Đề tài Chế độ hưu trí & đời sống người về hưu ở huyện Thanh Oai - tỉnh Hà Tây

Lêi nãi ®Çu ***** Chóng ta ®ang sèng trong thêi ®¹i mµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt vÜ ®¹i ch­a tõng cã trong lÞch sö ®ang d­îc ph¸t triÓn víi nh÷ng tèc ®é mong muèn, sù tiÕn bé trong tÊt c¶ c¸c c¸c lÜnh vùc khoa häc. Sè l­îng tri thøc t¨ng lªn, kü thuËt ngµy cµng trë lªn tinh vi vµ phøc t¹p. KÕt qu¶ lµ loµi ng­êi ®· b­íc sang mét kû nguyªn míi – kû nguyªn cña tri thøc khoa häc vµ kü thuËt. Trong ®iÒu kiÖn XHCN, c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt cµng cã triÓn väng ph¸t triÓn réng lín. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã ®Þnh h­íng ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khoa häc kü thuËt vµ viÖc øng dông n©ng cao ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gãp phÇn x©y dùng ®Êt n­íc thªm giÇu m¹nh. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· quan t©m ®Õn ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng nhÊt lµ ng­êi lao ®éng l©u n¨m vÒ nghØ h­u. Bëi v× chÝnh hä lµ nh÷ng ng­êi ®Æt nÒn mãng cho viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn tæ quèc trong nh÷ng n¨m qua. §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· tõng b­íc hoµn chØnh hÖ thèng BHXH trong ®è cã quy ®Þnh vÒ chÕ ®é chî cÊp h­u trÝ cho ng­êi lao ®éng ®· vÒ h­u. §Æc biÖt nhµ n­íc t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho ng­êi vÒ h­u cã cuéc sèng tèt nhÊt. Qu¸n triÖt t­ t­ëng vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc, BHXH Hµ T©y lu«n lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña m×nh, chØ ®¹o c¸c phßng ban cÊp d­íi thi hµnh. Phßng BHXH Thanh Oai n»m d­íi sù chØ ®¹o cña BHXH Hµ T©y lu«n ®i ®Çu h­ëng øng vµ lµm trßn ch¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc thùc hiÖn chÕ ®é h­u trÝ vµ ®¶m b¶o ®êi sèng tinh thÇn vµ vËt chÊt cho nh÷ng ng­êi vÒ h­u trong huyÖn. PhÇn I Kh¸i qu¸t chung vÒ BHXH I. Vai trß cña BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng BHXH lµ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh b¶o hiÓm ra ®êi kh¸ sím vµ ®· ®­îc thùc hiÖn ë tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Tõ khi ra ®êi BHXH ®· thÓ hiÖn ®­îc vai trß cña m×nh ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng. 1. BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng Trong XH khi nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn xuÊt hiÖn sù thuª m­ín lao ®éng . X· héi cµng ph¸t triÓn th× sù ph©n c«ng lao ®éng cµng s©u s¾c ë diÖn réng ; trong qu¸ tr×nh thuª m­ín lao ®éng ph¸t sinh mét lo¹t vÊn ®Ò cã liªn quan. Con ng­êi muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i ¨n ë, ®i l¹i … §Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu ®ã con ng­êi ph¶i lao ®éng ®Ó lµm ra nh÷ng s¶n phÈm cÇn thiÕt phôc vô cho XH. Nh­ng