Đề tài Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ 234
Với sự chuyển đổi cơ chế kinh tế từ kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường đã thực sự tạo ra một bước ngoặt lớn đối với tổ chức kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước. Đứng trước thực trạng đó, để phù hợp với cơ chế kinh tế mới, các doanh nghiệp phải tự hoàn thiện mình để tự tồn tại và phát triển. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, bất kỳ một doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển đều phải đứng trong một môi trường cạnh tranh. Cạnh tranh về vốn, về kỹ thuật, về quy trình công nghệ, về năng lực quản lý, về lao động để mang lại lợi nhuận ngày càng cao. Đó là một quy luật khách quan vốn có của nền kinh tế thị trường. Để sản xuất kinh doanh cần tư liệu lao động, đối tượng lao động và chất lượng lao động. Thiếu một trong ba yếu tố đó quá trình sản xuất sẽ không diễn ra, nếu xét về yếu tố quan trọng thì lao động của con người là yếu tố quan trọng nhất. Không có sự tác động của con người vào tư liệu sản xuất thì tư liệu sản xuất không phát huy được tác dụng. Để duy trì được yếu tố lao độngtrong từng doanh nghiệp phải sử dụng hợp lý chính sách về lao động tiền lương. Tiền lương phải trả cho cán bộ công nhân viên là khoản thù lao để bù đắp cho sức lao động đã hao phí tái tạo sức lao động nhờ đó người lao động có những điều kiện cần thiết để sinh hoạt hàng ngày cũng như đời sống tinh thần của bản thân và gia đình được nâng cao. Bên cạnh đó, họ còn tái sản xuất và phát triển khả năng của cá nhân, tích cực sản xuất vật chất cho xã hội. Để phát triển sản xuất, tăng năng suất lao động, mỗi doanh nghiệp phải có kế hoạch và chế độ trả lương sao cho thoả đáng với sức lao dộng mà người lao động bỏ ra. đề tài: “Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ 234”. Ngoài lời mở đầu, kết luận nội dung của luận văn tốt nghiệp gồm ba phần chính sau: Phần I : Lý luận cơ bản về tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong doanh nghiệp. Phần II : Tình hình thực tế công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Quản lý và Sửa chữa đường bộ 234. Phần III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ 234
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ 234, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Víi sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng ®· thùc sù t¹o ra mét bíc ngoÆt lín ®èi víi tæ chøc kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. §øng tríc thùc tr¹ng ®ã, ®Ó phï hîp víi c¬ chÕ kinh tÕ míi, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù hoµn thiÖn m×nh ®Ó tù tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu ph¶i ®øng trong mét m«i trêng c¹nh tranh. C¹nh tranh vÒ vèn, vÒ kü thuËt, vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ, vÒ n¨ng lùc qu¶n lý, vÒ lao ®éng ®Ó mang l¹i lîi nhuËn ngµy cµng cao.
§ã lµ mét quy luËt kh¸ch quan vèn cã cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §Ó s¶n xuÊt kinh doanh cÇn t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ chÊt lîng lao ®éng. ThiÕu mét trong ba yÕu tè ®ã qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sÏ kh«ng diÔn ra, nÕu xÐt vÒ yÕu tè quan träng th× lao ®éng cña con ngêi lµ yÕu tè quan träng nhÊt. Kh«ng cã sù t¸c ®éng cña con ngêi vµo t liÖu s¶n xuÊt th× t liÖu s¶n xuÊt kh«ng ph¸t huy ®îc t¸c dông.
§Ó duy tr× ®îc yÕu tè lao ®éngtrong tõng doanh nghiÖp ph¶i sö dông hîp lý chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng. TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ kho¶n thï lao ®Ó bï ®¾p cho søc lao ®éng ®· hao phÝ t¸i t¹o søc lao ®éng nhê ®ã ngêi lao ®éng cã nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó sinh ho¹t hµng ngµy còng nh ®êi sèng tinh thÇn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh ®îc n©ng cao. Bªn c¹nh ®ã, hä cßn t¸i s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng cña c¸ nh©n, tÝch cùc s¶n xuÊt vËt chÊt cho x· héi. §Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, mçi doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch vµ chÕ ®é tr¶ l¬ng sao cho tho¶ ®¸ng víi søc lao déng mµ ngêi lao ®éng bá ra.
