Trong nền kinh tế thị trƣờng, kế toán trong các doanh nghiệp đƣợc coi là
ngôn ngữ kinh doanh, là phƣơng tiện giao tiếp giữa doanh nghiệp với các đối
tƣợng có liên quan với doanh nghiệp. Kế toán cung cấp các thông tin kinh tế, tài
chính hữu ích cho các đối tƣợng trong việc ra quyết định kinh tế hợp lý và hiệu
quả. Trong những năm gần đây, xu hƣớng toàn cầu hóa, hợp tác phát triển các loại
hình doanh nghiệp ở nƣớc ta khá đa dạng và phong phú đã cho phép nhiều nhà đầu
tƣ hoạt động. Vì vậy đòi hỏi thông tin kế toán phải trung thực, lành mạnh và đáng
tin cậy nhằm giúp ngƣời sử dụng thông tin kế toán đƣa ra đƣợc các quyết định
đúng đắn trong tƣơng lai.
Mặt khác, trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh các doanh
nghiệp luôn quan tâm đến chi phí, doanh thu thực hiện đƣợc và tối đa hóa lợi
nhuận thu đƣợc.
Đứng trƣớc xu thế mở của hội nhập với kinh tế khu vực và quốc tế, vấn
đề cấp bách đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào nâng cao năng lực cạnh
tranh trong điều kiện thị trƣờng có sự tham gia của các công ty nƣớc ngoài, công ty
đa quốc gia. Một trong những biện pháp đó chính là tổ chức thực hiện tốt công tác
kế toán, đặc biệt là kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh.
Để góp phần thực hiện tốt công tác kế toán trong các doanh nghiệp nói
chung và công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng nói riêng, em đã lựa
chọn tham gia nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam
Cƣờng”.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài.
94 trang |
Chia sẻ: thuychi21 | Lượt xem: 1331 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cường, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Trong nền kinh tế thị trƣờng, kế toán trong các doanh nghiệp đƣợc coi là
ngôn ngữ kinh doanh, là phƣơng tiện giao tiếp giữa doanh nghiệp với các đối
tƣợng có liên quan với doanh nghiệp. Kế toán cung cấp các thông tin kinh tế, tài
chính hữu ích cho các đối tƣợng trong việc ra quyết định kinh tế hợp lý và hiệu
quả. Trong những năm gần đây, xu hƣớng toàn cầu hóa, hợp tác phát triển các loại
hình doanh nghiệp ở nƣớc ta khá đa dạng và phong phú đã cho phép nhiều nhà đầu
tƣ hoạt động. Vì vậy đòi hỏi thông tin kế toán phải trung thực, lành mạnh và đáng
tin cậy nhằm giúp ngƣời sử dụng thông tin kế toán đƣa ra đƣợc các quyết định
đúng đắn trong tƣơng lai.
Mặt khác, trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh các doanh
nghiệp luôn quan tâm đến chi phí, doanh thu thực hiện đƣợc và tối đa hóa lợi
nhuận thu đƣợc.
Đứng trƣớc xu thế mở của hội nhập với kinh tế khu vực và quốc tế, vấn
đề cấp bách đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào nâng cao năng lực cạnh
tranh trong điều kiện thị trƣờng có sự tham gia của các công ty nƣớc ngoài, công ty
đa quốc gia. Một trong những biện pháp đó chính là tổ chức thực hiện tốt công tác
kế toán, đặc biệt là kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh.
Để góp phần thực hiện tốt công tác kế toán trong các doanh nghiệp nói
chung và công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng nói riêng, em đã lựa
chọn tham gia nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam
Cƣờng”.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài.
- Về mặt lý luận: Hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về hạch toán kế toán
bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp.
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 2
- Về mặt thực tế: Mô tả và phân tích thực trạng hạch toán kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng.
- Đề xuất một số biện pháp nhằm hoàn thiện hạch toán kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Đối tƣợng nghiên cứu: Công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng.
Phạm vi nghiên cứu:
- Đề tài đƣợc thực hiện tại Công ty TNHH thƣơng mại dịch vụ Nam Cƣờng.
- Việc phân tích đƣợc lấy từ số liệu của năm 2010.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu.
- Thu thập số liệu tại đơn vị thực tập.
