Đề tài Giải pháp liên quan đến cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam

MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU 3 NỘI DUNG 4 I. Tình hình giá cổ phiếu ở Việt Nam trong thời gian qua 4 1) Giai đoạn từ 24/6/2006 đến 12/3/2007 4 2) Giai đoạn 13/3/2007 đến 23/4/2007 5 3) Giai đoạn từ 24/4/2007 đến nay 5 II. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu ở thị trường Việt Nam. 6 1. Các yếu tố kinh tế 6 a) Tăng trưởng kinh tế 6 b) Quan hệ cung cầu 7 c) Hoạt động sản xuất kinh doanh và thu nhập của các doanh nghiệp 11 d) Cổ tức 11 e) Lãi suất 14 f) Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO 15 2. Yếu tố phi kinh tế 16 a) Yếu tố chính trị 16 b) Yếu tố văn hoá 16 c) Yếu tố thị trường 18 III. Giải pháp liên quan đến cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam 20 1. Giải pháp vĩ mô 20 2. Giải pháp vi mô 20 PHẦN KẾT 22 PHẦN MỞ ĐẦU Như rất nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian qua đã có những bước phát triển nhanh chóng và vượt bậc.Tuy mới đang ở trong giai đoạn đầu của sự phát triển này nhưng Việt nam đã đạt được những con số rất ấn tượng: năm 2006 tăng 135% và đầu năm 2007 là 40%. Trước sự phát triển quá nóng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2006 mà rất nhiều chuyên gia và tổ chức kinh tế cảnh báo, thị trường chứng khoán Việt Nam đã bắt đầu có những phiên điều chỉnh giảm để giảm bớt sức nóng của thị trường. Chỉ số Vn-index đã xướng dưới ngưỡng 1000 điểm. Giai đoạn tháng 4 có thể coi là giai đoạn điều chỉnh thị trường chứng khoán sâu nhất trong thời gian qua. Trong những ngày đầu tháng 5 thị trường đã có những bước khởi sắc đáng kể, chỉ số Vn_index lại trở lại được ngưỡng 1000 điểm. Như chúng ta có thể thấy chỉ trong một thời gian rất ngắn mà thị trường chứng khoán Việt Nam đã có rất nhiều biến động. Theo đó, giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán cũng đã có những sự tăng giảm đáng kể. Giá cổ phiếu của Việt nam trong thời gian qua đã chịu tác động của rất nhiều nhân tố, cả nhân tố kinh tế lẫn những nhân tố phi kinh tế. Việc nghiên cứu những nhân tố tác động tới giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian qua là hết sức quan trọng, nó cho chúng ta có những cái nhìn chính xác nhất về những biến động về giá cổ phiếu trong thời gian qua, đồng thời có được căn cứ chính xác dự báo về giá cổ phiếu trong thời gian tới và những nhân tố có ảnh hưởng quyết định tới giá cổ phiếu trong thời gian sắp tới. NỘI DUNG I. Tình hình giá cổ phiếu ở Việt Nam trong thời gian qua Trước hết ta xem biểu đồ sau để có thể thấy được sự biến động của chỉ số VN-index trong thời gian gần đây: Biến động của chỉ số Vn_index từ 26/1/2007 đến 11/5/2007 Như chúng ta đã biết chỉ số Vn_index phản ánh giá trung bình của các cổ phiếu được giao dịch trên toàn thị trường. Có thể tạm chia sự biến động của chỉ số này trong thời gian qua ra làm 3 giai đoạn: 1) Giai đoạn từ 24/6/2006 đến 12/3/2007 Giai đoạn này có thể nói là giai đoạn nóng nhất trên thị trường chứng khoán Viêt. Nam tính cho đến thời điểm này. Bắt đầu từ cuối giai đoạn điều chỉnh giảm vào tháng 3, tháng 4/2006, VN-Index tăng đột biến 229% trong vòng 11 tháng (trong khi những thị trường chứng khoán truyền thống của thế giới như New York, Tokyo cũng chỉ đạt đến 20% trong 2-3 năm) và nhìn chung toàn cảnh thị trường thời gian này là sự tăng giá hầu hết các cổ phiếu diễn ra rất đều đặn, không phải do năng lực sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp loại đã lên sàn và loại sắp lên sàn được cải thiện đáng kể, mà nó được quyết định bằng khối lượng giao dịch mua – bán khổng lồ về số lượng cổ phiếu và giá trị cổ phiếu tăng nhanh qua từng tháng. Đánh giá về diễn biến của thị trường thời gian này, ý kiến chung của các chuyên gia cho rằng, mặc dù đã đạt được những kết quả khá ấn tượng và được xem là thị trường chứng khoán hấp dẫn nhất thế giới năm 2006, nhưng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn khá thất thường, chưa thể coi là thước đo của nền kinh tế và chưa là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của các doanh nghiệp. Theo Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Bảo, Vụ trưởng-Vụ chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước), yếu tố “bong bóng” trên thị trường thể hiện rất rõ ở chỉ số P/E (giá/thu nhập) bình quân hiện nay đang vượt xa mức an toàn thông thường.Cho đến cuối quý 1/2007, chỉ số P/E bình quân tại thị trường HoSTC là 45,10 còn tại HaSTC là 28,40 mà mức an toàn chỉ là từ 10-17.Giai đoạn n ày có thể thấy quan hệ cung cầu chứng khoán mất cân đối nghiêm trọng và tâm lý đầu tư ngắn hạn theo kiểu “bầy đàn” đã khiến cho thị trường phát triển chưa thực sự vững chắc. Gi á các cổ phiếu đồng loạt tăng cao trong giai đoạn này, nhiều cổ phiếu đã vượt xa giá trị thực của nó. Chỉ số VN-Index tăng cao đột biến do các yếu tố không gắn với kết quả kinh doanh hiện tại và triển vọng tương lai của doanh nghiệp niêm yết đồng thời tạo ra nguy cơ sụt giá cổ phiếu nhanh. 2) Giai đoạn 13/3/2007 đến 23/4/2007: Nhiều chuyên gia chứng khoán cho rằng chứng khoán Việt Nam giai đoạn này đang điều chỉnh sau một thời dài tăng “nóng”. từ gần 1200 điểm đến nay, chỉ số Vn- index chỉ còn 905 điểm, một múc thấp kỉ lục trong thời gian nóng vừa qua. Những nhà đầu tư “yếu bóng vía” đã và đang bắt đầu bán tháo cổ phiếu, do lo sợ chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục mất điểm nữa. Do vậy giá cổ phiếu nhìn chung tên toàn thị trường trong giai đoạn này giảm mạnh. K ể cảnh ững cổ phiếu là các blue-chip cũng giảm rất mạnh. tiêu biểu là FPT, SAM, REE… Nhiều nhà đầu tư đã phản ứng trong hoạt động giao dịch trên thị trường, điều đó đã tác động mạnh đến chuyện mua bán chứng khoán, cũng là lý do khiến chỉ số chứng khoán Việt Nam mất một số điểm khá lớn trong thời gian này, sau nhiều phiên điều chỉnh rất ít. Một số chuyên gia khác cũng đưa ra nhận định rằng thị trường đang có bàn tay can thiệp của nhà đầu tư nước ngoài. Giám đốc một công ty chứng khoán cho rằng thời gian qua các nhà đầu tư nước ngoài bị “rớt” trong các cuộc đấu giá cổ phần do giá đấu bình quân bị đẩy lên quá cao. 3) Giai đoạn từ 24/4/2007 đến nay Với một khoảng thời gian phục hồi đã tương đối dài, có nhiều lý do để tin rằng thị trường sẽ tiếp tục tăng. Nhiều người tin rằng "giai đọan đáy" của thị trường chứng khoán đã qua. Cơ bản nhất có lẽ là thị trường đã điều chỉnh khá sâu trong thời gian vừa qua và ngược chiều với cả các thông tin về kinh tế vĩ mô, cũng như thông tin hoạt động vi mô tại các doanh nghiệp. Sự điều chỉnh giảm sâu của thị trường thời gian vừa qua nói chung đã không phản ánh đúng sức tăng trưởng và hoạt động hiệu quả của các doanh nghiệp với một loạt báo cáo tài chính với những kết quả rất tốt. Tất nhiên sai lầm lớn nhất sẽ là đánh giá xu hướng của TTCK bằng xu hướng của tình hình kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, khi thị