trong qu¸ tr×nh lao ®éng con ng­êi kh«ng chØ qÆp thuËt lîi mµ ®«i khi cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n bÊt lîi; Ýt nhiÒu ngÉu nhiªn ph¸t sinh lµm cho ng­êi ta bÞ gi¶m hoÆc mÊt thu nhËp hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn sinh sèng kh¸c. Ch¼ng h¹n bÊt ngê bÞ èm ®au hay bÞ tai n¹n trong lao ®éng, mÊt viÖc lµm hay khi tuæi giµ kh¶ n¨ng lao ®éng vµ kh¶ n¨ng tù phôc vô bÞ suy gi¶m …Khi r¬i vµo nh÷ng tr­êng hîp nµy c¸c nhu cÇu cÇn thiÕt trong cuéc sèng kh«ng v× thÕ mµ mÊt ®i, tr¸i l¹i cã c¸i cßn t¨ng lªn , thËm trÝ cßn xuÊt hiÖn mét sè nhu cÇu míi nh­: cÇn ®­îc kh¸m ch÷a bÖnh, cÇn ph¶i cã ng­êi ch¨m sãc nu«i d­ìng… V× vËy ®Ó tån t¹i vµ æn ®Þnh cuéc sèng cña m×nh ng­êi lao ®éng ®· tham gia ®ãng BHXH vµ hä ®­îc h­ëng rÊt nhiÒu quyÒn lîi tõ BHXH. BHXH thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ng­êi lao ®éng khi kh«ng may hä gÆp nh÷ng rñi ro bÊt ch¾c trong cuéc sèng. Ngoµi ra khi ng­êi lao ®éng hÕt tuæi lao ®éng vÒ h­u mµ cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®­îc BHXH trî cÊp l­¬ng h­u ®Ó æn ®Þnh cho cuéc soãng tuæi giµ. BHXH gãp phÇn kÝch thÝch ng­êi lao ®éng tham gia h¨ng say s¶n xuÊt ®Ó t¶o ra cña c¶i vËt chÊt cho XH tõ ®ã lµm t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng c¸ nh©n vµ t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng XH. Qua ®©y ta thÊy râ BHXH cã vai trß rÊt to lín ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ ®èi vãi sù ph¸t triÓn cña XH. 2. BHXH ®èi víi ng­êi sö dông lao ®éng Tr­íc kia khi ch­a cã BHXH ng­êi lao ®éng kh«ng may bÞ gÆp rñi ro,bÊt ch¾c…kh«ng thÓ lµm viÖc ®­îc th× hä ph¶i nghØ mét thêi gian.Trong thêi gian nghØ viÖc ®ã ng­êi lao ®éng kh«ng ®­îc giíi chñ (ng­êi sö dông lao ®éng) tr¶ l­¬ng. Ng­êi lao ®éng ®· khã kh¨n l¹i cµng khã kh¨n h¬n. Nh÷ng nhu cÇu cña hä kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m mµ l¹i cßn t¨ng thªm.Trong khi ®ã tiÒn l­¬ng l¹i kh«ng ®­îc h­ëng. Tõ ®ã dÉn ng­êi lao ®éng vµo con ®­êng cïng cùc. V× thÕ m©u thuÉn chñ thî ngµy cµng diÔn ra gay g¾t. giíi thî liªn kÕt ®Êu tranh ®ßi ®­îc h­ëng quyÒn lîi trî cÊp khi kh«ng may khÆp rñi ro… Nh÷ng cuéc ®Êu tranh nµy g©y ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt lµm gi¶m n¨ng xuÊt vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm. Do vËy nhµ n­íc ®· ®øng ra lµm trung gian ®iÒu hoµ m©u thuÉ nµy b»ng c¸ch b¾t buéc chñ vµ thî mçi bªn ®Òu ph¶i ®ãng gãp mét phÇn tiÒn vµo quü BHXH ®Ó trî cÊp cho ng­êi lao ®éng ®Ó hä æn ®Þnh cuéc sèng, yªn t©m c«ng t¸c. Tõ khi cã BHXH m©u thuÉn gi÷a giíi chñ vµ thî ®· ®­îc ®iÒu hoµ. Giíi chñ kh«ng ph¶i lo l¾ng ng­êi lao ®éng biÓu t×nh b·i c«ng. Tõ ®ã ng­êi lao ®éng sÏ yªn t©m lµm viÖc víi n¨ng xuÊt chÊt l­îng cao. T¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt cho giíi chñ. Lîi nhuËn mµgiíi chñ kiÕm ®­îc sÏ ngµy