Đề án Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam – cơ hội và thách thức

a.lêi nãi ®Çu Thêi gian gÇn ®©y ,B¶o hiÓm nh©n thä ®· trë thµnh mét chñ ®Ò ®­îc nh¾c ®Õn vµ ®· ®­îc ®em ra bµn luËn nhiÒu trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng , khen – chª ®Òu cã c¶ . MÆc dï B¶o hiÓm nh©n thä míi ®­îc triÓn khai ë ViÖt Nam nh­ng ®· cã søc hÊp dÉn v× vËy lo¹i h×nh B¶o hiÓm non trÎ nµy tõ khi xuÊt hiÖn tíi nay kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng víi tèc ®é chãng mÆt . Nã ®em l¹i viÖc lµm cho hµng chôc ngh×n lao ®éng , lµ kªnh huy ®éng vèn hiÖu qña ®Ó ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ..... Nh­ng bªn c¹nh sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä nµy th× còng cßn cã rÊt nhiÒu ®iÒu ®ßi hái chóng ta ph¶i l­u t©m vµ cÇn bµn. Vµ ®Ò hiÓu râ h¬n vÒ thÞ tr­¬ng B¶o hiÓm nh©n thä hiÖn nay còng nh­ nh÷ng c¬ héi, khã kh¨n , th¸ch thøc em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi “ThÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä ViÖt Nam – c¬ héi vµ th¸ch thøc “ . §©y lµ mét chñ ®Ò lín , néi dung réng vµ phong phó cho nªn khi thùc hiÖn ®Ò tµi nµy em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vÒ néi dung , v× vËy em mong r»ng thµy sÏ th«ng c¶m cho nh÷ng thiÕu sãt cña em. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PGS – TS NguyÔn V¨n §Þnh – Ng­êi ®· h­íng dÉn , chØ b¶o vµ cung cÊp cho em nh÷ng th«nh tin quý b¸u ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh ®Ò tµi m«n häc nay. b. néi dung I. kh¸i qu¸t chung vÒ bhnt: 1.sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña bhnt: c §èi t­îng tham gia cña B¶o hiÓm nh©n thä lµ rÊt réng vµ kh«ng cã giíi h¹n. nã bao gåm mäi ng­êi, mäi løa tuæi, mäi tÇng líp kh¸c nhau trong x· héi. LÞch sö ra ®êi cña B¶o hiÓm nh©n thä còng rÊt sím, cho ®Õn nay nã ®· ®­îc triÓn khai ë hÇu hÕt c¸c Hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ra ®êi vµo n¨m 1583, do c«ng d©n London lµ «ng William Gybbon tham gia. PhÝ b¶o hiÓm «ng ®ãng lóc ®ã lµ 32 b¶ng Anh, khi «ng chÕt n¨m ®ã ng­êi thõa kÕ cña «ng ®­îc h­ëng 400 b¶ng Anh N¨m 1759 c«ng ty b¶o hiÓm ra ®êi ®Çu tiªn ë Philadenphia (Mü). C«ng ty nµy cho ®Õn nay vÉn cßn ho¹t ®éng, nh­ng lóc ®Çu chØ b¸n bh cho c¸c con chiªn ë nhµ thê cña m×nh. N¨m 1762, c«ng ty bhnt Equitable ë n­íc Anh ®­îc thµnh lËp vµ b¸n bhnt cho mäi ng­êi d©n. ë Ch©u ¸, c¸c c«ng ty bhnt ra ®êi ®Çu tiªn ë NhËt B¶n. N¨m 1868 c«ng ty bh Meiji cña NhËt ra ®êi vµ ®Õn n¨m 1888 vµ 1889, hai c«ng ty kh¸c lµ Kyoei vµ Nippon ra ®êi vµ ph¸t triÓn cho ®Õn ngµy nay. C¸c n­íc X· héi chñ nghÜa tr­íc ®©y ®· triÓn khai bhnt. C«ng ty bhnt ë Liªn X« cò ra ®êi vµo n¨m 1929 Capitar. ViÖt Nam tr­íc ®©y c«ng ty bh H­ng-ViÖt ra ®êi vµo n¨m 1958 ®· tiÕn hµnh