Đề án Hoạt động đại lý Bảo Hiểm Nhân Thọ tại Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Khi c¸c nhu cÇu c¬ b¶n nh­ ¨n, mÆc, ë cña con ng­êi ®· ®­îc ®¸p øng th× nhu cÇu ®­îc b¶o vÖ l¹i trë thµnh nhu cÇu thiÕt yÕu. LÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi ®· ghi nhËn nhiÒu b­íc ngoÆt to lín vµ sù ra ®êi cña B¶o hiÓm lµ mét trong nh÷ng sù ghi nhËn ®ã. B¶o hiÓm cã nguån gèc tõ rÊt xa x­a trong lÞch sö nÒn v¨n minh nh©n lo¹i mµ thËm chÝ cho tíi hiÖn giê ng­êi ta vÉn ch­a x¸c ®Þnh ®­îc b¶o hiÓm xuÊt hiÖn khi nµo. Tõ h×nh thøc s¬ khai ban ®Çu chØ lµ c¸c héi t­¬ng hç sau ph¸t triÓn thµnh c¸c c«ng ty , hiÖp héi. Ngµy nay hÖ thèng b¶o hiÓm ®· ph¸t triÓn réng r·i trªn kh¾p thÕ giíi víi c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó, ®¸p øng ngµy cµng nhiÒu nhu cÇu cña con ng­êi Cïng víi sù ph¸t triÓn cao cña tr×nh ®é d©n trÝ, cña nÒn kinh tÕ c¸c quèc gia ngµy nay,®¸ng chó ý nhÊt lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä. B¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi kh«ng nh÷ng ®em l¹i sù an t©m cho mäi ng­êi mµ cßn lµ mét biÖn ph¸p tiÕt kiÖm th­êng xuyªn vµ cã kÕ ho¹ch ®èi víi mçi c¸ nh©n, gia ®×nh, t¹o quü gi¸o dôc cho con em khi ®Õn tuæi vµo ®¹i häc hay khi lËp nghiÖo, c­íi xin hay n©ng cao møc sèng khi vÒ h­u. HiÖn nay trong xu thÕ héi nhËp, ®­îc sù cho phÐp cña chÝnh phñ thÞ tr­êng b¶o hiÓm nh©n thä hiÖn ®ang rÊt ph¸t triÓn vµ c¹nh tranh s«i næi, lµnh m¹nh. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®Òu ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan tõ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nh­ thÞ tr­êng viÖt nam. Gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm nh©n thä kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß to lín cña ®éi ngò ®¹i lý. Trong ®Ò ¸n nµy, em xin tr×nh bµy vÒ mét sè vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ë viÖt nam (vÒ ®éi ngò con ng­êi ®Çy t©m huyÕt v× sù ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm nãi chung vµ ngµnh b¶o hiÓm nh©n thä nãi riªng ) §©y lµ nh÷ng tµi liÖu v« cïng quý gi¸ ®­îc tham kh¶o tõ rÊt nhiÒu s¸ch b¸o, t¹p chÝ vµ bao gåm c¶ ý kiÕn c¸ nh©n em. Tuy nhiªn ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt cÇn ®­îc söa ch÷a. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o h­íng dÉn T« Thiªn H­¬ng vµ mong sÏ nhËn ®­îc nhiÒu h¬n n÷a ®ãng gãp cña c« ®Ó ®Ò ¸n cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n n÷a. KÕt cÊu ®Ò ¸n ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn bao gåm 4 phÇn: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vµ b¶o hiÓm nh©n thä PhÇn II:§¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä PhÇn III: Thùc tr¹ng vµ ph­¬ng h­íng n©ng cao chÊt l­îng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä PhÇn IV: KiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p Ho¹t ®éng ®¹i lý BHNT t¹i