®Ò tµi: “Hoµn thiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty Qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234”.
Ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn néi dung cña luËn v¨n tèt nghiÖp gåm ba phÇn chÝnh sau:
PhÇn I : Lý luËn c¬ b¶n vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp.
PhÇn II : T×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty Qu¶n lý vµ Söa ch÷a ®êng bé 234.
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234
PhÇn I:
Lý luËn c¬ b¶n vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp:
1. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng:
Kh¸i niÖm :
TiÒn l¬ng (tiÒn c«ng) lµ phÇn thï lao lao ®éng ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, bï ®¾p hao phÝ hao phÝ lao ®éng cña ngêi lao ®éng ®· bá ra trong qóa tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã lµ kho¶n thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng, do vËy tiÒn l¬ng kh«ng chØ ®¶m b¶o cho c¸ nh©n ngêi lao ®éng mµ nã cßn ph¶i ®¶m b¶o cuéc sèng cho c¶ gia ®×nh hä. XuÊt ph¸t tõ ®ã mµ nhµ Níc ph¶i quy ®Þnh møc l¬ng c¬ b¶n ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o cuéc sèng tèi thiÓu cho ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh cña hä trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng.
TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ, nã kÝch thÝch vËt chÊt ®èi víi ngêi lao ®éng lµm cho hä lao ®éng mét c¸ch tÝch cùc, cã kû luËt víi c«ng viÖc vµ hiÖu qu¶ ngµy cµng cao. §Ó thùc hiÖn chøc n¨ng nµy th× viÖc tr¶ l¬ng ph¶i g¾n víi hiÖu qu¶ theo nguyªn t¾c: lµm nhiÒu hëng nhiÒu, lµm Ýt hëng Ýt, kh«ng lµm kh«ng hëng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng phï hîp nh»m ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt.
B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng theo c¬ chÕ thÞ trêng:
§Ó x¸c ®Þnh tiÒn l¬ng hîp lý cÇn t×m ra c¬ së ®Ó tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ trÞ cña søc lao ®éng. Ngêi lao ®éng sau khi bá ra søc lao ®éng, t¹o ra s¶n phÈm th× ®îc mét sè tiÒn c«ng nhÊt ®Þnh. VËy cã thÓ coi søc lao ®éng lµ mét lo¹i hµng ho¸, mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt ®ã – hµng ho¸ søc lao ®éng.
Hµng ho¸ søc lao ®éng còng cã mÆt gièng nh mäi hµng ho¸ kh¸c lµ cã gi¸ trÞ. Ngêi ta ®Þnh gi¸ trÞ Êy lµ sè lîng t liÖu sinh ho¹t cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra nã. Søc lao déng g¾n liÒn víi con ngêi nªn gi¸ trÞ søc lao ®éng ®îc ®o b»ng gi¸ trÞ c¸c t liÖu sinh ho¹t ®¶m b¶o nhu cÇu tèi thiÓu cho cuéc sèng (¨n ë, häc hµnh, ®i l¹i...) vµ nh÷ng nhu cÇu cao h¬n n÷a. S«ng nã còng ph¶i chÞu t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ trêng.
V× vËy, vÒ b¶n chÊt tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ søc lao ®éng, lµ ®éng lùc quyÕt ®Þnh hµnh vi cung øng søc lao ®éng. TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï cña kinh tÕ hµng ho¸ vµ chÞu sù chi phèi cña c¸c quy lu©t kinh tÕ kh¸ch quan. TiÒn l¬ng còng t¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh cña c¸c chñ doanh nghiÖp ®Ó h×nh thµnh c¸c tho¶ thuËn hîp ®ång thuª lao ®éng.
Chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng:
TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ tæng hîp vµ bao gåm c¸c chøc n¨ng sau:
- TiÒn l¬ng lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ph©n phèi thu nhËp quèc d©n, chøc n¨ng thanh to¸n gi÷a ngêi sö dông søc lao ®éng vµ ngêi lao ®éng.
