Đề tài Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011 - 2013

Lời Cảm Ơn Thời gian thực tập là quãng thời gian thật có ý nghĩa đối với một sinh viên, nó không những giúp sinh viên vận dụng được kiến thức trên giảng đường đại học mà nó còn giúp sinh viên có thể vận dụng được kiến thức thực tế, làm quen với các nghiệp vụ kinh tế. Qua đó, đánh giá, phân tích được thực trạng của địa phương hay của công ty. Từ đó, đúc kết lại kinh nghiệm bổ ích chuẩn bị hành trang cho bản thân sau này. Từ tấm lòng mình tôi xin chân thành cảm ơn đến các thầy cô giáo trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế đã tận tình giảng dạy, trang bị những kiến thức cần thiết làm nền tảng để hoàn thành khóa luận và hành trang cho nghề nghiệp tương lai của tôi. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo TS. Nguyễn Ngọc Châu đã trực tiếp hướng dẫn chỉ bảo tôi trong quá trình nghiên cứu. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cô, các chú, các anh chị ở phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Kon Rẫy, đặc biệt tôi xin cảm ơn anh Nguyễn Văn Trung đã hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình thực tập, tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi có thể tìm hiểu, thu thập thông tin phục vụ cho bài khóa luận này. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến gia đình và người thân luôn bên tôi, động viên tôi để hoàn thành tốt đề tài này. Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng do năng lực của bản thân còn hạn chế nên đề tài khó tránh khỏi những sai sót. Rất mong được sự góp ý của thầy cô và bạn bè để đề tài được hoàn thiện hơn. Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn!!! Sinh viên thực hiện Trần Thị NgọcĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc ii MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn ......................................................................................................................i Mục lục........................................................................................................................... ii Danh mục các từ viết tắt............................................................................................. vii Danh mục các sơ đồ và bảng biểu ............................................................................ viii Danh mục các bảng biểu ..............................................................................................ix Tóm tắt nghiên cứu........................................................................................................x PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.........................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................1 3. Đối tượng nghiên cứu...............................................................................................2 4. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2 5. Nội dung nghiên cứu ................................................................................................2 6. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................2 7. Kết cấu đề tài ............................................................................................................2 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ........................................................................4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VỐN ĐẦU TƯ VÀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ...........4 1.1 Một số vấn đề chung về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ....4 1.1.1 Tổng quan về vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước.................4 1.1.1.1 Các khái niệm cơ bản ................................................................................4 1.1.1.2 Đặc điểm của vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ..........5 1.1.1.3 Vai trò của vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...............6 1.1.1.4 Phân loại vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước .................7 1.1.2 Tổng quan về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước....8 1.1.2.1 Khái niệm và đặc điểm của quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân8 1.1.2.2 Nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ..11 1.1.2.2.1 Lập và giao kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước..................................................................................................................11 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc iii 1.1.2.2.2 Cấp phát vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước..........11 1.1.2.2.3 Thanh toán và kiểm toán thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ..........................................................................................12 1.1.2.2.4 Quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ......13 1.1.2.3 Những yếu tố tác động đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách nhà nước ......................................................................................................13 1.1.2.4 Những yêu cầu đối với quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...............................................................................................................14 1.1.3 Chức năng, nhiệm vụ của Kho bạc Nhà nước Việt Nam...............................14 1.1.3.1 Chức năng, nhiệm vụ chung của Kho bạc Nhà nước Việt Nam..............14 1.1.3.2 Chức năng, nhiệm vụ của Kho bạc Nhà nước Việt Nam trong quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ...........................................15 1.2 Cơ sở thực tiễn......................................................................................................17 1.2.1 Tình hình quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên thế giới.....................................................................................................................17 1.2.2 Tình hình quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Việt Nam.........................................................................................................................18 1.2.3 Tình hình quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tỉnh Kon Tum .................................................................................................................22 