Chất lượng nhân lực của các doanh nghiệp thuộc Tổng công ty xay dựng công trình giao thông

Lêi nãi ®Çu Lý thuyÕt míi vÒ sù t¨ng tr­ëng ®· chØ ra r»ng mét nÒn kinh tÕ muèn t¨ng tr­ëng nhanh ph¶i dùa vµo ba trô cét c¬ b¶n lµ: ¸p dông c«ng nghÖ míi, ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, trong ®ã ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ then chèt vµ trong ph¹m vi cña mét doanh nghiÖp th× thø tù ­u tiªn nµy vÉn hoµn toµn phï hîp. Cã thÓ nãi r»ng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng cao chÝnh lµ lèi ra, lµ ®¸p sè cña bµi to¸n chèng nguy c¬ tôt hËu xa h¬n n÷a cña mét doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp quèc tÕ. NÒn kinh tÕ n­íc ta trong thêi kú bao cÊp kh«ng thõa nhËn søc lao ®éng cña con ng­êi lµ hµng ho¸, lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt, do ®ã chÊt l­îng cña lao ®éng trong mét tæ chøc kh«ng ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn hµng ®Çu. Khi b­íc sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cïng víi sù héi nhËp giao l­u kinh tÕ quèc tÕ th× yÕu tè c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t h¬n. C¸c doanh nghiÖp b¾t ®Çu cã nh÷ng nhËn thøc ®æi míi vÒ vai trß cña nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp: Coi søc lao ®éng cña con ng­êi lµ mét d¹ng hµng hãa ®Æc biÖt, lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt. Chi phÝ cho yÕu tè nµy lµ t­¬ng ®èi lín song lîi Ých ®em l¹i cho doanh nghiÖp còng lµ v« cïng lín, khã cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc. C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®· b¾t ®Çu quan t©m ®Õn c¸c gi¶i ph¸p thu hót nh©n tµi vÒ cho doanh nghiÖp ®ång thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng nh©n lùc hiÖn cã cña doanh nghiÖp. §Ò tµi: “ChÊt l­îng nh©n lùc cña c¸c doanh nghiÖp thuéc Tæng c«ng ty xay dùng c«ng tr×nh giao th«ng ” nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ chÊt l­îng nguån nh©n lùc hiÖn cã cña Tæng c«ng ty x©y dùng C«ng tr×nh giao th«ng , tõ ®ã ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p cã tÝnh ®Þnh h­íng nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng nh©n lùc cho Tæng c«ng ty x©y dùng C«ng tr×nh Giao th«ng . Néi dung chÝnh cña bµi tiÓu luËn gåm cã 2 phÇn: PhÇn I: C¬ së lý luËn vÒ chÊt l­îng nh©n lùc cña doanh nghiÖp PhÇnII: §¸nh gi¸ thùc tr¹ng chÊt l­îng cña Tæng c«ng ty c«ng tr×nh giao th«ng vµ h­íng biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng nh©n lùc cho Tæng c«ng ty x©y dùng C«ng tr×nh Giao th«ng PhÇn 1: c¬ së lý luËn vÒ chÊt l­îng nh©n lùc cña doanh nghiÖp Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ nh©n lùc ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong kinh tÕ thÞ tr­êng. a. B¶n chÊt vµ môc ®Ých cña ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh ph¶i cã c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ. §Ó ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn cã sù c¹nh tranh gay g¾t, doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t vµ ®¸p øng ®­îc t©m lý vµ nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹, mÉu m· phong phó. Muèn vËy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¸m s¸t tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh tõ kh©u mua hµng ®Õn kh©u tiªu thô hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o viÖc an toµn vµ t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, gi÷ uy tÝn víi c¸c b¹n hµng, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Nhµ n­íc, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, doanh nghiÖp cã lîi nhuËn ®Ó tÝch luü më réng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng nh­ vò b·o, danh giíi gi÷a c¸c n­íc ngµy cµng lu mê trong xu thÕ héi nhËp toµn cÇu ho¸, më ra mét thÕ giíi c¹nh tranh khèc liÖt buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i biÕt sö dông nguån nh©n lùc cña m×nh ®Ó cã ­u thÕ, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy, n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc trong mçi doanh nghiÖp ®ang trë thµnh vÊn ®Ò cÊp b¸ch. Thùc hiÖn c«ng viÖc nµy rÊt tèn kÐm vÒ søc lùc vµ vËt chÊt nh­ng hiÖu qu¶ cña nã rÊt lín, ®«i khi kh«ng thÓ so s¸nh næi gi÷a chi phÝ ®Çu vµo vµ ®Çu ra. N©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ph¸t triÓn toµn diÖn ®éi ngò lao ®éng nh»m n©ng cao vÞ thÕ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. b. B¶n chÊt, c¸c lo¹i vµ vÞ trÝ, vai trß cña nh©n lùc ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong kinh tÕ thÞ tr­êng. Nh©n lùc: Nh©n lùc lµ nguån lùc cña mçi ng­êi bao gåm thÓ lùc vµ trÝ lùc. ThÓ lùc thÓ hiÖn ë søc khoÎ, kh¶ n¨ng sö dông c¬ b¾p, ch©n tay. Nã phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè: gen, tÇm vãc ng­êi, chÕ ®é ¨n uèng, nghØ ng¬i, giíi tÝnh. TrÝ lùc lµ søc suy nghÜ, sù hiÓu biÕt cña con ng­êi. Nh­ vËy, nh©n lùc ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi vµ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña mäi qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt x· héi. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu tËp trung vµo viÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vÒ trÝ lùc cña con ng­êi v× ®©y lµ mét kho tµng cßn nhiÒu bÝ Èn trong mçi con ng­êi vµ còng cã thÓ nãi nã lµ mét lîi thÕ c¹nh tranh quan träng nÕu c¸c doanh nghiÖp biÕt khai th¸c tèi ®a nguån lùc nµy. Nguån nh©n lùc trong mét doanh nghiÖp ®­îc hiÓu lµ tÊt c¶ ng­êi lao ®éng cã trong doanh nghiÖp ®ã. Nh­ vËy, nguån nh©n lùc cña mét doanh nghiÖp bao gåm toµn bé nh÷ng ng­êi cã quan hÖ lao ®éng víi doanh nghiÖp, trùc tiÕp tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña doanh nghiÖp. Nguån nh©n lùc lµ yÕu tè cÊu thµnh nªn doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Nguån nh©n lùc cã thÓ hiÓu lµ tæng hîp c¸ nh©n nh÷ng con ng­êi cô thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh lao ®éng, lµ tæng thÓ c¸c yÕu tè vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ®­îc huy ®éng vµo qu¸ tr×nh lao ®éng. Nguån nh©n lùc lµ c¬ së tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp, v× vËy mµ ph¶i tiÕn hµnh qu¶n lý nguån nh©n lùc nh­ mét yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo quan träng trong mçi doanh nghiÖp. Trong bÊt kú thêi ®¹i nµo, xÐt vÒ nguyªn t¾c sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ bao giê còng ®­îc quy ®Þnh bëi nh©n tè con ng­êi, bëi xÐt tíi cïng tr×nh ®é x· héi tr­íc hÕt phô thuéc vµo n¨ng lùc, trÝ tuÖ vµ tr×nh ®é nghÒ nghiÖp cña ng­êi lao ®éng. Trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp, con ng­êi tr­íc hÕt