Đề tài Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kiểm toán chu trình bán hàng - Thu tiền do công ty TNHH Kiểm toán FAC - chi nhánh Đà Nẵng thực hiện

LỜI CÁM ƠN Để hoàn thành khóa luận này ngoài sự nổ lực của bản thân, tôi còn nhận được nhiều sự giúp đỡ nhiệt tình từ phía thầy cô giáo, gia đình, bạn bè và các anh chị trong Công ty TNHH Kiểm toán FAC – Chi nhánh Đà Nẵng. Trước tiên, tôi xin chân thành cám ơn thầy cô giáo của trường Đại học Kinh Tế Huế đã cung cấp cho tôi những kiến thức cần thiết trong suốt 4 năm đại học, đặc biệt là thầy Hoàng Giang đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành khóa luận này. Tôi cũng xin gửi lời cám ơn sâu sắc tới Công ty TNHH Kiểm toán FAC – Chi nhánh Đà Nẵng đã chỉ bảo tận tình, tạo mọi điều kiện và thời gian cũng như cung cấp thông tin cần thiết cho khóa luận. Cuối cùng tôi xin bày tỏ long biết ơn tới gia đình, bạn bè luôn động viên tôi trong suốt thời gian thực tập. Do thời gian và kiến thức, cũng như kinh nghiệm còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những ssai sót. Kính mong quý thầy cô góp ý kiến thêm. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 1. KTV Kiểm toán viên 2. BCTC Báo cáo tài chính 3. TNHH Trách nhiện hữu hạn 4. KCM Khoảng cách mẫu TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ MỤC LỤC LỜI CÁM ƠN DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu: ..............................................................................................1 3. Đối tượng nghiên cứu: ............................................................................................2 4. Phạm vi : .................................................................................................................2 5. Phương pháp nghiên cứu: .......................................................................................2 6. Kết cấu của đề tài....................................................................................................2 PHẦN II: NỘI DUNG...............................................................................................3 CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH............................3 1.1. Nội dung kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền.............................................3 1.1.1.Đặc điểm của chu trình bán hàng và thu tiền trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 3 1.1.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong quản lý chu trình bán hàng và thu tiền tại doanh nghiệp. ..............................................................................................................5 1.1.3. Các mục tiêu kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền....................................9 1.1.4. Kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền. ......................................................10 1.1.4.1. Lập kế hoạch và thiết kế phương pháp kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền. .....................................................................................................................11 1.1.4.2. Thực hiện kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền trong kiểm toán BCTC16 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BCTC ....................................................................24 2.1. Giới thiệu về Công ty Kiểm toán FAC ..............................................................24 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................................................................24 2.1.2. Thông tin cơ bản về công ty TNHH Kiểm toán FAC chi nhánh Đà Nẵng.....26 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 2.2. Thực trạng kiểm toán chu trình bán hàng thu tiền trong kiểm toán BCTC do công ty TNHH kiểm toán FAC – chi nhánh Đà Nẵng thực hiện ..............................31 2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán Chu trình bán hàng, thu tiền . ..................................31 2.2.2. Tiến hành thực hiện