Chuyên đề Kế toán nguyên vật liệu(NVL) và công cụ dụng cụ tại (CCDC) doanh nghiệp tư nhân kinh doanh chế biến nông sản Tân Phú

LỜI NÓI ĐẦU Hiện nay nước ta đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới,sau khi ra nhập tổ chức thương mại thế giới thì sự ảnh hưởng càng lớn mạnh hơn,điều đó buộc các doanh nghiệp Việt Nam cần phải chuẩn bị thích ứng tốt với môi trường cạnh tranh bình đẳng nhưng không ít sự khó khăn.Muốn tồn tại và phát triển thì sản phảm làm ra của doanh nghiệp cũng phải đáp ứng được nhu cầu và thị hiếu khách hàng,sản phẩm đó phải đảm bảo chất lượng,và có giá thành phù hợp với túi tiền người tiêu dùng. Để hạ giá thành sản phẩm thì có rất nhiều yếu tố liên quan,nhưng yếu tố quan trọng cấu thành nên sản phẩm đó là nguyên vật liệu,công cụ dụng cụ,chi phí về nguyên vật liệu,công cụ dụng cụ chiếm tỷ lệ khá lớn trong giá thành sản phẩm.Hạch toán nguyên vật liệu,công cụ dụng cụ hợp lý,sử dụng tiết kiệm nhiên liệu đúng mục đích,đúng kế hoạch có ý nghĩa quan trọng trong việc hạ giá thành sản phẩm và thực hiện tốt kế hoạch sản xuất kinh doanh Trong quá trình sản xuất kinh doanh,tổ chức hạch toán nguyên vật liệu,công cụ dụng cụ chặt chẽ và khoa học là công cụ quan trọng để quản lý tình hình nhập xuất,dự trữ,bảo quản sử dụng và thúc đẩy việc cung cấp đồng bộ các loại vật liệu cần thiết cho sản xuất,đảm bảo ,tiết kiệm vật liệu,giảm chi phí vật liệu,tránh hư hỏng mất mát,góp phần hạ giá thành sản phẩm,tăng sức cạnh tranh và đem lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp.Đòi hỏi các doanh nghiệp không ngừng nâng cao trình độ quản lý sản xuất kinh doanh,đặc biệt trong quản lý và sử dụng nguyên vật liệu ,công cụ dụng cụ.Đây là yếu tố hết sức quan trọng,cố ý nghĩa quyết định đến sự sống còn của doanh nghiệp. Trong thời gian học tập tại trường,với tầm quan trọng và ý nghĩa trên cùng với sự mong muốn học hỏi của bản thân cũng như muốn được đóng góp ý kiến của mình,kết hợp giữa lý luận và thực tiễn nên em chọn đề tài: “ Kế toán nguyên vật liệu(NVL) và công cụ dụng cụ tại (CCDC) doanh nghiệp tư nhân kinh doanh chế biến nông sản Tân Phú” NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ GỒM BA PHẦN PHẦN I:Các vấn đề chung về kế toán NVL,CCDC PHẦN II:Thực tế công tác kế toán NVL,CCDC tại doanh nghiệp PHẦN III:Nhận xét và kiến nghị về công tác kế toán NVL,CCDC tại doanh nghiệp Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn của thầy NGUYỄN-HOÃN và các cô chú,anh chị trong phòng kế toán tại doanh nghiệp đã nhiệt tình chỉ bảo và truyền đạt những kiến thức cơ bản để em được học tập và bảo toàn chuyên đề báo cáo thực tập của mình.Tuy nhiên trong quá trình học tập,nghiên cứu và tham khảo các tài liệu,chắc chắn em không tránh khỏi những thiếu sót hạn chế vì vậy em rất mong nhận được sự giúp đỡ và góp ý kiến từ phía các quý thầy cô và các bạn trong lớp Em xin chân thành cảm ơn! PHẦN I CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU(NVL) VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ(CCDC) I:KHÁI NIỆM,ĐẶC ĐIỂM VÀ VAI TRÒ CỦA NVL,CCDC 1.1:Kh¸i niÖm NVL Trong doanh nghiệp NVL lµ nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng,thÓ hiÖn d­íi d¹ng vËt ho¸ lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ c¬ së vËt chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh, NVL chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh, NVL