Cấu trúc xây dựng và cách nhiệt cho kho lạnh đòi hỏi phải hết sức nghiêm ngặt.và phải đáp ứng một số yêu cầu sau:
- Đảm bảo độ bền vững lâu dài theo tuổi thọ dự kiến của kho.
- Chịu được tải trọng chất hàng và của cấu trúc xây dựng.
- Đảm bảo cách nhiệt tốt.
- Đảm bảo cách ẩm và bề mặt tường ngoài không được đọng sương.
- An toàn buồng chống cháy nổ.
- Thuận tiện cho việc bốc dỡ và sắp xếp hàng bằng cơ giới.
- Phải kinh tế.
31 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 2945 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Cấu trúc xây dựng và cách nhiệt kho lạnh thương nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHƯƠNG 1 NHữNG Số LIệU BAN ĐầU
NHữNG Số LIệU BAN ĐầU
Các số liệu về không khí bên ngoài.
Những thông số về khí tượng như nhiệt độ, độ ẩm tương đối của không khí, bức xạ mặt trời, gió và hướng gió, lượng mưa là những thông số quan trọng để tính toán thiết kế xây dựng kho lạnh và hệ thống lạnh.
Theo bảng 1-1 [1] ta có :
Bảng 1.1. Thông số khí hậu ở Thanh Hóa
Nhiệt độ, oC
Độ ẩm, %
Trung bình cả năm
mùa hè
mùa đông
mùa hè
mùa đông
23,6
37,5
10,1
82
84
Vì kho lạnh thương nghiệp, thường đặt bên trong các ngôi nhà của xí nghiệp thương nghiệp, khu công nghiệp nhà ăn tập thể nên nhiệt độ trong nhà thường thấp hơn khoảng từ 5 7 oC,
Do đó các số liệu về không khí bên ngoài là : tn = 32 oC,
NHữNG Số LIệU Về CHế Độ BảO QUảN SảN PHẩM
Mỗi loại thực phẩm cần có một chế độ bảo quản khác nhau.
- Đối với sản phẩm là động vật thường được bảo quản đông nhiệt độ có thể từ -18oC đến 25oC
- Đối với sản phẩm rau, hoa quả thì thường được bảo quản lạnh trong các buồng bảo quản lạnh có nhiệt độ khoảng 0 5oC
Theo bảng 1-2,1-4 [1] ta có chế độ bảo quản sản phẩm như sau.
Bảng 1.2. Chế độ bảo quản sản phẩm
Sản phẩm
Nhiệt độ, oC
Độ ẩm, %
Chế độ thông gió
Thịt
-20
80 85
Đóng
Cá
-20
80 90
Đóng
Rau, hoa quả
2
85 95
Mở
CHÊ Độ Xử Lý LạNH SảN PHẩM
Nguồn hàng chủ yếu của kho lạnh thương nghiệp là từ kho lạnh phân phối. Các sản phẩm đã được xử lý lạnh.
PHƯƠNG PHáP XếP Dỡ
Vì đặc điểm kho lạnh nhỏ nên chọn phương pháp bốc xếp thủ công.
CHƯƠNG 2 THIếT Kế THể TíCH Và MặT BằNG KHO LạNH
XáC ĐịNH Số LƯợNG Và KíCH THƯớC BUồNG LạNH
Dung tích kho lạnh
Do đặc điểm kho lạnh thương nghiệp bảo quản các sản phẩm khác nhau ở các chế độ bảo quản khác nhau. Tôi bố trí kho lạnh có hai buồng :
- Buồng bảo quản đông – 20oC dùng để bảo quản thịt, cá. Có tấm nhựa plastic ngăn cách bởi để tránh mùi các sản phẩm tỏa ra làm hỏng sản phẩm khác.
- Buồng bảo quản lạnh 2oC dùng để bảo quản rau hoa quả.