kiểm toán khách hàng ....................................................38 2.2.2.1. Kiểm toán các khoản phải thu khách hàng..................................................39 2.2.2.2. Kiểm toán khoản mục doanh thu .................................................................48 2.2.3. Kết thúc kiểm toán. .........................................................................................57 CHƯƠNG III BÀI HỌC KINH NGHIỆM ,GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BCTC DO CÔNG TY KIỂM TOÁN FAC- CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG THỰC HIỆN..59 3.1. Bài học kinh nghiệm sau cuộc kiểm toán BCTC nói chung và kiểm toán chu trình bán hàng thu tiền nói riêng tại Công ty Kiểm toán FAC- chi nhánh Đà Nẵng 59 3.2. Những giải pháp hoàn thiện quy trình kiểm toán báo cáo tài chính nói chung và kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền nói riêng...................................................64 3.3. Kiến nghị về phía công ty TNHH Kiểm toán FAC – chi nhánh Đà Nẵng ........70 PHẦN III : KẾT LUẬN..........................................................................................72 1. Đánh giá mức độ hoàn thành của đề tài: ...............................................................72 2. Những hạn chế của đề tài: .....................................................................................72 3. Đề nghị hướng phát triển của đề tài: .....................................................................72 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................73 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KIN H T Ế - HU Ế DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU Sơ đồ 1: Quy trình luân chuyển chứng từ trong chu trình bán hàng và thu tiền.........5 Sơ đồ 2: Trình tự hạch toán kế toán tổng hợp nghiệp vụ tiêu thụ...............................6 Sơ đồ 3: Bốn giai đoạn của cuộc kiểm toán BCTC .................................................10 Sơ đồ 4 : Lập kế hoạch và thiết kế phương pháp kiểm toán BCTC .......................11 Sơ đồ 3. Cơ cấu bộ máy công ty ...............................................................................25 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 1PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài Chu trình bán hàng và thu tiền có vai trò quan trọng trong một chu kỳ kinh doanh, có quan hệ mật thiết với các chu trình nghiệp vụ cơ bản khác và cũng là giai đoạn cuối cùng để đánh giá toàn bộ kết quả của một chu kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trên thực tế, theo như nhận định của kiểm toán viên chuyên nghiệp thì kết quả của chu trình bán hàng và thu tiền thể hiện hàng loạt các khoản mục quan trọng có tính chất trọng yếu trên báo cáo tài chính và bản chất của chu trình thể hiện mối quan hệ phức tạp của nhiều bên. Cho nên kết quả của chu trình bán hàng thu tiền là đối tượng chủ yếu được người sử dụng báo cáo tài chính quan tâm. Như vậy, thực hiện tốt việc kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền trong kiểm toán báo cáo tài chính cho phép công ty kiểm toán tiết kiệm được thời gian, chi phí và nâng cao được hiệu quả kiểm toán. Qua đây giúp cho doanh nghiệp thấy được những sai sót, yếu kém trong công tác kế toán và công tác quản lý để giúp doanh nghiệp có thể hoàn thiện và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh thông qua chu trình góp phần bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, xác định đúng trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Nhận thấy tầm quan trọng trọng của chu trình bán hàng – thu tiền, với mong muốn tìm hiểu sâu hơn cách thức Công ty TNHH Kiểm toán FAC tiến hành khi thực hiện chu trình này, em đã chọn đề tài : “ Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kiểm toán chu trình bán hàng-thu tiền do công ty TNHH Kiểm toán FAC- chi nhánh Đà Nẵng thực hiện ”. 