- Phân tích các số liệu ghi chép trên sổ sách của công ty (Sổ cái, Sổ chi tiết,
Sổ tổng hợp, Báo cáo tài chính,..).
- Phỏng vấn lãnh đạo công ty.
- Tham khảo một số sách chuyên ngành kế toán và một số văn bản quy định
chế độ tài chính hiện hành.
5. Kết cấu khóa luận tốt nghiệp.
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, khóa luận đƣợc trình bày trong ba chƣơng:
Chƣơng I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP.
Chƣơng II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TỔ CHỨC KẾ TOÁN BÁN HÀNG
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH TMDV NAM
CƢỜNG
Chƣơng III: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN
BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH
THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ NAM CƢỜNG
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 3
CHƢƠNG I
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ
TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP.
1.1. Những vấn đề chung về bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong
doanh nghiệp:
1.1.1. Đặc điểm, ý nghĩa và vai trò của bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh trong doanh nghiệp:
Bán hàng là khâu cuối cùng trong quá trình hoạt động kinh doanh của một
doanh nghiệp, nó chính là quá trình chuyển giao quyền sở hữu về hàng hoá từ
ngƣời bán sang ngƣời mua để nhận quyền sở hữu tiền tệ hoặc quyền đƣợc đòi tiền
của doanh nghiệp.
Đối với doanh nghiệp, hoạt động bán hàng là điều kiện tiên quyết giúp
doanh nghiệp tồn tại và phát triển, thông qua hoạt động bán hàng doanh nghiệp tạo
ra doanh thu, nhanh chóng thu hồi vốn kinh doanh đồng thời tạo ra lợi nhuận.
Đối với nền kinh tế quốc dân thì việc thực hiện tốt khâu bán hàng là điều
kiện để kết hợp chặt chẽ giữa lƣu thông hàng hoá và lƣu thông tiền tệ, thực hiện
chu chuyển tiền mặt, ổn định và củng cố giá trị đồng tiền, là điều kiện để ổn định
,nâng cao đời sống ngƣời lao động và toàn xã hội.
Nhƣ vậy bán hàng đóng vai trò rất quan trọng không chỉ đối với bản thân
doanh nghiệp mà cả với sự phát triển chung toàn bộ nền kinh tế.
Trong nền kinh tế thị trƣờng, khi mà các doanh nghiệp phải tự hạch toán
kinh doanh, tự chịu trách nhiệm về quyết định kinh doanh của mình thì quá trình
bán hàng hoá có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự sống còn của các doanh
nghiệp.
Có thể khái quát một số đặc điểm cơ bản của quá trình bán hàng nhƣ sau:
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 4
- Đó là sự mua bán có thoả thuận: doanh nghiệp đồng ý bán và khách hàng
đồng ý mua, đã trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền.
- Doanh nghiệp giao cho khách hàng một lƣợng hàng hoá và nhận đƣợc từ
khách hàng một khoản tiền hoặc một khoản nợ. Khoản tiền này đƣợc gọi là doanh
thu bán hàng,dùng để bù đắp các khoản chi phí đã bỏ ra trong quá trình sản xuất
kinh doanh.
- Căn cứ vào số tiền hay khoản nợ mà khách hàng chấp nhận trả để hạch
toán kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp.
Xét về mặt kinh tế học: bán hàng là một trong bốn khâu của quá trình tái sản
xuất xã hội. Đó là một quá trình lao động kỹ thuật nghiệp vụ phức tạp của doanh
nghiệp nhằm thoả mãn nhu cầu tiêu dùng cho xã hội. Chỉ có thông qua bán hàng
thì tính hữu ích của hàng hoá mới đƣợc thực hiện ,tạo điều kiện để tiến hành tái sản
xuất xã hội.
Xét về phương diện xã hội : Bán hàng có vai trò quan trọng trong việc đáp
ứng nhu cầu tiêu dùng của xã hội nói chung và từng khu vực nói riêng với từng sản
phẩm hàng hoá từ đó doanh nghiệp sẽ xây dựng đƣợc các kế hoạch kinh doanh phù
hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Chính qua đó, doanh nghiệp đã góp phần điều hoà
giữa cung và cầu trong nền kinh tế.