kinh doanh bhnt vµo n¨m 1973. XÐt mét c¸ch tæng thÓ th× trªn thÕ giíi, bhnt lµ lo¹i h×nh bh ph¸t triÓn nhÊt, n¨m 1985 doanh thu phÝ bhnt míi chØ ®¹t 630,5 tû USD, n¨m 1989 ®· lªn tíi 1210,2 tû USD vµ n¨m 1993 con sè nµy ®· lªn tíi 1647 tû USD, chiÕm gÇn 48% tæng phÝ bh. HiÖn nay cã 5 thÞ tr­êng bhnt lín nhÊt thÕ giíi ®ã lµ: Mü, NhËt, §øc, Anh vµ Ph¸p. theo sè liÖu thèng kª n¨m 1993, th× phÝ bhnt cña n¨m thÞ tr­êng nµy ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau. C¬ cÊu phÝ bhnt cña n¨m thÞ tr­êng lín nhÊt thÕ giíi n¨m 1993 Tªn n­íc  Tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm (tû USD)  C¬ cÊu phÝ b¶o hiÓm (%)     Nh©n thä  Phi nh©n thä   1. Mü  522,468  41,44  58,56   2. NhËt  230,143  73,86  26,14   3. §øc  107,403  39,38  60,62   4. Anh  102,360  64,57  35,43   5. Ph¸p  84,303  56,55  43,65   Nguån: Gi¸o tr×nh kinh tÕ b¶o hiÓm Së dÜ bhnt ph¸t triÓn rÊt nhanh doanh thu phÝ b¶o hiÓm ngµy cµng t¨ng bëi v× lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy cã vai trß rÊt lín. Vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä kh«ng chØ thÓ hiÖn trong tõng gia ®×nh vµ ®èi víi tõng c¸ nh©n trong viÖc gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng, gi¶m bít khã kh¨n vÒ tµi chÝnh khi gÆp c¸c rñi ro, mµ cßn thÓ hiÖn trªn ph¹m vi toµn x· héi. Trªn ph¹m vi x· héi, b¶o hiÓm nh©n thä gãp phÇn thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, huy ®éng vèn trong n­íc tõ nh÷ng nguån tiÒn mÆt nhµn rçi n»m trong d©n c­. nguån vèn nµy kh«ng chØ cã t¸c dông ®Çu t­ dµi h¹n mµ cßn gãp phÇn thùc hµnh tiÕt kiÖm chèng l¹m ph¸t vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. ViÖt Nam, B¶o hiÓm nh©n thä chÝnh thøc ®­îc triÓn khai tõ th¸ng 8 n¨m 1996 cßn tr­íc ®ã chØ lµ nh÷ng dù ¸n thÝ ®iÓm. MÆc dï nhµ n­íc cè g¾ng ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn lÜnh vùc nµy trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, gióp c¸c nhµ B¶o hiÓm trong n­íc vÒ mÆt tµi chÝnh, con ng­êi vµ tr¸ch nhiÖm. Nh­ng do søc Ðp qu¸ lín n¨m 1999, chóng ta ph¶i më cöa thÞ tr­êng B¶o hiÓm vµ tr­íc hÕt lµ thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä cho phÐp 4 c«ng ty lín vµo ViÖt Nam. Vµ cho ®Õn nay th× thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä cã thÓ nãi lµ s«i ®éng vµ ph¸t triÓn nhÊt trong lÜnh vùc B¶o hiÓm víi sè thu phÝ t¨ng nhanh. Bªn c¹nh ®ã lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng lín víi sè d©n ®«ng. Vµ cã thÓ kh¼ng ®Þnh chØ mét vµi n¨m tíi th× thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä ViÖt Nam kh«ng thua kÐm g× thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä cu¶ c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi. 2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä 2.1 B¶o hiÓm nh©n thä võa mang tÝnh tiÕt kiÖm võa mang tÝnh rñi ro. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a B¶o hiÓm nh©n thä víi B¶o hiÓm phi nh©n thä. ThËt vËy, mçi ng­êi mua B¶o hiÓm nh©n thä sÏ ®Þnh kú nép mét kho¶n tiÒn nhá ( gäi lµ phÝ B¶o hiÓm ) cho ng­êi B¶o hiÓm, ng­êi B¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm tr¶ mét sè tiÒn lín (gäi lµ sè tiÒn B¶o hiÓm ) cho ng­êi ®­îc h­ëng quyÒn lîi B¶o hiÓm nh­ ®· tho¶ thuËn tõ tr­íc khi cã c¸c sù kiÖn B¶o hiÓm x¶y ra. Sè tiÒn B¶o hiÓm ®­îc tr¶ khi ng­êi ®­îc B¶o hiÓm ®¹t ®Õn mét ®é tuæi nhÊt ®Þnh vµ ®­îc Ên ®Þnh trong hîp ®ång. HoÆc sè tiÒn B¶o hiÓm nµy ®­îc tr¶ cho c¸c th©n nh©n vµ gia ®×nh ng­êi ®­îc B¶o hiÓm khi ng­êi nµy kh«ng may bÞ chÕt sím. Sè tiÒn nµy gióp hä trang trai nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt nh­ thuèc men, mai t¸ng, chi phÝ gi¸o dôc con c¸i.... ChÝnh v× vËy B¶o hiÓm nh©n thä võa mang tÝnh tiÕt kiÖm võa mang tÝnh rñi ro. TÝnh tiÕt kiÖm ®­îc thÓ hiÖn ngay trong tõng gia ®×nh, c¸ nh©n mét c¸ch th­êng xuyªn, cã kÕ ho¹ch vµ cã kØ luËt. Néi dung tiÕt kiÖm khi mua B¶o hiÓm nh©n thä kh¸c víi c¸c h×nh thøc tiÕt kiÖm kh¸c ë chç, ng­êi B¶o hiÓm b¶o ®¶m tr¶ cho ng­êi tham gia B¶o hiÓm hay th©n nh©n cña hä mét sè tiÒn rÊt lín ngay c¶ khi hä míi tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n tiÒn nhá. Cã nghÜa lµ khi ng­êi tham gia B¶o hiÓm kh«ng may gÆp rñi ro trong thêi h¹n ®· ®­îc Ên ®Þnh, nh÷ng ng­êi th©n cña hä sÏ nhËn ®­îc nh÷ng kho¶n trî cÊp hay sè tiÒn B¶o hiÓm tõ c«ng ty B¶o hiÓm. §iÒu ®ã thÓ hiÖn râ tÝnh chÊt rñi ro trong B¶o hiÓm nh©n thä. 2.2 B¶o hiÓm nh©n thä ®¸p øng ®­îc rÊt nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau cña ng­êi tham gia B¶o hiÓm Trong khi c¸c nghiÖp vô B¶o hiÓm phi nh©n thä chØ ®¸p øng ®­îc môc ®Ých lµ gãp phÇn kh¾c phôc hËu qu¶ khi ®èi t­îng tham gia B¶o hiÓm gÆp sù cè, tõ ®ã gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho ng­êi tham gia. Th× B¶o hiÓm nh©n thä ®¸p øng ®­îc nhiÒu môc ®Ých, mçi môc ®Ých cña B¶o hiÓm nh©n thä ®­îc thÓ hiÖn kh¸ râ trong tõng lo¹i hîp ®ång. Ch¼ng h¹n hîp ®ång B¶o hiÓm h­u trÝ sÏ ®¸p øng yªu cÇu cho ng­êi tham gia nh÷ng kho¶n trî cÊp ®Òu ®Æn hµng th¸ng, tõ ®ã gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng khi hä giµ yÕu. Hîp ®ång B¶o hiÓm tö vong sÏ gióp ng­êi ®­îc B¶o hiÓm ®Ó l¹i cho gia ®×nh mét sè tiÒn B¶o hiÓm khi hä bÞ tö vong. Sè tiÒn nµy ®¸p øng ®­îc rÊt nhiÒu môc ®Ých cña ng­êi qu¸ cè, nh­: trang tr¶i nî nÇn, gi¸o dôc con c¸i, phông d­ìng bè mÑ giµ....Hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä ®«i khi cßn cã vai trß nh­ mét vËt thÕ chÊp ®Ó vay vèn hoÆc B¶o hiÓm nh©n thä tÝn dông th­êng b¸n cho c¸c ®èi t­îng ®i vay ®Ó mua xe h¬i, ®å dïng gia ®×nh, hoÆc dïng cho c¸c môc ®Ých