Đề tài Cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ ở Thái Lan 1997 - 1999

Trong thế kỷ XX, nhân loại đã từng trải qua những cuộc đại khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng như: cuộc khủng hoảng 1929 - 1933, cuộc khủng hoảng năng lượng 1973, cùng hàng trăm cuộc khủng hoảng lớn nhỏ ở cấp độ quốc gia và khu vực. Theo thống kê của IMF, chỉ tính riêng thời kỳ 1975 - 1996 đã có tới 116 vụ “đổ vỡ tiền tệ” ở các nước đang phát triển (đó là hiện tượng đồng bản tệ mất giá từ 25%/năm trở lên, đồng thời tỷ lệ mất giá đó lại cao hơn 10% so với sự mất giá của năm trước). Khủng hoảng kinh tế đã gây nên những hậu quả vô cùng nghiêm trọng đối với sự phát triển của các quốc gia dân tộc trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế và trở thành một trong những vấn đề toàn cầu. Sẵn sàng phòng ngừa cũng như đối phó với nguy cơ khủng hoảng để phát triển đi đôi với bền vững là một trong những mục tiêu thiên niên kỷ mà Liên Hợp Quốc và toàn nhân loại đang hướng tới. Cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ châu Á những năm cuối cùng của thế kỷ XX là một trong những biến động kinh tế nghiêm trọng nhất trong thời đại toàn cầu hoá. Phạm vi ảnh hưởng và mức độ thiệt hại về kinh tế của cuộc khủng hoảng này không kém gì so với một cuộc chiến tranh. Cuộc khủng hoảng bắt đầu xảy ra vào ngày 2 - 7 - 1997, đánh dấu bằng việc cơ quan tiền tệ Thái Lan tuyên bố thả nổi đồng Bạt. Điều này có nghĩa là sau nhiều năm đạt được tốc độ phát triển cao, nền kinh tế Thái Lan chính thức bước vào giai đoạn khủng hoảng trầm trọng. Từ lĩnh vực tài chính - tiền tệ, cuộc khủng hoảng lan sang toàn bộ nền kinh tế và tác động sâu sắc đến tình hình chính trị - xã hội, trở thành cuộc khủng hoảng “kép” trên cả hai lĩnh vực: kinh tế và chính trị. Mặc dù không phải là nước bị khủng hoảng nặng nề nhất (Inđônêxia bị thiệt hại nặng nhất) nhưng Thái Lan lại là “ngòi nổ” của cuộc khủng hoảng và từ nước này cuộc khủng hoảng lan truyền sang hầu khắp các nước châu Á. So với nhiều nước châu Á chịu tác động của cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ, cuộc khủng hoảng ở Thái Lan có nhiều điểm khác biệt, trong đó nguyên nhân chủ yếu nào dẫn đến cuộc khủng hoảng ở Thái Lan, tại sao cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ châu Á lại “bùng nổ” đầu tiên ở Thái Lan vẫn là những câu hỏi chưa có lời giải thoả đáng? Do đó, theo chúng tôi, việc tìm hiểu, nghiên cứu những vấn đề trên sẽ góp phần làm sáng tỏ cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ ở Thái Lan cũng như những biến động tiền tệ ở châu Á trong những năm cuối thế kỷ XX. Mặt khác, việc tìm hiểu nghiên cứu cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ châu Á nói chung và cuộc khủng hoảng tại Thái Lan nói riêng cũng có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam. Mặc dù Việt Nam nhìn chung ít chịu tác động từ cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ châu Á, tuy nhiên, trong thời gian diễn ra khủng hoảng, quan hệ đối tác kinh tế giữa hai nước Việt Nam và Thái Lan đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì thế, từ sự kiện này có thể rút ra nhiều bài học bổ ích đối với Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, nhất là trong bối cảnh Việt Nam vừa gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Đó là những bài học về tính phức tạp, phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hoá, bài học về phát triển và bền vững, về mô hình quản lý kinh tế, tài chính của các quốc gia trong quá trình hội nhập Là một trong những sự kiện tài chính gây chấn động dư luận quốc tế trong những năm cuối thế kỷ XX, do đó, ở Việt Nam, cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ châu Á (1997 – 1999) đã được đề cập rất nhiều trong các tài liệu, sách báo, các hội thảo chuyên đề, tuy nhiên mới chỉ dừng lại ở những bài viết, những công trình mang tính chất chuyên khảo về kinh tế - tài chính chứ chưa có những công trình nghiên cứu được tiếp cận từ góc độ sử học. Mặt khác, các công trình, bài viết trên chưa tập trung nghiên cứu một cách đầy đủ và sâu sắc cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ trong phạm vi một nước riêng biệt. Chính vì vậy, việc lựa chọn nghiên cứu vấn đề “Cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ ở Thái Lan” là một việc làm vừa có ý nghĩa khoa học vừa mang giá trị thực tiễn sâu sắc. Với những lý do trên, chúng tôi chọn vấn đề “Cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ ở Thái Lan 1997 - 1999” làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học của mình.