bÞ tiªu hao toµn bé vµ kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu mµ gi¸ trÞ cña NVL ®­îc chuyÓn toµn bé mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm míi lµm ra. 1.2:Khái niệm CCDC Trong doanh nghiệp CCDC là tài sản cố định không đủ tiêu chuẩn nghi nhận tài sản cố định(theo quy định hiện hành giá trị nhỏ hơn hoặc bằng 10 triệu,thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên) 1.3 §Æc ®iÓm vµ vai trß cña NVL,CCDC 1.3.1:Đặc điểm và vai trò của NVL Trong doanh nghiÖp (c«ng nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n) vËt liÖu lµ mét bé phËn cña hµng tån kho thuéc TSC§ cña Doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, nã cßn lµ nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu, lµ c¬ së vËt chÊt vµ ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh thµnh nªn s¶n phÈm. Chi phÝ vÒ c¸c lo¹i vËt liÖu th­êng chiÕm mét tØ träng lín trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Do ®ã vËt liÖu kh«ng chØ quyÕt ®Þnh ®Õn mÆt sè l­îng cña s¶n phÈm, mµ nã cßn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm t¹o ra. NVL cã ®¶m b¶o ®óng quy c¸ch, chñng lo¹i, sù ®a d¹ng th× s¶n phÈm s¶n xuÊt míi ®¹t ®­îc yªu cÇu vµ phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao cña X· héi. Nh­ ta ®· biÕt, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt liÖu bÞ tiªu hao toµn bé kh«ng gi÷ nguyªn ®­îc h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã chuyÓn mét lÇn toµn bé vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm míi t¹o ra. Do ®ã, t¨ng c­êng qu¶n lý c«ng t¸c kÕ to¸n NVL ®¶m b¶o viÖc sö dông tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ nh»m h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng thu nhËp cho Doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt quan träng. ViÖc qu¶n lý vËt liÖu ph¶i bao gåm c¸c mÆt nh­: sè l­îng cung cÊp, chÊt l­îng chñng lo¹i vµ gi¸ trÞ. Bëi vËy, c«ng t¸c kÕ to¸n NVL lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong toµn bé c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña Nhµ n­íc nh»m cung cÊp kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ ®ång bé nh÷ng vËt liÖu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, kiÓm tra ®­îc c¸c ®Þnh møc dù tr÷, tiÕt kiÖm vËt liÖu trong s¶n xuÊt, ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ mÊt m¸t, h­ háng, l·ng phÝ trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Æc biÖt lµ cung cÊp th«ng tin cho c¸c bé phËn kÕ to¸n nh»m hoµn thµnh tèt nhiÖm vô kÕ to¸n qu¶n trÞ. 1.3.2:Đặc điểm và vai trò của CCDC -Về mặt hiện vật:CCDC tham gia vào nhiều chu kỳ sản xuất -Về mặt giá trị:Hao mòn dần và chuyển dịch dần vào chi phs sản xuất kinh doannh CCDC có vai trò quan trọng trong doanh nghiệp,là cơ sở tạo lên sản phẩm. II: C¸c ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i và đánh giá NVL,CCDC 2.1:Phân loại NVL,CCDC 2.1.1:Phân loại NVL Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i víi c¸c néi dung kinh tÕ, c«ng dông vµ tÝnh n¨ng lý – ho¸ häc kh¸c nhau vµ th­êng xuyªn cã sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó thuËn lîi cho qu¸ tr×nh qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ vµ tæ chøc h¹ch to¸n tíi chi tiÕt tõng lo¹i vËt liÖu ®¶m b¶o hiÖu qu¶ sö dônh trong s¶n xuÊt th× Doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i