Đề tài Kế toán chi phí và tính giá thành tại tổng công ty xây dựng số 1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH XÂY LẮP TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG SỐ 1 Ngành : Kế toán Chuyên ngành : Kế toán Giảng viên hướng dẫn : T.S Dương Thị Mai Hà Trâm Sinh viên thực hiện : Phạm Thanh Huyền MSSV:107403096 Lớp: 07DKT1 TP. HỒ CHÍ MINH, 2011 LỜI CAM ðOAN ------
------ Tôi cam ñoan ñây là ñề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong báo cáo khóa luận tốt nghiệp ñược thực hiện tại cơ sở TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG SỐ 1 (CC1), không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam ñoan này. TP.Hồ Chí Minh, ngày 19 tháng 09 năm 2011 Sinh viên thực hiện PHẠM THANH HUYỀN LỜI CẢM ƠN ------
------ Với kiến thức nhận ñược sau bốn năm tận tình dạy dỗ của Thầy Cô Trường ðại Học Kỹ Thuật – Công Nghệ. Em là một trong số những sinh viên sắp ra trường và bước vào con ñường lập nghiệp với hành trang trên vai là ngành kế toán. Như biết bao sinh viên khác, tận ñáy lòng mình em muốn nói lời cảm ơn chân thành với ngôi trường mà em ñã gắn bó trong những ngày qua. ðặc biệt em cảm ơn thầy, cô khoa kế toán ñã truyền ñạt cho chúng em những kiến thức và kinh nghiệm quý báu về kế toán. Qua thời gian tìm hiểu thực tế, ñến bây giờ bài khóa luận này ñã ñược hoàn thành với sự tận tình hướng dẫn của T.S Dương Thị Mai Hà Trâm và sự quan tâm giúp ñỡ của tập thể các anh chị trong văn phòng Tổng Công Ty Xây Dựng CC1. Thời gian thực tập tuy ngắn, nhưng những bài học bổ ích ñược Thầy, Cô nhà trường, Khoa Kế Toán truyền ñạt và ñược Công ty tạo ñiều kiện ứng dụng vào thực tế ñã giúp cho em những kinh nghiệm quý báu vào con ñường hướng nghiệp ñã ñược ñào tạo. Với tấm lòng biết ơn sâu sắc, em xin kính chúc Ban giám hiệu trường, Thầy Cô và Anh, Chị Phòng Kế Toán Tài Chính thành công trong công việc, chúc Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1 ngày càng thịnh vượng. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Phạm Thanh Huyền i MỤC LỤC ------
------ MỤC LỤC ...................................................................................................... i DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................... vii DANH MỤC CÁC SƠ ðỒ ........................................................................viii LỜI MỞ ðẦU ............................................................................................... 1 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM ......................................................... 3 1.1 Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm......... 3 1.1.1 Khái niệm ........................................................................................ 3 1.1.1.1 Khái niệm chi phí sản xuất ..................................................... 3 1.1.1.2 Khái niệm chi phí giá thành ................................................... 3 1.1.2 Phân loại.......................................................................................... 4 1.1.2.1 Phân loại chi phí sản xuất ...................................................... 4 1.1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm................................................ 8 1.2 Xác ñịnh ñối tượng tập hợp chi phí sản xuất, ñối tượng tính giá thành sản phẩm và kỳ tính giá thành.................................................. 10 1.2.1 Xác ñịnh ñối tượng tập hợp chi phí ............................................. 10 1.2.1.1 Khái niệm.............................................................................. 10 1.2.1.2 Xác ñịnh ñối tượng tập hợp chi phí...................................... 10 1.2.2 Xác ñịnh ñối tượng tính giá thành............................................... 11 1.2.2.1 Khái niệm.............................................................................. 11 1.2.2.2 Xác ñịnh ñối tượng tính giá thành........................................ 