Đề tài Hoàn thiện tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty Cổ phần xây dựng số 2

Xây dựng cơ bản là một ngành sản xuất vật chất độc lập tạo nên cơ sở hạ tầng cho xã hội. Đứng trước xu thế khu vực hoá, toàn cầu hoá, thị trường xây dựng cơ bản đang diễn ra một cách đa dạng và phức tạp. Hiện nay, các doanh nghiệp xây dựng cơ bản đi tìm kiếm công việc chủ yếu thông qua đấu thầu, đó là sự cạnh tranh trong thị trường xây dựng cơ bản Trong xây dựng cơ bản, việc “sản xuất cái gì” và “sản xuất cho ai” đã được các chủ đầu tư có yêu cầu rất cụ thể, rất chi tiết trong hồ sơ thiết kế.Vấn đề còn lại, các nhà thầu phải tự xác định cần phải làm thế nào để vừa đảm bảo chất lượng công trình vừa tiết kiệm được chi phí, rút ngắn thời gian xây dựng sao cho giá bán (giá dự thầu) có thể cạnh tranh được.Vì vậy, để tồn tại và phát triển trong một thị trường có sự cạnh tranh, giải pháp quan trọng là sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, đòi hỏi cac doanh nghiệp xây dựng cơ bản phải tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp một cách khoa học, phải nắm bắt kịp thời, đầy đủ mọi thông tin cụ thể chi tiết về chi phí và giá thành. Qua một thời gian thực tập tại Công ty cổ phần xây dựng số 2, xuất phát từ tình hình thực tế tôi chọn đề tài “ Nội dung của chuyên đề này gồm 3 chương: Chương 1: Những lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần xây dựng số 2. Chương 2: Thực trạng kế toán toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, tại công ty cổ phần xây dựng số 2. Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện chứng từ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, tại công ty Cổ phần xây dựng số 2.

doc97 trang | Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1665 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty Cổ phần xây dựng số 2, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu X©y dùng c¬ b¶n lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp t¹o nªn c¬ së h¹ tÇng cho x· héi. §øng tr­íc xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸, thÞ tr­êng x©y dùng c¬ b¶n ®ang diÔn ra mét c¸ch ®a d¹ng vµ phøc t¹p. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n ®i t×m kiÕm c«ng viÖc chñ yÕu th«ng qua ®Êu thÇu, ®ã lµ sù c¹nh tranh trong thÞ tr­êng x©y dùng c¬ b¶n Trong x©y dùng c¬ b¶n, viÖc “s¶n xuÊt c¸i g×” vµ “s¶n xuÊt cho ai” ®· ®­îc c¸c chñ ®Çu t­ cã yªu cÇu rÊt cô thÓ, rÊt chi tiÕt trong hå s¬ thiÕt kÕ.VÊn ®Ò cßn l¹i, c¸c nhµ thÇu ph¶i tù x¸c ®Þnh cÇn ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó võa ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh võa tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ, rót ng¾n thêi gian x©y dùng sao cho gi¸ b¸n (gi¸ dù thÇu) cã thÓ c¹nh tranh ®­îc.V× vËy, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong mét thÞ tr­êng cã sù c¹nh tranh, gi¶i ph¸p quan träng lµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc, ®ßi hái cac doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p mét c¸ch khoa häc, ph¶i n¾m b¾t kÞp thêi, ®Çy ®ñ mäi th«ng tin cô thÓ chi tiÕt vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh. Qua mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 2, xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ t«i chän ®Ò tµi “ Néi dung cña chuyªn ®Ò nµy gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 2. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng kÕ to¸n to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 2. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn chøng tõ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹i c«ng ty Cæ phÇn x©y dùng sè 2. Ch­¬ng 1: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 2. §Æc ®iÓm ngµnh x©y dùng c¬ b¶n: “C«ng tr×nh x©y dùng” lµ s¶n phÈm cña c«ng nghÖ x©y l¾p g¾n liÒn víi ®Êt (bao gåm c¶ mÆt n­íc, mÆt biÓn vµ thÒm lôc ®Þa) ®­îc t¹o thµnh b»ng vËt liÖu x©y dùng, thiÕt bÞ vµ lao ®éng. C«ng tr×nh x©y dùng bao gåm mét h¹ng môc hoÆc nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh n»m trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®ång bé, hoµn chØnh (cã tÝnh ®Õn viÖc hîp t¸c s¶n xuÊt) ®Ó lµm ra s¶n phÈm cuèi cïng nªu trong dù ¸n. Do vËy, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc thï riªng vÒ kinh tÕ kü thuËt: S¶n phÈm x©y dùng th­êng cã quy m« lín; thêi gian x©y dùng dµi, cã khi ®Õn 5-10 n¨m. Trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vµ chñ ®Çu t­ hµng n¨m lu«n ph¶i kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c x©y dùng mét c¸ch toµn diÖn (thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kü thuËt - tµi chÝnh hµng n¨m). Do ®ã kh«ng thÓ chê ®Õn khi c«ng tr×nh x©y dùng xong míi tÝnh to¸n vµ thanh to¸n mµ ph¶i theo dâi th­êng xuyªn hµng quý, hµng n¨m. §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i cã gi¸ (hoÆc chi phÝ ) cho tõng ®¬n vÞ, khèi l­îng x©y l¾p ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ cho khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p ®­îc thùc hiÖn trong kú (th¸ng, quý, n¨m). S¶n phÈm x©y dùng ®­îc thùc hiÖn t¹i nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau nªn chÞu t¸c ®éng cña n¬i x©y dùng c«ng tr×nh vÒ c¸c mÆt nh­ gi¸ vËt liÖu, gi¸ nh©n c«ng,...MÆt kh¸c, viÖc x©y dùng cßn chÞu t¸c ®éng cña ®Þa chÊt c«ng tr×nh vµ ®Þa chÊt- thuû v¨n vµ c¶ ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu ®Þa ph­¬ng. C¸c nguyªn nh©n trªn cã thÓ lµm cho gi¸ cña tõng bé phËn c«ng tr×nh cã thÓ kh¸c nhau ngay c¶ khi sö dông cïng mét thiÕt kÕ Do ®ã cã c¸c ®Þnh møc gi¸ kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i c«ng t¸c x©y l¾p cho tõng ®Þa ph­¬ng. Do c¸c ®Æc diÓm trªn, ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ s¶n phÈm x©y dùng cã thÓ thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: Tr­íc hÕt x¸c ®Þnh gi¸ hoÆc chi phÝ trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ tÝnh cña tõng lo¹i c«ng t¸c x©y l¾p; sau ®ã tæng hîp chi phÝ cho tõng h¹ng môc, råi cho c¶ c«ng tr×nh x©y dùng theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt kinh doanh x©y dùng lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng th«ng qua ®Êu thÇu hoÆc chØ ®Þnh thÇu, tøc lµ ng­êi b¸n(c¸c nhµ thÇu x©y dùng) vµ ng­êi mua (chñ ®Çu t­) ®­îc biÕt râ tõ ®Çu. Do ®ã trong gi¸ nhËn thÇu (®¬n gi¸ hoÆc gi¸ hîp ®ång) ph¶i bao gåm ®ñ c¸c chi phÝ, thuÕ vµ l·i ®Þnh møc. §Þa ®iÓm s¶n xuÊt kh«ng cè ®Þnh, s¶n phÈm lµ nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã kÕt cÊu kü thuËt phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt dµi ph¶i lËp dù to¸n cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tr­íc khi s¶n xuÊt,n¬i s¶n xuÊt còng chÝnh lµ n¬i tiªu thô. Khi tiÕn hµnh ®Çu t­ vµ x©y dùng chñ ®Çu t­ ph¶i mua b¶o hiÓm c«ng tr×nh.chi phÝ b¶o hiÓm c«ng tr×nh lµ mét bé phËn vèn ®Çu t­ cña dù ¸n.chi phÝ b¶o hiÓm tÝnh theo tû lÖ % so víi gi¸ trÞ c«ng tr×nh. C¸c tæ chøc nhËn thÇu x©y l¾p, c¸c tæ chøc t­ vÊn ph¶i mua b¶o hiÓm cho vËt t­ thiÕt bÞ, nhµ x­ëng phôc vô thi c«ng, b¶o hiÓm tai n¹n ®èi víi ng­êi lao ®éng, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®èi víi ng­êi thø 3, b¶o hiÓm cho s¶n phÈm kh¶o s¸t, thiÕt kÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. PhÝ b¶o hiÓm ®­îc tÝnh vµo phÝ s¶n xuÊt. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®Òu ph¶i ®­îc c¸c doanh nghiÖp x©y dùng thùc hiÖn b¶o hµnh x©y l¾p c«ng tr×nh trong thêi h¹n b¶o hµnh vµ møc tiÒn b¶o hµnh quy ®Þnh t¹i quy chÕ b¶o hµnh x©y l¾p c«ng tr×nh cña BXD. Khi c«ng tr×nh hoµn thµnh, chñ ®Çu t­ nghiÖm thu ®­a c«ng tr×nh vµo khai th¸c, sö dông th× doanh nghiÖp x©y dùng göi vµo Ng©n hµng kho¶n tiÒn b¶o hµnh x©y l¾p theo møc quy ®Þnh. §Õn thêi ®iÓm kÕt thóc thêi h¹n b¶o hµnh x©y l¾p c«ng tr×nh mµ kh«ng x¶y ra h­ háng c«ng tr×nh do doanh nghiÖp x©y dùng g©y nªn, chñ ®Çu t­ ph¶i x¸c nhËn ®Ó Ng©n hµng hoµn tr¶ ®óng h¹n cho doanh nghiÖp x©y dùng toµn bé sè tiÒn b¶o hµnh c«ng tr×nh céng víi l·i suÊt theo thêi h¹n göi t¹i Ng©n hµng. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cña s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p vµ s¶n phÈm x©y dùng cã ¶nh h­ëng lín tíi c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng nãi riªng. 