- TiÒn l¬ng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng th«ng qua viÖc trao ®æi tiÒn tÖ do thu nhËp mang l¹i víi c¸c vËt dông sinh ho¹t cÇn thiÕt cho ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä.
- KÝch thÝch con ngêi tham gia lao ®éng, bëi lÏ tiÒn l¬ng lµ mét bé phËn quan träng cña thu nhËp, chi phèi vµ quyÕt ®Þng møc sèng cña ngêi lao ®éng. Do ®ã, nã lµ c«ng cô quan trong qu¶n lý. Ngêi ta sö dung nã ®Ó thóc ®Èy ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lao ®éng vµ s¸ng t¹o, coi nh lµ mét c«ng cô t¹o ®éng lùc trong s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD)
2. Quü tiÒn l¬ng vµ c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng trong doanh nghiÖp:
2.1. Quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp:
Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp bao gåm toµn bé tiÒn l¬ng trÝch tr¶ cho c«ng nh©n viªn do doanh nghiÖp qu¶n lý sö dông vµ chi tr¶.
Quü tiÒn l¬ng bao gåm:
TiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian, tiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm, l¬ng kho¸n.
TiÒn l¬ng cho thêi gian CNV ngõng viÖc ®i häc tËp, héi nghÞ, triÓn l·m nghØ phÐp n¨m...
C¸c kho¶n phô cÊp lµm ®ªm, lµm thªm giê, phô cÊp ®éc h¹i...
C¸c kho¶n tiÒn l¬ng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn...
Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ ph©n tÝch tiÒn l¬ng cã thÓ chia ra tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô.
+ TiÒn l¬ng chÝnh lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho thêi gian ngêi lao ®éng lµm nhiÖm vô chÝnh cña m×nh theo nhiÖm vô cña hîp ®ång lao ®éng.
+ TiÒn l¬ng phô lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do doanh nghiÖp ®iÒu ®éng nh héi häp, tËp tù vÖ vµ l¬ng tr¶ cho thêi gian c«ng nh©n nghØ phÐp n¨m theo chÕ ®é
§Ó qu¶n lý tèt quü l¬ng, doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i g¾n liÒn tiÒn l¬ng víi n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ lao ®éng, ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i thÊp h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng.
2.1.1. Mét sè chÕ ®é kh¸c khi tr¶ l¬ng:
L¬ng chÕ ®é bao gåm:
L¬ng ¨n tra
=
Ngµy c«ng thùc tÕ
x
Møc l¬ng tèi thiÓu
22
L¬ng nghØ phÐp
=
Møc l¬ng tèi thiÓu + Phô cÊp
x
Sè ngµy nghØ phÐp
22
L¬ng ®i häc
=
Møc l¬ng tèi thiÓu + Phô cÊp
x
Sè ngµy thùc tÕ
¬
22
L¬ng nghØ lÔ
=
Møc l¬ng tèi thiÓu + Phô cÊp
x
Sè ngµy nghØ lÔ
22
L¬ng nghØ èm
=
Møc l¬ng tèi thiÓu + Phô cÊp
x
Sè ngµy nghØ èm
22
HÖ sè l¬ng cÊp bËc cña tõng nh©n viªn liªn quan ®Õn c«ng viÖc ngêi ®ã c¶m nh©n vµ cßn phô thuéc vµo b»ng cÊp nh ®¹i häc, trung cÊp vµ theo c¸c cÊp bËc trong c«ng viÖc.
2.1.2. §¬n gi¸ tiÒn l¬ng:
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc tÝnh c¨n cø vµo l¬ng th¸ng, b¶ng l¬ng c¸c chÕ ®é phô cÊp vµ theo c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt ®· ®îc hîp lý vµ ®îc ®iÒu chØnh theo t×nh h×nh biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng trong thêi kú.
Cã 3 ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh:
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm (hoÆc s¶n phÈm quy ®æi ) ®îc x¸c ®Þnh trªn c¸c yÕu tè nh hÑ sè vµ ®Þnh møc l¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc, ®Þnh møc s¶n phÈm, ®Þnh møc thêi gian, ®Þnh møc lao ®éng cña viªn chøc vµ phô cÊp l¬ng theo quy ®Þnh cña Nhµ níc.