11 1.2.3 Kỳ tính giá thành sản phẩm ......................................................... 11 1.2.3.1 Khái niệm.............................................................................. 11 ii 1.2.3.2 Xác ñịnh kỳ tính giá thành.................................................... 11 1.3 Vai trò và nhiệm vụ kế toán CPSX và tính giá thành xây lắp.......... 11 1.3.1 Vai trò kế toán CPSX và giá thành xây lắp ................................. 11 1.3.2 Nhiệm vụ kế toán CPSX và giá thành xây lắp ............................ 13 1.4 Kế toán chi phí sản xuất ....................................................................... 14 1.4.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ..................................... 15 1.4.1.1 Khái niệm.............................................................................. 15 1.4.1.2 Phương pháp phân bổ .......................................................... 15 1.4.1.3 Chứng từ, sổ sách ................................................................. 16 1.4.1.4 Tài khoản sử dụng ................................................................ 16 1.4.1.5 Phương pháp kế toán............................................................ 16 1.4.1.6 Sơ ñồ kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .................... 17 1.4.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp ............................................ 18 1.4.2.1 Khái niệm.............................................................................. 18 1.4.2.2 Phương pháp phân bổ........................................................... 18 1.4.2.3 Chứng từ, sổ sách……. ......................................................... 19 1.4.2.4 Tài khoản sử dụng................................................................. 19 1.4.2.5 Sơ ñồ hạch toán..................................................................... 20 1.4.3 Kế toán chi phí sử dụng máy ........................................................ 20 1.4.3.1 Khái niệm.............................................................................. 20 1.4.3.2 Phương pháp phân bổ .......................................................... 21 1.4.3.3 Chứng từ, sổ sách ................................................................. 21 1.4.3.4 Tài khoản sử dụng ................................................................ 22 1.4.3.5 Sơ ñồ hạch toán .................................................................... 22 1.4.4 Kế toán chi phí sản xuất chung.................................................... 22 1.4.4.1 Khái niệm.............................................................................. 22 1.4.4.2 Phương pháp phân bổ .......................................................... 23 iii 1.4.4.3 Chứng từ, số sách ................................................................. 23 1.4.4.4 Tài khoản sử dụng ................................................................ 24 1.4.4.5 Sơ ñồ kế toán ........................................................................ 24 1.5 ðánh giá sản phẩm dở dang..................................................................25 1.5.1 ðánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí thực tế ...........25 1.5.2 ðánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo sản lượng hoàn thành tương ñương....................................................................................25 1.5.3 ðánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí ñịnh mức.......26 1.6 Tính giá thành sản phẩm.......................................................................26 1.6.1 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp trực tiếp................26 1.6.2 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp tỷ lệ .......................27 1.6.3 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp hệ số .....................27 1.6.4 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp ñơn ñặt hàng........28 1.7 Kế toán thiệt hại trong