Thịtrường kinh doanh ngày nay đang ngày một mở rộng hơn, một mặt
mang lại những lợi ích dài hạn đểdoanh nghiệp phát triển thông qua mởrộng
thịtrường và đổi mới cơchếquản lý và kinh doanh theo yêu cầu cạnh tranh,
mặt khác sẽ là những thách thức không nhỏ đối với khả năng của doanh
nghiệp, buộc các doanh nghiệp phải cơcấu lại sản xuất kinh doanh, chuy ển
dịch đầu tưvà điều chỉnh các hoạt động sản xuất kinh doanh. Quá trình đối
phó với các thách thức cạnh tranh đặt ra cho các doanh nghiệp cần thiết có sự
hỗ trợ từ nhiều phía nhằm tạo điều kiện để các nguồn vốn tài chính được
nhanh chóng chuyển sang sửdụng ởcác lĩnh vực kinh doanh khác hiệu quả
hơn. Và trong quá trình này, vấn đềquản lý tài chính doanh nghiệp là một vấn
đềlớn mà các doanh nghiệp rất cần phải quan tâm và chú trọng.
Quản lý tài chính là việc sửdụng các thông tin phản ánh chính xác tình
hình tài chính của doanh nghiệp đểphân tích điểm mạnh, điểm yếu của doanh
nghiệp và lập các kếhoạch kinh doanh, kếhoạch sửdụng nguồn tài chính, tài
sản cố định và nhu cầu nhân công trong tương lai nhằm tăng lợi nhuận cho
doanh nghiệp. Quản lý tài chính doanh nghiệp là quá trình bao quát tổng thể
và có liên quan mật thiết với mọi hoạt động của doanh nghiệp, vì thếnếu hoạt
động quản lý tài chính đạt hiệu quả không chi giúp nâng cao năng lực tài
chính của doanh nghiệp mà còn thúc đầy mọi hoạt động khác cùng phát triển.
Là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh,
Công ty cổphần bao bì Tiền Phong cũng không nằm ngoài sựvận động đó.
Trong những năm gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty không
đạt hiệu quảnhưmong muốn và một trong những nguyên nhân cơbản là công
tác quản lý tài chính của Công ty chưa được quan tâm và chưa thực sự đạt
được hiệu quả.
102 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1925 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Một số giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại công ty cổ phần bao bì Tiền Phong, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN
THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN BAO BÌ TIỀN PHONG.”
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
MỤC LỤC
0
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 0
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ
QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP .......................................... 3
1.1. TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ................................... 3
1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp ....................................................... 3
1.1.2. Chức năng của tài chính doanh nghiệp ............................................... 4
1.1.2.1. Chức năng phân phối ..................................................................... 4
1.1.2.2. Chức năng giám đốc bằng tiền ....................................................... 4
1.1.2.3. Mối quan hệ giữa hai chức năng của tài chính doanh nghiệp ......... 4
1.1.3. Các mối quan hệ trong tài chính doanh nghiệp ................................... 5
1.1.3.1. Các mối quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nước ........................ 5
1.1.3.2. Các mối quan hệ của doanh nghiệp với thị trường ......................... 6
1.1.3.3. Các mối quan hệ phát sinh trong nội bộ doanh nghiệp ................... 7
1.2. QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP ................................ 8
1.2.1. Khái niệm quản lý tài chính trong doanh nghiệp ................................. 8
1.2.2. Vai trò của quản lý tài chính trong doanh nghiệp ............................... 9
1.2.3. Nội dung cơ bản về quản lý tài chính trong doanh nghiệp ................ 10
1.2.3.1. Hoạch định tài chính .................................................................... 10
1.2.3.2. Kiểm tra tài chính ......................................................................... 11
1.2.3.3. Quản lý vốn luân chuyển .............................................................. 12
1.2.3.4. Phân tích tài chính ....................................................................... 15
1.2.3.5. Các quyết định đầu tư tài chính .................................................... 22
1.2.4. Các nguyên tắc trong quản lý tài chính .............................................. 22
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY CỔ
PHẦN BAO BÌ TIỀN PHONG ........................................................................... 25
2.1. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ TIỀN
PHONG ............................................................................................................ 25
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty ................................ 25
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và bộ máy quản lý của Công ty ....................... 27
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty ................................................ 27
2.1.2.2. Bộ máy quản lý của Công ty ......................................................... 27
2.2. THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH VÀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH
CỦA CÔNG TY TRONG NHỮNG NĂM VỪA QUA .................................... 29
