Đánh giá chiến lược kinh doanh hiện tại của công ty bảo hiểm Châu Á

MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION (Bilingual) September Intake, 2009 Chương trình Thạc sỹ Quản trị Kinh doanh (Hệ song ngữ) Nhập học: 09/2009 Subject code (Mã môn học): MGT 510 Subject name (Tên môn học): QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Student Name (Họ tên học viên): Nguyễn Bá Huy TP.HỒ CHÍ MINH - 2010 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân MỤC LỤC MỤC LỤC TÊN ĐỀ TÀI LỜI CẢM ƠN Trang BÁO CÁO TÓM TẮT ................................................................................. 1 DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU, PHỤ LỤC .................................... 4 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................... 5 CHƯƠNG 1: MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 1.1. Mục đích nghiên cứu và lý do chọn đề tài ....................................................... 6 1.1.1. Lý do chọn đề tài................................................................................... 6 1.1.2. Mục đích nghiên cứu............................................................................. 6 1.2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 6 1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 6 1.2.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 7 1.3. Kết quả dự kiến ................................................................................................ 7 1.4. Bố cục của Luận văn ....................................................................................... 7 CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN LÝ THUYẾT 2.1. Khái niệm về chiến lược kinh doanh và quản trị chiến lược............................ 8 2.2. Vai trò của quản trị chiến lược đối với sự phát triển của doanh nghiệp ......... 8 2.3. Cơ sở lý thuyết của mô hình Delta ................................................................... 8 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân 2.4. Cơ sở lý thuyết về Bản đồ chiến lược .............................................................. 9 2.5. Ma trận các yếu tố bên trong ( IEF) ................................................................. 9 2.6. Ma trận các yếu tố bên ngoài ( EEF)................................................................ 10 2.7. Ma trận hình ảnh cạnh tranh ............................................................................ 10 2.8. Chiến lược cạnh tranh của Michael E. Porter................................................... 11 2.9. Ma trận điểm mạnh- điểm yếu, cơ hội – nguy cơ ( SWOT)............................. 11 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1. Thu thập số liệu ................................................................................................ 13 3.2. Phương pháp xử lý số liệu ................................................................................ 13 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH HIỆN TẠI CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) 4.1. Giới thiệu công ty IAI ...................................................................................... 14 4.1.1. Quá trình hình thành........................................................................... 14 4.1.2. Mục tiêu của IAI đến năm 2015 ........................................................ 14 4.2. Tình hình họat động hiện tại của IAI................................................................ 15 4.3. Phân tích chiến lược kinh doanh hiện tại của công ty IAI ............................... 15 4.3.1. Phân tích chiến lưọc theo mô hình Delta ........................................... 15 4.3.2. Phân tích chiến lược theo Bản đồ chiến lược..................................... 17 4.3.3. Phân tích chiến lược của công ty theo chiến lược cạnh tranh của Michael E. Porter................................................................................ 