2. Mục tiêu nghiên cứu:  Hệ thống hóa các lý luận về kiểm toán chu trình bán hàng-thu tiền  Làm rõ thực trạng công tác kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền tại Công ty TNHH kiểm toán FAC- chi nhánh Đà Nẵng TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 2 Đánh giá và đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện công tác kiểm toán chu trình bán hàng- thu tiền do công ty TNHH Kiểm toán FAC – chi nhánh Đà Nẵng thực hiện 3. Đối tượng nghiên cứu: Chương trình kiểm toán ( cụ thể là kiểm toán doanh thu, phải thu khách hàng,.. ) tại đơn vị. 4. Phạm vi : Số liệu được lấy trên báo cáo tài chính năm 2011 của Công ty cổ phần ABC. 5. Phương pháp nghiên cứu: Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh kết hợp minh họa bằng bảng biểu 6. Kết cấu của đề tài: Nội dung chính của đề tài gồm 3 phần:  Chương 1: Cơ sở lý luận về quy trình kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền trong kiểm toán báo cáo tài chính  Chương 2: Thực trạng công tác tổ chức kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty TNHH Kiểm toán FAC- chi nhánh Đà Nẵng  Chương 3: Bài học kinh nghiệm, đánh giá và phương hướng hoàn thiện kiểm toán chu trình bán hàng- thu tiền trong kiểm toán BCTC do công ty kiểm toán FAC - Chi nhánh Đà Nẵng thực hiện. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 3PHẦN II: NỘI DUNG CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 1.1. Nội dung kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền. 1.1.1. Đặc điểm của chu trình bán hàng và thu tiền trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thực chất của việc bán hàng và thu tiền trong quá trình sản xuất kinh doanh là việc thực hiện giá trị sản phẩm, hàng hóa, lao vụ có từ giai đoạn sản xuất trước đó. Để thực hiện giá trị sản phẩm, doanh nghiệp phải chuyển giao hàng hóa, sản phẩm, được khách hàng chấp nhận trả tiền hoặc chấp nhận thanh toán. Chu trình này nói chung được bắt đầu bằng một đơn đặt hàng của khách hàng và chấm dứt bằng sự chuyển đổi hàng hóa hay dịch vụ thành các khoản thu tiền mặt hoặc các khoản phải thu. Tùy theo các trường hợp cụ thể mà công tác tiêu thụ có thể được thực hiện theo các phương thức khác nhau sau đây: phương thức tiêu thụ trực tiếp, phương thức chuyển giao hàng hóa theo hợp đồng, phương thức tiêu thụ qua đại lý (ký gửi), phương thức bán hàng trả góp Như vậy các phương thức tiêu thụ rất phong phú và đa dạng, phụ thuộc và từng trường hợp cụ thể. Mặc dù vậy việc tiêu thụ thành phẩm nhất thiết được gắn với việc thanh toán của người mua, bởi vì chỉ khi nào doanh nghiệp thu nhận đầy đủ tiền hàng thì việc tiêu thụ mới được coi là kết thúc và được ghi nhận đầy đủ trên sổ sách kế toán. Việc thanh toán của người mua cùng được thực hiện theo nhiều phương thức khác nhau như: - Thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt. - Thanh toán bằng phương thức chuyển khoản qua ngân hàng với điều kiện TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 4người mua chấp nhận thanh toán. Qua việc trình bày về một số phương thức bán hàng và thu tiền chủ yếu của doanh nghiệp cho thấy quá trình tiêu thụ bao giờ cũng gồm hai phần việc chính là nghiệp vụ bán hàng và việc thanh toán với khách hàng. Cụ thể trong một doanh nghiệp, các phần việc này được biểu hiện thành những công đoạn cụ thể sau:  Xét và xử lý yêu cầu về mua hàng: - Phê chuẩn phương thức bán hàng và bán chịu - Chuyển giao hàng hóa - Gửi hóa đơn cho khách và ghi sổ - Ghi sổ các khoản thu được bằng tiền mặt - Xử lý và ghi sổ doanh thu đối với hàng hoá bị trả lại hoặc các khoản giảm giá, chiết khấu - Xóa sổ các khoản không thu hồi được - Dự phòng nợ phải thu khó đòi. Với các chức năng trên, mỗi bộ phận trong doanh nghiệp sẽ phải đảm nhận từng phần một. Thông qua việc phân chia nhiệm vụ, người quản lý doanh nghiệp có thể nắm bắt được các thông tin về nghiệp vụ bán hàng chính xác như trong thực tế đã phát sinh. Mặt khác để đảm bảo quyền lợi của mỗi bộ phận trong chu trình này cũng như dễ dàng quy kết trách nhiệm cho từng bộ phận nếu có xảy ra sai sót, gắn với các chức năng trên là các giấy tờ, sổ sách, chứng từ minh chứng cho việc thực hiện các