Bệnh nhiễm khuẩn do họ enterobacteriaceae

BỆNH NHIỄM KHUẨN DO HỌ ENTEROBACTERIACEAE2008* Một họ lớn với 30 giống có hơn 100 lòai vi khuẩnHình queKích thước 0.3-1.2 x 1-6µmGram (-)Kị khí không bắt buộcCó hoặc không có tiên maoCó hoặc không di độngKhông sinh bào từPhân bố rộngGây bệnh ở thủy sản có hai giốngEdwardsiellaYersinia2008*Bệnh họai tử nội tạng ở cá da trơnEdwardsiella tarda (Mỹ) Edwardsiella ictaluri (ĐH Cần thơ + ĐH Vương quốc Anh)Hafnia alvei (Viện II, 2003)Clostridium sp (Viện II, 2007)2008*TÊN BỆNHBệnh nhiễm trùng máu do Edwardsiella ở cá da trơnBệnh hoại tử nội tạng của cá da trơnBệnh mủ gan ở cá da trơnBệnh hoại tử phù nề ở cá chìnhBệnh hạt trắng nhỏ trên nội tạng ở cá da trơn2008*Tác nhân gây bệnh2008*2002, Crumlish và đồng sự thông báo vi khuẩn Edwardsiella ictaluri là tác nhân gây bệnh họai tử nội tạng ở cá da trơn2003, T.T.T.Tam và đồng sự phân lập được Hafnia alvei và Pleisomonas shigelloides trên cá da trơn bị bệnh họait tử nội tạng ở đồng bằng sông Cửu long2007, L.T.T.Loan và động sự đã phát hiện rằng Clostridum sp là tác nhân chính cùng với E. ictaluri và Aeromonas spp. gây bệnh ở cá da trơn miền Nam VNParacolabacterium anguillimortiferum (Hoshinae, 1962) E. tarda (Ewing, 1965) Hình que, ngắn 1 x 2-3µmChuyển động nhờ vành tiêm maoVận động ở 370C2008*Tác nhân gây bệnh2008NHIM DOC*Edwardsiella ictaluriGram (-)Nhiệt độ thích hợp 28-300C25-300C => vận động yếu>300C => không vận động (37C)Độ mặn 370C)Dấu hiệu bệnh lýBụng cá phình to, mắt lồi, mờ đục (mù)Xung quanh miệng, vây và cơ thể có các đám xuất huyết => bốc mùi hôi thốiTrên bề mặt cơ thể có hay không có các vết thương tổnLỗ huyệt bị sa trệ và xuất huyết2008*Dấu hiệu bệnh lý Xoang cơ thể tích dịch mủ màu vàng hoặc hồngNội quan nhũn, xuất hiện các hạt trắng nhỏRuột chứa đầy dịch mủ trắng đụcBóng hơi sưng to và chứa đầy dịch mậtCá bỏ ăn => tỷ lệ chết cao 50-80%2008*Cá tra Việt nam (Pangasilus spp)2008*2008*Gan, lá lách, thận bị phù nề và hoại tử, xuất hiện những đốm màu trắng đục, đường kính 0,5-2,5mm /gan, 0.5-1mm/thận => bệnh này còn gọi là “bệnh đốm trắng” 2008*Cá đối bị nhiễm E. tarda2008* Xuất huyết ở tấc cả các gốc vây Xuất huyết trên bề mặt cơ thểHậu môn sưng to, xuất huyếtNội quan xung huyết => tắc mạch máuGan thận sưng to, bị thương tổnDấu hiệu bệnh lý của cá chình Nhật bản2008*Cảm nhiễm ở cá chình2008*Cảm nhiễm ở cá da trơn2008*Dịch tễ họcNhiều lòai cá nước ngọt, lợ và mặn (nước ấm và nước lạnh)Cá Tra (Pangasius sp)Cá trê (Clarias barrachus)Cá nheo da đốm (Ictalurus punctalus) *Cá chình Nhật bản (Anguilla japonica)Cá chép (Cypninus caprio)Cá rôphi (Tilapia nilotica)Cá hồi nước ngọt (Oncorhynchux spp)Cá bơn, cá đốiCá chẽm (striped bass)2008*Turbotflounder2008*Cá nheoBệnh xảy ra ở dạng bán cấp tính (subacute) và mãn tính Là tác nhân cơ hội => bùng phát bệnh  stress do vận chuyển hay đánh bắt, hàm lượng hữu cơ trong nước cao, chất lượng nước kém, mật độ nuôi cao, sự chênh lệch nhiệt độ lớn2008*Dịch tễ họcSinh vật mang mầm bệnhĐộng vật lưỡng cưBò sátGiai đoạn Cá giốngCá thương phẩmCảm nhiễm nhân tạo:Thời gian ủ bệnh từ 1-11 ngày hoặc vài tuần2008*VẾT THƯƠNG TỔN (da)MIỆNGCON ĐƯỜNG XÂM NHẬP CỦA VI KHUẨN2008*Dịch tễ họcMùa vụ bệnh phụ thuộc vào loài cá và quốc gia Ở Việt nam Nhiệt độ 20-300C, Giao thời giữa 2 mùa.Xuất hiện trong