Giới thiệu vềkỹthuật phân tích mạch điện ởtần sốsiêu cao, khái niệm
thông sốphân bốvàma trận tán xạcủa các phần tửmạch điện, một số
mạch siêu cao tần cơbản.
Nội dung môn học gồm 3 chương chính nhưsau:
• Chương 1: Giới thiệu khái niệm đường dây truyền sóng, hệsốphản xạ,
hệsốsóng đứng, trởkháng đường dây.
• Chương 2: Cấu trúc vàứng dụng của đồthịSmith trong phân tích và
thiết kếmạch siêu cao tần.
• Chương 3: Ma trận tán xạ, các đặc tính vàứng dụng.
Sinh viên còn cóthểtìm hiểu nhiều khái niệm sâu hơn vềcác mạch
chuyên dụng siêu cao tần ởmôn học tiếp theo: Môn Mạch siêu cao tần
277 trang |
Chia sẻ: ngtr9097 | Lượt xem: 4840 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Kỹ thuật siêu cao tần, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
KỸ
THUẬT SIÊU CAO TẦN
(Microwave Engineering)
Số
tiết : 42 ; LT:28; BT:14
Kiểm tra: 30% Kiểm tra viết
giữa kỳ
(60')
Bài tập: 20% Bài tập nhà
Thi cuối kỳ: 50% Thi viết
cuối kỳ
(90')
Nội dung môn học:
Giới thiệu về
kỹ
thuật phân tích mạch điện ở
tần số
siêu cao, khái niệm
thông số
phân bố
và
ma trận tán xạ
của các phần tử
mạch điện, một số
mạch siêu cao tần cơ bản.
Nội dung môn học gồm 3 chương chính như sau:
•
Chương 1: Giới thiệu khái niệm đường dây truyền sóng, hệ
số
phản xạ,
hệ
số
sóng đứng, trở
kháng đường dây.
•
Chương 2: Cấu trúc và
ứng dụng của đồ
thị
Smith trong phân tích và
thiết kế
mạch siêu cao tần.
•
Chương 3: Ma trận tán xạ, các đặc tính và
ứng dụng.
Sinh viên còn có
thể
tìm hiểu nhiều khái niệm sâu hơn về
các mạch
chuyên dụng siêu cao tần ở
môn học tiếp theo: Môn Mạch siêu cao tần.
Tài liệu
•
Giáo trình:
–
Vũ Đình Thành, Lý thuyết cơ sở
kỹ
thuật siêu cao tần, NXB KHKT,
1997
•
Tài liệu tham khảo:
–
Devendra K. Misra, Radio Frequency and Microwave Communication
Circuits analysis and design, John Wiley & Sons, 2001
–
Guilermo Gonzalez, Microwave transistor amplifier analysis and
design, prentice Hall, 1984
–
Samuel Y. Liao, Microwave Circuits and Devices, Prentice Hall, 1987.
–
David M. Pozar, Microwave Engineering, Addison-Wesley Publishing
Co., 1993.
Các dải tần số
Theo IEEE Institute of Electrical and Electronics Engineers nghĩa là
"Học Viện kỹ
nghệ Điện và Điện Tử
Ứng dụng của kỹ
thuật
siêu cao tần
•
Truyền thông
–
Quảng bá: TV, radio
–
Hệ
thống di động: GSM, CDMA, Wimax,…
–
Thông tin vệ
tinh
–
GPS,…
•
Radar
–
Giám sát không lưu
–
Dẫn đường cho tên lửa
•
Các lĩnh vực khác
–
Sấy, nấu nướng
–
Điều trị
bệnh
–
Truyền dẫn năng lượng
–
Nghiên cứu thiên văn
Những lợi điểm của tần số
siêu cao
•
Giảm kích thước anten, kích thước mạch
•
Cho phép mở
rộng băng thông kênh truyền
•
Cho phép truyền qua tầng điện ly
•
Ít ảnh hưởng của nhiễu công nghiệp
Mạch khuếch đại công suất SCT
(sử
dụng cáp đồng trục phối hợp trở
kháng)
Một số
mạch siêu cao tần
Mạch khuếch đại công suất SCT, sử
dụng công nghệ
vi dải
Mạch khuếch đại SCT, sử
dụng dây chêm vi dải để
phối hợp trở
kháng
Một số
mạch ghép, mạch chia công suất, và
mạch lọc sử
dụng công nghệ
vi dải
Circulator
Port1
Port2
Port3
Circulator , tín hiệu vào port 1
Port1
Port2
Port3
Port1
Port2
Port3
Circulator , tín hiệu vào port 3
MMIC
(Monolithic Microwave Integrated Circuits)
Bộ
xoay (dịch) pha 6 bit
Phần mềm RFSim99 hỗ
trợ
thiết kế
mạch RF, SCT
Phần mếm
hỗ
trợ
thiết kế
Phần mềm CST Microwave studio
Thiết bị đo
Điện trường trên dây song hành (Parallel wire/ twin wire)
Một số đường truyền sóng thực tế
Từ trường trên dây song hành
Cáp đồng trục (coaxial cable)
Điện trường trên đường truyền vi dải (microstrip line)
Từ trường trên đường truyền vi dải
Coplanar waveguide
Strip line
Ống dẫn sóng (waveguide)
Một ví
dụ
Mạch ghép vòng
4
λ 4
λ
4
λ
1 2
3 4
3
4
λ
19Ñöôøng Daây Truyeàn Soùng
9Heä Soá Phaûn Xaï, Trôû Khaùng Ñöôøng Daây
9Hieän Töôïng Soùng Ñöùng, Heä Soá Soùng Ñöùng
2I.