vËt liÖu. Ph©n lo¹i vËt liÖu lµ qu¸ tr×nh s¾p xÕp vËt liÖu theo tõng lo¹i, tõng nhãm trªn mét c¨n cø nhÊt ®Þnh nh­ng tuú thuéc vµo tõng lo¹I h×nh cô thÓ cña doanh nghiÖp theo tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt, theo néi dung kinh tÕ vµ c«ng dông cña vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay c¸c Doanh nghiÖp th­êng c¨n cø vµo néi dung kinh tÕ vµ c«ng dông cña vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ph©n chia vËt liÖu thµnh c¸c lo¹i sau: * Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh: lµ ®èi t­îng lao ®éng chñ yÕu cña C«ng ty vµ lµ c¬ së vËt chÊt chñ yÕu cÊu thµnh nªn thùc thÓ vËt chÊt chñ yÕu cña s¶n phÈm nh­: xi m¨ng, s¾t thÐp trong x©y dùng c¬ b¶n, v¶i trong may mÆc.... NVL chÝnh dïng vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm h×nh thµnh nªn chi phÝ NVL trùc tiÕp. * VËt liÖu phô: còng lµ ®èi t­îng lao ®éng, chØ cã t¸c dông phô trî trong s¶n xuÊt ®­îc dïng víi vËt liÖu chÝnh lµm t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm, nh­ h×nh d¸ng mµu s¾c hoµn chØnh s¶n phÈm hoÆc phôc vô cho c«ng viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt. VËt liÖu phô bao gåm: thuèc nhuém, thuèc tÈy, s¬n c¸c lo¹i, c¸c lo¹i phô gia bªt«ng, dÇu mì b«i tr¬n, x¨ng ch¹y m¸y.... * Nhiªn liÖu: lµ nh÷ng vËt liÖu ®­îc sö dông ®Ó phôc vô cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, kinh doanh nh­ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhiªn liÖu bao gåm c¸c lo¹i nh­: x¨ng dÇu ch¹y m¸y, than cñi, khÝ ga... * Phô tïng thay thÕ: lµ c¸c chi tiÕt phô tïng, sö dông ®Ó thay thÕ söa ch÷a c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. * VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: bao gåm c¸c lo¹i vËt liÖu vµ thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn l¾p ®Æt vµo c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n cña Doanh nghiÖp x©y l¾p. * VËt liÖu kh¸c: lµ c¸c lo¹i vËt liÖu cßn ®­îc xÐt vµo c¸c lo¹i kÓ trªn nh­ phÕ liÖu thu håi tõ thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, tõ s¶n xuÊt kinh doanh nh­ bao b×, vËt ®ãng gãi… * PhÕ liÖu: lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu thu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, thanh lý tµi s¶n cã thÓ sö dông hay b¸n ra ngoµi.( ph«i bµo, v¶i vôn…) V× vËy c¨n cø vµo môc ®Ých vµ n¬i sö dông NVL th× toµn bé NVL cña Doanh nghiÖp ®­îc chia thµnh NVL dïng trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ NVL dïng vµo c¸c nhu cÇu kh¸c. Tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi tiÕt cña tõng Doanh nghiÖp mµ trong tõng lo¹i vËt liÖu nªu trªn l¹i ®­îc chia thµnh tõng nhãm, tõng quy c¸ch tõng lo¹i mét c¸ch chi tiÕt h¬n. 2.1.2:Phân loại CCDC -Căn cứ vào nội dung CCDC được chia thành +Dụng cụ,đồ dùng bằng thủy tinh,sành sứ +Quần áo bảo hộ lao động +Công cụ dụng cụ khác -Căn cứ vào yêu cầu quản lý và công việc nghi chép kế toán CCDC được chia thành +Công cụ dụng cụ +Bao bì luân chuyển +Đồ dùng cho thuê -Căn cứ vào mục đích sử dụng,công cụ dụng cụ được chia thành +Công cụ dụng cụ dùng cho sản xuất kinh doanh +Công cu dụng cụ dùng cho quản lý +Công cụ dụng cụ dùng cho các mục đích khác 2.2: ®¸nh gi¸ NVL,CCDC §¸nh gi¸ NVL,CCDC lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña chóng theo mét nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, kÕ to¸n nhËp xuÊt tån kho NVL.CCDC, ph¶i ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ, khi xuÊt kho còng ph¶i x¸c ®Þnh theo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo ®óng ph­¬ng ph¸p quy ®Þnh. Tuy nhiªn trong kh«ng Ýt Doanh nghiÖp ®Ó ®¬n gi¶n vµ gi¶m bít khèi l­îng ghi chÐp, tÝnh to¸n hµng ngµy cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt vËt liÖu. Nh­ vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ vËt liÖu,công cụ dụng cụ c¸c Doanh nghiÖp th­êng dïng tiÒn ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña chóng. Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n ë c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt th× vËt liÖu,công cụ dụng cụ ®­îc ®¸nh gi¸ theo hai ph­¬ng ph¸p chÝnh: - §¸nh gi¸ vËt liÖu,công cụ dụng cụ theo gi¸ thùc tÕ. - §¸nh gi¸ vËt liÖu,công cụ dụng cụ theo gi¸ h¹ch to¸n. 2.2.1: §¸nh gi¸ vËt liÖu,công cụ dụng cụ theo gi¸ thùc tÕ. 2.2.1.1 Gi¸ thùc nhập kho. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt - x©y dùng c¬ b¶n, NVL,CCDC ®­îc nhËp tõ nhiÒu nguån nhËp mµ gi¸ thùc tÕ cña chóng trong tõng lÇn nhËp ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ nh­ sau: - §èi víi NVL,CCDC mua ngoµi: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ trÞ mua ghi trªn ho¸ ®¬n céng víi c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ (bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n, ph©n lo¹i, b¶o hiÓm...) céng thuÕ nhËp khÈu (nÕu cã) trõ c¸c kho¶n gi¶m gi¸ triÕt khÊu (nÕu cã). Gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n nÕu tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× b»ng gi¸ ch­a thuÕ, nÕu tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× b»ng gi¸ cã thuÕ. - §èi víiNVL,CCDC doanh nghiÖp tù gia c«ng chÕ biÕn vËt liÖu: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt ®em gia c«ng chÕ biÕn céng c¸c chi phÝ gia c«ng, chÕ biÕn vµ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì (nÕu cã). - §èi víi NVL,CCDC thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn gi¸ thùc tÕ gåm: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn céng víi c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì ®Õn n¬i thuª chÕ biÕn vÒ Doanh nghiÖp céng sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ng­êi nhËn gia c«ng chÕ biÕn. - Tr­êng hîp Doanh nghiÖp nhËn vèn gãp vèn liªn doanh cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c b»ng vËt liÖu th× gi¸ thùc tÕ lµ gi¸ do héi ®ång liªn doanh thèng nhÊt ®Þnh gi¸. Céng víi chi phÝ kh¸c (nÕu cã) - PhÕ liÖu thu håi nhËp kho: TrÞ gi¸ thùc tÕ nhËp kho chÝnh lµ gi¸ ­íc tÝnh thùc tÕ cã thÓ b¸n ®­îc -Đối với vật liệu ,công cụ được tặng:thì giá trị thực tế tính theo giá thị trường tương đương,cộng chi phí liên quan tới việc tiếp nhận 2.2.2.2 - Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho. NVL,CCDC ®­îc thu mua nhËp kho th­êng xuyªn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, do vËy gi¸ thùc tÕ cña tõng lÇn, ®ît nhËp kho kh«ng hoµn toµn gièng nhau. §Æc biÖt, ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp thuéc ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ hay theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT vµ c¸c Doanh nghiÖp kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT th× gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu thùc tÕ nhËp kho