Công nghiệp Trung Quốc chuyển mình đang làm thay đổi trật tự nền công nghiệp toàn cầu

CÔNG NGHIỆP TRUNG QUỐC CHUYỂN MÌNH ĐANG LÀM THAY ĐỔI TRẬT TỰ NỀN CÔNG NGHIỆP TOÀN CẦU Gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới năm 2001 được coi là sự kiện quan trọng nhất của Trung Quốc trong vài năm gần đây. Việc đất nước có số dân đông nhất thế giới trở thành thành viên của WTO đã tạo ra một kỷ nguyên mới trong thương mại toàn cầu, chính thức ghi tên Trung Quốc vào bản đồ các nước công nghiệp trên thế giới. Nếu như trước đây mọi người thường nghĩ những sản phẩm có ghi “Sản xuất tại Trung Quốc–made in China” chỉ là quần áo, đồ chơi hay những đồ điện tử rẻ tiền, nay xu hướng đó đang dần thay đổi. Rất nhiều công ty lớn nhất trên thế giới như: General Electric, Microsoft, Exxon Mobil, Motorola, Toyota, Nissan, Ford, General Motors, Shell đang đầu tư hàng tỷ đô la vào thị trường Trung Quốc để xây dựng hàng loạt nhà máy mới; sản xuất chế tạo tất cả mọi thứ từ máy tính và sản phẩm phần mềm chất lượng cao cho đến những chiếc xe ôtô hay sản phẩm hoá dầu cung cấp cho thị trường thế giới. Một số chỉ tiêu của Trung Quốc Dân số  1,3 tỉ   Diện tích đất đai  3,6 triệu m2   GDP  1,07 nghìn tỷ $   GDP bình quân đầu người/năm  3,291$   Tốc độ tăng trưởng GDP/năm  8%   Kim ngạch xuất khẩu  266 tỉ $   Kim ngạch nhập  243 tỉ $   Tỷ lệ phổ cập giáo dục  81,5%   Tuổi thọ trung bình  71,38 tuổi   Dân số đô thị  32%   Ngành công nghiệp chính  dệt may, xi măng, sắp thép, lụa tơ tằm, xe có động cơ   Nicholas R. Lardy, chuyên gia nghiên cứu của Mỹ nhận định: “Bước chuyển đổi cơ bản nhất là Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện tự do hoá môi trường đầu tư nước ngoài từ cuối thập niên 70, và điều này càng được đẩy mạnh từ khi nước này gia nhập WTO. Cho đến đầu thập niên 90, Trung Quốc đã trở thành một nhà cung cấp chính trên thị trường hàng điện tử. Đến nay, Trung Quốc đã là một trong những nước cung cấp sản phẩm bán dẫn lớn nhất thế giới. Một công ty Trung Quốc đã chế tạo phần lớn loại thiết bị vi mạch điện tử, ứng dụng rộng rãi cho việc sản xuất lò vi sóng trên toàn thế giới. Kết quả của quá trình chuyển đổi sang sản xuất các sản phẩm điện tử, cùng với việc thực hiện tự do hoá thương mại theo cam kết với WTO, các nhà đầu tư nước ngoài đang đổ vào thị trường 1,3 tỷ dân này” Trung Quốc là nước sản xuất công nghiệp lớn hàng thứ tư trên thế giới sau Mỹ, Nhật Bản và Đức, chiếm: 50% sản lượng máy ảnh toàn cầu 30% sản lượng máy điều hoà và vô tuyến toàn cầu 25% sản lượng máy giặt toàn cầu 20% sản lượng tủ lạnh toàn cầu Nguồn: Far eastern Economic Review. October 17, 2002   Larry Larsen, giám đốc tài chính Nhà máy Powell có trụ sở tại Houton đạt doanh thu các mặt hàng điện tử và thiết bị ngắt điện 250 triệu USD/ năm, đã phát biểu “Ngành công nghiệp sản xuất của Trung Quốc đang chuyển mình và Trung Quốc đang trở thành một nước