Các vấn đề chung về chi phí sản xuất và giá thành sản xuất

Xã hội loài người tồn tại và phát triển thì phỉa sản xuất ra của cải vật chát và không ngừng tái sản xuất, mở rộng. Để sản xuất và mở rộng sản xuất, doanh nghiệp nói riêng và toàn xã hội nói chung cần bỏ ra các chi phí về nguyên vật liệu, về tiền công lao động và các khoản phải trả khác cho người lao động, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài Đồng thời quá trình sản xuất lại là quá trình tiêu hao chính bản thân các yếu tố này. Rõ ràng, muốn có bất kỳ một loại sản phẩm nào, dù là nhỏ nhất thì doanh nghiệp đều phải bỏ ra những chi phí nhất định. Chi phí là yếu tố khách quan không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người sản xuất. Trên thực tế, có một khái niệm chúng ta rất hay nhầm lẫn với khái niệm chi phí đó là chi tiêu. Vì vậy cần xem xét điểm khác biệt giữa hai khái niệm này. Về mặt lượng, chi phí là những hao phí về lao động và tài sản có liên quan đến khối lượng sản phẩm sản xuất ra trong kỳ, còn chi tiêu là sự giảm đơn thuần các loại vật tư, tài sản, tiền vốn của doanh nghiệp bất kể nó dùng vào mục đích gì; cho quá trình cung cấp, cho sản xuất kinh doanh hay tiêu thụ. Về mặt thời gian, có những khoản chi tiêu kỳ này nhưng chưa được tính vào chi phí như chi mua vật tư về nhập kho nhưng chưa sử dụng trong kỳ và lại có những khoản được tính vào chi phí kỳ này nhưng thực tế chưa chi tiêu như các khoản trích trước tiền lương lao động trực tiếp, trích trước về thiệt hại ngừng sản xuất theo kế hoạch Như vậy, có thể thấy rõ bản chất của chi phí sản xuất. Theo kế toán, chi phí là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp phải bỏ ra có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong một kỳ nhất định (tháng, quý, năm).