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng dùa trªn lîi nhuËn kÕ ho¹ch, ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng
=
Tæng sè tiÒn l¬ng x TiÒn l¬ng b×nh qu©n
Tæng lîi nhuËn kÕ ho¹ch
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng dùa trªn doanh thu ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng
=
Tæng sè lao ®éng x TiÒn l¬ng b×nh qu©n
Tæng lîi nhuËn doanh thu
2.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng:
2.2.1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian:
§©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®«ng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi lao ®éng, l¬ng cÊp bËc (chøc danh) vµ thang l¬ng (hÖ sè l¬ng ) mµ nhµ Níc quy ®Þnh. H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy chñ yÕu ¸p dông cho ngêi lao ®éng gi¸n tiÕp nh c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm trong v¨n phßng.
TiÒn l¬ng th¸ng
=
Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi lao ®éng trong th¸ng
x
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ngµy
¸p dông ®Ó tr¶ cho CNV lµm c«ng t¸c hµnh chÝnh vµ qu¶n lý kinh tÕ
TiÒn l¬ng tuÇn
=
Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi lao ®éng trong tuÇn
x
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ngµy
TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng trong tuÇn
=
TiÒn l¬ng th¸ng x 12 th¸ng
52 tuÇn
TiÒn l¬ng ngµy
=
TiÒn l¬ng th¸ng
Sè ngµy lµm viÖc theo quy ®Þnh cña th¸ng
L¬ng ngµy lµ c¨n cø ®Ó tÝnh trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ cho c¸n bé CNV vµ tr¶ l¬ng trong nh÷ng ngµy héi häp, häc tËp.
TiÒn l¬ng giê
=
TiÒn l¬ng ngµy
8 giê
L¬ng giê lµ c¨n cø ®Ó tÝnh phô cÊp lµm thªm giê.
TiÒn l¬ng tr¶ theo th¸ng
=
Sè thêi gian lµm viÖc trong th¸ng
x
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ngµy
2.2.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm:
TiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm, lao vô hoµn thµnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ®ã.
TiÒn l¬ng s¶n phÈm ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng
=
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh
x
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm
* TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm nhãm lao ®éng (tËp thÓ)
Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng theo nhãm (…xëng..). Sau ®ã tiÒn l¬ng nhãm ®îc chia cho tõng ngêi lao ®éng trong nhãm c¨n cø vµo l¬ng c¬ b¶n vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña tõng ngêi.
C«ng thøc tÝnh l¬ng:
Li
=
LT
x
Ti.Ki
åTi.Ki
Trong ®ã: Li : TiÒn l¬ng c«ng nh©n i
LT : TiÒn l¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæ
Ti : Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i
Ki : HÖ sè cÊp bËc
2.2.3. H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n
TiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n hay nhãm ®îc quy ®Þnh tríc cho mét khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm nhÊt ®Þnh theo ®¬n gi¸ kho¸n.
3. C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp:
Trong c¸c doanh nghiÖp ngoµi tiÒn l¬ng ®îc tr¶ ®Ó ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, b¶o vÖ søc khoÎ, ch¨m lo ®êi sèng tinh thÇn cho ngêi lao ®éng theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, doanh nghiÖp cßn ph¶i tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mét bé phËn chi phÝ gåm c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§.
3.1. Quü b¶o hiÓm x· héi:
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, nghÞ ®Þnh 12CP ngµy 25/11/1995 quy ®Þnh vÒ chÕ ®é BHXH cña chÝnh phñ:
Quü BHXH ®îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ 20% trªn tæng quü l¬ng cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp thêng xuyªn cña ngêi lao ®éng thùc tÕ trong kú h¹ch to¸n, trong ®ã 15% ngêi sö dông lao ®éng ph¶i nép ®îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ 5% trõ trùc tiÕp vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
Quü BHXH lµ quü dïng ®Ó trî cÊp cho ngêi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp trong c¸c trêng hîp hä bÞ mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng nh: èm ®au,thai s¶n, tai n¹n lao ®éng... Quü nµy ®îc qu¶n lý tËp trung ë Bé L§ - TB – XH th«ng qua hÖ sè tæ chøc BHXH theo ngµnh däc.