c¸ nh©n kh¸c... ChÝnh v× ®¸p øng ®­îc nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau nªn lo¹i h×nh B¶o hiÓm nµy cã thÞ tr­êng ngµy cµng réng vµ ®­îc rÊt nhiÒu ng­êi quan t©m. 2.3. C¸c hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p TÝnh ®a d¹ng vµ phøc t¹p trong c¸c hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä ®­îc thÓ hiÖn ë ngay trong c¸c s¶n phÈm cña nã. Mçi s¶n phÈm B¶o hiÓm nh©n thä còng cã nhiÒu lo¹i hîp ®ång kh¸c nhau, ch¼ng h¹n cã lo¹i B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp thêi h¹n lµ 5 n¨m, 10 n¨m, 20 n¨m. mçi hîp ®ång kh¸c nhau l¹i cã sù kh¸c nhau vÒ sè tiÒn B¶o hiÓm, ph­¬ng thøc ®ãng phÝ, ®é tuæi cña ng­êi tham gia....Ngay c¶ trong mét b¶n hîp ®ång mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn còng ®a d¹ng vµ phøc t¹p. 2.4. PhÝ B¶o hiÓm nh©n thä chÞu t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè, v× vËy qu¸ tr×nh ®Þnh phÝ kh¸ phøc t¹p. §Ó x¸c ®Þnh phÝ cho mét s¶n phÈm B¶o hiÓm nh©n thä lµ rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p bëi v× c¸c s¶n phÈm nµy chØ lµ nh÷ng s¶n phÈm v« h×nh kh«ng thÓ nµo c©n ®ong ®o ®Õm ®­îc do ®ã nã chÞu t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu yÕu tè nh­. Tuæi thä cña ng­êi ®­îc B¶o hiÓm Tuæi thä b×nh qu©n cña con ng­êi Sè tiÒn B¶o hiÓm Thêi gian tham gia Ph­¬ng thøc thanh to¸n Tû lÖ l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn L·i suÊt ®Çu t­ Tû lÖ chÕt ................... Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c chi phÝ ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm nh­ chi phÝ thiÕt kÕ s¶n phÈm, chi phÝ khai th¸c, chi phÝ qu¶n lý hîp ®ång.... Qu¸ tr×nh ®Þnh phÝ ph¶i phô thuéc vµo c¸c yÕu tè trªn. Nh­ng ®iÒu khã kh¨n vµ phøc t¹p h¬n lµ ë chç ®«i khi c¸c tû lÖ nh­: tû lÖ chÕt, tû lÖ l·i ®Çu t­, tû lÖ l¹m ph¸t, tû lÖ huû bá hîp ®ång.... §ã lµ nh÷ng tû lÖ mµ ta ph¶i gi¶ ®Þnh ®Ó ph©n tÝch 2.5. B¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh . ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, B¶o hiÓm nh©n thä ®· ra ®êi vµ ph¸t triÓn hµng tr¨m n¨m nay . Ng­îc l¹i mét sè quèc gia cho ®Õn nay ch­a triÓn khai ®­îc B¶o hiÓm nh©n thä mÆc dï ng­êi ta hiÓu râ vai trß vµ lîi Ých cña nã . §Ó lý gi¶i vÊn ®Ò nµy hÇu hÕt c¸c nhµ kinh tÕ ®Òu cho r»ng,c¬ së chñ yÕu ®Ó B¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi vµ ph¸t trتn lµ nhê ®iÒu kiÖn kinh tÕ ph¸t triÓn . Nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ nh­ : Tèc ®é t¨ng tr­ëng cña tæng s¶n phÈm quèc néi Tæng s¶n phÈm quèc néi tÝnh b×nh qu©n trªn mét ®Çu ng­êi Møc thu nhËp cña d©n c­ Tû lÖ l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn . Tû lÖ hèi ®o¸i ............... Nh÷ng ®iÒu kiÖn x· héi gåm §iÒu kiÖn vÒ d©n sè . Tuæi thä b×nh qu©n cña ng­êi d©n Tr×nh ®é häc vÊn Tû lÖ tö vong cña trÎ s¬ sinh ...... Ngoµi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi th× m«i tr­êng ph¸p lý còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña B¶o hiÓm nh©n thä . 