Đề tài Giải pháp để tạo ra hàng hoá cho thị trường chứng khoán

Lêi më ®Çu Sau cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ ViÖt Nam ®· cã nhiÒu thµnh c«ng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kÝnh tÕ cña m×nh.Cuéc c¶i c¸ch nµy ®· cã nh÷ng t¸c ®éng rÊt lín tíi toµn bé ®êi sèng kÝnh tÕ x· héi vµ t¹o ra nh÷ng chuyªn biÕn tÝch cùc trong nÒn kÝnh tÕ .ChÝnh v× vËy mµ ®· xuÊt hiÖn nh÷ng c¬ së v÷ng ch¾c vµ ngµy cµng lín m¹nh ®Ó h×nh thµnh thÞ tr­êng tµi chÝnh ,quan träng nhÊt lµ sù h×nh thµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam. C¸ch ®i tõng b­íc vµ chÝnh x¸c trªn con ®­êng ®Ó ®i tíi mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn lµ mét ®iÒu rÊt hoan nghªnh. TiÕn tr×nh c¶i c¸ch còng cho ra ®êi mét thÞ tr­êng tiÒn tÖ víi sù xuÊt hiÖn hµng lo¹t c¸c hîp t¸c x· tÝn dông, ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn, c«ng ty tµi chÝnh song song víi sù chuyÓn ®æi c¸c ng©n hµng quèc doanh trë thµnh nh÷ng ng©n hµng chuyªn doanh. Mét sè ng©n hµng liªn doanh víi n­íc ngoµi vµ chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi còng b¾t ®Çu ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. §iÒu nµy ®· chøng tá nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng t¨ng mµ ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p vµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó më réng viÖc huy ®éng vèn nh·n rçi c¶ cña khu vùc d©n c­ ë trong n­íc vµ cña n­íc ngoµi. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy vµo n¨m 1990, ViÖt Nam ®· ban hµnh ®¹o luËt vÒ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n vµ C«ng ty cæ phÇn. C¸c doanh nghiÖp theo m« h×nh cæ phÇn, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc: dÞch vô, th­¬ng m¹i, tµi chÝnh, ng©n hµng ®· ®­îc thµnh lËp. Thªm vµo ®ã tõ n¨m 1993 trë ®i, nhµ n­íc ViÖt Nam còng ®· thùc hiÖn réng r·i viÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc gÇn ®©y LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam còng ®­îc söa ®æi cho phÐp ng­êi n­íc ngoµi tham gia trùc tiÕp ®©ï t­ d­íi h×nh thøc gãp vèn cæ phÇn vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn t¹i ViÖt Nam. TÊt c¶ c¸c ®iÒu trªn nãi lªn mét thÞ tr­êng vèn mµ ®Ønh cao lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· cã c¬ së ®Ó h×nh thµnh t¹i ViÖt Nam. Sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam còng lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu. C¸ch thøc huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n rÊt thuËn tiÖn kh¾c phôc ®­îc nh÷ng nh­îc ®iÓm cña c¸c biÖn ph¸p huy ®éng vèn hiÖn nay. HiÖn t¹i c¸ch huy ®éng vèn cña ViÖt Nam hiÖn nay lµ ph¸t hµnh tÝn phiÕu, kú phiÕu kho b¹c vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm. Theo c¸ch huy ®éng vèn nµy, chØ khi ®Õn h¹n ng­êi së h÷u c¸c lo¹i kú phiÕu míi ®­îc thanh to¸n c¶ gèc vµ l·i, cßn ®èi víi ng­êi göi tiÒn tiÕt kiÖm nÕu rót tiÒn tr­íc thêi h¹n thanh to¸n, hä sÏ mÊt quyÒn ®­îc h­íng l·i. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay th× vÊn ®Ò ®Çu t­ vèn gÆp ph¶i khã kh¨n thùc sù. Sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n sÏ gi¶i quyÕt ®­îc c¸c trë ng¹i nãi trªn. Trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ng­êi thõa vèn (c¸c nhµ ®Çu t­ ) cã thÓ mua vµ b¸n chøng kho¸n bÊt kú lóc nµo hä muèn, kh«ng bÞ c©u nÖ vÒ thêi gian vµ kh«ng bÞ lµm phiÒn hµ, rµng buéc vÒ thñ tôc mua b¸n. ChÝnh nhê sù thuËn tiÖn vµ th«ng tho¸ng nµy mµ tõ l©u thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· trë thµnh m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn ®èi víi nh÷ng ng­êi cã vèn nhµn rçi, nh÷ng ng­êi kinh doanh chøng kho¸n. Th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n nhiÒu nuíc ®· huy ®éng ®­îc mét khèi l­îng lín vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ tËn dông ®­îc nguån vèn nhµn rçi trong n­íc bá vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó ®¸p øng nh÷ng nhu c©u trªn phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, ngµy 28/11/1996, Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· kú NghÞ ®Þnh 75/CP khai sinh ra Uû Ban chøng kho¸n Nhµ n­íc ViÖt Nam ( UBCKNN ) víi mong muèn thóc ®Èy sù ra ®êi cã trËt tù vµ cã hiÖu qu¶ cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ë ViÖt Nam. Sau mét thêi gian võa æn ®Þnh tæ chøc, võa tiÕn hµnh mét sè c«ng viÖc chuÈn bÞ, ngµy 25 th¸ng 8 n¨m 1997 t¹i Hµ Néi, Uû ban Chøng kho¸n Nhµ n­íc ®· chÝnh thøc lµm lÔ ra m¾t ( sau nay lµ ThÞ tr­êng Chøng kho¸n ViÖt Nam). Cïng víi sù chuÈn bÞ chÝnh thøc h×nh thµnh nµy viÖc t¹o ra c¸c hµng ho¸ l­u th«ng trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét tæ chøc míi nµy. Trong khu«n khæ b¶n ®Ò ¸n nµy, em xin tr×nh bµy vÒ vai trß cña thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ sù cÇn thiÕt cña viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n ë ViÖt Nam , ®Æc biÖt lµ mét sè biÖn ph¸p t¹o ra hµng ho¸ cho TTCK ViÖt Nam. PHÇN A VAI TRß CñA TTCK §èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ i. thÞ tr­êng chøng kho¸n - kh¸i niÖm vµ chøc n¨ng 1) Kh¸i niÖm ThÞ tr­êng chøng kho¸n(tiÕng Latinh- nghÜa lµ c¸i vÝ tiÒn) lµ n¬i mµ cung va cÇu cña c¸c lo¹i chøng kho¸n gÆp nhau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶, sè l­îng cña tõng lo¹i chøng kho¸n ®­îc giao dÞch trªn thÞ tr­êng. Víi c¸ch hiÓu nh­ vËy th× thÞ tr­êng chøng kho¸n bao gåm c¶ ho¹t ®éng mua b¸n trong së giao dÞch vµ ngoµi së giao dÞch, baogåm c¶ ho¹t ®éng mua b¸n chÝnh thøc vµ kh«ng chÝnh thøc. Nh­ vËy kh¸i niÖm thÞ tr­êng chøng kho¸n bao trïm lªn kh¸i niÖm së giao dÞch chõn kho¸n .Së giao dÞch chøng kho¸n th­êng g¾n víi mét ®Þa danh nµo ®ã nh­ New York, Tokyo, Lndon, Paris . . . Ngay tõ khi së giao dÞch chøng kho¸n ®Çu tiªn ®­îc thµnh lËp n¨m 1531 t¹i Anwerpen (BØ) t¹i toµ trô së cña nã ®· cã dßng ch÷ næi tiÕng "Phôc vô kh¸ch hµng