công nghiệp thực sự”. Ông Larsen cho biết, hiện nay công ty ông cũng đang thương lượng với một công ty của Trung Quốc để tìm địa điểm xây dựng nhà máy Powell tại thành phố Thượng Hải. Đây là động thái tiếp theo sau khi Powell tuyên bố đã ký được một hợp đồng trị giá 5 triệu đôla với hãng tàu điện ngầm Thượng Hải để cung cấp các thiết bị điện trọn gói tại các ga xép. Thomas Powell, chủ tịch và giám đốc điều hành Powell tuyên bố: “Thượng Hải, thành phố với 12 triệu dân có mật độ dân cư đông nhất thế giới, sẽ là một địa điểm thích hợp lắp đặt hơn 220 km đường ray tàu điện trong kế hoạch xây dựng 5 năm tới. Hợp đồng này thể hiện nỗ lực hợp tác phát triển kinh doanh không ngừng giữa hai bên và sẽ là cơ sở để Powell giành được những cơ hội lớn hơn từ thị trường Trung Quốc trong tương lai.” Từ những bộ vi mạch điện tử cho đến những chiếc xe hơi Không chỉ riêng Powell mở rộng hoạt động trên lãnh thổ Trung Quốc mà hầu hết các Công ty hàng đầu thế giới đều đang đầu tư vào nơi này và biến nền công nghiệp Trung Quốc thành một Hoa Kỳ thu nhỏ. Trên thực tế, việc các tập đoàn quốc tế đổ xô vào thị trường 1,3 tỷ dân và gấp rút xây dựng một loạt nhà máy sản xuất đang làm nên bước chuyển mình căn bản nhất trong lĩnh vực công nghiệp Trung Quốc. Tháng 10/2002, Tập đoàn Shell của Hà Lan và Anh cùng với Tập đoàn Dầu khí xa bờ Quốc gia Trung Quốc đã tuyên bố cùng thành lập một công ty liên doanh đầu tư khai thác sản lượng dầu lớn nhất Trung Quốc. Dự tính, liên doanh này sẽ đầu tư vào tỉnh Quảng Đông, miền Nam Trung Quốc với tổng trị giá khoảng 4,3 tỷ USD. Dự án dự định sẽ hoàn thành vào năm 2005 với doanh thu hàng năm khoảng 1,7 tỷ USD và kim ngạch xuất khẩu hơn 100 triệu USD sẽ đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế của tỉnh. Công ty Kỹ thuật Hà Kiến (He Jian), hoạt động dưới sự điều hành của phía Đài Loan, đã khởi công xây dựng nhà máy bán dẫn trị giá 1 tỷ USD tại Tô Châu gần Thượng Hải. Dự án được đưa vào thực hiện sau khi chính phủ Đài Bắc gỡ bỏ lệnh cấm các công ty bán dẫn Đài Loan đầu tư vào Trung Quốc. Cùng lúc, các công ty Đài Loan đã đầu tư 70 tỷ USD vào Trung Quốc lục địa. Trong tháng 9, xuất khẩu từ Đài loan sang Trung Quốc tăng 171 % so với cùng kì năm 2001. Tháng 8/2002, Công ty sản xuất vật liệu bán dẫn Đài Loan (TSMC) cho biết một nhà máy sản xuất bộ vi mạch điện tử trị giá 1 tỉ USD sẽ được xây dựng tại khu công nghiệp Tùng Giang gần Thượng hải. TSMC chế tạo chíp cho các công ty như Philips, Motorola và các công ty khác như Broadcom và NVIDIA. Trong năm tài khoá 2001, Trung Quốc đã đáp ứng 7% nhu cầu về chất bán dẫn trên toàn thế giới. Dự kiến đến năm 2010, con số này sẽ đạt 20%. Tháng 4/02, Công ty Công nghệ của Đức Siemen AG cho biết từ nay cho đến năm 2003, công ty sẽ đầu tư 250 triệu đôla để thành lập 3 trung tâm nghiên cứu và phát triển đặt tại Bắc Kinh, Thượng Hải và Singapore. Theo Ông Ernst