ViÖt Nam PhÇn I: Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vµ b¶o hiÓm nh©n thä 1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña b¶o hiÓm th­¬ng m¹i a. Nguån gèc cu¶ b¶o hiÓm Trong cuéc sèng sinh ho¹t hµng ngµy còng nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dï ®· chó ý ng¨n ngõa vµ ®Ò phßng nh­ng con ng­ßi vÉn lu«n cã nguy c¬ gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro bÊt ngê x¶y ra. C¸c rñi ro ®ã do nhiÒu nguyªn nh©n, vÝ dô nh­ do m«i tr­êng thiªn nhiªn nh­: b·o lôt , ®éng ®Êt ,s­¬ng muèi … còng cã thÓ do sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt hay c¸c rñi ro do m«i tr­êng x· héi. BÊt kÓ do nguyªn nh©n g×, khi rñi ro x¶y ra th­êng ®em l¹i cho con ng­êi nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng nh­ mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp, ph¸ ho¹i nhiÒu tµi s¶n, lµm ng­ng trÖ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña c¸c tæ chøc , doanh nghiÖp vµ c¸c c¸ nh©n lµm ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng kinh tÕ –x· héi nãi chung. §Ó ®èi phã víi c¸c rñi ro con ng­êi ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau nh»m kh¾c phôc còng nh­ kiÓm so¸t hËu qu¶ do rñi ro g©y nªn. MÆc dï c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t rñi ro rÊt cã hiÖu qu¶ trong viÖc ng¨n ngõa hoÆc gi¶m thiÓu rñi ro ( bao gåm biÖn ph¸p nÐ tr¸nh rñi ro, ng¨n ngõa tæn thÊt, gi¶m thiÓu rñi ro) nh­ng khi rñi ro ®· x¶y ra, ng­êi ta kh«ng thÓ l­êng hÕt ®­îc hËu qu¶. ChÝnh v× vËy mµ nhãm c¸c biÖn ph¸p tµi trî ruØ ro ( bao gåm c¸c biÖn ph¸p chËp nhËn rñi ro vµ b¶o hiÓm ) ®· tá ra rÊt hiÖu qu¶. §©y lµ c¸c biÖn ph¸p ®­îc sö dông tr­íc khi rñi ro x¶y ra víi môc ®Ých kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ cña tæn thÊt do rñi ro g©y ra nÕu cã. §Æc biÖt biÖn ph¸p b¶o hiÓm, ®©y lµ mét phÇn quan träng trong c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶n trÞ rñi ro cña c¸c tæ chøc còng nh­ c¸ nh©n. Theo quan ®iÓm cña cña c¸c nhµ qu¶n lý rñi ro, b¶o hiÓm lµ sù chuyÓn giao rñi ro d­íi h×nh thøc hîp ®ång. Theo quan diÓm x· héi, b¶o hiÓm kh«ng chØ lµ sù chuyÓn giao rñi ro mµ cßn lµ gi¶m rñi ro do viÖc tËp trung mét sè lín c¸c rñi ro cho phÐp cã thÓ tiªn ®o¸n vÒ c¸c tæn thÊt khi chóng x¶y ra . B¶o hiÓm lµ c«ng cô ®èi phã víi hËu qu¶ tæn thÊt do rñi ro g©y ra cã hiÖu qu¶ nhÊt. Nh­ vËy b¶o hiÓm ra ®êi lµ ®ßi hái kh¸ch quan cña cuéc sèng, cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ xa x­a, h×nh thøc s¬ khai ban ®Çu cña b¶o hiÓm ®· xuÊt hiÖn d­íi d¹ng quü ®ãng gãp chung. Ng­êi ta ®· t×m thÊy nh÷ng dÊu tÝch cßn sãt l¹i cña nÒn v¨n minh x­a kia, c¸ch thøc mµ nh÷ng thÞ d©n ®Çu tiªn ®· sö dông ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng dÞch vô trong nÒn kinh tÕ nh­ viÖc cã c¸c kho lóa n¬i mäi ng­êi dù tr÷ l­¬ng thùc ®Ó sö dông trong tr­êng hîp khÈn cÊp ®· g©p Ên t­îng kh¸ m¹nh. Vµ ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt b¶o hiÓm ®ã ®· ph¸t triÓn dÇn theo sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi Th«ng qua kinh nghiÖm ng­ßi ta ®· thÊy r»ng ®«i khi còng x¶y ra mÊt mïa hoÆc qu©n x©m l­îc ng¨n c¶n ng­êi d©n cña mét thµnh phè thu ho¹ch ë vïng n«ng th«n xung quanh.MÆc dï mçi hä gia ®×nh cã thÓ tù dù phßng cho nh÷ng tr­êng hîp xÊu ë trªn, tuy nhiªn nh­ng thÞ d©n sím nhËn ra r»ng viÖc dù tr÷ chung hoÆc theo céng ®ång cã hiÖu qu¶ h¬n. Mçi ng­ßi sÏ ph¶i ®ãng vµo mét kho¶n thuÕ nhá trong nh÷ng n¨m ®­îc mïa, khi gi¸ l­¬ng thùc xuèng thÊp. Ng­êi ta thùc hiÖn viÖc thu mua l­¬ng thùc cã thÓ dù tr÷ ®­îc chñ yÕu lµ lóa mú. Khi gÆp mÊt mïa hoÆc khi thµnh phè bÞ v©y h·m ,c¬ quan thuÕ sÏ xuÊt ra l­¬ng thùc dù tr÷ ®Ó nu«i sèng thµnh phè. V× vËy, ý t­ëng vÒ lËp mét quü chung ®· xuÊt hiÖn trong tiÒm thøc con ng­êi, ý t­ëng nµy tá ra rÊt phï hîp ®Æc biÖt lµ cïng víi sù xuÊt hiÖn kh¸i niÖm rñi ro, vµ ®ã còng lµ ý t­ëng ®Çu tiªn vÒ b¶o hiÓm. Thêi kú ®Çu, lÜnh vùc ho¹t ®éng chñ yÕu cña c¸c tæ chøc b¶o hiÓm lµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n bëi v× c¸c thµnh phè ®«ng ®óc cña thÕ kû XVII, hÇu hÕt nhµ cöa ®Òu dïng b»ng gç, ng­êi ta dïng löa ®Ó ®un nÊu vµ th¾p s¸ng. V× vËy, rñi ro nhµ b¾t löa lµ rÊt cao. Trong céng ®ång lµng x· tr­íc khi diÔn ra qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ khi mét thµnh phè bÞ ch¸y rôi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi hµng xãm sÏ hîp søc víi nhau ®Ó gióp x©y dùng l¹i ng«i nhµ. Nguyªn t¾c trî gióp t­¬ng hç trùc tiÕp ®­îc ¸p dông. Ng­îc l¹i ë thµnh phè lµm nh÷ng nghÒ chuyªn m«n hä kh«ng cã kh¶ n¨ng vµ thêi gian ®Ó gióp hµng xãm ®Ó gióp hµng xãm x©y dùng l¹i ng«i nhµ trong tr­êng hîp x¶y ra ho¶ ho¹n. Thay vµo ®ã hä ®ãng phÝ b¶o hiÓm cho c«ng ty b¶o hiÓm ®Ó nhËn ®­îc hai cam kÕt ®ã lµ cung cÊp dÞch vô cøu ho¶ vµ båi th­êng b»ng tiÒn mÆt cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ®Ó t¹o cho hä thuª m­ín nh÷ng ng­êi thî chuyªn m«n cÇn thiÕt söa ch÷a l¹i h­ háng. Cïng víi b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, c¸c quü b¶o hiÓm nh©n thä còng xuÊt hiÖn. Mét hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä kh«ng ph¶i lµ mét hîp ®ång båi th­êng. Môc ®Ých cña nã lµ cung cÊp mét kho¶n tiÒn cô thÓ khi x¶y ra nh÷ng tr­êng hîp ®­îc nªu trong b¶n hîp ®ång b¶o hiÓm. Kh«ng ai cã thÓ biÕt ch¾c ch¾n ®­îc tuæi thä cña mét ai ®ã lµ bao nhiªu. C¸c nguyªn t¾c tÝnh to¸n ®­îc sö dông trong hîp ®ång b¶o hiÓm ®Ó lµm c¬ së cho viÖc thµnh lËp mét quü chung b¶o hiÓm sinh m¹ng cho con ng­êi. b. kh¸i niÖm Cã ®Þnh nghÜa cho r»ng” b¶o hiÓm lµ mét ph­¬ng ph¸p lËp quü dù tr÷ b»ng tiÒn do nh÷ng ng­êi cã cïng kh¶ n¨ng gÆp ph¶i mét lo¹i rñi ro nµo ®ã ®ãng gãp t¹o nªn”. §Þnh nghÜa nµy chØ m¬Ý ®Ò cËp ®Õn ph­¬ng ph¸p lËp quü dù tr÷ b¶o hiÓm, mµ ch­a râ ph­¬ng thøc sö dông nã. L¹i cã kh¸i niÖm kh¸c” bo¶ hiÓm lµ ho¹t ®éng thÓ hiÖn ng­êi b¶o hiÓm cam kÕt båi th­êng cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm trong tr­êng hîp x¶y ra rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm víi ®iÒu kiÖn ng­êi tham gia nép mét kho¶n phÝ cho chÝnh anh ta hoÆc cho ng­êi thø ba. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ng­êi tham gia chuyÓn giao rñi ro cho ng­êi b¶o hiÓm b»ng c¸ch nép kho¶n phÝ ®Ó h×nh thµnh quy dù tr÷. Khi ng­êi tham gia gÆp rñi ro dÉn ®Õn tæn thÊt, ng­êi b¶o hiÓm lÊy quü dù tr÷ trî cÊp hoÆc båi th­êng thiÖt h¹i thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm cho ng­êi tham gia. Ph¹m vi b¶o hiÓm lµ nh÷ng rñi ro mµ ng­êi tham gia ®¨ng ký víi ng­êi b¶o hiÓm. §©y lµ ®Þnh nghÜa mang tÝnh chung nhÊt cña b¶o hiÓm. Còng cã ®Þnh nghÜa chØ râ ®Æc tr­ng riªng cña mét loai h×nh b¶o hiÓm cô thÓ. Dï cã nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau nh­ng ng­êi ta ®Òu nhËn râ môc ®Ých chñ yÕu cña b¶o hiÓm lµ gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ cho ng­êi tham gia, tõ ®ã kh¾c phôc vµ ph¸t triÓn ®êi sèng, ®ång thêi t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi cña ®Êt n­íc. 2. b¶o hiÓm nh©n thä a. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm nh©n thä Kinh tÕ ph¸t triÓn lµm cho ®êi sèng cña nh©n d©n kh«ng ngõng ®­îc t¨ng lªn vµ nã còng t¹o ra mét líp ng­ßi cã thu nhËp cao trong x· héi, hä lµ nh÷ng ng­êi cã hiÓu biÕt, cã nguån tiÕt kiÖm dåi dµo vµ mong muèn cã mét cuéc sèng æn ®Þnh, sung tóc. Víi sè tiÒn nhµn rçi hä tiÕn hµnh ®µu t­ vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh»m ph©n t¸n rñi ro, trong ®ã b¶o hiÓm nh©n thä lµ mét ling vùc thÝch hîp. B¶o hiÓm lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm cã liªn quan ®Õn cuéc sèng cña con ng­êi, nã bao gåm nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau nh­: An sinh gi¸o giôc, b¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp 5-10 n¨m.v.v… Bªn c¹nh ®ã, viÖc lo cho tuæi giµ vµ khi vÒ h­u ®ang lµ vÊn ®Ò ®­îc x· héi quan t©m, lo l¾ng vµ coi träng. Mét sè ng­êi khi hÕt tuæi lao ®éng cã thu nhËp tõ l­¬ng h­u nh­ng thùc tÕ khã cã thÓ ®¸p øng ®­îc ®©ú ®ñ c¸c nhu cÇu chi tiªu trong cuéc sèng. Ngoµi ra, phÇn lín ng­êi giµ kh«ng cã l­¬ng h­u ph¶i sèng nhê vµo con c¸i hay vÉn ph¶i lao ®éng vÊt v¶ ®Ó kiÕm sèng, ®ã lµ vÊn ®Ò bøc xóc cña x· héi. Khi tuæi giµ cµng cao th× nguån tµi chÝnh cµng c¹n kiÖt, do vËy khi cßn trÎ xu h­íng dµnh dô mét kho¶n tiÒn khi vÒ giµ cµng ngµy cao, ®Æt biÖt lµ ®èi víi ng­êi lµm viÖc ch­a cã b¶o hiÓm x· héi, thËm chÝ nhiÒu ng­êi muèn bªn c¹nh kho¶n trî cÊp nµy cß mét kho¶n thu thªm. B¶o hiÓm nh©n thä ®· ®¸p øng nhu cÇu nµy cho hä. b. C¸c lo¹i h×nh B¶o hiÓm nh©n thä ®¸p øng ®­îc rÊt nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. §çi víi nh÷ng ng­êi tham gia môc ®Ých chÝnh cña hä hoÆc lµ ®Ó b¶o vÖ con c¸i vµ nh÷ng ng­êi ¨n