Bên cạnh các chức năng trên, công tác bán hàng còn là cơ sở để có kết quả
kinh doanh. Giữa bán hàng và xác định kết quả kinh doanh có mối liên hệ hết sức
mật thiết và tác động qua lại lẫn nhau. Bán hàng là cơ sở để xác định kết quả kinh
doanh, quyết định kết quả kinh doanh là cao hay thấp còn kết quả kinh doanh là
căn cứ quan trọng để đƣa ra các quyết định về bán hàng hoá . Nhƣ vậy có thể
khẳng định kết quả kinh doanh là mục tiêu cuối cùng của doanh nghiệp, còn bán
hàng là phƣơng tiện để thực hiện mục tiêu cuối cùng đó.
Kết quả kinh doanh đƣợc biểu hiện qua chỉ tiêu lợi nhuận thuần của hoạt
động kinh doanh và lợi nhuận khác . Việc xác định kết quả kinh doanh chính là xác
định phần chênh lệch giữa một bên là doanh thu thuần với một bên là toàn bộ chi
phí đã bỏ ra.
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 5
Số chênh lệch biểu hiện "lãi" hoặc "lỗ". Xác định đúng kết quả kinh doanh
là cơ sở để đánh giá hiệu quả của các hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời
kỳ nhất định của doanh nghiệp, xác định nghĩa vụ mà doanh nghiệp phải thực hiện
đối với nhà nƣớc, lập các quỹ tạo điều kiện mở rộng sản xuất . Ngoài ra việc xác
định đúng kết quả kinh doanh còn là cơ sở để lập kế hoạch cho kỳ kinh doanh tiếp
theo, đồng thời nó cũng là số liệu cung cấp thông tin cho các đối tƣợng quan tâm
nhƣ các nhà đầu tƣ, các ngân hàng . Trong điều kiện hiện nay, khi mà các doanh
nghiệp đang phải tiến hành hoạt đông sản xuất kinh doanh với điều kiện cạnh tranh
ngày càng gay gắt của nền kinh tế thị trƣờng , việc xác định kết quả kinh doanh có
ý nghĩa rất quan trọng trong việc xử lý , cung cấp các thông tin không những cho
các nhà quản lý của doanh nghiệp để lựa chọn phƣơng án kinh doanh có hiệu quả
mà nó còn là căn cứ để các cơ quan quản lý tài chính , cơ quan thuế... thực hiện,
giám sát việc chấp hành các chính sách , chế độ tài chính... của doanh nghiệp.
1.1.2. Yêu cầu quản lý và nhiệm vụ kế toán bán hàng và xác định kết quả
kinh doanh trong doanh nghiệp:
- Quản lý chặt chẽ về số lƣợng và chất lƣợng hàng hoá , thành phẩm bán ra,
phát hiện kịp thời hiện tƣợng thừa thiếu hàng và thực hiện đầy đủ kế hoạch bán
hàng.
- Quản lý chặt chẽ từng phƣơng thức thanh toán và có biện pháp giám đốc
những khoản nợ quá hạn để tránh ứ đọng vốn.
- Phản ánh , ghi chép đầy đủ tình hình hiện có và sự biến động về mặt số
lƣợng , chất lƣợng, chủng loại, quy cách , mẫu mã....
- Phản ánh ghi chép đầy đủ, kịp thời các khoản doanh thu và các khoản giảm
trừ doanh thu, các chi phí phát sinh để cuối kỳ tập hợp doanh thu, chi phí để xác
định kết quả kinh doanh
- Xác định chính xác kết quả hoạt động kinh doanh, giám sát tình hình thực
hiện nghĩa vụ đối với nhà nƣớc
- Giám sát từng phƣơng thức bán hàng để có phƣơng pháp hạch toán chính
xác giảm đƣợc chi phí không cần thiết.
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 6
- Theo dõi chặt chẽ từng khách hàng thƣờng xuyên có quan hệ với doanh
nghiệp. Cần tiến hành lập bảng đối chiếu công nợ cho từng khách hàng để quản lý
những khoản thanh toán chậm trả.
- Xác lập đƣợc quá trình luân chuyển chứng từ về kế toán doanh thu và xác
định kết quả kinh doanh.
