Con người là vốn quý của xã hội, con người kiến tạo ra xã hội và là trọng tâm của mọi sự phát triển xã hội. Cũng chính vì vậy mà, vấn đề quốc gia nào cũng quan tâm là đảm bảo cho con người trước những rủi ro: ốm đau, bệnh tật, tuổi già, mất việc làm… đe doạ tính mạng, tình trạng sức khoẻ và cuộc sống của con người.
Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội, khoa học kỹ thuật ngày càng tiến bộ, đời sống của con người ngày càng được nâng cao, chất lượng hơn, các nhu cầu đảm bảo cũng ngày càng trở nên đa dạng và phức tạp hơn, cả về quy mô, mức độ và thời hạn. Theo đó các hoạt động để đáp ứng những nhu cầu ấy cũng phát triển một cách tương ứng. Bảo hiểm ra đời như là một biện pháp hữu hiệu nhất, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ có một vai trò rất lớn , nó không những tạo ra sự yên tâm, ổn định tài chính cho mỗi người, mỗi gia đình, tổ chức khi gặp rủi ro mà còn cung cấp nguồn quỹ đầu tư dài hạn cho nền kinh tế tạo điều kiện để phát triển kinh tế xã hội.
90 trang |
Chia sẻ: ducpro | Lượt xem: 2110 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Biện pháp nhằm thúc đẩy khai thác bảo hiểm nhân thọ tại Công ty BHNT Bảo Minh- CMG, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Con ngêi lµ vèn quý cña x· héi, con ngêi kiÕn t¹o ra x· héi vµ lµ träng t©m cña mäi sù ph¸t triÓn x· héi. Còng chÝnh v× vËy mµ, vÊn ®Ò quèc gia nµo còng quan t©m lµ ®¶m b¶o cho con ngêi tríc nh÷ng rñi ro: èm ®au, bÖnh tËt, tuæi giµ, mÊt viÖc lµm… ®e do¹ tÝnh m¹ng, t×nh tr¹ng søc khoÎ vµ cuéc sèng cña con ngêi.
Ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, khoa häc kü thuËt ngµy cµng tiÕn bé, ®êi sèng cña con ngêi ngµy cµng ®îc n©ng cao, chÊt lîng h¬n, c¸c nhu cÇu ®¶m b¶o còng ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng vµ phøc t¹p h¬n, c¶ vÒ quy m«, møc ®é vµ thêi h¹n. Theo ®ã c¸c ho¹t ®éng ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu Êy còng ph¸t triÓn mét c¸ch t¬ng øng. B¶o hiÓm ra ®êi nh lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt, ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm nh©n thä cã mét vai trß rÊt lín , nã kh«ng nh÷ng t¹o ra sù yªn t©m, æn ®Þnh tµi chÝnh cho mçi ngêi, mçi gia ®×nh, tæ chøc khi gÆp rñi ro mµ cßn cung cÊp nguån quü ®Çu t dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
BHNT lµ mét ngµnh ra ®êi sím vµ ph¸t triÓn tõ l©u trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn ë ViÖt Nam, tr¶i qua mét thêi gian triÓn khai nghiÖp vô nµy th× ®©y vÉn cßn lµ mét lÜnh vùc míi mÎ. MÆc dï vËy, thùc tÕ vÒ ho¹t ®éng cña BHNT trong thêi gian qua th× cã thÓ kh¼ng ®Þnh tiÒm n¨ng BHNT lµ rÊt lín vµ trong xu thÕ héi nhËp, më cöa hiÖn nay, sÏ cã thªm nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi thµnh lËp dÉn ®Õn sù c¹nh tranh diÔn ra ngµy cµng gay g¾t. §iÒu ®ã dÉn ®Õn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i cã mét chiÕn lîc kinh doanh hiÖu qu¶ cña riªng m×nh, ®Ó tån t¹i vµ ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cã rÊt nhiÒu chiÕn lîc mang l¹i cho c«ng ty mét hiÖu qu¶ kinh doanh cao, mét trong nh÷ng chiÕn lîc quan träng ®ãng vai trß träng yÕu, quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®ã lµ kh©u khai th¸c trong b¶o hiÓm nh©n thä. V× vËy, ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng trong lÜnh vùc kinh doanh BHNT c¸c c«ng ty ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c khai th¸c cho phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ cña thÞ trêng. C«ng ty B¶o HiÓm Nh©n Thä B¶o Minh- CMG còng kh«ng n»m ngoµi xu híng ®ã.