Dung tích của từng buồng như sau :
Buồng bảo quản đông :
tấn
Buồng bảo quản lạnh :
tấn
Từ dung tích kho lạnh ta xác định được thể tích kho lạnh theo biểu thức :
E – dung tích kho lạnh, t ;
V – thể tích kho lạnh, m3 ;
– định mức chất tải thể tích, t/m3
Theo bảng 2-3 [TL1] ta có bảng tiêu chuẩn chất tải của các loại sản phẩm :
Bảng 2.1. Tiêu chuẩn chất tải của các loại sản phẩm
Sản phẩm
Tiêu chuẩn chất tải ,t/m3
Thịt
0,45
Cá
0,45
Rau hoa quả
0,32
Do đó thể tích của từng buồng bảo quản là
- Buồng bảo quản đông :
m3
- Buồng bảo quản lạnh :
m3
Dung tích kho lạnh
Diện tích chất tải được xác định qua biểu thức :
,
F – diện tích chất tải hoặc diện tích hàng xếp trực tiếp, m2 ;
h – chiều cao chất tải, m.
Tôi chọn kết cấu kho lạnh gồm các tấm panel tiêu chuẩn có chiều cao là H=3m. Khi đó chiều cao h được tính bằng chiều cao buồng lạnh trừ khoảng cách từ dàn lạnh đến sản phẩm là 0,2 m và khoảng cách móc treo từ dàn lạnh đến trần là 0,5 m.
h = 3 – (0,2+0,5)=2,3 m
Diện tích các buồng bảo quản như sau :
- buồng bảo quản đông :
m2
- buồng bảo quản rau lạnh :
m2
Tải trọng của nền và của trần
Nền và trần được ghép từ các tấm panel có cường độ chịu nén từ 0,2#0,29 Mpa do đó đủ điều kiện chịu lực.
Xác định diện tích buồng lạnh phải xây dựng
- Buồng bảo quản đông :
m2, với kích thước
Chiều cao H = 3 m
- Buồng bảo quản lạnh :
m2 , với kích thước
Chiều cao H = 3 m
QUI HOạCH MặT BằNG KHO LạNH
Các số liệu về không khí bên ngoài.
Quy hoạch mặt bằng kho lạnh là bố trí những nơi sản xuất, xử lý lạnh, bảo quản và những nơi phụ trợ phù hợp với dây chuyền công nghệ. Để đạt được mục đích đó cần tuân thủ các yêu cầu sau
Phải bố trí các buồng lạnh phù hợp với dây chuyền công nghệ. Sản phẩm đi theo dây chuyền không gặp nhau, không đan chéo nhau. Các cửa ra vào của buồng chứa phải quay ra hành lang, cũng có thể không cần hành lang nhưng sản phẩm theo dây chuyền không đi ngược.
Quy hoạch cần phải đạt chi phí đầu tư là thấp nhất. Cần sử dụng rộng rãi các cấu kiện tiêu chuẩn, giảm đến mức tối thấp nhất các diện tích phụ nhưng phải đảm bảo tiện nghi. Giảm công suất thiết bị đến mức thấp nhất.
Quy hoạch mặt bằng cần phải đảm bảo sự vận hành tiện lợi và rẻ tiền
Mặt bằng kho lạnh phải phù hợp với hệ thống lạnh đã chọn.
Mặt bằng kho lạnh phải đảm bảo kỹ thuật, an toàn buồng cháy chữa cháy.
Khi quy hoạc cũng cần phải tính toán đến khả năng mở rộng kho lạnh, phải để lại mặt mút tường để có thể mở rộng kho lạnh.
2.1.2 Yêu cầu đối với buồng máy và thiết bị
Bố trí máy và thiết bị hợp lý trong buồng máy là rất quan trọng nhằm mục đích :
vận hành máy thuận tiện ;
rút ngắn chiều dài các đường ống ;
sử dụng buồng máy hiệu quả nhất, buồng máy gọn nhất ;
đảm bảo an toàn buồng cháy chữa cháy, vệ sinh công nghiệp
đảm bảo thuận tiện cho việc sửa chữa thiết bị
Buồng máy và thiết bị bố trí sát tường kho lạnh để đường nối ống và thiết bị ngắn nhất, chiếm từ 5-10% tổng diện tích kho lạnh.
Do đó diên tích buồng máy là Fbm=0,1.(15+21)=3,6m2 chọn diện tích buồng máy là 4 m2.
Căn cứ vào những yêu cầu trên ta qui hoạch mặt bằng kho lạnh như sau :
3 m
Buồng bảo quản
rau, hoa quả
Buồng bảo quản thịt
Buồng bảo quản cá
Buồng máy
7m 3m 2mCHƯƠNG 3 CấU TRúC XÂY DựNG Và CáCH NHIệT KHO LạNH
CấU TRúC XÂY DựNG CáCH NHIệT CƠ BảN
Cấu trúc xây dựng và cách nhiệt cho kho lạnh đòi hỏi phải hết sức nghiêm ngặt.và phải đáp ứng một số yêu cầu sau:
- Đảm bảo độ bền vững lâu dài theo tuổi thọ dự kiến của kho.
