Chuyên đề Tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Đồng Nai

MỤC LỤC MỤC LỤC 1 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 5 DANH MỤC CÁC BẢNG 6 LỜI MỞ ĐẦU 7 CHƯƠNG I 9 NHTM VÀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TIẾT KIỆM 9 1.1 NHTM 9 1.1.1 Khái niệm về NHTM 9 1.1.2 Các hoạt động cơ bản của NHTM 9 1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn 9 1.1.2.2 Hoạt động sử dụng vốn 10 1.1.2.3 Các hoạt động khác 10 1.2 Vốn và hoạt động huy động vốn của NHTM 10 1.2.1 Khái niệm về nguồn vốn huy động của NHTM 10 1.2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động của NHTM 11 1.2.2.1 Tiền gửi (ký thác) 11 1.2.2.2 Phát hành chứng từ 13 1.2.2.3 Đi vay 14 1.2.3 Sự cần thiết phải tăng cường huy động vốn đối với hoạt động kinh doanh của NHTM 16 1.3 Huy động tiền gửi tiết kiệm của NHTM 17 1.3.1 Khái niệm và ý nghĩa tiền gửi, tiết kiệm 17 1.3.2 Phân loại tiền gửi tiết kiệm 17 1.3.2.1 Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn 17 1.3.2.2 Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn 18 1.3.2.3 Tiền gửi tiết kiệm khác 18 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn và hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm 18 1.4.1 Nhân tố môi trường 18 1.4.2 Nhóm nhân tố thuộc chính sách Nhà nước 18 1.4.3 Nhóm nhân tố thuộc khách hàng 19 1.4.4 Nhóm nhân tố thuộc ngân hàng 20 1.5 Một số quy định về huy động tiền gửi tiết kiệm 20 1.5.1 Các thể thức tiết kiệm 20 1.5.2 Đối tượng phạm vi áp dụng 20 1.5.3 Quy chế bảo hiểm tiền gửi 21 CHƯƠNG II: 25 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG TIỀN GỬI, TIẾT KIỆM TẠI NH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH ĐỒNG NAI 25 2.1 Khái quát về NH Đầu tư và phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai 25 2.1.1 Tổng quan qua 30 năm hình thành và phát triển của Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai 25 2.1.1.1 Giai đoạn 1977 – 1980 25 2.1.1.2 Giai đoạn 1981 – 1990 25 2.1.1.3 Giai đoạn 1990 – 2000 (10 năm đổi mới) 26 2.1.1.4 Giai đoạn từ 2001 đến nay 28 2.1.2 Cơ cấu tổ chức, bộ máy của NH Đầu tư và phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai 29 2.2 Tình hình hoạt động kinh doanh tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai: 31 2.2.1 Tình hình về nguồn vốn và sử dụng vốn 31 2.2.1.1 Tình hình chung về nguồn vốn 31 2.2.1.2 Tình hình huy động vốn 34 2.2.1.3 Tình hình chung về hoạt động tín dụng 36 2.3 Tình hình huy động tiền gửi, tiết kiệm tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai 39 2.3.1 Huy động tiền gửi dân cư tại NH 39 2.3.2 Tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại NH 40 2.3.2.1 Hình thức huy động tiết kiệm tại NH 40 2.3.2.2 Tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại NH 41 2.3.3 Đánh giá công tác huy động tiền gửi tiết kiệm 50 2.3.3.1 Những kết quả đạt được 50 2.3.3.2 Một số hạn chế NH còn gặp phải trong công tác huy động vốn 51 2.3.3.3 Những khó khăn và thuận lợi của NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai trong việc huy động nguồn tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng 52 2.3.3.4 Những khó khăn mà NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai còn vướng mắc: 54 CHƯƠNG III: 55 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TIẾT KIỆM TẠI NH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH ĐỒNG NAI 55 3.1. Không ngừng phát huy uy tín của ngân hàng - nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng 55 3.2. Tiếp tục đẩy mạnh công tác marketing 56 3.3. Tích cực tìm kiếm nguồn tiền gửi nhàn rỗi từ công chúng 58 3.4. Tăng cường đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ ngân hàng: 59 3.5. Cải tiến và đổi mới công nghệ ngân hàng 61 3.6. Tăng cường công tác tư vấn để giúp người dân thay đổi thói quen cất giữ tiền tại nhà 62 3.7. Đa dạng hoá các hình thức tiền gửi tiết kiệm trong dân 62 3.8 Một số kiến nghị 64 3.8.1 Kiến nghị đối với NHNN 64 3.8.2 Kiến nghị đối với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 64 KẾT LUẬN 66 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 67 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT NHTM Ngân hàng thương mại TCKT Tổ chức kinh tế TCTD Tổ chức tín dụng TGTK Tiền gửi tiết kiệm NH Ngân hàng KH Khách hàng NHTW Ngân hàng trung ương NHTG Ngân hàng trung gian BIDV Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1: Cơ cấu của nguồn vốn tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 3 năm 2008 – 2010. Bảng 2: Tình hình huy động vốn tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 3 năm 2008 – 2010. Bảng 3: Tình hình chung về hoạt động tín dụng tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 2 năm 2009 – 2010. Bảng 4: Tình hình huy động tiền gửi dân cư tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 3 năm 2008 – 2010. Bảng 5: Biến động tiền gửi tiết kiệm theo loại tiền huy động tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 3 năm 2008 – 2010. Bảng 6: Biến động tiền gửi tiết kiệm theo thời gian gửi tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 2 năm 2009 – 2010. Bảng 7: Biến động tiền gửi tiết kiệm theo kỳ hạn tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 2 năm 2009 – 2010. Bảng 8: Biến động tiền gửi tiết kiệm theo loại hình sản phẩm tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai qua 2 năm 2009 – 2010. LỜI MỞ ĐẦU Cũng như nhiều tổ chức kinh doanh khác, nguồn vốn đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của NH, trong đó nguồn vốn huy động có ý nghĩa quyết định, là cơ sở để NH tiến hành các hoạt động cho vay, đầu tư, dự trữ… mang lại lợi nhuận cho NH. Để có được nguồn vốn này, NH cần phải tiến hành các hoạt động huy động vốn, trong đó huy động tiền gửi tiết kiệm chiếm một vai trò đặc biệt quan trọng trọng hoạt động này. Tuy nhiên việc huy động tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng hiện nay gặp rất nhiều khó khăn như: chịu nhiều cạnh tranh từ các chủ thể khác trong nền kinh tế cũng tiến hành hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm: các ngân hàng khác, các công ty bảo hiểm, bưu điện… Việc nghiên cứu, tìm hiểu quá trình huy động tiền gửi tiết kiệm, tìm hiểu quá trình kinh doanh để có những phương án huy động tiền gửi tiết kiệm linh hoạt, mang tính cạnh tranh là hết sức cần thiết. Xuất phát từ thực tiễn trên và quá trình thực tập tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai. Em thấy vấn đề phân tích tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm và đưa ra những biện pháp hay để thu hút được nhiều nguồn tiền gửi là cần thiết. Do vậy em đã chọn đề tài “Tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai” làm chuyên đề tốt nghiệp cho mình. Đề tài được tìm hiểu và nghiên cứu trong quá trình em thực tập tại NH Đầu tư và phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai, qua số liệu tìm