Sau mét thêi gian thùc tËp ë c«ng ty, víi sù gióp ®ì cña c¸c c« chó ë phßng Hµ Néi 4, em ®· häc hái ®îc mét sè kinh nghiÖm vµ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty, em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: " biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä t¹i C«ng ty BHNT B¶o Minh- CMG" lµm ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña c« Ph¹m ThÞ ChÝnh ®· híng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy.
Do thêi gian vµ sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Ch¬ng I:
Tæng quan vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vµ c«ng t¸c
khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä.
I. Kh¸i qu¸t vÒ BHNT.
1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña B¶o HiÓm nh©n thä vµ c«ng t¸c khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä.
Gièng nh c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c, B¶o hiÓm nh©n thä còng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nhu cÇu cña cuéc sèng. Nh÷ng nhu cÇu hµng ngµy bøc xóc nhÊt cña con ngêi lµ nh÷ng nhu cÇu vÒ ¨n, mÆc ë. khi nh÷ng nhu cÇu nµy ®îc gi¶i to¶ th× nh÷ng nhu cÇu kh¸c cao h¬n, xa h¬n, trong ®ã cã nhu cÇu ch¨m lo cho t¬ng lai còng ®ßi hái ph¶i ®îc ®¸p øng. BHNT ra ®êi lµ ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu Êy.
§Ó ®i tíi hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nh ngµy nay, BHNT ®· tr¶i qua mét lÞch sö l©u dµi vµ phøc t¹p.
Níc Anh ®îc xem lµ c¸i n«i cña ngµnh BHNT. N¨m 1583 hîp ®ång BHNT ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ra ®êi, do c«ng nh©n Lu©n §«n lµ «ng William Gybbon (mét thuyÒn trëng) ®· n¶y ra ý kiÕn yªu cÇu c«ng ty b¶o hiÓm phi nh©n thä ®ang b¶o hiÓm con tµu vµ hµng ho¸ cña «ng h·y b¸n b¶o hiÓm sinh m¹ng cho m×nh. Lóc bÊy giê lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy cßn xa l¹ vµ cha mét ai biÕt ®Õn, c«ng ty b¶o hiÓm còng rÊt ng¹c nhiªn vÒ lêi ®Ò nghÞ nµy, song ®Ó lµm hµi lßng kh¸ch hµng hä ®· ®ång ý, phÝ b¶o hiÓm «ng ph¶i ®ãng lóc ®ã lµ 32 b¶ng Anh, khi «ng chÕt trong n¨m ®ã, ngêi thõa kÕ cña «ng ®îc hëng 400 b¶ng Anh.
N¨m 1669, C«ng ty b¶o hiÓm t¬ng hç ®Çu tiªn lµ Héi BHNT vµ hu trÝ, héi nµy do c¸c nhµ bu«n b¸n v¶i thµnh lËp. Nhng chØ Ýt n¨m sau ®ã ®· bÞ thÊt b¹i, ch×m ®¾m trong nî nÇn.
S¶n phÈm BHNT trong giai ®o¹n míi thµnh lËp ®îc b¸n mét c¸ch réng r·i vµ kh«ng tÝnh to¸n. Ngêi mua b¶o hiÓm cho nhau vµ t×m c¸ch h¹i nhau ®Ó kiÕm tiÕn båi thêng. V× lý do ®ã, n¨m 1740, ChÝnh phñ Anh ®· tËp hîp c¸c C«ng ty b¶o hiÓm trªn toµn quèc, ra chØ thÞ b¸n b¶o hiÓm nhÊt thiÕt ph¶i c¨n cø vµo " quyÒn lîi b¶o hiÓm", tøc lµ ngêi chñ hîp ®ång vµ ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i cã mèi quan hÖ ruét thÞt, h«n nh©n hay b¶o hé hîp ph¸p.