lµ yÕu tè cÊu thµnh nªn doanh nghiÖp, lµm cho doanh nghiÖp tån t¹i ®­îc th«ng qua viÖc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù th¾ng b¹i cña doanh nghiÖp ®ã. Mét doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ®øng v÷ng ®­îc trong thÞ tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt nh­ hiÖn nay hay kh«ng ®Òu phô thuéc vµo kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Trong xu thÕ cña nÒn kinh tÕ héi nhËp toµn cÇu hiÖn nay, c¸c s¶n phÈm hµng hãa tiªu dïng ®ßi hái chÊt l­îng ph¶i tèt, gi¸ c¶ ph¶i thÊp nhÊt, cã søc c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp, ®ång thêi mÉu m· ph¶i ®Ñp vµ thay ®æi kÞp thêi víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng.Ph¶i ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu trªn th× c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ ph¸t triÓn ®­îc vµ cã ®­îc vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trªn thÞ tr­êng. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, doanh nghiÖp ph¶i cã mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, ®ñ tr×nh ®é ®Ó n¾m b¾t nhanh chãng, kÞp thêi nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i ®Ó ¸p dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Doanh nghiÖp cã ®éi ngò c¸n bé giái, æn ®Þnh còng sÏ gi¶m thiÓu nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh kh«ng ®¸ng cã trong s¶n xuÊt (sè s¶n phÈm háng sÏ gi¶m, m¸y mãc Ýt gÆp sù cè h¬n, gi¶m chi phÝ cho viÖc thuª m­ín thî söa ch÷a). Ngay c¶ khi c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc trang bÞ b»ng phÇn lín d©y chuyÒn s¶n xuÊt tù ®éng th× doanh nghiÖp ®ã vÉn cÇn nh÷ng lao ®éng giái ®Ó vËn hµnh hÖ thèng d©y chuyÒn ®ã. ChÝnh v× vËy nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp lµ mét yÕu tè ®Çu vµo quan träng nhÊt, cã lîi thÕ c¹nh tranh nhÊt, trùc tiÕp t¹o ra lîi nhuËn cho doanh nghiÖp vµ ®ãng gãp mét phÇn cho x· héi. Tãm l¹i nguån nh©n lùc lµ mét yÕu tè ®Çu vµo kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña bÊt kú doanh nghiÖp, tæ chøc nµo – nÕu thiÕu yÕu tè ®Çu vµo nµy th× sÏ kh«ng tån t¹i tæ chøc hay doanh nghiÖp. Bëi vËy cho nªn chÊt l­îng nguån nh©n lùc trong mét tæ chøc ( doanh nghiÖp ) sÏ ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn , vÞ trÝ cña tæ chøc ( doanh nghiÖp ) ®ã trªn th­¬ng tr­êng ë hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai. MÆt kh¸c nh­ trªn ®· tr×nh bµy, nh©n lùc lµ nguån lùc cã trong mçi con ng­êi bao gåm thÓ lùc vµ trÝ lùc. ThÓ lùc phô thuéc vµo t×nh tr¹ng søc kháe cña con ng­êi, møc sèng, thu nhËp, chÕ ®é ¨n uèng lµm viÖc nghØ ng¬i. Ngoµi ra thÓ lùc cña con ng­êi còng phô thuéc vµo tuæi t¸c, thêi gian c«ng t¸c, giíi tÝnh… cña ng­êi lao ®éng. TrÝ lùc cña ng­êi lao ®éng phô thuéc vµo m«i tr­êng lµm viÖc, phong c¸ch qu¶n lý cña l·nh ®¹o, chÕ ®é ®·i ngé cña tæ chøc…Tæ chøc sö dông lao ®éng thùc chÊt lµ sö dông thÓ lùc vµ trÝ lùc cã trong tõng c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Bëi vËy cho nªn còng cã thÓ hiÓu thùc chÊt cña c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vµ thuËn lîi cho ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o vÒ mÆt thÓ lùc vµ ph¸t huy ®­îc tèi ®a mÆt trÝ lùc ®ãng gãp cho tæ chøc. Qu¶n trÞ nh©n lùc (hay cßn gäi lµ “Qu¶n trÞ nh©n sù”, “Qu¶n trÞ lao ®éng”) lµ tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc ®Ó nh»m x©y dùng, sö dông, b¶o qu¶n, duy tr×, g×n gi÷, ph¸t triÓn mét lùc l­îng lao ®éng sao cho phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc cña tæ chøc c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng. Ngoµi ra qu¶n trÞ nh©n lùc còng ®­îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, ho¹ch ®Þnh, qu¶n lý vµ sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu cña tæ chøc. Qu¶n trÞ nh©n lùc võa lµ mét khoa häc, võa lµ mét nghÖ thuËt kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn nhiÒu thµnh tùu cña c¸c ngµnh khoa häc, t¹o thµnh tæng thÓ c¸c ph­¬ng tiÖn nh»m: Thu hót, l«i quÊn nh÷ng lao ®éng giái vÒ víi doanh nghiÖp. Gi÷ cho ®­îc ®éi ngò lao ®éng mµ doanh nghiÖp ®ang cã. §éng viªn, thóc ®Èy nh©n viªn, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä béc lé, th¨ng hoa vµ cèng hiÕn tµi n¨ng cho tæ chøc. Nh÷ng ho¹t ®éng trªn lµ tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ c¸c l·nh ®¹o trong doanh nghiÖp vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý cña doanh nghiÖp ë tÊt c¶ c¸c cÊp qu¶n lý. ChÊt l­îng nh©n lùc cña doanh nghiÖp. a. B¶n chÊt, sù cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o vµ ph­¬ng ph¸p nhËn biÕt, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng nh©n lùc cña doanh nghiÖp. C¸c lý thuyÕt kinh tÕ häc hiÖn ®¹i ®· chØ ra r»ng nguån nh©n lùc lµ nguån lùc quan träng nhÊt cña mét quèc gia, ®Æc biÖt lµ trong mét tæ chøc. Nguån nh©n lùc lµ mét tµi s¶n quan träng nhÊt cña mét tæ chøc, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn trªn mét sè khÝa c¹nh nh­: Chi phÝ cho nguån nh©n lùc trong mét tæ chøc lµ chi phÝ khã cã thÓ dù to¸n ®­îc, lîi Ých do nguån nh©n lùc t¹o ra kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc mét c¸ch cô thÓ mµ nã cã thÓ ®¹t tíi mét gi¸ trÞ v« cïng to lín. Nguån nh©n lùc trong mét tæ chøc võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc cho ho¹t ®éng cña tæ chøc. Nguån nh©n lùc lµ yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh nªn tæ chøc, lµ ®iÒu kiÖn cho tæ chøc tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®i lªn. V× vËy mét tæ chøc ®­îc ®¸nh gi¸ m¹nh hay yÕu, ph¸t triÓn hay tôt hËu phô thuéc phÇn lín vµo chÊt l­îng nguån nh©n lùc cña tæ chøc ®ã. Trong ®iÒu kiÖn x· héi ph¸t triÓn nh­ ngµy nay, nhu cÇu cña con ng­êi ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n víi tiªu chÝ lµ gi¸ c¶ kh«ng ngõng gi¶m xuèng, chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ngõng ®­îc c¶i tiÕn. V× vËy c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i ph¶i chó träng ®Õn viÖc ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao hµm l­îng chÊt x¸m cã trong mét s¶n phÈm, nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng. Lµm ®­îc ®iÒu nµy ®ßi hái ph¶i cã ®éi ngò víi nh©n viªn n¨ng ®éng, lu«n b¸m s¸t nhu cÇu thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng, kÞp thêi ®¸p øng nhanh nhÊt theo sù thay ®æi ®ã. MÆt kh¸c ngµy nay khoa häc kü thuËt thay ®æi rÊt nhanh chãng, vßng ®êi c«ng nghÖ còng nh­ c¸c s¶n phÈm cã xu h­íng ngµy cµng bÞ rót ng¾n. Bëi vËy doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®¶m b¶o cã ®éi ngò nh©n viªn ®¸p øng kÞp thêi víi sù thay ®æi ®ã. ChÝnh v× c¸c lý do