Đề tài Hệ sinh dục nữ giới (2)

ĐẠI HỌC KỸ THUẬT Y - DƯỢC ĐÀ NẴNGKHOA ĐIỀU ĐƯỠNGLỚP ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG 3CNHÓM 2HỆ SINH DỤC NỮNỘI DUNGHệ sinh dục nữ và buồng trứng.Vòi trứng.Tử cung.Âm đạo.Âm hộ.Tuyến vú.Các bệnh lí phổ biến.Cơ quan sinh dục nữ gồm có :2 buồng trứng2 vòi trứngTử cungÂm đạoÂm hộTuyến vúCẤU TẠO CHUNG CỦA HỆ SINH DỤC NỮBUỒNG TRỨNGMỗi người nữ có 2 buồng trứng, nằm phía trước khoang chậu và hai bên tử cung.Các dây thần kinh và mạch máu ra hoặc vào buồng trứng qua rốn buồng trứng.BUỒNG TRỨNGMỗi buồng trứng gồm có :Lớp biểu mô mầm bao phủ bên ngoài màng trứng và nối với lớp trung biểu mô trùm lên mạc treo buồng trứng.Lớp vỏ trắng nằm ngay dưới lớp biểu mô mầm.Vùng đệm nằm dưới lớp vỏ trắng gồm vỏ và tủy.BUỒNG TRỨNGNang trứng nằm tại phần vỏ trắng với các tế bào trứng.Thể vàng chứa các phần còn lại của nang trứng khi trứng rụng, có vai trò quan trọng trong việc sản xuất : progesterone, estrogen, relaxin, inhibin.Khi thể vàng thoái hóa sẽ tạo thành thể trắng.NANG TRỨNGNằm tại phần vỏ trắng với các tế bào trứng và được các tế bào bao quanh.Hình cầu gồm : 1 noãn bào và nhiều tế bào nang.Lúc còn bé, người nữ có 2 triệu nang trứng cấp 1. Vào tuổi dậy thì, người nữ còn khoảng 400 và chỉ có khoảng 400 noãn sẽ chín và rụng, còn lại sẽ thoái hóa.Nang trứng phát triển qua các giai đoạn : NT nguyên thủy, NT sơ cấp, NT thứ cấp, NT có hốc và NT chín.NANG TRỨNG NGUYÊN THỦYỞ vùng ngoại vi buồn trứng (400.000).Noãn và 1 tế bào nang dẹt.Noãn bào là tế bào lớn hình cầu, đường kính 25 micron.Nhân ít nhuộm màu có một hạt nhân lớn.NANG TRỨNG SƠ CẤPGiai đoạn tiếp theo của nang trứng nguyên thủy.Noãn và một hàng tế bào nang vuông.Các tế bào nang gián phân, tạo thành một lớp gọi là lớp hạt.Bắt đầu xuất hiện màng trong suốt giữa lớp hạt và tế bào trứng.NANG TRỨNG THỨ CẤPNhiều hàng tế bào nang.Màng trong suốt rõ hơn.NANG TRỨNG CÓ HỐCTB nang phát triển và chế tiết, làm xuất hiện những hốc chứa dịnh nang bào.Các hốc nang lớn dần và kết hợp với nhau.Những tế bào liên kết bao quanh nang trứng biệt hóa để tạo thành lớp vỏ nang trứng.NANG TRỨNG CHÍNLớn, có đường kính 2,5 cm, đội bề mặt buồng trứng nhô lên.Chứa nhiều nước, trương to, lớp hạt mỏng dần, đẩy khối TB nang bọc noãn bào về một phía.TB nang sát màng trong suốt cao hơn tạo nên vòng tia.2.1.Estrogen:do nang trứng,hoàng thể,nhau thai bài tiết có tác dụng sau:+Phát triển cơ quan sinh dục nữ+Phát triển giới tính phụ ở nữ giới+Tác dụng lên xương+Tác dụng lên chuyển hóa:tăng tổng hợp protein+Tăng co bóp tử cung lúc mang thai+Tác dụng lên các tuyến nội tiết khác:giảm bài tiết FSH,LH,HOOCMON BUỒNG TRỨNG2.2.Progesteron:do hoàng thể,nhau thai bài tiết có tác dụng:+Phát triển tử cung+Phát triển vú,kích thích phát triển thùy và nang tuyến có khả năng bài tiết.