Behrens, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành tập đoàn Siemens chi nhánh Trung Quốc: “Đầu tư vào Trung Quốc đã tăng mạnh kể từ khi nước này gia nhập WTO.” Ông Behrens cũng cho biết động thái này sẽ làm tăng tính cạnh tranh cho 40 Công ty liên doanh thuộc tập đoàn tại Trung Quốc và vì thế Siemens có thể tung ra thị trường loạt sản phẩm mới có chất lượng cao. Đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc (triệu USD)
  Nguồn: ADB. 2002. Kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc (1000 USD)
  Nguồn: ADB. 2002. Công ty đồ uống và nước giải khát Coca – Cola cũng đã tuyên bố sẽ đầu tư 150 triệu đôla để xây dựng 6 xưởng sản xuất đồ uống trong vòng 2 đến 3 năm tới. Chủ tịch tập đoàn Pall Etchells cho biết riêng việc đầu tư này đã tạo ra khoảng 100.000 việc làm. Kể từ khi thâm nhập thị trường Trung Quốc từ năm 1979, hãng sản xuất đồ uống giải khát lớn nhất thế giới có trụ sở chính tại Atlanta này đã đầu tư 1,1 tỷ đôla vào Trung Quốc. Các dự án đầu tư lớn nhất vào Trung Quốc năm 2002 Tên Công ty  Địa điểm  Vốn đầu tư   Royal Dutch/Shell  Quảng Đông  4, tỉ $   Hyundai Motor  Bắc Kinh  1 tỉ $   Nisan Motor  Trung Quốc  1 tỉ $   Công ty kỹ thuật Hà Kiến  Tô Châu  1 tỉ $   Baotou Iron & Steel  Vũ Hải  278 triệu $   Mitsui Chemicals  Thượng Hải  242 triệu $   National Semiconductor  Tô Châu  200 triệu $   ThyssenKrupp Stahl  Đại Liên  180 triệu $   Baoshan iron & Steel  Thượng Hải  150 triệu $   Ngày 1/11/02, tập đoàn hoá dầu SAL, liên doanh giữa Hãng hoá chất Dow Polystyrene và Công ty Asahi Kasei của Nhật Bản đã tuyên bố công ty sẽ chính thức xây dựng nhà máy sản xuất polysterene tại Zhanajiagang, Trung Quốc. Dự tính, nhà máy sẽ có công suất sản xuất 120.000 tấn polysterene một năm (tương đương với 132.276 tấn ngắn). Ông Clay Dunn, phó chủ tịch tập đoàn Dow Polystyrene phát biểu: “Chúng tôi đã tiến hành hoạt động kinh doanh từ lâu nay tại Trung Quốc và chúng tôi tin rằng sự liên kết mới này sẽ giúp chúng tôi tiếp cận được gần hơn nhu cầu của người tiêu dùng. Việc Trung Quốc gia nhập WTO sẽ mang lại rất nhiều cơ hội cho chúng tôi. Thông qua đầu tư và hội nhập dần vào nền kinh tế địa phương với các kênh marketing và sản xuất sâu bên trong thị trường, chúng tôi tin rằng chúng tôi sẽ nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu của nhóm khách hàng hiện tại và nhóm khách hàng triển vọng trong tương lai ”. Trung Quốc là nước nhập khẩu sản phẩm hoá dầu lớn nhất thế giới và nước này dự định sẽ vẫn tiếp tục nhập siêu trong vòng 10 năm tới. Theo hãng Dow, hiện nay, tiêu thụ chất dẻo tính theo đầu người ở Trung Quốc chỉ gần bằng 1/5 so với các nước phát triển. Các nhà máy hoá dầu và sản xuất chất bán dẫn tiếp tục nhận được những khoản đầu tư lớn nhất từ nước ngoài, các nhà máy lắp ráp ô tô 100% vốn nước ngoài cũng đang tăng mạnh. Kể từ khi trở thành thành viên của WTO, với việc giảm