Trong sè c¸c c«ng ty b¶o hiÓm Anh thêi ®ã, cã mét c«ng ty tªn lµ C«ng ty BHNT Lu©n §«n. Víi c¸ch kinh doanh cÈn träng h¬n, c«ng ty ®· h¹n chÕ ®îc sè kh¸ch hµng vµ sè tiÒn mua b¶o hiÓm. N¨m 1725 hä biÕt híng dÉn ®¹i lý cña hä tiÕp xóc trùc tiÕp víi ngêi ®îc b¶o hiÓm, nhËn d¹ng kh¸ch hµng vµ hái mét c©u hái duy nhÊt vÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ lµ: " ¤ng bµ cã bÞ bÖnh ®Ëu mïa lÇn nµo cha?". §iÒu nµy còng kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn v× ®ã lµ thêi kú xuÊt hiÖn mét trËn dÞch ®Ëu mïa lµm cho c¶ tr¨m ngµn ngêi ë Ch©u ¢u thiÖt m¹ng, cßn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th× s¹t nghiÖp v× chi tr¶.
T¹i Mü, n¨m 1759 Héi BHNT t¬ng hç do héi nghÞ t«n gi¸o cña c¸c nhµ thê ®Ò nghÞ ®îc thµnh lËp, tuy nhiªn hä chØ h¹n chÕ b¸n c¸c hîp ®ång BHNT cho c¸c con chiªn trong nhµ thê cña tÝn ®å Presbyterian nªn kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu tham gia cña toµn x· héi.
Ph¶i ®Õn khi c¸c C«ng ty b¶o hiÓm t¬ng hç cña Anh nghiªn cøu ®îc tû lÖ chÕt thùc tÕ cho tõng løa tuæi kh¸c nhau ®Ó biÕt rñi ro thùc tÕ cña tõng ®é tuæi vµ khoa häc thÈm ®Þnh, khoa häc tÝnh phÝ ra ®êi th× b¶o hiÓm nh©n thä míi thùc sù ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c khoa häc vµ ph¸t triÓn réng r·i.
N¨m 1774, Vua Anh lµ Georges III ®· chÝnh thøc cho phÐp ho¹t ®éng BHNT. §Õn n¨m 1782, ë Anh ®· cã 3000 b¶n hîp ®ång BHNT chÝnh thøc ®îc ph¸t hµnh.
T¹i Ph¸p, C«ng ty BHNT Hoµng gia ®îc thµnh lËp n¨m 1787.
§Çu thÕ kû 19, vµo kho¶ng n¨m 1809 t¹i B¾c Mü, C«ng ty BHNT Pennsylvania thuéc tiÓu bang Philadelphia, b¾t ®Çu dïng hå s¬ yªu cÇu BHNT cho kh¸ch hµng ®iÒn khi muèn mua BHNT, thay v× dïng sæ c¸i ®Ó theo dâi kh¸ch hµng nh thña ban ®Çu. Ngoµi ra, c«ng ty nµy yªu cÇu kh¸m søc khoÎ khi muèn mua b¶o hiÓm. §©y lµ chuyÓn biÕn lín trong BHNT nãi chung.
N¨m 1823, C«ng ty BHNT bÖnh viÖn Massachusettes t¹i Boston, tiÓu bang Massachusettes ®· thiÕt kÕ ra quyÓn sæ tay tÝnh phÝ. Nhê quyÓn sæ tay con con nµy mµ c¸c §¹i lý thêi ®ã cã thÓ ®i kh¾p n¬i xa x«i hÎo l¸nh ®Ó b¸n BHNT. QuyÓn sæ tay vÉn cßn ®îc xem lµ " böu bèi" cña c¸c ®¹i lý ngµy nay.
N¨m 1844 ®¸nh dÊu mét bíc quan träng trong ngµnh BHNT, khi chøng kiÕn viÖc kh¸ch hµng mua b¶o hiÓm nh©n thä muèn ngng hîp ®ång gi÷a chõng nh÷ng kh«ng ®îc c«ng ty b¶o hiÓm nµo tr¶ tiÒn cho hä, «ng Elizur Wright, nhµ tÝnh phÝ ngêi Mü ®· cho r¨ng ®iÒu nµy kh«ng c«ng b»ng. Tõ ®ã «ng nghÜ ra mét c«ng thøc to¸n häc tÝnh phÝ gi¸ trÞ gi¶i íc ®Ó hoµn l¹i phÝ cho kh¸ch hµng mét c¸ch hîp lý.