Ñöôøng
Daây Truyeàn Soùng
Phaân
Tích Ñöôøng Daây Truyeàn Soùng
V
f
ϕλ =
3
4 Caùc Thoâng Soá Sô Caáp Cuûa Ñöôøng Daây Truyeàn Soùng
) R (Ohm/m) : ñieän trôû tuyeán tính, ñaëc tröng cho ñieän trôû
thuaàn cuûa moät ñôn vò chieàu daøi daây daãn.
) L (H/m) : ñieän caûm tuyeán tính, ñaëc tröng cho ñieän caûm
töông ñöông cuûa moät ñôn vò chieàu daøi ñöôøng truyeàn soùng.
) C (F/m) : ñieän dung tuyeán tính, ñaëc tröng cho ñieän dung
treân moät ñôn vò chieàu daøi ñöôøng truyeàn soùng.
) G (S/m) : ñieän daãn tuyeán tính, ñaëc tröng ñieän daãn thuaàn
cuûa lôùp ñieän moâi treân moät ñôn vò daøi ñöôøng truyeàn soùng.
51) Phöông Trình Truyeàn Soùng
Töø
ñònh luaät Kirchoff veà
ñieän aùp:
( , )( , ) ( , ) . . ( , ) . . i x tv x t v x x t R x i x t L x
t
∂= + Δ + Δ + Δ ∂
Töø
ñònh luaät Kirchoff veà
doøng ñieän:
( , )( , ) ( , ) . . ( , ) . . v x x ti x t i x x t G x v x x t C x
t
∂ + Δ= + Δ + Δ + Δ + Δ ∂
6( , )( , ) ( , ) . . ( , ) . .
( , )( , ) ( , ) . . ( , ) . .
i x tv x t v x x t R x i x t L x
t
v x x ti x t i x x t G x v x x t C x
t
∂⎧ = + Δ + Δ + Δ⎪⎪ ∂⎨ ∂ + Δ⎪ = + Δ + Δ + Δ + Δ⎪ ∂⎩
( , ) ( , ) ( ). . ( , )
( , ) ( , ) ( ). . ( , )
V x V x x R j L x I x
I x I x x G j C x V x x
ω ω ω ω
ω ω ω ω
= + Δ + + Δ⎧⎨ = + Δ + + Δ + Δ⎩
Chuyeån sang mieàn taàn soá:
( , ) ( , ) ( ). ( , )
( , ) ( , ) ( ). ( , )
V x x V x R j L I x
x
I x x I x G j C V x x
x
ω ω ω ω
ω ω ω ω
+ Δ −⎧ =− +⎪⎪ Δ⎨ + Δ −⎪ =− + + Δ⎪ Δ⎩
Suy ra:
7( , ) ( , ) ( ). ( , )
( , ) ( , ) ( ). ( , )
V x x V x R j L I x
x
I x x I x G j C V x x
x
ω ω ω ω
ω ω ω ω
+Δ −⎧ =− +⎪⎪ Δ⎨ + Δ −⎪ =− + + Δ⎪ Δ⎩
Khi: 0xΔ →
( , ) ( ). ( , )
( , ) ( ). ( , )
V x R j L I x
x
I x G j C V x
x
ω ω ω
ω ω ω
∂⎧ =− +⎪⎪ ∂⎨∂⎪ =− +⎪ ∂⎩
2
2
2
2
( , ) ( )( ). ( , )
( , ) ( )( ). ( , )
V x R j L G j C V x
x
I x R j L G j C I x
x
ω ω ω ω
ω ω ω ω
⎧∂ = + +⎪⎪ ∂⎨∂⎪ = + +⎪ ∂⎩
8Ñaët: ( ) ( )( )R j L G j Cγ ω ω ω= + +
2
2
2
2
( , ) ( )( ). ( , )
( , ) ( )( ). ( , )
V x R j L G j C V x
x
I x R j L G j C I x
x
ω ω ω ω
ω ω ω ω
⎧∂ = + +⎪⎪ ∂⎨∂⎪ = + +⎪ ∂⎩
2
2
2
2
2
2
( , ) ( ). ( , )
( , ) ( ). ( , )
V x V x
x