bớt các mức thuế nhập khẩu và dỡ bỏ các quy định khắt khe về mẫu mã, Trung Quốc đã trở thành một thị trường đầy tiềm năng về xe hơi, xe tải lớn nhất thế giới, hấp dẫn các nhà chế tạo ô tô toàn cầu. Đối với các nhà sản xuất, Trung Quốc cũng còn được đánh giá là nơi có nguồn lao động lớn nhất và chi phí lao động thấp nhất thế giới công nghiệp. Ngày 15/10/02, Huyndai, hãng chế tạo ô tô lớn nhất Hàn Quốc, tuyên bố hãng sẽ đầu tư 1,1 tỷ đôla đầu tư xây dựng nhà máy lắp ráp ô tô đầu tiên tại Trung Quốc trong vòng 8 năm tới và sẽ đạt mức sản lượng 500.000 xe một năm vào năm 2010. Hyundai cho biết, họ đã bắt đầu sản xuất xe ô tô mui kín hiệu Sonata và Elantra tại nhà máy mới gần Bắc Kinh vào cuối năm 2002. Vốn đầu tư cho năm đầu khoảng 100 tỉ USD. Các tập đoàn sản xuất xe hơi khác đang bám theo rất sát. Ngày 23/10/2002, General Motors tuyên bố họ đang đàm phán với nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc Yantai Bodyworks và các nhà sản xuất khác để mở rộng quy mô tại Trung Quốc. Tháng 6/2002, Tập đoàn Motor Ford công bố rằng  họ sẽ chế tạo ra những chiếc xe Fiesta tại Trung Quốc.  Nhà máy mới của Ford tại thành phố Trùng Khánh miền tây Trung Quốc sẽ bắt đầu sản xuất 50.000 chiếc xe mỗi năm kể từ tháng 4/02."Chiến lược của Ford rất đơn giản", đó là lời phát biểu của Kenneth Hsu, phát ngôn viên của tập đoàn Ford tại Trung Quốc. "Chúng tôi có mặt ở đây để phát triển lâu dài chứ không phải chạy theo lợi nhuận tức thời. Trung Quốc là một trong số ít thị trường quan trọng của chúng tôi trên toàn thế giới". Tập đoàn Nissan đã công bố rằng họ sẽ đầu tư 1 tỉ USD vào một công ty liên doanh xe hơi tại Trung Quốc. Liên doanh giữa nhà sản xuất xe hơi lớn thứ ba của Nhật và Tập đoàn Motor Đông Phụng (Dongfeng) của Trung Quốc đang kêu gọi vốn đầu tư để sản xuất 550.000 chiếc xe vào năm 2006. Theo Giám đốc điều hành Nissan, Carlos Ghosn:" Trung Quốc là hướng đi mới của Nissan" và khoản đầu tư 1,03 tỉ USD đóng góp 50% cổ phần của Nissan vào tập đoàn xe hơi Trung Quốc là khoản đầu tư lớn nhất mà Tập đoàn này thực hiện ở nước ngoài. Tập đoàn Motor Toyota Thiên Tân chính thức đưa vào sản xuất hiệu xe VIOS mui kín từ 8/10/02 tại thành phố Thiên Tân. Nhà máy trị giá 100 triệu USD này hiện thuê khoảng 850 lao động và sẽ sản xuất 30000 xe hơi mỗi năm, với diện tích rộng 30.000 m2. Ngày 11/8/02, Công ty Isuzu của Nhật cũng đã tuyên bố rằng công ty đã đạt được thoả thuận với nhà sản xuất xe hơi số một Trung Quốc - là Công ty Cơ khí tự động Thượng Hải, để bắt đầu sản xuất các xe vận tải cỡ lớn tại Trung Quốc từ năm 2004. Bảy xu hướng chính Việc đầu tư vào chế tạo ô tô, giống như đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, đánh dấu một kỷ nguyên mới trong ngành công nghiệp Trung Quốc. Để có cái nhìn thấu đáo hơn về sự dịch chuyển này và ảnh hưởng của nó đối với nền kinh tế toàn cầu, theo Tiến sỹ Lardy của Brookings, chúng