2.2.1. Công tác hoạch định tài chính của Công ty ....................................... 29
2.2.2 Kiểm tra tài chính ................................................................................ 32
2.2.3. Quản lý vốn luân chuyển .................................................................... 33
2.2.3.1. Quản lý vốn cố định...................................................................... 34
2.2.3.2. Quản lý vốn lưu động ................................................................... 35
2.2.3.3. Quản lý vốn đầu tư tài chính ........................................................ 39
2.2.4. Phân tích tài chính ............................................................................. 39
2.2.4.1.Tài liệu phân tích .......................................................................... 39
2.2.4.2. Phân tích khái quát tình hình tài chính của Công ty ..................... 44
2.2.4.3. Phân tích các nhóm chỉ tiêu đặc trưng tài chính của Công ty ....... 53
2.2.5. Các quyêt định đầu tư tài chính tại Công ty ....................................... 63
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY ........................................................................................................ 65
2.3.1. Những thành tựu và hạn chế trong hoạt động quản lý tài chính của
Công ty ......................................................................................................... 65
2.3.1.1. Tình hình thực hiện mục tiêu tài chính năm 2007 ......................... 65
2.3.1.2. Những thành tựu đạt được ............................................................ 66
2.3.1.3. Những hạn chế cần khắc phục ...................................................... 68
2.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động quản lý tài chính Công ty .... 69
2.3.2.1. Nguyên nhân từ việc quản lý điều hành lãi suất ............................ 69
2.3.2.2. Hạn chế của các yếu tố kỹ thuật ................................................... 70
2.3.2.3. Hạn chế trong trình độ và kinh nghiệm quản lý ............................ 71
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN BAO BÌ TIỀN PHONG .............................................................. 73
3.1. MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY ..................... 73
3.1.1. Tình hình biến động của thị trường trong tương lai .......................... 73
3.1.1.1. Thị trường quốc tế ........................................................................ 73
3.1.1.2. Thị trường trong nước .................................................................. 75
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
3.1.2. Mục tiêu chiến lược tài chính của Công ty ........................................ 76
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG
CÔNG TY ........................................................................................................ 76
3.2.1. Hoàn thiện công tác hoạch định tài chính của Công ty ..................... 77
3.2.2. Tăng tốc độ luân chuyển vốn lưu động và kiểm tra tình hình sử dụng
vốn lưu động ................................................................................................ 79
3.2.3. Củng cố các mối quan hệ của Công ty ............................................... 86
3.2.3.1. Củng cố mối quan hệ giữa Công ty và Nhà nước .......................... 86
3.2.3.2. Củng cố mối quan hệ của Công ty với thị trường tài chính ........... 86
3.2.3.3. Củng cố mối quan hệ giữa Công ty với các thị trường khác .......... 87
3.2.3.4. Củng cố mối quan hệ trong nội bộ Công ty ................................... 88
3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 89
3.3.1. Đối với Nhà nước ............................................................................... 89
3.3.1.1. Thực hiện có hiệu quả luật doanh nghiệp ..................................... 89
3.3.1.2. Hoàn thiện hệ thống thuế .............................................................. 90
3.3.1.3. Hoàn thiện chính sách tài chính, tín dụng và chính sách vốn ........ 90
3.3.1.4. Mở rộng khả năng tiếp cận thị trường quốc tế .............................. 91
3.3.1.5. Tăng cường quản lý Nhà nước với hoạt động của doanh nghiệp .. 92
3.3.2. Đối với Bộ Tài chính .......................................................................... 93
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 97
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 1
LỜI MỞ ĐẦU
Thị trường kinh doanh ngày nay đang ngày một mở rộng hơn, một mặt
mang lại những lợi ích dài hạn để doanh nghiệp phát triển thông qua mở rộng
thị trường và đổi mới cơ chế quản lý và kinh doanh theo yêu cầu cạnh tranh,
mặt khác sẽ là những thách thức không nhỏ đối với khả năng của doanh
nghiệp, buộc các doanh nghiệp phải cơ cấu lại sản xuất kinh doanh, chuyển
dịch đầu tư và điều chỉnh các hoạt động sản xuất kinh doanh. Quá trình đối
phó với các thách thức cạnh tranh đặt ra cho các doanh nghiệp cần thiết có sự
hỗ trợ từ nhiều phía nhằm tạo điều kiện để các nguồn vốn tài chính được
nhanh chóng chuyển sang sử dụng ở các lĩnh vực kinh doanh khác hiệu quả
hơn. Và trong quá trình này, vấn đề quản lý tài chính doanh nghiệp là một vấn
đề lớn mà các doanh nghiệp rất cần phải quan tâm và chú trọng.