I x I x
x
ω γ ω ω
ω γ ω ω
∂ =∂
∂ =∂
Moãi phöông trình coù
daïng:
1 2 1'' . ' . 0 , 0f a f a f a+ + = =
92) Nghieäm Cuûa Phöông Trình Truyeàn Soùng
2
2
2
( , ) ( ). ( , )V x V x
x
ω γ ω ω∂ =∂
( ). ( ).( , ) . .x xV x V e V eγ ω γ ωω −+ −= +
Phöông trình:
Nghieäm coù
daïng:
. .( ) . .x xV x V e V eγ γ−+ −= +
jγ α β= +Vôùi:
. . . .( ) . . . .x j x x j xV x V e e V e eα β α β− −+ −= +
10
. . . .( ) . . . .x j x x j xV x V e e V e eα β α β− −+ −= +
. .. .x j xV e eα β− −+
Xeùt thaønh phaàn thöù
1:
Xeùt thaønh phaàn thöù
2:
. .. .x j xV e eα β−
(Soùng tôùi)
(Soùng phaûn xaï)
11
2
2
2
( , ) ( ). ( , )I x I x
x
ω γ ω ω∂ =∂
Phöông trình soùng doøng ñieän:
Coù
nghieäm:
. .( ) . .x xI x I e I eγ γ−+ −= +
0 0
,V VI I
Z Z
+ −
+ −= = −
Quan heä
vôùi soùng ñieän aùp:
. .
0 0
( ) x xV VI x e e
Z Z
γ γ−+ −⇒ = −
12
3) Caùc Thoâng Soá
Thöù
Caáp Cuûa Ñöôøng Daây Truyeàn Soùng
a) Heä
Soá
Truyeàn Soùng:
( ) ( ) ( ) ( )( )j R j L G j Cγ ω α ω β ω ω ω= + = + +
b) Heä
Soá
Suy Hao: [ ]( ) , /Np mα ω [ ]( ) , /dB mα ω
[ / ]
[ / ] 10 10 [ / ]
[ / ]
20.log (20log ).
8,68.
Np m
dB m Np m
Np m
e eαα α
α
= =
=
Ví
duï:Moät ñöôøng truyeàn soùng coù
heä
soá
suy hao laø
1 Np/m, töùc laø
khi soùng lan truyeàn qua 1 m
chieàu daøi ñöôøng truyeàn soùng thì
bieân ñoä
seõ
bò suy hao 8,68 dB (2,7 laàn).
13
c) Heä
Soá
Pha: [ ] [ ]( ) , / , /rad m mβ ω ñoä
Theå
hieän ñoä
thay ñoåi pha cuûa soùng khi soùng lan truyeàn
treân moät ñôn vò chieàu daøi ñöôøng truyeàn soùng.
Quan heä
giöõa heä
soá
pha vaø
böôùc soùng:
2πβ λ=
* Tröôøng Hôïp Ñöôøng Truyeàn Khoâng Toån Hao:
0, 0
( ) ( )( )
( ) 0
( )
R G
R j L G j C j LC
LC
γ ω ω ω ω
α ω
β ω ω
= =
⇒ = + + =
⇒ =
=
14
d) Trôû
Khaùng Ñaëc Tính ( Z0 ) :
15
Ñaët:
0 0
1 //Z Z x Z
Y x
⎛ ⎞= Δ + ⎜ ⎟Δ⎝ ⎠
,Z R j L Y G j Cω ω= + = +
Khi: 0xΔ → 0 Z R j LZ Y G j C
ω
ω
+⇒ = = +
Ñöôøng truyeàn khoâng toån hao: [ ]0 0 ,LZ RC= = Ω
16
17
e) Vaän Toác Truyeàn Soùng (Vaän toác pha):
Laø
quaõng ñöôøng soùng lan truyeàn
trong moãi ñôn vò thôøi gian.
[ / ], [ / ]
[ / ]
rad sV m s
rad mϕ
ω
β
⎛ ⎞= =⎜ ⎟⎝ ⎠
EX 3.2 P66, EX 3.3 P67
18
II.
Heä
Soá
Phaûn Xaï,Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây
. .( ) . .x xV x V e V eγ γ−+ −= +
a) Heä
Soá
Phaûn Xaï
Ñieän AÙÙp:
Γ = soùng phaûn xa( )
soùng tôùi
ïx
γ
γ
γ
− −
−
+ +
⇒ Γ = = 2( )
x
x
V x
V e Vx e
V e V
1) Heä
Soá
Phaûn Xaï
19
b) Heä
Soá
Phaûn Xaï
Doøng Ñieän
2 20
0
( ) ( )
x
x x
I Vx
V
ZI e Ix e e xVI e I
Z
γ
γ γ
γ
−
− −
− ++ +
−
Γ = = = = −Γ
. .( ) . .x xI x I e I eγ γ−+ −= +
. .
0 0
( ) x xV VI x e e
Z Z
γ γ−+ −= −
Thoâng thöôøng chæ
quan taâm tôùi heä
soá
phaûn xaï
ñieän aùp, quy uôùc: VΓ = Γ
20
( )( ). .. . ,x xP V e I eγ γ− −+ +=tôùi ( )( ). .. .x xP V e I eγ γ− −= phaûn xaï
( )( ). . . .. . . .x x x xP V e V e I e I eγ γ γ γ− −+ − + −= + +t
( ) ( ). .. 1 ( ) . 1 ( )x xV IP V e x I e xγ γ− −+ +⎡ ⎤ ⎡ ⎤= + Γ + Γ⎣ ⎦ ⎣ ⎦t
( )2 21 ( ) ( )V V
P
P P x P P x= −Γ = − Γ
phaûn xaï
t tôùi tôùi tôùi
c) Söï
Phaûn Xaï
Coâng Suaát
21
Taïi taûi: 2( ) lV
Vl e
V
γ−
+
Γ =
Taïi ñieåm ( ) :x l d= − 2 2 ( )
2 2 2
( )
. ( ).
x l d
V
l d d
V
V Vx e e
V V
V e e l e
V
γ γ
γ γ γ
−− −
+ +
− −−
+
Γ = =
= = Γ
d)
Tính Heä
Soá
Phaûn Xaï
Taïi moät ñieåm baát kyø
Thoâng Qua Heä
Soá
phaûn Xaï
Taïi Taûi:
22
2( ) ( ). dV Vx l e
γ−Γ = Γ
Vôùi: jγ α β= +
2 2( ) ( ). .d j dV Vx l e e
α β− −Γ = Γ
23
2 2( ) ( ). .d j dV Vx l e e
α β− −Γ = Γ
Khi dich chuyeån veà
phía nguoàn moät ñoaïn
Vector seõ xoay moät goùc bao nhieâu?
/ 2d λ=
VΓ
2πβ λ=
2 22 2 2 2
2
d dπ π λβ πλ λ⇒ = = =
24
e) Heä
Soá
Phaûn Xaï
Taïi Taûi:
. .( ) . .l lV l V e V eγ γ−+ −= +
. .
0 0
( ) l lV VI l e e
Z Z
γ γ−+ −= −
25
. .( ) . .l lV l V e V eγ γ−+ −= +
. .
0 0
( ) l lV VI l e e
Z Z
γ γ−+ −= −
0
( )
( )
l l
L l l
V e V eV lZ Z
I l V e V e
γ γ
γ γ
−
+ −
−
+ −
+= = −
0 0
1
1 ( )
1 ( )1
l
l
L l
l
V e
V e lZ Z Z
V e l
V e
γ
γ
γ
γ
−
−
+
−
−
+
+ + Γ= = −Γ−
0
0
( ) L
L
Z Zl
Z Z
−⇒ Γ = +
26
z Tröôøng hôïp taûi phoái hôïp trôû khaùng:
0
0
( ) 0L
L
Z Zl
Z Z
−Γ = =+
2( ) ( ). 0 ,dx l e xγ−⇒ Γ = Γ = ∀
Khoâng coù
soùng phaûn xaï
Trôû
khaùng ñaëc tính chuaån: 50 , 75 , 300 , 600Ω Ω Ω Ω
f) Moät Soá
Tröôøng Hôïp Ñaëc Bieät:
27
z Tröôøng hôïp taûi noái taét:
0
0
( ) 1L
L
Z Zl
Z Z
−Γ = = −+
Phaûn xaï
toaøn boä
( )
l
l l
l
V el V e V e
V e
γ
γ γ
γ
−−
− +−
+
Γ = ⇒ = −
Taïi taûi, soùng tôùi vaø
soùng phaûn xaï
ngöôïc pha nhau ( ) 0V l =
28
z Tröôøng hôïp taûi Hôû maïch:
0
0
( ) 1 ( ) 1L I
L
Z Zl l
Z Z
−Γ = = ⇒ Γ = −+
Phaûn xaï
toaøn boä
( ) 0l lI e I e I lγ γ−− +⇒ = − ⇒ =
Taïi taûi, soùng doøng ñieän tôùi vaø
phaûn xaï
trieät tieâu nhau
29
z Tröôøng hôïp taûi Thuaàn khaùng:
0
0
( ) L
L
jX Rl
jX R
−Γ = +
Phaûn xaï
toaøn boä
( ) 1l⇒ Γ =
30
2) Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây
= ( )( )
( )
V xZ x
I x
31
. .( ) . . (1)x xV x V e V eγ γ−+ −= +
. .
