Chuyên đề Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại tại Cục hải quan Hà Nội

Trong những năm vừa qua đất nước ta ổn định về chính tri và xã hội, kinh tế đã đạt được nhiều thành tựu đáng mừng, giao lưu kinh tế được mở rộng, công cuộc cải cách hành chính phát triển nổi bật, đặc biệt là những định hướng phát triển kinh tế và xã hội đưa ra trong nghị quyết đại hội Đảng lần thứ IX của Đảng đề ra, như đa phương hoá, đa dạng hoá các mối quan hệ, Viêt Nam muốn là bạn với tất cả các nước trên thế giới, đồng thời đảy mạnh các hoat động kinh tế đối ngoại, đây chính là bước tiến quan trọng cho hoat động XNK trên địa bàn thủ đô. Ngoài ra, chúng ta còn phải nhắc tới những bước tiến quan trọng trong quá trình hiện đại hoá ngành Hải quan như quy chế hoá, quy trình hoá, thống nhất hoá hoạt động nghiệp vụ chuyên môn và xây dựng lực lượng Hải quan vững mạnh .Bên cạnh đó, viêc thực thi những hiệp đinh quốc tế song phương và đa phương như hiệp định thương mại Viêt-Mĩ, việc gia nhập AFTA, thực hiện lộ trình cắt giảm thuế quan theo hiệp định CEPT đã góp phần đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại với các nước trên thế giới đăc biệt là Châu Mĩ và Châu Âu là những thị trương còn rất xa lạ với chúng ta trong thời kỳ trước đây. Thủ đô Hà Nội là đầu não kinh tế-văn hoá-chính trị, khoa học-kĩ thuật và là một trung tâm giao dịch thương mại quốc tế lớn của cả nước. Vị trí quan trọng nay một mặt thúc đẩy hoạt động giao lưu buôn bán với nước ngoài tạo điều kiện cho thủ đô phát triển nhanh chóng nhưng mặt khác nó cũng là môi trường thuận lợi cho hành vi buôn lậu và gian lận thương mại sinh sôi, nảy nở đây là một thách thức không nhỏ đối với thành phố. Trong những năm gần đây tình hình buôn lậu và gian lân thương mại trên địa bàn thành phố phát triển hết sức nhanh chóng đáng chú ý là những mặt hàng như: hàng chuyển tiếp, hàng đầu tư nước ngoài, hàng chế độ riêng, hàng tạm nhập-tái xuất. Để có những biện pháp khắc phục kịp thời, Cục Hải quan thành phố Hà Nội đã tiến hành kiểm soát chặt chẽ các hàng hoá, hành lí, ngoại hối, bưu phẩm, bưu kiện xuất nhập khẩu qua Chi cục Hải quan Gia Lâm, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội, Chi cục Hải quan Ga đường sắt quốc tế Yên Viên, Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư gia công, Chi cục Hải quan Hà Tây, Chi cục Hải quan Gia Thuỵ, Chi cục Hải quan Bắc ninh, Chi cục Hải quan Vĩnh Phúc, Chi cục Hải quan Phú Thọ. Cục Hải quan Hà nội có phạm vi quản lý rộng, phức tạp, không có cửa khẩu biên giới, không có cửa khẩu trực tiếp với biển nhưng Hà nội lại có hệ thống giao thông toả đi các miền trong cả nước và có sân bay quốc tế Nội Bài là cửa khẩu lớn đón nhận hầu hết sự giao lưu quốc tế với Viêt nam qua đường hàng không . Hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn Hà nội diễn ra rất sội động, đa dạng và phức tạp đối với đủ các loại hình của hơn 4000 doanh nghiệp, công ty trong và ngoài nước. Nhưng cùng với sự phát triển về hoạt động xuất nhập khẩu, lưu thông hàng hoá cũng phát sinh không ít những hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và những hành vi vi phạm pháp luật Hải quan. Chính vì những đặc điểm nêu trên, nên kết quả đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại của Hải quan Thành phố Hà nội trong thời gian qua tuy đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, hiệu quả thấp , chỉ mới phát hiện được những vụ nhỏ với những phương thức giản đơn và phổ biến. Những vụ buôn lậu quy mô lớn ít được phát hiện và xử lý, nhất là những vụ xuất nhập hàng cấm qua cửa khẩu và những vụ gian lận trốn lậu thuế có thủ đoạn tinh vi và có tính chất nước ngoài. Hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại không những không giảm mà ngày càng gia tăng với những tình tiết ngay càng phức tạp. Chính vì vậy việc nghiên cứu đề tài: ”Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại tại Cục Hải quan Hà Nội” không những mang tính cấp thiết về mặt lý luận mà còn là đòi hỏi thực tiễn cấp thiết nhằm góp phần năng cao hiệu quả của công tác này trong thời gian tới. 2.Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu một cách có hệ thống thực trạng của công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại tại Cục Hải quan TP Hà nội. Chuyên đề làm rõ các nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự xuất hiện và phát triển của buôn lậu và gian lận thương mại trong hoạt động XNK do Cục Hải quan TP Hà nội quản lý để từ đó đề ra một số giải pháp nhằm hạn chế và từng bước đẩy lùi tình trạng buôn lậu và gian lận thương mại. 3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Buôn lậu và gian lận thương mại là một đề tài có phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều ngành, nhiều địa phương, nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên để việc nghiên cứu được tập trung và có trọng điểm chuyên đề chỉ đề cập đến Buôn lậu và gian lận thương mại trong lĩnh vực hải quan , qua công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại , công tác kiểm tra ,giám sát của Cục Hải quan TP Hà nội 4.Phương pháp nghiên cứu Chuyên đề được nghiên cứu dựa vào phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, phương pháp khảo sát thực tế ,thống kê, phân tích ,tổng hợp. 5.Kết cấu của chuyên đề: Ngoài phần mở đầu và kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục , nội dung chuyên đề bao gồm 03 chương. Chương I: Tổng quan về phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại trong thương mại quốc tế Chương II: Thực trạng các hoạt động phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại tại Cục hải quan TP Hà nội Chương III : Định hướng và các giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại của Cục Hải quan Hà Nội trong thời gian tới