§èi víi nhµ níc Mü, nÒn kinh tÕ chØ cã thÓ ph¸t triÓn khi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm tån t¹i. Hä chñ tr¬ng r»ng mua BHNT ph¶i lµ mét sù mua b¸n l©u dµi, n¨m, mêi, mêi l¨m, hai m¬i n¨m, hay suèt cuéc ®êi cña ngêi kh¸ch hµng. NÕu mäi kh¸ch hµng ®Òu muèn rót tiÒn vÒ sím th× c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng thÓ ho¹t ®éng vµ tån t¹i l©u n¨m, vµ t×nh h×nh kinh tÕ níc Mü còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc. Do ®ã, hä chÊp nhËn kh¸i niÖm " gi¸ trÞ gi¶i íc" cña «ng Wright vµ cho ¸p dông c¸ch tÝnh nµy. Theo ®ã, nÕu kh¸ch hµng ngng hîp ®ång cµng sím th× sè tiÒn nhËn l¹i cµng Ýt.
C«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä Prudential cña Anh ®îc thµnh lËp n¨m 1853 vµ lµ c«ng ty ®i ®Çu trong c«ng nghiÖp b¶o hiÓm. Vµ thùc tÕ cho ®Õn nay c«ng ty nµy vÉn ®ang ph¸t triÓn lín m¹nh trªn rÊt nhiÒu níc trªn thÕ giíi.
Ngµnh BHNT thùc sù trë thµnh mét nhu cÇu lín t¹i c¸c níc ®· vµ ®ang ph¸t triÓn. ë ch©u ¸, NhËt B¶n lµ níc cã c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn ho¹t ®éng díi h×nh thøc kinh doanh lµ C«ng ty Meji. Sau 7 n¨m ®éc quyÒn ë NhËt B¶n, ®Õn n¨m 1889, hai C«ng ty b¶o hiÓm lín ra ®êi lµ C«ng ty BHNT Teikoku vµ Nippon.
C¸c C«ng ty BHNT cña Anh vµ NhËt ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn BHNT ë c¸c níc Ch©u ¸ kh¸c. VÝ dô ë TriÒu Tiªn, c¸c C«ng ty BHNT cña Anh ho¹t ®éng á hÇu hÕt trªn kh¾p ®Êt níc, cho ®Õn n¨m 1905 th× NhËt Bµn giµnh l¹i hoµn toµn quyÒn qu¶n lý BHNT trªn ®Êt níc TriÒu Tiªn. C«ng ty BHNT SIM ®îc thµnh lËp n¨m 1929, lµ C«ng ty duy nhÊt do ngêi TriÒu Tiªn qu¶n lý. §Õn nh÷ng n¨m 60, nÒn c«ng nghiÖp BHNT hiÖn ®¹i cña TriÒu Tiªn thùc sù b¾t ®Çu ph¸t triÓn.
T¹i Singapore, c¸c C«ng ty BHNT cña Anh ®ãng vai trß chÝnh trong viÖc ph¸t triÓn kinh doanh BHNT, C«ng ty BHNT trong níc cña Singapore ra ®êi n¨m 1908, c«ng nghiÖp BHNT cña Singapore thùc sù ph¸t triÓn vµo n¨m 1965.
Nh vËy, BHNT ë trªn thÕ giíi ra ®êi tõ rÊt l©u vµ nã trë thµnh mét ngµnh dÞch vô kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong cuéc sèng cña mçi ngêi d©n.