trường phục hồi thì đây lại là những thông tin mang lại sự ủng hộ bền vững cho xu hướng tăng trở lại. Theo thống kê của Trung tâm Giao dịch Chứng khoán TPHCM, phiên 11/5 ghi nhận sự tăng giá trở lại của 62 mã chứng khoán (trong đó có 1 chứng chỉ quỹ), 27 mã đứng giá và chỉ có 20 mã giảm giá. Cổ phiếu blue-chips dẫn đầu thị trường về mức lên điểm, cùng với khối lượng và giá trị giao dịch nhích lên khá lớn so với phiên hôm qua đã giúp VN-Index ghi thêm được gần 20 điểm, đạt mức 1039,63 điểm. Như vậy, kể từ phiên giao dịch ngày 15/4 đến nay, VN-Index đã trải qua 9 phiên tăng giá liên tiếp. Trong 9 phiên này, có lúc VN-Index ghi điểm mạnh mẽ (như phiên của ngày 7 và 8/5), có lúc chững lại với giao dịch cầm chừng (phiên ngày 10/5).Xem xét diễn biến trên thị trường th ơ ời gian này có thể thấy, nhóm cổ phiếu blue-chips lại có một phiên tăng giá mạnh. Trong top 5 mã cổ phiếu tăng giá mạnh nhất, ngoại trừ PVD, 4 mã còn lại đều đạt mức tăng trần. BMC lập kỉ lục mới khi tăng tới 30.000đ, lên mức giá 635.000đ/cp; FPT tăng 26.000đ, lên 551.000đ/cp; SJS tăng 15.000đ, lên 330.000đ/cp; PVD tăng 9.000đ, lên 243.000đ/cp; NAV tăng 8.000đ, lên 180.000đ/cp. Nằm trong top 5 mã cổ phiếu giảm giá nhiều nhất phiên, ngoại trừ SSC giảm tới 45.000đ (tương ứng 57,69%), xuống mức giá 78.000đ/cp do rơi vào ngày giao dịch không hưởng quyền; 4 mã còn lại chỉ giảm nhẹ. VNM giảm 4.000đ, xuống 188.000đ/cp; VIS giảm 2.500đ, xuống 50.000đ/cp; IMP và KDC cùng giảm 2.000đ, rơi xuống các mức giá 108.000đ/cp và 186.000đ/cp. Một cái nhìn lạc quan sẽ cho phép trông đợi rằng thị trường sẽ tăng. Nhưng như nhiều người phán đoán, quá trình này sẽ chọn lọc hơn. Dự đoán thời gian tới sẽ có sự tăng tốc của thị trường cổ phiếu, nhưng sự tăng giá sẽ không đều khắp với tất cả các loại cổ phiếu như giai đoạn trước, hoặc ít nhất cũng không xảy ra sớm. Sự tăng giá sẽ diễn ra mạnh mẽ và tập trung vào những công ty tạo dựng được hình ảnh rõ rệt về sự tăng trưởng của mình. II. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu ở thị trường Việt Nam. Có rất nhiều yếu tố tác động đến thị trường chứng khoán nói chung và giá cổ phiếu nói riêng, nhưng vế cơ bản có thể chia chúng thành hai nhóm yếu tố là yếu tố kinh tế và yếu tố phi kinh tế: 1. Các yếu tố kinh tế a) Tăng trưởng kinh tế Khi nền kinh tế tăng trưởng thì hầu như các ngành các lĩnh vực đều bị ảnh hưởng. Và giá của cổ phiếu cũng nằm trong số đó, giá cổ phiếu có xu hướng tăng khi nền kinh tế tăng trưởng và có xu hướng giảm khi nền kinh tế kém phát triển. Như các bạn đều biết Việt Nam là một quốc gia có tốc độ phát triển cao ( 8,3% năm 2006) cộng với nền chính trị ổn định và mức thu hút các nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài là một trong những nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Việt Nam có bước tiến nhảy vọt nói chung và giá cổ phiếu tăng nói riêng. Tuy nhiên không phải giá cổ phiếu nào cũng tăng và giá lúc nào cũng tăng mà nó còn phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác nữa. Việc giữ vững tốc độ tăng trưởng cao của nền kinh tế trong nhiều năm liền có tác dụng giữ cho thị trường chứng khoán ổn định, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để có thể trông chờ vào một sự khởi sắc của thị trường thì chỉ có thể vào cuối năm khi các nhà đầu tư có thể dự đoán kết quả kinh doanh của từng doanh nghiệp. b) Quan hệ cung cầu Trong kinh doanh, quy luật cung cầu luôn có ảnh hưởng rất lớn đến giá thành