0 0
( ) (2)x xV VI x e e
Z Z
γ γ−+ −= −
. .
0 . .
. .( )
. .
x x
x x
V e V eZ x Z
V e V e
γ γ
γ γ
−
+ −
−
+ −
+⇒ = −
Taïi Taûi:
. .. ( ) ( ) . .l lLZ I l V l V e V e
γ γ−
+ −⇒ = = +
( )( )
( )L
V lZ l Z
I l
= =
Töø
(2) ta coù: . .0. ( ) . .
x xZ I x V e V eγ γ−+ −= −
. .
0 . ( ) . .
l lZ I l V e V eγ γ−+ −⇒ = −
32
. .
. .
0
. ( ) . .
. ( ) . .
l l
L
l l
Z I l V e V e
Z I l V e V e
γ γ
γ γ
−
+ −
−
+ −
⎧ = +⎪⎨ = −⎪⎩
.
0
.
0
( ) ( )
2
( ) ( )
2
l
L
l
L
I lV Z Z e
I lV Z Z e
γ
γ
+
−
−
⎧ = +⎪⎪⎨⎪ = −⎪⎩
. .
0 . .
. .( )
. .
x x
x x
V e V eZ x Z
V e V e
γ γ
γ γ
−
+ −
−
+ −
+= −Thay vaøo :
( ) ( )
0 0
0 ( ) ( )
0 0
( ) ( )( )
( ) ( )
l x l x
L L
l x l x
L L
Z Z e Z Z eZ x Z
Z Z e Z Z e
γ γ
γ γ
− − −
− − −
+ + −⇒ = + − −
33
0
0
0
( ) ( )( )
( ) ( )
d d d d
L
d d d d
L
Z e e Z e eZ x Z
Z e e Z e e
γ γ γ γ
γ γ γ γ
− −
− −
+ + −⇒ = − + +
Ta coù: = −( )d l x
AÙp duïng:
− −+ −= =( ) , ( )
2 2
u u u ue e e ech u sh u
0
0
0
. ( ) . ( )( )
. ( ) . ( )
L
L
Z ch d Z sh dZ x Z
Z sh d Z ch d
γ γ
γ γ
+⇒ = +
−
−
−= = +
( )( )
( )
u u
u u
sh u e eth u
ch u e e
Vaø:
0
0
0
. ( )( )
. ( )
L
L
Z Z th dZ x Z
Z Z th d
γ
γ
+⇒ = +
34
Tröôøng hôïp ñöôøng daây khoâng toàn hao:
γ β=⎧⎨ =⎩ 0 0 , Soá thöïc
j
Z R
Khi ñoù:
β β
β βγ β
−
−
−= = +( ) ( )
j d j d
j d j d
e eth d th j d
e e
AÙp duïng: = +cos( ) sin( )jue u j u
ββ ββ⇒ = =
2 sin( )( ) . ( )
2 cos( )
j dth j d j tg d
d
0
0
0
. . ( )( )
. . ( )
L
L
Z j R tg dZ x R
R j Z tg d
β
β
+⇒ = +
35
Tröôøng hôïp taûi phoái hôïp trôû
khaùng
= 0 , Soá thöïcLZ R
0
0 0
0
. . ( )( ) ,
. . ( )
L
L
Z j R tg dZ x R R d x
R j Z tg d
β
β
+⇒ = = ∀+ hoaëc
Moät Soá Tröôøng Hôïp Ñaëc Bieät:
36
Tröôøng hôïp taûi noái taét:
= 0LZ
0
0 0
0
. . ( )( ) . . ( )
. . ( )
L
L
Z j R tg dZ x R j R tg d
R j Z tg d
β ββ
+⇒ = =+
( ) . ( ) ,Z x j X d⇒ = thuaàn khaùng
37
0( ) . . ( ) . ( ) ,Z x j R tg d j X dβ= = thuaàn khaùng
Noái taét
Hôû
Maïch
ÖÙng duïng ñöôøng daây truyeàn soùng ñeå
thay theá
caùc phaàn töû
ñieän caûm, ñieän dung (ôû
1 taàn soá
nhaát ñònh)
38
Tröôøng hôïp taûi hôû
maïch:
= ∞LZ
0 0
0
0
0
. . ( )( )
. . ( ) . ( )
. .cotg( )
L
L
Z j R tg d RZ x R
R j Z tg d j tg d
j R d
β
β β
β
+⇒ = =+
= −
( ) . ( ) ,Z x j X d⇒ = thuaàn khaùng
