Đề tài Công tác khai thác Bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam – PVI

LỜI MỞ ĐẦU Ngày 17/11/2006, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới (WTO). Năm 2007, tại Hội nghị thường niên lần thứ 14 của IAIS được tổ chức từ 14 - 16/10/2007 tại Hoa Kỳ, Bộ Tài chính (cơ quan quản lý bảo hiểm Việt Nam) đã trở thành thành viên chính thức của Hiệp hội này. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã thành công trong việc ký cam kết hiệp định thương mại Việt - Mỹ (BTA), có quan hệ hợp tác kinh tế với nhiều quốc gia và nhiều tổ chức lớn trên thế giới. Điều này góp phần xây dựng hình ảnh một Việt Nam uy tín và giàu tiềm năng trên trường quốc tế, thúc đẩy nước nhà phát triển nhanh, mạnh và vững vàng. Với đà hội nhập như vũ bão, các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường ra thế giới cũng như các doanh nghiệp nước ngoài đã đang và sẽ gia nhập thị trường Việt Nam. Điều đó cho thấy hoạt động XNK sẽ biến động ngày càng mạnh, trở thành mắt xích tối quan trọng trong dây chuyền phát triển kinh tế và vận chuyển hàng hoá XNK ngày càng đóng vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế. Trong đó, vận chuyển bằng đường biển là có vai trò quan trọng nhất vì nó chiếm tỷ trọng rất lớn. Theo thống kê, vận chuyển bằng đường biển chiếm tỷ trọng khoảng 90% tổng khối lượng hàng hoá xuất nhập khẩu trên thế giới. Vận chuyển hàng hoá bằng đường biển có rất nhiều ưu điểm nhưng cũng không ít rủi ro. Vì vậy, hiện nay bảo hiểm được coi là biện pháp hữu hiệu nhất để các chủ hàng khắc phục được khó khăn khi hàng hóa của họ bị tổn thất trong quá trình chuyên chở. Việt Nam có đường bờ biển dài nên được coi là điểm trung chuyển đường thủy quan trọng của khu vực cũng như trên thế giới. Nước ta lại là nước có nguồn tài nguyên phong phú có tiềm năng xuất khẩu, mặt khác, cũng là nước đang phát triển nên nhu cầu nhập khẩu cũng rất lớn. Do đó, bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển là một lĩnh vực quan trọng và đầy cơ hội. Các công ty bảo hiểm Việt Nam đều không ngừng tăng cường hoàn thiện và phát triển nghiệp vụ này. Trong quá trình thực tập tại Công ty Bảo hiểm Dầu khí Đông Đô, nhận thức được vị trí và vai trò quan trọng của hoạt động khai thác bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển, em quyết định chọn đề tài “Công tác khai thác Bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam – PVI” làm đề tài chuyên đề tốt nghiệp của mình. Đề tài được trình bày theo 3 chương: Chương 1: Tổng quan nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất - nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển. Chương 2: Thực trạng công tác khai thác bảo hiểm hàng hoá xuất - nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại PVI. Chương 3: Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác khai thác bảo hiểm hàng hoá xuất - nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại PVI. Chương 1: TỔNG QUAN NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XUẤT - NHẬP KHẨU VẬN CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN. 1. Sự cần thiết khách quan của bảo hiểm hàng hoá vận chuyển bằng đường biển: 1.1 Vai trò của vận chuyển bằng đường biển: Thương mại quốc tế gắn liền với vận chuyển hàng hoá. Trong đó, hàng hoá có thể được vận chuyển bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt, đường sông, đường