- Chịu được tải trọng chất hàng và của cấu trúc xây dựng.
- Đảm bảo cách nhiệt tốt.
- Đảm bảo cách ẩm và bề mặt tường ngoài không được đọng sương.
- An toàn buồng chống cháy nổ.
- Thuận tiện cho việc bốc dỡ và sắp xếp hàng bằng cơ giới.
- Phải kinh tế.
KHO LạNH LắP GHéP
Ưu nhược điểm của kho lạnh lắp ghép với kho lạnh truyền thống
tất cả các chi tiết của kho lạnh lắp ghép là các tấm panel có sẵn nên có thể vận chuyển dễ dàng đến nơi lắp ráp nhanh chóng.
Có thể tháo lắp và di chuyển đến nơi mới khi cần thiết
Có thể đặt ngay trong phân xưởng có mái che
Tổ hợp lạnh kho cần buồng máy mà có thể lắp đặt ở vị trí thuận lợi nhất
Cách nhiệt polyurethane có hệ số dẫn nhiệt thấp
Tấm bọc ngoài của panel đa dạng từ chất dẻo đến tấm nhôm hoặc thép không rỉ…
Nhược điểm cơ bản là giá thành cao hơn so với kho lạnh truyền thống.
Từ các ưu nhược điểm trên tôi chọn kết cấu xây dựng kho lạnh là kho lạnh lắp ghép từ các tấm panel
Cấu tao kho lạnh lắp ghép
Kho lạnh tiêu chuẩn được lắp ghép từ các tấm tiêu chuẩn sau :
Các tấm sàn
Các tấm trần
Các tấm góc
Các tấm sườn
Các tấm cửa
Phương pháp lắp ghép : mộng âm dương và cam lock
XáC ĐịNH CHIềU DàY CáCH NHIệT
Chiều dày lớp cách nhiệt được xác định theo hai yêu cầu cơ bản sau :
Vách ngoài kết cấu bao che không đọng sương nghĩa là chiều dày đủ lớn để nhiệt độ vách ngoài lớn hơn nhiệt độ đọng sương ts
Chọn chiều dày cách nhiệt sao cho giá thành đơn vị lạnh thấp nhất
Tính chiều dày cách nhiệt
Chiều dày cách nhiệt được tính theo công thức :
,
Trong đó :
độ dày yêu cầu của lớp cách nhiệt, m ;
hệ số dẫn nhiệt cảu vật liệu cách nhiệt, W/mK ;
hệ số tuyền nhiệt qua kết cấu bao che ; W/m2.K
hệ số tỏa nhiệt của môi trường bên ngoài tới vách, W/m2K ;
hệ số tỏa nhiệt của vách buồng lạnh vào buồng lạnh,W/m2K ;
bề dày lớp vật liệu thứ i, m ;
hệ số dẫn nhiệt của vật liệu thứ i, W/mK.
- Hệ số truyền nhiệt vách ngoài, phụ thuộc vào nhiệt độ buồng lạnh.
Theo bảng 3 – 3[1] ta có hệ số truyền nhiệt k của các buồng như sau :
- Đối với buồng bảo quản đông W/m2.K
- Đối với buồng bảo quản lạnh W/m2.K
Theo bảng 3-7[1] ta tra được W/m2K – buồng lưu thông không khí cưỡng bức vừa phải.
Do kho lạnh thương nghiệp được đặt bên trong nhà không khí chuyển động với vận tốc m/s nên hệ số không thể tra theo bảng 3-7 mà phải tính toán.
+ xác định hệ số tỏa nhiệt của môi trường bên ngoài đối với các tấm vách
Kích thước xác định m
Nhiệt độ xác định oC
Tốc độ gió m/s
Thông số vật lý của không khí ở nhiệt độ 32 oC là :
W/mK ;
m2/s
Theo 8.6 [2] ta có
Vậy ta có : W/m2K
+ xác định hệ số tỏa nhiệt của môi trường bên ngoài đối với các tấm trần và nền.