MÆc dï BHNT ra ®êi muén h¬n so víi nhiÒu lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c nhng nã ®· nhanh chãng gi÷ mét vÞ trÝ quan träng trong lÜnh vùc b¶o hiÓm. Thùc tÕ ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ triÓn khai BHNT ë c¸c níc ®· chøng tá vÞ trÝ quan träng cña c¸c s¶n phÈm BHNT trªn thÞ trêng. HiÖn nay tham gia BHNT lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu cña nh©n d©n c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÕt lµ ë Ch©u ¸. Mét sè níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh NhËt B¶n, §µi Loan, Hång K«ng... BHNT gi÷ mét vÞ trÝ träng yÕu trong nÒn kinh tÕ. ThÞ phÇn BHNT trong mét sè thÞ trêng t¬ng ®èi lín, thÓ hiÖn ë tû lÖ doanh thu phÝ BHNT so víi phÝ thu cña toµn ngµnh b¶o hiÓm. Theo thèng kª n¨m 1992 cña t¹p chÝ Signa ( Thuþ Sü), doanh thu phÝ nghiÖp vô BHNT thÕ giíi lµ 1466 tû USD, trong ®ã phÝ BHNT chiÕm 52,4%. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn cña BHNT rÊt kh«ng ®ång ®Òu. NÕu nh ë Ch©u Mü - La Tinh, phÝ BHNT rÊt thÊp, chØ chiÕm 21,4%, th× ë Ch©u ¢u ®¹t tû lÖ c©n ®èi trong kho¶ng tõ 41,8% - 49%. Tû lÖ phÝ BHNT ë Ch©u §¹i D¬ng lµ 52,3% cña toµn bé nghiÖp vô b¶o hiÓm.
Tèc ®é ph¸t triÓn cña nghiÖp vô BHNT trªn thÕ giíi kh«ng ngõng t¨ng vît h¬n so víi nghiÖp vô b¶o hiÓm phi nh©n thä. Tû lÖ phÝ BHNT n¨m 1993 ®· lªn tíi 53% toµn bé nghiÖp vô. §Õn n¨m 1995 th× tæng sè phÝ BHNT ®¹t con sè kû lôc lµ 1236,6 tû USD trong tæng sè 2143,4 tû USD, t¬ng ®¬ng víi 57,7% tæng sè phÝ b¶o hiÓm gèc.
Còng theo thèng kª cña t¹p chÝ Signa ( Swiss Re) n¨m 1995. ngêi NhËt B¶n chi tiªu nhiÒu nhÊt vÒ b¶o hiÓm : 5008 USD/ ngêi, trong ®ã BHNT chiÕm 80,1%, Thuþ Sü theo sau NhËt B¶n víi 4057 USD/ ngêi. PhÇn lín c¸c níc c«ng nghiÖp ®¹t møc chi b¶o hiÓm ®Çu ngêi cao, tõ 1200- 2400 USD/ ngêi. Møc chi b×nh qu©n ®Çu ngêi cho BHNT lµ hÖ qu¶ cña sù kÕt hîp gi÷a møc sèng cao h¬n vµ tû träng lín h¬n cña ngµnh BHNT trong mèi t¬ng quan víi toµn nÒn kinh tÕ. Së dÜ cã ®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ do viÖc sö dông réng r·i BHNT nh lµ mét ph¬ng tiÖn ®Çu t tµi chÝnh vµ dù tr÷ c¸ nh©n.
B¶ng 1: PhÝ b¶o hiÓm nh©n thä b×nh qu©n ®Çu ngêi ë mét sè níc Ch©u ¸ n¨m 1995.
Tªn níc
PhÝ b¶o hiÓm / ngêi (USD)
PhÝ BHNT / ngêi (USD)
PhÝ BHNT/ phÝ b¶o hiÓm (%)
PhÝ BHPNH/ ngêi (USD)
PhÝ BHPNT/ PhÝ b¶o hiÓm (%)
NhËt B¶n
5088,3
4075,8
80,1
1012,5
19,9
Hµn Quèc
1337,6
1042,1
77,9
295,5
22,1
§µi Loan
678,5
459,3
67,7
219,2
32,3
Singapore
1190,8
826,1
69,4
364,7
30,6
Hång K«ng
813,8
495,5
60,9
318,3
39,1
Th¸i Lan
67,6
32,2
47,6
35,4
52,4
( Nguån: T¹p chÝ Signa- SwissRe sè 268 n¨m 1995)
Cho ®Õn n¨m 1998 th× ®· cã 5 thÞ trêng BHNT lín nhÊt thÕ giíi lµ NhËt, Anh, Mü, Ph¸p vµ §øc. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 1998 phÝ BHNT cña 5 thÞ trêng nµy ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng 2: C¬ cÊu phÝ BHNT cña 5 thÞ trêng lín nhÊt thÕ giíi n¨m 1993.
