Đề tài Hoàn thiện quản lý thu quỹ BHXH trên địa bàn huyện Mỹ Đức - tỉnh Hà Tây

LỜI NÓI ĐẦU Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước được thực hiện ở nước ta từ năm 1945. Từ đó đến nay chính sách BHXH không ngừng được sửa đổi, bổ sung phù hợp với từng thời kỳ phát triển của đất nước. Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, Đảng và Nhà nước ta chủ trương thực hiện nhất quán lâu dài chính sách phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Để phù hợp với đường lối phát triển kinh tế của đất nước, ngày 23/6/1995, trong đó có chương XII quy định về chính sách BHXH. Tiếp đó Luật BHXH (gồm 11 chương; 141 điều) đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 29/6/2006 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2007. Để tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách BHXH theo cơ chế mới, Chính phủ ban hành Nghị định số 19/CP ngày 16/02/1995 thành lập BHXH Việt Nam là cơ quan thuộc chính phủ trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH từ TW đến địa phương thuộc hệ thống Lao động Thương binh xã hội và Liên đoàn lao động với chức năng nhiệm vụ chính là thực hiện giải quyết các chế độ chính sách, tổ chức thu, chi bảo tồn giá trị và tăng trưởng quỹ BHXH. Từ 01/01/2003 thực hiện quyết định số 20/2002/QĐ-TTg ngày 24/01/2002 của Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển Bảo hiểm y tế (BHYT) Việt Nam sang BHXH Việt nam và Nghị định số 100/2002/NĐ-CP ngày 06/12/2002 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức BHXH Việt Nam. Bảo hiểm xã hội huyện Mỹ Đức thuộc BHXH tỉnh Hà Tây được giao chức năng, nhiệm vụ thực hiện chính sách BHXH, BHYT đối với người lao động và các đối tượng khác trên địa bàn tỉnh theo đúng các quy định của Nhà nước. Từ thời điểm này tổ chức bộ máy của Bảo hiểm xã hội huyện Mỹ Đức thuộc BHXH tỉnh Hà Tây được điều chỉnh, gồm 6 phòng nghiệp vụ. * Với chức năng, nhiệm vụ của ngành được giao, hoạt động của Bảo hiểm xã hội tỉnh Hà Tây qua 12 năm thực hiện luôn xác định rõ 4 mục tiêu chủ yếu sau: - Từng bước mở rộng, tăng nhanh đối tượng tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT ở mọi thành phần kinh tế phù hợp với tiến trình chuyển đổi nền kinh tế từ kế hoạch hóa tập trung bao cấp sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; phấn đấu thực hiện các mục tiêu do Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, IX, X và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tây đề ra trong lĩnh vực BHXH, BHYT. - Đảm bảo cho mọi người được bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ trong việc tham gia và thụ hưởng chế độ BHXH, BHYT. - Tổ chức thu BHXH, BHYT, đảm bảo chi trả các chế độ BHXH, BHYT kịp thời, đúng chế độ, đúng đối tượng, quản lý chặt chẽ và sử dụng nguồn kinh phí được phân bổ đúng nguyên tắc quy định. - Vừa thực hiện nhiệm vụ vừa xây dựng, kiện toàn tổ chức bộ máy. Không ngừng nâng cao năng lực, trình độ lãnh đạo, quản lý; tổ chức thựchiện chuyên môn nghiệp vụ, trình độ chính trị, ý thức trách nhiệm phục vụ đối tượng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong ngành. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, từng bước hiện đại hóa phương tiện làm việc đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Chính vì vậy mà trong quá trình thực tập để làm đề tài tốt nghiệp em đã chọn đề tài: "Hoàn thiện quản lý thu quỹ BHXH trên địa bàn huyện Mỹ Đức - tỉnh Hà Tây". Đề tài gồm có 3 chương: Chương I : Cơ sở lý luận về BHXH và công tác quản lý thu quỹ Bảo hiểm xã hội. Chương II : Thực trạng công tác thu và quản lý thu quỹ BHXH ở BHXH huyện Mỹ Đức, tỉnh Hà Tây thời gian qua. Chương III : Các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thu quỹ BHXH huyện Mỹ Đức. Đề tài được thực hiện với sự giúp đỡ của: PGS.TS Phan Kim Chiến. Khoa: Khoa học Quản lý. Chuyên ngành: Quản lý Kinh Tế Trường: Đại học Kinh tế Quốc dân. Cùng Ban Giám Đốc và tập thể cán bộ công chức viên chức BHXH huyện Mỹ Đức, tỉnh Hà Tây. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình đó, đã giúp em hoàn thành tốt chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình. Chương I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BHXH VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU QUỸ BHXH I- BẢO HIỂM XÃ HỘI 1. Tính tất yếu của Bảo hiểm xã hội: Đất nước ta ngày nay, phát triển nền kinh tế nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa, là định hướng chủ đạo nó tạo thêm nhiều việc làm mới cho người lao động. Các khu công nghiệp mới tăng nhanh đã làm hoàn thiện cơ cấu kinh tế vùng, nền kinh tế Quốc dân bằng những chính sách ưu đãi, hỗ trợ của mình nhà nước đã định hướng thực hiện được các mục tiêu nhiệm vụ cụ thể làm động lực thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế của cả nước và từng bước hoà nhập với nền kinh tế thế giới. BHXH là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta.BHXH mang tính nhân văn sâu sắc, vì cuộc sống an lành, an sinh xã hội. BHXH được Nhà nước ta quan tâm rất nhiều ngay từ ngày đầu thành lập và được cụ thể hóa bằng các sắc lệnh của Chính phủ, các chính sách này đã giúp cho đội ngũ cán bộ công nhân viên chức, người lao động và người làm việc trong lực lượng vũ trang như công an, quân đội yên tâm, nhiệt tình trong công tác góp phần không nhỏ vào việc xây dựng, đấu tranh thống nhất đất nước. Trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước ngày nay chính sách BHXH càng được củng cố, hoàn thiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng Xã hội chủ nghĩa (XHCN). Quỹ BHXH được bảo tồn tăng trưởng và phát triển đồng thời được sử dụng có hiệu quả để chi trả các chế độ, trợ cấp BHXH cho người lao động tham gia đóng BHXH ở các thành phần kinh tế một cách ổn định lâu dài. Sự xuất hiện nhanh chóng của các loại hình Bảo hiểm, các quỹ tương hỗ, đã đánh dấu một bước quan trọng trong quá trình tồn tại và phát triển xã hội loài người. Từ đó những nỗi lo toan, phiền muộn về các biến cố, sự cố bất lợi xảy ra trong cuộc sống hàng ngày của con người đã được giải toả. Tâm lý con người cảm thấy an toàn vui vẻ hơn với sự giúp đỡ của các công ty, các doanh nghiệp, các đơn vị ,các tổ chức BHXH, hoạt động của các loại hình Bảo hiểm này đã đem lại chỗ dựa, niềm tin vững chắc trong cuộc sống của người lao động, tạo sự ổn định của các doanh nghiệp, các công ty và các tổ chức. Như vậy có thể thấy sự xuất hiện của BHXH là một nhu cầu tất yếu khách quan của cuộc sống. việc quản lý quỹ BHXH là việc làm rất cần thiết bởi vì BHXH là chi phí giúp đỡ về mặt tài chính cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng cho người lao động. Xét từ các doanh nghiệp: các Doanh nghiệp phải thực hiện đóng góp đầy đủ, thường xuyên vào quỹ BHXH theo mức quy định chung của nhà nước và pháp luật. Trong nền kinh tế thị trường nhiều thành