Buồng bảo quản đông
Kích thước xác định m
W/m2K
Buồng bảo quản lạnh :
Kích thước xác định m
W/m2K
Bảng 3.1.1 Các thông số các lớp vật liệu tấm panel tiêu chuẩn
Vật liệu
Chiều dày
Hệ số dẫn nhiệt
Polyurethane
(0,023 #0,03)
Tôn phủ lớp PVC
0,0006
45,36
+ tính chiều dày cách nhiệt vách ngoài
+ chiều dày cách nhiệt của vách ngoài buồng bảo quản đông : mm
Chọn tấm panel tiêu chuẩn dày 125 mm
Hệ số truyền nhiệt thực :
W/m2.K
+ chiều dày cách nhiệt của vách ngoài buồng bảo quản lạnh :
mm
Chọn tấm panel có chiều dày tiêu chuẩn là 75 mm
Hệ số truyền nhiệt thực :
W/m2.K
+tính chiều dày cách nhiệt của các tấm trần và nền :
buồng bảo quản đông :
mm
Chọn tấm panel tiêu chuẩn dày 125 mm
Hệ số truyền nhiệt thực :
W/m2.K
- buồng bảo quản lạnh :
mm
Chọn tấm panel có chiều dày tiêu chuẩn là 75mm
Hệ số truyền nhiệt thực :
W/m2.K
+tính chiều dày cách nhiệt vách ngăn kho lạnh :
- hệ số truyền nhiệt của tường ngăn giữa các buồng lạnh
Theo bảng 3-5 [TL1] ta có
Chọn chiều dày tấm panel tiêu chuẩn dày 75 mm
Tính kiểm tra đọng sương trên bề mặt ngoài vách cách nhiệt
Điều kiện để vách ngoài không đọng sương sẽ là
- hệ số truyền nhiệt thực ,
- hệ số truyền nhiệt đọng sương, được tính theo công thức :
.
Trong đó :
- hệ số tỏa nhiệt của môi trường bên ngoài, W/m2K
- nhiệt độ không khí bên ngoài kho , oC
- nhiệt độ không khí bên trong kho , oC
- nhiệt độ đọng sương , oC
ở chương 1 ta đã xác định được các thông số không khí bên ngoài là
=32 oC, .Tra đồ thị I-d của không khí ta được = 28 oC
- Buồng bảo quản đông
W/m2.K
Buồng bảo quản lạnh :
W/m2.K
So sánh các giá trị ta thấy đều lớn hơn nên với chiều dày cách nhiệt đã chọn không sảy ra hiện tượng đọng sương ở vách ngoài kho lạnh.
CHƯƠNG 4 TíNH NHIệT KHO LạNH
ĐạI CƯƠNG
Nhiệt tổn thất vào kho lạnh được xác định theo biểu thức.
Trong đó:
Q1 : Dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che
Q2 : Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra
Q3 : Dòng nhiệt do thông gió
Q4 : Dòng nhiệt do vận hành
Q5 : Dòng nhiệt do sản phẩm thở
DòNG NHIệT TổN THấT QUA KếT CấU BAO CHE Q1
Dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che Q1 được tính theo biểu thức :
Trong đó :
Q11 : Dòng nhiệt tổn thất qua tường bao, trần, nền do chênh lệch nhiệt độ giữa môi trường bên ngoài và bên trong kho lạnh
Q12 : Dòng nhiệt tổn thất do bức xạ mặt trời. Kho lạnh được đặt bên trong nhà có mái che, tường bao nên bỏ qua tổn thất nhiệt do bức xạ mặt trời Q12 =0.
, W
Trong đó :
- hệ số truyền nhiệt thực ,
- nhiệt độ không khí bên ngoài kho , oC
- nhiệt độ không khí bên trong kho , oC ;
- diện tích bề mặt của kết cấu bao che, m2 .
Dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che buồng bảo quản đông
a)Dòng nhiệt tổn thất qua tường bao
Trong đó :
- : hệ số truyền nhiệt qua tường
- : diện tích bề mặt tường bao
L: tổng chiều dài tường bao
H : chiều cao tường : từ mặt nền đến mặt trên của trần, H=3 m
Xác định chiều dài
- kích thước chiều dài tường ngoài :
+ đối với buồng ở góc kho : lấy chiều dài từ mép tường ngoài đến trục tâm tường ngăn
+ đối với buồng ở cạnh kho : lấy chiều dài từ giữa các trục tâm
+ đối với tường ngoài hoàn toàn : lấy từ mép tường ngoài này tới mép tường
ngoài khác.
m
m
m2
W
b)Dòng nhiệt tổn thất qua trần và nền
Do kho lạnh đặt trong nhà nên tổn thất nhiệt qua trần và nền bằng nhau nên ta có :
Tổng dòng nhiệt tổn thất qua nền và trần là :
Trong đó :
hệ số truyền nhiệt qua tấm trần, nền
diện tích của trần, nền.
m2
W/m2.K
W
dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che vào buồng bảo quản đông :
W
Dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che buồng bảo quản lạnh
a)Dòng nhiệt tổn thất qua tường bao
m
m2
W
b)Dòng nhiệt tổn thất qua trần và nền
m2
W/m2.K
W
c)Dòng nhiệt tổn thất qua tường ngăn với buồng bảo đông
m2
theo bảng 3-5[Tl1]
W
dòng nhiệt tổn thất qua kết cấu bao che vào buồng bảo quản lạnh:
W
DòNG NHIệT DO SảN PHẩM TỏA RA Q2
Nguồn hàng chủ yếu của kho lạnh thương nghiệp là từ kho lạnh phân phối. Các sản phẩm đã được xử lý lạnh nên dòng nhiệt do sản phẩm tỏa ra là không đáng kể Q2= 0.
DòNG NHIệT DO THÔNG GIó BUồNG LạNH Q3
Dòng nhiệt tổn thất do thông gió buồng lạnh chỉ tính toán cho các buồng bảo quản rau hoa quả.
Dòng nhiệt Q3 được xác định theo biểu thức :
,
- lưu lượng không khí của quạt thông gió, m3/s ;
và - entanpi của không khí ở ngoài và ở trong buồng, kJ/kg ;
Ta có với,,, tra đồ thị h-x hình 1-1[1] của không khí ẩm ta được kJ/kg, kJ/kg.
Lưu lượng quạt thông gió có thể xác định theo biểu thức :
- thể tích buồng bảo quản cần thông gió, m3 ; m3
- bội số tuần hoàn hay số lần thay đổi không khí trong một ngày đêm, lần/24h. Các buồng bảo quản hoa quả trang bị quạt thông gió hai chiều đảm bảo bội số tuần hoàn bốn lần thể tích buồng trong 24h.
- khối lượng riêng của không khí ở nhiệt độ và độ ẩm tương đối của không khí trong buồng bảo quản. Theo phụ lục 7[3] ta tra được kg/m3
Lưu lượng gió cần thiết là :
Dòng nhiệt do thông gió buồng lạnh :
kW = 321,29 W
CáC DòNG NHIệT VậN HàNH Q4
Dòng nhiệt do đèn chiếu sáng buồng Q41
W
- diện tích buồng, m2 ;
- nhiệt lượng tỏa ra khi chiếu sáng 1m2 diện tích buồng hay diện tích nền.
Đối với buồng bảo quản A = 1,2 W/m2
Dòng nhiệt do đèn chiếu sáng ở các buồng như sau :
buồng bảo quản đông : W
buồng bảo quản lạnh : W
Dòng nhiệt do người tỏa ra Q42
Xác định theo biểu thức ,W
-số người làm việc trong phòng.
350 – nhiệt lượng do một người thải ra khi làm việc nặng nhọc.
Vì kho lạnh nhỏ hơn 200 m2 nên chọn mỗi buồng có 1 người làm việc
Vậy ta có dòng nhiệt do người tỏa ra ở các buồng là
Buồng bảo quản đông : W
Buồng bảo quản lạnh : W
Dòng nhiệt do động cơ điện Q43
Động cơ diện trong buồng bảo quản chỉ có động cơ của quạt dàn lạnh có công suất khoảng
,
- công suất của động cơ điện, chọn N=1
1000 – hệ số chuyển đổi từ kW ra W.
Vậy dòng nhiệt do động cơ tỏa ra ở các phòng là :
- Phòng bảo quản đông : W
- Phòng bảo quản lạnh : W
Dòng nhiệt do mở cửa Q44
, W
- dòng nhiệt riêng khi mở cửa, W/m2;
- diện tích buồng, m2.
Dòng nhiệt tỏa ra khi mở cửa phụ thuộc vào diện tích buồng theo bảng 4-4[1] ta chọn như sau :
Đối với buồng bảo quản đông, chọn W/m2.