quá trình sản xuất ..........................................28 1.7.1 Thiệt hại phá ñi làm lại..................................................................28 1.7.2 Thiệt hại ngừng sản xuất..............................................................29 1.8 Sơ ñồ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp .............................................................................31 1.9 Sơ ñồ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp trong trường hợp DN xây lắp vừa trực tiếp thi công vừa giao thầu lại ............................................................................33 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH XÂY LẮP TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG SỐ 1 (CC1).......................................................................................34 2.1 Giới thiệu khái quát về Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1......................34 2.1.1 Lịch sử hình thành và quá trình phát triển..................................34 2.1.1.1 Khái quát về Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1 .........................34 iv 2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển........................................36 2.1.2 ðặc ñiểm hoạt ñộng của công ty ...................................................38 2.1.2.1 Quyền hạn .............................................................................38 2.1.2.2 Chức năng..............................................................................38 2.1.2.3 Nhiệm vụ ................................................................................38 2.1.2.4 Lĩnh vực kinh doanh ..............................................................39 2.1.3 Tổ chức bộ máy quản lý.................................................................41 2.1.3.1 Sơ ñồ tổ chức bộ máy quản lý của Tổng Công Ty.................41 2.1.3.2 Chức năng và nhiệm vụ của từng phòng ban........................42 2.1.4 Tổ chức kế toán tại văn phòng Tổng Công Ty .............................44 2.1.4.1 Sơ ñồ tổ chức bộ máy kế toán................................................44 2.1.4.2 Chức năng và nhiệm vụ của từng phòng ban........................45 2.1.4.3 Tổ chức hệ thống chứng từ ....................................................47 2.1.4.4 Tổ chức vận hành hệ thống tài khoản kế toán.......................47 2.1.4.5 Hình thức sổ kế toán..............................................................48 2.1.4.6 Một số chính sách kế toán .....................................................48 2.1.4.7 Tổ chức lập báo cáo kế toán .................................................50 2.1.4.8 Chính sách kế toán máy tại Tổng Công Ty ...........................50 2.2 Thực trạng công tác kế toán chi phí và tính giá thành xây lắp tại Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1 ....................................................................51 2.2.1 ðặc ñiểm công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Tổng công ty xây dựng số 1 .................................51 2.2.1.1 ðặc thù công tác kế toán tại Tổng Công Ty..........................51 2.2.1.2 Ngành nghề............................................................................51 2.2.1.3 Quy trình thi công sản phẩm xây lắp ....................................52 2.2.1.4 ðối tượng tập hợp chi phí sản xuất .......................................52 2.2.1.5 ðối tượng tính giá thành .......................................................52 v 2.2.1.6 Kỳ tính giá thành ...................................................................53 2.2.2 Kế toán chi phí sản xuất chung.....................................................53 2.2.2.1 Chi phí nhân viên ...................................................................55 2.2.2.2 Chi phí vật liệu.......................................................................61 2.2.2.3 Chi phí công cụ, dụng cụ sản xuất.........................................62 2.2.2.4 Chi phí khấu hao TSCð ........................................................64 2.2.2.5 Chi phí dịch vụ mua ngoài.....................................................65 2.2.2.6 Chi phí bằng tiền khác ...........................................................67 2.2.