chức năng là có thật bao gồm: - Đơn đặt hàng của khách - Phiếu tiêu thụ - Chứng từ vận chuyển - Hóa đơn thuế giá trị gia tăng hoặc hóa đơn bán hàng - Sổ nhật ký bán hàng - Thư báo chuyển tiền - Sổ nhật ký thu tiền - Các mẫu phê chuẩn các khoản không thu được TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KIN H T Ế - HU Ế 5- Sổ chi tiết các khoản phải thu. - Báo cáo hàng tháng. Trong thực tế, các loại chứng từ, sổ sách sẽ được gắn liền với từng bộ phận và quy trình luân chuyển của chúng giữa các bộ phận thể hiện như sau: Sơ đồ 1: Quy trình luân chuyển chứng từ trong chu trình bán hàng và thu tiền 1.1.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong quản lý chu trình bán hàng và thu tiền tại doanh nghiệp. Trong môi trường kiểm soát, hệ thống kế toán giữ một vai trò quan trọng. Nhiệm vụ của hệ thống này là cung cấp thông tin quản lý (bao gồm các thông tin về kinh tế tài chính của đơn vị và các kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh khác) và thực hiện nhiều mặt hoạt động của đơn vị. Hệ thống này bao gồm: - Hệ thống chứng từ và luân chuyển chứng từ: Trong chu trình bán hàng và thu tiền, hệ thống này thể hiện ở số lượng các loại chứng từ được lập cho nghiệp vụ bán hàng và thu tiền phát sinh tại doanh nghiệp Khách hàng Phòng kinh doanh Giám đốc Phòng kinh doanh Thủ kho Nhu cầu mua hàng Đơn đặt hàng của khách phiếu tiêu thụ Phê chuẩn phương thức bán chịu, tiêu thu Lập hóa đơn thuế giá trị gia tăng Xuất kho Phòng kinh doanh Phòng kế toán Vận chuyển hàng lập vận đơn Ghi các loại sổ lập báo cáo hàng tháng, kỳ Lưu trữ và bảo quản chứng từ TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 6như: hóa đơn thuế giá trị gia tăng, hợp đồng mua bán hàng hóa, vận đơn, đơn đặt hàng, phiếu xuất kho và quy trình luân chuyển các chứng từ này tại các phòng ban, bộ phận trong doanh nghiệp. - Hệ thống sổ kế toán : Hệ thống này dùng để ghi các nghiệp vụ bán hàng và thu tiền và các nghiệp vụ khác có liên quan, phát sinh trong một niên độ kế toán, mà cơ sở của nó là các chứng từ đó được thiết lập trước đó. - Hệ thống tài khoản : Sơ đồ 2: Trình tự hạch toán kế toán tổng hợp nghiệp vụ tiêu thụ Tài khoản phải thu khách hàng(131): Ngoài việc thể hiện số dư đầu và cuối kỳ trên BCTC, trong hệ thống sổ sách kế toán sẽ hiện diện thông tin chi tiết cho từng khách hàng. Tài khoản tiền(111,112,113): Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển. Tài khoản dự phòng nợ phải thu khó đòi(139). Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ(511). Các khoản chiết khấu chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại (521,531,532). Thuế phải nộp nhà nước (333). TK 111, 112, 131 TK 521, 531, 532 TK 511 (512) TK 3331 TK 131 (136) TK 139 TK 6426 Chiết khấu,Tiền mặt, Giảm giá, hàng bán bị trả lại Kết chuyển các khoản giảm trừ Kết chuyển doanh thu của kỳ này Doanh thu nhận được Giá trị gia tăng phải nộp DT chưa thu tiền Xóa sổ nợ Khó đòi Không đòi được Trích lập dự phòng Nợ phải thu khó đòi TK 3387 TK 111, 112 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 7Theo định nghĩa của Liên đoàn kế toán quốc tế hệ thống kiểm soát nội bộ là hệ thống những chính sách và thủ tục nhằm vào bốn mục tiêu: - Bảo vệ tài sản đơn vị - Bảo đảm độ tin cậy của các thông tin - Bảo đảm việc thực hiện các quy định pháp lý - Bảo đảm hiệu quả của hoạt động. Chu trình bán hàng và thu tiền là một trong các chu trình nghiệp vụ cơ bản mà thông tin cung cấp từ chu trình này đúng một vai trò quan trọng trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thực hiện việc xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ đạt được các mục tiêu trên còn bao hàm một phần quan trọng trong quản lý chu trình bán hàng và thu tiền. Biểu hiện của hệ thống kiểm soát nội bộ trong quản lý chu trình này được trình bày theo bốn yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ:  Môi trường kiểm soát: Là bao gồm các nhân tố bên trong và bên ngoài đơn vị có tính môi trường tác động đến việc thiết kế và xử lý dữ liệu của các loại hình kiểm soát nội bộ. Hai nhóm nhân tố thể hiện bên trong và bên ngoài gồm sáu mặt chủ yếu: - Đặc thù về quản lý - Cơ cấu tổ chức - Chính sách cán bộ (chính sách nhân sự) - Kế hoạch và chiến lược hoạt động để xem xét doanh nghiệp có định hướng phát triển lâu dài. - Uỷ ban kiểm soát gồm những người trong bộ máy lãnh đạo cao nhất của doanh nghiệp. - Môi trường bên ngoài bao gồm môi trường pháp lý, đường lối phát triển của đất nước và bộ máy quản lý ở tầm vĩ mô.  