Đề tài Cây sinh dòng virus cúm gia cầm

1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH BỘ MÔN CÔNG NGHỆ SINH HỌC LỚP: DH06SH Yo0oZ Bài báo cáo môn: CNSH Thú Y GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Hải Sinh viên thực hiện: Phi Mạnh Thái Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 10/2009 2 MỤC LỤC Xo0oW Trang A/ Đặt vấn đề:…………………………………………………………3 I. Giới thiệu sơ lược về virus cúm ……………………………..4 II. Phân loại................................................................................................. 9 III. Các loài bị nhiễm virus: ............................................................. 12 IV. Nguy cơ và phòng chống dịch cúm:........................................ 13 B/Kết luận: ............................................................................................. 18 Tài liệu tham khảo.................................................................................... 19 Yo0oZ 3 A/ Đặt vấn đề: Trong thế kỉ 20, ba loại virus cúm đã xuất hiện và gây nên những dịch cúm chính là: virus gây dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, virus gây dịch cúm châu Á năm 1957,và virus gây dịch cúm Hồng Kông năm 1968. Dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 đã giết chết khoảng 20 đến 50 triệu ngưòi trên toàn thế giới; năm 1957 và 1968 dịch cúm đã giết chết từ 0.5 đến 1 triệu ngưới chỉ riêng ở Mỹ . Virus gây dịch cúm ở người xuất hiện khi gene của virus cúm gia cầm, mà trước đó không thấy ở đa số virus cúm người, được sát nhập vào virus cúm người theo đó cho phép sự lây nhiễm hiệu quả của những loại virus này giữa người với người. Virus cúm có nhiều protein khác nhau tạo nên độc tính: các protein bề mặt hemagglutinin (HA) và neuraminidase (NA), phức hợp polymerase (bao gồm protein PB1,HA,và PA) và protein phi cấu trúc (NS). Virus cúm châu Á năm 1957 thu nhận các gene PB1,HA và NA, và virus cúm Hồng Kông năm 1968 thu nhận các gene HA va PB1 từ virus cúm gia cầm thông qua quá trình tái sắp xếp gene. Trong suốt qua trình tái sắp xếp gene, một loại virus cúm mới được sinh ra thông qua sự phối trộn của 8 mảnh gene của hai họ virus cúm khác nhau. Những chủng virus này có khả năng lây nhiễm giữa người với người một phần là bởi sự biến đổi của protein HA để gằn phù hợp với các thụ thể mang các phần acid sialic dạng α2,6 của tế bào chủ người. Các loại virus cúm gia cầm lưu hành hiện thời được xem là có khả năng gây dịch cúm cao nhất bao gồm subtype H2, H5,H7 và H9. Để gây ra dịch cúm, những virus cần có khả năng lây nhiễm từ người sang người. Ở đây, chúng ta xem xét mối đe dọa của chủng víu cúm gia cầm H5N1, đang xuất hiện như là một virus có khả năng gây dịch cúm. Hiện nay chủng virus H5N là bệnh địa phương trong các loài chim di trú hoang dã, và khả năng lan rộng của nó trên toàn cầu không thể tránh được. Sự tăng dần khoảng cách di cư của các loài chim di trú, điều này gần đây được ghi nhận, chỉ làm tăng thêm cơ hội để virus cúm gia cầm thu nhận những đột biến thuộc 10 ở polymerase, một hoặc hai đột biến ở protein HA và các đột biến khác chưa xác định khác cần thiết để virus lây nhiễm từ người sang người . 