Quản lý tài chính là việc sử dụng các thông tin phản ánh chính xác tình
hình tài chính của doanh nghiệp để phân tích điểm mạnh, điểm yếu của doanh
nghiệp và lập các kế hoạch kinh doanh, kế hoạch sử dụng nguồn tài chính, tài
sản cố định và nhu cầu nhân công trong tương lai nhằm tăng lợi nhuận cho
doanh nghiệp. Quản lý tài chính doanh nghiệp là quá trình bao quát tổng thể
và có liên quan mật thiết với mọi hoạt động của doanh nghiệp, vì thế nếu hoạt
động quản lý tài chính đạt hiệu quả không chi giúp nâng cao năng lực tài
chính của doanh nghiệp mà còn thúc đầy mọi hoạt động khác cùng phát triển.
Là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh,
Công ty cổ phần bao bì Tiền Phong cũng không nằm ngoài sự vận động đó.
Trong những năm gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty không
đạt hiệu quả như mong muốn và một trong những nguyên nhân cơ bản là công
tác quản lý tài chính của Công ty chưa được quan tâm và chưa thực sự đạt
được hiệu quả. Do đó, trong tương lai Công ty muốn khắc phục được những
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 2
yếu kém của mình cũng như góp phần hỗ trợ cho hoạt động sản xuất phát
triển thì hoạt động quản lý tài chính của Công ty cần được đổi mới và cải
thiện theo hướng ngày càng hiệu quả và thiết thực hơn. Nhận thấy hoạt động
quản lý tài chính có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với hoạt động của Công
ty cũng như những bất cập đang tồn tại của nó, em đã chọn đề tài “MỘT SỐ
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN BAO BÌ TIỀN PHONG”. Thông qua các dữ liệu và tài liệu được cung
cấp tại Công ty cũng như các tài liệu tham khảo từ bên ngoài, em đã tiến hành
phân tích, đánh giá tình hình tài chính và rút ra những kết luận với mục đích
có thể đưa ra một số phương án có thể góp phần hoàn thiện và nâng cao hiệu
quả hoạt động quản lý tài chính của Công ty.
Nội dung chuyên đề thực tập tốt nghiệp bao gồm 3 phần chính:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tài chính doanh nghiệp và quản lý tài chính trong
doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng quản lý tài chính của Công ty cổ phần bao bì Tiền
Phong.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Công ty cổ phần bao bì
Tiền Phong.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 3
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ
QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP
1.1. TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp là một mắt xích quan trọng của hệ thống tài
chính trong nền kinh tế, là một phạm trù kinh tế khách quan gắn liền với sự ra
đời của nền kinh tế hàng hoá tiền tệ. Để có thể tiến hành hoạt động kinh
doanh thì bất cứ một doanh nghiệp nào cũng phải có một lượng tiền tệ nhất
định, đó là tiền đề cần thiết và quan trọng. Quá trình hoạt động kinh doanh
của doanh nghiệp cũng đồng thời là quá trình hình thành, phân phối và sử
dụng các quỹ tiền tệ. Trong quá trình đó đã phát sinh các luồng tiền tệ gắn
liền với các hoạt động sản xuất kinh doanh, các hoạt động đầu tư cũng như
mọi hoạt động khác của doanh nghiệp. Các luồng tiền bao gồm các luồng tiền
tệ đến và ra khỏi doanh nghiệp tạo thành sự vận động của các luồng tài chính
trong doanh nghiệp.
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống những mối quan hệ kinh tế diễn ra
dưới hình thức giá trị giữa doanh nghiệp và môi trường xung quanh, nó phát
sinh trong quá trình tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp.
Hoạt động tài chính doanh nghiệp là một trong những hoạt động cơ bản
nhất đối với mỗi doanh nghiệp. Hoạt động tài chính doanh nghiệp nếu được
duy trì và phát triển một cách ổn định thì sẽ tạo tiền đề và nền tảng vững chắc
cho mọi hoạt động khác của doanh nghiệp vận động và phát triển. Hoạt động
tài chính doanh nghiệp giúp cho doanh nghiệp thực hiện các mục tiêu như huy
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 4
động, khai thác vốn, đáp ứng nhu cầu sử dụng vốn cũng như phân bổ và sử
dụng các nguồn vốn một cách hợp lý và hiệu quả.