T¹i doanh nghiÖp, hµng th¸ng trùc tiÕp chi tr¶ BHXH cho CBCNV bÞ èm ®au, thai s¶n... trªn c¬ së lËp c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ. Cuèi th¸ng (quý) doanh nghiÖp ph¶i quyÕt to¸n víi c¬ quan qu¶n lý quü BHXH.
3.2. Quü b¶o hiÓm y tÕ:
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh th× quü BHYT ®îc trÝch lËp b»ng 3% tæng møc l¬ng c¬ b¶n, trong ®ã 2% ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cßn 1% trõ trùc tiÕp vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
Quü BHYT ®îc nép lªn c¬ quan chuyªn tr¸ch díi h×nh thøc mua BHYT ®Ó phôc vô vµ ch¨m sãc søc khoÎ cho CNV nh: kh¸m ch÷a bÖnh, viÖn phÝ trong th¸ng èm ®au, sinh ®Î, bÖnh tËt.
3.3. Quü kinh phÝ c«ng ®oµn:
KPC§ lµ phÇn kinh phÝ nh»m t¹o ra 1 kho¶n ng©n quü cho ho¹t ®éng C«ng ®oµn. Quü nµy ®îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tû lÖ trÝch KPC§ lµ 2% trªn tæng tiÒn l¬ng thùc tÕ, trong ®ã mét phÇn nép cho c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn, mét phÇn ®Ó l¹i chi tiªu cho ho¹t ®éng C«ng ®oµn t¹i c¸c doanh nghiÖp.
C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cã ý nghÜa kh«ng nh÷ng ®èi víi viÖc tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mµ cßn víi viÖc ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp.
II. Néi dung kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng Trong doanh nghiÖp.
1. Néi dung kÕ to¸n tiÒn l¬ng:
1.1. Chøng tõ lao ®éng:
Muèn tæ chøc tèt kÕ to¸n tiÒn l¬ng, BHXH chÝnh x¸c th× ph¶i h¹ch to¸n lao ®éng chÝnh x¸c lµ ®iÒu kiÖn ®Ó h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm chÝnh x¸c theo quy ®Þnh hiÖn nay, chøng tõ lao ®éng tiÒn l¬ng bao gåm:
B¶ng chÊm c«ng
B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng
PhiÕu nghØ BHXH
B¶ng thanh to¸n BHXH
PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm vµ c«ng viÖc ®· hoµn thµnh
PhiÕu b¸o lµm thªm giê
1.2. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông:
Dùa vµo chøng tõ lao ®éng nªu trªn, nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n xëng tæng hîp lµm b¸o c¸o göi lªn phßng lao ®éng tiÒn l¬ng vµ phßng kÕ to¸n ®Ó tæng hîp vµ ph©n tÝch t×nh h×nh chung toµn doanh nghiÖp, phßng kÕ to¸n dùa vµo c¸c tµi liÖu trªn vµ ¸p dông c¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng ®Ó lµm b¶ng thanh to¸n l¬ng vµ tÝnh BHXH, BHYT, KPC§.
C¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n l¬ng kÕ to¸n viÕt phiÕu chi, chøng tõ tµi liÖu vÒ c¸c kho¶n khÊu trõ trÝch nép.
1.3. Thñ tôc h¹ch to¸n:
Tõ b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n céng sæ c«ng lµm viÖc trong th¸ng, phiÕu b¸o lµm thªm giê, phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm, kÕ to¸n tiÒn hµnh trÝch l¬ng cho c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp. Trong b¶ng thanh to¸n l¬ng ph¶i ph¶n ¸nh ®îc néi dung c¸c kho¶n thu nhËp cña ngêi lao ®éng ®îc hëng, c¸c kho¶n khÊu trõ BHXH, BHYT vµ sau ®ã míi lµ sè tiÒn cßn l¹i cña ngêi lao ®éng ®îc lÜnh. B¶ng thanh to¸n l¬ng lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n lµm thñ tôc rót tiÒn thanh to¸n l¬ng cho c«ng nh©n viªn. Ngêi nhËn l¬ng ph¶i ký tªn vµo b¶ng thanh to¸n l¬ng.
