Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán chi phí và tính giá thành tại công ty cổ phần xây lắp Hạ Long

Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà - Lớp QT1101K 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG ------------------------------- ISO 9001 : 2008 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH: KẾ TOÁN KIỂM TOÁN Sinh viên: Giảng viên hƣớng dẫn: HẢI PHÕNG - 2011 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 2 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG ----------------------------------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY NGÀNH: KẾ TOÁN KIỂM TOÁN Sinh viên: Giảng viên hƣớng dẫn: HẢI PHÕNG - 2011 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 3 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG -------------------------------------- NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Sinh viên: Mã SV: 110057 Lớp: QT1101K Ngành: Kế toán Kiểm toán Tên đề tài: Hoàn thiện công tác kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 4 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHI PHÍ SẢN XUẤT, GIÁ THÀNH SẢN PHẨM VÀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT, TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP. ................................................ 10 1.1 Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp. .............................. 10 1.1.1 Chi phí sản xuất. ............................................................................... 10 1.1.1.1 Khái niệm, bản chất và nội dung của chi phí sản xuất. .................. 10 1.1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp. ................ 11 1.1.2 Giá thành sản phẩm và phân loại giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp. ............................................................................................... 14 1.1.2.1 Khái niệm giá thành sản phẩm. ...................................................... 14 1.1.2.2 Phân loại giá thành. ........................................................................ 14 1.1.3 Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp. ................................................................................................................... 16 1.1.4 Nhiệm vụ của kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. ................................................................................................. 17 1.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. ....................................................................................................................... 18 1.2.1 Đặc điểm của hoạt động xây lắp ảnh hƣởng đến công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. ........................ 18 1.2.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp. ....... 19 1.2.2.1 Đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp. ............................................................................................ 19 1.2.2.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp. ...... 20 1.2.2.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp theo phương pháp kê khai thường xuyên. ........................................................... 22 1.2.2.4 Hạch toán thiệt hại trong sản xuất. ................................................ 30 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 5 1.2.2.5 Kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ trong doanh nghiệp xây lắp. ........................................................................................................ 31 1.2.3 Kế toán xác định giá thành sản phẩm xây lắp. ................................. 33 1.2.3.1 Đối tượng tính giá thành sản phẩm xây lắp.................................... 33 1.2.3.2 Phương pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp. ............................. 34 1.2.4 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành. ........................... 36 1.2.4.1 Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành. ................................ 36 1.2.4.2 Các bước hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành. ................ 37 1.2.5 Hạch toán hoạt động xây lắp theo phương thức khoán gọn. ............. 38 1.2.5.1 Trường hợp đơn vị nhận khoán không tổ chức bộ máy kế toán riêng............................................................................................................. 38 1.2.5.2 Trường hợp đơn vị nhận khoán có tổ chức bộ máy kế toán riêng............................................................................................................. 38 1.2.6 Phân tích giá thành sản phẩm xây lắp. ................................................ 40 1.2.6.1 Ý nghĩa của việc phân tích giá thành sản phẩm xây lắp................. 40 1.2.6.2 Nội dung, trình tự và phương pháp phân tích. ................................ 