mùa mưa và mùa lạnh ở ĐBSCL (tháng 5-12, cao điểm là các tháng 11-12/ năm)Tại Mỹ: mùa có nhiệt độ ấm áp, khoảng 300C Tại Đài loan: cá chình bị bệnh này vào tháng 1-3, ứng với nhiệt độ: 10-180CTại Nhật bản: cá chình bị bệnh này nhiều hơn vào mùa hè- nhiệt độ ấm áp 2008*Dịch tễ họcPhổ nhiệt độ rộng 10-420CĐộ mặn 4%Độc tố ngọai bào: haemolysin dermatotoxinGây bệnh ở cá tra VN ở giai đoạn giống lẫn thương phẩm => thiệt hại lớn cho giai đoạn từ cá hương đến 5-6 tháng tuổi (tỷ lệ chết 60-70% -> 100%)Kháng streptomycin và erythromycin2008*Chẩn đóan bệnhDấu hiệu bệnh lýNuôi cấy phân lập vi khuẩn trên môi trường TSA ở 280CMô bệnh họcSự họai tử ở phần mô biểu bì da với sự có mặt của vi khuẩn Sự xâm nhập của tế bào máu và đại thực bào vào các vùng mô bị cảm nhiễm Sự phình to của các tế bào biểu bì của lách, tim, thậnThận, lách và gan => sự hình thành các vùng họai tử dạng hạtSự họai tử ở mô nhầy của ruộtSự có mặt rất nhiều vi khuẩn ở vùng khớp nối của xương (vây) 2008*E. tarda in a spleen 2008*Head kidney. Detached and small groups of macrophages with a large numberof bacterial cells in the cytoplasm (arrows) are seen (H&E, bar =21 µm).Kidney (TEM): a macrophage filled with a large number of bacteria is seen.Notice also that most of the bacterial cells do not show apparent changes and in somecases appear to be dividing (arrow)2008*Kidney (TEM): macrophages filled with bacterial cells showing clear degenerativechanges in mitochondria (arrows) and endoplasmic reticulum (arrowheads) and thepresence of a large number of myelin figuresn (M)(bar = 2 µm).2008*Liver: macrophage (MC) surrounded by hepatocytes (H) and adjacent toa lymphocyte (L). Notice the absence of clear degenerative changes as shown in Fig above and the presence of only a small number of bacterial cells within the cytoplasm. Note that some of the bacterial cells are within intracytoplasmic vacuoles (arrowheads) (bar =5 µm).2008*2008*Phòng bệnh2008*VaccineMật độ nuôiTrị bệnh2008*NHIM DOC Cho ănOxytetracyclin: 2,5g/50 kg cá (Mỹ, Đài loan)Norfloxacin: 25mg/kg cá (Việt Nam)Kanamyccin,Cephalixin: 40-50 mg/kg cá Clostridium spAeromonas sppE. ictaluriBệnh đốm trắng nhỏ ở cá Tra và Basa ĐB sông Cửu Long - VN2008*NHIM DOCTác nhân gây bệnh2008*Aeromonas hydrophyla (38.77%) A. sobria (4.08%) A. caviae (4.08%) E. Ictacluri (4.06%)Clostridium sp. (69.38%)Clostridium sp. 2008NHIM DOC*Là vi khuẩn kị khíGram (+)Hình que ngắn 1.5 x 2 - 4 µm ( thời gian nuôi cấy) Hình thành bào tử bên trong tế bàoTác nhân gây bệnh2008NHIM DOC*Clostridium sp. Anaerobic incubation at 30 0C in 24-48hColony of Clostridium sp. on Wilson Blair medium2008*NHIM DOCXuất huyết da, vây, đuôi2008NHIM DOC*Đốm trắng nhỏ trong gan, thận, lách 2008NHIM DOC*Bóng hơi căng phồng, chứa dịch2008*Sự họai tử trong mô thận cá (Giemsa) 2008*NHIM DOCVi khuẩn hình que trong mô thân (Giemsa)2008*NHIM DOCKết quả thí nghiệm cảm nhiễm E. ictaluri2008NHIM DOC*Xoang bụng chứa dịch màu vàng. Dạ dày và ruột đầy hơi. Kết quả thí nghiệm cảm nhiễm Aeromonas hydrophila2008*Có sự xuất huyết ở các vây và đuôi.Nhưng không có sự xuất hiện các hạt trắng nhỏ trong nội quan. Kết quả thí nghiệm cảm nhiễm Xuất hiện các đốm trắng trong gan, thận, và lách cùng với sự xuất huyết ở vây hậu môn2008*NHIM DOCClostridium sp 2008*NHIM DOCTEM2008*