ta phải hiểu rõ các xu hướng chính đang xảy ra ở Trung Quốc. Theo Tiến sỹ Lardy, ở Trung Quốc hiện có 7 xu hướng chính sau: Trung Quốc đang nhanh chóng tự do hoá môi trường đầu tư trực tiếp nước ngoài. Các yếu tố cạnh tranh mới làm giảm giá thành sản xuất tại Trung Quốc. Hiện nay không có cản trở nào đáng kể đối với việc thâm nhập thị trường Trung Quốc đối với các công ty quốc tế. Lực lượng lao động của Trung Quốc ngày càng phát triển về tri thức có thu nhập tăng. Sự phân bổ nguồn lực và mạng lưới cung cấp trở nên hiệu quả hơn. Sản xuất công nghệ cao và việc cung cấp những sản phẩm này tăng lên ở 3 khu vực chính: Tỉnh Quảng Đông và các thành phố Thượng Hải và Tô Châu. Chính quyền Trung Quốc đang thẳng tay đối với vấn đề tham nhũng. Tiến sỹ Lardy cho biết: "Điều kiện tiên quyết cho phát triển sản xuất ở Trung Quốc là sự tự do hoá môi trường cho đầu tư trực tiếp nước ngoài. Điều kiện thứ hai là tạo ra một môi trường cạnh tranh Một bằng chứng là hiện nay Trung Quốc có hai nhà cung cấp viễn thông chính đã kích thích cạnh tranh, tạo nên động lực phát triển cho thị trường công nghệ thông tin trong nước. Năm 1990, số máy điện thoại trên đầu người của Trung Quốc chỉ ngang với ấn Độ. Nhưng đến nay Trung Quốc đã có 190 triệu thuê bao điện thoại di động, trở thành nước có đông người sử dụng điện thoại di động nhất thế giới. Và tôi luôn cho rằng chủ yếu do cạnh tranh đã làm giảm giá xuống". Cũng theo Ông Lardy, nguyên nhân chính giải thích tại sao các nhà sản xuất thế giới lại đổ xô đến Trung Quốc là do họ có thể đạt được thành quả dễ dàng và nhanh chóng hơn trước khi Trung Quốc gia nhập WTO. " Trong lĩnh vực sản xuất, các nhà đầu tư rất dễ xâm nhập vào Trung Quốc vì có rất ít rào cản. Hình thức đầu tư chủ yếu hiện nay là 100% vốn nước ngoài. Hầu hết các công ty nước ngoài không còn muốn đi theo hướng liên doanh. Flextronics, nhà sản xuất hàng điện tử lớn thứ ba thế giới, sở hữu hoàn toàn 100 % vốn tại tất cả các nhà máy ở Trung Quốc. Hiện nay các nhà máy của Flextronics ở Malaysia và Singapore đang dần đóng cửa, và được thay thế bằng các nhà máy ở Trung Quốc. Nguyên nhân vì công ty có thể thuê một kỹ sư ở Trung Quốc (một đất nước hàng năm đào tạo ra 465.000 kỹ sư) chỉ với mức lương 15.000 USD/năm. Các công nhân của nhà máy chỉ kiếm được 1 USD/ngày thấp hơn rất nhiều so với của các đồng nghiệp ở các nước phát triển. Trên bình diện thu nhập, có thể dễ dàng thấy rằng thu nhập từ lương của công nhân Trung Quốc rất thấp nhưng mức lương lại đang tăng lên. Theo Lardy, không nên đánh giá Trung quốc là nước có chi phí sản xuất thấp nhất chỉ bởi vì mức lương của họ thấp. Đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc mỗi tuần lớn hơn đầu tư vào ấn Độ trong 1 năm, và ấn độ lại là thị trường lao động rẻ hơn Trung Quốc nhiều. Mọi người nói rằng mức lương ở Trung Quốc thấp, và thấp hơn hẳn so với Mỹ, nhưng mức lương