Hệ thống báo cáo kế toán: Hệ thống này được lập với mục đích thông tin cho quản lý cấp trên nắm bắt được toàn bộ kết quả của chu trình qua một niên độ kế toán hay qua một thời kỳ TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 8nhất định. Có thể là các BCTC nộp cho cơ quan thuế, Bộ chủ quản Tổng công ty, Hội đồng quản trị, Đại hội đồng cổ đông hay là các Báo cáo bán hàng, tình hình thanh toán nợ của khách hàng cung cấp cho Ban quản trị hoặc giám đốc được biết.  Các thủ tục kiểm soát Thủ tục kiểm soát là những chính sách và thủ tục cùng với môi trường kiểm soát và hệ thống kế toán mà Ban quản trị thiết lập ra để đạt được các mục đích của họ. Đồng thời khi thiết kế các thủ tục kiểm soát phải đảm bảo ba nguyên tắc cơ bản sau: - Có phân công phân nhiệm rõ ràng - Nguyên tắc bất kiêm nhiệm. - Chế độ uỷ quyền và phê chuẩn. Đó là tất cả những nhân tố cần thiết để tạo nên một hệ thống kiểm soát nội bộ đầy đủ. Hiểu được những đặc điểm cũng như biểu hiện của hệ thống kiểm soát nội bộ trong chu trình bán hàng và thu tiền không chỉ có ích cho chủ doanh nghiệp mà cũng góp phần nâng cao hiệu quả cũng như chất lượng của kiểm toán chu trình, và đó là lý do chúng ta nhận thức được tầm quan trọng của những thông tin trên trước khi đi vào thực hành kiểm toán chu trình.  Kiểm toán nội bộ: Kiểm toán nội bộ là bộ phận độc lập được thiết lập trong đơn vị tiến hành công việc kiểm tra và đánh giá hoạt động phục vụ yêu cầu quản trị nội bộ của đơn vị. Là một trong những nhân tố cơ bản trong hệ thống kiểm soát nội bộ cung cấp một sự quan sát, đánh giá thường xuyên về toàn bộ doanh nghiệp, bao gồm cả tính hiệu quả của việc thiết kế và vận hành các chính sách và các thủ tục về kiểm soát nội bộ. Tuy nhiên, bộ phận kiểm toát nội bộ chỉ phát huy tác dụng nếu: - Về tổ chức, bộ phận kiểm toán nội bộ phải trực thuộc một cấp cao đủ để không giới hạn phạm vi hoạt động của nó, đồng thời phải được giao quyền hạn tương đối rộng rãi và hoạt động tương đối độc lập với phòng kế toán và bộ phận hoạt động được kiểm tra. - Về nhân sự, bộ phận kiểm toán nội bộ phải tuyển chọn những nhân viên có năng lực chuyên môn cao và đạo đức nghề nghiệp phù hợp với các quy định hiện hành. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 91.1.3. Các mục tiêu kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền. Theo chuẩn mực kiểm toán quốc tế ISA 500 “KTV phải thu thập bằng chứng kiểm toán đầy đủ và thích hợp để đi đến các kết luận hợp lý mà căn cứ vào đó đưa ra ý kiến của mình”. Các bằng chứng kiểm toán thu được có quan hệ chặt chẽ đến các đặc tính của các thông tin trên Báo cáo tài chính nói chung và chu trình bán hàng và thu tiền nói riêng. Do đó mục đích chung của kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền là đánh giá xem liệu các số dư tài khoản bị ảnh hưởng tới chu kỳ này có được trình bày một cách trung thực phù hợp với các nguyên tắc kế toán được thừa nhận. Từ mục đích chung của kiểm toán có thể phát triển thành những mục tiêu đặc thù, mục tiêu của kiểm toán được chia làm hai loại: Mục tiêu chung khác gồm: - Xác minh tính hiệu lực. - Xác minh tính trọn vẹn. - Xác minh việc phân loại và trình bày. - Xác minh nguyên tắc tính giá. - Xác minh về tính chính xác máy móc. Mục tiêu đặc thù đối với chu trình kiểm toán bán hàng và thu tiền: - Có căn cứ hợp lý: Cụ thể doanh thu tiền mặt và các khoản phải thu đều phải hiện hữu vào ngày lập BCTC. - Tính đầy đủ: Cụ thể các khoản doanh thu và các khoản phải thu hiện có đó được tính và ghi vào các tài khoản có liên quan. - Quyền sở hữu: Cụ thể doanh nghiệp