Đề tài Kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV cảng Chân Mây

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN .....  ..... KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MTV CẢNG CHÂN MÂY BẠCH KHÁNH HÀ Khóa học: 2011 - 2015 ĐẠI HỌC HUẾ Đạ i h ọc Ki nh tế H uế TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN .....  ..... KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MTV CẢNG CHÂN MÂY Sinh viên thực hiện: Giảng viên hướng dẫn: BẠCH KHÁNH HÀ ThS. HOÀNG GIANG Lớp: K45B Kiểm toán Niên khóa: 2011 - 2015 HUẾ, 05/2015 Đạ i h ọc K inh tế H uế LỜI CẢM ƠN Khóa luận tốt nghiệp này là một phần phản ánh kết quả học tập của tôi trong quá trình học tập tại trường Đại học kinh tế - Đại học Huế. Để hoàn thành khóa luận này ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi còn nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn tận tình của quý thầy cô, cơ quan thực tập, bạn bè và người thân. Tôi xin gửi lời cám ơn chân thành đến : Quý thầy cô giáo Trường đại học kinh tế - Đại học Huế đã tận tâm truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm quý báu cũng như tạo điều kiện cho chúng tôi cơ sở lí luận và thực tiễn đối với nghề nghiệp sau này. Đặc biệt là thầy giáo Thạc sĩ Hoàng Giang người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành khóa luận này. Tôi xin bày tỏ lòng cám ơn đến Ban Giám Đốc, các anh chị ở phòng Kế toán – Tài vụ Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây đã luôn quan tâm và tạo điều kiện tốt nhất để tôi thu thập tài liệu, tiếp cận những thông tin mới nhất và học hỏi những kinh nghiệm trong thời gian tôi đến thực tập. Tôi xin chân thành cám ơn tất cả bạn bè, những người thân đã luôn ở bên cạnh động viên, quan tâm, giúp đỡ để tôi có quyết tâm hoàn thành khóa luận với kết quả tốt nhất mà tôi có thể. Dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên do điều kiện trình độ chuyên môn và kinh nghiệm thưc tế của bản thân còn hạn chế nên bài khóa luận của tôi không tránh khỏi sai sót. Vì vậy, tôi mong nhận được những nhận xép, góp ý chân thành để khóa luận được hoàn thiện hơn. Một lần nữa, tôi xin chân thành cám ơn! Huế, ngày 25 tháng 4 năm 2015 Sinh viên Bạch Khánh Hà Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang MỤC LỤC Trang LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i MỤC LỤC ................................................................................................................... ii DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ v DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ................................................................................ vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................. vii PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................ 1 3. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................... 2 4. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................. 2 5. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 2 6. Kết cấu đề tài ........................................................................................................ 3 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................... 4 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP ................................................................... 4 1.1. Tổng quan về kế toán quản trị ........................................................................... 4 1.1.1. Khái niệm kế toán quản trị ........................................................................... 4 1.1.2. Bản chất của kế toán quản trị ....................................................................... 4 1.1.3. Mục tiêu của kế toán quản trị ....................................................................... 5 1.1.4. Khác biệt giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính .................................... 5 1.2. Tổng quan về kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp .............................. 6 1.2.1. Bản chất của kế toán quản trị chi phí ........................................................... 6 1.2.2. Vai trò của kế toán quản trị chi phí .............................................................. 7 1.3. Chi phí và phân loại chi phí trong doanh nghiệp .............................................. 7 1.3.1. Khái niệm chi phí ......................................................................................... 7 1.3.2. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp .......................................................... 8 1.4. Nội dung cơ bản của kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp ................... 11 SVTH: Bạch Khánh Hà ii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang 1.4.1. Dự toán chi phí sản xuất .............................................................................. 11 1.4.2. Tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành .................................................. 13 1.4.3. Kiểm soát chi phí sản xuất ........................................................................... 22 1.4.4. Phân tích thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định ........................ 26 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢNTRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MTV CẢNG CHÂN MÂY ..................................... 28 2.1. Giới thiệu về công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây........................................ 28 2.1.1. Một số thông tin chung ................................................................................ 28 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ............................................... 29 2.1.3. Chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực kinh doanh của công ty .......................... 30 2.1.4. Đặc điểm tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh ...................................... 32 2.1.5. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán .................................................................... 37 2.1.6. Tình hình tài sản, nguồn vốn sản xuất kinh doanh của công ty qua 3 năm 2012 – 2014 ............................................................................................... 