Chuyên đề Bảo Hiểm vật chất xe ô tô - thực trạng và Một số Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ này tại phòng Bảo Hiểm Đống Đa, công ty Bảo Hiểm Hà Nộ

LỜI MỞ ĐẦU Ngày nay vận tải bằng ô tô đang trở thành phương thức vận tải phổ biến và ngày càng phát triển. Với việc ứng dụng những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại vào trong sản xuất, nhiều loại ô tô đã ra đời đáp ứng mọi nhu cầu của cuộc sống, số lượng ô tô do đó cũng tăng lên nhanh chóng. Ở Việt Nam năm 1999 mới chỉ có hơn 500.000 chiếc ô tô các loại thì dự báo đến năm 2010 sẽ có khoảng trên 1 triệu chiếc. Vận tải bằng ô tô đem lại rất nhiều tiện ích nhưng bên cạnh đó phương thức vận tải này cũng có không ít nhược điểm mà bất cứ quốc gia nào cũng gặp phải. Đó là nạn ô nhiễm môi trường và tình trạng tai nạn giao thông đang tăng lên theo chiều hướng xấu. Ô tô là nguyên nhân chủ yếu gây ra các vụ tai nạn giao thông làm thiệt hại đến người và của thậm chí có những vụ mang tính chất thảm khốc để lại nỗi đau tinh thần cho những người còn sống. Không những thế thiệt hại trong khi vận hành xe ô tô còn làm ngưng trệ quá trình sản xuất kinh doanh, thiệt hại đến nguồn tài chính của các chủ xe gây không ít khó khăn cho họ. Từ thực tế trên, nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô đã ra đời nhằm giúp các chủ xe nhanh chóng ổn định sản xuất và bù đắp phần tài chính mà họ bị mất cho chiếc xe của mình. Kể từ khi bắt đầu được triển khai cho đến nay, nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô luôn mang lại nguồn thu lớn cho ngành bảo hiểm nói chung và công ty bảo hiểm Hà Nội nói riêng. Điều này cũng khẳng định phần nào sự tin cậy của các chủ xe khi gửi gắm chiếc xe của mình cho nhà bảo hiểm. Với mục đích đi sâu vào tìm hiểu nghiên cứu nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô, qua thời gian thực tập ở phòng bảo hiểm Đống Đa cộng thêm sự giúp đỡ nhiệt tình của các cán bộ phòng, em đã quyết định chọn đề tài: “ Bảo hiểm vật chất xe ô tô - thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ này tại phòng bảo hiểm Đống Đa, công ty bảo hiểm Hà Nội” làm chuyên đề thực tập tốt nghiệp tốt nghiệp. Kết cấu của chuyên đề ngoài phần mở đầu và kết luận còn gồm 3 phần chính sau: Phần I: Khái quát chung về bảo hiểm vật chất xe ô tô Phần II: Tình hình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô tại phòng bảo hiểm Đống Đa giai đoạn 1999 - 2003 Phần III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô tại phòng bảo hiểm Đống Đa, công ty bảo hiểm Hà Nội. Do thời gian và trình độ có hạn, bài viết sẽ có thể chưa đảm bảo mục tiêu như mong muốn vì vậy em rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô và các cán bộ trong phòng bảo hiểm Đống Đa để chuyên đề được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! NỘI DUNG CHÍNH PHẦN I KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BẢO HIỂM VẬT CHẤT XE Ô TÔ I/ SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN PHẢI CÓ BẢO HIỂM VẬT CHẤT XE Ô TÔ 1. Đặc điểm hoạt động của xe ô tô Xe ô tô là loại xe hoạt động bằng chính động cơ của mình và được phép lưu hành trên lãnh thổ của mỗi quốc gia. Xe ô tô không chỉ là phương tiện vận chuyển mà còn là một tài sản có giá trị lớn của các cá nhân và tổ chức. Trong thời đại ngày nay ô tô là một phương thức vận tải phát triển nhanh nhất và năng động nhất bởi một số ưu thế sau: năng động linh hoạt, tiếp cận nhanh mọi