phần hiện nay mối quan hệ cơ bản giữa các chủ Doanh nghiệp và người lao động là mối quan hệ chặt chẽ, gắn bó ràng buộc nhau bởi các quyền lợi và trách nhiệm của mỗi bên. Các doanh nghiệp vừa phải tạo điều kiện làm việc tốt cho người lao động vừa phải trả tiền lương, tiền công cho họ vừa phải có trách nhiệm bảo vệ, giúp đỡ khi họ không may gặp phải những rủi ro trong quá trình lao động, trong cuộc sống. Chính từ các chi phí phát sinh này đã làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính của các doanh nghiệp, đặc biệt là những khi dịch bệnh, rủi ro mang tính thảm hoạ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các Doanh nghiệp khi phải trang trải cho các chi phí đó. Đối với chủ sử dụng lao động cũng phải tham gia đóng góp đầy đủ và thường xuyên vào quỹ BHXH theo mức quy định chung của nhà nước của pháp luật. Sau đó người sử dụng lao động có quyền yêu cầu về quyền lợi hưởng các chế độ trợ cấp về BHXH căn cứ vào sự đóng góp và theo chế độ quy định. Xét từ nhà nước và xã hội: xây dựng hệ thống pháp luật về chính sách BHXH, tổ chức thực hiện tốt các chính sách về BHXH đồng thời cũng có trách nhiệm tham gia đóng góp và hỗ trợ thêm để đảm bảo quỹ BHXH tăng trưởng phát triển thực hiện đầy đủ các chế độ BHXH đối với người lao động. Việc tham gia đóng góp và hỗ trợ thêm quỹ BHXH của nhà nước là thể hiện cụ thể vai trò của Nhà nước trong việc điều tiết kinh tế xã hội và trách nhiệm của Nhà nước thể hiện trong việc giữ gìn ổn định chính trị xã hội. Sự vận động của các quy luật trong nền kinh tế thị trường đặc biệt là quy luật cạnh tranh nhiều trường hợp một số doanh nghiệp vào rơi vào tình trạng bất ổn về tài chính, thậm trí phá sản dẫn đến một loạt người lao động bị mất công ăn việc làm, không đảm bảo được cuộc sống hàng ngày và tạo ra nhiều vấn đề phức tạp nảy sinh trong xã hội. Cùng với sự phát triển kinh tế, tiến bộ của xã hội việc quản lý thu BHXH được coi như là nhu cầu tất yếu của con người nó có thể thấy được xem như là một trong những quyền cơ bản nhất của con người, được Đại hội đồng liên hợp quốc thừa nhận và ghi vào tuyên ngôn nhân quyền ngày 10 tháng 12 năm 1948 " Tất cả mọi người với tư cách là thành viên của xã hội đều có quyền hưởng BHXH. quyền đó đặt cơ sở trên sự thoả mãn các quyền kinh tế, xã hội và văn hoá cần cho nhân cách và sự tự do phát triển con người" (trích từ: Một số vấn đề cơ bản về bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Hà Nội tháng 4/2001); 2. Chức năng của BHXH. BHXH có một số chức năng chủ yếu như sau : + Chức năng hạn chế bớt một phần khó khăn về kinh tế của người lao động. Với chức năng này BHXH cho phép tất cả các hoạt động kinh tế xã hội hoặc các đối tượng đã tham gia trong quá trình kinh tế xã hội trước đây hoặc tất cả các công dân...hình thành các quyền lợi đảm bảo để duy trì một chuẩn mực sống tương đối ổn định ngay cả khi trong trường hợp có sự cố bất ngờ rủi ro xảy ra. + Chức năng hình thành một hệ thống an sinh, an toàn xã hội. Với chức năng này rất cần thiết cho người lao động, Người sử dụng lao động mà còn đảm bảo sự ổn định chính trị, an toàn xã hội cho quốc gia, đảm bảo chắc chắn đối với mọi thành viên trong xã hội gặp cảnh nghèo đói đều được cung cấp một khoản thu nhập bằng tiền cũng như các dịch vụ chăm sóc về ytế và dịch vụ xã hội đầy ý nghĩa. + Hai chức năng trên này hỗ trợ cho nhau. Đảm bảo ổn định kinh tế tài chính cho người lao