39
0( ) . .cotg( ) . ( ) ,Z x j R d j X dβ= − = thuaàn khaùng
Noái taét
Hôû
Maïch
40
Tröôøng hôïp taûi Thuaàn khaùng:
= .L LZ j X
0
0
0
. . ( )( ) ,
. ( )
L
L
jX j R tg dZ x R
R X tg d
β
β
+⇒ = − Thuaàn aûo
( ) :Z x⇒ thuaàn khaùng
Xác định trở
kháng đặc tính , trở
kháng tải , và
hệ
số
truyền sóng qua việc
đo đạc thực tế: p77, Ex 3.9
41
Ñöôøng Truyeàn Moät phaàn tö
böôùc soùng
4
l λ=in
Z
0R LZ
0L inZ Z= ⇒ →∞
Neáu taûi hôû
maïch:
2
0
in
L
RZ
Z
⇒ =
0L inZ Z→∞ ⇒ =
Neáu taûi ngaén maïch:
ÖÙng duïng laøm maïch bieán ñoåi trôû
khaùng
2
0
in
L
RZ
Z
= 0 .L inR Z Z⇒ =
0
0
0
. . ( )(0)
. . ( )
L
L
Z j R tg lZ R
R j Z tg l
β
β
+= +Töø :
Ex 3.5 p71
42
Ñöôøng Truyeàn Nöûa böôùc soùng
2
l λ=
inZ
0Z LZ
in LZ Z=
43
3) Quan heä
giöõa trôû
khaùng ñöôøng daây vaø
heä
soá
phaûn xaï:
.
. . .
0 0 .. .
.
.1
. . .( )
.. . 1
.
x
x x x
xx x
x
V e
V e V e V eZ x Z Z
V eV e V e
V e
γ
γ γ γ
γγ γ
γ
−
− −
+ − +
−
−+ −
−
+
++= =− −
0
1 ( )( )
1 ( )
xZ x Z
x
+ Γ⇒ = −Γ
0
0
( )( )
( )
Z x Zx
Z x Z
−⇒ Γ = +
Ex: 3.11 p78, (cách 2 p80)
44
4) Daãn Naïp Ñöôøng Daây:
= = +1( ) ( ) ( )
( )
Y x G x jB x
Z x
0
0
0
. ( )( )
. ( )
L
L
Z Z th dZ x Z
Z Z th d
γ
γ
+= +Töø :
0
0 0
. ( )1( ) .
. ( )
L
L
Z Z th dY x
Z Z Z th d
γ
γ
+⇒ = +
0
0
0
1/ 1/ . ( )( ) .
1/ 1/ . ( )
L
L
Y Y th dY x Y
Y Y th d
γ
γ
+⇒ = +
0
0
0
. ( )( ) .
. ( )
L
L
Y Y th dY x Y
Y Y th d
γ
γ
+⇒ = +
45
5) Trôû
Khaùng Chuaån Hoaù, Daãn Naïp Chuaån Hoaù
0
( )( ) Z xz x
Z
=
Trôû
khaùng chuaån hoaù:
Daãn naïp chuaån hoaù:
0
( )( ) Y xy x
Y
=
46
III.
Hieän
Töôïng Soùng Ñöùng, Heä
Soá
Soùng Ñöùng
1) Hieän Töôïng Soùng Ñöùng
Soùng tôùi vaø
soùng phaûn xaï
giao thoa taïo ra caùc
ñieåm buïng soùng vaø
nuùt soùng.
47
t = 0t = T/8T/43T/8t = 2
x
x
Soùng
Toång
Soùng tôùi,
soùng phaûn xaï
2
λ
4
λ
MaxV
MinV
48
2) Heä
Soá
Soùng Ñöùng
Max
Min
VS VSWR
V
= =
AÙp duïng ñoái vôùi ñöôøng daây khoâng toån hao
( ) . .j x j xV x V e V eβ β−+ −= +Ta coù:
MinV = −Bieân ño äsoùng tôùi bieân ño äsoùng phaûn xaï
,Max MinV V V V V V+ − + −⇒ = + = −
1
1
S
+ Γ⇒ = − Γ
V V V V
S
V V V V
+ − + +
+ − + +
+ + Γ= =− − Γ
MaxV = +Bieân ño äsoùng tôùi bieân ño äsoùng phaûn xaï
Ex. 3.13 p86
49
Buïng ñieän aùp ~ Nuùt doøng ñieän
~Max MinV I
0 0
1
.