nhu cầu vận tải của toàn xã hội, là phương tiện vận tải rất có hiệu quả đối với đường ngắn và thích hợp với cơ chế thị trường và quy luật cung cầu. Trong quá trình hoạt động, xe ô tô có một số đặc điểm sau: - Xe ô tô có tính động cơ cao, tính việt giã tốt và nó tham gia triệt để quá trình vận chuyển nên xác suất rủi ro đã lớn lại càng lớn hơn so với các phương tiện vận chuyển khác. - Số lượng ô tô tham gia giao thông ngày càng tăng lên đặc biệt ở các nước có nền kinh tế đang phát triển, chậm phát triển. Lượng xe ô tô ở Việt Nam từ hàng trăm chiếc vào đầu thế kỷ 20 nay đã tăng lên hàng triệu chiếc, tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm đối với ô tô là 8 - 8,5%. Vì vậy tai nạn giao thông xảy ra ngày càng tăng và mức độ thiệt hại ngày càng nghiêm trọng. Bảng 1: Tình hình tai nạn giao thông đường bộ ở Việt Nam giai đoạn 1999 - 2003 Năm  Số vụ tai nạn giao thông (vụ)  Số người chết (người)  Số người bị thương (người)   1999  20.733  6.670  23.911   2000  23.500  7.500  27.538   2001  29.713  10.477  34.000   2002  26.424  12.825  27.909   2003  20.774  11.864  20.704   (Nguồn: Tạp chí GTVT số 9/2003, số 1+2/2004) Số liệu bảng 1 cho thấy năm 2003 là năm có nhiều chuyển biến tích cực về tình hình trật tự an toàn giao thông. Số vụ tai nạn giao thông đã giảm đi đáng kể, từ 26.424 vụ năm 2002 xuống còn 20.774 vụ, giảm 27,2%, số người chết giảm 8,1% và số người bị thương giảm 34,8% so với năm 2002. Tuy nhiên mức độ thiệt hại về người và của do tai nạn giao thông gây ra vẫn còn cao so với rủi ro khác, thiệt hại về tài sản lên đến hàng trăm tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu của các vụ tai nạn giao thông vẫn là sự thấp kém của cơ sở hạ tầng giao thông và người dân còn thiếu ý thức chấp hành luật lệ giao thông một cách nghiêm trọng ( trong đó lỗi của người tham gia giao thông chiếm tới 78%). Đối tượng gây tai nạn giao thông phần lớn là xe máy (chiếm trên 70%) và ô tô (chiếm trên 24%). Điều này đã cảnh báo rằng cùng với đà tăng lên của các phương tiện vận chuyển thì cũng kéo theo sự tăng lên của số vụ tai nạn giao thông gây thiệt hại rất lớn về người và của cho xã hội. Đối với một quốc gia chưa có cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại như nước ta hiện nay thì sự tăng nhanh về số lượng phương tiện vận chuyển chưa hẳn đã có lợi. - Xe ô tô tham gia giao thông phụ thuộc rất lớn vào thời tiết khí hậu, địa hình, vào cơ sở hạ tầng giao thông của mỗi nước, vào ý thức chấp hành luật lệ giao thông của mỗi người dân. í thức chấp hành luật lệ an toàn giao thông của mỗi người dân đặc biệt là chính các chủ phương tiện thì mức độ thiệt hại cho phương tiện càng thấp. - Xe ô tô tham gia bảo hiểm liên quan đến rất nhiều bộ luật của mỗi quốc gia như: luật dân sự, luật hình sự nên nếu hệ thống luật pháp không đồng bộ thì việc giải quyết khiếu nại bồi thường đôi khi rất phức tạp. 2. Sự cần thiết và tác dụng của bảo hiểm vật chất xe ô tô 2.1. Sự cần thiết của bảo hiểm vật chất xe ô tô Hiện nay xe ô tô ngày càng được sử dụng nhiều bởi những ưu thế so với các phương tiện vận tải khác, tuy nhiên bên cạnh những ưu điểm đó cũng vẫn còn tồn tại những nhược điểm trong quá trình vận chuyển bằng ô tô. Đó là những thiệt hại do ô tô gây ra trong quá trình vận chuyển không phải là nhỏ. Phần lớn những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra đều có sự góp mặt của ô tô. Tai nạn giao thông đường bộ xuất hiện