Tªn níc
Tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm (USD)
C¬ cÊu phÝ b¶o hiÓm (%)
ThÞ phÇn thÕ giíi(%)
Nh©n thä
Phi nh©n thä
1. Mü
522.468
41,44
41,44
42,55
2. NhËt
320.143
73,86
73,86
22,42
3. §øc
107.403
39,38
39,38
6,67
4. Anh
102.360
65,57
65,57
6,62
5. Ph¸p
84.303
56,55
56,55
4,58
( Nguån : Tæng c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam, th¸ng 8/ 1996)
KÓ tõ khi ra ®êi, BHNT ph¸t triÓn rÊt nhanh. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 2001, doanh thu phÝ BHNT ®· vît xa doanh thu phÝ BHPNT, møc t¨ng trëng kû lôc l¹i diÔn ra ë Ch©u ¸ vµ Ch©u Phi. Cô thÓ ta cã b¶ng sau:
B¶ng 3: C¬ cÊu phÝ BHNT vµ BHPNT theo khu vùc n¨m 2001.
STT
Khu vùc
C¬ cÊu phÝ b¶o hiÓm (%)
BHPNT
BHNT
1
Ch©u ¸
25
75
2
B¾c Mü
57
43
3
Ch©u ¢u
50
50
4
Nam Mü
80
20
5
Ch©u Phi
29
71
6
C¸c khu vùc kh¸c
60
40
7
Toµn thÕ giíi
43
57
( Nguån: B¶n tin thÞ trêng b¶o hiÓm n¨m 2001)
Cô thÓ nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy, ë Ch©u ¸ doanh thu phÝ BHNT chiÕm 75% trong tæng doanh thu phÝ, trong khi ®ã doanh thu phÝ BHPNT chØ chiÕm tíi 25%. T¹i Ch©u phi doanh thu phÝ BHNT lªn tíi 71% trong tæng doanh thu phÝ toµn ngµnh b¶o hiÓm, cßn doanh thu phÝ BHPNT chØ chiÕm tíi 29%. Trªn gãc ®é toµn thÕ giíi nãi chung, doanh thu phÝ BHNT chiÕm 57% trong tæng doanh thu phÝ toµn ngµnh b¶o hiÓm , trong khi ®ã, doanh thu phÝ BHPNT chiÕm 43%. §iÒu nµy cã thÓ cho chóng ta thÊy râ mÆc dï ra ®êi sau b¶o hiÓm phi nh©n thä nhng nã l¹i cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ cã doanh thu lín h¬n h¼n BHPNT trªn toµn thÕ giíi.
Nh vËy, ngµy nay lîi nhuËn vµ nh÷ng lîi Ých x· héi mµ BHNT mang l¹i ®· t¹o cho nã chç ®øng v÷ng vµng trong nÒn kinh tÕ x· héi. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®· cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c níc trªn thÕ giíi vµ nhiÒu s¶n phÈm ngµy cµng ®a d¹ng vµ hoµn h¶o h¬n. Kü thuËt tÝnh to¸n vµ c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh øng dông còng nh c¸c dÞch vô ®i kÌm s¶n phÈm ngµy cµng hoµn thiÖn.
BHNT tõng bíc trë thµnh nhu cÇu thiÕt th©n ®èi víi mçi ngêi d©n. Ngêi ta ®· thèng kª ®îc ë NhËt B¶n vµ ë Mü cø 10 ngêi d©n th× cã 9 ngêi mua BHNT, ë Singapore cø 10 ngêi d©n th× cã 5 ngêi tham gia BHNT, ë Indonesia, mét níc cã nÒn kinh tÕ x· héi gÇn gièng víi ViÖt Nam, còng cã 10% sè hîp ®ång BHNT.