19 4.3.4. Tổng hợp các yếu tố trong ma trận SWOT ........................................ 21 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân 4.4. Những mặt đạt được trong quá trình thực thi chiến lược của công ty bảo hiểm Châu Á (IAI)..................................................................................... 21 4.5. Những hạn chế trong quá trình thực thi chiến lược của công ty bảo hiểm Châu Á (IAI)..................................................................................... 22 CHƯƠNG 5: ĐÁNH GIÁ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH HIỆN TẠI CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) 5.1. Sự gắn kết giữa sứ mệnh và quá trình thực thi chiến lược của công ty IAI..... 23 5.2. Tính hiệu quả của chiến trong mối quan hệ với môi trường bên trong và bên ngoài của công ty ....................................................................................... 23 5.2.1. Tính hiệu quả của chiến lược trong mối quan hệ với môi trường bên trong.......................................................................... 24 5.2.2. Tính hiệu quả của chiến lược trong mối quan hệ với môi trường bên ngoài ......................................................................... 24 5.3. Các khó khăn từ quá trình gắn kết chiến lược của công ty với môi trường cạnh tranh ......................................................................................................... 24 CHƯƠNG 6: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) ĐẾN NĂM 2015 6.1. Đề xuất Sứ mạng và tầm nhìn của công ty IAI ................................................ 25 6.1.1. Sứ mạng.............................................................................................. 25 6.1.2. Tầm nhìn............................................................................................. 25 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân 6.2. Các giải pháp để thực hiện chiến lược ............................................................. 25 6.2.1. Giải pháp về marketing ...................................................................... 25 6.2.1.1. Giải pháp về sản phẩm ......................................................... 25 6.2.1.2. Giải pháp về giá cả ............................................................... 26 6.2.1.3. Giải pháp về chiêu thị........................................................... 26 6.2.2. Giải pháp về nhân sự ......................................................................... 27 6.2.3. Giải pháp về hệ thống thông tin ......................................................... 27 CHƯƠNG 7: KẾT LUẬN..................................................................................... 28 PHỤ LỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân TÊN ĐỀ TÀI: PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) GIAI ĐOẠN 2010 – 2015 HỌC VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN BÁ HUY LỚP: MBA – KHÓA 3 CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO: THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH TP. HỒ CHÍ MINH – 22/01/2010 Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân LỜI CẢM ƠN Quản trị chiến lược có tầm quan trọng to lớn, bởi vì trong cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội ở đâu cũng cần đến cách nhìn chiến lược. Mặc dù xuất hiện chưa lâu, nhưng quản trị chiến lược đã được các nhà quản trị nhận thức rõ sự cần thiết của việc nghiên cứu chúng trên phương diên lý luận như trong thực tế hiện tại và tương lai. Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước, hoạt động kinh doanh bảo hiểm đã có sự phát triển vượt bậc với tốc độ thần kỳ và sự trưởng thành về nhiều mặt. Hoạt động kinh doanh bảo hiểm đang giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia: Kinh doanh bảo hiểm được coi là một tấm lá chắn kinh tế bảo vệ cho các tổ chức, cá nhân đồng thời huy động nguồn vốn cho đầu tư phát triển. Bên cạnh đó, thị trường bảo hiểm cũng trở nên cạnh tranh gay gắt hơn. Trong bối cảnh đó, để tồn tại và phát triển tại thị trường bảo hiểm Việt Nam, các công ty cần xây dựng và hoàn thiện cho mình một chiến lược phát triển cụ thể. Trong bối cảnh đó, để tồn tại và phát triển tại thị trường bảo hiểm Việt Nam, công ty bảo hiểm Châu Á (IAI), một công ty liên doanh, mới ra đời khi nền kinh tế và thị trường bảo hiểm bắt đầu mở cửa và hoạt động trong môi trường kinh doanh mà các doanh nghiệp trong nước còn được bảo hộ, với quy mô nhỏ so với các doanh nghiệp đã hoạt động lâu năm trên thị trường. Công ty cần xây dựng hoàn thiện cho mình một chiến lược phát triển cụ thể. Với mong muốn xây dựng hoàn thiện một chiến lược kinh doanh phù hợp cho công ty IAI, tôi đã chọn đề tài “PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) GIAI ĐOẠN 2010 – 2015” để viết Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ . Thông qua đề tài luận văn này, em xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô giảng viên trường đại học Help, Khoa quốc tế trường đại học quốc gia Hà Nội, Viện nghiên cứu kinh tế - tài chính đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để chúng em được hiểu rõ hơn về Quản Trị chiến lược trong giai đoạn toàn cầu hóa kinh tế hiện nay Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Đốc công ty IAI đã cung cấp cho em các số liệu về kết quả hoạt động kinh doanh, quá trình hình thành và phát triển của công ty, cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty để em có thể thực hiện tốt đề tài. Em xin chân thành cảm ơn các chuyên gia trong ngành đã giành thời gian quý báu của mình để cung cấp cho em những thông tin quan trọng về nhận định chiến lược của công ty cũng như các yếu tố tác động của môi trường vi mô, vĩ mô đối với công ty v..v…. thông qua hệ thống câu hỏi phỏng vấn Em xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ Alan Chew Fook Yew và PGS. TS. Đào Duy Huân đã trực tiếp giảng dạy, hướng dẫn tận tình để em có thể hoàn thành tốt đề tài này. Ý thức sâu sắc việc tôn trọng những giá trị về sở hữu trí tuệ, sở hữu bản quyền, quyền tác giả đối với những bài viết, hình ảnh… nên khi thực hiện luận văn này tôi cam đoan sẽ nghiêm túc liệt kê và chỉ dẫn đầy đủ các nguồn tài liệu đã tham khảo. Tôi cam đoan đây là sản phẩm của mình, không sao chép của người khác. Trong quá trình thực hiện luận văn chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự quan tâm thông cảm của quý thầy, cô. Học viên Nguyễn Bá Huy Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân BÁO CÁO TÓM TẮT Hoạt động kinh doanh bảo hiểm giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia: Kinh doanh bảo hiểm được coi là một tấm lá chắn kinh tế bảo vệ cho các tổ chức, cá nhân đồng thời huy động nguồn vốn cho đầu tư phát triển. Công ty Bảo Hiểm Châu Á (IAI) là một công ty liên doanh, mới ra đời khi nền kinh tế và thị trường bảo hiểm bắt đầu mở cửa và hoạt động trong môi trường kinh doanh mà các doanh nghiệp trong nước còn được bảo hộ, với quy mô nhỏ so với các doanh nghiệp đã hoạt động lâu năm trên thị trường. Sau hơn 10 năm tìm hiểu thị trường, Công Ty Bảo Hiểm Cháu Á đã cùng đối tác là Ngân Hàng Công Thương Việt Nam thành lập liên doanh bảo hiểm Châu Á- Ngân Hàng Công Thương, với tên tiếng Anh là Incombank – Asia Insurance Company, tên giao dịch là IAI. Theo giấy phép thành lập số 21GP/KDBH được Bộ Tài Chính cấp phép ngày 12 tháng 12 năm 2002, công ty được phép hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ, với đối tượng khách hàng giới hạn ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các doanh nghiệp ngoài quốc doanh và các doanh nghiệp có quan hệ tín dụng với Ngân Hàng Công Thương Việt Nam. Công ty chính thức đi vào hoạt động từ tháng 3 năm 2003, sau khi hoàn tất các thủ tục đăng ký với Bộ Tài chính về sản phẩm bảo hiểm, với trụ sở chính đặt tại Hà Nội và Văn phòng đại diện tại Tp. Hồ Chí Minh. Tháng 6- 2004, công ty đã chính thức thành lập chi nhánh tại Hồ Chí Minh với đầy đủ chức năng kinh doanh, có thể phục vụ khách hàng