tÊt c¶ c¸c d©n téc vµ tiÕng nãi kh¸c nhau". §iÒu ®ã mét phÇn nµo gi¶i thÝch ph¹m vi vµ quy m« ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n, nã kh«ng giíi h¹n trong mét kh«ng gian mµ ngµy tõ ®Çu nã ®· thÓ hiÖn tÝnh chÊt quèc tÕ. Víi sù thµnh lËp cña h·ng Hµ Lan-§«ng Ên n¨m 1602 së giao dÞch chøng kho¸n Amsterdam (Hµ Lan) ®­îc thµnh lËp, nã trë thµnh së giao dÞch chøng kho¸n quan träng nhÊt trªn thÕ giíi vµo thêi kú ®ã víi kü thuËt kinh doanh chøng khãan ë mét tr×nh ®é kh¸ cao. Sau ®ã c¸c së giao dÞch chøng kho¸n ®­îc thµnh lËp ë mét lo¹t n­íc nh­ §øc vµo cuèi thÕ kû 17, ë Anh vµ Mü thÕ kû 18, Thôy sÜ n¨m 1850, vµ ë NhËt b¶n n¨m 1878. Ngµy nay cã kho¶ng 160 së giao dÞch chøng kho¸n ë 55 n­íc t­ b¶n. C¸c së giao dÞch chøng kho¸n nµy ®Òu cã mèi liªn hÖ trùc tiÕp hoÆc gian tiÕp víi nhau bëi v× viÖc bu«n b¸n chøng kho¸n ®· tõng b­íc ®­îc quèc tÕ ho¸. Tuy cã së giao dÞch chøng kho¸n nh­ vËy, nh­ng chØ cã mét sè së giao dÞch chøng kho¸n nh­ New York, Tokyo, London, Frankfurt, Zurich vµ Paris. . . chiÕm vÞ trÝ quan träng nhÊt, ®Æc biÖt lµ së giao dÞch chøng kho¸n New York . Khi mét quèc gia bµn ®Õn viÖc thiÕt lËp thÞ tr­êng chøng kho¸n , chóng ta hiÓu ®ã lµ viÖc thiÕt lËp mét thÞ tr­êng chøng kho¸n cã tæ chøc (së giao dÞch chøng kho¸n). §ã lµ ly do ®Ó ng­êi ta ®ång nghÜa thÞ tr­êng chøng kho¸n víi Së Giao dÞch chøng kho¸n. NhiÒu ng­êi nghÜ r»ng Së Giao dÞc chøng kho¸n lµ n¬i mua vµo vµ b¸n ra c¸c lo¹i chøng kho¸n. Së Giao dÞch chøng kho¸n kh«ng ph¶i lµ c¬ quan së h÷u chøng kho¸n, do ®ã nã kh«ng mua vµo hoÆc b¸n ra bÊt cø mét lo¹i chøng kho¸n nµo c¶. Së Giao dÞch chøng kho¸n lµ n¬i gÆp gì c¸c nhµ m«i giíi chøng kho¸n, ®Ó th­¬ng l­îng ®Êu gi¸ mua b¸n chøng kho¸n, vµ lµ c¬ quan phôc vô cho ho¹t ®éng giao dÞch mua b¸n chøng kho¸n. Nh­ vËy sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· chøng tá sù cÇn thiÕt cña nã cho ®êi sèng kÝnh tÕ x· héi cña c¸c n­íc. 2) Chøc n¨ng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ThÞ tr­êng chøng kho¸n cã chøc n¨ng c¬ b¶n sau ®©y : - Thø nhÊt : TTCK ®­îc xem nh­ c¸c cÇu v« h×nh nèi liÒn gi÷a ng­êi thõa vèn vµ ng­êi thiÕu vèn, ®Ó hä gióp ®ì nhau th«ng qua viÖc mua b¸n cæ phiÕu, hay nãi c¸ch kh¸c, thÞ tr­êng chøng kho¸n sinh ra ®Ó huy ®éng vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ, bá vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gi¶m thÊt nghiÖp, gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng d©n c­, æn ®Þnh x· héi. - Thø hai : TTCK ®ãng vai trß tù ®éng ®iÒu hoµ vèn gi÷a n¬i thõa sang n¬i thiÕu vèn. V× vËy, nã gãp phÇn giao l­u vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Møc ®é ®iÒu hoµ nµy phô thuéc vµo quy m« ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. Ch¼ng h¹n, nh÷ng thÞ tr­êng chøng kho¸n lín nh­ London, New York, Paris, Tokyo v.v . . . th× ph¹m vi ¶nh h­ëng cña nã v­ît ra ngoµi khu«n khæ quèc gia v× ®©y lµ nh÷ng thÞ tr­êng chøng kho¸n tõ l©u ®­îc xÕp vµo lo¹i ho¹t ®éng cã t©m cì quèc tÕ. Cho nªn biÕn ®éng cña thÞ tr­êng nµy kh«ng nh÷ng t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi nÒn kinh tÕ cña b¶n th©n n­íc së t¹i mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn thÞ tr­êng chøng kho¸n n­íc kh¸c. - Thø ba : TTCK b¶o ®¶m th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi (cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n) vÒ t×nh h×nh cung - cÇu, thÞ gi¸ cña tõng lo¹i chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng m×nh vµ trªn c¸c thÞ tr­êng chøng kho¸n h÷u quan. - Thø t­ : TTCK b¶o ®¶m cho c¸c lo¹i chøng kho¸n ®­îc phÐp l­u hµnh cã n¬i mua b¸n thuËn tiÖn theo quy luËt cung - cÇu, nh­ mäi hµng ho¸ kh¸c. Tuy nhiªn, gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n kh«ng cßn do cung cÇu trªn thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh n÷a mµ do sù bïng næ cña cuéc c¸ch m¹ng th«ng tin vµ viÔn th«ng nªn gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i chøng kho¸n do cung cÇu trªn nhiÒu thÞ tr­êng chøng kho¸n h÷u quan quyÕt ®Þnh. V× vËy thÞ gi¸ cña cïng mét lo¹i chøng kho¸n trªn c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau kh«ng chªnh lÖch nhau nhiÒu l¾m, do ®ã lµm gi¶m sù di chuyÓn chøng kho¸n gi÷a c¸c thÞ tr­êng. Tãm l¹i, thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng lÊp ®i hè ng¨n c¸ch gi÷a cung vµ cÇu vÒ vèn, gi÷a ng­êi mua vµ b¸n chøng kho¸n. §Æc biÖt thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vay vèn dµi h¹n trong nÒn kinh tÕ v× c¸c chøng kho¸n dµi h¹n vÉn ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ ng¾n h¹n mua, khi cÇn tiÒn hä cã thÓ b¸n c¸c chøng kho¸n ®ã trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. Nh­ vËy thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· ®¸p øng ®­îc ®ång thêi nhiÒu yªu cÇu tån t¹i trong nÒn kimh tÕ. II. VAI TRß CñA THÞ TR­êng chøng kho¸n Sù t¹o lËp vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n cã ý nghÜa rÊt quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Nã lµ kªnh bæ sung c¸c nguån vèn trung vµ dµi hµn cho Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp. Nã lµ yªu tè h¹ tÇng quan träng nhÊt, mét c«ng cô cã rÊt nhiÒu lîi thÓ. ChÝnh v× vËy, ë hÇu hÕt c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Òu tån t¹i mét thÞ tr­êng chøng kho¸n víi c¸c vai trß chñ yÕu sau ®©y : 1). T¹o vèn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, kh«ng cã kh¸i niÖm vÒ giao l­u vèn vµ còng kh«ng t¹o ra nhu cÇu vÒ tiÒn vµ vèn ®Ó ®Çu t­ cho s¶n xuÊt kinh doanh. NÒn kinh tÕ cña c¬ chÕ nµy lµ nÒn kinh tÕ gÇn nh­ ®¬n nhÊt, chØ tån t¹i chñ yÕu kinh tÕ quèc doanh ho¹t ®éng theo sù chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña nhµ n­ãc. Nhµ n­íc giao chØ tiªu cho c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh , xÝ nghiÖp nµy lµm ra s¶n phÈm giao cho th­¬ng nghiÖp quèc doanh lµ hoµn toµn kÕ ho¹ch. Bªn c¹nh ®ã, c¬ chÕ ph©n phèi b×nh qu©n theo gi¸ c¶ bao cÊp cho c¶ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng ®· lµm tª liÖt c¸c chøc n¨ng cña ®ång tiÒn, ph¸ vì mèi quan hÖ cung cÇu vµ quy luËt gi¸ trÞ. Trªn thùc tÕ, ®ång tiÒn trong kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc b¶n chÊt cña sù vËn ®éng kinh tÕ x· héi. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, xÝ nghiÖp quèc doanh chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh, mäi vÊn ®Ò vÒ vèn ®­îc thay ®æi sù ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng víi tù chñ tµi chÝnh trong khu vùc kinh tÕ quèc doanh ®· thùc sù t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. ë ®©y, nhu cÇu giao l­u vèn ®· xuÊt hiÖn, ph¶n ¸nh quan hÖ cung cÇu vµ quy luËt gi¸ trÞ. Nhu cÇu nµy b¾t nguån tõ hai phÝa: phÝa nh÷ng ng­êi cÇn vèn vµ phÝa nh÷ng ng­êi cã vèn. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, kh«ng chØ bao gåm mèi quan hÖ cung cÇu hµng hãa, mµ ®· xuÊt hiÖn vµ ngay cµng ph¸t triÓn quan hÖ vÒ tiÒn vµ vèn. Quan hÖ nµy tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn nhu cÇu vËn ®éng vèn tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu. Sù vËn ®éng nµy phô thuéc vµo nhÞp ®é t¨ng tr­ëng s¶n xuÊt vµ sù ph¸t triÓn cña nhu cÇu ®Çu t­, bao trïm toµn bé nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, yªu cÇu vËn ®éng cña tiÒn vèn lµ hÕt søc phøc t¹p, ®a d¹ng vµ phong phó. §Ó tho¶ m·n nhu cÇu nµy, ph¶i cã mét hÖ thèng c¸c tæ chøc tµi chÝnh øng víi c¸c c«ng cô thuËn lîi nhÊt ®Ó thùc hiÖn giao l­u vèn nãi trªn, ®ã lµ c¸c lo¹i chøng kho¸n. ThÞ tr­êng vèn ®Ønh cao lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ n¬i t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó dung hoµ c¸c lîi Ých kÝnh tÕ kh¸c nhau cña c¸c thµnh viªn c¸c nhau trªn thÞ tr­êng th«ng qua mét c¬ chÕ ho¹t ®éng hîp ph¸p nh»m h¹n chÕ nh÷ng rñi ro. ThÞ tr­êng chøng kho¸n, nh­ mét trung t©m thu gom nguån vèn tiÕt tiÖm lín nhá cña tõng hé d©n c­, nh­ mét nam ch©m cùc m¹nh thu hót nguån vèn to lín tõ n­íc ngoµi, thu hót nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi tõ c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tµi chÝnh , chÝnh phñ t¹o thµnh mét nguån vèn khæng lå tµi trî cho nÒn kinh tÕ, mµ c¸c ph­¬ng thøc kh¸c kh«ng thÓ lµm ®­îc. Nã t¹o ra c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh vµ thu ®­îc lîi nhuËn nhiÒu h¬n, ®ång thêi nã gãp phÇn quan träng trong viÖc kÝch thÝch c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n b»ng c¸ch võa s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa võa mua b¸n chøng kho¸n t¹o thªm lîi nhuËn. Nã gióp nhµ n­íc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu hôt ng©n s¸ch trªn thÞ tr­êng tr¸i phiÕu, cã thªm vèn ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Nã còng trùc tiÕp c¸i thiÖn møc sèng cña ng­êi tiªu dïng b»ng c¸ch gióp hä chän thêi ®iÓm cho viÖc mua s¾m cña hä