô tõ ngµnh trång trät: g¹o, c¸m, ng«, khoai, s¾n… Mét sè gia ®×nh cã trang tr¹i víi quy m« nhá nh­ng vÉn sö dông thøc ¨n th¼ng. HiÖn nay ý thøc cña nh©n d©n ®· ®­îc n©ng cao nªn hµng n¨m ®Õn ®ît tiªm phßng do Tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn chØ ®¹o tiªm phßng mét sè bÖnh: dÞch t¶, t¹ huyÕt trïng. Tãm l¹i c«ng thøc ch¨n nu«i lîn ë x· chñ yÕu lµ nu«i theo hé gia ®×nh nghÜa lµ cho ¨n nh÷ng s¶n phÈm phô cña trång trät. III.2.4. T×nh h×nh vÖ sinh chuång tr¹i Chuång tr¹i ®­îc x©y dùng vµ bè trÝ hÇu nh­ hîp lý chuång ®­îc x©y ë n¬i cao d¸o, ch¾c ch¾n, chuång ®­îc x©y dùng theo h­íng §«ng hoÆc §«ng Nam vµ chuång th× m¸t mÎ vÒ mïa hÌ, Êm ¸p vµo mïa ®«ng. Mét sè hé gia ®×nh lµm trang tr¹i cã x©y dùng hÖ thèng pioga lÊy khÝ ®èt phôc vô cho gia ®×nh. Tãm l¹i tuú tõng môc ®Ých ch¨n nu«i vµ h×nh thøc sinh s¶n mµ x©y dùng chuång tr¹i hîp lý. VÒ vÖ sinh chuång tr¹i th× ë x· lµ t­¬ng ®èi s¹ch sÏ, kh« r¸o tho¸ng m¸t do ®ã ng¨n ngõa ®­îc 1 sè bÖnh x¶y ra. Bªn c¹nh ®ã mét sè hé gia ®×nh vÉn ch­a nhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò vÖ sinh chuång tr¹i… v× vËy ®· m¾c mét sè bÖnh nh­: ghÎ, viªm loÐt da, tiªu ch¶y… ¶nh h­ëng ®Õn sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn ë lîn. Nh­ vËy vÖ sinh chuång tr¹i lµ 1 yÕu tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õ sù sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña lîn do ®ã mçi ng­êi d©n cÇn ph¶i n©ng cao ý thøc ®Ó ®µn lîn ngµy cµng ph¸t triÓn vµ sinh tr­ëng tèt. III.2.5. Thu nhËp cña nh©n d©n tõ ch¨n nu«i lîn Víi m« h×nh ch¨n nu«i nhá lÎ nªn thu nhËp tõ ch¨n nu«i lîn rÊt Ýt v× vËy cÇn ph¶i cã sù ®Çu t­ vµ ¸p dông khoa häc kü thuËt míi cã thu nhËp cao tõ ch¨n nu«i lîn. III.3. Ch¨n nu«i gia cÇm III.3.1. C¸c gièng gia cÇm ®ang nu«i t¹i x· Song V©n Cïng víi viÖc ch¨n nu«i tr©u bß, lîn th× ch¨n nu«i gia cÇm trªn ®Þa bµn x· còng ®· vµ ®ang ®­îc chó träng ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng hiÖu qu¶ ®êi sèng nh©n d©n . C¸c gièng gia cÇm ®­îc nu«i trªn ®Þa bµn x· kh¸ phong phó vµ ®a d¹ng nh­: gµ ri, gµ l«ng ph­îng, vÞt cá, ngan ph¸p… víi sè l­îng ®µn gia cÇm42754 con trong ®ã : gµ 38500 con, vÞt 3189 con, ngan 1065 con. III.3.2. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i, qui m« ®µn ViÖc ch¨n nu«i gia cÇm ë x· chñ yÕu lµ nu«i theo ph­¬ng thøc th¶ v­ên môc ®Ých ®Ó tËn dông thøc ¨n s½n cã trong gia ®×nh nh­: thãc, ng«, c¸m… Ngoµi ra ®èi víi mét sè hé gia ®×nh ®· ch¨n nu«i theo ph­¬ng thøc c«ng nghiÖp ®ã lµ sö dông thøc ¨n th¼ng cho gµ ¨n. III.3.3. BiÖn ph¸p kü thuËt ®· ¸p dông trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp Do x· Song V©n vÉn cßn khã kh¨n nªn viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp cßn kÐm. III.3.4. Thøc ¨n sö dông Do ph­¬ng thøc ch¨n nu«i gia cÇm ë x· Song V©n chñ yÕu lµ d©n gi· cho nªn thøc ¨n sö dông cho gia cÇm chñ yÕu lµ: thãc, ng«, c¸m…mét sè trang tr¹i cho gµ ¨n thøc ¨n th¼ng. III.3.5. Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm Gia cÇm cung cÊp thÞt, trøng cho con ng­êi. Do ®ã ch¨n nu«i gµ ®· mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong kinh tÕ. H5N1 lµ dÞch rÊt nguy hiÓm nªn viÖc tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn ®· chØ ®¹o viÖc tªm phßng cho ®µn gia cÇm. Do hiÓu biÕt ®­îc sù nguy hiÓm cña dÞch cóm H5 N1 nªn ng­êi d©n ®· chñ ®éng ®Ó cho c¸n bé thó y x· tiªm gµ. III.4.Ch¨n nu«i c¸c vËt nu«i kh¸c Ngoµi viÖc ch¨n nu«i Tr©u, Bß, Lîn, Gia cÇm th× ng­êi d©n cßn nu«i mét sè lo¹i nh­ : Ngùa, Chã … Ch¨n nu«i c¸c lo¹i vËt nu«i kh¸c trªn ®Þa bµn x· chñ yÕu mang tÝnh chÊt gia ®×nh III.5.§¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i cña c¬ së Nh×n chung t×nh h×nh ch¨n nu«i cña x· Song V©n ®ang ngµy cµng ph¸t trÓn. Sè l­îng gia sóc ngµy cµng t¨ng, chÊt l­îng ngµy cµng n©ng cao. ë x· gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ h×nh thøc ch¨n nu«i chØ võa vµ nhá ®Çu t­ vèn kü thuËt ch­a cao nhÊt lµ vÒ kü thuËt ng­êi d©n ®· ch­a hiÓu biÕt nhiÒu. ChÝnh v× vËy x· ®ang cñng cè nh÷ng khã kh¨n ®Ó gióp ®ì cho ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn. III.6.C«ng t¸c thó y HiÖn nay trªn ®Êt n­íc ta cã sè l­îng lín gia sóc gia cÇm vµ lµ n­íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa nãng Èm m­a nhiÒu nªn cã nhiÒu dÞch bÖnh s¶y ra ®èi víi ng­êi vµ gia sóc gia cÇm , v× vËy c«ng t¸c thó y rÊt quan träng nh»m lµm gi¶m sù g©y h¹i cña dÞch bÖnh. III.6.1. Phßng bÖnh a. Tæ chøc vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y c¬ së: Tæ chøc m¹ng l­íi thó y c¬ së x· bao gåm 1 thó y x· vµ 5 thó y c¬ së, hä ®Òu cã tr×nh ®é trung cÊp ch¨n nu«i thó y trë lªn. Sù ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y rÊt réng ra c¶ c¸c x· l©n cËn nh­ Lam Cèt, Ngäc Ch©u… b. KÕt qu¶ tiªm phßng bæ sung. HiÖn nay do nhËn thøc cña nh©n d©n ngµy cµng cao cho nªn hä ®· biÕt ®­îc tÇm quan träng cña viÖc tiªm phßng ®Ó phßng bÖnh cho gia sóc gia cÇm. c. C«ng t¸c vÖ sinh thó y t¹i c¬ së. VÖ sinh thó y t¹i c¬ së lµ 1 c«ng t¸c trong phßng bÖnh. NÕu vÖ sinh tèt s¹ch sÏ th× Ýt x¶y ra bÖnh tËt, nÕu vÖ sinh kh«ng tèt th× ®µn gia sóc, gia cÇm dÔ m¾c bÖnh. ChÝnh v× vËy t¹i x· ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c vÖ sinh thó y nh­ tÈy uÕ, kiÓm dÞch… C¸c vËt nu«i bÞ m¾c bÖnh truyÒn nhiÔm mµ bÞ chÕt cã kh¶ n¨ng truyÒn bÖnh cho ng­êi vµ vËt nu«i xung quanh th× ph¶i xö lý theo quy ®Þnh kiÓm dÞch thó y. Nh­ vËy vÖ sinh thó y kh«ng nh÷ng phßng bÖnh cho gia sóc gia cÇm mµ cßn phßng bÖnh cho con ng­êi vµ lµm cho m«i tr­êng s¹ch