3.C¸c lo¹i h×nh B¶o hiÓm nh©n thä . Trong thùc tÕ hiÖn nay ,cã 3 lo¹i h×nh B¶o hiÓm nh©n thä c¬ b¶n : B¶o hiÓm trong tr­êng hîp tö vong B¶o hiÓm trong tr­êng hîp sèng B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp Ngoµi ra ng­êi ta cßn ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung cho c¸c lo¹i hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä c¬ b¶n nh­. B¶o hiÓm tai n¹n B¶o hiÓm søc khoÎ B¶o hiÓm kh«ng nép phÝ khi bÞ th­¬ng tËt B¶o hiÓm cho ng­êi ®ãn phÝ ...... Thùc chÊt c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung kh«ng ph¶i lµ B¶o hiÓm nh©n thä ,v× kh«ng phô thuéc vµo sinh m¹ng ,cuèc sèng vµ tuæi thä cña con ng­êi ,mµ lµ B¶o hiÓm cho c¸c rñi ro kh¸c cã liªn quan ®Õn con ng­êi .Nh­ng ®«i khi ng­êi tham gia B¶o hiÓm vÉn thÊy rÊt cÇn thiÕt ph¶i tham gia ®Ó bæ sung cho c¸c hîp ®ång c¬ b¶n . 3.1. B¶o hiÓm nh©n thä trong tr­êng hîp tö vong §©y lµ lo¹i h×nh phæ biÕn nhÊt trong B¶o hiÓm nh©n thä vµ ®­îc chia thµnh hai nhãm . a.B¶o hiÓm tö kú . §­îc ký kÕt B¶o hiÓm cho c¸i chÕt xÈy ra trong thêi gian quy ®Þnh cña hîp ®ång . NÕu c¸i chÕt kh«ng xÈy ra trong thêi gian ®ã th× ng­êi ®­îc b¶o hiÓm kh«ng nhËn ®­îc bÊt kú mét kho¶n phÝ nµo tõ sè phÝ B¶o hiÓm ®· ®ãng . Ng­îc l¹i ,nÕu c¸i chÕt xÈy ra trong thêi gian cã hiÖu lùc cña hîp ®ång ,th× ng­êi B¶o hiÓm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n sè tiÒn B¶o hiÓm cho ng­êi thô h­ëng quyÒn lîi B¶o hiÓm ®­îc chØ ®Þnh . §Æc ®iÓm . Thêi h¹n B¶o hiÓm x¸c ®Þnh Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi mang tÝnh t¹m thêi Móc phÝ B¶o hiÓm thÊp v× kh«ng ph¶i lËp lªn quü tiÕt kiÖm cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm. Môc ®Ých . B¶o ®¶m cho c¸c chi phÝ mai t¸ng ,ch«n cÊt B¶o chî cho gia ®×nh vµ ng­êi th©n trong mèt thêi gian ng¾n Thanh to¸n c¸c kho¶n nî nÇn vÒ nh÷ng kho¶n vay hoÆc thÕ chÊp cña ng­êi ®­îc B¶o hiÓm . B¶o hiÓm tö kú cßn ®­îc ®a d¹ng ho¸ thµnh c¸c lo¹i h×nh sau: B¶o hiÓm tö kú cè ®Þnh :Cã møc phÝ B¶o hiÓm vµ sè tiÒn B¶o hiÓm kh«ng thay ®æi trãng suèt thêi gian cã hiÖu lùc cña hîp ®ång .Møc phÝ thÊp nhÊt vµ ng­êi B¶o hiÓm kh«ng thanh to¸n khi hÕt h¹n hîp ®ång . Hîp ®ång hÕt hiÖu lùc nÕu sau ngµy gia h¹n hîp ®ång kh«ng nép phÝ B¶o hiÓm . Lo¹i nµy chñ yÕu nh»m thanh to¸n cho c¸c kho¶n nî tån ®äng trong tr­ên hîp ng­êi ®­îc B¶o hiÓm bÞ tö vong. B¶o hiÓm tö kú cã thÓ t¸i tôc : Lo¹i nµy cã thÓ t¸i tôc vµo ngµy kÕt thóc hîp ®ång vµ kh«ng yªu cÇu cã thªm b»ng chøng nµo vÒ søc khoÎ cña ng­êi ®­îc B¶o hiÓm , nh­ng cã sù giíi h¹n vÒ ®é tuæi (th­êng ®é tuæi tèi ®a lµ 65 tuæi). T¹i lóc t¸i tôc , phÝ B¶o hiÓm t¨ng nªn v× ®é tuæi cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm t¨ng nªn. B¶o hiÓm tö kú cã thÓ chuyÓn ®æi : §©y lµ lo¹i h×nh B¶o hiÓm tö kú cè ®Þnh nh­ng cho phÐp ng­êi ®­îc B¶o hiÓm cã sù lùa chän cã thÓ chuyÓn ®æi mét phÇn hay toµn bé hîp ®ång ®ang cã hiÖu lùc thµnh mét hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi hay B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã khi hîp ®ång ®ang cßn hiÖu lùc . PhÝ B¶o hiÓm ®­îc tÝnh dùa trªn B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi hay B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp . B¶o hiÓm nh©n thä tö kú gi¶m dÇn : §©y lµ lo¹i h×nh B¶o hiÓm mµ cã mét bé phËn cña sè tiÒn B¶o hiÓm gi¶m hµng n¨m theo mét møc quy ®Þnh . Bé phËn nµy gi¶m tíi 0 vµo cuèi kú h¹n hîp ®ång . §Æc ®iÓm cña lo¹i nµy lµ: PhÝ B¶o hiÓm d÷ l¹i ë møc cè ®Þnh PhÝ thÊp h¬n B¶o hiÓm tö kú cè ®Þnh Giai ®o¹n nép phÝ ng¾n h¬n toµn bé thêi h¹n hîp ®ång ®Ó tr¸nh viÖc thanh to¸n vµo cuèi thêi h¹n cña hîp ®ång khi mµ sè tiÒn b¶o hiÓm cßn rÊt nhá . B¶o hiÓm nh©n thä tö kú t¨ng dÇn :lo¹i nµy ®­îc ph¸t hµnh nh»m gióp ng­êi tham gia b¶o hiÓm cã thÓ ng¨n chÆn ®­îc yÕu tè l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn . Cã nghÜa lµ sè tiÒn B¶o hiÓm thùc trong hîp ®ång bÞ gi¶m do ®ång tiÒn tôt gi¸ trong mét kho¶ng thêi gian . §Ó ng¨n chÆn cã thÓ: T¨ng sè tiÒn B¶o hiÓm theo mét tû lÖ % ®­îc lËp hµng n¨m HoÆc ®­a ra hîp ®ång ng¾n h¹n sau ®ã t¸i tôc víi mét sè tiÒn B¶o hiÓm t¨ng dÇn. B¶o hiÓm thu nhËp gia ®×nh : Lo¹i h×nh B¶o hiÓm nµy nh»m ®¶m b¶o thu nhËp cho mét gia ®×nh khi kh«ng may ng­êi trô cét trong gia ®×nh bÞ chÕt .QuyÒn lîi b¶o hiÓm mµ gia ®×nh nhËn ®­îc sau c¸i chÕt cña ng­êi trô cét cã thÓ lµ: NhËn ®­îc toµn bé (trän gãi ). NhËn ®­îc tõng phÇn dÇn dÇn cho ®Õn khi hÕt h¹n hîp ®ång. NÕu nh­ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm cßn sèng cho ®Õn khi hÕt h¹n hîp ®ång th× ng­êi ®­îc b¶o hiÓm còng nh­ gia ®×nh sÏ kh«ng nhËn ®­îc bÊt kú mét kho¶n thanh to¸n nµo tõ c«ng ty B¶o hiÓm . B¶o hiÓm thu nhËp gia ®×nh t¨ng nªn : Lo¹I h×nh B¶o hiÓm nµy còng nh»m tr¸nh yÕu tè l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn . §¶m b¶o c¸c kho¶n thanh to¸n cña c«ng ty B¶o hiÓm cho gia ®×nh khi kh«ng may ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ chÕt , t­¬ng ­ng víi sè tiªn B¶o hiÓm khi ký hîp ®ång . B¶o hiÓm nh©n thä tö kú cã ®IÒu kiÖn : §iÒu kiÖn ë ®©y lµ viÖc thanh to¸n trî cÊp chØ ®­îc thùc hiÖn khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ chÕt , ®ång thêi ng­êi thô h­ëng quyÒn lîi B¶o hiÓm ®­îc chØ ®Þnh trong hîp ®ång B¶o hiÓm ph¶i cßn sèng . b.B¶o hiÓm trän ®êi. §Æc ®iÓm : + Sè tiÒn B¶o hiÓm tr¶ mét lÇn khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ chÕt + Thêi h¹n B¶o hiÓm kh«ng x¸c ®Þnh phÝ B¶o hiÓm cã thÓ ®ãng ®Þnh kú hay ®ãng mét lÇn . + PhÝ B¶o hiÓm cao h¬n so víi B¶o hiÓm sinh m¹ng cã thêi h¹n . V× rñi ro chÕt ch¾c ch¾n sÏ xÈy ra , nªn sè tiÒn b¶o hiÓm ch¾c ch¾n sÏ ph¶I tr¶ +B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi lµ lo¹i h×nh B¶o hiÓm dµi h¹n, phÝ ®ãng ®Þnh kú vµ kh«ng thay ®æi trong suèt qóa tr×nh B¶o hiÓm do ®ã t¹o nªn mét kho¶n tiÕt kiÖm cho ng­êi thô h­ëng B¶o hiÓm v× ch¾c ch¾n ng­êi b¶o hiÓm sÏ chi tr¶ sè tiªn B¶o hiÓm . Môc ®Ých: + §¶m b¶o chi phÝ mai t¸ng ,ch«n cÊt + §¶m b¶o thu nhËp ®Ó æn ®Þnh cuéc sèng cho gi ®×nh . +Gi÷ g×n tµI s¶n , t¹o dùng vµ khëi nghiÖp kinh doanh cho thÕ hÖ sau. 3.2. B¶o hiÓm trong tr­êng hîp sèng : Thùc chÊt cña lo¹I h×nh B¶o hiÓm nµy lµ ng­êi B¶o hiÓm cam kÕt chi tr¶ nh÷ng kho¶n tiÒn ®Òu ®Æn trong suèt kho¶ng thêi gian s¸c ®Þnh hoÆc trong suèt cuéc ®êi ng­êi tham gia B¶o hiÓm . NÕu ng­êi tham gia B¶o hiÓm chÕt tr­íc ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n th× sÏ kh«ng ®­îc chi tr¶ bÊt kú kho¶n tiÒn nµo . §Æc ®IÓm: + CÊp ®Þnh kú cho ng­êi ®­îc B¶o hiÓm trong thêi gian nhÊt ®Þnh hoÆc cho ®Õn khi chÕt . + PhÝ B¶o hiÓm ®ãng mét lÇn . + NÕu trî cÊp ®Þnh kú cho ®Õn khi chÕt th× thêi gian kh«ng x¸c ®Þnh Môc ®Ých : + §¶m b¶o thu nhËp cè ®inh sau khi vÒ h­u hay cao tuæi søc yÕu +Gi¶m bít nhu cÇu phô thuéc vµo phóc lîi x· héi hoÆc con c¸I khi vÒ giµ . +B¶o trî møc sèng trong suèt nh÷ng n¨m th¸ng cßn l¹I cña cuéc ®êi 3.3.B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp . Lo¹I h×nh b¶o hiÓm nµy lµ b¶o hiÓm c¶ trong tr­êng hîp ng­êi bÞ tö vong hay cßn sèng . YÕu tè tiÕt kiÖm vµ rñi ro ®an xen nhau v× thÕ nã ®­îc ¸p dông réng r·I ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi . §Æc ®IÓm: + Sè tiÒn B¶o hiÓm ®­îc tr¶ khi hÕt h¹n hîp ®ång hoÆc ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ tö vong trong thêi h¹n hîp ®ång cßn hiÖu lùc . +Thêi h¹n B¶o hiÓm x¸c ®Þnh th­êng lµ: 5 n¨m , 10 n¨m, 20 n¨m ….. + PhÝ B¶o hiÓm th­êng ®ãng ®Þnh kú vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi gian B¶o hiÓm + Cã thÓ ®­îc chia l·I th«ng qua ®Çu t­ phÝ B¶o hiÓm vµ còng cã thÓ ®­îc hoµn phÝ khi kh«ng cã ®IÒu kiÖn tiÕp tôc tham gia . Môc ®Ých: +§¶m b¶o cuéc sèng cho gia ®×nh vµ ng­êi th©n . +T¹o lËp quü gi¸o dôc , h­u trÝ , tr¶ nî. +Dïng lµm vËt thÕ chÊp ®Ó khëi nghiÖp kinh doanh ….. 