động, khuyến khích họ yên tâm làm việc phát huy hết khả năng, năng lực chuyên môn giúp cho nền kinh tế phát triển, ổn định xã hội, đảm bảo an toàn cho quốc gia về kinh tế chính trị và an ninh quốc phòng. Chính vì thế mà hiện nay đã có 182 nước có luật về BHXH. Có thể nói BHXH là một trong những hoạt động mà tất cả các quốc gia đều quan tâm không phân biệt thể chế chính trị, trình độ phát triển kinh tế xã hội. Bảo hiểm xã hội đã đóng góp vai trò to lớn trong việc bảo đảm an sinh xã hội, ổn định và phát triển kinh tế, được thể hiện thông qua các tác động chủ yếu cụ thể sau: -Bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ bị giảm thu nhập hoặc bị mất thu nhập do bị suy giảm sức khỏe hoặc mất khả năng lao động bị mất việc làm. Đây là sự đảm bảo chắc chắn sẽ xảy ra vì mọi người sẽ mất khả năng lao động khi họ hết tuổi lao động, theo các điều kiện quy định của BHXH. Đây là chức năng cơ bản của BHXH nó quyết định tính chất, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của hệ thống BHXH. -Thực hiện phân phối và phân phối lại thu nhập giữa những người tham gia đóng góp quỹ BHXH. Tham gia BHXH có người sử dụng lao động, người lao động và nhà nước hỗ trợ đóng góp hình thành xây dựng lên quỹ BHXH . Quỹ BHXH này được sử dụng để chi trả trợ cấp BHXH cho những người tham gia BHXH không may gặp tai nạn, rủi ro. Thực tế chỉ ra rằng số tiền trợ cấp được hưởng thường nhỏ hơn rất nhiều so với số số tiền mình tham gia, do áp dụng theo quy luật số đông bù ít, quỹ BHXH đã thực hiện phân phối lại thu nhập theo cả chiều ngang lẫn chiều dọc. Sự phân phối này thể hiện phân phối thu nhập giữa những người có thu nhập cao với những người có thu nhập thấp, giữa những người đang làm việc khoẻ mạnh với những người tuổi cao sức yếu, già cả, ốm đau đang nghỉ việc. chức năng này của BHXH đã góp phần tạo nên sự công bằng trong xã hội mang tính nhân văn sâu sắc. - Góp phần thúc đẩy, kích thích tinh thần lao động, khuyến khích người lao động hăng hái sản suất nâng cao chất lợng, năng xuất lao động tạo ra nhiều của cải cho xã hội. Quỹ BHXH thực hiện chức năng này là do họ không may gặp phải các tai nạn rủi ro, phần thu nhập của họ bị giảm sút hoặc không còn nhưng sự suy giảm này đã được bù đắp một phần, hay toàn bộ từ quỹ BHXH. Vì vậy mà đời sống sinh hoạt hàng ngày của người lao động và gia đình họ không còn bị sáo trộn. Hay nói một cách khác là họ luôn luôn được bảo đảm ổn định cuộc sống và có chỗ dựa về mặt vât chất, tinh thần. Chính vì vậy họ luôn yên tâm để sản xuất nâng cao chất lượng, năng xuất lao động và đạt hiệu quả kinh tế cao. - Gắn bó lợi ích giữa người sử dụng lao động và người lao động giữa người sử dụng lao động với xã hội. Thông qua BHXH những mâu thuẫn giữa những người lao động và người sử dụng lao động. Như mâu thuẫn về tiền lương, tiền thưởng, thời gian lao động … sẽ được hoà giải và giải quyết kịp thời. Đặc biệt nhờ có BHXH mà cả hai bên này đều thấy được quyền lợi của mình được quan tâm bảo vệ. Từ đó làm cho họ hiểu nhau hơn và gắn bó chặt chẽ lợi ích với nhau. Đối với Nhà nước và xã hội thì chi hỗ trợ cho BHXH là khoản chi rất nhỏ nhưng lại đem lại hiệu quả đạt được rất cao đảm bảo ổn định đời sống của người lao động và gia đình họ, góp phần ổn định sản xuất và phát triển kinh tế xã hội. 3. Tính chất của bảo hiểm xã hội. BHXH ra đời gắn liền với đời sống của người lao động do vậy BHXH có một số tính chất cơ bản sau: - BHXH mang tính tất yếu khách quan trong đời sống kinh tế xã hội. - BHXH mang tính ngẫu nhiên phát sinh không đồng đều theo thời gian và không gian. Những rủi ro không may đem lại trong BHXH đã hình thành nên tính ngẫu nhiên của nó. Bởi vì các rủi ro này được áp dụng BHXH đều không thể lường trước được sự việc xảy ra, các rủi ro này thường xảy ra một cách bất ngờ. Do vậy mà không phải tất cả những người lao động của một tổ chức hay tất cả các tổ chức đều phải chịu chung một rủi ro hay nhiều rủi ro cùng một lúc, cùng một thời điểm. - BHXH vừa mang tính xã hội, vừa mang tính kinh tế và có cả tính chất dịch vụ. Tính chất kinh tế của BHXH được biểu hiện thông qua cơ chế hình thành và sử dụng quỹ BHXH, Quỹ BHXH khi được hình thành, bảo toàn và tăng trưởng quỹ thì nhất thiết phải có sự tham gia đóng góp tài chính của tất cả các bên liên quan. Mức tham gia đóng góp của các bên được xác định rất cụ thể dựa trên nguyên tắc hoạt động cơ bản của Bảo hiểm xã hội tr ên cơ sở lấy số đông bù cho số ít vì thực chất mức tham gia đóng góp của từng nguời lao động là không đáng kể so với mức họ được thụ hưởng quyền lợi. Xét về góc độ kinh tế thì người sử dụng lao động, được lợi rất nhiều khi quan hệ BHXH, khi tham gia BHXH người sử dụng lao động sẽ không phải chi trả các khoản chi phí cho người lao động bị suy giảm sức khỏe hoặc mất khả năng lao động. Xét về phía Nhà nước thì việc tạo lập, hoạt động của quỹ BHXH đã góp phần giảm nhẹ gánh nặng cho Ngân sách nhà nước (NSNN). Đồng thời nó còn góp phần đầu tư phát triển cho nền kinh tế. Do vậy cơ chế tạo lập và sử dụng, hoạt động của quỹ BHXH đã đem lại rất nhiều quyền lợi, lợi ích cho nguời lao động, người sử dụng lao động và Nhà nước. BHXH là một bộ phận quan trọng chủ yếu trong hệ thống đảm bảo an toàn xã hội, vì tính chất xã hội của BHXH được thể hiện rất rõ nét về tính chất lâu dài mọi nguời lao động trong xã hội đều có quyền tham gia đóng góp vào quỹ BHXH. Ngược lại BHXH phải có trách nhiệm Bảo hiểm đảm bảo quyền lợi cho mọi người lao động và gia đình họ kể cả khi họ đang còn trong độ tuổi lao động. Tính chất xã hội của BHXH luôn gắn chặt chẽ với tính dịch vụ của nó, khi nền kinh tế xã hội ngày càng phát triển mạnh thì tính chất dịch vụ, tính chất xã hội hoá của hệ thống BHXH ngày càng được nâng cao. 3.1, Đặc điểm của quỹ BHXH: + Quỹ BHXH là một quỹ tiền tệ tập chung giữ vị trí trong khâu tài chính nằm giao thoa giữa ngân sách Nhà nước với các Tổ chức tài chính doanh nghiệp, tài chính Nhà nước, tài chính dân cư. + Việc phân phối quỹ BHXH vừa mang tính chất hoàn trả vừa mang tính chất không hoàn trả. Tính chất không hoàn trả của quỹ BHXH được áp dụng đối với những người lao động đã tham gia BHXH trong suốt quá trình lao động nhưng không bị ốm đau, sinh con, tai nạn lao động. + Sự ra đời tồn tại và phát triển ngày càng lớn mạnh của quỹ BHXH gắn liền với chức năng vốn có của Nhà nước là vì nó đảm bảo quyền lợi cho người lao động chứ không vì mục đích lợi nhuận, kiếm lời. Đồng thời quỹ BHXH cũng phụ thuộc vào trình độ phát triển của kinh tế xã hội và điều kiện lịch sử trong từng thời kỳ của mỗi một quốc gia. Khi nền kinh tế ngày càng phát triển lớn mạnh thì càng có nhiều các chế độ BHXH được thực hiện hơn và các chế độ cũng sẽ được áp dụng rộng rãi hơn, thoả mãn nhu cầu về BHXH của người lao động ngày càng được nâng cao. Mặt khác khi nền kinh tế phát triển mạnh thì mức thu nhập