1.2.4 Một số bài học kinh nghiệm...........................................................................22 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN KON RẪY, TỈNH KON TUM ............24 2.1 Tình hình cơ bản của huyện Kon Rẫy giai đoạn 2011-2013................................24 2.1.1 Khái quát về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011-2013 .......................................................................................24 2.1.1.1 Điều kiện tự nhiên ...................................................................................24 2.1.1.2 Tình hình kinh tế xã hội của huyện giai đoạn 2011-2013 .......................29 2.1.1.3 Đánh giá thuận lợi, khó khăn của điều kiện tự nhiên đối với sự phát triển kinh tế xã hội của huyện ......................................................................................31 2.1.1.3.1 Thuận lợi ...........................................................................................31 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc iv 2.1.1.3.2 Khó khăn ...........................................................................................32 2.1.2 Tình hình huy động vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011-2013 ...............................................................33 2.1.2.1 Tình hình kinh tế - tài chính của huyện Kon Rẫy...................................33 2.1.2.2 Tình hình thu – chi ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện ...................34 2.1.2.3 Tình hình nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện ..........35 2.1.2.4 Thực trạng về thu – chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum ...........................................................................37 2.1.2.4.1 Vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước huyện Kon Rẫy....37 2.1.2.4.2 Chi xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước huyện Kon Rẫy ..........37 2.1.2.4.3 Công tác thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện ........38 2.2 Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011-2013 .........................................39 2.2.1 Tổ chức bộ máy quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước huyện Kon Rẫy........................................................................................................39 2.2.1.1 Bộ máy quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước theo nguồn vốn đầu tư .................................................................................................39 2.2.1.2 Bộ máy quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước huyện Kon Rẫy.....................................................................42 2.2.2 Tình hình thực hiện cơ chế chính sách trong lĩnh vực quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy..........................44 2.2.3 Tình hình thực hiện các khâu quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy............................................................45 2.2.3.1 Danh mục các dự án đầu xây dựng cơ bản sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện................................................................................................45 2.2.3.2 Tình hình phân bổ vốn và thực hiện các kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...................................................................................45 2.2.3.3 Thực trạng giải ngân và thanh toán, quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...................................................................................47 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc v 2.2.3.4 Thực trạng kiểm tra, giám sát quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước..............................................................................................48 2.2.4 Đánh giá chung về tình hình quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước huyện Kon Rẫy giai đoạn 2011-2013 .............................................49 2.2.4.1 Kết quả đạt được......................................................................................49 2.2.4.2 Một số hạn chế, trở ngại trong công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...................................................................................50 2.2.4.3 Nguyên nhân tồn tại những hạn chế ........................................................53 2.2.4.3.1 Yếu tố khách quan.............................................................................53 2.2.4.3.2 Yếu tố chủ quan.................................................................................54 Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN KON RẪY, TỈNH KON TUM ....................................................................................................................56 3.1 Bối cảnh, quan điểm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của huyện Kon Rẫy ....................................................................................................56 3.1.1Bối cảnh trong nước và quốc tế ......................................................................56 3.1.2 Quan điểm chỉ đạo .........................................................................................58 3.2 Phương hướng đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện ...59 3.2.1 Định hướng phát triển kinh tế xã hội của huyện Kon Rẫy trong thời gian tới .................................................................................................................................59 3.2.2 Định hướng đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện.............................61 3.2.3 Phướng hướng hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện ...................................................................................65 3.3 Một số giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy .......................................................................66 3.3.1 Hoàn thiện bộ máy quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước.66 3.3.2 Chủ động phát hiện tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, thất thoát trong đầu tư xây.......................................................................................................... 67 3.3.3 Nâng cao hiệu quả công tác quản lý thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước.............................................................................................67 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc vi 3.3.4 Cải tiến công tác kiểm tra, giám sát quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước .................................................................................................69 3.3.5 Tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực nguồn nhân lực phục vụ công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước...............................................70 3.3.6 Cải cách hành chính, hoàn thiện quy định về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước......................................................................................70 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................72 3.1 Kết luận ................................................................................................................72 3.2 Một số kiến nghị ...................................................................................................72 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................74 PHỤ LỤC ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT XDCB : Xây dựng cơ bản NSNN : Ngân sách nhà nước ODA : Vốn hỗ trợ phát triển chính thức 134 : Chương trình đầu tư cho đồng bào dân tộc thiểu số 135 : Chương trình đầu tư cho xã nghèo đặc biệt khó khăn 661 : Chương trình năm triệu ha rừng KBNN : Kho bạc nhà nước ICOR : Hệ số gia tăng tư bản - đầu ra KT-XH : Kinh tế xã hội UBND : Ủy ban nhân dân NSĐP : Ngân sách địa phương NSTW : Ngân sách trung ương QĐ : Quyết định QH : Quốc hội NĐ-CP : Nghị định chính phủ XHCN : Xã hội chủ nghĩa CTMT : Chương trình mục tiêu VĐT : Vốn đầu tư CĐT : Chủ đầu tưĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc viii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 2.1 Mối quan hệ trong công tác quản lý sử dụng vốn đầu tư XDCB ..................41 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý KBNN huyện Kon Rẫy ..............................43 Biểu đồ 2.1 Tỷ trọng vốn đầu tư xây dựng cơ bản giai đoan 2011-2103 trên địa bàn .........37 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc ix DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Diện tích, dân số, mật độ dân số theo xã của huyện Kon Rẫy đến năm 2010......25 Bảng 2.2: Một số chỉ tiêu kinh tế cơ bản của huyện Kon Rẫy ......................................34 Bảng 2.3: Thực trạng thu chi ngân sách huyện Kon Rẫy 2011-2013............................35 Bảng 2.4: Nguồn VĐT XDCB giai đoạn 2011-2013 ....................................................36 Bảng 2.5: Chi NSNN cho XDCB huyện Kon Rẫy năm 2011-2013.............................38 Bảng 2.6: Giải ngân thanh toán VĐT XDCB từ NSNN huyện Kon Rẫy......................47 Bảng 2.7: Bảng thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành ................................48 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc x TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Qua quá trình điều tra nghiên cứu tại địa bàn huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum, với đề tài: “Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011-2013”, cùng những số liệu thu thập được, tôi đã nhận ra vai trò to lớn của đầu tư XDCB đối với việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Kon Tum nói chung và huyện Kon Rẫy nói riêng. Cùng với đó, tôi đã nhận thấy những mặt khó khăn của ban quản lý và lãnh đạo huyện trong việc quản lý nguồn vốn đầu tư để từ đó đưa ra những giải pháp khắc phục những nhược điểm mà huyện nhà đang gặp phải nhằm hoàn thiện công tác quản lý VĐT XDCB từ NSNN. Mục tiêu chính của đề tài: tìm ra phương hướng và đề xuất các giải pháp về quản lý VĐT XDCB từ ngân sách Nhà nước của huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum. Đề tài tập trung nghiên cứu những nội dung cơ bản như: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB. Phân tích đánh giá thực trạng quản lý VĐT XDCB từ NSNN giai đoạn 2011 - 2013. Đồng thời, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Kon Rẫy trong thời gian tới. Dữ liệu phục vụ: Thu thập số liệu từ các báo cáo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội huyện, các báo cáo về tình hình đầu tư XDCB của huyện, tham khảo ý kiến của các nhà quản lý về vấn đề quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn. Phương pháp sử dụng: Tôi đã sử dụng các phương pháp thu thập số liệu thứ cấp bao gồm các văn bản, các báo cáo tổng kết, nguồn số liệu thống kê, đồng thời tham khảo ý kiến của các nhà quản lý có liên quan đến đề tài. Từ đó, sử dụng các phương pháp phân tích thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp mô tả, hệ thống làm phương pháp luận cho nghiên cứu cả lý luận thực tiễn để xác định mối quan hệ giữa các nội dung nghiên cứu. Ngoài ra, tôi đã sử dụng những bảng biểu để làm rõ nội dung nghiên cứu. Kết quả đạt được: Tôi đã đưa ra được những nội dung cơ bản về vốn đầu tư XDCB từ NSNN, phân tích được cơ cấu kinh tế - xã hội của địa bàn nghiên cứu, đặc biệt tôi đã phân tích rõ về tình hình quản lý vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện, đưa ra các hạn chế và nguyên nhân trong quá trình quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB. Qua quá trình nghiên cứu, tôi cũng đã đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn huyện Kon Rẫy trong tương lai. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Nguyễn Ngọc Châu SVTH: Trần Thị Ngọc 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Đầu tư xây dựng cơ bản là một hoạt động đầu tư vô cùng quan trọng, tạo ra hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ cho sự phát triển kinh tế xã hội, là tiền đề cơ bản để thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản là một hoạt động quản lý kinh tế đặc thù, phức tạp và luôn luôn biến động nhất là trong điều kiện môi trường pháp lý, các cơ chế chính sách quản lý kinh tế còn chưa hoàn chỉnh thiếu đồng bộ và luôn thay đổi như ở nước ta hiện nay. Kon Rẫy là một trong tám huyện thuộc tỉnh Kon Tum – là một tỉnh nông nghiệp, có truyền thống cách mạng. Đóng góp vào sự thành công của sự nghiệp đổi mới nền kinh tế Kon Tum nói chung và thay đổi bộ mặt của Kon Rẫy nói riêng phải kể đến vai trò của các công tụ tài chính t