hiểu được trong vòng 3 năm 2008-2010, em đã phân tích, đánh giá tình hình huy động tiền gửi tiết kiệm tại NH, từ đó có một cái nhìn tổng quan nhất về hoạt động này, tạo cơ sở để đưa ra một số giải pháp nhằm tăng cường công tác huy động tiền gửi tiết kiệm tại Chi nhánh. Số liệu trong 3 năm được thu thập, nghiên cứu và trình bày dưới dạng bảng biểu. Quá trình tổng hợp và phân tích được thực hiện bằng các công thức thống kê. Nội dung đề tài gồm 3 phần: Chương I: NHTM và hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm Chương II: Thực trạng công tác huy động tiền gửi, tiết kiệm tại NH Đầu tư và phát triển Việt Nam Chi nhánh Đồng Nai. Chương III: Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh huy động tiền gửi tiết kiệm tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam Mặc dù đã có nhiều cố gắng học hỏi các cô chú, anh chị ở ngân hàng cùng với sự hướng dẫn nhiệt tình của Th.S Phạm Đức Trung và sự cố gắng của bản thân nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiết sót, rất mong sự góp ý của các anh chị, cô chú ở ngân hàng và bạn đọc để chuyên đề này được hoàn thiện hơn. CHƯƠNG I NHTM VÀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TIẾT KIỆM 1.1 NHTM 1.1.1 Khái niệm về NHTM Theo luật các TCTD 1998: NH là TCTD được thực hiện toàn bộ các hoạt động NH và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan. Theo tính chất và mục tiêu hoạt động, các loại hình NH bao gồm: NHTM, NHĐT, NH phát triển, NH chính sách, NH hợp tác và các loại NH khác. Trong các NHTG, NHTM là loại hình kinh doanh điển hình. Hệ thống các NHTM chiếm vị trí quan trọng nhất về quy mô tài sản và về thành phần các nghiệp vụ. Hoạt động của NHTM bao gồm 3 lĩnh vực: nghiệp vụ nợ (huy động vốn), nghiệp vụ có (cho vay kinh doanh) và nghiệp vụ môi giới trung gian (dịch vụ thanh toán, đại lí, tư vấn, thông tin, giữ hộ chứng từ có giá…). Ba loại nghiệp vụ đó có quan hệ mật thiết, tác động hỗ trợ, thúc đẩy nhau phát triển, tạo nên uy tín cho NH. 1.1.2 Các hoạt động cơ bản của NHTM 1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn Đây là nghiệp vụ tạo vốn, tạo cho NH có khả năng hoạt động và cạnh tranh trên thị trường được. Các nghiệp vụ huy động vốn của NH bao gồm: - Nghiệp vụ hoạt động tiền gửi: là nghiệp vụ quan trọng nhất trong nghiệp vụ huy động vốn của NH và cũng là đối tượng chủ yếu trong hoạt động quản lý tài sản nợ của NH bao gồm tiền gửi của các tổ chức cá nhân và tiền gửi dân cư. - Nghiệp vụ huy động vốn dưới hình thức phát hành các phiếu vay nợ: mục đích nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cấp thiết như việc phát hành trái phiếu, các chứng chỉ tiền gửi có thời hạn khác nhau. - Vay trên thị trường liên ngân hàng là nhân tố quyết định việc tạo lập mới vốn khả dụng cho NH, tạo điều kiện cho NH tăng khả năng sinh lời. 1.1.2.2 Hoạt động sử dụng vốn Những nghiệp vụ sử dụng vốn hình thành nên tài sản của NH mà khi lên bảng cân đối kế toán nó nằm bên phía tài sản Có. Như vậy, tài sản chủ yếu của NH là các tài sản tài chính hay còn gọi là các hình thức trái quyền (như cổ phiếu, trái phiếu và các khoản cho vay), thay vì tài sản thực như nhà cửa, công cụ và nguyên vật liệu. Huy động vốn được rồi, NHTM phải làm thể nào để hiệu quả hoá những nguồn tài sản này. Hầu như tất cả các khoản mục bên tài sản nợ của ngân hàng đều là vốn vay, nghĩa là NH phải trả lãi suất cho nó đến từng giờ. Do đó để khỏi bị thiệt hại, NH luôn