B¶o hiÓm nh©n thä ®· xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam tõ cuèi nh÷ng n¨m 80, nhng sù kÐm ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ sù kh«ng æn ®Þnh cña ®ång tiÒn trong thêi gian ®ã ®· kh«ng cho phÐp triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy. Cô thÓ:
N¨m 1987, B¶o ViÖt ®· tæ chøc nghiªn cøu ®Ò tµi " Lý thuyÕt vÒ BHNT vµ sù vËn dông thùc tÕ vµo ViÖt Nam" ®· ®îc Bé Tµi ChÝnh c«ng nhËn lµ ®Ò tµi cÊp bé. Trong ®Ò tµi nµy, nhãm nghiªn cøu ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn triÓn khai BHNT ë ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ- x· héi cuèi thËp kû 80. ViÖc triÓn khai BHNT ë ViÖt Nam phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi mµ vµo nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 80 ë ViÖt Nam cha cã ®îc:
- Tû lÖ l¹m ph¸t lóc ®ã rÊt cao vµ cha æn ®Þnh.
- Thu nhËp cña nh©n d©n thêi gian ®ã rÊt thÊp. H¬n thÕ n÷a, tû lÖ l¹m ph¸t cao nªn thu nhËp cña ®a sè nh©n d©n chØ ®ñ ®Ó chi tiªu cho nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu thêng ngµy, phÇn giµnh ra ®Ó tiÕt kiÖm rÊt Ýt.
- PhÝ b¶o hiÓm thu ®îc vÉn cha cã ®iÒu kiÖn ®Çu t ph¸t triÓn. C«ng ty b¶o hتm lóc ®ã cha ®îc phÐp sö dông phÝ b¶o hiÓm ®i ®Çu t, m«i trêng ®Çu t cha ph¸t triÓn.
- Cha cã nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh chÊt ph¸p lý ®Ó ®iÒu chØnh mèi quan hÖ gi÷a C«ng ty b¶o hiÓm vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c c«ng ty nµy.
Víi nh÷ng ph©n tÝch trªn, viÖc vËn dông ®Ò tµi nµy chØ dõng l¹i ë møc ®é triÓn khai b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n cã thêi h¹n 1 n¨m( b¾t ®Çu triÓn khai tõ th¸ng 2/ 1990). So víi lo¹i h×nh b¶o hiÓm con ngêi tríc ®©y th× ph¹m vi b¶o hiÓm ®· ®îc më réng ( chÕt do mäi nguyªn nh©n). Tuy nhiªn, thùc tÕ triÓn khai b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n cho thÊy:
- ViÖc lo xa cho gia ®×nh khi kh«ng may ngêi chñ gia ®×nh bÞ mÊt ®i, mµ chØ tÝnh ®Õn trong vßng mét n¨m lµ kh«ng hÊp dÉn. T©m lý ngêi tham gia lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy kh«ng tho¶i m¸i. Do ®ã, lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy chØ ®¸p øng ®îc nhu cÇu tham gia cña nh÷ng ngêi giµ.
- Mäi ngêi ®Òu th¾c m¾c sau 5, 10 n¨m sau tham gia b¶o hiÓm mµ kh«ng cã rñi ro nµo th× cã nhËn l¹i ®îc g× kh«ng?
§Õn thêi kú ®æi míi, nÒn kinh tÕ ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, tiÒn tÖ æn ®Þnh, tû lÖ l¹m ph¸t ®· ®îc kiÓm so¸t, ®êi sèng nh©n d©n cµng ®îc n©ng cao, ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho b¶o hiÓm nh©n thä h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam.
Víi thùc tÕ trªn, cïng víi viÖc ®¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90, B¶o ViÖt ®· b¾t ®Çu tiÕn hµnh nghiªn cøu triÓn khai BHNT vµo cuèi n¨m 1993.
Ngµy 20/3/1996, Bé Tµi ChÝnh ®· ký quyÕt ®Þnh cho phÐp B¶o ViÖt triÓn khai hai lo¹i h×nh BHNT ®Çu tiªn ë ViÖt Nam lµ BHNT cã thêi h¹n 5, 10 n¨m vµ B¶o HiÓm trÎ em.
Ngµy 22/6/1996, Bé Tµi ChÝnh ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 568/Q§/TCCB cho phÐp thµnh lËp c«ng ty BHNT trùc thuéc B¶o ViÖt. Sù kiÖn ®ã ®· ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt míi cña ngµnh BHNT ViÖt Nam.