tại thị trường phía nam. Cuối tháng 12-2005, Chi nhánh Đà Nẳng được thành lập, đánh dấu sự có mặt của công ty tại thị trường Miền Trung. Do công ty mới hoạt động ở những năm đầu, chi phí cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm còn cao, nên công ty vẫn chịu lỗ từ hoạt động kinh doanh chính này, mỗi năm con số lỗ lên đến 3,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, do có mảng hoạt động đầu tư tài chính, với khoản lợi nhuận hàng năm hơn 3,5 tỷ đồng. Do đó, tính toàn công ty, hàng năm công ty vẫn có lợi nhuận sau thuế, bình quân 35 triệu đồng/năm. Mặt khác, thị trường bảo hiểm ngày càng cạnh tranh gay gắt, các công ty bảo hiểm ra đời ngày một nhiều, tính đến nay đã có 16 công ty bảo hiểm có mặt trên thị trường Việt Nam. Trong bối cảnh đó, để tồn tại và phát triển tại thị trường bảo hiểm Việt Nam, công ty cần xây - Trang 1 - Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân dựng hoàn thiện cho mình một chiến lược kinh doanh phát triển cụ thể. Với mong muốn xây dựng hoàn thiện chiến lược kinh doanh cho công ty IAI sẽ là Công ty bảo hiểm lớn, thực sự trở thành “Công ty Bảo hiểm của cộng đồng”, tôi đã chọn đề tài “PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM CHÂU Á (IAI) GIAI ĐOẠN 2010 – 2015” để viết Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ . Với chiến lược kinh doanh hiện tại của công ty, dựa trên cơ sở lý luận về hoạch định chiến lược kinh doanh, mô hình delta, bản đồ chiến lược, ma trận SWOT, mô hình cạnh tranh của Michale E. Porter, tác giả đi sâu vào phân tích chiến luợc kinh doanh hiện tại của công ty, xác định công ty đang sử dụng chiến lược như thế nào, chiến lược đó có phù hợp với mục tiêu của công ty đã đề ra hay không, xác định các mặt mạnh, mặt yếu, cơ hội và mối đe dọa đối với sự phát triển của công ty thông qua ma trận SWOT. Xác định được mặt đạt được và hạn chế trong quá trình thực thi chiến lược hiện tại của công ty; xác định rõ mục tiêu của công ty đến năm 2015; xây dựng được sứ mệnh và tầm nhìn của công ty đến năm 2015; đề xuất được giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty đến năm 2015. Nội dung của đề tài bao gồm có 7 chương: Chương I: Mục đích nghiên cứu Chương này trình bày mục đích và lý do chọn đề tài, mục tiêu và phạm vi nghiên cứu đề tài, kết quả dự kiến mà đề tài sẽ đạt được. Chương II: Tổng quan lý thuyết Chương này sẽ trình bày những phần lý thuyết có liên quan đến đề tài bao gồm các khái niệm cơ bản về chiến lược, cơ sở lý thuyết của mô hình delta, bản đồ chiến luợc, chiến lược cạnh tranh của Michael E. Porter và các công cụ để xây dựng chiến lược. Chương III: Phương pháp nghiên cứu Chương này đề tài trình bày các phương pháp mà đề tài sử dụng để nghiên cứu như sau: - Các số liệu thứ cấp được tổng hợp thông qua các bản kế toán, báo cáo tài chính, tham khảo các tài liệu liên quan trên internet, sách, báo, tạp chí, cục thống kê,… - Phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp - Phương pháp thống kê - Trang 2 - Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân - Phương pháp phân tích ma trận SWOT, mô hình delta, bản đồ chiến lược, các yếu tố bên ngoài, bên trong, chiến lược cạnh tranh v.v…. Chương IV: Phân tích chiến lược kinh doanh hiện tại của công ty bảo hiểm Châu Á (IAI) Chương này sẽ mô tả ngắn gọn về công ty và các hoạt động của công ty, qua đó giúp xác định định vị chiến lược của công ty trong sơ đồ tam giác Delta (bao gồm: sản phẩm tối ưu, giải pháp khách hàng toàn diện, cố định hệ thống và các yếu tố trong bản đồ chiến lược, ma trận SWOT v.v…) Chương V: Đánh giá chiến lược kinh doanh hiện tại của công ty bảo hiểm Châu Á (IAI) Dựa trên kết quả phân tích ở chương IV, qua đó chương này sẽ đánh giá sự gắn kết giữa mục tiêu của công ty và quá trình thực thi chiến lược của công ty , tính hiệu quả của chiến lược trong mối quan hệ với môi trường bên trong và bên ngoài của công ty, các khó khăn, vấn đề nảy sinh từ quá trình gắn kết chiến lược kinh doanh của công ty