mét nhiÒu h¬n II. B¶n chÊt cña BHXH B¶n chÊt cña BHXH ®­îc thÓ hiÖn râ ë nh÷ng néi dung sau: BHXH lµ nhu cÇu kh¸ch quan vµ ®a d¹ng, phøc t¹p cña XH, nhÊt lµ trong XH mµ s¶n xuÊt hµng ho¸ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, mèi quan hÖ thuª m­ín lao ®éng ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nµo ®ã. Kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× BHXH cµng ®a d¹ng vµ hoµn thiÖn. V× thÕ cã thÓ nãi kinh tÕ lµ nÒn t¶ng cña BHXH hay BHXH kh«ng v­ît qu¸ tr¹ng th¸i kinh tÕ cña mçi quóc gia. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn trong BHXH ph¸t sinh trªn c¬ së quan hÖ lao ®éng vµ diÔn ra gi÷a ba bªn: Bªn tham gia BHXH, bªn BHXH vµ bªn ®­îc BHXH. Bªn tham gia BHXH cã thÓ chØ lµ ng­êi lao ®éng hoÆc c¶ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng. Bªn BHXH th«ng th­êng lµ c¬ quan chuyªn tr¸ch do nhµ n­íc lËp ra vµ b¶o trî. Bªn ®­îc BHXH lµ ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn dµng buéc cÇn thiÕt. Nh÷ng biÕn cè lµm gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng mÊt viÖc lµm trong BHXH cã thÓ lµ nh÷ng rñi ro ngÉu nhiªn tr¸i víi ý muèn chñ quan cña con ng­êi nh­: èm ®au, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp hoÆc cã thÓ lµ nh÷ng tr­êng hîp x¶y ra kh«ng hoµn toµn ngÉu nhiªn nh­ tuæi giµ, thai s¶n… §ång thêinh÷ng biÕn cè ®ã diÔn ra c¶ trong vµ ngoµi qu¸ trinh lao ®éng. PhÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng bÞ gi¶m hoÆc mÊt ®i khi gÆp ph¶i nh÷ng biÕn cè rñi ro sÏ ®­îc bï ®¾p hoÆc thay thÕ tõ mét nguån quü tiÒn tÖ tËp chung ®­îc tån tÝch l¹i. Nguån quü nµy do bªn tham gia BHXH ®ãng gãp lµ chñ yÕu, ngoµi ra cßn ®­îc sù hç trî tõ phÝa nhµ n­íc. Môc tiªu cña BHXH lµ nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu cña ng­êi lao ®éng trong tr­êng hîp bÞ gi¶m hoÆc mÊt thu nhËp, mÊt viÖc lµm. Môc tiªu nµy ®· ®­îc tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO) cô thÓ ho¸ nh­ sau: §Òn bï cho ng­êi lao ®éng nh÷ng kho¶n thu nhËp bÞ mÊt ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu sinh sèng thiÕt yªu cña hä. Ch¨m sãc søc khoÎ vµ chèng bÖnh tËt. X©y dùng ®iÒu kiÖn sèng ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña d©n c­ vµ c¸c nhu cÇu ®Æc biÖt cña ng­êi giµ, ng­êi tµn tËt vµ trÎ em. Víi nh÷ng môc tiªu ®ã BHXH ®· trë thµnh mét trong nh÷ng quyÒn con ng­êi vµ ®­îc ®¹i héi ®ång Liªn hîp quèc thõa nhËn vµ ghi vµo tuyªn ng«n nh©n quyÒn ngµy 10-12-1948 trong ®ã ghi r»ng: “ TÊt c¶ mäi ng­êi víi t­ c¸ch lµ thµnh viªn cña XH cã quyÒn h­ëng BHXH, quyÒn ®ã ®­îc ®Æt c¬ së trªn sù tho¶ m·n c¸c quyÒn vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ XH, nhu cÇu cho nh©n c¸ch vµ sù tù do ph¸t triÓn con ng­êi”. Xem xÐt b¶n chÊt cña BHXH chóng ta hiÓu ®­îc vai trß vµ chøc n¨ng to lín cña BHXH trong cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng nãi riªng vµ cña toµn XH nãi chung. III. ChÕ ®ä h­u trÝ trong hÖ thèng c¸c chÕ ®é BHXH ChÕ ®é h­u trÝ lµ mét trong chÕ ®é n»m trong hÖ thèng c¸c chÕ ®é BHXH ®­îc ®Æt ra vµ ®­îc coi lµ chÕ ®é chñ yÕu ®­îc quan t©m trong hÑ thèng c¸c chÕ ®é BHXH. V× khi ®Ðn tuæi ph¶i nghØ viÖc ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc nhËn mét phÇn tiÒn ®­îc gäi lµ l­¬ng h­u ®Ó trä cÊp cho hä æn ®Þnh vµ sinh sèng b×nh th­êng. BHXH ViÖt Nam ra ®êi tõ 1946 ngay sau khi c¸ch m¹ng th¸ng t¸m n¨m 1945 thµnh c«ng vµ ®· tr¶i qua nhiÒu lÇn ®iÒu chØnh vµ söa ®æi. N¨m 1946 chÝnh phñ ®· ban hµnh mét l¹ot c¸c s¾c lÖnh quy ®Þnh vÒ c¸c chÕ ®é trî cÊp èm ®au, tai n¹n, h­u trÝ cho c«ng nh©n viªn chøc nhµ n­íc (s¾clÖnh 29/SL ngµy 11-3-1947, s¾c lÖnh 76/SL ngµy 20-5-1950, s¾c lÖnh 77/SL ngµy 22-5-1950) c¬ së ph¸p lý tiÕp theo cña BHXH ®­îc thÓ hiÖn trong hiÕn ph¸p n¨m 1959, hiÕn ph¸p nµy ®· thõa nhËn c«ng nh©n viªn chøc cã quyÒn ®­îc h­ëng trî cÊp BHXH quyÒn nµy ®­îc cô thÓ ho¸ trong ®iÒu lÖ t¹m thêi vÌ BHXH ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc nhµ n­íc ban hµnh kÌm theo nghÞ ®inh 218/CP ngµy 27-12-1961 vµ ®iÒu lÖ ®·i ngé qu©n nh©n ban hµnh kÌm theo nghi ®Þnh 161/CP ngµy 30-10-1964. Trong suèt nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng s©m l­îc chÝnh s¸ch BHXH n­íc ta ®· gãp phÇn æn ®Þnh vÒ mÆt thu nhËp, æn ®Þnh cuéc s«ng cho c«ng nh©n viªn chøc, qu©n nh©n vµ gia ®×nh hä, gãp phÇn rÊt lín trong viÖc ®éng viªn søc ng­êi søc cña cho th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n s©m l­îc. Tõ n¨m 1986 ViÖt Nam tiÕn hµnh c¶i c¸ch kinh tÕ vµ chuyÓn ®ái nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. Sù thay ®æi míi vÒ c¬ chÕ kinh tÕ ®ßi hái cã nh÷ng thay ®ái t­¬ng øng vÒ chisnh s¸ch XH nãi chung vµ chÝnh s¸ch BHXH nãi riªng. HiÕn ph¸p n¨m 1992 cã ghi r»ng: “Nhµ n­íc thùc hiÖn chÕ ®é BHXH ®èi víi c«ng chøc nhµ n­íc vµ ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc BHXH kh¸c ®èi víi ng­êi lao ®éng”. Trong v¨n kiÖn ®¹i héi VII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· chØ râ cÇn ®ái míi chÝnh s¸ch BHXH theo h­íng mäi ng­êi lao ®éng vµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ thuéc c¸c thµnh phµan kinh tÕ ®Òu cã nghÜa vô ®ãng BHXH. Thèng nhÊt t¸ch quü BHXH ra khái ng©n s¸ch nhµ n­íc. V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng VIII cã ghi: “ Më réng chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ”. C¸c v¨n b¶n trªn cña §¶ng vµ nhµ n­íc lµ nh÷ng c¬ së ph¸p lý quan träng cho viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch BHXH n­íc ta theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Ngay sau khi bé luËt lao ®éng cã hiÖu lùc tõ ngµy 1-1-1995 chÝnh phñ ®· ban hµnh nghÞ ®Þnh 12CP ngµy 26-1-1995 vÒ ®iÒu lÖ BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. NghÞ ®Þnh cã quy ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n vÒ chÕ ®é h­u trÝ ®èi víi ng­êi vÒ h­u. Néi dung cña c¸c ®iÒu kho¶n ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: 1. Ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng khi nghØ viÖc cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Nam ®ñ 60 tuæi, N÷ ®ñ 55 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng BHXH ®ñ 20 n¨m trë lªn. - Nam ®ñ 55 tuæi, N÷ ®ñ 50 tuæi vµ cã ®ñ 20 n¨m ®ãng BHXH trë lªn mµ 20 n¨m ®ã cã thêi gian lµm viÖc thuéc mét trong c¸c tr­êng hîp sau ®©y: + §ñ 15 n¨m lµm nghÒ hoÆc c«ng viÖc nÆng nhäc ®éc h¹i. + §ñ 15 n¨m lµm viÖc ë n¬i cã phô cÊp khu vùc hÖ sè tõ 0,7 trë lªn. + §ñ 15 n¨m c«ng t¸c ë miÒn nam, ë Lµo tr­íc ngµy 30-4-1975 hoÆc ë Campuchia tr­íc ngµy 31-8-1989. 2. Ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng víi møc l­¬ng h­u thÊp h¬n chÕ ®é h­u trÝ quy ®Þnh t¹i néi dung trªn khi cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Nam ®ñ 60 tuæi, N÷ ®ñ 55 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng BHXH ®ñ 15 n¨m ®Õn d­íi 20 n¨m. - Nam ®ñ 50 tuæi, N÷ ®ñ 45 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng BHXH ®ñ 20 n¨m trë lªn mµ bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng tõ 61% trë lªn. - Ng­êi lao ®éng cã Ýt nhÊt 15 n¨m lµm c«ng viÖc ®Æc biÖt nÆng nhäc, ®Æc biÖt ®éc h¹i ®· ®ãng BHXH ®ñ 20 n¨m trë lªn mµ bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng tõ 61% trë lªn (kh«ng phô thuéc vµo tuæi ®êi) danh môc nghÒ hoÆc c«ng viÖc nÆng nhäc, ®éc h¹i, ®Æc biÖt nÆng nhäc,®Æc biÖt ®éc h¹i do Bé Lao ®éng Th­¬ng binh –XH vµ Bé Y tÕ ban hµnh. 3. Quy ®Þnh quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng khi ®­îc h­ëng h­u trÝ hµng th¸ng a. L­¬ng h­u hµng th¸ng tÝnh theo sè n¨m ®ãng BHXH vµ møc b×nh qu©n cña tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ong BHXH n¨m sau: - Ng­êi lao ®éng cã thêi gian ®ãng BHXH ®Õn 15 n¨m tÝnh b»ng 45% møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH, sau ®ã cø thªm 1n¨m ®ong BHXH tÝnh thªm 2%. Møc l­¬ng h­u hµng th¸ng tèi ®a b»ng 75% møc b×nh qu©n cña tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH. - §èi víi ng­êi lao ®éng h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng víi møc l­¬ng h­u thÊp h¬n theo quy ®Þnh t¹i néi dung cña ®iÒu kho¶n 2 th× c¸ch tÝnh l­¬ng h­u nh­ quy ®Þnh t¹i ®iÓm thø nhÊt cña ®iÒu kho¶n nµy, nh­ng cø mçi n¨m nghØ viÖc h­ëng l­¬ng h­u tr­íc tuæi so víi quy ®Þnh t¹i môc thø nhÊt vµ thø hai cña ®iÒu kho¶n 1 th× gi¶m 2% møc b×nh qu©n cña tiÒn l­¬ng hµng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH. Møc l­¬ng h­u thÊp nhÊt còng b»ng møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. b. Ngoµi l­¬ng h­u hµng th¸ng ®èi víi ng­êi lao ®éng cã thêi gian ®ãng BHXH trªn 30 n¨m khi nghØ h­u ®­îc trî cÊp mét lÇn theo