- Xác định và tập hợp đầy đủ giá vốn , chi phí bán hàng kiểm tra tình hình
thực hiện kế hoạch và doanh thu lợi nhuận . Từ đó đƣa ra những kiến nghị biện
pháp nhằm hoàn thiện việc bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
- Cung cấp kịp thời ,đầy đủ chính xác các thông tin có liên quan đến hoạt
động bán hàng phục vụ cho việc lập và công bố báo cáo tài chính, định kỳ và
thƣờng xuyên thực hiện phân tích hoạt động bán hàng.
Ngoài ra trong quá trình bán hàng cũng phải thƣờng xuyên nắm băt thị
trƣờng để đề xuất những phƣơng hƣớng tiêu thụ có lợi nhất. Trong quá trình hạch
toán ,phải xác định đúng đắn thời điểm tiêu thụ để ghi chép doanh thu chính xác.
1.2. Một số khái niệm ,điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng và xác định kết
quả kinh doanh
1.2.1. Khái niệm:
1.2.1.1 Khái niệm doanh thu:
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 về doanh thu và thu nhập khác
,doanh thu đƣợc định nghĩa nhƣ sau:
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu đƣợc trong kỳ
kế toán , phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thƣờng của doanh
nghiệp ,góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu.
Doanh thu phát sinh từ giao dịch , sự kiện đƣợc xác định bởi thoả thuận giữa
doanh nghiệp với bên mua hoặc bên sử dụng tài sản. Nó đƣợc xác định bằng giá trị
hợp lý của các khoản đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc sau khi trừ đi các khoản chiết
khấu thƣơng mại , giảm giá hàng bán và hàng bán bị trả lại.
Doanh thu chỉ bao gồm tổng giá trị của các lợi ích kinh tế doanh nghiệp đã
thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc. Các khoản thu hộ bên thứ 3 không phải là nguồn lợi ích
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 7
kinh tế , không làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp sẽ không dƣợc coi là
doanh thu.
1.2.1.2 Khái niệm các khoản giảm trừ doanh thu:
Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm: (theo chuẩn mực kế toán số 14)
- Chiết khấu thƣơng mại: Là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho
khách hàng mua hàng với khối lƣợng lớn.
- Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho ngƣời mua do hàng hóa kém
phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
- Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lƣợng hàng bán đã xác định là
tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán.
- Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền ngƣời bán giảm trừ cho ngƣời mua,
do ngƣời mua thanh toán tiền mua hàng trƣớc thời hạn theo hợp đồng.
- Thuế TTĐB, thuế xuất nhập khẩu phải nộp của số hàng đã bán.
- Thuế GTGT của doanh nghiệp nộp thuế GTGT tính theo phƣơng pháp trực
tiếp phải nộp tƣơng ứng với số doanh thu đƣợc xác định trong kỳ báo cáo.
1.2.1.3. Khái niệm giá vốn hàng bán , Chi phí bán hàng, Chi phí quản lý doanh
nghiệp:
- Giá vốn hàng bán : là giá trị thực tế xuất kho của số sản phẩm , hàng hoá
,hoặc là giá thành thực tế lao vụ, dịch vụ hoàn thành và đã đƣợc xác định là tiêu
thụ và các khoản chi phí liên quan trực tiếp khác phát sinh đƣợc tính vào giá vốn
hàng bán để xác định kết quả kinh doanh trong kỳ.
- Chi phí bán hàng : là toàn bộ chi phí phát sinh trong quá trình bán sản
phẩm, hàng hoá và cung cấp dịch vụ.. .
- Chi phí quản lý doanh nghiệp: Là toàn bộ chi phí liên quan đến hoạt động
quản lý kinh doanh, quản lý hành chính và quản lý điều hành chung toàn doanh
nghiệp.