biển, đường hàng không. Nhưng thực tế cho thấy vận chuyển bằng đường biển là chiếm tỷ trọng lớn nhất. Đây là phương thức mà các doanh nghiệp lựa chọn để vận chuyển hàng hoá với số lượng lớn, có tuyến vận chuyển dài và là phương thức vận chuyển có phí rẻ tương đối so với các phương thức vận chuyển khác. Do đó, nhiều nước không tiếp giáp với biển cũng phải thông qua cảng của nước khác để vận chuyển hàng hoá bằng đường biển. Lý do ở đây là vì vận chuyển bằng đường biển có rất nhiều ưu điểm: Có thể vận chuyển được đa dạng hàng hoá, vận chuyển được khối lượng hàng hoá lớn mà các phương thức vận chuyển khác không đảm nhận được như hàng hoá siêu trường, siêu trọng. Nhìn chung năng lực chuyên chở của công cụ vận tải đường biển (tàu biển) không bị hạn chế như các công cụ vận tải của các phương thức vận tải khác; Trên một tuyến vận chuyển đường biển có thể tổ chức được nhiều chuyến tàu trong cùng một lúc cho cả hai chiều; Các tuyến đường biển được xác định dựa theo điều kiện tự nhiên trên biển nên việc xây dựng và bảo quản các tuyến đường không phải đầu tư nhiều vốn, vật liệu, sức lao động nên góp phần làm cho giá của phương thức vận chuyển này thấp hơn so với các phương thức khác; Vận chuyển bằng đường biển góp phần phát triển tốt mối quan hệ kinh tế đối ngoại, hợp tác giữa các nước, làm tăng thu ngoại tệ... Vì vậy, hoạt động vận chuyển bằng đường biển ngày càng quan trọng và phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, phương thức vận chuyển này cũng có một số nhược điểm sau: Vận chuyển bằng đường biển có thể gặp rất nhiều rủi ro do yếu tố tự nhiên, yếu tố kỹ thuật hoặc yếu tố con người, xã hội gây ra. Cụ thể: Do yếu tố tự nhiên Thời tiết, khí hậu trên biển ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình vận chuyển, các thiên tai bất ngờ như bão, sóng thần, lốc... có thể xảy ra bất cứ lúc nào đem lại những rủi ro không thể lường trước cho hành trình trên biển. Mặc dù khoa học kỹ thuật phát triển, con người có thể dự báo được thời tiết, hướng các dòng chảy… nhưng yếu tố tự nhiên không theo một quy luật nhất định nên xác suất rủi ro xảy ra vẫn rất cao. Do yếu tố kỹ thuật Hiện nay, máy móc càng ngày càng thay thế con người với độ chính xác và năng suất cao hơn... nhưng cũng không tránh khỏi trục trặc về kỹ thuật như trục trặc về con tàu, kỹ thuật dự báo thời tiết, các tín hiệu điều khiển từ đất liền... từ đó gây tổn thất trong quá trình vận chuyển. Do yếu tố xã hội, con người Hàng hoá có thể bị mất trộm, mất cắp, bị cướp, bị tổn thất do chiến tranh, đình công... Khoa học kỹ thuật ngày càng hiện đại, rất nhiều tàu có tốc lực cao nhưng trong vận chuyển hàng hoá thì hầu hết vẫn còn chậm, hành trình trên biển lại dài nên xác suất rủi ro tai nạn trên biển cao, mà việc ứng cứu rủi ro, tai nạn trên biển thường rất khó khăn. Hiện nay, mỗi chuyến tàu mang giá trị rất lớn bao gồm cả giá trị con tàu và giá trị hàng hoá. Do đó, nếu rủi ro xảy ra sẽ gây tổn thất rất lớn về tài sản, trách nhiệm và con người. Chủ phương tiện chịu trách nhiệm về hàng hoá trong quá trình vận chuyển, nhưng trách nhiệm này rất hạn chế về thời gian, phạm vi và mức độ. Trách nhiệm này phụ thuộc điều kiện giao hàng và hợp đồng vận chuyển. Có thể thấy rằng vận chuyển bằng đường biển có những nhược điểm như đã nêu nhưng đang ngày càng được khắc phục và hoàn thiện hơn. Bên cạnh đó vận chuyển bằng đường biển có