Đối với buồng bảo quản lạnh, chọn W/m2.
+ Dòng nhiệt tỏa ra khi mở cửa buồng bảo quản đông :
W. .
+ Dòng nhiệt tỏa ra khi mở cửa buồng bảo quản lạnh :
W.
Vậy tổng các dòng nhiệt vận hành là :
- Buồng bảo quản đông : W
- Buồng bảo quản lạnh : W
DòNG NHIệT DO HOA QUả HÔ HấP Q5
Dòng nhiệt Q5 xác định theo biểu thức :
, W
- dung tích kho lạnh ;
và - dòng nhiệt tỏa ra khi sản phẩm có nhiệt độ nhập vào kho lạnh và ở nhiệt độ bảo quản trong kho lạnh.
Rau hoa quả được đưa đến kho bằng xe bảo quản lạnh có nhiệt độ 2oC. Theo bảng 4.5[1] ta có W/t, W/t .ở đây lấy nhiệt số liệu của bắp cải để tính toán cho kho vì nhiệt độ hô hấp của bắp cải lớn, đảm bảo an toàn khi bảo quản các sản phẩm khác
W
Bảng tổng hợp các kết quả tính toán
Bảng 4.7 Bảng tổng hợp kết quả tính toán
Dòng nhiệt tổn thất
Buồng bảo quản đông
(w)
Buồng bảo quản lạnh
(w)
Q1
552,24
Q2
0
0
Q3
0
321,29
Q4
1698
1984,2
Q5
0
540
Xác định tải nhiệt cho thiết bị và máy nén
Để đảm bảo được nhiệt độ trong buồng ở những điều kiện bất lợi nhất người ta phải tính toán tải nhiệt cho thiết bị và máy nén là tổng các tải nhiệt thành phần có giá trị cao nhất. Đối với kho lạnh thương nghiệp tính nhiệt tải cho thiết bị và máy nén bằng 100% tổng các thành phần nhiệt tính được.
Q = Q1 + Q2 + Q3 + Q4 + Q5
Từ các kết quả tính toán ở trên ta có bảng sau :
Buồng bảo quản đông
Buồng bảo quản lạnh
Nhiệt độ buồng (oC)
-20
0
Q1(W)
Thiết bị
552,4
859,23
Máy nén
552,4
859,23
Q2(W)
Thiết bị
0
0
Máy nén
0
0
Q3W)
Thiết bị
0
321,29
Máy nén
0
321,29
Q4(W)
Thiết bị
1698
1984,2
Máy nén
1689
1984,2
Q5(W)
Thiết bị
0
540
Máy nén
0
540
(W)
Thiết bị
2250,4
3704,72
Máy nén
2250,4
3704,72
Năng suất lạnh của máy nén được xác định theo biểu thức:
k: hệ số lạnh tính đến tổn thất trên đường ống và thiết bị, chọn k = 1,06
b: hệ số thời gian làm việc ngày đêm của kho, chọn b = 0,9
Năng suất lạnh máy nén phòng bảo quản đông :
W
Năng suất lạnh máy nén phòng bảo quản lạnh :
W
CHƯƠNG 5 Tính toán chọn máy và thiết bị
Chọn phương pháp làm lạnh
Làm lạnh trực tiếp
Làm lạnh trực tiếp là môi chất sôi trực tiếp trong dàn lạnh .Môi chất lạnh lỏng sôi thu nhiệt của môi trường buồng lạnh. Dàn bay hơi có thể là các loại dàn đối lưu không khí tự nhiên hoặc cưỡng bức bằng quạt gió.
Hình 5.1. Hệ thống làm lạnh trực tiếp
1.Máy nén, 2. Bình ngưng tụ, 3. Van tiết lưu, 4. Dàn bay hơi
* Hệ thống làm lạnh trực tiếp có những ưu điểm sau:
- Thiết bị đơn giản vì không cần thêm một vòng tuần hoàn phụ.
- Tuổi thọ cao, tính kinh tế cao hơn vì không phải tiếp xúc với nước muối là một chất gây han gỉ, ăn mòn rất mạnh.
- ít tổn thất năng lượng về mặt nhiệt động. Vì hiệu nhiệt độ giữa buồng lạnh và dàn bay hơi trực tiếp bao giờ cũng nhỏ hơn hiệu nhiệt độ giữa buồng với nhiệt độ bay hơi gián tiếp qua nước muối.