ở khắp mọi nơi không trừ một quốc gia nào kể cả những nước có hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại như: Anh, Pháp, Đức, Mỹ. Ở nước ta, cùng với đà tăng lên về số lượng ô tô cũng là sự tăng lên của số vụ tai nạn giao thông đường bộ và mức độ thiệt hại. Các chủ xe luôn phải đối mặt với không ít những nguy cơ rủi ro khác nhau trong quá trình vận chuyển như: - Nguy cơ rủi ro về tài sản - Nguy cơ rủi ro về trách nhiệm pháp lý - Nguy cơ rủi ro về nguồn nhân lực Những rủi ro trên đã gây ra rất nhiều khó khăn cho các chủ xe, làm cho họ mất mát về tài sản, làm ngưng trệ quá trình sản xuất kinh doanh và đặc biệt là ảnh hưởng lớn đến nguồn tài chính của họ. Để đối phó với những tổn thất do các rủi ro trên gây ra, chủ xe có thể thực hiện các biện pháp như: lập một quỹ dự phòng dùng vào việc khắc phục tổn thất xảy ra cho xe ô tô, đi vay hoặc rút tiền gửi ngân hàng, mua bảo hiểm vật chất xe ô tô. Trong số những biện pháp đó thì biện pháp mua bảo hiểm tỏ ra có hiệu quả hơn hẳn bởi tính chắc chắn và ổn định của nó. Việc mua bảo hiểm chính là việc chủ xe chuyển giao rủi ro của họ cho doanh nghiệp bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm sẽ có trách nhiệm bồi thường cho họ những tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm. Xe ô tô là loại tài sản có giá trị lớn trong các phương tiện giao thông đường bộ bởi vậy thiệt hại đối với xe ô tô đôi khi cũng gây ra gánh nặng vô cùng lớn cho các chủ xe đặc biệt đối với những xe dùng vào việc kinh doanh. Rủi ro tai nạn là rủi ro bất ngờ không thể biết trước lúc nào sẽ xảy ra, do đó việc nộp phí bảo hiểm sẽ tạo ra thói quen đề phòng cho các chủ xe trước những rủi ro đó. Do đó việc mua bảo hiểm vật chất xe ô tô đã trở nên hết sức cần thiết đối với các chủ xe hiện nay. Ở hầu hết các quốc gia trên thế giới việc mua bảo hiểm vật chất xe ô tô rất được người dân quan tâm tới bởi phương tiện đi lại của họ chủ yếu là xe ô tô và các phương tiện công cộng. Sự cần thiết của bảo hiểm vật chất xe ô tô càng được khẳng định hơn khi mỗi chủ xe hiểu rõ về tác dụng của nghiệp vụ này. 2.2. Tác dụng của bảo hiểm vật chất xe ô tô Việc mua bảo hiểm vật chất xe ô tô có một số tác dụng tích cực sau: * Đối với các chủ xe: - Giúp các chủ xe nhanh chóng khắc phục được những khó khăn về mặt tài chính đặc biệt đối với những khoản chi phí vượt quá khả năng tài chính của họ, giúp các chủ xe là các doanh nghiệp hạn chế được ngắn nhất thời gian gián đoạn kinh doanh có thể xảy ra do gặp rủi ro và khôi phục sản xuất kinh doanh sau khi tổn thất xảy ra đối với xe. - Nâng cao tinh thần trách nhiệm của chủ xe, thúc đẩy họ phải thực hiện các biện pháp an toàn khi lái xe đề phòng thiệt hại và luôn chăm lo giữ gìn xe. - Tạo tâm lý an toàn cho người điều khiển xe góp phần tích cực ngăn ngừa và đề phòng các vụ tai nạn giao thông. - Góp phần xoa dịu bớt căng thẳng thường gặp giữa chủ xe với nạn nhân của các vụ tai nạn. Từ đó làm giảm bớt những bất đồng trong việc tham gia giao thông đường bộ. * Đối với các doanh nghiệp bảo hiểm: - Việc triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô đã góp phần tăng thu cho ngân sách Nhà nước thông qua khoản thuế thu nhập doanh nghiệp để từ đó có điều kiện đầu tư trở lại nâng cấp xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động. - Với số phí bảo hiểm thu được từ các chủ xe, doanh nghiệp bảo hiểm có điều kiện tạo ra nguồn quỹ lớn để thực hiện các biện