trong ngành công nghiệp thép ở Trung Quốc cao hơn nhiều mức lương ở các ngành công nghiệp khác. Do trình độ học vấn của người dân Trung Quốc đang tăng lên nên chắc chắn lương của người công nhân sẽ được cải thiện - đặc biệt là phụ nữ - những người từ bỏ công việc đồng áng để tìm việc ở thành phố. Số các nhà máy thuộc sở hữu của người nước ngoài ở Trung Quốc sẽ chỉ tăng lên nếu các công ty nước ngoài được cho phép mua cổ phần của các doanh nghiệp quốc doanh. Cho đến gần đây, 65% cổ phần tại các doanh nghiệp nhà nước chưa được bán chính thức. Hiện nay, các hãng nước ngoài mới chỉ được mua các cổ phiếu không chuyển nhượng. Vẫn còn nhiều thách thức Mặc cho quá trình tăng trưởng đang kinh ngạc của nền kinh tế Trung Quốc, nhiều chuyên gia vẫn đưa ra lời cảnh báo cho các công ty của Mỹ đang tìm kiếm cơ hội kinh doanh tại đây. Lý do là việc Trung Quốc gia nhập WTO không có nghĩa là Trung Quốc đã trở thành một nền kinh tế thị trường hoàn toàn tự do hay một hệ thống doanh nghiệp tự do. Nó cũng không có nghĩa là Trung Quốc đang khai thác tốt thành quả các công trình nghiên cứu và phát triển công nghệ cao. Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển hàng năm của Trung Quốc chỉ là 11 tỷ USD, so với 233 tỷ USD của Mỹ. Theo Tiến sỹ Lardy, "Mọi thứ mà Trung Quốc đang làm hiện nay vẫn theo kiểu sử dụng nhiều lao động. Tất cả các thành quả nghiên cứu và phát triển quan trọng đều là của nước ngoài. Những con chíp quan trọng nhất trong máy vi tính được làm tại Trung Quốc chủ yếu là nhập khẩu. Bạn không nên xét đoán công nghệ của một sản phẩm theo cách giản đơn là chỉ nhìn vào sản phẩm cuối cùng. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi. Những năm tới, chúng ta sẽ thấy rất nhiều thành tựu nghiên cứu và phát triển tạo ra từ Trung Quốc. Các hãng sản xuất nước ngoài không kinh doanh thường xuyên ở Trung Quốc cũng cần nhận thức rõ về mạng lưới giao thông Trung Quốc. Mặc dù các sân bay ở Bắc Kinh và Thượng Hải đều mới và hiện đại, nhưng Trung Quốc vẫn thiếu các sân bay và đường cao tốc hiện đại nối các thành phố miền Đông, miền Trung và miền Tây đất nước”. Việc phân bổ các nguồn tài nguyên ngày càng hiệu quả hơn, nhưng vẫn chưa thể sánh với Đài loan, Nhật Bản hay Mỹ. Hiện nay, thời gian để đưa hàng lên tàu vận chuyển ở Trung Quốc là 3 ngày trong khi đó ở Đài Loan chỉ là 2 ngày. Tuy vậy, đó đã là một thành tựu đáng kể vì Trung Quốc đã nỗ lực giảm từ 6 ngày xuống con số trên. Sarah Wu, giám đốc Phòng Kinh tế và Thương mại Hongkong tại New york cho biết: Nơi có mạng lưới giao thông tốt nhất là Hồng Kông và Quảng Đông. Hồng Kông đang trở thành một điểm kết nối quan trọng kể từ khi Trung Quốc gia nhập WTO. Theo bà, các hãng của Hoa Kỳ nên đặt văn phòng chi nhánh tại Hongkong, và nhà máy tại khu vực đồng bằng Pearl River Delta ở Trung Quốc đại lục, và các hoạt động marketing, nghiên cứu và công nghệ nên tiến hành ở công