nhiều ưu điểm và là phương thức vận chuyển quan trọng không thể thiếu trong thương mại quốc tế. 1.2. Đặc điểm của quá trình xuất - nhập khẩu và trách nhiệm của các bên liên quan: 1.2.1. Đặc điểm của quá trình xuất nhập khẩu hàng hoá: Việc XNK hàng hoá thường được thực hiện theo hợp đồng giữa người mua và người bán, nội dung hợp đồng quy định về số lượng, phẩm chất, ký mã hiệu, quy cách đóng gói, giá cả hàng hoá, trách nhiệm thuê phương tiện và trả cước phí, phí bảo hiểm, thủ tục và đồng tiền thanh toán... Trong quá trình XNK hàng hóa có sự chuyển giao quyền sở hữu lô hàng XNK từ người bán sang người mua. Hàng hoá XNK phải vận chuyển qua biên giới quốc gia nên luôn phải chịu sự kiểm soát của hải quan, kiểm dịch... theo quy định từng nước. Hiện nay, để được vận chuyển ra (hoặc vào) qua biên giới phải mua bảo hiểm theo tập quán thương mại quốc tế, người tham gia bảo hiểm có thể là người xuất khẩu hoặc người nhập khẩu. Nếu người xuất khẩu mua bảo hiểm thì sau đó phải chuyển nhượng lại cho người nhập khẩu để khi hàng về đến nước nhập nếu bị tổn thất có thể đòi công ty bảo hiểm bồi thường. Hàng hoá XNK thường được vận chuyển theo phương thức đa phương tiện, trong đó có tàu biển, xà lan, phương tiện vận chuyển đường bộ... Người vận chuyển hàng cũng chính là người giao hàng cho người mua. Quá trình XNK hàng hoá có liên quan nhiều bên, trong đó có 4 bên chủ yếu là: người bán, người mua, người bảo hiểm, người vận chuyển. 1.2.2. Trách nhiệm các bên liên quan: Hoạt động XNK hàng hoá thường được thực hiện theo 3 loại hợp đồng: Hợp đồng mua bán; Hợp đồng vận chuyển; HĐBH. Ba loại hợp đồng này là cơ sở pháp lý để phân định trách nhiệm của các bên liên quan, trách nhiệm này phụ thuộc điều kiện giao hàng của hợp đồng mua bán. Theo các điều kiện thương mại quốc tế “INCOTERMS 2000” (International Commercial terms) có 13 loại điều kiện giao hàng và được phân chia thành 4 nhóm như sau: Nhóm E: EXW (ex – work) giao hàng tại cơ sở của người bán. Nhóm F: nhóm cước vận chuyển chính chưa trả. Gồm: FCA (Free carrier) giao hàng cho người vận tải; FAS (Free alongside ship) giao hàng dọc mạn tàu; FOB (Free on board) giao hàng lên tàu. Nhóm C: nhóm cước vận chuyển chính đã trả. Gồm: CFR (Cost and freight) tiền hàng và cước phí; CIF ( Cost insurance freight) tiền hàng, phí bảo hiểm và cước phí; CPT (Carriage paid to...) cước trả tới...; CIP (Carriage and insurance paid to...) tiền cước và phí bảo hiểm trả tới... Nhóm D: người bán giao hàng tại nước người mua. Gồm: DAF (Delivered at frontier) giao hàng tại biên giới; DES (Delivered ex - ship) giao hàng tại tàu; DEQ (Delivered ex – quay) giao hàng tại cầu cảng; DDU (Delivered duty unpaid) giao hàng tại đích, chưa nộp thuế; DDP (Delivered duty paid) giao hàng tại đích, đã nộp thuế. Thực tế, hay sử dụng nhất là điều kiện FOB, điều kiện CFR và điều kiện CIF. Trong các điều kiện giao hàng thì ngoài giá hàng còn có cước phí vận chuyển và phí bảo hiểm tuỳ theo từng điều kiện cụ thể. Nói chung, trách nhiệm các bên liên quan được phân định như sau: Người bán (người xuất khẩu): Có trách nhiệm chuẩn bị hàng hoá theo đúng hợp đồng mua bán về số lượng, chất lượng, loại hàng, bao bì đóng gói, thời hạn tập kết hàng ở cảng, thủ tục hải quan, kiểm dịch... Nếu bán theo giá CIF, người bán phải mua bảo hiểm cho lô hàng, sau đó ký hậu vào đơn bảo hiểm để chuyển nhượng quyền bảo hiểm