Theo quy ®Þnh hiÖn nay, ngêi lao ®éng ®îc lÜnh l¬ng mçi th¸ng 2 lÇn, lÇn ®Çu t¹m øng l¬ng kú I, lÇn II nhËn phÇn l¬ng cßn l¹i sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l¬ng theo quy ®Þnh.
Trêng hîp ë mét sè doanh nghiÖp cã sè c«ng nh©n nghØ phÐp n¨m kh«ng ®Òu ®Æn trong n¨m hoÆc lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt thêi vô th× kÕ to¸n ph¶i dïng ph¬ng ph¸p trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. ViÖc trÝch tríc sÏ tiÒn hµnh ®Òu ®Æn vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ coi nh lµ mét kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶. C¸ch tÝnh nh sau:
Møc trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña CNSX
=
Tæng sè tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña CNSX theo kÕ ho¹ch n¨m
x
TiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho CNSX
Tæng sè tiÒn l¬ng chÝnh ph¶i tr¶ theo kÕ ho¹ch cña CNSX n¨m
Tû lÖ trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp (%)
=
Tæng sè tiÒn l¬ng nghØ phÐp KH n¨m CNSX
x
100
Tæng sè tiÒn l¬ng theo KH n¨m CNSX
Møc tiÒn l¬ng nghØ phÐp
=
TiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶
x
Tû lÖ % trÝch tiÒn l¬ng nghØ phÐp
1.4. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông:
* Tµi kho¶n 334: Ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn
TK nµy ph¶n ¸nh toµn bé kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn theo hîp ®ång lao ®éng ®· ký vµ theo chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, luËt lao ®éng, luËt c«ng ®oµn... §ång thêi tµi kho¶n nµy còng ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn l¬ng víi c¸n bé c«ng nh©n viªn. TÝnh chÊt cña tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh nguån vèn (sè d cã). Tµi kho¶n cã thÓ cã c¸c tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
* Tµi kho¶n 338: C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nép kh¸c cho c¬ quan qu¶n lý, c¸c quü (nh BHXH, BHYT, KPC§) ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn (tr¶ vÒ BHXH trùc tiÕp khi ngêi lao ®éng èm ®au, tai n¹n...) tµi kho¶n nµy cã c¸c tµi kho¶n cÊp 2 sau:
TK 338.2: KPC§
TK 338.3: BHXH
TK 338.4: BHYT
TK 338.8: C¸c kho¶n ph¶i nép, ph¶i tr¶ kh¸c.
TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 941: Chi phÝ b¸n hµng
TK 642: Chi phÝ, qu¶n lý doanh nghiÖp.
Vµ c¸c TK 111, 112, 138, 335.
PhÇn II:
T×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng ty QL vµ SC ®êng bé 234
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty:
C«ng ty Qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234 lµ doanh nghiÖp nhµ níc thuéc Bé giao th«ng vËn t¶i vµ bu ®iÖn ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 936/Q§TC ngµy 03/06/1992 cña bé giao th«ng vËn t¶i, v× vËy tªn gäi ban ®Çu lµ Ph©n khu qu¶n lý ®êng bé 234.
Lóc ®Çu c«ng ty cã 372 ngêi vµ: qu¶n lý ®êng 1 tõ cÇu §uèng ®Õn dèc x©y Thanh Ho¸ 125 km. Ngoµi ra qu¶n lý cÇu Ch¬ng D¬ng vµ thu phÝ cÇu Ch¬ng D¬ng.
Tõ ngµy 01/08/ 1994 do s¾p xÕp l¹i c«ng viÖc c«ng ty ®îc giao nhiªm vô thu phÝ cÇu ®êng B¾c Th¨ng Long – Néi Bµi vµ bµn giao nhiÖm vô qu¶n lý Quèc lé 1A cho ph©n khu 236. Do ®ã c¨n cø vµo NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 02/10/1996 cña PhÝnh phñ vÒ doanh nghiÖp Nhµ níc ho¹t ®«ng c«ng Ých, Bé giao th«ng vËn t¶i ®· quyÕt ®Þnh chuyÓn c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp kinh tÕ ®Ó thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp nhµ Níc ho¹t ®éng c«ng Ých. Theo quyÕt ®Þnh sè 475 Q§/TCCB - L§ ngµy 25/03/1998 cña Bé trëng Bé giao th«ng vËn t¶i. Víi tªn gäi nh trªn hiÖn nay: C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®êng bé 234.