+Ức chế LH ngăn chặn rụng trứng+Tăng thân nhiệt lúc rựng trứng cho đến nửa sau chu kì kinh nguyệt+giảm co bóp tử cung lúc mang thai do đó ngăn cản việc đẩy trứng đã thụ thai ra ngoài và tạo môi trương cho thai phát triển.HOOCMON BUỒNG TRỨNG2.3.Relaxin:Có trong hoàng thể,nội mạc tử cung giai đoạn bài tiết(phụ nữ không có thai),nhau thai và hoàng thể bài tiết(phụ nữ có thai).Tác dụng làm dãn dây chằng khớp mu,làm mền và giãn cổ tử cung lúc có thaiHOOCMON BUỒNG TRỨNG1.Chức năng tạo trứng-Chu kỳ kinh nguyệt:Kinh nguyệt là hiện tượng chảy máu có tính chu kì của tử cung kèm theo sự lóc niêm mạc tử cung do giảm tỉ lệ Estrogen và Progestesron.*Chu kì của buồng trứng có 2 giai đoạn: -Giai đoạn nang trứng:dưới tác dụng của FSH,LH nag trứng phát triển túi nang chưa nhiều Estrogen,vào ngày thứ 14 nang căng to trứng rụng. -Giai đoạn hoàng thể:trứng rụng,phần nang trứng biến thành hoàng thẻ,hoàng thể tiết Progesteron. Nếu có thai,hoàng thể triết Progesteron và thoái biến sau khi sinh. Nếu khong có thai,hoàng thể thoái biến vào ngày thứ 24.CHỨC NĂNG BUỒNG TRỨNGSỰ RỤNG TRỨNGVỡ nang trứng chín giải phóng ra nước nang trứng, noãn bào, vòng tia ra ngoài.Thường xảy ra vào khoảng giữa của chu kì kinh (ngày thứ 14 đối với chu kì 28 ngày).VÒI TRỨNGGồm 3 lớp :Lớp trong cùng tạo bởi các tế bào biểu mô trụ có lông và các tế bào bài tiết có các vi mao cung cấp chất dinh dưỡng cho trứng. VÒI TRỨNGLớp giữa được tạo thành từ các cơ trơn, gồm hai lớp :+ Lớp trong dày, chạy vòng.+ Lớp ngoài mỏng hơn, chạy dọc.Lớp ngoài cùng là lớp thanh mạc bao quanh vòi trứng.TỬ CUNG*Chu kì của tử cung:gồm hai giai đoạn:+Giai đoạn tăng sinh:tuyến yên bài tiết hoocmon FSH và LH,noãn nang nguyên thủy phát triển.Dịch nang có chứa estrogen,gây biến đổi niêm mạc tử cung từ ngày 5->14.+Giai đoạn bài tiết:sau khi phóng noãn.noãn nang biến thành hoàng thể,hoàngthể bài tiết một lượng lớn progesteron và estrogen,sauđó hoàng thể bắt đầu giảmdần chức năng.+Hoàng thể thoái hóa gây hiện tượng kinh nguyệt.ÂM ĐẠO Chiều dài khoảng 8cm,là nơi tiếp nhận dương vật và tinh dịchNiêm mạc âm đạo tiếp nối với niêm mạc tử cung chưa một lượng lơn glycogenKhi glycogen bị phân hủy tạo ra các acid hữu cơ ngăn cản phát triển vi khuẩn(cũng ảnh hưởng đến khả năng sống và hoạt động của tinh trùng)Phía dưới âm đạo có màng trinh là một nếp màng nhầy mỏng được tưới máu.ÂM HỘBao gồm:mu,môi lớn,môi bé,âm vật,tiền đình.TUYẾN VÚLà tuyến mồ hôi bị biến đổi.Dây chằng treo vú(Cooper) lỏng lẻo dần theo tuổi là ngực chảy xệ xuốngTuyến sữa gồm 15-20 thùynằm tách nhau bởi các mô mỡ,sốlượng các mô mỡ quyết định kíchthước của vú.CÁC BỆNH LIÊN QUAN CƠ QUAN SINH DỤC NỮĐau do hành kinh.Hành kinh kéo dài hoặc ra máu giữa hai đợt hành kinh.Vô kinh.Viêm âm đạo vi khuẩn.Nấm âm đạo, âm hộ.Lộ tuyến tử cung.Viêm phần phụ.NGUYÊN NHÂN MẮC BỆNHSức đề kháng kém, tinh thần căng thẳng.Mất cân bằng nội tiết tố.Tiến hành các ca phẫu thuật không an toàn như : phá thai, đặt vòng tránh thai,Trang phục cá nhân không sạch sẽ, phù hợp về kích thước.Dùng xà phòng rửa vùng kín quá nhiều gây tổn thương,CÁCH PHÒNG BỆNHĂn uống đủ chất, giữ tâm trạng thoải máiVệ sinh vùng kín phù hợp, đảm bảo sạch sẽ và đúg cách.Thường xuyên đi khám định kì để biết rõ về tình trạng sức khỏe bản thân.Mặc quần cá nhân 100% cotton, thường xuyên thay trong ngày. Hạn chế phá thai, đặt vòng tránh thai,