cho người mua. Người mua (người nhập khẩu): Có trách nhiệm nhận hàng từ người chuyên chở theo đúng hợp đồng vận chuyển và hợp đồng mua bán; lấy giấy chứng nhận kiểm đếm, biên bản kết toán giao nhận hàng với chủ tàu, biên bản hàng hoá tổn thất do tàu gây nên (nếu có). Nếu có sai lệch so với hợp đồng mua bán nhưng lại đúng hợp đồng vận chuyển thì người mua bảo lưu quyền khiếu nại đối với người bán. Nếu sai lệch so với hợp đồng vận chuyển thì người mua căn cứ vào mức độ tổn thất do tàu gây ra mà khiếu nại người vận chuyển. Ngoài ra, người mua còn có trách nhiệm mua bảo hiểm cho hàng hoá hoặc nhận chuyển nhượng lại từ người bán. Người vận chuyển: Có trách nhiệm chuẩn bị phương tiện vận chuyển theo đúng yêu cầu và kỹ thuật, đảm bảo chất lượng của phương tiện; giao nhận hàng đúng hợp đồng vận chuyển. Theo tập quán thương mại quốc tế, tàu chở hàng cũng phải mua bảo hiểm. Có trách nhiệm cấp vận đơn cho người gửi hàng. Có nhiều loại vận đơn nhưng đối với vận chuyển hàng hoá bằng đường biển quan tâm chủ yếu đến vận đơn hoàn hảo (clean B/L) và vận đơn không hoàn hảo (unclean B/L). Người bảo hiểm: Có trách nhiệm đối với hàng hoá được bảo hiểm như: kiểm kê chứng từ về hàng hoá, kiểm tra hành trình... Nếu có tổn thất thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm thì có trách nhiệm tiến hành giám định, bồi thường tổn thất và đòi người thứ 3 nếu họ gây ra tổn thất đó. 1.3. Sự cần thiết của bảo hiểm hàng hoá xuất - nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển: Như chúng ta đã biết, hàng hoá XNK thường được vận chuyển bằng đường biển, mà hành trình trên biển luôn có rất nhiều nguy hiểm tiềm ẩn. Các nguy hiểm đấy không phải chỉ đến từ biển, do thiên nhiên gây ra mà còn đến từ chính con người, từ những sự thiếu hiểu biết của con người hoặc từ những tham vọng xấu xa của con người… Tuy vậy, nếu có tổn thất xảy ra thì trách nhiệm của người chuyên chở rất hạn chế và việc khiếu nại đòi bồi thường của người mua hàng với người bán hoặc với người vận chuyển hoặc giữa ba bên thường rất khó khăn. Có rất nhiều cách để khắc phục khó khăn này như quy định cụ thể trong hợp đồng, có các giấy tờ đi kèm bắt buộc nếu những rủi ro xảy ra gây tổn thất về hàng hoá, về con người, trách nhiệm các bên trong từng trường hợp… Nhưng thực tế thường khác so với hợp đồng, mặt khác, quy định của từng bên riêng rẽ rất khác nhau thì sẽ khó thống nhất. Vì vậy, một yêu cầu thiết yếu đặt ra là cần phải có cơ quan trung gian và chuyên sâu đảm trách nhiệm vụ đề ra các quy định cụ thể, hợp lý. Do đó, bảo hiểm là hình thức trung gian tất yếu phù hợp. Phải luôn nhận thức đúng đắn mua bảo hiểm là để bảo vệ cho lợi ích của doanh nghiệp khi có tổn thất và tạo ra tâm lý an tâm trong kinh doanh. Bên cạnh đó, mua bảo hiểm cho hàng hoá XNK là một tập quán thương mại quốc tế. Tóm lại, bảo hiểm hàng hoá vận chuyển bằng đường biển là cần thiết. 