l¹i cµng cã sù kh¸c nhau trong tõng lÇn nhËp. V× thÕ mçi khi xuÊt kho, kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thùc tÕ xuÊt kho cho c¸c nhu cÇu, ®èi t­îng sö dông kh¸c nhau theo ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho ®· ¸p dông vµ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n trong niªn ®é kÕ to¸n. §Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ cña NVL,CCDC xuÊt kho cã thÓ ¸p dông một trong những phương pháp sau: a>TÝnh theo gi¸ ph­¬ng ph¸p ®¬n vÞ b×nh qu©n: theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ vËt liÖu,công cụ xuÊt dïng trong kú ®­îc tÝnh trªn c¬ së sè l­îng vËt liÖu,công cụ xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ, vËt liÖu,công cụ tån ®Çu kú. Đơn vị bình quân Số lượng vật Tư xuất trong kỳ Giá thực tế vật tư xuất trong kỳ = x +)B×nh qu©n cuèi kú tr­íc : = §iÒu kiÖn ¸p dông: - ChØ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh xuÊt vËt tư trong kú mµ kh«ng ®Ò cËp ®Õn gi¸ vật tư biÕn ®éng trong kú nªn ®é chÝnh x¸c kh«ng cao +) B×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp: = §iÒu kiÖn ¸p dông: - Cã ®é chÝnh x¸c cao - Kh«ng thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i hµng vµ th­êng xuyªn xuÊt dïng Trong ®ã gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®­îc tÝnh theo 1 trong 3 d¹ng sau: +) TÝnh theo gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn: theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ vËt tư xuÊt kho ®­îc c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho trong kú vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n ®Ó tÝnh. đơn vị bình quân Số lượng vật tư xuất trong kỳ Giá thực tế vật tư xuất trong kỳ = x Ph­¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó tÝnh to¸n gi¸ vèn vËt liÖu xuÊt kho cho tõng lo¹i vËt liÖu. §iÒu kiÖn ¸p dông: + §¬n vÞ chØ dïng mét lo¹i gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi sæ + Theo dâi ®­îc sè l­îng và giá trị của từng loại vật tư nhập xuất kho c>TÝnh theo gi¸ nhËp tr­íc xuÊt tr­íc (FIFO) Theo ph­¬ng ph¸p nµy ta ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho cña tõng lÇn nhËp vµ gi¶ thiÕt tµi s¶n nµo nhËp tr­íc th× xuÊt tr­íc, hµng nµo nhËp sau th× xuÊt sau. Sau ®ã c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c: tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp tr­íc ®èi víi l­îng xuÊt kho ®èi víi lÇn nhËp tr­íc, sè cßn l¹i ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ lÇn nhËp tiÕp theo. Nh­ vËy, gi¸ thùc tÕ cña vËt tư tån cuèi kú chÝnh lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt tư nhËp kho thuéc c¸c lÇn mua vµo sau cïng. §iÒu kiÖn ¸p dông: + ChØ dïng ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó theo dâi chi tiÕt vÒ sè l­îng vµ ®¬n gi¸ cña tõng lÇn nhËp - xuÊt kho. + Khi gi¸ vËt tư trªn thÞ tr­êng cã biÕn ®éng chØ dïng gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi vµo sæ. d>TÝnh theo gi¸ thùc tÕ nhËp sau xuÊt tr­íc (LIFO) Theo ph­¬ng ph¸p nµy nh÷ng vËt tư nhËp kho sau th× xuÊt tr­íc vµ khi tÝnh to¸n mua thùc tÕ cña vËt tư xuÊt kho theo nguyªn t¾c: tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ cña lÇn nhËp sau cïng ®èi víi sè l­îng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng, sè cßn l¹i ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ cña c¸c lÇn nhËp tr­íc ®ã. Nh­ vËy, gi¸ thùc tÕ cña vËt tư tån kho cuèi kú l¹i lµ gi¸ thùc tÕ vËt tư thuéc c¸c lÇn nhËp tr­íc ®ã. Nh­ vËy, gi¸ thùc tÕ cña vËt tư tån kho cuèi kú l¹i lµ gi¸ thùc tÕ vËt tư thuéc c¸c lÇn nhËp ®Çu kú. §iÒu kiÖn ¸p dông: gièng nh­ ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc - xuÊt tr­íc. e>TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c vËt tư cã gi¸ trÞ cao, c¸c lo¹i vËt tư ®Æc chñng. Gi¸ thùc tÕ vËt tư xuÊt kho ®­îc c¨n cø vµo sè l­îng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp kho (mua) thùc tÕ cña tõng hµng, tõng lÇn nhËp tõng l« hµng vµ sè l­îng xuÊt kho theo tõng lÇn nhËp. Hay nãi c¸ch kh¸c, vËt tư nhËp kho theo gi¸ nµo th× khi xuÊt kho ghi theo gi¸ ®Êy. §iÒu kiÖn ¸p dông: - Theo dâi chi tiÕt vÒ sè l­îng vµ ®¬n gi¸ cña tõng lÇn nhËp - xuÊt theo tõng ho¸ ®¬n mua riªng biÖt. - §¬n vÞ chØ dïng mét lo¹i gi¸ thùc tÕ ghi sæ - Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n ë kho th× ph©n biÖt theo tõng l« hµng nhËp - xuÊt. f) Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ mua lÇn cuèi: §iÒu kiÖn ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng lo¹i hµng, mÉu m· kh¸c nhau, gi¸ trÞ thÊp th­êng xuyªn xuÊt kho. Ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n, dÔ lµm nh­ng ®é chÝnh x¸c l¹i kh«ng cao VẬT TƯ = + - tổng giá thực tế:vật tư tồn cuối tháng Trong ®ã: = x 2.2.2.3 - §¸nh gi¸ vËt liÖu tư theo gi¸ h¹ch to¸n. Do NVL,CCDC cã nhiÒu lo¹i, th­êng t¨ng gi¶m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mµ yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n NVL,CCDC ph¶i ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng vµ sè liÖu cã cña NVL,CCDC nªn trong c«ng t¸c h¹ch to¸n NVL,CCDC cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt NVL,CCDC hµng ngµy. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy toµn bé vËt tư biÕn ®éng trong kú ®­îc tÝnh theo gi¸ h¹ch to¸n (gi¸ kÕ to¸n hay mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh trong kú). Hµng ngµy kÕ to¸n sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi sæ chi tiÕt gi¸ trÞ vËt tư nhËp xuÊt. Cuèi kú ph¶i tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt tư xuÊt dïng trong kú theo c¸c ®èi t­îng theo gi¸ mua thùc tÕ b»ng c¸ch x¸c ®Þnh hÖ sè gi¸ gi÷a gi¸ mua thùc tÕ vµ gi¸ mua h¹ch to¸n cña vËt tư lu©n chuyÓn trong kú. Tæng gi¸ thùc tÕ vật tư nhËp trong kú Gi¸ thùc tÕ vật tư tån ®Çu kú - Tr­íc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh hÖ sè gi÷a thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n cña vËt tư HÖ sè gi¸ + Tæng gi¸ h¹ch to¸n vật tư nhËp trong kú Gi¸ vật tư tån ®Çu kú h¹ch to¸n = + - Sau ®ã tÝnh gi¸ thùc tÕ cña hµng xuÊt kho trong kú, c¨n cø vµo gi¸ h¹ch to¸n xuÊt kho vµ hÖ sè gi¸. Gi¸ h¹ch to¸n vật tư xuÊt kho trong kú Gi¸ thùc tÕ vật tư xuÊt kho trongkú HÖ sè gi¸ = ´ Ph­¬ng ph¸p nµy sö dông trong ®iÒu kiÖn: - Doanh nghiÖp dïng hai lo¹i gi¸ thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n. - Doanh nghiÖp kh«ng theo dâi ®­îc vÒ sè l­îng vËt tư. - TÝnh theo lo¹i nhãm vËt tư. III: NhiÖm vô cña kÕ to¸n NVL,CCDC. 3.1 : Yªu cÇu qu¶n lý NVL,CCDC. NVL,CCDC lµ tµi s¶n dù tr÷ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc tµi s¶n l­u ®éng, th­êng xuyªn biÕn ®éng. §Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra b×nh th­êng, c¸c Doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i