4 I. Giới thiệu sơ lược về virus cúm . 1.Xuất xứ: Trong thế kỉ 20, ba loại virus cúm đã xuất hiện và gây nên những dịch cúm chính là: virus gây dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, virus gây dịch cúm châu Á năm 1957,và virus gây dịch cúm Hồng Kông năm 1968. Dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 đã giết chết khoảng 20 đến 50 triệu người trên toàn thế giới; năm 1957 và 1968 dịch cúm đã giết chết từ 0.5 đến 1 triệu ngưới chỉ riêng ở Mỹ .Virus gây dịch cúm ở người xuất hiện khi gene của virus cúm gia cầm, mà trước đó không thấy ở đa số virus cúm người, được sát nhập vào virus cúm người theo đó cho phép sự lây nhiễm hiệu quả của những loại virus này giữa người với người. 2. Sơ lược về đại dịch cúm . a. Dịch cúm ở người: 100 năm, 3 đại dịch cúm: Trong 100 năm qua, trên thế giới đã xảy ra 3 đại dịch cúm lớn ở người: ™ 1918-1919: ''Cúm Tây Ban Nha'', hay virus cúm A(H1N1), gây số ca tử vong do cúm cao nhất trên thế giới: hơn 500.000 người tại Mỹ đã chết và 20-50 triệu người khác có lẽ cũng đã tử vong trên toàn thế giới. Nhiều người tử vong trong vòng vài ngày đầu tiên sau khi nhiễm bệnh. Những người khác chết do các biến chứng ngay sau đó. Cúm Tây Ban Nha là độc nhất bởi gần 50% nạn nhân tử vọng là những người trưởng thành trẻ tuổi, khoẻ mạnh. ™ 1957-1958: Cúm châu Á, hay cúm A(H2N2), là thủ phạm cướp đi sinh mạng của gần 70.000 người tại Mỹ. Cúm châu Á lần đầu tiên được nhận dạng vào cuối tháng 1/1957 tại Trung Quốc và sau đó lan tới Mỹ vào tháng 7/1957. ™ 1968-1969: Cúm Hong Kong, hay cúm A(H3N2), làm gần 34.000 người chết tại Mỹ. Dịch cúm ban đầu bùng phát tại Hong Kong vào đầu năm 1968 rồi lan sang Mỹ vào cuối năm đó. Virus A (H3N2) vẫn còn lan truyền đến tận ngày nay. ™ 1977-1978: dịch cúm Nga (Russian flu) gây bởi H1N1 và làm khoảng 700 000 người thiệt mạng. Các loại virus cúm A tồn tại ở: Người: H1N1, H2N2, H3N2 (H5N1, H9N2) Lợn: H1N1, H3N2, H1N2, (H9N2, H4N6, H1N7) Ngựa: H3N2 (H7N7) Chim (gồm cả gia cầm): Tất cả 15 tiểu loại HA và 9 tiểu loại NA có thể kết hợp với nhau thành 135 dạng HA-NA. 5 ¾ Sự bộc phát dịch cúm xảy ra bất ngờ nhưng rồi tự nó cũng mất đi (cũng như có thể tái phát khó biết trước được). Một điều đã làm xáo động dư luận trong tháng 4.2005 vừa qua là Virus H2N2 -gây dịch cúm Á Châu 1957/58- vô tình đã được viện Bịnh Lý Hoa Kỳ (US-Akademie für Pathologie) gởi đi đến nhiều trụ sở thí nghiệm trên thế giới trong một chương trình khảo cứu