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất...................................................69 2.2.4 Tính giá thành sản phẩm xây lắp..................................................71 2.2.4.1 Tiến hành nghiệm thu công trình ..........................................71 2.2.4.2 Tính giá thành sản phẩm.......................................................72 CHƯƠNG III: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ..........................................74 3.1 Nhận xét chung về tổ chức kế toán và tính giá thành tại Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1 .................................................................................74 3.1.1 Ưu ñiểm chung của công ty...........................................................74 3.1.2 Ưu ñiểm về tổ chức kế toán tập hợp chi phí xản xuất và tính giá thành tại Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1 ......................................75 3.1.2 Nhược ñiểm ....................................................................................76 3.2 Kiến nghị .................................................................................................77 KẾT LUẬN ...................................................................................................85 vi DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ------
------ STT TÊN VIẾT TẮT TÊN ðẦY ðỦ 01 BHTN Bảo hiểm thất nghiệp 02 BHYT Bảo hiểm y tế 03 BHXH Bảo hiểm xã hội 04 CC Chung cư 05 CCDC Công cụ dụng cụ 06 CPSX Chi phí sản xuất 07 CPSXDD Chi phí sản xuất dở dang 08 CT Công trình 09 GTGT Giá trị gia tăng 10 KC Kết chuyển 11 KPCð Kinh phí công ñoàn 12 NCTT Nhân công trực tiếp 13 NVL Nguyên vật liệu 14 PKT Phiếu kế toán 15 PP Phó phòng 16 P.TGð Phó tổng giám ñốc 17 TCT Tổng công ty 18 TK Tài khoản 19 TSCð Tài sản cố ñịnh 20 VLXD Vật liệu xây dựng 21 ZSP Giá thành sản phẩm vii DANH MỤC CÁC BẢNG ------
------ STT BẢNG TÊN BẢNG TRANG 01 Bảng 2.1 Bảng tổng hợp phát sinh TK 6271 60 02 Bảng 2.2 Bảng tổng hợp phát sinh TK 6273 64 03 Bảng 2.3 Bảng tổng hợp phát sinh TK 6277 67 04 Bảng 2.4 Bảng tổng hợp phát sinh TK 6278 68 05 Bảng 2.5 Bảng tổng hợp phát sinh TK 154 69 06 Bảng 2.6 Bảng tổng hợp phát sinh TK 331111 71 07 Bảng 2.7 Bảng tổng hợp TK 6322 72 08 Bảng 2.8 Bảng tính giá thành công trình 73 viii DANH MỤC CÁC SƠ ðỒ ------
------ STT SƠ ðỒ TÊN SƠ ðỒ TRANG 01 Sơ ñồ 1.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 17 02 Sơ ñồ 1.2 Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp 20 03 Sơ ñồ 1.3 Hạch toán chi phí sử dụng máy thi công 22 04 Sơ ñồ 1.4 Hạch toán chi phí sản xuất chung 24 05 Sơ ñồ 1.5 Hạch toán thiệt hại phá ñi làm lại 29 06 Sơ ñồ 1.6 Hạch toán thiệt hại ngừng sản xuất 30 07 Sơ ñồ 1.7 Hạch toán chi phí SX và tính giá thành xây lắp 31 08 Sơ ñồ 1.8 Hạch toán CP và Z trực tiếp thi công và giao thầu 33 09 Sơ ñồ 2.1 Tổ chức bộ máy quản lý của Tổng Công Ty 41 10 Sơ ñồ 2.2 Tổ chức bộ máy kế toán của Tổng Công Ty 44 11 Sơ ñồ 2.3 Trình tự ghi sổ 49 12 Sơ ñồ 2.4 Sơ ñồ luân chuyển chứng từ 59 13 Sơ ñồ 2.5 Quy trình hạch toán chi phí vật liệu phụ 62 14 Sơ ñồ 2.6 Quy trình hạch toán chi phí dụng cụ sản xuất 63 15 Sơ ñồ 2.7 Quy trình hạch toán chi phí khấu hao TSCð 65 16 Sơ ñồ 2.8 Quy trình hạch toán chi phí dịch vụ mua ngoài 66 17 Sơ ñồ 2.9 Quy trình hạch toán chi phí vật bằng tiền khác 68 1 LỜI MỞ ðẦU ------