- Tổn hao lạnh khi khởi động máy nhỏ, tức là thời gian từ khi mở máy đến khi buồng đạt nhiệt độ yêu cầu là ngắn hơn.
* Nhưng hệ thống lạnh trực tiếp cũng có một số nhược điểm trong từng trường hợp cụ thể sau :
- Khi là hệ thống lạnh trung tâm, có nhiều hộ sử dụng lạnh thì lượng môi chất nạp vào máy sẽ rất lớn, khả năng rò rỉ môi chất lớn nhưng lại khó có khả năng dò tìm những chỗ rò rỉ để xử lý, khó hồi dầu đối với máy freôn khi dàn lạnh đặt quá xa và đặt thấp hơn vị trí máy nén. Với quá nhiều dàn lạnh việc bố trí phân phối đều môi chất cho các dàn lạnh cũng gặp khó khăn và khả năng nén rơi vào tình trạng ẩm.
Làm lạnh gián tiếp
Làm lạnh buồng gián tiếp là làm lạnh buồng bằng các dàn nước muối lạnh.
Hình 5.1.2. Hệ thống làm lạnh gián tiếp
1. Máy nén, 2. Bình ngưng tụ, 3. Bình bay hơi, 4. Van tiết lưu,
5. Bơm nước muối, 6. Dàn lạnh nước muối, 7. Bình dãn nở
Thiết bị bay hơi đặt ngoài buồng lạnh. Môi chất lạnh lỏng sôi để làm lạnh nước muối.
* Làm lạnh gián tiếp qua môi chất lạnh có những ưu điểm sau:
- Có độ an toàn cao, chất tải lạnh là nước muối nên không gây cháy nổ, không độc hại đối với cơ thể, không làm ảnh hưởng đến chất lượng hàng hoá bảo quản.
- Khi có vòng tuần hoàn nước muối thì máy lạnh có cấu tạo đơn giản hơn, đường ống dẫn môi chất ngắn. Công việc lắp đặt, hiệu chỉnh, thử bền, thử kín, nạp gas, vận hành, bảo dưỡng đều dễ dàng và đơn giản hơn.
- Hệ thống dung dịch muối có khả năng trữ lạnh lớn nên sau khi máy lạnh ngừng làm việc, nhiệt độ buồng lạnh có khả năng duy trì được lâu hơn.
* Nhược điểm của hệ thống lạnh gián tiếp là:
- Năng suất lạnh của máy bị giảm ( tổn thất lạnh lớn ).
- Hệ thống thiết bị cồng kềnh vì phải thêm một vòng tuần hoàn nước muối gồm bơm, bình giản nở các đường ống và bình bay hơi làm lạnh nước muối gây ăn mòn thiết bị vì có nước muối.
Từ những ưu nhược điểm của hai phương pháp làm lạnh trên nên chọn phương pháp làm lạnh trực tiếp có dàn quạt để làm lạnh cho kho lạnh thương nghiệp.
Chọn môi chất lạnh
Với các kho lạnh cỡ nhỏ môi chất lạnh sử dụng chủ yếu là freôn R22 (CHClF2), đây là môi chất đang được sử dụng phổ biến, với một số tính chất: là chất khí không màu, có mùi thơm nhẹ, nhiệt độ sôi ở áp suất khí quyển – 40,8 0C.
Một số tính chất của R22.
Tính chất vật lý
- Nhiệt độ cuối tầm nén trung bình nhưng cần làm mát.
- Là môi chất có áp suất tương đối cao, áp suất ngưng tụ tới 16,1bar ở nhiệt độ 42 oC
- áp suất bay hơi thường lớn hơn áp suất khí quyển.
- Năng suất lạnh riêng thể tích lớn.
- Độ nhớt, tính lưu động kém NH3 nên các đường ống, cửa van đều lớn hơn.
- Hoà tan hạn chế dầu.
- Không hoà tan nước.
- Không dẫn điện.
Tính chất hoá học.
- Bền ở phạm vi nhiệt độ và áp suất làm việc.
- Khi có chất xúc tác là thép, phân hủy ở 550 oC có thành phần phosgen rất độc.
- Không tác dụng với kim loại và phi kim chế tạo máy, nhưng hoà tan và làm trương phồng một số chất hữu cơ như