sản phẩm, và đầu tư chứng khoán cũng không phải là một ngoại lệ. Giá cổ phiếu cũng chịu tác động từ quy luật cung cầu. William J. Oneil – một nhâ đầu tư chứng khoán thành công tại Mỹ, là cha đẻ của phương pháp phân tích và lựa chọn cổ phiếu hiệu quả CAN SLIM, cho rằng cổ phiếu của các công ty đại chúng, có quy mô lớn, sản phẩm chất lượng không phải lúc nào cũng đáng để mua, bởi lượng cầu của những cổ phiếu này khá lớn, trong khi nguồn cung lại ít nên giá thường bị đẩy lên cao giả tạo, không phản ánh đúng giá trị thực tế của cổ phiếu cũng như rất khó sinh lợi nhuận lớn. Chính những cổ phiếu có số lượng lưu hành thấp trên thị trường mới có nhiều triển vọng và có khả năng tăng giá hơn so với các cổ phiếu có số lượng lưu hành lớn. Từ đó suy ra, cổ phiếu được các nhà quản trị hàng đầu nắm giữ với tỷ lệ lớn thường là những cổ phiếu có độ an toàn cao. William đặc biệt lưu ý tới các cổ phiếu được công ty mua lại và cổ phiếu của các công ty có tỷ lệ nợ dài hạn trên vốn tự có vừa phải, bởi theo ông thì tỷ lệ này càng cao bao nhiêu công ty sẽ càng phải đương đầu với áp lực trả lãi trong tương lai nhiều bấy nhiêu. Các nhà đầu tư nên so sánh tỷ số này ở công ty mình dự định đầu tư với tỷ số nợ bình quân ở các công ty trong cùng ngành, đồng thời phân tích thêm khả năng thanh toán để có đánh giá xác thực hơn về mức độ nợ của công ty. Về nguồn cung, giá cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố sau: Yếu tố thứ nhất là "Cơn lốc" IPO các doanh nghiệp lớn. Nó sẽ thu hút một nguồn vốn ước tính khoảng 5 tỷ USD của các nhà đầu tư. Như vậy, thị trường tập trung ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng từ đợt IPO này. Các nhà đầu tư có nhiều cơ hội để lựa chọn những cổ phiếu tốt, các blue- chips trên sàn niêm yết không còn là yếu tố lựa chọn duy nhất. Giá các cổ phiếu trên sàn có thể sẽ tiếp tục đi ngang và giảm chút ít như vài tuần gần đây. Cổ phiếu doanh nghiệp nhỏ sẽ có sự phân loại, chỉ có doanh nghiệp nào có kết quả kinh doanh tốt mới được quan tâm. Trong thời gian sắp tới, đầu tiên là ngày 21/4/2007, Công ty Phân đạm và Hóa chất dầu khí (PVFCCo) sẽ phát hành ra công chúng 1.286 tỷ đồng cổ phiếu (vốn điều lệ 3.800 tỷ). Đến tháng 5, Công ty Bảo hiểm Việt Nam (Bảo Việt) dự tính sẽ thực hiện phương án IPO với điều lệ lên đến 7000 tỷ đồng. Sang tháng 7 hai "đại gia" bia rượu là Tổng công ty rượu bia, nước giải khát Hà Nội (Habeco) và Công ty bia Sài Gòn (Sabeco) với vốn điều lệ ước tính khoảng 7.500 tỷ đồng. Cuối cùng, nếu mọi việc suôn sẻ, hai "đại gia" ngân hàng Vietcombank (ước đoán 6000 tỷ đồng) và MHB sẽ IPO vào tháng 8/2007. Sau "cuộc chiến" IPO của các doanh nghiệp trên, một số nhà đầu tư sẽ "kiệt sức", một số sẽ dưỡng sức chờ một cơn lốc tiếp theo với các "đại gia" của ngành viễn thông và ngân hàng như Vinaphone, Mobiphone, Viettel, Incombank, Agribank, BIDV... Yếu tố thứ hai là vấn đề cổ phần hóa, những thông tin trong những ngày cuối năm cho thấy, năm 2007 và 2008 sẽ có một lượng cung cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư, trái phiếu chuyển đổi khổng lồ tung ra thị trường chứng khoán Việt Nam, cụ thể: Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định (ngày 29/12/2006) phê duyệt danh sách 53 tập đoàn, tổng công ty nhà nước sẽ thực hiện cổ phần hóa trong giai đoạn 2007-2010.  