Th¸ng 8/1996 nh÷ng ®¬n b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn ®· suÊt hiÖn trong nh©n d©n, bíc ®Çu cßn bì ngì nhng nhê sù ho¹t ®éng tÝch cùc cña m¹ng líi ®¹i lý vµ nhê sù ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, sù hiÓu biÕt cña nh©n d©n vÒ b¶o hiÓm nh©n thä tõng bíc ®îc n©ng cao. Bªn c¹nh ®ã nhê sù nç lùc cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc, m«i trêng ph¸p lý th«ng tho¸ng còng dÇn ®îc h×nh thµnh, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam.
Tríc ®©y nh÷ng n¨m 1996 ®Õn 1999 chØ cã mét m×nh c«ng ty B¶o ViÖt trªn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam, nhng ®Õn nay trªn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam ®· cã rÊt nhiÒu c«ng ty kinh doanh BHNT. TÝnh ®Õn thêi ®iÓm nµy, thÞ trêng BHNT ViÖt Nam ®· cã tÊt c¶ lµ 8 c«ng ty BHNT ®ang ho¹t ®éng trong ®ã chØ cã mét doanh nghiÖp Nhµ níc, mét doanh nghiÖp t nh©n, cßn l¹i lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã 100% vèn ®Çu t níc ngoµi, cô thÓ qua b¶ng sau:
STT
Tªn doanh nghiÖp
N¨m thµnh lËp t¹i ViÖt Nam
XuÊt xø
H×nh thøc së h÷u
Nguån vèn ®iÒu lÖ
1
BHNT ViÖt Nam
1996
ViÖt Nam
Nhµ níc
589 Tû VN ®ång
2
Prudential
1999
Anh
100 % vèn níc ngoµi
65 TriÖu USD
3
AIA
2000
Mü
100% vèn níc ngoµi
25 TriÖu USD
4
B¶o Minh CMG
1999
ViÖt- óc
Liªn doanh
10 TriÖu USD
5
Manulife
1999
§øc
100% vèn níc ngoµi
10 TriÖu USD
6
ACE
2005
Mü
100% vèn níc ngoµi
7
PrÐvoice
2005
Ph¸p
100% vèn níc ngoµi
10 TriÖu USD
8
BHNT Hµn Quèc
2006
Hµn Quèc
100% vèn níc ngoµi
Ngµy nay víi xu híng héi nhËp, thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam trë nªn hÊp dÉn h¬n víi nhiÒu c¸c c«ng ty níc ngoµi, nh÷ng c«ng ty ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm ho¹t ®éng ë níc ngoµi, kÌm theo c¬ chÕ tµi chÝnh, thï lao linh ho¹t, thÞ trêng BHNT ViÖt Nam thùc sù bíc vµo mét giai ®o¹n míi- giai ®o¹n s«i ®éng, c¹nh tranh toµn diÖn vµ ph¸t triÓn víi tèc ®é cao. Sù c¹nh tranh thÓ hiÖn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt nh thu hót kh¸ch hµng, c¸c s¶n phÈm ®æi míi ngµy cµng ®¸p øng thiÕt thùc h¬n víi nhu cÇu kh¸ch hµng, dÞch vô kh¸ch hµng, ®Þa bµn ho¹t ®éng, thu hót ®¹i lý, qu¶ng c¸o, khuyÕn m·i... Vµ thùc chÊt kinh doanh BHNT lµ mét ngµnh kinh doanh mang cã t¬ng lai ph¸t triÓn lín m¹nh thÓ hiÖn ë doanh thu cña BHNT qua b¶ng sau qua c¸c n¨m:
B¶ng 4: Doanh thu phÝ BHNT toµn thÞ trêng qua c¸c n¨m ( tû ®ång)
N¨m
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Doanh thu ( tû ®ång)
0,95
17,5
203
492
1292
2786
4615
6446
7800
8012,8
Trong xu híng héi nhËp toµn cÇu hiÖn nay, thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam nãi chung, thÞ trêng BHNT nãi riªng sÏ cã nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn h¬n n÷a, m¹ng líi kinh doanh sÏ phñ kÝn toµn quèc, lùc lîng ®¹i lý, c¸n bé ngµy cµng ®«ng ®¶o, m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý c¸c quy tr×nh nghiÖp vô ngµy mét hoµn thiÖn, chÊt lîng khai th¸c b¶o hiÓm tõng bíc ®îc n©ng cao. Bªn c¹nh ®ã còng sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®é