HiÖn nay C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234 qu¶n lý:
Quèc lé 10 tõ ngµy 01/01/2003: 173 km.
Qu¶n lý Th¨ng Long - Néi Bµi
Qu¶n lý ®éi thu phÝ: Th¨ng Long, Ch¬ng D¬ng, T©n §Ö, Tiªn Cùu.
Ngoµi ra cã 5 h¹t qu¶n lý ®êng: h¹t Th¨ng Long, h¹t CÇu KiÒn, h¹t 2, 3, 4 quèc lé 10.
§éi c«ng tr×nh 1 qu¶n lý võa vµ lín.
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty:
C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234 lµ doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng c«ng Ých, ho¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, kho b¹c Nhµ níc, ®îc sö dông dÊu riªng, thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ s¶n xuÊt kinh doanh trong ph¹m vi ph¸p luËt quy ®Þnh, thùc hiÖn qu¶n lý theo chÕ ®é thñ trëng vµ trªn c¬ së thùc hiÖn quyÒn lµm chñ tËp thÓ cña ngêi lao ®éng.
+ Qu¶n lý, khai th¸c, duy tu b¶o dìng
+ §¶m b¶o giao th«ng khi cã thiªn tai, ®Þch ho¹ x¶y ra trªn ®Þa bµn ®îc giao.
+ Söa ch÷a lín, x©y dùng c¬ b¶n nhá c¸c c«ng tr×nh giao th«ng.
+ S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, b¸n thµnh phÈm, söa ch÷a phô trî vµ kinh doanh dÞch vô kh¸c.
+ Qu¶n lý vµ tæ chøc thu phÝ cÇu ®êng.
+ Ngoµi viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô do nhµ Níc giao, c«ng ty cßn ®îc quyÒn ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi ngµnh.
+ §îc quyÒn khai th¸c nguån kü thuËt, vËt t trong vµ ngoµi níc.
3. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý:
C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty ®îc chia thµnh 7 phßng ban, gåm 53 c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ c¬ quan ®Çu n·o chØ ®¹o toµn bé ho¹t ®éng cña C«ng ty.
Ban gi¸m ®èc: Gåm 1 ®ång chÝ gi¸m ®èc phô tr¸ch chung, ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, trùc tiÕp ®iÒu hµnh c«ng t¸c tæ chøc, tµi chÝnh kÕ to¸n, kÕ ho¹ch vµ c¸c ®ång chÝ phã gi¸m ®èc lµ ngêi hç trî cho gi¸m ®èc c«ng ty, trùc tiÕp phô tr¸ch: c«ng t¸c söa ch÷a lín, x©y dùng c¬ b¶n, kh©u s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng t¸c thu phÝ cÇu ®êng, vµ c¸c c«ng t¸c kh¸c do Gi¸m ®èc c«ng ty uû quyÒn.
Phßng tæ chøc c¸n bé - lao ®éng: ChÞu tr¸ch nhiÖm c«ng t¸c tæ chøc, tuyÓn dông, ®µo t¹o c¸n bé. Thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ngêi lao ®éng, qu¶n lý chÕ ®é l¬ng.
Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ: Qu¶n lý c«ng v¨n, giÊy tê, sæ s¸ch hµnh chÝnh vµ con dÊu. Thùc hiÖn c«ng t¸c lu tr÷ c¸c tµi liÖu thêng vµ tµi liÖu quan trong, tµi liÖu quan träng, tµi liÖu mËt. Phô tr¸ch c«ng t¸c néi chÝnh trong c«ng ty.
Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Thùc hiÖn c«ng t¸c tµi chÝnh, kÕ to¸n, thèng kª, th«ng tin kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ theo ®óng ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª vµ chÕ ®é chÝnh s¸chhiÖn hµnh cña Nhµ níc, theo c¸c quy ®Þnh cña C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé 234.
Phßng