sÏ. d. Xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm, phßng bÖnh tËt l©y lan. Xö lý chÊt th¶i theo tõng môc ®Ých. §èi víi ng­êi d©n th× c¸c chÊt th¶i ®Òu ®­îc gom l¹i ®Ó phôc vô cho trång trät. Ngoµi ra mét sè hé gia ®×nh nu«i theo trang tr¹i th× chÊt th¶i dïng cho c¶ ¨n vµ vµo hÇm Bioga ®Ó phô vô cho sinh ho¹t gia ®×nh. §èi víi s¶n phÈm gia sóc gia cÇm th× hµng ngµy ®Õn phiªn chî ban thó y x· ®i kiÓm dÞch s¶n phÈm 1 lÇn. Môc ®Ých cña viÖc xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm lµ 1 phÇn ng¨n kh«ng cho dÞch bÖnh x¶y ra, vµ kh«ng l©y lan. e. BiÖn ph¸p phßng chèng bÖnh dÞch t¹i c¬ së. Phßng bÖnh lµ nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt t¸c ®éng vµo c¸ thÓ khi ch­a bÖnh, phßng bÖnh lµ kh©u hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c thó y. V× vËy x· ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c thó y. §Èy m¹nh c«ng t¸c vÖ sinh thó y vµ xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm. VÖ sinh chuång tr¹i nh­ m¸ng ¨n, m¸ng uèng hµng ngµy. Ph¶i khö trïng tÈy uÕ chuång tr¹i sau khi xuÊt b¸n hÕt gia sóc, gia cÇm. Kh©u quan träng lµ phßng b»ng Vacxin hµng n¨m ®­îc tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn chØ ®¹o. III.6.2. Ho¹t ®éng cña quÇy b¸n thuèc Bªn c¹nh ho¹t ®éng cña c¸c thó y th× ho¹t ®éng cña c¸c quÇy b¸n thuèc thó y rÊt nhiÖt t×nh. Hä cßn biÕt më réng cöa hµng b¸n thøc ¨n gia sóc, gia cÇm, dông cô ch¨n nu«i… §­îc ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cã cÊp chuyªn m«n. Trong quÇy thuèc th× cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i thuèc phßng vµ ch÷a bÖnh cho gia sóc gia cÇm nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi d©n. III.7. Ch÷a bÖnh Trong mÊy n¨m tr­íc do c«ng t¸c thó y cßn yÕu nªn dÞch bÖnh x¶y ra nh­ dÞch t¶, tô huyÕt trïng, bÖnh ký sinh trïng…Nh­ng trong 2,3 n¨m trë l¹i ®©y do c«ng t¸c ch¨m sãc nu«i d­ìng tèt nªn bÖnh th­êng x¶y ra lÎ tÎ 1 vµi con ë mét sè gia ®×nh. HiÖn nay c¸c lo¹i bÖnh x¶y ra th­êng lµ lo¹i bÖnh tiªu ch¶y, tô huyÕt trïng tr©u, bß, lîn, s­ng phï ®Çu ë lîn con, lîn con Øa ph©n tr¾ng… Do c«ng t¸c ®iÒu trÞ kÞp thêi, ®iÒu trÞ ®óng thuèc ®óng liÒu l­îng, chÈn ®o¸n ®óng bÖnh nªn kÕt qu¶ ®iÒu trÞ ®¹t kÕt qu¶ cao. PhÇn II Néi dung Trong qu¸ tr×nh thùc tËp d­íi sù h­íng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i thó y, thÇy c« gi¸o h­íng dÉn, Uû ban nh©n d©n, ban thó y x· vµ nh©n d©n x· Song V©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì rÊt nhiÒu trong qu¸ tr×nh thùc tËp. I. C«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc gia cÇm I.1. Kü thuËt ch¨n nu«i B»ng mét sè kiÕn thøc em ®· ®­îc häc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i thó y ë tr­êng, em ®· h­íng dÉn bµ con ¸p dông vµo ch¨n nu«i.