1.2. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ sù kÕt hîp c¸c yÕu tè: søc lao ®éng cña con ng­êi, t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng. Sù tham gia cña c¸c yÕu tè vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt h×nh thµnh nªn c¸c kho¶n chi phÝ t­¬ng øng: t­¬ng øng víi viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh lµ chi phÝ khÊu hao TSC§, t­¬ng øng víi sö dông nguyªn vËt liÖu lµ chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, t­¬ng øng víi sö dông lao ®éng lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng...Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c kho¶n chi phÝ trªn ®Òu ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. Nh­ vËy chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c doanh nghiÖp bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p. * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ Theo chÕ ®é qu¶n lý chi phÝ hiÖn hµnh, chi phÝ s¶n xuÊt x©yl¾p cña doanh nghiÖp ®­îc chia lµm c¸c yÕu tè nh­ sau: - chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Lµ toµn bé chi phÝ vÒ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n mµ doanh nghiÖp ®· sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm . - chi phÝ nh©n c«ng: Lµ toµn bé tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶, c¸c kho¶n trÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. - chi phÝ c«ng cô, dông cô: Lµ phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña c¸c lo¹i c«ng cô, dông cô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p. - chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Lµ toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh(gi¸ trÞ bé phËn TSC§ bÞ hao mßn) sö dông vµo ho¹t ®éng x©y l¾p cña doanh nghiÖp. - chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua bªn ngoµi sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p cña doanh nghiÖp nh­ tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, ®iÖn tho¹i... Lµ gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p thanh to¸n cho nhµ thÇu phô. - chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p ë doanh nghiÖp ngoµi c¸c yÕu tè trªn vµ ®­îc thanh to¸n b»ng tiÒn. Ngoµi ra, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cßn bao gåm kho¶n chi b¶o hµnh, chi phÝ b¶o hiÓm cho c¸c c«ng tr×nh XDCB cÇn b¶o hµnh trong nhiÒu n¨m. ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung kinh tÕ chØ râ: + Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c lo¹i chi phÝ g×. + Lµ c¬ së ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè phôc vô viÖc lËp b¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh. + Lµ c¬ së ®Ó ph©n tÝch, kiÓm tra dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t­, lµ c¬ së ®Ó tÝnh møc tiªu hao vËt chÊt vµ thu nhËp quèc d©n. * Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ s¶n xuÊt : Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ®­îc ph©n chia thµnh c¸c kho¶n môc sau: - chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp: Lµ toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p nh­ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt liÖu kh¸c...cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, bao gåm chi phÝ cèt pha, ®µ gi¸o ®­îc sö dông nhiÒu lÇn vµ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ thiÕt bÞ cÇn l¾p cña bªn giao thÇu, gi¸ trÞ nhiªn liÖu sö dông cho m¸y mãc, ph­¬ng tiÖn thi c«ng vµ nh÷ng vËt liÖu sö dông cho c«ng t¸c qu¶n lý ®éi c«ng tr×nh. - chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp x©y l¾p ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p nh­ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, c¸c kho¶n phô cÊp (bao gåm tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n trong danh s¸ch vµ c¶ tiÒn thuª lao ®éng bªn ngoµi). Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng bao gåm: + TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho nh©n viªn qu¶n lý ®éi, nh©n viªn v¨n phßng ë bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp. + C¸c kho¶n trÝch lËp BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. + TiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p - chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: chi phÝ cho c¸c m¸y thi c«ng nh»m thùc hiÖn khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p b»ng m¸y. chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng bao gåm: chi phÝ th­êng xuyªn vµ chi phÝ t¹m thêi. + chi phÝ th­êng xuyªn cho ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng gåm: Lu¬ng chÝnh, l­¬ng phô cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, phôc vô m¸y...; chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ c«ng cô dông cô; chi phÝ khÊu hao TSC§; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. + chi phÝ t¹m thêi cho ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng gåm: chi phÝ söa ch÷a lín m¸y thi c«ng; chi phÝ c«ng tr×nh t¹m thêi cho m¸y thi c«ng (lÒu, l¸n, bÖ, ®­êng ray ch¹y m¸y...) - chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©yl¾p, bao gåm: + chi phÝ tiÒn l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi + C¸c kho¶n trÝch BHXH; BHYT; KPC§ trªn tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p; c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y; nh©n viªn qu¶n lý ®éi. + TiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, nh©n viªn qu¶n lý ®éi. + chi phÝ vËt liÖu sö dông ë ®éi thi c«ng + chi phÝ c«ng cô dông cô ë ®éi thi c«ng + chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng ë tæ ®éi thi c«ng kh«ng ph¶i lµ m¸y mãc thi c«ng. + chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho tæ ®éi thi c«ng + chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t sinh ë tæ ®éi thi c«ng. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tiªu thøc nµy chØ râ chi phÝ doanh nghiÖp bá ra cho tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng, tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p theo kho¶n môc, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh... *.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ víi khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt : Theo mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt víi khèi l­îng s¶n phÈm th× chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc chia thµnh: ®Þnh phÝ vµ biÕn phÝ. - §Þnh phÝ lµ c¸c chi phÝ mµ tæng sè kh«ng thay ®æi khi cã sù thay ®æi vÒ khèi l­îng ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt hoÆc khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. - BiÕn phÝ lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi vÒ tæng sè tû lÖ víi sù thay ®æi cña møc ®é ho¹t ®éng; khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. PhÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ biÕn phÝ ®­îc gäi lµ l·i trªn biÕn phÝ (sè d­ ®Èm phÝ). B»ng c¸ch ph©n lo¹i nµy cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp thÊy trong kho¶ng thêi gian ng¾n h¹n, doanh nghiÖp ch­a cÇn trang bÞ thªm thiÕt bÞ th× ®Þnh phÝ lµ ®¹i l­îng t­¬ng ®èi æn ®Þnh,do ®ã muèn tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cÇn ph¶i tèi ®a ho¸ l·i trªn biÕn phÝ. MÆt kh¸c, theo c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ nh­ vËy nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc ®é lín ®ßn bÈy kinh doanh, doanh nghiÖp nµo cã cã kÕt cÊu chi phÝ víi ®Þnh phÝ cao sÏ cho nhiÒu c¬ héi ®em l¹i lîi nhuËn cao nh­ng ®ång thêi ®i liÒn lµ rñi ro kinh doanh lín. Do vËy, mçi doanh nghiÖp x©y l¾p cÇn thiÕt kÕ mét kÕt cÊu chi phÝ hîp lý phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ th¸i ®é cña nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp vÒ rñi ro kinh doanh Ngoµi ra, chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i theo c¸c c¸ch sau: - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ vµ mèi quan hÖ víi ®èi t­îng chÞu chi phÝ: chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. - Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung cÊu thµnh cña chi phÝ: chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh chi phÝ ®¬n nhÊt vµ chi phÝ tæng hîp. 1.3 Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé nh÷ng chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ chi phÝ kh¸c biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ doanh nghiÖp x©y l¾p ®· bá ra ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo quy ®Þnh. S¶n phÈm x©y l¾p cã thÓ lµ khèi l­îng c«ng viÖc hoÆc giai ®o¹n c«ng viÖc cã dù to¸n riªng, cã thÓ lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh toµn bé. Kh¸c víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p mang tÝnh chÊt c¸ biÖt, mçi h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh, hay khèi l­îng x©y l¾p khi ®· hoµn thµnh ®Òu cã gi¸ riªng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t­, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, còng nh­ c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· sö dông nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh. *C¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Gi¸ thµnh dù to¸n: Gi¸ thµnh dù to¸n lµ tæng chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc kinh tÕ, kü thuËt vµ ®¬n gi¸ cña Nhµ n­íc. Gi¸ thµnh dù to¸n lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ dù to¸n vµ thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc. Gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh = Gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh - Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp vÒ c¸c ®Þnh møc, ®¬n gi¸, biÖn ph¸p thi c«ng. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh = Gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh - Møc h¹ gi¸ kÕ ho¹ch - Gi¸ thµnh thùc tÕ: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p gåm chi phÝ ®Þnh møc, v­ît ®Þnh møc vµ kh«ng ®Þnh møc nh­ c¸c kho¶n béi chi, l·ng phÝ vÒ vËt t­, lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p cña ®¬n vÞ ®­îc phÐp tÝnh vµo gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®­îc tÝnh trªn c¬ së sè liÖu kÕ to¸n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p cña khèi l­îng x©y l¾p thùc hiÖn trong kú. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, ngoµi viÖc qu¶n lý theo c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn ®ßi hái ph¶i tÝnh to¸n, qu¶n lý gi¸ thµnh cña khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh quy ­íc. Gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh quy ­íc lµ gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn. + Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng + Ph¶i ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý Gi¸ thµnh dù to¸n mang tÝnh chÊt x· héi. Do ®ã viÖc so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh dù to¸n cho phÐp ta ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý cña tæ chøc x©y dùng ®ã trong mèi quan hÖ víi c¸c tæ chøc x©y dùng kh¸c. ViÖc so s¸nh gÝa thùc tÕ víi gi¸ kÕ ho¹ch cho phÐp ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé hoÆc non yÕu trong ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ c¬ së vËt chÊt, tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh dù to¸n > Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch > Gi¸ thµnh thùc tÕ. Ngoµi c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn trong x©y dùng c¬ b¶n cßn cã c¸c lo¹i gi¸ thµnh sau: - Gi¸ ®Êu thÇu c«ng tr×nh: Lµ mét lo¹i gi¸ dù to¸n ®¬n vÞ thi c«ng lµm ra dùa vµo mÆt b»ng quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ do chñ ®Çu t­ ®­a ra ®Ó c¸c tæ chøc x©y dùng lµm c¨n cø tÝnh to¸n (gi¸ thµnh dù thÇu). Gi¸ ®Êu thÇu c«ng tr×nh do chñ ®Çu t­ lùa chän. VÒ nguyªn t¾c chi nhá h¬n gi¸ thµnh dù to¸n, cã nh­ vËy chñ ®Çu t­ míi tiÕt kiÖm ®­îc vèn ®Çu t­ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ trong x©y dùng. - Gi¸ hîp ®ång c«ng tr×nh: Lµ lo¹i gi¸ dù to¸n c«ng tr×nh ®­îc ghi trong hîp ®ång ký kÕt gi÷a chñ ®Çu t­ vµ tæ chøc x©y dùng th¾ng cuéc trong ®Êu thÇu vµ ®­îc chñ ®Çu t­ tho¶ thuËn ký hîp ®ång giao thÇu. - Gi¸ thµnh quyÕt to¸n: Lµ lo¹i gi¸ ®­îc tÝnh víi chñ ®Çu t­ sau khi c«ng viÖc x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh bµn giao, gi¸ thµnh quyÕt to¸n ®­îc tÝnh nh­ sau: NÕu doanh nghiÖp tham gia ®Êu thÇu trän gãi th× gi¸ quyÕt to¸n b»ng gi¸ dù to¸n. NÕu ph¸t sinh c«ng viÖc do chñ ®Çu t­ yªu cÇu th× Gi¸ trÞ quyÕt to¸n > Gi¸ trÞ dù to¸n + NÕu sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ quyÕt to¸n vµ dù to¸n nhá h¬n 5% tæng gi¸ dù to¸n th× chñ ®Çu t­ thanh to¸n. + NÕu sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ quyÕt to¸n vµ dù to¸n lín h¬n 5% th× doanh nghiÖp (®¬n vÞ thi c«ng) ph¶i lµm dù to¸n bæ sung vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt khèi l­îng + NÕu do chñ ®Çu t­ thiÕu vèn nªn rót bít c«ng viÖc ®· ký trong hîp ®ång th× gi¸ trÞ quyÕt to¸n nhá h¬n gi¸ trÞ dù to¸n. 1.4 Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó thÊy râ b¶n chÊt kinh tÕ cña gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ph©n biÖt gi÷a gi¸ thµnh s¶n phÈm víi chi phÝ s¶n xuÊt. chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt biÓu hiÖn sù hao phÝ cßn gi¸ thµnh biÓu hiÖn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt lµ hai mÆt thèng nhÊt cña cïng mét qu¸ tr×nh v× vËy chóng gièng nhau vÒ chÊt. Gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm c¸c lo¹i chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸, c¸c chi phÝ kh¸c mµ doanh nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau vÒ l­îng chi phÝ s¶n xuÊt thÓ hiÖn nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trong mét kú (th¸ng, quý, n¨m) kh«ng tÝnh ®Õn chi phÝ ®ã cã liªn quan ®Õn s¶n phÈm hay kh«ng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi l­îng c«ng viÖc x©y l¾p hoµn thµnh theo quy ®Þnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cßn cã thÓ bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt cña khèi l­îng dë dang ®Çu kú, kh«ng bao gåm chi phÝ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú ®­îc chuyÓn sang kú sau 1.5 Qu¶n lý nhµ n­íc vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nhµ n­íc thùc hiÖn viÖc qu¶n lý gi¸ thµnh x©y dùng th«ng qua viÖc ban hµnh c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ gi¸, c¸c nguyªn t¾c ph­¬ng ph¸p lËp dù to¸n, c¸c c¨n cø (®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt, gi¸ chuÈn, ®¬n gi¸ x©y dùng, suÊt vèn ®Çu t­...) ®Ó x¸c ®Þnh tæng møc vèn ®Çu t­ cña dù ¸n, tæng dù to¸n c«ng tr×nh vµ dù to¸n h¹ng môc c«ng tr×nh. TÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh sö dông vèn Nhµ n­íc ®Òu ph¶i lËp ®ñ c¸c tµi liÖu dù to¸n x¸c ®Þnh chi phÝ cÇn thiÕt cña c«ng tr×nh. C¸c chñ ®Çu t­, c¸c tæ chøc t­ vÊn ph¶i c¨n cø vµo nh÷ng quy ®Þnh qu¶n lý gi¸ x©y dùng cña Nhµ n­íc ®Ó lËp vµ cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt tæng dù to¸n, dù to¸n h¹ng môc lµm c¨n cø ®Ó xÐt thÇu. C¸c doanh nghiÖp nhËn thÇu x©y dùng c¨n cø vµo quy ®Þnh qu¶n lý gi¸ x©y dùng cña Nhµ n­íc ®Ó tham kh¶o khi x¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu cña doanh nghiÖp. Gi¸ thanh to¸n c«ng tr×nh lµ gi¸ tróng thÇu vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®­îc ghi trong hîp ®ång gi÷a chñ ®Çu t­ vµ c¸c doanh nghiÖp x©y dùng. Bé x©y dùng chñ tr× cïng c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc liªn quan cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý thèng nhÊt vÒ gi¸ x©y dùng (c¸c ®Þnh møc kinh tÕ- kü thuËt, ®¬n gi¸ tæng hîp, gi¸ chuÈn, gi¸ t­ vÊn: kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, quy ho¹ch, thiÕt kÕ x©y dùng) vµ thùc hiÖn viÖc thÈm ®Þnh tæng dù to¸n c«ng tr×nh. 1.6 NhiÖm vô h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 2: KÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ quan träng ®­îc tæ chøc ë c¸c doanh nghiÖp do vËy kÕ to¸n cÇn ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nhiÖm vô sau: - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý vµ quy tr×nh c«ng nghÖ ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ hîp lý. - Ghi chÐp v
Luận văn liên quan