pháp đề phòng hạn chế tổn thất như: đặt các biển cảnh báo trên những đoạn đường nguy hiểm, tham gia làm đường lánh nạn, đặt gương cầu lồi ở những đoạn đường đèo dốc… do đó góp phần làm giảm số vụ tai nạn giao thông Điều này mang một ý nghĩa xã hội rất lớn cho đất nước. - Số phí bảo hiểm còn giúp doanh nghiệp xây dựng được quỹ tài chính tương đối lớn một mặt phục vụ công tác bồi thường, chi quản lý…một mặt có thể dùng để đầu tư ngắn hạn đóng góp cho sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước như: cho vay, mua trái phiếu, kinh doanh bất động sản, tham gia vào thị trường chứng khoán… Như vậy với những tác dụng tích cực như trên việc triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô là cần thiết khách quan nhất là trong tình hình nền kinh tế thế giới không ngừng phát triển như hiện nay. II/ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM VẬT CHẤT XE Ô TÔ 1. Đối tượng bảo hiểm Đối tượng bảo hiểm là đối tượng ở trong tình trạng chịu sự đe doạ của rủi ro. Vì mục đích đảm bảo an toàn, phục hồi, tái tạo lại đối tượng bảo hiểm mà một hợp đồng bảo hiểm đã được ký kết. Khác với loại hình bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đối với người thứ ba và đối với hành khách trên xe được áp dụng bắt buộc bằng pháp luật đối với chủ xe, bảo hiểm vật chất xe ô tô là loại hình bảo hiểm tự nguyện. Bảo hiểm vật chất xe ô tô có đối tượng bảo hiểm là thiệt hại vật chất của xe xảy ra do những tai nạn bất ngờ ngoài sự kiểm soát của chủ xe trong những trường hợp cụ thể do quy tắc bảo hiểm quy định. Chủ xe có thể tham gia bảo hiểm toàn bộ xe hoặc cũng có thể tham gia bảo hiểm từng tổng thành của chiếc xe. Căn cứ vào đặc điểm kinh tế kỹ thuật, xe ô tô được chia thành 7 tổng thành sau: - Tổng thành động cơ gồm động cơ, bộ chế hoà khí, bơm cao áp, bầu lọc gió, bầu lọc dầu, bộ li hợp và các thiết bị điện. - Tổng thành thân vỏ xe: có ba nhóm Nhóm A: Thân vỏ: Ca bin, kalăng, cabrô, chắn bùn, toàn bộ cửa kính, toàn bộ vỏ kim loại, nhựa và gỗ, các cần gạt, bàn đạp ga, côn, số, phanh. Nhóm B: Ghế đệm nội thất: Toàn bộ ghế ngồi hoặc nằm, các trang thiết bị điều hoà nhiệt độ, quạt, đài… Nhóm C: Sắt xi gồm: khung xe bađờ sốc, các cơ cấu bắt chặt vào khung xe, tổng bơm, phanh, dẫn động phanh chính và phanh tay, dẫn động côn, các bình chứa hơi phanh, bình chứa nhiên liệu, các đường ống và tuyến dẫn nhiên liệu, hơi, dây dẫn điện, bộ điều hoà lực phanh, mâm xoay… - Tổng thành hộp số gồm có các hộp số chính, hộp số phụ, hệ thống dẫn động cơ. - Tổng thành hệ thống lái gồm vô lăng lái, trục tay lái, hộp tay lái, bộ trợ lực tay lái, thanh kéo ngang, thanh kéo dọc… - Tổng thành trục trước (cầu trước) gồm có dầm cầu, trục láp, hệ thống treo nhíp, mayơ trước, cơ cấu phanh, si lanh phanh… - Tổng thành trục sau (cầu sau) bao gồm vỏ cầu, toàn bộ trục cầu, cụm mayơ sau, cơ cấu phanh, silanh phanh, trục láp ngang, hệ thống treo cầu sau… - Tổng thành lốp gồm toàn bộ lốp hoàn chỉnh của xe (kể cả lốp dự trữ). Ngoài ra một số loại xe như xe cứu thương, xe cứu hoả, xe chở container, cần cẩu, xe chở xăng dầu… còn có tổng thành thứ 8 gọi là tổng thành chuyên dùng. Trên cơ sở phân chia như trên, doanh nghiệp bảo hiểm có thể nhận bảo hiểm toàn bộ xe hoặc bảo hiểm từng bộ phận xe theo yêu cầu của chủ xe trong phạm vi bảo hiểm. Trong số các tổng thành xe ô tô, tổng thành thân vỏ chiếm tỷ trọng cao nhất (khoảng 50%) cũng như chịu ảnh hưởng nhiều nhất