thường xuyên. May là một phòng thí nghiệm ở Gia Nã Đại phát hiện ra sự lầm lẫn nầy và sau đó mẫu Virus nầy đã được hủy bỏ. Virus H2N2 đã không phát động từ hơn 40 năm nay và do đó nếu bịnh tái phát, sẽ có rất nhiều ngưòi bị vong mạng, nhất là những người sinh sau 1968 không có sự miễn nhiễm đối với Virus nầy. ¾ Sự xuất hiện của một tiểu loại cúm A mới không có nghĩa là một đại dịch cúm sẽ xảy ra. Sau đây là thống kê và so sánh về những loại virus cúm A xuất hiện trong 30 năm trở lại đây. Chúng hiếm khi lây từ gia cầm và chim sang người: Dạng virus cúm A Địa điểm Số người tử vong/nhiễm Số gia cầm tử vong (con) H1N1(virus cúm lợn) New Jersey, Mỹ, (1976) 0 0 H5N1(virus cúm gà) Hong Kong (1997) 6 chết - 18 nhiễm ~1,4 triệu H9N2 Hong Kong (1999) 0 chết- 2 nhiễm H5N1 Hong Kong (2003) 1 chết H7N7(virus cúm gà) Hà Lan, Bỉ (2003) 1 chết - 83 nhiễm >15 triệu H5N1(virus cúm gà) Hàn Quốc (2003-2004) 0-0 ~2 triệu H5N1(virus cúm gà) Nhật Bản (2003-2004) 0-0 ~30 nghìn b. Dịch cúm ở gà ƒ Bịnh cúm gà, gây bởi Virus nhóm H5 và H7, không là một điều lạ trong lãnh vực chăn nuôi. Kể từ 1959 nhiều lần dịch cúm gà đã xảy ra và đã gây sự tổn thất nặng cho những người chăn nuôi. Virus gây bịnh cúm gà thật đa dạng: H7N3 ở Anh, H5N9 ở Gia Nã Đại, H5N2 ở Ý, H7N3 ở Chí Lợi, H7N7 ở Hòa Lan/Bỉ/Đức ,…. Nhưng đặc biệt ở Á Châu, trong thời gian vừa qua, nhóm Virus H5N1 dã hoành hành ở Đại Hàn, Trung Hoa/Hông Kông, lần xuống Việt Nam, Thái lan, Cam-Bốt, Nam Dương,… và đến hiện tại vẫn còn là đề tài nóng bỏng được nói đến thường xuyên qua báo chí, đài phát thanh, truyền hình. ƒ Virus H5N1 được tìm thấy ở Hồng Kông vào tháng 5.1997 -do đó còn được gọi là "cúm gà Hồng Kông/Hong Kong flu"- đã gây tổn thất trên 1,4 triệu gà +7). Virus H5N1 được xem là Virus thật độc vì không những gây bịnh nặng làm thú để chết (tỷ lệ gần 100%) mà còn dễ lây bịnh. Dầu sao, bịnh cúm gà Hồng Kông 6 năm 1997 đã không gây ra một "đại dịch/Pandemie" ở người ta vì Virus không truyền nhiễm, không lây tiếp từ-người-sang-người. Tuy nhiên một số người tiếp xúc trực tiếp với gà bịnh đã bị bịnh, và trong số 18 người bị bịnh, năm người đã phải bỏ mạng. ƒ Sau 1997 tưởng đã yên, nhưng đến giữa tháng 12. 2003, dịch cúm gà với Virus H5N1 lại tái phát ở Đại Hàn và sau đó lan tràn sang Đài Loan, Nhật, Hồng Kông, Việt Nam, Thái Lan, Cam Bốt, Lào, Nam Dương, Mã Lai…. Sự tổn thất gây bởi dịch cúm gà nầy ở vùng Á Châu Thái Bình Dương thật to lớn. Cơ Quan Lương Nông Quốc Tế (FAO, tháng 2.2004) phỏng định có trên 100 triệu gia cầm đã phải bị giết chết để ngừa sự truyền nhiễm, và hai quốc gia bị nặng nhất là Thái Lan với khoảng 60 triệu và Việt Nam khoảng 40 triệu. Riêng ở Việt Nam, theo bản tường trình của Ngân Hàng Thế Giới, sự tổn thất có thể lên đến 1,8% tổng số lượng sản xuất quốc gia hằng năm (annual