th­êng xuyªn mua vật tư vµ xuÊt dïng cho s¶n xuÊt. Mçi lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt ®­îc sö dông tõ nhiÒu thø, nhiÒu lo¹i vËt tư kh¸c nhau, ®­îc nhËp vÒ tõ nhiÒu nguån vµ gi¸ c¶ cña vËt tư th­êng xuyªn biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng. Bëi vËy ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý, vËt tư ph¶i ®­îc theo dâi chÆt chÏ tÊt c¶ c¸c kh©u tõ kh©u thu mua b¶o qu¶n, sö dông tíi kh©u dù tr÷. Trong qu¸ tr×nh nµy nÕu qu¶n lý kh«ng tèt sÏ ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng, gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Do ®ã yªu cÇu qu¶n lý c«ng t¸c NVL,CCDC ®­îc thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau: Trong kh©u thu mua: §ßi hái ph¶i qu¶n lý vÒ khèi l­îng, chÊt l­îng, quy c¸ch, chñng lo¹i, gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua còng nh­ kÕ ho¹ch mua theo ®óng tiÕn ®é, thêi gian phï hîp víi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp. Trong kh©u b¶o qu¶n: §Ó tr¸nh mÊt m¸t, h­ háng, hao hôt, ®¶m b¶o an toµn vËt tư, th× viÖc tæ chøc tèt kho tµng, bÕn b·i, thùc hiÖn ®óng chÕ ®é qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i vËt tư còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Trong kh©u sö dông: §ßi hái ph¶i thùc hiÖn sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm trªn cë së c¸c ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ nh»m h¹ thÊp møc tiªu hao vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng thu nhËp, tÝch luü cho Doanh nghiÖp. V× vËy, trong kh©u nµy cÇn tæ chøc tèt viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt dïng vµ sö dông vËt tư trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Trong kh©u dù tr÷: Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc møc dù tr÷ tèi ®a, tèi thiÓu cho tõng lo¹i vËt tư ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc b×nh th­êng, kh«ng bÞ ng­ng trÖ, gi¸n ®o¹n do viÖc cung øng kh«ng kÞp thêi hoÆc g©y t×nh tr¹ng ø ®äng vèn do dù tr÷ qu¸ nhiÒu. Tãm l¹i vËt tư lµ yÕu tè ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm. Muèn s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn, chÊt l­îng cao vµ ®¹t ®­îc uy tÝn trªn thÞ tr­êng nhÊt thiÕt ph¶i tæ chøc viÖc qu¶n lý vËt tư. §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý vật tư ë Doanh nghiÖp. 3.2 : NhiÖm vô cña kÕ to¸n NVL,CCDC. Khi tiÕn hµnh c«ng t¸c kÕ to¸n NVL,CCDC trong Doanh nghiÖp kinh doanh chế biến nông sản kÕ to¸n cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: - Thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i vËt tư phï hîp víi nguyªn t¾c, yªu cÇu qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ n­íc vµ yªu cÇu qu¶n trÞ cña Doanh nghiÖp. - Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ, tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp víi ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho ¸p dông trong Doanh nghiÖp ®Ó ghi chÐp, ph©n lo¹i tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña vËt tư trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, cung cÊp sè liÖu kÞp thêi ®Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Tham gia vµo viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch mua, t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi b¸n, ng­êi cung cÊp vµ t×nh h×nh sö dông vËt tư trong qu¸