c¸ch tÝnh nh­ sau: Tõ n¨m thø 31 trë lªn mèi n¨m 12 th¸ng ®ãng BHXH ®­îc nhËn b»ng mét nöa møc b×nh qu©n cña tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ n¨m th¸ng. c. Ng­êi lao ®éng h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®­îc h­ëng b¶o hiÓm y tÕ do quü BHXH tr¶. d. Ng­êi lao ®éng h­¬ng l­¬ng h­u hµng th¸ng khi chÕt gia ®×nh ®­îc h­ëng chÕ ®é tö tuÊt. 4. Ng­êi lao ®éng nghØ viÖc nh­ng ch­a ®ñ tuæi ®êi ®Ó h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng theo quy ®Þnh t¹i néi dung thø nhÊt vµ thø 2 cña ®iÒu lÖ th× ®­îc h­ëng trî cÊp mét lÇn cø mçi n¨m ®ãng BHXH ®­îc tÝnh b»ng mét th¸ng møc b×nh qu©n cña tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH hoÆc cã thÓ chê ®Õn khi ®ñ tuæi ®êi th× ®­îc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng. 5. C¸ch tÝnh møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH ®Ó lµm c¬ së tÝnh l­¬ng h­u th¸ng, trî cÊp mét lÇn khi nghØ h­u quy ®Þnh t¹i néi dung thø ba vµ thø t­ cña ®iÒu lÖ nµy quy ®Þnh nh­ sau: - Ng­êi lao ®éng ®ãng BHXH theo c¸c møc tiÒn l­¬ng th¸ng trong c¸c hÖ thèng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng do nhµ n­íc quy dÞnh th× tÝnh b×nh qu©n ra quyÒn c¸c møc tiÒn th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH trong 5 n¨m cuèi tr­íc khi nghØ h­u. - Ng­ßi võa cã thêi gian ®èng BHXH theo tiÒn l­¬ng tong c¸c hÖ th«ng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng do nhµ n­íc quy dÞnh võa cã thêi gian ®ãng BHXH kh«ng theo c¸c møc l­¬ng trong c¸c hÖ thèng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng do nhµ n­íc quy ®Þnhth× tÝnh b×nh qu©n ra quyÒn c¸c møc tiÒn l­¬ng th¸ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH chung cña c¸c thêi gian. 6. Ng­êi lao ®éng ®ang h­ëng l­¬ng h­u mµ ë l¹i n­íc ngoµi hîp ph¸p th× uû nhiÖm cho nh©n th©n ë trong n­íc nhËn l­¬ng h­u hµng th¸ng (giÊy uû nhiÖm cã gi¸ trÞ trong 6 th¸ng vµ ph¶i cã x¸c nhËn cña sø qu¸n N­íc Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam t¹i n­íc mµ ng­êi ®ã c­ tró) Nh÷ng néi dung trªn ®· ®­îc c¸c c¬ quan BHXH ¸p dông khi tÝnh l­¬ng h­u cho ng­êi lao ®éng vµ xÐt ®Ó ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng trî cÊp l­¬ng h­u hµng th¸ng. PhÇn 2 ChÕ ®é h­u trÝ vµ ®êi sèng ng­êi vÒ h­u ë huyÖn thanh oai i. Vµi nÐt vÒ BHXH huyÖn thanh oai 1. Thanh Oai lµ mét huyÖn cña tØnh Hµ T©y víi diÖn tÝch 142km2, d©n 19 v¹n ng­êi (trong ®ã cã trªn 10 v¹n lao ®éng). Thanh Oai n»m ë phÝa t©y nam thñ ®« Hµ Néi nªn rÊt thuËn tiÖn cho viÖc giao l­u kinh tÕ VH-XH. Ngµy ay d­íi ®­êng nèi l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng vµ nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ sù lç lùc phÊn ®Êu trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn huyÖn nhµ cña nh©n d©n. Thanh Oai ®· trë thµnh mét huyÖn cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh cña tØnh Hµ T©y. §i ®«i víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ lµ chÝnh s¸ch vÒ XH ®Ó con ng­êi vµ XH cïng ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã lµ chÝnh s¸ch vÒ BHXH cho ng­êi lao ®éng. §· tõ l© chÝnh s¸ch nµy ®­îc huyÖn uû rÊt quan t©m bëi v× lo cho ®êi s«ng cña ng­êi lao ®éng trong huyÖn còng chÝnh lµ ch¨m lo cho nguån lùc cña huyÖn. BHXH Thanh Oai lµ c¬ quan thùc thi nhiÖm vô trªn. Chóng ta hiÓu r»ng BHXH lµ n¬i ®Î ng­êi lao ®éng göi g¾m quyÒn lîi cña hä. QuyÒn trong viÖc h­ëng chÕ dé trî cÊp èm ®au, thai s¶n, chÕ ®é h­u trÝ… V× vËy BHXH Thanh Oai hiÓu r»ng m×nh ®ang gi÷ mét trong tr¸ch quan träng, lµm sao cho ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng chÕ dé kÞp thêi ®óng ng­êi ®óng lóc ®Ó ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o cuéc sèng cña hä vµ gia ®×nh hä. Nh÷ng c¸n bé nh©n viªn trong phßng lu«n nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc m×nh ®ang lµm. BHXH Thanh Oai lu«n lu«n lÊy khÈu hiÖu “Giái nghiÖp vô, øng xö v¨n minh, tiÕp d©n lÞch sù” lµ hµng ®éng hµng ngµy cña c¸n bé vµ nh©n viªn trong phßng. 2. Ho¹t ®éng cña BHXH Thanh Oai trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y: Phßng BHXH Thanh Oai n»m d­íi sù chØ ®¹o cña BHXH cña tØnh Hµ T©y nªn ho¹t ®éng theo sù chØ ®¹o cña BHXH Hµ T©y.Tõ khi ho¹t ®éng BHXH Thanh Oai lu«n lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®angs kÓ trong c«ng t¸c thu,chi BHXH . 2.1. C«ng t¸c thu,cÊp vµ ghi sæ BHXH : a. C«ng t¸c thu BHXH BHXH Thanh Oai lu«n lu«n x¸c ®Þnh c«ng t¸c thu BHXH lµ mét c«ng t¸c träng t©m, bëi v× cã thu míi cã chi míi ®¶m b¶o t¨ng tr­ëng quü BHXH cho x· héi vµ gi¶i quyÕt cho ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é ®óng, ®ñ,kÞp thêi .V× vËy BHXH Thanh Oai cã nhiÒu biÖn ph¸p thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thu, do ®ã viÖc thu BHXH ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao. N¨m 2001 tæng sè cã 136 ®¬n vÞ víi 4334 lao ®éng tham gia BHXH ,so víi n¨m 2000 t¨ng thªm mét ®¬n vÞ vµ 362 lao ®éng . Trong ®ã: +C¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp cã 98 ®¬n vÞ vµ 2646 lao ®éng . +Doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã 8 ®¬n vÞ vµ 1160 lao ®éng . +Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cã 25 ®¬n vÞ vµ 100 lao ®éng . +X·,thÞ trÊn cã 25 ®¬n vÞ víi 428 lao ®éng . -N¨m 2001 tØnh giao chØ tiªu thu 4477 triÖu ®ång , ®· thu ®­îc 4734 triÖu ®ång,so víi kÕ ho¹ch t¨ng 5,7%. -C¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thu lµ: khãi c¸c tr­êng häc (tiÓu häc, trung häc c¬ së vµ phæ th«ng trung häc, trung t©m h­íng nghiÖp ®¹y nghÒ, trung t©m chÝnh trÞ), trung t©m y tÕ, v¨n phßng huyÖn uû, v¨n phßng UBND huyÖn, xÝ nghiÖp giÇy Phó Hµ, C«ng ty Gièng VËt nu«i Hµ T©y, Trung t©m Thuû s¶n Thanh Thuú, UBND