Đề tài Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất tại Công ty TNHH Bia Huế

Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ MỤC LỤC PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của Đề tài..............................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu của Đề tài ..................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................2 3.1. Đối tượng nghiên cứu ...............................................................................................2 3.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................2 5. Tính mới của đề tài ......................................................................................................3 6. Nội dung nghiên cứu của đề tài ...................................................................................3 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU........................................................................4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI DOANH NGHIỆP .................................................................................................4 1.1. KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ ...........................................4 1.1.1. Khái niệm ..............................................................................................................4 1.1.2. Các yếu tố cấu thành hệ thống kiểm soát nội bộ (Ths. Đoàn Văn Hoạt 2004) .....5 1.1.3. Đánh giá chất lượng hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp.......................6 1.1.3.2 Đánh giá rủi ro .....................................................................................................8 1.1.3.3. Hoạt động kiểm soát ...........................................................................................8 1.1.3.4. Hệ thống thông tin và truyền thông ....................................................................9 1.1.3.5. Hệ thống giám sát và thẩm định .........................................................................9 1.2. CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ KIỂM SOÁT CHI PHÍ SẢN XUẤT TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT ...................................................................................................10 1.2.1. Những vấn đề cơ bản trong hoạt động kiểm soát chi phí sản xuất......................10 1.2.1.1. Khái niệm chi phí sản xuất kinh doanh ............................................................10 1.2.2. Những vấn đề cơ bản về kiểm soát chi phí sản xuất ...........................................11 1.2.2.1. Khái niệm kiểm soát chi phí sản xuất...............................................................11 1.2.2.2. Vai trò của kiểm soát chi phí đối với người quản lý ........................................12 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ 1.2.2. Nội dung công tác kiểm soát chi phí sản xuất .....................................................12 1.2.2.1. Kiểm soát chi phí nguyên vật liệu trực tiếp......................................................12 1.2.2.1.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................12 1.2.2.1.2. Kiểm soát quá trình ghi chép.........................................................................15 1.2.2.2. Kiểm soát chi phí nhân công trực tiếp ..............................................................16 1.2.2.2.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................16 1.2.2.2.2. Kiểm soát quá trình ghi chép.........................................................................18 1.2.2.3. Kiểm soát chi phí sản xuất chung .....................................................................18 1.2.2.3.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................18 1.2.2.3.1. Kiếm soát quá trình ghi chép.........................................................................20 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY TNHH BIA HUẾ ........................................21 2.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY TNHH BIA HUẾ .............................21 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty TNHH Bia Huế ............................21 2.1.1.1. Lịch sử hình thành ............................................................................................21 2.1.1.2. Quá trình phát triển...........................................................................................21 2.1.2. Nguồn lực ............................................................................................................23 2.1.2.1. Tình hình lao động............................................................................................23 2.1.2.2. Tình hình tài sản và nguồn vốn ........................................................................25 2.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý ......................................................................................26 2.1.4. Tổ chức công tác kế toán .....................................................................................28 2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán ...................................................................................28 2.1.4.2. Chế độ kế toán, chính sách kế toán và hình thức kế toán áp dụng...................30 2.1.5. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh ..............................................................31 2.1.6. Tổ chức hoạt động kinh doanh ............................................................................33 2.1.7. Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm..............................................................34 2.2. Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ về chi phí sản xuất tại công ty TNHH Bia Huế ..............................................................................................................37 2.2.1. Giới thiệu về hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty............................................37 2.2.1.1. Môi trường kiểm soát ......................................................................................37 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ 2.2.1.1.1. Cơ cấu tổ chức quản lý .................................................................................37 2.2.1.1.2. Chính sách nhân sự, năng lực cán bộ ............................................................37 2.2.1.1.3. Quan điểm, phong cách điều hành và tư tưởng quản lý của lãnh đạo...........38 2.2.1.1.4. Công tác lập kế hoạch, dự toán, lập phương án SXKD.................................38 2.2.1.1.5. Các nhân tố bên ngoài ...................................................................................38 2.2.1.2. Đánh giá rủi ro ..................................................................................................39 2.2.1.2.1. Rủi ro hoạt động ............................................................................................39 2.2.1.2.2. Rủi ro xử lý thông tin ....................................................................................40 2.2.1.2.3. Rủi ro nguồn lực hệ thống .............................................................................41 2.2.1.3. Thủ tục kiểm soát .............................................................................................41 2.2.1.4. Hệ thống thông tin – truyền thông....................................................................41 2.2.1.5. Giám sát ............................................................................................................42 2.2.2. Thực tế công tác kiểm soát chi phí tại công ty TNHH Bia Huế..........................42 2.2.2.1. Thiết kế và sử dụng chứng từ, sổ sách đối với chi phí sản xuất .......................42 2.2.2.1.1. Tổ chức hệ thống chứng từ và trình tự luân chuyển chứng từ về chi phí SXKD............................................................................................................42 2.2.2.1.2. Tổ chức tài khoản và sổ kế toán ....................................................................44 2.2.2.2. Kiểm soát chi phí NVL trực tiếp ......................................................................44 2.2.2.2.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................45 2.2.2.2.2. Kiểm soát quá trình ghi chép.........................................................................52 2.2.2.3. Kiểm soát chi phí nhân công trực tiếp ..............................................................53 2.2.2.3.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................53 2.2.2.3.2. Kiểm soát ghi chép ........................................................................................58 2.2.2.4. Kiểm soát chi phí sản xuất chung .....................................................................59 2.2.2.4.1. Kiểm soát vật chất .........................................................................................59 2.2.2.4.2. Kiểm soát quá trình ghi chép.........................................................................63 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY TNHH BIA HUẾ ..............................................................................65 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI H T Ế - HU Ế Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ 3.1 NHẬN XÉT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY BIA HUẾ.............................................................................................65 3.1.1 Ưu điểm ................................................................................................................65 3.1.2. Hạn chế ................................................................................................................68 3.2. MỘT SỐ GÓP Ý NHẰM HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ VỀ CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY TNHH BIA HUẾ .......................70 3.2.1. Hoàn thiện môi trường kiểm soát ........................................................................70 3.2.2. Hoàn thiện thủ tục kiểm soát chi phí sản xuất.....................................................71 3.2.2.1. Hoàn thiên hệ thống kế toán CPSX ..................................................................71 3.2.2.2. Hoàn thiện các thủ tục kiểm soát chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .................71 3.2.2.3. Hoàn thiện các thủ tục kiểm soát chi phí nhân công trực tiếp..........................76 3.2.2.4. Hoàn thiện các thủ tục kiểm soát chi phí sản xuất chung.................................77 3.2.3. Hoàn thiện việc giám sát .....................................................................................78 PHẦN 3: KẾT LUẬN..................................................................................................80 1. Kết luận......................................................................................................................80 2. Kiến nghị ...................................................................................................................81 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................82 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế KPCĐ : Chi phí công đoàn BHTN : Bảo hiểm thất nghiệp GTGT : Giá trị gia tăng KSNB : Kiểm soát nội bộ NVLTT : Nguyên vật liệu trực tiếp SXKD : Sản xuất kinh doanh TSCĐ : Tài sản cố định CBCNV : Cán bộ công nhân viên CCDC : Công cụ dụng cụ TSDH : Tài sản dài hạn TSNH : Tài sản ngắn hạn CPSXC : Chi phí sản xuất chung CPNCTT : Chi phí nhân công trực tiếp CPBH : Chi phí bán hàng CPQLDN : Chi phí quản lý doanh nghiệp TNDNHH : Thu nhập doanh nghiệp hiện hành TNDNHL : Thu nhập doanh nghiệp hoãn lại TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Sơ đồ bộ máy tổ chức công ty TNHH Bia Huế năm 2012 ..........................26 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ bộ máy kế toán tại Công ty TNHH Bia Huế .....................................29 Sơ đồ 2.3: Qui trình công nghệ sản xuất bia .................................................................36 Sơ đồ 2.4: Sơ đồ chu trình mua hàng ............................................................................45 Sơ đồ 2.5: Dòng luân chuyển chứng từ CP SXC ..........................................................59 DANH MỤC LƯU ĐỒ Lưu đồ 1: Quy trình luân chuyển chứng từ: Mua vào nguyên vật liệu .........................47 Lưu đồ 2: Quy trình luân chuyển chứng từ: Nhập kho nguyên vật liệu........................49 Lưu đồ 3: Quy trình luân chuyển chứng từ: Xuất kho NVL cho sản xuất ....................51 Lưu đồ 4: Quy trình luân chuyển chứng từ CPNCTT - Ghi nhận chi phí tiền lương NCTT.............................................................................................................................56 