42 2.2. Thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây........................................................................................................... 49 2.2.1. Phân loại chi phí sản xuất kinh doanh ......................................................... 49 2.2.2. Công tác kế toán quản trị chi phí ................................................................. 50 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MTV CẢNG CHÂN MÂY ......................................................................................................... 68 3.1. Đánh giá khái quát công tác kế toán tại Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây .................................................................................................................... 68 3.2. Đánh giá công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây........................................................................................................... 68 3.2.1. Ưu điểm ....................................................................................................... 68 3.2.2. Nhược điểm .................................................................................................. 69 3.3. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây ........................................................................... 70 3.4. Các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kế toán quản trị chi phí .................. 71 SVTH: Bạch Khánh Hà iii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang 3.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí tại công ty ................................... 71 3.4.2. Phân loại chi phí theo cách ứng xử .............................................................. 72 3.4.3. Xây dựng định mức và dự toán chi phí tại công ty ...................................... 73 3.4.4. Kiểm soát biến động chi phí ........................................................................ 75 3.4.5. Hoàn thiện báo cáo kế toán quản trị ............................................................ 77 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................ 79 1. Kết luận .............................................................................................................. 79 2. Kiến nghị ............................................................................................................ 80 3. Hướng phát triển đề tài ...................................................................................... 81 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 82 SVTH: Bạch Khánh Hà iv Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 – Bảng tình hình lao động của Công ty năm 2012 - 2014 ............................ 42 Bảng 2.2 – Tình hình Tài sản – Nguồn vốn của Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây năm 2012 - 2014 ....................................................................................... 44 Bảng 2.3 – Bảng kết quả kinh doanh của Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây giai đoạn 2012 – 2014 ...................................................................................... 47 Bảng 2.4 – Kế hoạch dự kiến sản lượngxếp dỡ năm 2014 ........................................... 51 Bảng 2.5 - Dự toán chi phí giá vốn năm 2014.............................................................. 52 Bảng 2.6 - Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp của công ty năm 2014 ................... 54 Bảng 2.7 - Dự toán chi phí bán hàng của công ty năm 2014 ....................................... 54 Bảng 2.8 – Phiếu xuất kho số 67NL của công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây ........ 56 Bảng 2.9 – Sổ chi tiết tài khoản 621 ............................................................................. 57 Bảng 2.10 – Bảng thanh toán lương tháng 12/2014 ca 2 xí nghiệp xếp dỡ công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây .................................................................. 59 Bảng 2.11 – Sổ chi tiết tài khoản 622 ........................................................................... 61 Bảng 2.12 – Phiếu xuất kho vật tư số 184VT ............................................................... 63 Bảng 2.13 – Sổ chi tiết TK 627 .................................................................................... 63 Bảng 2.14 – Biến động chi phí bán hàng năm 2014 ..................................................... 66 Bảng 2.15 - Biến động chi phí quản lý doanh nghiệp năm 2014 ................................. 67 Bảng 3.1 – Phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí ................................................ 72 Bảng 3.2 – Mẫu dự toán chi phí NVL năm 2014 ......................................................... 75 Bảng 3.3 – Mẫu phân tích biến động NVL năm 2014 ................................................. 76 Bảng 3.4 – Mẫu báo cáo kết quả kinh doanh theo số dư đảm phí năm 2014 ............... 78 SVTH: Bạch Khánh Hà v Đạ i ọc Ki nh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1.1 – Sơ đồ hạch toán chi phí NVL trực tiếp ..................................................... 15 Sơ đồ 1.2 – Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp ............................................. 16 Sơ đồ 1.3 – Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung .................................................... 18 Sơ đồ 1.4 – Sơ đồ hạch toán chi phí bán hàng ............................................................. 19 Sơ đồ 1.5 – Sơ đồ hạch toán chi phí quản lý doanh nghiệp ......................................... 21 Sơ đồ 2.1 – Sơ đồ cơ cấu tổ chức Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây .................. 32 Sơ đồ 2.2 – Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây ................................................................................................................... 