x· Cù Khª, Tam H­ng Xu©n D­¬ng, B×nh Minh… b. C«ng t¸c cÊp vµ ghi sæ BHXH N¨m 2001 BHXH Thanh Oai ®· tæ chøc cÊp sæ cho 410 lao ®éng, tÝnh ®Õn nay ®· cã 3904 lao ®éng ®­îc cÊp sæ b»ng 90%. TiÕn hµnh ghi sæ cho ng­êi lao ®éng khi cã thay ®æi vÒ l­¬ng, phô cÊp, chuyÓn c¬ quan lµm viÖc ®­îc ®óng ®ñ kÞp thêi. Cßn 430 lao ®éng ch­a ®­îc cÊp sæ BHXH chñ yÕu do míi ®­îc tuyÓn dông, míi lµm hîp ®ång. 2.2 C«ng t¸c chi BHXH a N¨m 2001 BHXH Thanh Oai v·n gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy truyÒn thèng lµ ®¬n vÞ cã c«ng t¸c chi tr¶ tèt cña tØnh Hµ T©y. C«ng t¸c chi ®· ®¶m b¶o: ®ñ sè, tËn tay, kÞp thêi, ®óng ®èi t­îng, ®óng chÕ dé chÝnh s¸ch vµ tuyÖt ®èi an toµn, chÊp hµnh ®óng nguyªn t¾c quy ®Þnh vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh. - Thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nhiÖm vô cña kÕ to¸n cÊp huyÖn. - Cã ®µy ®ñ hÖ thèng, sæ s¸ch biÓu mÉu ghi chÐp, cËp nhËt kÞp thêi, sã liÖu chÝnh x¸c ®óng quy ®Þnh. - Thanh quyÕt to¸n víi c¬ së vµ tØnh b¶o ®amr thêi gian quy ®Þnh vµ cã chÊt l­îng cao. - Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý vèn, tiÒn mÆt, tµi s¶n. b. KÕt qu¶ c«ng t¸c chi Tæng sè BHXH Thanh Oai ®· chi n¨m 2001 cho 50700 l­ît ng­êi b»ng 16190 triÖu ®ång. Trong ®ã : - Chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc cho 46890 l­ît ng­êi b»ng 14467 triÖu ®ång. - Chi quü BHXH cho 3810 l­ît ng­êi b»ng 1723 triÖu ®ång. - Trong tæng sè tiÒn ®· chi lµ 16190 triÖu ®ång th× : + Chi th­êng xuyªn lµ 46555 l­ît ng­êi b»ng 15277 triÖu ®ång . + Chi mét lÇn lµ 3172 ng­êi b»ng 400 triÖu ®ång. + Chi èm ®au 642 ng­êi b»ng 81 triÖu ®ång. + Chi thai s¶n 283 ng­êi b»ng 416 triÖu ®ång. + Chi d­ìng søc 48 ng­êi b»ng 16 triÖu ®ång. 2.3 C«ng t¸c qu¶n lý chÕ ®é, chÝnh s¸ch BHXH Thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc, víi c¸c ®èi t­îng ®· nghØ h­ëng chÕ ®é l­¬ng h­u, mÊt søc lao ®éng, trî cÊp BHXH th­êng xuyªn hµng th¸ng lµ mét c«ng viÖc hÕt søc quan träng thÓ hiÖn b¶n chÊt tèt ®Ñp cña chÝnh s¸ch XH cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta, cña chÕ ®é ta. V× VËy BHXH Thanh Oai ®· tËp trung thùc hiÖ tèt c«ng t¸c qu¶n lý chÕ ®é, chÝnh s¸ch BHXH. Cã ®Çy ®ñ hå s¬ ®Ó qu¶n lý ®èi t­îng h­ëng chÕ ®é th­êng xuyªn hµng th¸ng lµ 3909 ng­êi. Tæ chøc triÓn khai ®Çy ®ñ, kÞp thêi c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch míi®Ó cho c¸c ®èi t­îng h­ëng ®óng ®ñ vµ kÞp thêi. Thùc hiÖn quy tr×nh c¶i tiÕn hµnh chÝnh “mét cöa” trong viÖc gi¶ quyÕt h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH cho ng­êi lao ®éng thuËn tiÖn nhanh chãng. 2.4 C«ng t¸c kiÓm tra KiÓm tra lµ mét c«ng t¸c quan träng ®Î thùc hiÖn ttãt chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Qua c«ng t¸c kiÓm tra gióp cho c¸c ®¬n vÞ kÓ c¶ BHXH huyÖn kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt, nh­îc ®