1
Max
Max
Min
VR R R S
I
+ Γ= = =− Γ
Taïi ñoù
trôû
khaùng ñöôøng daây laø
soá
thöïc, cöïc ñaïi
( )
0
1Min
V
I
R
+⇒ = − Γ
MinI I I I I+ − + += − = − Γ
.MaxV V V V V+ − + += + = +ΓVaø :
50
Nuùt ñieän aùp ~ Buïng doøng ñieän
Taïi ñoù
trôû
khaùng ñöôøng daây laø
soá
thöïc, cöïc tieåu
0
0
1
1
Min
Min
Max
V RR R
I S
− Γ= = =+ Γ
~Min MaxV I
MaxI I I I I+ − + += + = + Γ
( )
0
1Max
V
I
R
+⇒ = + Γ
.MinV V V V V+ − + += − = −ΓVaø :
51
Xác định trở
kháng đường dây bằng cách đo hệ
số
sóng đứng, p86
Ex3.14
52
TOÙM TAÉT CHÖÔNG 1
53
I.
Ñöôøng Daây Truyeàn Soùng
54
Caùc Thoâng Soá
Sô Caáp Cuûa Ñöôøng Daây
¾ R (Ohm/m) : ñieän trôû tuyeán tính
¾ L (H/m) : ñieän caûm tuyeán tính
¾ C (F/m) : ñieän dung tuyeán tính
¾ G (S/m) : ñieän daãn tuyeán tính
55
1) Phöông Trình Truyeàn Soùng
2
2
2
2
2
2
( , ) ( ). ( , )
( , ) ( ). ( , )
V x V x
x
I x I x
x
ω γ ω ω
ω γ ω ω
∂ =∂
∂ =∂
2
2
2
2
2
2
( ) . ( )
( ) . ( )
V x V x
x
I x I x
x
γ
γ
∂ =∂
∂ =∂
Chæ
xeùt ôû
moät taàn soá:ω
56
2) Nghieäm Phöông Trình Truyeàn Soùng
N
. .( ) . .x xV x V e V eγ γ−+ −= +
Soùng Phaûn XaïSoùng Tôùi
. .( ) . .x xI x I e I eγ γ−+ −= +
0 0
,V VI I
Z Z
+ −
+ −= = −
57
3) Caùc Thoâng Soá
Thöù
Caáp
Heä
Soá
Truyeàn Soùng: ( ) ( ) ( )jγ ω α ω β ω= +
Heä
Soá
Suy Hao: [ ]( ) , /Np mα ω [ ]( ) , /dB mα ω
Heä
Soá
Pha: [ ] [ ]( ) , / , /rad m mβ ω ñoä
2πβ λ=
Trôû
Khaùng Ñaëc Tính : [ ]0 ,Z Ω
Ñöôøng truyeàn khoâng toån hao
: 0 0Z R≡
58
II.
Heä
Soá
Phaûn Xaï, Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây
1) Heä
Soá
Phaûn Xaï: Γ = Soùng Phaûn Xaï
Soùng Tôùi
Heä
Soá
Phaûn Xaï
Taïi Taûi :
0
0
( ) L
Zl
Z
−Γ = Γ = +
L
L
Z
Z
V IΓ = −Γ
Tính Heä
Soá
Phaûn Xaï
Taïi ñieåm x thoâng qua :LΓ 2( ) . dLx e γ−Γ = Γ
59
2) Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây:
3) Daãn naïp ñöôøng daây :
Ñöôøng truyeàn
khoâng toån hao:
0
0
0
. ( )( )
. ( )
L
L
Z Z th dZ x Z
Z Z th d
γ
γ
+= +
0
0
0
. ( )( ) .
. ( )
L
L
Y Y th dY x Y
Y Y th d
γ
γ
+= +
0
0
0
. . ( )( )
. . ( )
L
L
Z j R tg dZ x R
R j Z tg d
β
β
+= +
60
4) Quan Heä
Giöõa Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây Vaø
Heä
Soá
Phaûn Xaï
5) Trôû
Khaùng Chuaån Hoaù:
0
1 ( )( )
1 ( )
xZ x Z
x
+ Γ= −Γ
0
0
( )( )
( )
Z x Zx
Z x Z
−Γ = +
0
( )( ) Z xz x
Z
=
0
( )( ) Y xy x
Y
=Daãn Naïp Chuaån Hoaù:
61
III.