luôn phải cho vay hoặc đầu tư ngay số tài sản ấy vào những dịch vụ sinh lãi. Từ lãi thu được, NH sẽ dùng nó để trả lãi suất cho vốn đã vay, thanh toán các chi phí trong hoạt động, phần còn lại sẽ là lợi nhuận của NH. Nói cách khác, nghiệp vụ có của NH là những nghiệp vụ thực hiện sử dụng những khoản vốn đã huy động (tập trung ở nghiệp vụ nợ) nhằm mục đích sinh lợi. 1.1.2.3 Các hoạt động khác Các hoạt động này không thể hiện trên bảng cân đối tài sản. Các hoạt động này ít rủi ro hay không có rủi ro nhưng mang lại cho NH thu nhập cao và tạo điều kiện cho hoạt động nhận tiền ký thác và cho vay của N 1.2 Vốn và hoạt động huy động vốn của NHTM 1.2.1 Khái niệm về nguồn vốn huy động của NHTM Nguồn vốn huy động là những khoản tiền và tài sản của các chủ sở hữu khác nhau trong xã hội mà NH được phép thu hút và sử dụng với trách nhiệm hoàn trả đầy đủ và đúng hạn cả gốc và lãi. Nguồn vốn huy động là nguồn tài nguyên to lớn nhất và bao gồm tiền gửi không kì hạn của đơn vị, cá nhân; tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn; tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn; tiền phát hành kỳ phiếu và trái phiếu; các khoản tiền gửi khác. 1.2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động của NHTM 1.2.2.1 Tiền gửi (ký thác) Muốn làm NH cần có vốn riêng. Tuy nhiên số vốn riêng chỉ là một tỉ lệ nhỏ so với số tiền mà NH cho vay. Số vốn riêng của NH thường chỉ để mua sắm, trang bị trụ sở NH. Trong thực tế, số tiền mà NH cho vay có nguồn gốc từ tiền gửi của KH. Do đó huy động vốn là hoạt động chủ yếu và thường xuyên của NHTM, là mối quan tâm của các NH. Ký thác (hay còn gọi là tiền gửi) là tiền mà NH nhận được của KH bất luận dưới danh từ nào, dù phải trả lãi hay không trả lãi, với quyền sử dụng tiền đó cho hoạt động kinh doanh của NH với cam kết thực hiện việc hoàn trả vào thời điểm mà người gửi yêu cầu (đối với các loại ký thác không kỳ hạn hoặc vào ngày đáo hạn đối với loại ký thác có kỳ hạn. Các khái niệm về ký thác theo qui định pháp lý nêu trên có mối liên quan mật thiết với tài khoản của KH tại NH). Ngày nay người gửi có nhiều hình thức ký thác và có thể làm cho tài sản bằng tiền sản sinh ra lãi theo các dự đoán của mình. Xã hội ngày nay phát triển rất nhanh, các nguồn ký thác ngày càng phong phú, phức tạp. Vì thế, không thể phân định một cách chính xác từng nhóm ký thác riêng biệt. Song về mặt kỹ thuật NH, các khoản tiền ký thác có thể phân loại theo các tiêu chuẩn sau đây: - Tiền gửi không kỳ hạn Là các loại ký thác không hoàn toàn theo quy tắc khả dụng, nghĩa là người gửi có quyền rút tiền vào bất cứ lúc nào họ muốn. NH sẽ sắp xếp loại tiền gửi này vào nhóm tiền gửi không kỳ hạn, nghĩa là các khoản gửi với thời gian không xác định. Người vừa mới gửi tiền sáng nay nếu cần anh ta có thể rút ra ngay vào buổi chiều cùng ngày. Nếu không có nhu cầu sử dụng anh ta mươi bữa, nửa tháng hoặc một năm sau mới rút ra. Tính bất định về thời gian gửi, cùng với địa điểm có thể rút ra bất cứ lúc nào cần đã làm cho loại tiền gửi này còn có tên gọi theo tiếng Anh là tiền gửi theo yêu cầu (demand deposits). Tiền gửi không kỳ hạn vào mỗi thời điểm trong các tài khoản không kỳ hạn của các NHTM tạo khả năng có thể viết sec để chi tiền hoặc chuyển nhượng khi cần. Vì vậy, tiền gửi không kỳ hạn còn được gọi với tên khác là tiền trong tài khoản sec (checking accounts). Đối với loại ký thác này KH không có ý định để dành và cũng không chú