trªn, nªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng viÖc n©ng cao chÊt l­îng cho nguån nh©n lùc trong mét tæ chøc lµ v« cïng quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi bÊt kú tæ chøc nµo. Mét lùc l­îng lao ®éng chÊt l­îng cao lu«n lµ lîi thÕ c¹nh tranh v÷ng ch¾c cho c¸c doanh nghiÖp. ë mét khÝa c¹nh kh¸c, ®Çu t­ vµo con ng­êi ®­îc xem lµ c¸ch ®Çu t­ hiÖu qu¶ nhÊt, quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng nhanh, bÒn v÷ng cña mét doanh nghiÖp, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng lµnh nghÒ cña ®éi ngò c«ng nh©n, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¶m bít tai n¹n lao ®éng. Muèn n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc ph¶i kÕt hîp ®­îc ®ång thêi hiÖu qu¶ cña 3 qu¸ tr×nh : Thu hót, sö dông vµ ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong ®ã ®Æc biÖt coi träng c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Cã thÓ nãi r»ng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng cao chÝnh lµ lèi ra, lµ ®¸p sè cña bµi to¸n chèng nguy c¬ tôt hËu cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhÊp quèc tÕ. Kh¶ n¨ng cña con ng­êi lµ mét kho tµng v« tËn vµ kh«ng dÔ g× khai th¸c hÕt ®­îc. Kinh nghiÖm cho thÊy nÕu doanh nghiÖp nµo sö dông lao ®éng theo tiªu chÝ: “§óng ng­êi” ®óng viÖc th× doanh nghiÖp ®ã sÏ khai th¸c ®­îc nhiÒu nhÊt kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng v× khi ®ã ng­êi lao ®éng cã ®­îc c¬ héi thÓ hiÖn n¨ng lùc b¶n th©n nhiÒu nhÊt vµ thuËn lîi nhÊt. TuyÓn dông ®­îc nh÷ng lao ®éng giái sÏ gióp doanh nghiÖp tiÕt kiÖm c¶ thêi gian lÉn nh÷ng hao phÝ vÒ vËt chÊt cho qu¸ tr×nh thö viÖc vµ ®µo t¹o l¹i ng­êi lao ®éng. Qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng nh»m h­íng vµo chu kú t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, tøc lµ bao gåm c¸c kh©u: S¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng. V× vËy thùc chÊt cña c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ viÖc kÕ ho¹ch hãa nh©n lùc, tuyÓn chän, ®µo t¹o, båi d­ìng, kÝch thÝch, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, nh»m thu hót con ng­êi tham gia lao ®éng, gåm c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trùc tiÕp còng nh­ c¸c mèi quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i víi nhau ®Ó t¹o ra hµng hãa, dÞch vô. Qu¶n trÞ nh©n lùc lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu cña qu¶n trÞ s¶n xuÊt kinh doanh, nã nh»m cñng cè vµ duy tr× ®Çy ®ñ sè l­îng vµ chÊt l­îng ng­êi lµm viÖc cÇn thiÕt cho tæ chøc, gióp cho tæ chøc ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra, t×m kiÕm vµ ph¸t triÓn nh÷ng h×nh thøc, nh÷ng ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó ng­êi lao ®éng cã thÓ ®ãng gãp nhiÒu nhÊt søc lùc cho c¸c môc tiªu cña tæ chøc, ®ång thêi còng t¹o c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn kh«ng ngõng chÝnh b¶n th©n ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c nh­ trªn ®· tr×nh bµy, nh©n lùc lµ nguån lùc cã trong mçi con ng­êi bao gåm thÓ lùc vµ trÝ lùc. ThÓ lùc phô thuéc vµo t×nh tr¹ng søc kháe cña con ng­êi, møc sèng, thu nhËp, chÕ ®é ¨n uèng lµm viÖc nghØ ng¬i. Ngoµi ra thÓ lùc cña con ng­êi còng phô thuéc vµo tuæi t¸c, thêi gian c«ng t¸c, giíi tÝnh… cña ng­êi lao ®éng. TrÝ lùc cña ng­êi