1.1.2. Chức năng của tài chính doanh nghiệp
1.1.2.1. Chức năng phân phối
Đối với mỗi doanh nghiệp thì vấn đề tài chính là vô cùng quan trọng.
Để quá trình sản xuất kinh doanh có thể diễn ra thì vốn của doanh nghiệp phải
được phân phối cho các mục đích khác nhau và các mục đích này đều hướng
tới một mục tiêu chung của doanh nghiệp. Quá trình phân phối vốn cho các
mục đích đó được thể hiện theo các tiêu chuẩn và định mức được xây dựng
dựa trên các mối quan hệ kinh tế của doanh nghiệp với môi trường kinh
doanh. Tiêu chuẩn và định mức phân phối đó không phải cố định trong suốt
quá trình phát triển của doanh nghiệp mà nó thường xuyên được điều chỉnh
cho phù hợp với tình hình từng giai đoạn hoạt động của doanh nghiệp.
1.1.2.2. Chức năng giám đốc bằng tiền
Bên cạnh chức năng phân phối thì tài chính doanh nghiệp còn có chức
năng giám đốc bằng tiền. Chức năng này không thể tách khỏi chức năng phân
phối, nó giúp cho chức năng phân phối diễn ra có hiệu quả nhất. Kết quả của
mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đều được thể hiện thông
qua các chỉ tiêu tài chính như thu, chi, lãi, lỗ… Các chỉ tiêu tài chính này tự
thân nó đã phản ánh được tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như
tình hình thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội của doanh nghiệp và còn giúp
các nhà quản lý đánh giá được mức độ hợp lý và hiệu quả của quá trình phân
phối, để từ đó có thể tìm ra được phương hướng và biện pháp điều chỉnh để
đạt được hiệu quả cao hơn trong kỳ kinh doanh tiếp theo.
1.1.2.3. Mối quan hệ giữa hai chức năng của tài chính doanh nghiệp
Chức năng phân phối và chức năng giám đốc bằng tiền của tài chính
doanh nghiệp có mối quan hệ mật thiết với nhau. Chức năng phân phối là tiền
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 5
đề của hoạt động sản xuất kinh doanh, nó xảy ra trước và sau một chu trình
sản xuất kinh doanh. Chức năng giám đốc bằng tiền luôn theo sát chức năng
phân phối, ở đâu có sự phân phối thì ở đó có giám đốc bằng tiền và có tác
dụng điều chỉnh quá trình phân phối cho phù hợp với điều kiện sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Hai chức năng này cùng tồn tại và hỗ trợ cho nhau
để hoạt động tài chính doanh nghiệp diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao
nhất.
1.1.3. Các mối quan hệ trong tài chính doanh nghiệp
1.1.3.1. Các mối quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nước
Đây là mối quan hệ phát sinh đầu tiên đối với mỗi doanh nghiệp.
Doanh nghiệp muốn xuất hiện trên thị trường thì trước tiên doanh nghiệp phải
có được giấy phép hoạt động do Nhà nước cấp và doanh nghiệp muốn tồn tại
thì mọi hoạt động của doanh nghiệp phải diễn ra trên khuôn khổ của hiến
pháp, pháp luật do Nhà nước quy định. Doanh nghiệp vừa nhận được các lợi
ích từ Nhà nước vừa phải chịu các nghĩa vụ đối với Nhà nước. Doanh nghiệp
có thể nhận được những khoản trợ cấp của Nhà nước, sự hỗ trợ về cơ sở vật
chất, cơ sở hạ tầng, nguồn vốn thông qua các khoản cho vay ưu đãi và doanh
nghiệp cũng có thể nhận được sự bảo trợ của Nhà nước trên thị trường trong
nước và quốc tế… Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng phải đảm bảo thực hiện
các nghĩa vụ đối với Nhà nước mà biểu hiện cụ thể nhất là các khoản thuế
phải nộp Nhà nước. Doanh nghiệp cũng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật
về mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của mình trên thị trường. Bên cạnh đó,
Nhà nước cũng phải ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng
ngày càng hỗ trợ và khuyến khích cho các doanh nghiệp phát triển cũng như
bảo hộ cho quyền lợi cho các doanh nghiệp khi gia nhập thị trường quốc tế.