gross domestic product) với khoảng 690 triệu US Dollars. ƒ Không những chỉ thiệt hại qua số gia cầm chết/bị giết mà một số người tiếp xúc trực tiếp với gà bịnh cũng đã bị lây và kể từ 2004 đến hiện tại tổng cộng 57 người đã bị thiệt mạng trong số 112 người bị bịnh (tỷ lệ chết 51%). Riêng ở Việt Nam, số người bị bịnh (90 người) và số người chết (40 người) cao nhất (WHO, 5.8.2005). Tình trạng dịch cúm gà ở Á châu thật khẩn trương và mặc dầu những quốc gia liên hệ đã cố gắng chận đứng bịnh dịch (hội thảo ngừa chống bịnh cúm gà ở Bangkok với sự tham dự của 23 quốc gia vùng Á Châu-Thái Bình Dương ngày 26 đến 28.2.2004), nhưng kết quả đến hiện tại (2005) vẫn chưa hoàn hảo. Rải rác một đôi nơi sự bộc phát bịnh cúm gà vẫn còn được ghi nhận (tháng 3.2005 ở Nam Dương, tháng 5/6.2005 ở Qinghai/Xinjiang Trung Hoa,…) và cuối tháng 7.2005 người ta phát hiện bịnh cúm gà ở các vùng Nga Sô phiá đông Ural (Altai, Tscheljabinsk, Kurgan, Omsk,..) ở Kasachstan, Sibirien, Tây Tạng và Mông Cổ. Hiện nay cả Âu châu đang lo lắng sợ bịnh sẽ truyền lần sang Tây phương qua đàn chim di cư theo mùa trở về (Zugvögel/migratory birds). Ở Đức nhà cầm quyền đã ra nghị định cấp thời cấm nuôi gà vịt ngoài trời kể từ 15.9.2005 đến 15.12.2005 để ngừa sự lây bịnh có thể xảy ra bởi chim rừng (Wildvögel/wild birds), chim di cư theo mùa trở về Đức. Dịch cúm gà bộc phát được ghi nhận từ năm 1959 Năm Địa phương Virus ---------------------------------- ------- 1959 Scottland H5N1 1963 England H7N3 1966 Ontario H5N9 1976 Victoria H7N7 1979 Đức/Germany H7N7 7 1979 England H7N7 1983 Pennsylvania H5N2 1983 Ireland H5N8 1985 Victoria H7N7 1991 England H5N1 1992 Victoria H7N3 1994 Queenslands H7N3 1994 Mexico H5N2 1994 Pakistan H7N3 1997 NSW H7N4 1997 Hongkong H5N1 1997 Italy H5N2 1999 Italy H7N1 2002 Chile H7N3 2003 Hòa-Lan/Bỉ/Đức H7N7 2004 Đại Hàn H5N1 Trung hoa, Việt Nam, Thái Lan, Nam Dương, Cam Bốt,… Feb.2004 Delaware/USA H7N2 Trường hợp bịnh xảy ra và số người thiệt mạng liên hệ đến dịch cúm gà từ đầu năm 2004 đến hiện tại (Tường trình WHO, 5.8.2005): Thời điểm bịnh bộc phát Việt Nam Số Số binh chết Thái Lan Số Số bịnh chết Cam Bốt Số Số bịnh chết Nam Dương Số Số bịnh chết Đợt 1 26-12-03 10-3-04 23 16 12 8 0 0 0 0 Đợt 2 19-7-04 8-10-04 4 4 5 4 0 0 0 0 Đợt 3 16-12-04 Đến 8-05 63 20 0 0 4 4 1 1 Tổng cộng 90 40 17 12 4 4 1 1 (tin mới nhất -FeedInfo 26.9.2005- cho biết dịch cúm gà đã tái phát ở Nam Dương và tổng số người thiệt mạng liên hệ đến bịnh nầy lên đến 6 người ở quốc gia nầy; riêng ở Việt Nam tổng số người chết lên đến 43 người ) 8 3. ĐẶC ĐIỂM VIRUT HỌC CỦA VIRUT CÚM 3.1. Hình thể và cấu trúc của virut Virut cúm thuộc họ Orthomyxociridae, có hình cầu, đường kính khoảng 80-100 nm (nô na mét, một nô na mét bằng 1 phần triệu mi li mét), có khi cũng có dạng hình sợi. Capxit