lao ®éng phô thuéc vµo m«i tr­êng lµm viÖc, phong c¸ch qu¶n lý cña l·nh ®¹o, chÕ ®é ®·i ngé cña tæ chøc…Tæ chøc sö dông lao ®éng thùc chÊt lµ sö dông thÓ lùc vµ trÝ lùc cã trong tõng c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Bëi vËy cho nªn còng cã thÓ hiÓu thùc chÊt cña c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vµ thuËn lîi cho ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o vÒ mÆt thÓ lùc vµ ph¸t huy ®­îc tèi ®a mÆt trÝ lùc ®ãng gãp cho tæ chøc. b.C¸c tiªu chÝ chÊt l­îng nguån nh©n lùc Thế giới ngày càng phát triển, nhu cầu đòi hỏi ở người lao động ngày càng cao. Quy tụ lại, một nhân viên hoàn hảo trên thị trường lao động phải có 10 tiêu chuẩn dưới đây: Sự truyền đạt: Là khả năng truyền đạt hiệu quả những suy nghĩ và ý tưởng của mình, thu hút sự chú ý lắng nghe của người khác, từ đó mở ra những quan điểm và ý kiến của người khác. Tính sáng tạo: Là khả năng suy nghĩ và hành động, sáng tạo để khám phá ra nhiều điều mới và đổi mới phương cách làm việc. Công nghệ: Am hiểu nhiều về khoa học công nghệ, có khả năng sử dụng thành thạo hệ thống máy vi tính, hệ thống phần mềm… Làm việc nhóm: Là khả năng làm việc đem lại hiệu quả cao trong mọi vị trí của nhóm. Sử dụng đúng người để đem lại kết quả làm việc tốt nhất, có khả năng đuổi kịp và tiến lên phía trước. Tính mềm dẻo: Là khả năng thích hợp trong mọi hoàn cảnh. Quản lý thông tin: Là khả năng nhận biết, tìm kiếm, xác định và nắm bắt thông tin. Quản lý bản thân: Là khả năng quản lý và tự chủ được mình, luôn thể hiện phong cách chuyên nghiệp trong mọi hoàn cảnh. Khi bạn quản lý được những suy nghĩ và hành động của mình, bạn là một người biết đối phó mọi tình huống làm bạn căng thẳng. Chăm sóc khách hàng: Là khả năng hiểu, đáp ứng những lợi ích khách hàng cần. Quan trọng nhất là cách phục vụ của bạn, đó là cách để bạn có thêm nhiều khách hàng và đối tác. Tính cách: Tính cách là bức tranh phản ánh rõ nét về con người bạn. Tính cách của bạn có thể là điềm tĩnh hay sôi nổi… nhưng vẫn quy tụ lại với những đặc điểm: lương thiện, trung thực, được tin tưởng và được tín nhiệm. Đó cũng là chính nhân cách của những nhà lãnh đạo. Phát triển cá nhân: Là khả năng liên tục cải tiến kỹ năng của bản thân, tận tâm học hỏi c. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng nh©n lùc cña doanh nghiÖp. + Møc ®é s¸t ®óng cña kÕt qu¶ x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n lùc cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: gióp cho c¸c doanh nghiÖp sÏ ®¶m b¶o ®­îc ®Çy ®ñ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ng­êi lµm viÖc phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc. Muèn vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña tõng c¸ nh©n còng nh­ tËp thÓ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, tõ ®ã sÏ dù ®o¸n kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng trong thêi gian s¾p tíi. Sau ®ã c¨n cø vµo nhiÖm vô cña kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong thêi gian tíi, sù thay ®æi c«ng nghÖ, møc hao phÝ lao ®éng, møc phôc vô cïng c¸c ®Þnh biªn cÇn thiÕt kh¸c, c¸c nhµ qu¶n lý lao ®éng sÏ x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n lùc cña doanh nghiÖp trong nh÷ng n¨m tiÕp theo sao cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh b×nh th­êng