Nhiều chuyên gia thị trường chứng khoán nhận định, 2 cổ phiếu “bia rượu” lớn sau khi cổ phần hóa và lên sàn sẽ tạo ra sự kiện lớn hơn nhiều sự kiện Vinamilk và Sacombank lên sàn trong năm 2006. Cổ phiếu của MobiFone và Vinafone cũng sẽ xuất hiện trên thị trường OTC và có thể lên sàn vào cuối năm 2007, sau khi Thứ trưởng Bộ Bưu chính Viễn thông Trần Đức Lai khẳng định MobiFone chắc chắn sẽ cổ phần hóa xong trong năm 2007. Năm 2007 có thể sẽ là năm “đại náo” cổ phiếu của 4 ngân hàng quốc doanh trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, Ngân hàng Phát triển nhà ĐBSCL, Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam và Ngân hàng Công thương Việt Nam sẽ có mặt trên thị trường. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại cổ phần cũng sẽ tiếp tục tạo ra một “cơn lốc” tăng vốn điều lệ thông qua phát hành cổ phiếu và dự kiến đến cuối năm 2007, hầu hết các ngân hàng thương mại cổ phần sẽ có vốn điều lệ trên 1.000 tỷ đồng. Minh chứng rõ nhất là hàng loạt ngân hàng thương mại công bố tăng vốn điều lệ nhiều đợt trong năm 2006 và 2007. Trên thị trường trái phiếu, ngoài trái phiếu chính phủ, chính quyền, năm 2007 sẽ có số lượng rất lớn trái phiếu của các tập đoàn phát hành như Tập đoàn Điện lực, Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy, Tập đoàn Dầu khí... Theo nhận định của một số chuyên gia, tổng giá trị niêm yết cổ phiếu vào cuối năm 2007 sẽ tăng gấp khoảng 3 lần và đến cuối năm 2008 sẽ gấp 5 lần hiện nay. Về phía cầu, giá cổ phiếu sẽ bị ảnh hưởng bởi một số nhân tố sau: Ngày 28/12, Chính phủ ban hành nghị định quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh ngoại hối, trong đó quy định: người không cư trú là nhà đầu tư nước ngoài phải mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp bằng đồng Việt Nam tại các tổ chức tín dụng được phép để thực hiện đầu tư tại Việt Nam và được dùng tài khoản VND này để mua ngoại tệ tại các tổ chức tín dụng để chuyển ra nước ngoài. Như vậy, dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài từ năm 2007 sẽ rất thuận lợi vào Việt Nam và cũng tiềm ẩn khả năng rút vốn ồ ạt chuyển ra nước ngoài khi có một “cú sốc” nào đó xảy ra. Tuy nhiên, theo TS. Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước), các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thời gian gần đây là các nhà đầu tư tương đối lớn, nhà đầu tư chiến lược, họ kỳ vọng vào lợi nhuận lâu dài, tỷ lệ vốn đầu tư gián tiếp ngắn hạn của nước ngoài vào Việt Nam chỉ khoảng 1%, không đáng kể. Do thị trường chứng khoán Việt Nam “bùng nổ” trong năm 2006 nên nhiều quỹ đầu tư đã và đang đổ hàng tỷ USD đầu tư gián tiếp vào Việt Nam. Trong năm 2007, chủ yếu là vốn của các quỹ đầu tư, tập đoàn tài chính và ngân hàng lớn với chiến lược đầu tư dài hạn. Nhu cầu của nước ngoài đầu tư vào chứng khoán Việt Nam không hề giảm độ nóng. Theo HSBC, trên thế giới hiện có 43 quỹ chuyên đầu tư vào Việt Nam, trong đó có 23 quỹ mới thành lập từ tháng 11 năm ngoái. Tổng giá trị tài sản ròng (NAV) của tất cả các quỹ đầu tư vào Việt Nam hiện lên đến 5,6 tỉ đô la Mỹ. Những tháng gần đây, các quỹ đầu tư vào Việt Nam liên tiếp ra đời ở Nhật, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia và Israel. Chỉ riêng tại Hàn Quốc, số tiền mà các quỹ này gọi được đã là 871 triệu đô la Mỹ (xem bảng). Ông Chy Jang Oak, Chủ tịch bộ phận thị trường chứng khoán của Korea Exchange, trong chuyến thăm TPHCM tháng 4 vừa qua, cho TBKTSG biết Việt Nam đang là đề tài nóng của giới đầu tư tài chính Seoul. Họ đánh giá cao sự tăng trưởng của các công ty niêm yết Việt Nam. Ông Chy Jang Oak thậm