theo tr¸nh khái nh÷ng nçi bÊt h¹nh vÒ c¸i chÕt bÊt ngê cña hä hoÆc tiÕt kiÖm ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ tµi chÝnh trong t­¬ng lai…do vËy, ng­êi b¶o hiÓm ®· thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä, thùc chÊt lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i hîp ®ång nh»m ®¸p øng vµ tho¶ m·n mäi nhu cÇu cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm Chóng ta cã thÓ ph©n chia bao rhiÓm nh©n thä ra thµnh nhiÒu lo¹i h×nh theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau: Ph©n chia theo sù cè b¶o hiÓm + B¶o hiÓm trong tr­êng hîp tö vong + B¶o hiÓm trong tr­êng sèng + B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp Ph©n chia theo thêi h¹n cña hîp ®ång b¶o hiÓm + B¶o hiÓm nh©n thä cã thêi h¹n + B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi Mét sè lo¹i h×nh kh¸c + B¶o hiÓm trî cÊp h­u trÝ + B¶o hiÓm häc phÝ + B¶o hiÓm trÎ em B¶o hiÓm nh©n thä ®· ph¸t triÓn kh¾p thÕ giíi vµ ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ cña mçi n­íc. Kh«ng gièng nh­ b¶o hiÓm phi nh©n thä, trong b¶o hiÓm nh©n thä mäi biÕn cè ®Òu ®­îc ®¶m b¶o, trªn thÕ giíi hiÖn nay ®· ph¸t triÓn rÊt nhiÒu lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c nhau, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng vµ phong phó cña mçi ng­êi. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ hÇu hÕt c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi ®ang triÓn khai 4 lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä c¬ b¶n sau: + B¶o hiÓm sinh m¹ng cã thêi h¹n §èi víi lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy, nhµ b¶o hiÓm nhËn b¶o hiÓm ®èi víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm, sè tiÒn b¶o hiÓm chØ ®­îc thanh to¸n trong tr­êng häp ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tö vong trong thêi h¹n b¶o hiÓm. §é dµi cña thêi h¹n b¶o hiÓm rÊt kh¸c nhau, nh­ng hiÖn nay th­êng lµ trªn mét n¨m. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña lo¹i s¶n phÈm nay lµ: ++Sè tiÒn b¶o hiÓm tr¶ mét lÇn khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm chÕt trong thêih¹n ®­îc b¶o hiÓm. ++Thêi h¹n b¶o hiÓm ®­îc x¸c ®Þnh theo n¨m hoÆc theo kú ++PhÝ b¶o hiÓm kh«ng thay ®ái trong suèt thêi h¹n b¶o hiÓm vµ ®­îc ®ãng ®Þnh kú ++Kh«ng cã gi¸ trÞ gi¶i ­íc,nghÜa lµ kh«ng ®­îc nhËn BTBH khi huû bá hîp ®ång tr­íc khi kÕt thóc hîp ®ång. ChÝnh v× vËy, sè tiÒn b¶o hiÓm thÊp phï hîp víi ng­êi cã thu nhËp thÊp nh­ng cÇn b¶o ®¶m tr¸ch nhiÖm cao. +B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi( b¶o hiÓm tr­êng sinh) lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy lµ cam kÕt chØ tr¶ cho ng­êi thô h­ëng mét sè tiÒn b¶o hiÓm ®· ®­îc Ên ®Þnh trong hîp ®ång khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm chÕt vµo bÊt cø lóc nµo kÓ tõ ngµy ký kÕt hîp ®ång Mét sè ®Æc ®iÓm chÝnh cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy lµ: ++Sè tiÒn b¶o hiÓm tr¶ mét lÇn khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm chÕt ++Thêi h¹n b¶o hiÓm kh«ng x¸c ®Þnh ++PhÝ b¶o hiÓm cã thÓ ®ãng mét lÇn hay ®Þnh kú vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi h¹n b¶o hiÓm ++PhÝ b¶o hiÓm cao h¬n so víi b¶o hiÓm sinh m¹ng cã thêi h¹n ++ B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm dµi h¹n, phÝ ®ãng ®Þnh kú kh«ng thay ®æi trong suèt qu¸ tr×nh b¶o hiÓm, do ®ã t¹o nªn mét kho¶n tiÕt kiÖm cho ng­êi thô h­ëng quyÒn lîi b¶o hiÓm. B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi cã c¸c môc ®Ých sau: =>§¶m b¶o c¸c chi phÝ mai t¸ng, ch«n cÊt =>§¶m b¶o c¸c thu nhËp ®Ó æn ®Þnh ®êi sèng gia ®×nh =>Gi÷ g×n tµi s¶n, t¹o dùng vµ khëi nghiÖp kinh doanh cho thÕ hÖ sau + B¶o hiÓm trong tr­êng hîp sèng( b¶o hiÓm sinh kú) Thùc chÊt cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy lµ ng­êi b¶o hiÓm cam kÕt chi tr¶ nh÷ng kho¶n tiÒn ®Òu ®Æn trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh hoÆc trong suèt cuéc ®êi ng­êi tham gia b¶o hiÓm. NÕu ng­êi ®­îc b¶o hiÓm chÕt tr­íc ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n th× sÏ kh«ng ®­îc chi tr¶ bÊt cø kho¶n nµo. B¶o hiÓm trong tr­êng hîp nµy cã mét sè ®Æc ®iÓm sau: ++Trî cÊp ®Þnh kú cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm trong thêi gian x¸c ®Þnh hoÆc cho ®Õn khi chÕt ++PhÝ b¶o hiÓm ®ãng mét lÇn ++NÕu trî cÊp ®Þnh kú ®Õn khi chÕt th× thêi gian kh«ng x¸c ®Þnh Môc ®Ých cña lo¹i h×nh nµy lµ: =>§¶m b¶o thu nhËp cè ®Þnh sau khi vÒ h­u hay khi tuæi giµ søc yÕu =>gi¶m bít nhu cÇu phô thuéc vµo phóc lîi x· héi vµ con c¸i khi tuæi giµ. Nh­ vËy, loaÞ h×nh nµy rÊt phï hîp ®èi víi nh÷ng ng­êi khi vÒ h­u vµ nh­ngc ng­êi kh«ng ®­îc h­ëng trî cÊp h­u trÝ tõ b¶o hiÓm x· héi khi ®Õn ®é tuæi t­¬ng øng víi ®é tuæi vÒ h­u ®¨ng ký tham gia ®Ó ®­îc h­ëng trî cÊp ®Òu ®Æn hµng th¸ng + B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp Thùc chÊt cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy lµ b¶o hiÓm c¶ trong tr­êng hîp ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tö vong hoÆc cßn sèng. YÕu tè ®an xen nhau v× thÕ nã ®­îc ¸p dông réng r·i ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §Æc ®iÓm: ++Sè tiÒn b¶o hiÓm ®­îc tr¶ khi hÕt h¹n hîp ®ång hay khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ tñ vong trong thêi h¹n b¶o hiÓm. ++Thêi h¹n b¶o hiÓm ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ ( th­êng lµ 5 n¨m, 10 n¨m, 20 n¨m ) ++PhÝ b¶o hiÓm th­êng ®ãng ®Þnh kú vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi h¹n b¶o hiÓm. ++Cã thÓ chia l·i th«ng qua viÖc ®Çu t­ cña c«ng ty b¶o hiÓm vµ cã thÓ ®ù¬c hoµn phÝ khi kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham gia tiÕp Môc ®Ých cña b¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp: =>§¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho gia ®×nh vµ ng­êi th©n =>t¹o lËp quü gi¸o dôc,h­u trÝ, tr¶ nî =>Dïng lµm vËt thÕ chÊp vay vèn hay khëi nghiÖp khi triÓn khai, c¸c c«ng ty cã thÓ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm b¨ng c¸c hîp ®ång cã thêi h¹n kh¸c nhau, cã lîi nhuËn vµ c¸c lo¹i h×nh kh¸c nhau tuú theo t×nh h×nh thùc tÕ c. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña BHNT BHNT ®· cã lÞch sö h¬n 400 n¨m tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §©y lµ mét qu·ng thêi gian kh¸ dµi ®Ó nãi nªn sù tån t¹i bÒn bØ vµ ngµy cµng lín m¹nh cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy. §èi víi c¸c n­íc trªn thÐ giãi ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, lo¹i h×nh nµy ®· ®­îc biÕt ®Õn tõ kh¸ l©u vµ ®­îc ph¸t triÓn r«ng r·i. BHNT ®Çu tiªn ®­îc ký víi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm lµ William Gybbon t¹i London( Anh). Thùc tÕ «ng chØ ®ãng 32 b¶ng Anh phÝ b¶o hiÓm nh­ng khi «ng mÊt,ng­êi thõa kÕ cña «ng l¹i ®­îc 400 b¶ng Anh. Vµo thêi kú ®Çu, nhiÒu tæ chøc b¶o hiÓm ë c¸c n­íc ®· xuÊt hiÖn nh­ng ®Òu chØ mang tÝnh chÊt s¬ khai ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së phong tôc tËp qu¸n cña tõng x· héi. ë Hy L¹p n¨m 1750 TCN,Nhµ n­íc quy ®Þnh chØ båi th­êng cho ng­êi thuª nhµ bÞ bän c­íp s¸t h¹i tuy nhiªn ng­êi ta kh«ng biÕt møc ®ãng gãp cô thÓ lµ bao nhiªu. C¸c ph­êng héi thêi trung cæ: Hîp ®ång th­o h×nh thøc t­¬ng hç, c¸c thµnh phè cã tr¸ch nhiÖm víi nhau trong lóc gÆp rñi ro. Tuy nhiªn héi nµy kh«ng tæ chøc cho môc ®Ých tõ thiÖn mµ lµ v× t«n gi¸o, x· héi vµ quyÒn lîi kinh tÕ tõ nh÷ng héi viªn lµ sù ®¶m b¶o cña môc ®Ých hay lµ sù båi th­êng cho nh÷ng tæn thÊt do tai n¹n. C«ng ty BH t­¬ng hç ®Çu tiªn lµ héi BHNT vµ h­u trÝ. Héi nµy do c¸c nhµ bu«n v¶i thµnh lËp ngµy 4/10/1699. Nh­ng chØ Ýt n¨m sau héi ®· ph¶i gi¶i t¸n v× nî nÇn. Vµ 7 n¨m sau ®ã c«ng ty BHNT suèt ®êi ®­îc thµnh lËp. Nã chØ giíi h¹n gåm 200 thµnh viªn, quyÒn lîi b¶o hiÓm ®­îc x¸c ®Þnh theo mét møc duy nhÊt vµ kh«ng ®­îc quy ®Þnh tr­íc, phô thuéc vµo sè ng­¬× chÕt trong tõng n¨m. N¨m 1759 C«ng ty BHNT ®­îc thµnh lËp ë Philadelphia, Mü, ®©y lµ C«ng ty BHNT l©u ®êi nhÊt tån t¹i trªn thÕ giíi. §Õn n¨m 1762, C«ng ty BHNT ®Çu tiªn ë Anh míi ®­îc thµnh lËp vµ b¸n b¶o hiÓm réng r·i cho mäi ng­êi d©n, phÝ b¶o h iÓm kh«ng ®æi trong suèt thêi gian b¶o hiÓm vµ c«ng ty ®· tá ra thËn träng h¬n trong viÖc qu¶n lý quü vµ c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm. ë Ch©u ¸, víi sù cã mÆt cña c«ng ty Meiji, NhËt b¶n lµ quèc gia ®Çu tiªn triÓn khai lo¹i h×nh BHNT. Sau 7 n¨m ®éc quyÒn ®Õn n¨m 1889 hai C«ng ty BHNT lín kh¸c ra ®êi lµ Teikoko vµ Nippon. HiÖn nay c¸c c«ng ty BHNT trªn thÕ giíi ®· cho ra ®êi nhiÒu lo¹i s¶n phÈm BHNT víi hµng tr¨m tªn gäi kh¸c nhau. Sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nµy lµ kh¸ gay g¾t. §Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn, mçi