vµ tiÕt kiÖm tèi ®a l­îng lao ®éng hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Nh©n tè nµy gióp cho c¸c nhµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp n¾m ®­îc thùc chÊt ®éi ngò ng­êi lao ®éng, tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh­ c¸c tiÒm n¨ng cÇn ®­îc khai th¸c cña ®éi ngò lao ®éng ®Ó cã thÓ n©ng cao tèc ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra gióp cho c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng dù kiÕn ®­îc sè nh©n lùc cÇn ph¶i bæ sung thay thÕ do yªu cÇu cña s¶n xuÊt ( do thay ®æi c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, do më réng quy m« s¶n xuÊt..), vµ c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan kh¸c (sè lao ®éng nghØ h­u, sè lao ®éng ra ®i khái doanh nghiÖp..). + Møc ®é hÊp dÉn cña chÝnh s¸ch vµ hîp lý cña tæ chøc tuyÓn dông: ChÊt l­îng nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp phô thuéc nhiÒu vµo qu¸ tr×nh tuyÓn mé, tuyÓn chän v× th«ng qua qu¸ tr×nh nµy doanh nghiÖp sÏ tuyÓn ®­îc nh÷ng lao ®éng cã chuyªn m«n phï hîp víi c«ng viÖc cña m×nh, h¬n n÷a ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn ®­îc lµm nh÷ng c«ng viÖc ®óng víi së tr­êng cña b¶n th©n nªn n¨ng suÊt lµm viÖc sÏ ®¹t kÕt qu¶ cao. Doanh nghiÖp còng sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ ®µo t¹o l¹i, thêi gian tËp sù, h¹n chÕ ®­îc c¸c sù cè x¶y ra trong s¶n xuÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm sÏ ®¶m b¶o h¬n. C¸c nhµ tuyÓn dông sÏ c¨n cø vµo kÕ ho¹ch nh©n lùc ®· ®­îc lËp ®Ó biÕt ®­îc nhu cÇu vÒ nh©n lùc cña doanh nghiÖp. Sau ®ã sÏ xem xÐt ®Õn c¸c gi¶i ph¸p kh¸c cã thÓ huy ®éng ®Ó ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña doanh nghiÖp. §ã lµ c¸c gi¶i ph¸p nh­: Huy ®éng c«ng nh©n lµm thªm giê; hîp ®éng gia c«ng; hîp ®ång thêi vô; thuª l¹i lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Khi doanh nghiÖp cÇn hoµn thµnh kÕ ho¹ch nhanh ®Ó cã s¶n phÈm ®¸p øng nhanh nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× nh÷ng gi¶i ph¸p nµy lµ tèi ­u h¬n c¶ v× nã tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ tuyÓn dông vµ thêi gian tuyÓn dông cho doanh nghiÖp. Khi cÇn tuyÓn mé nh©n lùc ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc l©u dµi cña doanh nghiÖp, th«ng th­¬ng sÏ ®­îc tuyÓn tõ hai nguån chÝnh ®ã lµ nguån bªn ngoµi doanh nghiÖp vµ nguån tõ chÝnh c¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c tuyÓn mé, tuyÓn chän ®­îc coi lµ thµnh c«ng khi doanh nghiÖp tuyÓn ®­îc nh÷ng ng­êi lao ®éng thùc sù phï hîp víi c«ng viÖc, ®¸p øng ®­îc mét c¸ch tèt nhÊt nh÷ng yªu cÇu c«ng viÖc m×nh. + Tr×nh ®é tæ chøc ®µo t¹o bæ sung cho nh÷ng ng­êi míi ®­îc tuyÓn vµo doanh nghiÖp: Trong thêi ®¹i mµ khoa häc kü thuËt tiÕn nhanh nh­ vò b·o hiÖn nay th× mét x· héi cã tån t¹i ®­îc hay kh«ng lµ do ®¸p øng ®­îc víi sù thay ®æi, mét doanh nghiÖp tiÕn hay lïi, tôt hËu hay ph¸t triÓn lµ do c¸c nhµ qu¶n lý cã thÊy ®­îc sù thay ®æi ®Ó kÞp thêi chuÈn bÞ nh©n lùc, vËt lùc ®Ó øng phã hay kh«ng, ®Æc biÖt lµ sù thay ®æi vÒ nhu cÇu chÊt l­îng nguån nh©n lùc. V× vËy ngµy nay ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp, tæ chøc nµo vµ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, liªn tôc. ViÖc ®µo t¹o ph¸t triÓn víi môc ®Ých cuèi cïng lµ ®em l¹i lîi Ých chÝnh ®¸ng