chí nói rằng Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc sẽ giúp giảm bớt chi phí cho các công ty Việt Nam niêm yết trên thị trường Hàn Quốc. Một yếu tố nữa có thể tác động không nhỏ đến cầu trên thị trường chứng khoán năm 2007: ngày 29/12/2006, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã hoàn tất dự thảo về việc sửa đổi bổ sung một số điều của quy định về các tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng. Trong đó, có quy định làm xôn xao giới kinh doanh cổ phiếu, đó là cấm không cho các ngân hàng cho vay doanh nghiệp mà ngân hàng nắm quyền kiểm soát hoạt động trong lĩnh vực tiềm ẩm rủi ro cao là kinh doanh chứng khoán, không được cho vay không có bảo đảm đối với các khoản vay nhằm đầu tư kinh doanh chứng khoán. Nếu quy định trên được chính thức ban hành và có hiệu lực thì nguồn cầu đầu tư vào cổ phiếu sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ. Mặt khác, sự "ấm" lên của thị trường bất động sản đã làm giảm lượng vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán và thậm chí nó còn hút một phần vốn từ thị trường chứng khoán chuyển sang. Các nhà đầu tư có nhiều cơ hội để lựa chọn giữa hai thị trường này. Diễn biến giá cổ phiếu hiện bị tác động chủ yếu bởi quy luật cung cầu. Tuy nhiên, cầu cũng có loại thật và ảo. Cầu ảo dễ dàng được tạo ra bởi những nhà đầu tư nắm trong tay khối lượng cổ phiếu lớn hoặc tài khoản đầy tiền. Cầu ảo được tạo ra bằng những lệnh mua mà người đặt biết chắc chắn rằng lệnh đó không được khớp hoặc có khớp thì cũng chỉ được một khối lượng rất thấp. Với quy trình khớp lệnh định kỳ, lệnh nhập phải thông qua công đoạn thủ công tại sàn và trình tự ưu tiên khớp theo thời gian đặt lệnh. Nhà đầu tư có ý định tạo cầu ảo căn cứ vào diễn biến giao dịch để đặt lệnh sát giờ khớp, thường là trong đợt giao dịch thứ ba, đủ để lệnh được vào hệ thống nhưng không được khớp. Như vậy, khối lượng này sẽ trở thành dư mua nhưng lại không phản ánh đúng nhu cầu thị trường mà mang tính chất đổ thêm dầu vào lửa. Nhà đầu tư ít kinh nghiệm chỉ biết căn cứ vào khối lượng dư mua thông báo lên tới hàng trăm ngàn cổ phiếu để cho rằng cầu đang rất lớn nghĩa là giá sẽ còn tăng. Mánh này đặc biệt phát huy tác dụng trong thời điểm lượng bán quá ít và giá liên tục khớp mức trần."Anh ơi bao nhiêu thì mua được"? Đó là câu hỏi rất thường thấy tại các sàn giao dịch vì phần đông nhà đầu tư mới tham gia rất ít kinh nghiệm, thậm chí còn chưa đọc thông bảng giao dịch điện tử. Kỹ thuật “rải đinh" tung hoả mù trên bảng giao dịch đã được nhiều nhà đầu tư lão luyện "bật mí" từ lâu và không còn là bí mật, thậm chí người nước ngoài cũng học được và sử dụng. Điểm cân bằng của thị trường sẽ phụ thuộc nhiều vào cung cầu. Cung hiện ra sao? Nguồn cung đang tăng lên (IPO các doanh nghiệp tầm cỡ), nhưng điểm rơi của nguồn cung dường như chưa đúng lúc. Hai tháng cuối năm ngoái, nguồn cung tăng cấp tập với hàng chục công ty lên sàn, nhưng cầu còn tăng mạnh hơn do khi ấy thị trường đang trên đà đi lên. Bây giờ khi cung được tung ra ở thời điểm thị trường đang xuống dốc, thì hàng hóa chất lượng tốt vẫn có nhu cầu, song sẽ đẩy nhanh sự phân hóa cổ phiếu. Nói ngắn gọn là cầu vẫn đang rình rập chờ, sẵn sàng vào, nhưng không vào với bất cứ giá nào. c) Hoạt động sản xuất kinh doanh và thu nhập của các doanh nghiệp Giá của cổ phiếu hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào kết quả hoạt động kinh doanh hay sức khỏe của doanh nghiệp. Khi doa