trọng đến tiền lãi. KH chỉ muốn đổi hình thức tiền tệ này bằng một hình thức tiền tệ và thích thanh toán bằng các phương thức không dùng tiền mặt hơn là bằng tiền mặt. Ở Việt Nam, tiền gửi không kỳ hạn được hiểu là loại tiền gửi mà KH có thể rút ra bất cứ lúc nào và NH phải thực hiện theo yêu cầu này. Tiền gửi không kỳ hạn bao gồm: + Tiền gửi thanh toán. Là loại tiền gửi được ký thác vào NH để thực hiện các khoản chi trả trong hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Đây là một bộ phận tiền đang chờ thanh toán mà không phải là tiền để dành, do vậy KH gửi tiền không mất quyền sử dụng số tiền này. Họ có thể rút ra, chuyển nhượng hoặc chi trả trong thanh toán bất kỳ lúc nào theo yêu cầu. + Tiền gửi không kỳ hạn (thuần tuý). Đây là loại tiền gửi thể hiện khoản tiền tạm thời nhàn rỗi của KH, họ gửi tiền vào NH không mang tính chất để thanh toán mà nhằm mục đích an toàn tài sản, khi cần KH đến NH rút tiền để chi tiêu. - Tiền gửi có kỳ hạn Là loại tiền gửi được uỷ thác vào NH mà có sự thoả thuận về thời gian rút tiền giữa KH và NH. Như vậy về nguyên tắc KH gửi tiền chỉ được rút tiền ra, khi đến hạn đã thoả thuận. Nó có dạng như một khoản tiền vay của NH nhưng không thể hiện bằng một phiếu khoán. Nó là một ngoại lệ của quy tắc khả dụng, bởi vì NH chỉ phải hoàn lại số tiền ký thác vào ngày đáo hạn ghi trên hợp đồng. Hiện nay các NHTM Việt Nam đang áp dụng hai loại tiền gửi định kỳ: + Tiền gửi định kỳ theo tài khoản. + Tiền gửi định kỳ dưới hình thức phát hành kỳ phiếu ngân hàng. 1.2.2.2 Phát hành chứng từ Đặc điểm của nguồn vốn này là lãi suất rất cao nhưng tính chất ổn định cũng khá cao, không được rút trước hạn với bất kỳ lý do nào, muốn rút vốn chỉ có thể bán lại nó trên thị trường thông qua nghiệp vụ chiết khấu mà thôi. Do vậy, nguồn vốn này chủ yếu là dùng vào đầu tư trung và dài hạn. Nên khai thác tốt nguồn này thì trước khi thu hút phải tính được hiệu quả có nghĩa là phát hành thì phải được để làm gì, cho vay ở đâu, lãi suất thế nào, có đảm bảo hòa vốn và có lãi không, phải hạch toán đầy đủ trước khi phát hành như kỳ hạn huy động, điều kiện phát hành, lãi suất, mối quan hệ loại tiền gửi này và tiền gửi tiết kiệm, khả năng chuyển nhượng. Các loại trái phiếu NH Tính chất định danh: vô danh, dễ chuyển nhượng nhưng khó quản lý, ký danh: ngược lại Tính chất đảm bảo: trái phiếu có đảm bảo hoặc trái phiếu không có đảm bảo Theo đồng tiền ghi trên trái phiếu: trái phiếu NH bằng VNĐ, trái phiếu NH bằng ngoại tệ: USD… Theo việc bảo toàn giá trị của đồng vốn Theo lãi suất Theo phương thức trả lãi: trái phiếu trả lãi trước, trả lãi sau 1.2.2.3 Đi vay * Vay của NHTW Lẽ sống của NHTM là nhận ký thác và cho vay. NHTM phải cho vay tới mức mà NHTW cho phép để tối đa hoá lợi nhuận. Nhưng không phải lúc nào hoạt động của NH cũng thuận lợi. Dù thận trọng cách mấy trong việc cho vay, NHTM cũng khó tránh khỏi có lúc thiếu khả năng chi trả hoặc kẹt quá tiền mặt. NHTW là NH của các NH, là cứu tinh của các NH trong những trường hợp vừa kể trên, là nguồn cho vay sau cùng (Lend of last resort). Thông thường, tất cả các NHTG và các tổ chức tài chính khác được NHTW cho phép thành lập đều được hưởng quyền vay tiền tại NHTW trong những tình huống thiếu hụt dự trữ hoặc quá kẹt vốn. Cho dù NHTW áp dụng mức lãi suất chiết khấu hoặc lãi suất phạt cao hay thấp thế nào đi nữa, nó vẫn phải cho các NHTG vay khi họ kẹt thanh khoản để tránh những khủng hoảng tài