Lưu đồ 5: Quy trình luân chuyển chứng từ CPNCTT - Chi trả lương ..........................57 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Bảng các yếu tố cấu thành HTKSNB (Ths. Đoàn Văn Hoạt 2004) ...............5 Bảng 2.1: Bảng lao động tại công ty TNHH Bia Huế qua 3 năm 2009-2011...............23 Bảng 2.2: Tình hình biến động tài sản, nguồn vốn từ 2009 – 2011 ..............................25 Bảng 2.3: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH Bia Huế qua 3 năm 2009 – 2011 ...........................................................................................................31 Bảng 2.4: Chủng loại sản phẩm của công ty TNHH Bia Huế .......................................33 Bảng 2.5: Bảng rủi ro hoạt động kiểm soát chi phí sản xuất.........................................39 Bảng 2.6: Bảng tài khoản kế toán sử dụng trong hạch toán CPNVLTT .......................52 Bảng 2.7: Bảng tài khoản sử dụng hạch toán CPNCTT................................................58 Bảng 2.8: Bảng tài khoản dùng hạch toán CPSXC .......................................................63 Bảng 2.9: Bảng tập hợp CPSXC thực tế cho sản phẩm Bia Huda can 24 tháng 12/2011 .......................................................................................................................................64 Bảng 3.1: Bảng so sánh chi phí NVL trực tiếp..............................................................72 Bảng 3.2: Bảng so sánh chi phí nhân công trực tiếp .....................................................76 Bảng 3.3: Bảng so sánh chi phí SXC ............................................................................78 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ Trang 1 PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của Đề tài Nền kinh tế nước ta đang trên đà phát triển, bước đầu hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới và các tổ chức kinh tế khu vực. Đây là cơ hội và cũng là thách thức vì doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển phải tự khẳng định được vị trí, chỗ đứng vững chắc của mình trên thị trường. Một doanh nghiệp muốn đạt được lợi nhuận cao thì yêu cầu đặt ra đối với nhà quản lý là phải tiết kiệm chi phí. Đăc biệt, trong doanh nghiệp sản xuất để được thành phẩm thì phải tiến hành chế biến qua nhiều giai đoạn khác nhau. Vì vậy, việc kiểm soát chi phí sản xuất là rất cần thiết nhằm tránh được lãng phí, khống chế chi phí bất hợp lý, góp phần hạ thấp giá thành sản phẩm, từ đó mới nâng cao được khả năng cạnh tranh của mình so với đối thủ cùng ngành cũng như gia tăng lợi nhuận. Và để thực hiện được điều này thì xây dựng được một hệ thống KSNB chặt chẽ, hiệu quả là một trong những vấn đề cấp thiết đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là hệ thống KSNB về chi phí. Công tác kiểm soát về chi phí thường xuyên, chặt chẽ, khoa học sẽ giúp cho các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nó là công cụ hữu hiệu để điều chỉnh các hoạt động của doanh nghiệp, cung cấp những thông tin hữu ích cho nhà quản lý đánh giá được hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định quản lý đúng đắn nhằm đảm bảo và tăng cường hiệu quả hoạt động, đảm bảo và tăng cường độ tin cậy của các báo cáo tài chính, cũng như sự tuân thủ luật pháp. Nhận thức được tầm quan trọng này, và với kiến thức học được kết hợp với thời gian thực tập tại Công ty TNHH Bia Huế, em xin chọn đề tài “Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất tại Công ty TNHH Bia Huế” làm khóa luận tốt nghiệp cho mình.TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KIN H T Ế - HU Ế Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ Trang 2 2. Mục đích nghiên cứu của Đề tài Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nhằm ba mục đích: Thứ nhất, hệ thống hóa những vấn đề lý luận căn bản về hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. Thứ hai, tìm hiểu quy trình kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Bia Huế. Thứ ba, từ kiến thức đã tìm hiểu đưa ra nhận xét, đánh giá và đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất tại Công ty. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đề tài này nghiên cứu hệ thống kiểm soát nội bộ về chi phí sản xuất tại Công ty TNHH Bia Huế. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Địa điểm: Phòng Kế toán – Tài chính tại trụ sở chính của công ty ở 243 Nguyễn Sinh Cung, TP Huế. Thời gian: Nghiên cứu hệ thống kiểm soát nội bộ công ty TNHH bia Huế trong 3 năm từ 2010-2012 Phạm vi: Công ty TNHH Bia Huế là doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh rất nhiều loại sản phẩm. Để có thể chuyên sâu nghiên cứu, đề tài này giới hạn phạm vi nghiên cứu đối với sản phẩm bia được sản xuất ở nhà máy bia Phú Thượng – Thừa Thiên Huế (không bao gồm chi phí tài chính và chi phí khác) 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Phương pháp này được sử dụng để tìm hiểu, tổng hợp những lý luận lý thuyết cơ bản làm cơ sở để tìm hiểu thực tế. - Phương pháp phỏng vấn: Trong quá trình đi thực tế, tôi đã quan sát, phỏng vấn những nhân viên của công ty để tìm hiểu công việc cụ thể của họ. - Phương pháp phân tích số liệu: Phương pháp này được sử dụng để tiến hành phân tích, so sánh, tổng hợp thông tin từ các chứng từ, sổ sách kế toán thu thập được để đánh giá quy trình kiểm soát nội bộ chu trình sản xuất của công ty. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khoá luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Hoàng Giang SVTH: Nguyễn Thị Hoàn Mỹ Trang 3 5. Tính mới của đề tài Qua tìm hiểu em thấy đây là đề tài có tính thực tiễn rất cao vì qua đó có thể giúp doanh nghiệp đánh giá lại công tác quản lí để nâng cao hiệu quả trong quản lí chi phí trong thời gian tới. Tuy nhiên có ít nghiên cứu về kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất ở trường Đại học Kinh tế Huế. Đề tài nghiên cứu về kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất khóa trước có đề tài: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty cổ phần xây lắp Thừa Thiên Huế” của sinh viên Hà Trần Vân Anh K41 Kế toán – Kiểm toán. Đề tài này nghiên cứu hệ thống kiểm soát nội bộ chi phí sản xuất trong một đơn vị xây lắp và các giải pháp đưa ra còn chưa cụ thể, rõ ràng. Hướng đề tài của em là sẽ đi sâu hơn trong việc nghiên cứu công tác kiểm soát chi phí sản xuất tại như công ty TNHH Bia Huế, từ đó đưa ra các giải pháp cụ