------ 1. Tính cấp thiết của ñề tài Sau những năm chuyển ñổi nền kinh tế, với sự áp dụng cơ chế quản lý kinh tế mới thay cho cơ chế quản lý kinh tế kế hoạch hóa tập trung, thì hệ thống cơ sở hạ tầng của nước ta ñã có sự vượt bậc. ðóng góp ñáng kể cho sự phát triển của ñất nước là ngành xây dựng cơ bản – một ngành mũi nhọn thu hút khối lượng vốn ñầu tư của cả nước. Thành công của ngành xây dựng trong những năm qua ñã tạo tiền ñề không nhỏ thúc ñẩy quá trình công nghiệp hóa - hiện ñại hóa ñất nước. Với ñặc trưng cơ bản của ngành xây dựng là vốn ñầu tư lớn, thời gian thi công dài qua nhiều khâu nên vấn ñề ñặt ra là phải làm sao ñể quản lý vốn tốt, có hiệu quả, ñồng thời khắc phục ñược tình trạng thất thoát, lãng phí trong quá trình sản xuất, giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp. ðể giải quyết vấn ñề nói trên, công cụ hữu hiệu và ñắc lực mà mỗi doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây lắp cần có là các thông tin phục vụ cho quản lý ñặc biệt là các thông tin về chi phí và giá thành sản phẩm. Chi phí sản xuất ñược tập hợp một cách chính xác kết hợp với việc tính ñúng, tính ñủ giá thành sản phẩm sẽ làm lành mạnh hóa các mối quan hệ kinh tế tài chính trong doanh nghiệp, góp phần tích cực vào việc sử dụng hiệu quả nguồn ñầu tư. Nhận thấy tầm quan trọng của giá thành sản phẩm trong sản xuất hiện nay, ñồng thời qua tìm hiểu thực tế, em chọn nghiên cứu ñề tài “Kế toán chi phí và tính giá thành tại Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1”. Do thời gian thực tập ngắn và sự hiểu biết của bản thân còn hạn chế nên sẽ không tránh 2 khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận ñược sự chỉ dẫn ñóng góp ý kiến của quý thầy, cô và các anh, chị phòng kế toán, ñể em ngày càng ñược nâng cao hơn về chuyên môn nghiệp vụ và ñể bài viết của em ñược hoàn thành tốt hơn. 2. Phạm vi nghiên cứu: Tổng hợp chi phí và giá thành công trình Chung Cư Tân Tạo 1 - Lô B, hạng mục “Phần cọc – Thử tải tĩnh cọc” tại Tổng công ty xây dựng số 1 ñược khởi công từ ngày 01/07/2009 ñến ngày 31/12/2010. 3. Mục ñích nghiên cứu: • Tìm hiểu về quy trình tổng hợp tính chi phí và giá thành trong doanh nghiệp xây lắp • Nắm bắt về chế ñộ kế toán, các phần hành kế toán và những vướng mắc, tồn tại của chính sách kế toán, ñể từ ñó ñóng góp một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán tại Tổng Công Ty. 4. Phương pháp nghiên cứu: • Dựa trên hợp ñồng giao nhận thầu xây lắp số 135/CC1/QLDA1/2009 Công trình Chung Cư Tân Tạo 1 - Lô B. • Dựa vào các hóa ñơn thi công thanh toán công trình ñể tổng hợp và phân tích số liệu • Dựa trên các chính sách và phương pháp kế toán ñược áp dụng tại Tổng công ty xây dựng số 1 5. Kết cấu khóa luận tốt nghiệp Chương I: Lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành xây lắp. Chương II: Thực trạng công tác kế toán chi phí và tính giá thành xây lắp tại Tổng Công Ty Xây Dựng Số 1. Chương III: Nhận xét và kiến nghị 3 CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM 1.1 Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 1.1.1 Khái niệm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm 1.1.1.1 Khái niệm chi phí sản xuất Chi phí là một phạm trù kinh tế quan trọng gắn liền với sản xuất và lưu thông hàng hóa. Chi phí của doanh nghiệp là những khoản chi phí phát sinh gắn liền với doanh nghiệp trong quá trình hình thành, tồn tại và phát triển doanh nghiệp, bắt ñầu từ khâu thu mua nguyên vật liệu, tạo ra sản phẩm ñến khi tiêu thụ nó. ðó là những hao phí lao ñộng xã hội ñược biểu hiện bằng tiền trong hoạt ñộng sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp trong một thời ñiểm nhất ñịnh. Chi phí sản xuất: là toàn bộ hao phí lao ñộng sống và lao ñộng vật hóa ñược biểu hiện dưới hình thức tiền tệ phát sinh trong hoạt ñộng sản xuất của doanh nghiệp tại một thời ñiểm nhất ñịnh. 1.1.1.2 Khái niệm giá thành sản phẩm Giá thành sản xuất sản phẩm: là một phạm trù của sản xuất hàng hóa, phản ánh lượng giá trị của những hao phí lao ñộng sống và lao ñộng vật hóa ñã thực sự chi ra cho sản xuất. Những chi phí ñưa vào giá thành sản phẩm phải phản ánh ñược giá trị thực của các tư liệu sản xuất tiêu dùng cho sản xuất và các khoản chi tiêu khác có liên quan tới việc bù ñắp giản ñơn hao phí lao ñộng sống. Giá thà