chính không đáng xảy ra. Dù vay ít hay nhiều, vay thường xuyên hay chỉ thỉnh thoảng một năm đôi ba lần, dịch vụ vay từ NHTW vẫn là một khoản mục hiển nhiên trong tài sản Nợ, vì không có NHTG nào mà chưa hề vay của NHTW bao giờ kể từ khi thành lập. Thời gian vay ngắn hay dài, hiệu quả của tiền vay cao hay thấp là phụ thuộc vào lãi suất chiết khấu của NHTW và mức tiền vay của các NHTG. Như vậy NHTW luôn luôn là chủ nợ của hệ thống NH. Nhưng đây cũng là vấn đề dễ bị nhầm lẫn. Vị trí chủ nợ này là cần thiết để NHTW có thể điều tiết việc mở rộng khối lượng tiền tệ và giám sát hệ thống NHTG. Chính vì vậy các NHTM không bao giờ được phép gửi tiền có lãi tại NHTW, vì điều đó sẽ chôn vùi vị trí chủ nợ của NHTW. Nếu các NH gửi tiền tại NHTW thì đó chỉ thuần tuý là việc dự trữ không có lãi. Nếu NHTW là người nợ trực tiếp của hệ thống NHTM thì khi đó nó không còn có khả năng tác động trực tiếp vào sự gia tăng khối lượng tiền tệ bằng chính sách tiền tệ của mình, vì bất cứ lúc nào các NHTM cũng có thể rút tiền của họ. Mối quan hệ hữu cơ giữa thị trường tiền tệ và thị trường tín dụng bị phá vỡ và NHTW bị mất đi khả năng điều tiết của mình. NHTW cấp tín dụng cho NHTG qua hai hình thức chính: - Tái chiết khấu (hoặc chiết khấu) hay còn gọi là tái cấp vốn. - Thế chấp (prisen en pesion) hay ứng trước (advances) có bảo đảm hay không bảo đảm. Ở Việt Nam hiện nay, có các loại cho vay của NHNN đối với NHTM như sau: - Cho vay bổ sung nguồn vốn tín dụng ngắn hạn: là hình thức tài trợ vốn theo kế hoạch, chỉ phân phối cho các NHTM quốc doanh. - Chiết khấu và tái chiết khấu trái phiếu kho bạc, khế ước mà các NH đã cho các KH vay chưa đáo hạn và các thương phiếu. - Cho vay bổ sung vốn thanh toán bù trừ của các tổ chức tín dụng. * Vay từ các NHTM và các tổ chức tín dụng khác. Ngoài các loại vay đã nêu trên, các NHTM để đảm bảo vốn cho hoạt động kinh doanh còn vay vốn ở các NH khác, giữa các NHTM và các tổ chức tín dụng có thể cho vay lẫn nhau theo nguyên tắc: + Các ngân hàng phải hoạt động hợp pháp. + Thực hiện việc cho vay và đi vay theo hợp đồng tín dụng. + Vốn vay có thể được bảo đảm bằng thế chấp, cầm cố hay xin bảo lãnh của NHTW. 1.2.3 Sự cần thiết phải tăng cường huy động vốn đối với hoạt động kinh doanh của NHTM Việc huy động vốn của NHTM có một ý nghĩa rất lớn đối với các cá nhân, dân cư, tổ chức kinh tế, đối với nền kinh tế, đối với bản thân ngân hàng * Đối với các cá nhân dân cư và tổ chức kinh tế: Đáp ứng được nhu cầu bảo quản an toàn tài sản, tích luỹ những món tiền nhỏ lẻ thành một món tiền lớn thoả mãn một số nhu cầu sản xuất kinh doanh, ngoài ra việc gửi tiền vào ngân hàng sẽ được hưởng một khoản lợi tức. * Đối với nền kinh tế: Việc huy động vốn sẽ tích tụ, tập trung vốn từ nhiều nguồn nhỏ lẻ, nhàn rỗi từ dân cư, tổ chức kinh tế đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy quá trình luân chuyển vốn nhanh chóng. * Đối với bản thân NHTM và hệ thống ngân hàng Nguồn vốn huy động là nguồn vốn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng nguồn vốn của NHTM, nguồn vốn huy động này chủ yếu được sử dụng để cho vay mà hoạt động cho vay đem lại lợi nhuận lớn nhất cho NH, điều đó chứng tỏ nguồn vốn huy động có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với từng NHTM, đồng thời nếu quy mô của nguồn vốn huy động của NHTM lớn sẽ tạo điều kiện để mở rộng hoạt động kinh doanh của NH, tăng khả năng cạnh tranh cho NH. Ngoài ra việc huy