1.2.2. Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
- Theo chuẩn mực kế toán số 14, doanh thu bán hàng đƣợc ghi nhận khi
đồng thời thoả mãn tất cả 5 điều kiện sau:
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 8
+ Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho ngƣời mua
+Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa nhƣ ngƣời
sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa
+ Doanh thu đƣợc xác định tƣơng đối chắc chắn
+ Doanh nghiệp đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc lợi ích kinh tế từ giao
dịch bán hàng
+ Xác định đƣợc chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
- Trƣờng hợp doanh nghiệp vẫn còn chịu phần lớn rủi ro gắn liền với quyền
sở hữu hàng hóa thì giao dịch không đƣợc coi là hoạt động bán hàng và doanh thu
không đƣợc ghi nhận. Doanh nghiệp còn phải chịu rủi ro gắn liền với quyền sở hữu
hàng hóa dƣới nhiều hình thức khác nhau, nhƣ:
+ Doanh nghiệp còn phải chịu trách nhiệm để đảm bảo cho tài sản đƣợc
hoạt động bình thƣờng mà việc này không nằm trong các điều khoản bảo hành
thông thƣờng
+ Khi việc thanh toán tiền bán hàng còn chƣa chắc chắn vì phụ thuộc
vào ngƣời mua hàng hóa đó
+ Khi hàng hóa đƣợc giao còn chờ lắp đặt và việc lắp đặt đó là một
phần quan trọng của hợp đồng mà doanh nghiệp chƣa hoàn thành
+ Khi ngƣời mua có quyền huỷ bỏ việc mua hàng vì một lý do nào đó
đƣợc nêu trong hợp đồng mua bán và doanh nghiệp chƣa chắc chắn về khả năng
hàng bán có bị trả lại hay không.
1.3. Nội dung cơ bản của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
1.3.1. Các phương thức bán hàng và thanh toán tiền hàng
Bán hàng là khâu cuối cùng của quá trình sản xuất kinh doanh, của quá trình
tuần hoàn vốn. Nếu xét từ góc độ kinh tế , bán hàng là một quá trình chuyển giao
sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cho ngƣời mua, ngƣời đặt hàng và nhận lại từ họ một
số tiền tƣơng ứng.
Quá trình bán hàng có thể chia thành hai giai đoạn:
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 9
Giai đoạn 1: Xuất giao sản phẩm, hàng hoá hoặc cung cấp dịch vụ cho ngƣời
mua. Trong giai đoạn này ,hàng hoá vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp và
chƣa xác định là tiêu thụ.
Giai đoạn 2: Ngƣời mua trả tiền hoặc chấp nhận thanh toán, lúc này hàng
hoá mới đƣợc coi là tiêu thụ và đông thời kết thúc quá trình bán hàng.
Căn cứ vào thời điểm và phƣơng thức thanh toán tiền của ngƣời mua , ngƣời
ta có thể chia ra thành các phƣơng thức bán hàng sau:
1.3.1.1. Bán hàng theo phương thức trực tiếp:
Theo phƣơng thức này , căn cứ vào hợp đồng mua bán đã đƣợc ký kết , bên
mua cử cán bộ đến nhận hàng tại kho của doanh nghiệp . Khi nhận hàng xong,
ngƣời nhận hàng ký xác nhận vào hoá đơn bán hàng và số hàng đó đƣợc xác định
là tiêu thụ , ngƣời bán có quyền ghi nhận doanh thu. Ngƣời mua thanh toán hay
chấp nhận thanh toán số hàng mà ngƣời bán đã giao.
1.3.1.2. Bán hàng theo phương thức đại lý, ký gửi:
Theo phƣơng thức này , doanh nghiệp xuất kho thành phẩm hàng hoá gửi đi
bán cho khách hàng theo hợp đồng ký kết giữa các bên. Khi hàng xuất kho gửi đi
bán thì hàng chƣa xác định là tiêu thụ . Hàng gửi bán chỉ hạch toán vào doanh thu
khi doanh nghiệp đã nhận đƣợc tiền bán hàng do khách hàng trả, khách hàng đã
nhận đƣợc hàng và chấp nhận thanh toán, khách hàng đã ứng trƣớc tiền mua hàng
về số hàng gửi đi bán . Chỉ khi nào đƣợc ngƣời mua chấp nhận thanh toán thì số
hàng đó mơi chính thức coi là tiêu thụ và doanh nghiệp có quyền ghi nhận doanh
thu.
- Đối với bên giao đại lý:
Hàng giao cho đơn vị đại lý vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp và
chƣa xác định là đã bán. Doanh nghiệp chỉ hạch toán vào doanh thu khi nhận đƣợc
tiền thanh toán của bên nhận đại lý hoặc đã đƣợc chấp nhận thanh toán .
Doanh nghiệp có trách nhiệm nộp thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt trên
tổng giá trị hàng gửi bán đã tiêu thụ mà không trừ đi phần hoa hồng đã trả cho bên
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 10
nhận đại lý. Khoản hoa hồng doanh nghiệp đã trả coi nhƣ là phần chi phí bán hàng
của doanh nghiệp.