đối xứng kiểu xoắn ốc, chứa RNA kèm theo men RNA polymeraza phụ thuộc RNA. Cấu trúc RNA của virut cúm gà có 8 đoạn gen, trên mỗi đoạn gen virut có thể ghi dấu cho nhiều mật mã di truyền. Virut cúm có vỏ bản chất Glycoprotein bao bọc bên ngoài capxit của virut, tạo nên các kháng nguyên bề mặt có hoạt tính gây ngưng kết hồng cầu Hemagglutinin (H) và neuraminidase (N). Hai kháng nguyên H và N này là cơ sở để phân loại virut. Hiện tại đã xác định được virut có 16 kháng nguyên H và 9 kháng nguyên N. 3.2. Cấu tạo kháng nguyên của virut Virut cúm có cấu trúc 4 loại kháng nguyên như sau: - Kháng nguyên nucleocapside - Kháng nguyên protein M. (Dựa vào kháng nguyên Nucleicapsid và kháng nguyên Protein M, người ta chia các chủng virut gây bệnh cúm ra thành 3 týp huyết thanh là A, B và C. Virut cúm thuộc týp huyết thanh A). - Kháng nguyên Hemagglutinin - Kháng nguyên Neuraminidaza. (Hiện nay có 16 cấu trúc kháng nguyên H (H1 đến H16) và 9 cấu trúc kháng nguyên N (N1 đến N9) khác nhau). II. Phân loại. 1.Virus gây bệnh cúm bao gồm ba type: type A, type B và type C. Căn 9 cứ vào sự hiện diện của các glycoprotein bề mặt (Glycoprotein gây ngưng kết hồng cầu: Hemagglutinin (HA) và men tan nhầy Neuraminidase (NA). , virus thuộc type A được chia thành các phân type (subtype). HA và NA được gọi là các yếu tố kháng nguyên của virus. Virus cúm với các yếu tố kháng nguyên H và N, lớp màng bao (envelop), protein liên kết (matrix protein M1, ribonucleoprotein: RNP) Hemagglutinin (H) cũng như Neuraminidase (N) là những Glycoproteine được cấu tạo bởi những chuỗi Protein Polypeptide và chuỗi đường Oligosaccharide. Sự cấu tạo khác biệt giữa H cũng như giữa N -dầu rất nhỏ- vẫn làm cho Virus có dặc tính riêng biệt trong việc xâm nhập tế bào chủ (hoặc người, hoặc gà, hay heo,..) và trong việc gây ra bịnh (chim rừng/chim di cư theo mùa tuy có mang trong mình Virus nhưng không có triệu chứng bịnh gì, trong khi gà/vịt nhà bị bịnh dịch cúm dễ chết) 2.Các subtype của virus cúm A và virus cúm B bao gồm các chủng khác nhau. ƒ Virut cúm có tỉ lệ đột biến cao và kháng nguyên bề mặt luôn có xu hướng biến đổi. Trong đó kháng nguyên H và kháng nguyên N là thay đổi rõ nhất (vì Các yếu tố H và N do các gene quy định nên khi các gene biến đổi, những yếu tố kháng nguyên này biến đổi theo). Chỉ cần những đột biến nhỏ đã dẫn tới sự biến đổi kháng nguyên, tạo ra một biến chủng cúm mới. Hằng năm, quá trình này gây nên dịch cúm trên diện rộng, thường xảy ra vào cuối thu và đầu xuân. Đại dịch cúm thường liên quan tới sự thay đổi cơ bản gen ở virut cúm A tạo nên một týp virut mới. Kháng nguyên bề mặt không bị biến đổi mà được thay thế bằng một kháng nguyên mới hoàn toàn khác biệt. Khi đột biến gen xảy ra, toàn bộ cộng đồng chưa có miễn dịch đối với týp virut cúm mới đó. ƒ Ví