Trong điều kiện kinh tế hội nhập hiện nay thì Nhà nước còn có một vai trò vô
cùng quan trọng là phát hiện ra và có những điều chỉnh kịp thời các văn bản
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 6
pháp luật cho phù hợp với tình hình và nhu cầu mới của thị trường và doanh
nghiệp để tạo ra một môi trường ngày càng thông thoáng để doanh nghiệp có
thể gia nhập thị trường cũng như tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh một
cách hiệu quả nhất.
1.1.3.2. Các mối quan hệ của doanh nghiệp với thị trường
Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp luôn diễn ra trên thị
trường thông qua việc trao đổi, mua bán các loại sản phẩm. Trong quá trình
này doanh nghiệp luôn tiếp xúc với các loại thị trường để thoả mãn các nhu
cầu của mình bao gồm thị trường tài chính, thị trường hàng hoá, thị trường
lao động…
- Mối quan hệ với thị trường tài chính: Thị trường tài chính đóng một vai trò
quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp. Vì vốn là điều kiện tiên quyềt đối với
mỗi doanh nghiệp khi xuất hiện trên thị trường, nó quyết định đến quá trình
thành lập, quy mô và tổ chức kinh doanh của doanh nghiệp. Và thị trường tài
chính là một kênh cung cấp tài chính cho nhu cầu của các doanh nghiệp. Các
doanh nghiệp có thể tạo được nguồn vốn thích hợp bằng cách phát hành các
giấy tờ có giá trị như chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu… Bên cạnh đó, doanh
nghiệp cũng có thể tiến hành kinh doanh các mặt hàng này trên thị trường tài
chính để thu lợi nhuận, góp phần giải quyết một phần nhu cầu về vốn của
doanh nghiệp. Đồng thời thông qua các hệ thống tài chính- ngân hàng, doanh
nghiệp có thể huy động được vốn, đầu tư vào thị trường tài chính hay thực
hiện các quan hệ vay trả, tiền gửi, thanh toán…
- Mối quan hệ với thị trường hàng hoá: Thị trường hàng hoá là một thị trường
vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản
xuất kinh doanh. Đây chính là nơi diễn ra hoạt động trao đổi các sản phẩm
giữa các doanh nghiệp và kết quả của quá trình này có ảnh hưởng rất lớn đến
sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trên thị trường. Thông qua thị trường
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 7
này doanh nghiệp có thể tiêu thụ được các sản phẩm mà mình sản xuất ra
cũng như mua các sản phẩm của các doanh nghiệp khác mà mình có nhu cầu.
Quá trình này giúp cho thị trường hàng hoá vô cùng đa dạng và luôn luôn
phát triển.
- Mối quan hệ với thị trường lao động: Các sản phẩm được tạo ra trên thị
trường chính là kết tinh của sức lao động. Chính vì vậy mà thị trường lao
động có mối quan hệ rất mật thiết với các doanh nghiệp. Doanh nghiệp là nơi
thu hút và giải quyết công ăn việc làm cho một số không nhỏ người lao động.
Ngược lại, thị ttrường lao động lại là nơi cung cấp cho doanh nghiệp những
doanh nghiệp phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp, là cầu nối giữa người
lao động và doanh nghiệp.
- Mối quan hệ với các thị trường khác: Bên cạnh các thị trường trên thì doanh
nghiệp còn có mối quan hệ với rất nhiều thị trường khác như thị trường khoa
học công nghệ, thị trường tư liệu sản xuất, thị trường bất động sản, thị trường
thông tin… Đối với các thị trường này, doanh nghiệp vừa đóng vai trò là nhà
cung ứng các dịch vụ đầu vào vừa đóng vai trò là khách hang tiêu thụ các sản
phẩm đầu ra.
Duy trì và phát triển được các mối quan hệ với các thị trường này sẽ
giúp cho doanh nghiệp chủ động hơn trong mọi hoạt động của mình trên thị
trường.
1.1.3.3. Các mối quan hệ phát sinh trong nội bộ doanh nghiệp
Trong nội bộ doanh nghiệp cũng phát sinh rất nhiều mối quan hệ như
mối quan hệ giữa các bộ phận sản xuất- kinh doanh trong doanh nghiệp, quan
hệ giữa các phòng ban, quan hệ giữa người lao động với người lao động trong
quá trình làm việc, quan hệ giữa doanh nghiệp với người