- Đối với bên nhận đại lý:
Số hàng nhận đại lý không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhƣng
doanh nghiệp có trách nhiệm bảo quản, giữ gìn, bán hộ. Số hoa hồng đƣợc hƣởng
là doanh thu trong trƣờng hợp đồng bán hộ của doanh nghiệp .
1.3.1.3. Phương thưc chuyển hàng chờ chấp nhận:
Là phƣơng thức mà bên bán chuyển hàng cho bên mua theo địa chỉ ghi trong
hợp đồng. Số hàng chuyển đi này vẫn thuộc quyền sở hữu của bên bán . Khi bên
mua chấp nhận thanh toán hoặc thanh toán thì số hàng mới coi là tiêu thụ và bên
bán mất quyền sử dụng số hàng đó.
1.3.1.4. Bán hàng theo phương thức trả góp:
Là phƣơng thức bán hàng thu tiền nhiều lần . Ngƣời mua sẽ thanh toán lần
đầu ngay tại thời điểm mua. Số tiền còn lại ngƣời mua chấp nhận trả dần ở các kỳ
tiếp theo và phải chịu một tỷ lệ lãi suất nhất định. Khoản lợi tức về thanh toán
chậm mà ngƣời bán thu đƣợc sẽ đƣợc ghi tăng thu nhập hoạt động tài chính.
1.3.1.5. Bán hàng theo phương thức hàng đổi hàng :
Trƣờng hợp này khác với các phƣơng thức bán hàng trên là ngƣời mua
không trả bằng tiền mà trả bằng vật tƣ hàng hoá. Việc trao đổi hàng hoá thƣờng có
lợi cho cả hai bên vì nó tránh đƣợc việc thanh toán bằng tiền, tiết kiệm đƣợc vốn
lƣu động, đồng thời vẫn tiêu thụ đƣợc hàng hoá.
Theo phƣơng thức này căn cứ vào hợp đồng kinh tế mà các doanh nghiệp đã
ký kết với nhau, hai bên tiến hành trao đổi sản phẩm, vật tƣ, hàng hoá của mình
cho nhau trên cơ sở ngang giá. Nhƣ vậy hàng gửi đi coi nhƣ bán và hàng nhận về
coi nhƣ mua.
1.3.2. Kế toán hoạt động bán hàng:
1.3.2.1. Cách thức tập hợp giá vốn hàng bán , chi phí bán hàng, chi phí quản lý
doanh nghiệp
1.3.2.1.1. Giá vốn hàng bán:
Khóa Luận Tốt Nghiệp
Sinh viên: Lê Thị Phƣơng Mai - Lớp QT 1105K Trang 11
Các phƣơng pháp tính giá vốn hàng bán:
- Phƣơng pháp bình quân gia quyền:
Theo phƣơng pháp này, giá vốn của hàng hoá xuất kho để bán tính đƣợc
tƣơng đối hợp lý nhƣng không linh hoạt vì cuối tháng mới tính đƣợc đơn giá bình
quân.
- Phƣơng pháp bình quân liên hoàn (bình quân sau mỗi lần nhập) :
Về bản chất ,phƣơng pháp này giống phƣơng pháp trên nhƣng đơn giá bình
quân phải tính lại sau mỗi lần nhập. Phƣơng pháp này sát với sự vận động của
thành phẩm tuy nhiên khối lƣợng công việc tính toán lại tăng thêm do đó chỉ nên
áp dụng với các doanh nghiệp có số lần mua hàng hoá ít nhƣng khối lƣợng lớn.
- Phƣơng pháp đích danh:
Phƣơng pháp này đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý, theo dõi thành phẩm,
hàng hoá theo từng lô hàng. Khi xuất kho thành phẩm, hàng hoá của lô hàng nào
thì căn cứ vào số lƣợng xuất kho và đơn giá nhập kho của lô hàng đó để tính ra giá
thực tế xuất kho.
- Phƣơng pháp nhập trƣớc , xuất trƣớc (FIFO):
Theo phƣơng pháp này, trƣớc hết ta phải xác định đơn giá thực tế nhập kho
của từng lần nhập và giả thiết hàng nào nhập kho trƣớc thì xuất trƣớc. Sau đó căn
cứ vào số lƣợng xuất kho để tính ra giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc: Tính theo