dụ, năm 1957, một týp cúm A mới là H2N2 thay thế cho týp H1N1 đã lưu hành trên người trong gần 4 thập kỷ và nay bùng phát trở lại. 3. Có hai loại biến đổi ở mức độ phân tử: (1)Các đột biến điểm (point mutations): Thường xảy ra trên hai gene mã hóa các thành phần kháng nguyên dẫn đến các biến đổi nhỏ của H và N (người ta dùng thuật ngữ biến đổi trôi dạt - antigenic drift để mô tả các đột biến kiểu này). Kết quả hình thành nhiều kiểu kháng nguyên H và N khác nhau được ghi nhận bằng các ký hiệu H1, H2, H3 v.v. và N1, N2, N3, v.v. Vì vậy để ký hiệu mỗi loại virus ta dùng một nhóm gồm hai ký hiệu một từ H và một từ N như: H1N1, H1N2, H2N2, H5N1.... Điều 10 đáng lưu ý là kết quả của biến đổi trôi dạt dẫn đến sự ra đời của chủng virus cúm mới mà kháng thể đối với các chủng virus trước nó không nhận ra được. Đây là nguyên nhân tại sao một người đã bị nhiễm virus cúm nhưng vẫn có thể bị nhiễm trở lại và chương trình giám sát dịch cúm phải được tiến hành chặt chẽ để đánh giá sự thay đổi của các chủng virus từ đó quyết định chủng virus nào nên được đưa vào danh sách sản xuất vaccine. Cũng chính vì thế, những người muốn miễn dịch với virus cúm cần được tiêm vaccine hàng năm. (2) Các biến đổi lớn có tính chuyển đổi (antigenic shift) sảy ra khi virus cúm nhiễm từ loài này sang loài khác hoặc do trộn lẫn, tái tổ hợp gene của virus cúm ở các loài khác nhau (ví dụ giữa virus cúm A ở người và virus cúm A ở gia cầm). Khi loại biến đổi này sảy ra sẽ cho ra đời một phân type virus mới mà tác hại của nó khó thể lường trước được. Đây cũng là một trong những yếu tố để một đại dịch bùng phát. 4.Một số biến chủng virut cúm quan trọng * H1N1: Là chủng virut cúm A được phân lập đầu tiên. Đầu tháng 10 năm 2005, các nhà khoa học tuyên bố rằng họ đã khôi phục thành công chủng virut gây ra dịch cúm Tây Ban Nha. Những trình tự gen cho thấy đại dịch năm 1918 này là do virut H1N1 gây ra, thường được coi là chủng gây cúm lợn nhưng có khả năng truyền nhiễm trực tiếp từ chim sang người. * H5N1: H5N1 là phân nhóm cúm gia cầm có khả năng xâm nhiễm cao. Từ năm 1997 đến nay, sự bùng phát của virut H5N1 đã làm nhiễm bệnh và chết hàng chục triệu gia cầm. H5N1 được coi là tâm điểm của sự chú ý và cảnh báo rằng một biến chủng từ phân nhóm H5N1 có thể tự biến đổi (hoặc tái tổ hợp) để tạo thành một chủng virut có khả năng gây đại dịch cúm toàn cầu với tỉ lệ tử vong trên người là cực lớn. * H2N2: Gây nên dịch cúm châu Á vào năm 1957 và 1958 đã làm chết khoảng 1 triệu người trên thế giới. 11 * H3N2 : Phát triển từ chủng H2N2 do biến đổi di truyền và gây nên dịch cúm Hồng Kông vào năm 1968, 1969 đã gây tử vong 750,000 người, Đây là đại dịch gây tử vong lớn nhất thế kỷ 20. III. Các loài bị nhiễm virus: Yếu tố Haemagglutinin và Neuraminidase trong Virus A Người Heo Ngựa Cầm thú