ty mẹ. Hồng Kông hiện nay nổi tiếng là một điểm trung chuyển lớn của khu vực Châu á Thái Bình Dương. Nó sẽ trở thành một chất xúc tác hữu ích và là đối tác quan trọng để các thương nhân tiến hành kinh doanh ở Châu á, đặc biệt là ở Trung Quốc. Liệu có tồn tại một hay nhiều thị trường trong lòng Trung Quốc? Lời tuyên bố "mọi thứ đều đúng ở một nơi nào đó trên đất nước Trung Hoa" phản ánh tính đa dạng về các khu vực tỉnh thành của Trung Quốc. Mỗi một nơi có những đặc trưng riêng, thị hiếu tiêu dùng riêng và điều kiện phát triển nông nghiệp riêng. Những khác biệt về trình độ cũng như tốc độ phát triển và các chính sách riêng của từng vùng cho thấy tầm quan trọng của việc hiểu rõ tính đặc thù của mỗi vùng của Trung Quốc. Đặc trưng các vùng của Trung Quốc Vùng Đông Bắc Tỷ lệ cây trồng bình quân đầu người lớn nhất Khu vực đỗ tương và ngũ cốc quan trọng Trung tâm quan trọng của ngành công nghiệp nặng Nhà nước Vùng Nam Trung bộ Vị trí địa lý dọc sông Trường Giang Dân số đông đúc và nghèo nàn Khu vực sản xuất gạo và thịt lợn quan trọng Đồng bằng miền Bắc Vị trí địa lý dọc sông Hoàng Hà Khan hiếm nước nghiêm trọng Dân số đông đúc Mùa vụ chủ yếu: lúa mì, hoa quả, ngũ cốc, bông Miền Tây Khí hậu khô Người thiểu số chiếm phần lớn Khu vực sản xuất bông quan trọng Vùng duyên hải miền Nam Là khu vực tăng trưởng kinh tế nhanh và có thu nhập cao Khan hiếm đất đai nghiêm trọng Nhu cầu thực phẩm nhập khẩu tương đối cao   Tốc độ phát triển mạnh sau thời kỳ cải cách ở Trung Quốc đã làm rộng thêm khoảng cách chênh lệch về thu nhập theo vùng-giữa miền Đông và miền Tây, giữa nông thôn và thành thị. Các chính sách phát triển sau năm 1978 ưu tiên cho các vùng duyên hải, thay vì phát triển công nghiệp sâu trong nội địa. Nhờ sự ưu đãi và mối quan hệ với các nhà đầu tư Hoa kiều cũng như vị trí địa lý thuận lợi, tốc độ phát triển của các vùng duyên hải đã tăng mạnh. Thu nhập của các khu vực khác cũng tăng lên nhưng thu nhập của các vùng duyên hải tăng mạnh hơn. Năm 2000, thu nhập bình quân đầu người ở khu vực thành thị tại các vùng duyên hải miền Nam là 8.541 tệ trong khi các vùng khác chỉ dao động từ 5.064-5.753 tệ. Thập kỷ 90, khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn ngày càng doãn ra. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như sự tăng lên về nhu cầu tiêu dùng ở Trung Quốc tập trung chủ yếu ở các thành phố dọc miền duyên hải. Các tỉnh miền Nam duyên hải đóng góp 34% vào GDP và chiếm 21% tổng dân số cả nước. Chỉ với 10% diện tích đất canh tác, vùng duyên hải miền Nam Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào các khu vực khác trong việc cung ứng lương thực. Các thành phố dọc miền duyên hải phía Bắc như Bắc Kinh, Thiên Tân, Đại Liên và Thanh Đảo cũng là những trung tâm đáp ứng mọi nhu cầu cho người tiêu dùng. Cơ cấu dân số các vùng của Trung Quốc
  GDP của các vùng trong tổng nền kinh tế (%)
  Thu nhậ