những hậu quả tai nạn. Chính vì vậy, hiện nay các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam thường tiến hành bảo hiểm toàn bộ xe hoặc bảo hiểm thân vỏ xe. 2. Phạm vi bảo hiểm Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ bồi thường cho chủ xe những thiệt hại vật chất của xe xảy ra do những tai nạn bất ngờ, ngoài sự kiểm soát của chủ xe, lái xe trong những trường hợp sau: - Tai nạn do đâm va, lật đổ; - Cháy nổ, hoả hoạn; - Những tai hoạ bất khả kháng do thiên nhiên như: bão, lũ, lụt, sụt lở, sét đánh, động đất, mưa đá; - Mất cắp toàn bộ xe; - Tai nạn rủi ro bất ngờ khác gây nên. Ngoài việc bồi thường những thiệt hại vật chất cho chiếc xe được bảo hiểm trong những trường hợp trên, doanh nghiệp bảo hiểm còn thanh toán cho chủ xe tham gia bảo hiểm những chi phí cần thiết và hợp lý phát sinh trong tai nạn thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm nhằm: - Ngăn ngừa và hạn chế tổn thất phát sinh thêm; - Bảo vệ xe và đưa xe bị thiệt hại đến nơi sửa chữa gần nhất; - Giám định tổn thất. Trong mọi trường hợp, tổng số tiền bồi thường trong một vụ tai nạn không vượt quá số tiền bảo hiểm đã ghi trên giấy chứng nhận bảo hiểm dù cho chủ xe có tham gia bảo hiểm vật chất xe ở nhiều doanh nghiệp bảo hiểm khác nhau đi chăng nữa. Đồng thời doanh nghiệp bảo hiểm cũng không chịu trách nhiệm bồi thường những thiệt hại vật chất xe trong những trường hợp sau: * Những điểm loại trừ chung: - Hành động cố ý gây tai nạn của chủ xe, lái xe; - Xe không có Giấy chứng nhận kiểm định an toàn và bảo vệ môi trường hợp lệ; - Chủ xe (lái xe) vi phạm nghiêm trọng Luật an toàn giao thông đường bộ như: + Lái xe không có bằng lái hoặc có nhưng không hợp lệ; + Lái xe có nồng độ cồn, rượu bia vượt quá quy định của pháp luật hiện hành trong khi điều khiển xe; + Xe vận chuyển chất cháy, nổ trái phép; + Xe sử dụng để tập lái, đua xe, chạy thử sau khi sửa chữa; + Xe đi đêm không có đèn chiếu sáng theo quy định; + Xe đi vào đường cấm, khu vực cấm; + Xe chở quá trọng tải hoặc số hành khách quy định; - Những thiệt hại có tính chất hậu quả gián tiếp như: Giảm giá trị thương mại, ngừng sản xuất, sử dụng, khai thác; - Thiệt hại do chiến tranh; - Tai nạn xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam (trừ khi có thoả thuận khác); * Những điểm loại trừ riêng: - Hao mòn do sử dụng, lão hoá, mất giá, hỏng hóc do khuyết tật hoặc hư hỏng thêm do sửa chữa, trong quá trình sửa chữa; - Hư hỏng về điện hoặc các bộ phận máy móc thiết bị mà không phải do tai nạn gây ra; - Tổn thất với săm lốp trừ trường hợp tổn thất này xảy ra do cùng nguyên nhân và đồng thời với các bộ phận khác của xe trong cùng một tai nạn; - Mất cắp bộ phận xe (nhưng nếu chủ xe có nhu cầu thì nhà bảo hiểm vẫn chấp nhận bảo hiểm với mức miễn thường không khấu trừ); Ngoài ra doanh nghiệp bảo hiểm có thể từ chối một phần hoặc toàn bộ số tiền bồi thường cho chủ xe trong trường hợp chủ xe: - Không cung cấp đầy đủ và trung thực các thông tin ban đầu về đối tượng bảo hiểm trong giấy yêu cầu bảo hiểm; - Khi xảy ra tai nạn, không kịp thời thông báo ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm, không áp dụng các biện pháp kịp thời để ngăn ngừa và hạn chế tổn thất gia tăng, tự ý tháo dỡ, sửa chữa xe mà chưa có sự đồng ý hoặc giám sát của doanh nghiệp bảo hiểm hay đại diện của họ; - Không làm các thủ tục bảo lưu quyền đòi người thứ ba có lỗi trong việc gây ra thiệt hại của phương