40 CHƢƠNG II: TỔ CHỨC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP HẠ LONG ..................................................................................................................... 42 2.1 Khái quát chung về công ty. ....................................................................... 42 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển. ..................................................... 42 2.1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển. .................................................... 42 2.1.1.2 Các ngành kinh doanh chính. ......................................................... 42 2.1.1.3 Tình hình tài chính doanh nghiệp. .................................................. 43 2.1.1.4 Tài sản hiện có. ............................................................................... 44 2.1.1.5 Kinh nghiệm nghề nghiệp. .............................................................. 44 2.1.1.6 Năng lực cán bộ CNV. .................................................................... 44 2.1.1.7 Năng lực thiết bị hiện có. ................................................................ 45 2.1.2 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý. ....................................................... 46 2.1.3 Tổ chức công tác kế toán. ..................................................................... 52 2.1.3.1 Mô hình tổ chức. ............................................................................. 52 2.1.3.2 Hình thức kế toán áp dụng tại công ty. ........................................... 53 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 6 2.1.3.3 Các chính sách kế toán tài chính công ty sử dụng: ........................ 55 2.2 Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. 55 2.2.1 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất. ......................................................... 55 2.2.1.1 Kế toán chi phí sản xuất. ................................................................. 55 2.2.1.1.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. ............................ 57 2.2.1.1.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp ......................................... 62 2.2.1.1.3 Kế toán chi phí sử dụng máy thi công ...................................... 68 2.2.1.1.4 Kế toán chi phí sản xuất chung và phân bổ. ........................... 75 2.2.1.1.5 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất. ............................................ 82 2.2.2 Kế toán đánh giá sản phẩm dở dang. ................................................... 85 2.2.3 Kế toán tính giá thành sản phẩm ........................................................ 88 2.2.3.1 Đối tượng tính giá thành ................................................................. 88 2.2.3.2. Phương pháp hạch toán ................................................................. 88 CHƢƠNG III: ........................................................................................................ 92 ý, tổ chức công tác kế toán và tổ chức kế toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần xây lắp Hạ Long. .................................................................... 92 3.1.1 Những ưu điểm nổi bật. ........................................................................ 93 3.1.1.1 Về bộ máy quản lý. .......................................................................... 93 3.1.1.2 Về bộ máy kế toán. .......................................................................... 93 3.1.1.3 Về hình thức ghi sổ. ......................................................................... 94 3.1.1.4 Về hệ thống chứng từ kế toán. ......................................................... 94 3.1.1.5 Về đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ............................................................................................................ 94 3.1.1.6 Về phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. ........................................................................................................... 94 3.1.2 Một số tồn tại cần khắc phục. ............................................................... 96 3.1.2.1 Về luân chuyển chứng từ kế toán. ................................................... 96 3.1.2.2 Về công tác hạch toán chi phí. ........................................................ 96 3.1.2.3 Về việc áp dụng hình thức sổ kế toán.............................................. 97 3.1.2.4 Về phương pháp kiểm kê, đánh giá sản phẩm dở dang. ................. 98 3.1.2.5 Về vấn đề quản lý vốn cho sản xuất. ............................................... 98 3.1.2.6 Về vận dụng tin học vào công tác quản lý và kế toán. .................... 99 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 7 3.2 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tai Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long. .... 