38 SVTH: Bạch Khánh Hà vi Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT KTQT Kế toán quản trị KTTC Kế toán tài chính TNHH Trách nhiệm hữu hạn MTV Một thành viên NVL Nguyên vật liệu NC Nhân công SXC Sản xuất chung BCTC Báo cáo tài chính TSCĐ Tài sản cố định TSNH Tài sản ngắn hạn SXKD Sản xuất kinh doanh BH&CCDV Bán hàng & cung cấp dịch vụ QLDN Quản lý doanh nghiệp CPBH Chi phí bán hàng CPQL Chi phí quản lý SVTH: Bạch Khánh Hà vii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Thông tin về chi phí rất cần thiết cho các quyết định kinh doanh của các nhà quản trị. Biết và hiểu được chi phí phí sẽ giúp các nhà quản trị ra quyết định đúng đắn, thực hiện được mục tiêu kinh doanh nhất là trong điều kiện canh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường hiện nay. Những thông tin về chi phí, giá thành được cung cấp cho nhà quản trị một cách kịp thời, chính xác, đáng tin cậy là chìa khóa thành công giúp doanh nghiệp có thể tồn tại vững chắc. Chính vì vậy kế toán quản trị nói chung và kế toán quản trị chi phí nói riêng có tầm quan trọng đặc biệt trong thiết lập hệ thống thông tin phục vụ cho điều hành và quản lý doanh nghiệp. Cảng Chân Mây là cảng biển tổng hợp nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung phục vụ cho phát triển công nghiệp, thương mại và dịch vụ, là cửa ngõ ra Biển Đông gần nhất và thuận lợi nhất đối với Hành lang kinh tế Đông Tây, kết nối miền Trung Việt Nam với Trung Hạ Lào, Đông Bắc Thái Lan, Myanma. Tận dụng những ưu thế đó, công ty TNHH một thành viên Cảng Chân Mây đã và đang phát triển không ngừng trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ hàng hải. Tuy nhiên để có thể đứng vững trước nhiều khó khăn cạnh tranh sắp tới, một hệ thống kế toán quản trị chi phí tốt là thật sự cần thiết mà hệ thống kế toán quản trị tại Công ty vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Xuất phát từ những yêu cầu trên đồng thời góp phần vào việc hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty, tôi đã tìm hiểu và chọn đề tài “Kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây” làm nội dung nghiên cứu cho khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu và góp phần làm rõ những vấn đề lý luận của công tác kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp. Nghiên cứu thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây. SVTH: Bạch Khánh Hà 1 Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang Phân tích, đánh giá các ưu điểm, nhược điểm, những mặt hạn chế còn tồn tại trong công ty từ đó đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây. 3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề lý luận về kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp từ đó đi sâu vào thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây. 4. Phạm vi nghiên cứu  Về thời gian: Các số liệu kế toán thu thập được trong khoảng thời gian 3 năm 2012 – 2014  Về không gian: Đề tài nghiên cứu được thực hiện tại công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây  Về nội dung: Với điều kiện cho phép, đề tài giới hạn nội dung nghiên cứu về các vấn đề sau: - Nghiên cứu tình hình cơ bản của công ty. - Nghiên cứu tổ chức công tác kế toán quản trị chi phí của hoạt động sản xuất kinh doanh chính là dịch vụ xếp dỡ hàng hóa của công ty TNHH MTV Cảng Chân Mây. 5. Phương pháp nghiên cứu  Phương pháp nghiên cứu tài liệu Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến đề tài từ nhiều nguồn khác nhau: sách, giáo trình, tạp chí, báo, internet và các tài liệu kế toán thu thập được tại đơn vị. Các văn bản, quy định có liên quan do Nhà nước ban hành.  Phương pháp thu thập tài liệu Thu thập các tài liệu kế toán của công ty thông qua việc quan sát, sao chép. Phỏng vấn kế toán trưởng và nhân viên kế toán để tìm hiểu các thông tin cần thiết. SVTH: Bạch Khánh Hà 2 Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang  Phương pháp xử lý số liệu Sử dụng các phương pháp so sánh , tổng hợp, phân tích thống kê để xử lý và phân tích các số liệu thu thập được. 6. Kết cấu đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, nội dung chính của khóa luận bao gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH một thành viên Cảng Chân Mây Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH một thành viên Cảng Chân Mây SVTH: Bạch Khánh Hà 3 Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan về kế toán quản trị 1.1.1. Khái niệm kế toán quản trị Kế toán quản trị là một bộ phận trong hệ thống thông tin của một tổ chức. Các nhà quản lý dựa vào thông tin kế toán quản trị để hoạch định và kiểm soát hoạt động của tổ chức (Ronald W.Hilton, 1991). Kế toán quản trị (Management accounting) là “quy trình định dạng, đo lường, tổng hợp, phân tích, lập bảng biểu, giải thích và thông đạt các số liệu tài chính và phi tài chính cho ban giám đốc để lập kế hoạch, đánh giá, theo dõi việc thực hiện trong phạm vi nội bộ doanh nghiệp và để đảm bảo việc sử dụng có hiệu quả các tài sản và quản lý chặt chẽ các tài sản này” (Hiệp hội Kế toán viên Hoa kỳ, 1982) Theo luật kế toán Việt Nam, kế toán quản trị được định nghĩa là “việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán” (Luật kế toán, khoản 3, điều 4). Nói tóm lại kế toán quản trị là một lĩnh vực kế toán được thiết kế để thỏa mãn nhu cầu thông tin của các nhà quản lý và các cá nhân khác làm việc trong một tổ chức (Edmonds et al, 2003) Cùng với kế toán tài chính, kế toán quản trị là một bộ phận quan trọng của hệ thống thông tin quản lý doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, vai trò của kế toán quản trị ngày càng được khẳng định, được xem như là một trong những công cụ phục vụ hữu hiệu nhất cho quản lý nội bộ doanh nghiệp. 1.1.2. Bản chất của kế toán quản trị Kế toán quản trị chỉ cung cấp những thông tin về hoạt động kinh tế, tài chính trong phạm vi yêu cầu quản lý nội bộ của một doanh nghiệp. Những thông tin đó chỉ SVTH: Bạch Khánh Hà 4 Đạ i h ọc K inh tế Hu ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Ths. Hoàng Giang có ý nghĩa đối với những người điều hành quản trị doanh nghiệp, không có ý nghĩa với các đối tượng bên ngoài. Vì vậy có thể nói kế toán quản trị dành cho những người làm công tác quản lý, trong khi đó kế toán tài chính không phục vụ trực tiếp mục đích này. Kế toán quản trị là một bộ phận của công tác kế toán nói chung và là một chức năng quan trọng không thể thiếu được đối với hệ thống thông tin quản lý doanh nghiệp. 1.1.3. Mục tiêu của kế toán quản trị Để thực hiện các công việc