tiện cho doanh nghiệp bảo hiểm. Trong thời hạn bảo hiểm, nếu chủ xe chuyển quyền sở hữu xe cho chủ xe khác thì quyền lợi bảo hiểm vẫn còn hiệu lực với chủ xe mới. Tuy nhiên nếu chủ xe cũ không chuyển quyền lợi bảo hiểm cho chủ xe mới thì doanh nghiệp bảo hiểm sẽ hoàn lại phí cho họ và làm thủ tục bảo hiểm cho chủ xe mới nếu họ có yêu cầu. 3. Số tiền bảo hiểm và phí bảo hiểm 3.1. Số tiền bảo hiểm Khi nhận bảo hiểm vật chất xe ô tô việc đầu tiên của các doanh nghiệp bảo hiểm là phải xác định được giá trị bảo hiểm của xe. Do đó giá trị bảo hiểm là yếu tố quyết định số tiền bảo hiểm của xe. Giá trị bảo hiểm là giá trị bằng tiền của tài sản. Nó thường được xác định bằng giá trị thực tế của tài sản vào thời điểm ký kết hợp đồng. Đây là căn cứ để xác định số tiền bảo hiểm. Trong bảo hiểm vật chất xe ô tô, cách thức bảo hiểm toàn bộ hay bảo hiểm bộ phận sẽ chi phối việc thoả thuận về số tiền bảo hiểm của hợp đồng. Đối với bảo hiểm toàn bộ xe, số tiền bảo hiểm dựa vào việc xác định giá trị bảo hiểm của xe. Giá trị bảo hiểm của xe ô tô là giá trị thực tế trên thị trường của xe tại thời điểm người tham gia bảo hiểm mua bảo hiểm.Việc xác định đúng giá trị của xe tham gia bảo hiểm là rất quan trọng vì đây là cơ sở để bồi thường chính xác thiệt hại thực tế cho chủ xe tham gia bảo hiểm. Tuy nhiên giá xe trên thị trường luôn luôn biến động và có thêm nhiều chủng loại xe mới gây khó khăn cho việc xác định giá trị xe. Hiện nay ở Việt Nam rất nhiều xe đã qua sử dụng, sửa chữa tân trang lại nên việc xác định đúng giá trị thực tế của xe là vô cùng khó khăn và phức tạp. Về nguyên tắc để xác định giá trị xe một cách đầy đủ chính xác nhất thì phải thành lập một hội đồng đánh giá giá trị hoặc tổ chức đấu giá. Nhưng trong thực tế thì các bên không đủ chi phí và thời gian để làm như vậy với hàng trăm chiếc xe ô tô tham gia bảo hiểm. Do đó trước khi tham gia bảo hiểm các công ty bảo hiểm và các chủ xe sẽ tiến hành thoả thuận đánh giá giá trị thực tế của xe theo cách sau: * Đánh giá giá trị thực tế của xe theo thị trường: doanh nghiệp bảo hiểm sẽ cùng với chủ xe thảo luận xác định giá trị thực tế của xe trên thị trường kết hợp với giám định tình trạng thực tế của xe trong quá trình sử dụng. Việc xác định giá trị thực tế của xe trên thị trường căn cứ vào các yếu tố sau: - Giá mua ban đầu của xe - Giá mới của xe cùng loại trên thị trường vào thời điểm hiện tại có tham khảo bảng giá trị xe mới do doanh nghiệp bảo hiểm ban hành hàng năm và giá xe tại các hãng xe ô tô trên cơ sở sự biến động về giá cả xe mới trên thị trường. - Xu hướng tiêu dùng các loại xe của thị trường, tình hình sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu của các xe cùng loại hay các phụ tùng thay thế. - Tình trạng hao mòn thực tế của xe: Có thể dựa vào các căn cứ sau để đánh giá: + Số km đã khai thác trên thực tế + Số năm đã sử dụng xe, mục đích sử dụng xe + Tần suất sử dụng xe hay hệ số khai thác + Đặc điểm địa hình hoặc điều kiện đường xá của vùng hay tuyến mà xe thường xuyên hoạt động + Tình trạng kỹ thuật và hình thức bên ngoài của xe trên thực tế. - Giá mua bán trên thị trường của các xe tương đương cùng loại. Với các căn cứ và cách đánh giá trên, chủ xe và doanh nghiệp bảo hiểm có thể thoả thuận đi đến thống nhất một giá trị xe tham gia bảo hiểm hợp lý. Nói chung mọi quá trình đánh giá xác định giá trị xe chỉ cho một kết quả tương đối và doanh nghiệp bảo hiểm cũng khó tìm