99 3.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. .................................................................. 99 3.2.2 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. ................................................................ 100 3.2.2.1 Kiến nghị 1: Về luân chuyển chứng từ kế toán. ........................... 100 3.2.2.2 Kiến nghị 2: Về công tác hạch toán chi phí. ................................. 100 3.2.2.3 Kiến nghị 3: Về việc áp dụng hình thức sổ kế toán. ..................... 103 3.2.2.4 Kiến nghị 4: Về phương pháp kiểm kê, đánh giá sản phẩm dở dang. ......................................................................................................... 103 3.2.2.5 Kiến nghị 5: Về vấn đề quản lý vốn cho sản xuất ........................ 105 3.2.2.6 Kiến nghị 6: Về vận dụng tin học vào công tác quản lý và kế toán ............................................................................................................ 105 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 106 Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 8 LỜI MỞ ĐẦU Trong những năm gần đây, cùng với sự đổi mới kinh tế, hệ thống cơ sở hạ tầng của đất nƣớc có sự phát triển đáng kể trong đó có sự đóng góp của ngành xây dựng cơ bản - một ngành mũi nhọn thu hút khối lƣợng vốn đầu tƣ của nền kinh tế. Mặt khác, bất kỳ một doanh nghiệp cũng muốn tối đa hoá lợi nhuận, giảm chi phí và hạ thấp giá thành, tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp. Để giải quyết vấn đề nêu trên, một trong những công cụ đắc lực mà mỗi doanh nghiệp xây lắp nói chung và Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long nói riêng cần có các thông tin về chi phí và giá thành sản phẩm. Tập hợp chi phí sản xuất một cách chính xác, kết hợp với tính đúng, tính đủ giá thành sản phẩm mang lại lợi nhuận lớn nhất cho doanh nghiệp. Đứng trên lĩnh vực kế toán, tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là khâu phức tạp nhất trong toàn bộ công tác kế toán của doanh nghiệp. Đảm bảo việc hạch toán giá thành chính xác, kịp thời phù hợp với đặc điểm hình thành và phát sinh chi phí là yêu cầu có tính xuyên suốt trong quá trình hạch toán tại doanh nghiệp. Trong những năm qua lãnh đạo Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long luôn quan tâm đến công tác chi phí, tính giá thành sản phẩm điều chỉnh cho phù hợp với thực tế và chế độ kế toán hiện hành. Qua thời gian tìm hiểu thực tế công tác tổ chức hạch toán tại Công ty em đã chọn đề tài: "Hoàn thiện công tác kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long" Ngoài mở đầu và kết luận khóa luận kết cấu gồm ba chƣơng sau: - Chƣơng I: Lý luận chung về chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm và kế toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp. - Chƣơng II: Thực trạng tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long. Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 9 - Chƣơng III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long. Mặc dù bản thân đã rất nỗ lực cố gắng để hoàn thành bài khóa luận một cách tốt nhất song do khả năng có hạn và thời gian nghiên cứu hạn hẹp nên bài viết không tránh khỏi những sai sót. Em mong nhận đƣợc những nhận xét, đánh giá và góp ý của BGĐ, phòng KT-TC, các phòng ban liên quan của Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long, của các thầy, cô giáo để bài khóa luận của em đƣợc hoàn thiện hơn và nâng cao kiến thức của bản thân phục vụ tốt cho quá trình công tác thực tế sau này. Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các cô chú trong phòng Kế toán- tài chính của Công ty Cổ phần xây lắp Hạ Long, các thầy cô giáo trong Khoa quản trị kinh doanh và thầy giáo hƣớng dẫn đã giúp đỡ, chỉ bảo và tạo điều kiện cho em hoàn thành bài khóa luận này. Em xin đƣợc trình bày toàn bộ nội dung của khóa luận. Hải Phòng ngàythángnăm 2011 Sinh viên Nguyễn Thanh Hà Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 10 CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHI PHÍ SẢN XUẤT, GIÁ THÀNH SẢN PHẨM VÀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT, TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP. 1.1 Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp. 1.1.1 Chi phí sản xuất. 1.1.1.1 Khái niệm, bản chất và nội dung của chi phí sản xuất. a, Khái niệm. Chi phí sản xuất hàng hóa là sự kết hợp của 3 yếu tố tƣ liệu lao động, đối tƣợng lao động và sức lao động. Đồng thời với quá trình sản xuất là sự tiêu hao chính các yếu tố nói trên. Để đo lƣờng hao phí doanh nghiệp đã bỏ ra trong một thời kỳ nhất định thì mọi chi phí chi ra cuối cùng đều đƣợc biểu hiện bằng thƣớc đo tiền tệ. “ Chi phí sản xuất trong doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của các hao phí về lao động sống và lao động vật hóa mà doanh nghiệp bỏ ra có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định.” b, Bản chất và nội dung của chi phí sản xuất. Nội dung của chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp bao gồm:  Chi phí lao động sống: là chi phí về tiền công, tiền lƣơng phải trả cho ngƣời lao động tham gia vào quá trình sản xuất.  