tèt h¬n. 2) C«ng cô ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh nÒn kinh tÕ ThÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh cùc kú m¹nh trong sù ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh nÒn kinh tÕ, bëi v× nã cã nh÷ng vai trß sau ®©y : _ Gióp nhµ n­íc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ : BÊt kú mét nhµ n­íc nµo còng cã nhiÖm vô æn ®Þnh vµ phat triÓn kinh tÕ. Nguån kinh phÝ ®Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nµy ®­îc lÊy tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. Ng©n s¸ch nhµ n­íc cµng lín th× c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cµng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®¹t ®­îc thµnh c«ng. Nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ thuÕ. Nh­ng th«ng th­êng, thuÕ kh«ng ®ñ ®Ó cho chÝnh phñ chi tiªu v× vËy cÇn thªm c¸c kho¶n thu phô kh¸c ®ã lµ tõ c¸c kú phiÕu, tÝn phiÕu kho b¹c. XÐt vÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ, ®ã lµ biÖn ph¸p tÝch cùc. Nhµ n­íc kh«ng ph¶i th«ng qua Ng©n hµng trung ­¬ng ®Ó ph¸t hµnh thªm tiÒn mÆt mµ ph¸t hµnh kú phiÕu vay vèn trong d©n c­ cho nªn l­îng tiÒn mÆt trong d©n c­ kh«ng t¨ng lªn vµ kh«ng g©y nªn l¹m ph¸t. HiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c n­íc, nhµ n­íc ph¸t hµnh kú phiÕu th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n. Kh«ng cã thÞ tr­êng chøng kho¸n th× nhµ n­íc vÉn ph¸t hµnh ®­îc kú phiÕu. Nh­ng cã thÞ tr­êng chøng kho¸n th× nhµ n­íc b¸n ®­îc mét c¸ch dÔ dµng. V× kú phiÕu cña nhµ n­íc còng lµ mét lo¹i chøng kho¸n chuyÓn nh­îng ®­îc vµ cã thÓ mua b¸n trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. V× vËy thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mét c«ng cô h÷u hiÖn gióp nhµ n­íc trong viÖc huy ®éng vèn cho viÖc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. _ §iÒu tiÕt vèn ®Çu t­ : + TTCK lµ c«ng cô thu hót vµ kiÓm so¸t vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi : thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ c«ng cô cho phÐp võa thu hót, võa kiÓm so¸t vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mét c¸ch tèt nhÊt, v× nã ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c c«ng khai. NghÜa lµ mäi ®èi t­îng tham gia mua b¸n chøng kho¸n ph¶i c«ng khai hãa vµ cËp nhËt hãa toµn bé nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn gi¸ trÞ chøng kho¸n, vµ c«ng khai kh¶ n¨ng tµi chÝnh trong c¸c giao dÞch mua b¸n chøng kho¸n. Nh­ vËy, cã thÞ tr­êng chøng kho¸n sÏ kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin hoÆc th«ng tin kh«ng trung thùc, thiÕu chÝnh x¸c. §Çu t­ qua thÞ tr­êng chøng kho¸n, tøc lµ ®Çu t­ mua b¸n chøng kho¸n t¹i mét thÞ tr­êng chøng kho¸n cã tæ chøc. Trong mçi lo¹i chøng kho¸n theo luËt ®Þnh sÏ cã mét phÇn b¸n cho ng­êi n­íc ngoµi. §ã lµ sù khèng chÕ ë c¸c møc t­¬ng tù cho tõng ngµnh kinh tÕ, quyÒn kiÓm so¸t c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lu«n