2. Rủi ro và tổn thất trong bảo hiểm hàng hóa xuất – nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển: 2.1. Rủi ro hàng hải: 2.1.1 Định nghĩa: Rủi ro hàng hải là những rủi ro xảy ra trên biển do thiên tai, tai nạn bất ngờ làm hư hỏng hàng hoá và phương tiện chuyên chở. 2.1.2 Phân loại rủi ro: Căn cứ vào nguyên nhân ta phân ra các loại rủi ro do: Thiên tai (Act of God): là những hiện tượng tự nhiên mà con người không chi phối được. Tai nạn bất ngờ trên biển (peril of the sea/ accident of the sea): là những tai nạn xảy ra đối với con tàu ở ngoài biển. Rủi ro do các hành động chính trị xã hội hoặc do lỗi của người được bảo hiểm gây nên. Rủi ro do các hành động riêng lẻ của con người. Rủi ro do các nguyên nhân khác, thường là các rủi ro phụ (hàng hoá bị rách, vỡ, cong, vênh, mất mùi, lây hại…) Căn cứ vào nghiệp vụ bảo hiểm: Các rủi ro thông thường được bảo hiểm: là các rủi ro được bảo hiểm một cách bình thường theo những điều kiện bảo hiểm gốc. Gồm rủi ro chính và rủi ro phụ được trình bày như sau. Rủi ro chính: là rủi ro thường xuyên xảy ra và được bảo hiểm trong mọi điều kiện bảo hiểm. Bao gồm các rủi ro: Rủi ro mắc cạn (stranding): là hiện tượng tàu đi vào chỗ nước nông, đáy tàu chạm với đáy biển hoặc nằm trên một chướng ngại vật khác làm cho hành trình của tàu bị gián đoạn và muốn thoát được phải nhờ đến ngoại lực; rủi ro mắc cạn bao gồm cả rủi ro mắc kẹt. Rủi ro chìm đắm (sinking): là hiện tượng tàu hoặc phương tiện vận chuyển bị chìm hẳn xuống nước, đáy tàu chạm với đáy biển làm cho hành trình bị huỷ bỏ. Rủi ro cháy (Fire): là hiện tượng ô xy hoá hàng hoá hay vật thể khác trên tàu có toả nhiệt lượng cao. Cháy bình thường: do nguyên nhân từ bên ngoài hay do những nguyên nhân khách quan như thiên tai, sơ suất của người không phải người được bảo hiểm như buộc phải thiêu huỷ để tránh bị địch bắt hoặc tránh lây lan dịch bệnh… Cháy nội tỳ: do bản thân hàng hoá tự bốc cháy mà người bảo hiểm chứng minh được là do quá trình bốc xếp hàng hoá lên tàu không thích hợp hoặc do bản chất tự nhiên của hàng hoá. (Công ty bảo hiểm chỉ bồi thường cháy bình thường) Rủi ro đâm va (Collision): là hiện tượng phương tiện vận chuyển đâm hoặc va với bất kỳ vật nào ở bên ngoài trừ nước (bao gồm cả nước đá). Rủi ro vứt hoặc ném xuống biển (Jettision): là hành động vứt một phần hàng hoá hoặc trang thiết bị của tàu xuống biển nhằm mục đích cứu tàu và hành trình của tàu. Rủi ro mất tích (missing): là trường hợp tàu không đến được cảng như quy định của hợp đồng và sau một khoảng thời gian nhất định kể từ ngày hành trình bị mất tin tức về tàu và hàng hoá trên tàu thì coi như tàu mất tích tuỳ theo quy định từng nước. Pháp: 6 tháng đối với hành trình ngắn và 12 tháng đối với hành trình dài. Anh và các nước theo luật Anh: thời gian tuyên bố tàu mất tích bằng 3 lần hành trình nhưng không nhỏ hơn 2 tháng và không lớn hơn 6 tháng. Việt nam: thời gian tuyên bố tàu mất tích bằng 3 lần hành trình của tàu nhưng không nhỏ hơn 3 tháng. Các rủi ro phụ: là những rủi ro ít xảy ra, chỉ được bảo hiểm trong các điều kiện bảo hiểm rộng nhất: rách, vỡ, rỉ, bẹp, cong, vênh, hấp hơi, mất mùi, lây bẩn, lây bệnh, va đập vào hàng hoá khác, hành vi ác ý, trộm cắp, cướp, nước mưa, móc cẩu, giao thiếu hàng hoặc không giao hàng… Cụ thể: Hấp hơi: là sự thoát hơi nước từ bản thân hàng hoá, phương tiện chuyên chở hàng hoá lây lan sang khi hàng hoá được xếp trong hầm tàu, container thông gió kém… Lây hại: là hàng hoá bị hư hại kém phẩm chất từ hàng hoá khác hoặc phương tiện chuyên chở lây sang. Lây bẩn: là hàng hoá bị làm bẩn dẫn đến kém phẩm chất. Rỉ: là hàng hoá bằng kim loại bị hoen rỉ do lây hại, do nước mưa, nước biển hoặc từ rủi ro bảo hiểm khác đem lại. Móc cẩu: là sự thiếu hụt hàng hoá do quá trình móc cẩu trong khi xếp dỡ hàng hoá tại cảng gây nên làm mất nguyên đai nguyên kiện hay rách vỡ bao bì. Các rủi ro