Chi phí lao động vật hóa: là toàn bộ giá trị tƣ liệu sản xuất đã hao phí trong quá trình tạo ra sản phẩm xây lắp nhƣ nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, khấu hao tài sản cố định,  Các loại chi phí khác: nhƣ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí khác bằng tiền, Độ lớn của chi phí sản xuất là một đại lƣợng xác định và phụ thuộc hai nhân tố chủ yếu là: Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 11  Khối lƣợng lao động và tƣ liệu sản xuất đã tiêu hao vào sản xuất trong một thời kỳ nhất định.  Giá cả các tƣ liệu sản xuất đã tiêu dùng và tiền công cho một đơn vị lao động đã hao phí. 1.1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp. Chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp bao gồm nhiều loại có nội dung, tính chất và công dụng kinh tế khác nhau, yêu cầu quản lý đối với từng loại chi phí cũng khác nhau. Do đó, muốn tập hợp và quản lý tốt chi phí tất yếu phải phân loại chi phí. Việc phân loại chi phí sản xuất một cách khoa học và hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà quản trị kiểm tra phân tích chi phí, thúc đẩy việc quản lý chặt chẽ chi phí để hƣớng tới tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Về mặt hạch toán, chi phí sản xuất thƣờng đƣợc phân theo các tiêu thức sau đây:  Phân loại chi phí sản xuất theo yếu tố. Để phục vụ cho việc tập hợp, quản lý chi phí theo nội dung kinh tế ban đầu đồng nhất của nó mà không xét đến công dụng cụ thể, địa điểm phát sinh, chi phí đƣợc phân theo yếu tố. Theo quy định hiện hành ở Việt Nam, toàn bộ chi phí đƣợc chia làm 7 yếu tố sau: - Chi phí nguyên liệu, vật liệu: Bao gồm toàn bộ giá trị nguyên, vật liệu chính, vật liệu phụ, phụ tùng thay thế, công cụ dụng cụ...sử dụng vào sản xuất kinh doanh (loại trừ giá trị dùng không hết nhập lại kho và phế liệu thu hồi cùng với nhiên liệu, động lực) - Chi phí nhiên liệu, động lực sử dụng vào quá trình sản xuất- kinh doanh trong kỳ (trừ số dùng không hết nhập lại kho và phế liệu thu hồi) - Chi phí tiền lương và các khoản phụ cấp lương: Phản ánh tổng số tiền lƣơng và các khoản phụ cấp mang tính chất lƣơng phải trả cho công nhân viên. - Chi phí BHXH, KPCĐ, BHYT trích theo tỷ lệ quy định trên tổng số tiền lƣơng và các khoản phụ cấp phải trả công nhân viên chức. - Chi phí khấu hao tài sản cố định: Phản ánh tổng số khấu hao phải trích trong kỳ cho tất cả tài sản cố định sử dụng cho sản xuất kinh doanh. Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 12 - Chi phí dịch vụ mua ngoài: Phản ánh toàn bộ chi phí dịch vụ mua ngoài dùng vào sản xuất kinh doanh. - Chi phí khác bằng tiền:Phản ánh toàn bộ chi phí khác bằng tiền chƣa phản ánh vào các yếu tố trên dùng vào hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ. Phân loại chi phí theo yếu tố có ý nghĩa lớn trong quá trình quản lý chi phí, nó cho biết kết cấu, tỉ trọng của từng yếu tố chi phí giúp cho việc xây dựng và phân tích định mức vốn lƣu động cũng nhƣ việc lập, kiểm tra và phân tích dự toán chi phí.  Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm. Căn cứ vào ý nghĩa của chi phí trong giá thành sản phẩm và để thuận tiện cho việc tính giá thành toàn bộ, chi phí đƣợc phân theo khoản mục. Cách phân loại này dựa vào công dụng của chi phí và mức phân bổ chi phí cho từng đối tƣợng. Theo đó, toàn bộ chi phí phát sinh trong kỳ của doanh nghiệp xây lắp đƣợc phân chia thành các khoản mục chi phí sau: - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Phản ánh toàn bộ chi phí về nguyên liệu, vật liệu chính, phụ, nhiên liệu... đƣợc sử dụng trực tiếp để sản xuất sản phẩm xây lắp, thực hiện dịch vụ, lao vụ trong kỳ sản xuất kinh doanh. - Chi phí nhân công trực tiếp: là chi phí về tiền lƣơng của công nhân trực tiếp xây lắp mà không bao gồm các khoản trích theo lƣơng. - Chi phí sử dụng máy thi công: Bao gồm toàn bộ chi phí sử dụng xe, máy thi công phục vụ trực tiếp cho hoạt động xây lắp công trình theo phƣơng thức thi công hỗn hợp vừa thủ công vừa kết hợp bằng máy. - Chi phí sản xuất chung: là những khoản chi phí phục vụ xây lắp tại các đội và các bộ phận sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp xây lắp, bao gồm: tiền lƣơng nhân viên quản lý đội, các khoản trích theo tỉ lệ quy định trên tổng quỹ lƣơng của toàn bộ công nhân viên chức từng bộ phận, từng đội và toàn bộ tiền ăn ca của đội, bộ phận, chi phí vật liệu dụng cụ phục vụ cho các đội... Phân loại chi phí theo khoản mục rất thuận tiện cho công tác tính giá thành sản phẩm, lập kế hoạch giá thành và định mức chi phí cho kỳ sau.Qua đó sẽ giúp Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thanh Hà – Lớp QT 1101K 13 những nh