c«ng ty BHNT ®Òu thiÕt kÕ nh÷ng s¶n phÈm mang ®Æc thï riªng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi d©n ë tõng khu vùc, phï hîp víi chÝnh s¸ch cña tõng quèc gia. Trªn thÕ giíi hiÖn doanh sè BHNT chiÕm kho¶ng 50% doah sè toµn nghµnh b¶o hiÓm: ë Ch©u mü n¨m 1990 phÝ BHNT chiÕm 24,8%, Ch©u ¢u 31,4% ,Ch©u ¸ 33,8% so víi tæng phÝ BHNT trªn thÕ giíi. ë ViÖt Nam BHNT cã thÓ ®­îc coi nh­ xuÊt hiÖn tõ thêi ph¸p thuéc tr­íc n¨m 1954, ë MiÒn B¾c khi nh÷ng viªn chøc lµm viÖc cho Ph¸p ®­îc b¶o hiÓm vµ mét sè gia ®×nh ®· ®­îc h­ëng quyÒn lîi b¶o hiÓm, c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nµy ®Òu do c¸c c«ng ty cña Ph¸p thùc hiÖn. MiÒn Nam ViÖt Nam tr­íc n¨m 1975 ®· cã c«ng ty B¶o HiÓm H­ng ViÖt triÓn khai mét sè lo¹i h×nh nh­ B¶o hiÓm tr­êng sinh vµ An sinh gi¸o dôc. Nh­ng c«ng ty nµy chØ ho¹t ®éng trong thêi gian ng¾n 1-2 n¨m cho nªn ng­êi d©n ch­a biÕt nhiÒu vÒ lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy. Khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN cã sù qu¶n lý cña nhµ nø¬c ,nhËn thøc ®­îc t×nh h×nh, B¶o ViÖt ®· tæ chøc nghiªn cøu ®Ò tµi “ Lý thuyÕt vÒ BHNT vµ sù vËn dông vµo thùc tÕ t¹i ViÖt Nam” vµ ®· ®­îc Bé Tµi ChÝnh c«ng nhËn lµ ®Ò tµi cÊp Bé. Tuy vËy trong nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 80 ch­a thùc hiÑn ®­îc viÖc triÓn khai BHNT v× t×nh h×nh n­íc ta ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n. B­íc sang thËp kû 90, víi c¬ chÕ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh b¶o hiÓm phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n¨m 1990 Bé tµi chÝnh ®· cho phÐp B¶o ViÖt triÓn khai BH sinh m¹ng c¸ nh©n. §Õn n¨m 1995 ®· cã trªn 500000 ng­êi tham gia víi tæng sè phÝ trªn 10 tû ®ång. Ngµy 20-3-1996, Bé tµi chÝnh ®· ký quyÕt ®Þnh sè 281/ TC-NH cho phÐp B¶o ViÖt triÓn khai 2 lo¹i h×nh BHNT,BHNT cã thêi h¹n 5,10 n¨m vµ An sinh gi¸o dôc. Ngµy 22-6-1996 Bé Tµi chÝnh ký quyÕt ®Þnh sè 568/QD/TCCB thµnh lËp c«ng ty BHNT trùc thuéc Tæng c«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam, gäi lµ B¶o ViÖt Nh©n Thä. §©y lµ c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä duy nhÊt ë ViÖt Nam triÓn khai BHNT ®i vµo ho¹t ®éng ngµy 2-8-1996. §Õn ngµy 15-1-1997 ®· cã 225 hîp ®ång trªn 25 ®¹i lý. HiÖn nay c«ng ty ®· triÓn khai BHNT trªn kh¾p 61 tØnh, thµnh phè vµ t¹i Hµ Néi ®· thµnh lËp ®­îc 18 phßng khai th¸c BHNT. Cho ®Õn nay, khi Bé tµi chÝnh cho phÐp më réng thÞ tr­êng b¶o hiÓm nh©n thä ®Ó héi nhËp víi thÞ tr­êng b¶o hiÓm khu vùc vµ trªn thÕ giíi ®· cã nhiÒu c«ng ty BHNT n­íc ngoµi nh­ Chinfon mannulife, Pdential, AIA, B¶o Minh CMG. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®ang ngµy cµng ®­îc ®«ng ®¶o ng­êi d©n h­ëng øng ®ång thêi ®Æt ra sù c¹nh tranh quyÕt liÖt ®èi víi BHNT Hµ Néi. PhÇn II: §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä 1. Kh¸i niÖm Theo thuËt ng÷ p