Haemagglutinin H1, H2, H3 H1, H3 H3,H7 H1 - H15 Neuraminidase N1, N2 N1, N2 N7, 8 N1 - N9 1.Nhiễm virus cúm A (influenza type A): • Căn cứ vào đặc tính gây bệnh và cấu trúc di truyền , virus cúm A còn được phân thành hai loại: Loại có độc lực cao (hay tính gây bệnh cao): highly pathogenic (HPAI) và loại có tính gây bệnh thấp: low pathogenic (LHAI). Hầu hết các virus A đều có tính gây bệnh thấp và thường gây ra các triệu chứng nhẹ ở gia cầm. Ngược lại, các virus có độc lực cao có thể gây bệnh nặng và nhiều khi gây chết gia cầm mắc bệnh. Tuy nhiên có loại virus độc lực cao (như H5N1) lại không gây bệnh ở một số loài chim trong đó có vịt. Một điều phải chú ý là các loại độc lực thấp có thể biến đổi thành loại độc lực cao. • Các loài chim hoang dã, gia cầm, lợn, ngựa và một số động vật khác là đối tượng có thể trở thành vật chủ của tất cả các subtype của virus cúm A. • Các loài gia cầm như gà và gà tây khi nhiễm virus cúm A có thể biểu hiện triệu chứng cúm điển hình và nhiều khi bị chết. • Có sự khác nhau đáng kể trong bộ gene giữa các phân type A chỉ nhiễm ở người và các phân type nhiễm cả ở người và gia cầm. Các virus cúm A đã được xác định nhiễm cả người và gia cầm bao gồm: - Cúm A H5: Gồm 5 phân type đã được xác đinh, trong đó nhóm có độc lực cao H5N1 đã và đang lưu hành tại châu Á và châu Âu. - Cúm A H7: Gồm 9 phân type đã được xác đinh. H7 có thể nhiễm từ các loài chim hay gia cầm 12 mang virus sang người. Người bị nhiễm các virus H7 có thể biểu hiện triệu chứng từ viêm kết mạc mắt hay các triệu chứng tổn thương đường hô hấp trên hoặc cả hai. Đặc biệt, H7 hiện diện trong cả nhóm có độc lực thấp và nhóm có độc lực cao. Nhìn chung, H7 có thể gây bệnh cho người từ biểu hiện các triệu chứng dạng nhẹ cho đến tử vong. - Cúm A H9: Gồm 9 phân nhóm có thể nhiễm ở người (ít sảy ra và có độc lực thấp). 2. Virus cúm B (influenza type B): Thường chỉ phát hiện thấy ở người và không bao gồm các phân type. Virus cúm B cũng có thể gây bệnh nặng cho người nhưng ít gây thành dịch như virus cúm A. 3. Virus cúm C (influenza type C): Người bị nhiễm virus cúm C có thể biểu hiện các triệu chứng ở dạng nhẹ. Virus cúm C không gây thành dịch. Điều kiện để đại dịch cúm xảy ra Một đại dịch cúm (mang tính toàn cầu) sảy ra nếu hội tụ các điều kiện sau: - Một phân type mới của virus cúm A được tạo ra và lưu hành trong cộng đồng - Loại virus này gây các triệu chứng trầm trọng - Virus này có thể lây từ người sang người theo một phương thức truyền lây có tính ổn định. Việc giám sát và xác định các điều kiện trên vô cùng quan trọng trong công việc phòng và trị bệnh. IV. Nguy cơ và phòng chống dịch cúm: Virus H5N1 đang tiến hóa Gần đây, đã có những biểu hiện cho thấy, virut H5N1 đã truyền nhiễm sang những vật nuôi trong gia đình như mèo, lợn. Hiện tượng này