lu«n thuéc vÒ n­íc së t¹i. §ã lµ ­u ®iÓm c¬ b¶n cña ph­¬ng thøc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng ®èi víi nhµ n­íc trong viÖc æn ®Þnh nÒn kinh tÕ tr¸nh sù lÖ thuéc vÒ kinh tÕ vµo c¸c nhµ t­ b¶n n­íc ngoµi. + TTCK l­u ®éng hãa mäi nguån vèn trong n­íc : c¸c cæ phiÕu, tr¸i phiÕu t­¬ng tr­ng cho mét sè vèn ®Çu t­ ®­îc mua ®i b¸n l¹i trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n nh­ mét thø hµng hãa. Ng­êi cã vèn (cã cæ phiÕu, tr¸i phiÕu) kh«ng sî vèn m×nh bÞ ch«n v× bÊt c­ khi nµo cÇn hä cã thÓ b¸n l¹i c¸c cæ phiÕu, tr¸i phiÕu nµy trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n, ®Ó mua l¹i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu kh¸c, nhê vËy sinh ho¹t kinh tÕ thªm s«i ®éng. Víi mét thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng tèt, c¸c nhµ doanh nghiÖp s½n sµng bá vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn kü nghÖ, lµm cho mäi nguån vèn ®­îc l­u ®éng hãa. §èi víi nh÷ng ng­êi cã vèn tiÕt kiÖm nhá còng cã thÓ mua ®­îc chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n, mµ kh«ng sî bÞ kÑt tiÒn, v× ngay khi cÇn hä cã thÓ b¸n sè chøng kho¸n ®ã ngay. Mét khi viÖc ®Çu t­ vµo c¸c doanh nghiÖp cã lîi ®èi víi c¸c tÇng líp ®©n chóng, th× qua thÞ tr­êng chøng kho¸n c¸c mãn tiÒn tiÕt kiÖm lín nhá ®Òu s½n sµng tõ bá sù bÊt ®éng hãa, chÊp nhËn vµo qu¸ tr×nh ®Çu t­. _ Kh¾c phôc chu kú kinh doanh : + ThÞ tr­êng chøng kho¸n lµm gi¶m ¸p lùc l¹m ph¸t : L¹m ph¸t lu«n lµ nguy c¬ ®e do¹ sù t¨ng tr­ëng æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ.ThÞ tr­êng chøng kho¸n hç trî cho hÖ thèng ng©n hµng ®Æc biÖt lµ Nh©n hµng trung ­¬ng trong viÖc gi¶m ¸p lùc l¹m ph¸t. Khi xuÊt hiÖn hiÖn t­îng l¹m ph¸t, Ng©n hµng trung ­¬ng sÏ ®­a ra b¸n c¸c lo¹i kú phiÕu trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n víi l·i suÊt cao ®Ó thu hót bít sè tiÒn ®ang l­u th«ng vÒ vµ lµm gi¶m ¸p lùc l¹m ph¸t. ThÞ tr­êng chøng kho¸n còng ng¨n chÆn viÖc chuyÓn ho¸ vèn qu¸ møc trong nÒn kinh tÕ. §ã lµ khi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cho c¸c c«ng ty vay nh­ng kh«ng thu håi ®­îc do mét sè c«ng ty lµm ¨n thu alç, sè tiÒn nµy n»m l¹i trong l­u th«ng lµm t¨ng l­îng vèn l­u hµnh. Do ®ã hÖ th«ng ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ h¹n chÕ cho vay ®èi víi nh÷ng dù ¸n cã kh¶ n¨ng sinh lêi thÊp. Trong khi ®ã, thÞ tr­êng chøng kho¸n sÏ bï vµo kho¶n thiÕu hôt nµy vµ g©y ¸p lùc ®Ó c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Nh­ vËy, thÞ tr­êng chøng kho¸n còng gióp lµm gi¶m nguy c¬ l¹m ph¸t. + Kh¾c phôc tÝnh tr¹ng suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ : Nh­ chóng ta ®· biÕt khi nÒn kinh tÕ ®ang trong tÝnh tr¹ng suy tho¸i , ®ã lµ tæng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong nÒn kinh tÕ gi¶m ®i. Nã ¶nh h­ëng mét c¸ch m¹nh mÏ vµ trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ tÊt c¶ chóng ta nh­ khi s¶n phÈm sôt gi¶m th× ®Ó t×m ®­îc mét viÖc lµm tèt lµ rÊt khã kh¨n. §Ó kh«i phôc vÊn ®Ò nµy mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖn lµ më réng ®Çu t­ s¶n xuÊt(cung t¹o ra c©u). Nãi ®Õn ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt ph¶i n¸i ®Õn vèn mµ trong ®ã thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mät tæ chøc tµi chÝnh huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶ nhÊt. Th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n c¸c doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng ®­îc vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc tr¸i phiÕu b¸n ra ®Ó më réng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi chÝnh phñ cã thÓ mua c¸c lo¹i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ®Ó t¹o vèn cho viÖc ®Èy m¹nh më réng s¶n xuÊt t¨ng s¶n phÈm cho nÒn kinh tÕ. Khi ®ã nÒn kinh tÕ sÏ ®­îc kh«i phôc l¹i. _ Thóc ®Èy hiÖu qu¶ kinh tÕ : ThÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mét c«ng cô tuyÖt vêi cho c¸c nhµ kinh doanh cã thÓ vay vèn ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt nh­ng còng ®ßi hái rÊt cao ë hä. Ban qu¶n trÞ thÞ tr­êng chøng kho¸n chØ cho phÐp cæ phiÕu, tr¸i phiÕu cña c¸c c«ng ty cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh­ : kinh doanh hîp ph¸p, tµi chÝnh lµnh m¹nh, cã doanh lîi . . . ®­îc l­u hµnh trªn thÞ tr­ßng vµ c«ng chóng chØ mua cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty thµnh ®¹t. Thªm vµo ®ã, luËt lÔ thÞ tr­êng chøng kho¸n b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp cã chøng kho¸n l­u hµnh trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¶i c«ng bè c«ng khai c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕt qu¶ kinh doanh qua ®ã c«ng chóng cã c¬ héi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. NÕu mét c«ng ty lµm ¨n cã l·i, thÞ gi¸ chøng kho¸n cña nã sÏ t¨ng trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ c«ng ty cã thÓ dÔ dµng vay thªm vèn ®Ó më réng kinh doanh. NÕu mét c«ng ty lµm ¨n thua lç, gi¸ chøng kho¸n cña nã trªn thÞ tr­êng sÏ gi¶m v× tÊt c¶ nh÷ng ng­êi së h÷u chøng kho¸n cña c«ng ty nµy sÏ ®ång lo¹t b¸n chøng kho¸n ra thÞ tr­êng chøng kho¸n. ViÖc nµy lµm cho tæng sè vèn cña c«ng ty gi¶m sót, c«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng thµnh to¸n c¸c kho¸n nî ®Õn h¹n vµ dÉn tíi ph¸ s¶n. Do ®ã, thÞ tr­êng chøng kho¸n g©y ¸p lùc rÊt lín buéc c¸c c«ng ty cã chøng kho¸n l­u hµnh trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¶i lµm ¨n cã l·i. V× cã nh­ vËy c¸c c«ng ty míi cã c¬ héi ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn mµ nhê ®ã toµn bé nÒn kinh tÕ x· héi sÏ tèt h¬n. Tãm l¹i, chóng ta thÊy thÞ tr­êng chøng kho¸n ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ. Nã lµ mét c«ng cô kinh tÕ nhê ®ã ng­êi ta cã thÓ huy ®éng ®­îc nh÷ng nguån vèn kh¸c nhau cho ®Çu t­, lµ mét c«ng cô ®Ó ph¸t triÓn vµ æn ®inh nÒn kin