của người lao động càng cao, họ sẽ tham gia vào nhiều chế độ BHXH. + Ngoài ra quỹ BHXH mang tính chất tiêu dùng được thể hiện thông qua các mục tiêu, mục đích của nó là chi trả đầy đủ các chế độ BHXH. Ngoài ra quỹ BHXH lại mang tính chất dự trữ và thông thường khi người lao động tham gia đóng góp vào quỹ BHXH thì họ không được quỹ BHXH này chi trả ngay khi gặp tai nạn rủi ro mà phải có thời gian dự bị đủ thủ tục mới thanh toán. + Hoạt động của quỹ BHXH đã đặt ra yêu cầu tất yếu sẽ hình thành chế độ tiết kiệm bắt buộc của xã hội và của người lao động để dành khi ốm đau, tai nạn, hưu trí, Đây cũng là quá trình phân phối lại thu nhập của cá nhân người lao động và cộng đồng xã hội. 3.2, Nguồn hình thành quỹ BHXH Quỹ BHXH được hình thành chủ yếu từ các nguồn cơ bản sau: - Sự đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động. - Sự đóng góp của người lao động tham gia BHYT bắt buộc và tự nguyện. - Sự đóng góp Nhà nước đóng để đảm bảo thực hiện đầy đủ các chế độ BHXH đối với người lao động. - Nhà nước hỗ trợ về BHYT đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. - Tiền sinh lời từ đầu tư do thực hiện các biện pháp bảo toàn, tăng trưởng quỹ BHXH. - Các nguồn thu hợp pháp khác Phần lớn đối với các nước trên thế giới hiện nay thì quỹ BHXH đều được tạo lập hình thành từ các nguồn trên. Tuy nhiên do từng điều kiện hoàn cảnh lịch sử của mỗi quốc gia mà tỉ lệ tham gia đóng góp giữa các bên, mức độ tham gia đóng góp của từng bên, mức độ can thiệp của Nhà nước, hay hình thức tham gia đóng góp sẽ khác nhau. Phương thức đóng góp vào quỹ BHXH của người sử dụng lao động và người lao động hiện nay còn có hai quan điểm đó là: +Việc xác định mức đóng góp phải căn cứ vào mức lương của từng cá nhân và quỹ lương của cơ quan, doanh nghiệp. + Phải căn cứ vào thu nhập cơ bản của người lao động được cân đối chung trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân để xác định nên mức đóng góp. Việc chọn lựa quan điểm nào là tuỳ thuộc ở mỗi quốc gia nhưng phải bảo đảm rằng mức tham gia đóng góp của mỗi bên phải đủ để cân đối việc thu, chi của quỹ BHXH. Trong thực tế việc xác định mức tham gia đóng góp của các bên ( thực chất là xác định mức phí BHXH) được tính toán một cách khoa học cho việc xác định mức phí. BHXH là một nghiệp vụ chuyên sâu và người ta thường dùng các phương pháp toán học khác nhau để xác định. Phí BHXH được xác định theo công thức: P = f1 + f2 + f3 Trong đó: f1: là phí thuần BHXH f2: là phí quản lý f3: là phí dự trữ Phí thuần của BHXH là một bộ phận cấu thành quan trọng nhất của phí BHXH, phí thuần được xác định để bảo đảm chi trả đầy đủ cho tất cả các chế độ BHXH. Chính vì vậy việc xác định mức phí BHXH là rất khó, phức tạp nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Cơ cấu lao động theo các độ tuổi, kết cấu giới tính trong lực lượng lao động, đặc điểm cấu tạo sinh học của con người trong một nước, tuổi thọ bình quân của người dân, điều kiện làm việc chung của người lao động… Ngoài sự tham gia đóng góp của người sử dụng lao động, người lao động và Nhà nước. Quỹ BHXH còn được hình thành từ các nguồn khác như: tiền sử phạt đối với các đơn vị vi phạm theo điều lệ BHXH, các khoản hỗ trợ, viện trợ của các tổ chức trong và ngoài nước, các khoản lãi từ hoạt động đầu tư tài chính từ phần quỹ BHXH nhàn rỗi… 3.3, Mục đích sử dụng quỹ BHXH . Như ta đã biết phí BHXH bao gồm 3 bộ phận đó là: phí thu