phải bảo hiểm riêng (rủi ro loại trừ tương đối): là những rủi ro loại trừ đối với các điều kiện bảo hiểm tiêu chuẩn, nếu muốn được bảo hiểm thì phải mua riêng: Rủi ro chiến tranh (War Risk - WA) Rủi ro đình công (SRCC - strike, riots & civil commodition) Rủi ro loại trừ (loại trừ tuyệt đối): là những rủi ro không được bảo hiểm đối với bảo hiểm hàng hải trong mọi trường hợp: Buôn lậu (Contraband) Lỗi của người được bảo hiểm (Insured’s fault) Tàu không đủ khả năng đi biển (Unseaworthiness) Tàu đi chệch hướng (Deviation) Nội tỳ (Inherent Vice) Ẩn tỳ (Latent Defect) Mất khả năng tài chính của chủ tàu 2.2. Tổn thất: 2.2.1 Khái niệm: Tổn thất là những hư hại, mất mát của đối tượng bảo hiểm do những rủi ro được bảo hiểm gây nên 2.2.2 Phân loại tổn thất: Căn cứ vào mức độ và quy mô tổn thất: Tổn thất bộ phận (partial loss): là những mất mát, hư hại một phần đối tượng bảo hiểm thuộc một HĐBH. Tổn thất toàn bộ (total loss): là sự mất mát hư hại 100% giá trị sử dụng của đối tượng bảo hiểm. Tổn thất toàn bộ thực tế (Actual Total Loss): là tổn thất do đối tượng bảo hiểm bị phá huỷ hoàn toàn, bị hư hỏng nghiêm trọng hoặc người được bảo hiểm bị tước hẳn quyền sở hữu đối với đối tượng bảo hiểm. Tổn thất toàn bộ ước tính (Constructive Total Loss): là những tổn thất xét thấy không sao tránh khỏi tổn thất toàn bộ thực tế hoặc những chi phí phải bỏ ra để sửa chữa khôi phục để đưa đối tượng bảo hiểm về đích bằng hoặc vượt quá trị giá của đối tượng bảo hiểm hoặc giá trị bảo hiểm. Hành động từ bỏ hàng: là hành động của người được bảo hiểm từ bỏ mọi quyền lợi của mình đối với hàng hoá cho người bảo hiểm trong trường hợp tổn thất toàn bộ ước tính để được bồi thường toàn bộ. Khi từ bỏ đối tượng bảo hiểm phải tuân theo nguyên tắc: Làm tuyên bố từ bỏ gửi cho công ty bảo hiểm (Notice of Abandonment); Khi từ bỏ đã được chấp nhận thì không thay đổi được nữa; Chỉ được từ bỏ khi đối tượng bảo hiểm còn ở dọc đường và chưa bị tổn thất toàn bộ thực tế. Căn cứ vào trách nhiệm và quyền lợi đối với tổn thất (tính chất của tổn thất): Tổn thất riêng (Particular average): là tổn thất của riêng từng quyền lợi bảo hiểm do thiên tai, tai nạn bất ngờ gây nên. Bảo hiểm bồi thường TTR thuộc rủi ro bảo hiểm và chi phí hợp lý phát sinh của vụ TTR (chi phí TTR); Trong bảo hiểm hàng hoá: chi phí TTR là những chi phí nhằm bảo tồn hàng hoá khỏi bị hư hại thêm hay giảm bớt hư hại khi xảy ra tổn thất thuộc rủi ro bảo hiểm trên hành trình; Trong bảo hiểm thân tàu: chi phí TTR gồm chi phí đã sửa chữa tàu và chi phí chưa sửa chữa tàu. Chi phí đã sửa chữa là chi phí để sửa chữa, thay thế tất cả những chỗ bị hỏng; Chi phí sửa chữa tạm thời là chi phí để sửa cho tàu đi được và sẽ được hoàn thiện sau; Chi phí sửa chữa chính thức: là chi phí sửa chữa, thay thế các bộ phận tổn thất đã xảy ra nhằm khôi phục lại giá trị ban đầu của con tàu trước khi có tai nạn tổn thất; Chi phí chưa sửa chữa: là số tiền hợp lý đối với việc giảm giá trị thân tàu, máy móc trang thiết bị do việc hư hỏng chưa sửa chữa gây ra. Tổn thất chung (General Average): Khái niệm: Tổn thất chung là những thiệt hại xảy ra do những chi phí và hy sinh đặc biệt được tiến hành một cách cố ý và hợp lý nhằm cứu tàu, hàng hoá và cước phí khỏi bị tai hoạ trong một hành trình chung trên biển. Muốn có TTC phải có hành động TTC: có và chỉ có hành động TTC khi và chỉ khi có một sự hy sinh