với môi trường cạnh tranh, từ quá trình triển khai, thực thi chiến lược của công ty. Chương VI: Đề xuất giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty bảo hiểm Châu Á (IAI) đến năm 2015 Dựa vào những kết quả đã phân tích ở chương IV, chương V. Đề tài sẽ đề xuất thêm sứ mạng và tầm nhìn của công ty IAI, đề xuất các giải pháp để thực hiện được các chiến lược đó, nhằm góp vào việc phần xây dựng công ty IAI sẽ là Công ty bảo hiểm lớn, có ảnh hưởng sâu, rộng tới xã hội và thực sự trở thành “Công ty Bảo hiểm của cộng đồng”. Chương VII: Kết luận Trong chương này, đề tài sẽ tổng kết lại các vấn đề mà công ty cần phải thực hiện trong việc hoàn thiện chiến lược nhằm đạt được sứ mệnh và tầm nhìn của công ty IAI, đó là đem lại cho cộng động những sản phẩm bảo hiểm thiết thực, chất lượng dịch vụ chuẩn mực thông qua hệ thống bán hàng và dịch vụ khách hàng phủ kín toàn quốc, là công ty bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu trong lĩnh vực bán lẻ, thực sự trở thành “Công ty Bảo hiểm của cộng đồng”. - Trang 3 - Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC * Phụ Lục: Phụ lục 1: Bản đồ chiến lược................................................................................... P-1 Phụ lục 2: Sơ đồ tổ chức công ty IAI ...................................................................... P-2 Phụ lục 3: Danh sách các công ty bảo hiểm phi nhân thọ trên thị trường............... P-3 Phụ lục 4: Thị phần các công ty bảo hiểm phi nhân thọ năm 2008 – 2009 ............ P-4 Phụ lục 5: Mô hình DELTA .................................................................................... P-5 Phụ lục 6: Mô hình Delta và bản đồ chiến lược ...................................................... P-6 Phụ lục 7: Mô hình năm tác lực cạnh tranh của Michael E. Porter......................... P-7 Phụ lục 8: Mô hình ma trận SWOT......................................................................... P-8 Phụ lục 9: Kết quả họat động kinh doanh của công ty năm 2007 – 2009 ............... P-9 Phụ lục 10: Tổng phí bảo hiểm phi nhân thọ 2006-2009 ........................................ P-10 Phụ lục 11: Ma trận hình ảnh cạnh tranh của công ty IAI....................................... P-11 Phụ lục 12: Ma trận SWOT của công ty IAI ........................................................... P-12 Phụ lục 13: Dự báo số liệu tăng trưởng phí bảo hiểm của thị trường 2011 – 2015 P-13 Phụ lục 14: Ma trận các yếu tố bên trong (IFE) ...................................................... P-14 Phụ lục 15: Ma trận các yếu tố bên ngoài (EFE)..................................................... P-15 Phụ lục 16: Bảng câu hỏi phỏng vấn các chuyên gia trong ngành.......................... P-16 - Trang 4 - Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Ma trận IFE (Internal factors environment matrix): Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong Ma trận EFE (External factors environment matrix): Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài Ma trận SWOT (Strength, weakness, opportunities, threat): Ma trận các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và đe dọa IAI: Incombank – Asia Insurance Company NHCT: Ngân hàng công thương - Trang 5 - Luận Văn Tốt Nghiệp GVHD: PGS.TS. Đào Duy Huân CHƯƠNG 1 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 1.1. Mục đích nghiên cứu và lý do chọn đề tài 1.1.1. Lý do chọn đề tài Có thể nói, việc hoạch định chiến lược trở thành một bước tất yếu không thể thiếu trong hoạt động của doanh nghiệp. Công ty Bảo Hiểm Châu Á (IAI) là một công ty liên doanh, mới ra đời khi nền kinh tế và thị trường bảo hiểm bắt đầu mở cửa và hoạt động trong môi trường kinh doanh mà các doanh nghiệp trong nước còn được bảo hộ, với quy mô nhỏ so với các doanh nghiệp đã hoạt động lâu năm trên thị trường. Trong bối cảnh đó, để tồn tại và phát triển tại thị trường bảo hiểm Việt Nam, Công ty cần xây dựng hoàn thiện cho mình một chiến lược phát triển cụ thể. Với mong muố