3.4.C¸c ®IÒu kho¶n B¶o hiÓm bæ sung . Khi triÓn khai c¸c lo¹I h×nh B¶o hiÓm nh©n thä , nhµ B¶o hiÓm cßn nghiªn cøu , ®­a ra c¸c ®IÒu kho¶n bæ sung ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng ho¸ cña kh¸ch hµng , cã c¸c ®IÒu kho¶n bæ sung sau ®©y ®­îc vËn dông : + §IÒu kho¶n bæ sung B¶o hiÓm l»m viÖn vµ phÉu thuËt: Cã nghÜa lµ nhµ B¶o hiÓm cam kÕt tr¶ c¸c phÝ l»m viÖn vµ phÉu thuËt khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ èm ®au vµ th­¬ng tËt . Tuy nhiªn , nÕu ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tù g©y th­¬ng tÝch , tù tö ,mang thai vµ sinh në …th× kh«ng ®­îc h­ëng quyÒn lîi B¶o hiÓm . Môc ®Ých cña ®IÒu kho¶n nµy lµ nh»m trî gióp ng­êi tham gia gi¶m nhen g¸nh nÆng chi phÝ trong ®IÒu trÞ phÉu thuËt , ®Æc biÖt lµ trong tr­êng hîp èm ®au bÊt ngê . + §IÒu kho¶n bæ sung B¶o hiÓm tai n¹n : Nh»m trî gióp thanh to¸n chi phÝ trong ®IÒu trÞ th­¬ng tËt , tõ ®ã bï ®¾p sù mÊt m¸t hoÆc gi¶m thu nhËp do bÞ chÕt hoÆc th­¬ng tÝch cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm . §IÒu kho¶n nµy cã ®Æc ®IÓm lµ B¶o hiÓm kh¸ toµn diÖn c¸c hËu qu¶ tai n¹n nh­ : ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ tµn phÕ , th­¬ng tËt toµn bé , th­¬ng tÝch t¹m thêi ,tai nan sau ®ã bÞ chÕt . Nh÷ng tr­êng hîp tù th­¬ng , tai n¹n do nghiÖn r­îu , ma tuý … ®Òu kh«ng ®­îc h­ëng quyÒn lîi B¶o hiÓm . +§IÒu kho¶n bæ sung B¶o hiÓm søc khoÎ : Thùc chÊt ®IÒu kho¶n B¶o hiÓm nµy lµ nhµ B¶o hiÓm sÏ cam kÕt thanh to¸n khi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bÞ c¸c chøng bÖnh hiÓm nghÌo nh­: §au tim. Ung th­. Suy gan. Suy thËn . Suy h« hÊp. ………………….. Môc ®Ých tham gia B¶o hiÓm ë ®ay nh»m cã ®­îc nh÷ng kho¶n tµI chÝnh nhÊt ®Þnh ®Ó trî gióp thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ y tÕ lín gãp phÇn gi¶I quyÕt ,lo liÖu c¸c nhu cÇu sinh ho¹t trong thêi gian ®IÒu trÞ. NgoµI ra , trong mét sè tr­êng hîp c¸c nhµ B¶o hiÓm ®­a ra nh÷ng ®IÓm bæ sung kh¸c nh¶utong hîp ®ång B¶o hiÓm cña m×nh nh­: Hoµn phÝ B¶o hiÓm , miÔn thanh to¸n phÝ khi gÆp tai n¹n , th­¬ng tËt …..nh»m t¨ng tÝnh hÊp dÉn ®Ó thu hót ng­êi tham gia .MÆc dï phÝ cao h¬n , nh­ng c¸c hîp ®ång B¶o hiÓm nh©n thä cã c¸c ®IÒu kho¶n bæ sung ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®a d¹ng cña ng­êi tham gia . II-ThÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä . 1.Kh¸I niÖm. ThÞ tr­êng hiÓu theo nghÜa hÑp lµ sù tiÕp sóc gi÷a nh÷ng ng­êi cã môc ®Ých giao dÞch th­¬ng m¹I th«ng qua mua b¸n . Nh­ vËy thÞ tr­êng lµ n¬I cã thÓ b¸n ®­îc hµng ho¸ vµ còng lµ ®Þa ®IÓm cã thÓ mua ®­îc hµng ho¸ . §øng trªn gãc ®é lµ mét nhµ B¶o hiÓm , thÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä thùc chÊt lµ n¬I mua vµ b¸n c¸c s¶n phÈm B¶o hiÓm nh©n thä . ThÞ tr­êng B¶o hiÓm nh©n thä còng cã thÓ ®­îc hiÓu lµ sù kÕt hîp gi÷a cung vµ cÇu s¶n phÈm B¶o hiÓm nh©n thä , trong ®ã , nh÷ng ng­êi mua vµ nh÷ng ng­êi b¸n b×nh ®¼ng, cïng c¹nh tranh . Sè l­îng ng­êi mua vµ b¸n nhiÒu hay Ýt ph¶n ¸nh quy m« cña thÞ tr­êng lµ lín hay nhá . D­íi gãc ®é Marketing , thÞ tr­êng bao gåm toµn bé kh¸ch hµng hiÖn t¹I vµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña mét lo¹I s¶n p