Hieän
Töôïng Soùng Ñöùng, Heä
Soá
Soùng Ñöùng
1) Hieän Töôïng Soùng Ñöùng
Soùng tôùi vaø
soùng phaûn xaï
giao thoa taïo ra caùc
ñieåm buïng soùng vaø
nuùt soùng.
62
2) Heä
Soá
Soùng Ñöùng
1
1
S VSWR
+ Γ= =− Γ
Buïng ñieän aùp ~ Nuùt doøng ñieän
0 0
1
.
1
Max
Max
Min
VR R R S
I
+ Γ= = =− Γ
Nuùt ñieän aùp ~ Buïng doøng ñieän
0
0
1
1
Min
Min
Max
V RR R
I S
− Γ= = =+ Γ
1Chöông
2:
ÑOÀ
THÒ SMITH
I. Giôùi Thieäu
l
SZ
0Z LZ
SE
0 x
x
d
( ), ( )x Z xΓ
2l
SZ
0Z LZ
SE
0 x
x
d
30
1
1
Z Z + Γ= −Γ
0
1
1
Zz r jx
Z
+Γ⇒ = = = +−Γ
Re( ) Im( )jΓ = Γ + Γ
Chæ
Xeùt Trôû
Khaùng ñaõ chuaån hoaù
theo 0Z
4
51,0 ,
1 1
r
r r
⎧ ⎫ =⎨ ⎬+ +⎩ ⎭Taâm : Baùn kính
6
71 11, ,
x x
⎧ ⎫ =⎨ ⎬⎩ ⎭Taâm : Baùn kính
81) Moâ Taû
Ñoà
Thò Smith
II. Ñoà
Thò Smith
9Phoái hôïp
trôû
khaùng
0, 1, 0r xΓ = = =
Voøng Troøn
Ñôn Vò 1, 0rΓ = =
1, zΓ = = ∞
Hôû
Maïch
Noái taét
1, 0
0, 0
z
r x
Γ = − =
= =
Caùc ñöôøng
troøn ñaúng r
Caùc ñöôøng
troøn ñaúng x
Im( )Γ
Re( )Γ
10
11
12
13
Voøng Troøn Ñaúng Γ
2 dβ−
( )lΓ
( )xΓ
2( ) ( ). dx l e γ−Γ = Γ
14
15
16
17
18
19
2) Ñaëc Tính
a) Bieåu dieãn daãn naïp treân ñoà
thò smith
1
1
z +Γ= −Γ
1
1
z
z
−Γ = +
1 1
1
1 11
yy
y
y
− −⇒ Γ = = − ++
Quan heä
giöõa vôùi z, gioáng quan heä
giöõa vôùi yΓ −Γ
y g jb= +
20
Γ
−Γ
z r jx= +
1y g jb
z
= = +
ñaúng g
ñaúng b
21
b) Ñieåm buïng soùng vaø
nuùt soùng treân ñoà
thò Smith
1
1
S
+ Γ= − ΓVoøng Troøn Ñaúng
Voøng Troøn Ñaúng S
Γ
Ñieåm nuùt soùng aùp
minr
maxr
Ñieåm buïng soùng aùp
22
1) Tính Heä
Soá
phaûn Xaï, Trôû
Khaùng Ñöôøng Daây,
Heä
Soá
Soùng Ñöùng
III. ÖÙng Duïng Ñoà
Thò Smith
d
0R LZ
, ZΓ
0
L
L L L
Zz r jx
R
= = +
23
( )lΓ d
Lz
z
Γ
L L Lz r jx= +
0.z Z z R⇒ =
24
( )lΓ
maxdLz
mind
maxVminV
25
26Ex. 35 p.104
27
2) Veõ Vector aùp vaø
doøng treân ñoà
thò Smith
V V V+ −= +
G G G
(1 ).V e
V+
⇒ = + Γ
G G
Chuaån hoaù
theo vector V+
G
(1 ).I e
I+
= −Γ
G G
Töông töï
cho vector doøng I
I+
G
28
(1 ).V e
V+
= + Γ
G G
1
Γ
V
V+
G maxV
minV
29
1
−ΓI
I+
G
Γ
(1 ).I e
I+
= −Γ
G G
maxI
minI
30
31
3) Tính Trôû
Khaùng Maïch Phöùc Hôïp
C1
10p
R
50
L
22.5nH
C2
12p
Z
910 ( / )rad sϖ =
1
1
0
1/ 1 2RC
R j Cz j
R
ϖ+= = −
50 ( )= Ω0choïn : R
32
1
1 2RCz j= −
A
1
0.2 0.4RCy j= +
B
1 2
0.2 0.95