Đề tài Nghiên cứu ảnh hưởng của giá thể đến sinh trưởng, phát triển, năng suất, chất lượng dưa chuột trồng trong khay xốp vụ thu đông 2009

PHẦN I: MỞ ĐẦU1.1.     Đặt vấn đề    Rau xanh là loại thực phẩm quan trọng không thể thiếu trong bữaăn hàng ngày của mọi gia đình. Rau cung cấp nhiều loại dinh dưỡng cầnthiết cho sự phát triển của cơ thể như: vitamin, protein, lipit,khoáng chất, hydrat cacbon…và các chất xơ cần thiết cho sự tiêu hoá.Rau là nguồn cung cấp vitamin rất phong phú về thành phần và hàm lượnglại rẻ tiền.Thời gian gần đây, khi mà đời sống nhân dân được cải thiện thì nhu cầucon người về rau càng cao không chỉ là số lượng mà còn cả chất lượngrau. Trong khi đó, quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ làm cho diệntích đất nông nghiệp bị thu hẹp dần trong đó có cả diện tích đất trồngrau, mặt khác chất thải công nghiệp và chất thải sinh hoạt đô thị ảnhhưởng mạnh tới nền nông nghiệp bền vững nói chung và an toàn thực phẩmnói riêng trong đó có ngành sản xuất rau.Hiện nay, rau được bày bán tràn ngập trên thị trường các thành phốlớn, những khu đông dân cư với số lượng khá lớn. Tất cả các hộ ở ViệtNam đều tiêu thụ rau quả. Trong điều tra mức sống ở Việt Nam năm 1998cho biết tất cả các hộ đều tiêu thụ rau, với mức tiêu thụ trung bìnhhàng năm là 53,25 kg rau đối với một người [15]. Tuy nhiên, chất lượngcủa rau trên thị trường chưa được quan tâm đúng đắn cụ thể như thựctrạng rau không sạch, nhiều tàn dư chất bảo vệ thực vật do quá lạmdụng thuốc bảo vệ thực vật, sử dụng quá nhiều chất kích thích tăngtrưởng. Trong khi đó rau sạch bày bán trong các cửa hàng hay siêu thịlại có giá cao mà vẫn không đảm bảo được chất lượng, chưa phù hợp vớithu nhập của đại đa số người dân. Rau tự trồng không chỉ đáp ứng đượcnhu cầu trực tiếp trong sinh hoạt hàng ngày mà nó còn là một cáchtrang trí cho căn nhà của mình. Tự thiết kế cho mình một vườn rau nhonhỏ ở sân thượng, ban công, hành lang tạo cho ta một không gian thú vịgiúp giảm stress hiệu quả. Như vậy có được những khay, thùng xốp đểtrồng rau là điều mong muốn của người dân sống trong các đô thị chungcư,…Một giải pháp đặt ra là trồng rau trong các hộp xốp với các giá thểtrồng: xơ dừa, trấu hun, đất bột,…tốn một diện tích nhỏ, có thể đặttrên nhiều vị trí khác nhau, tận dụng nhiều khoảng trống trong nhà,không tốn nhiều kinh phí, đơn giản, tận dụng được lao động những lúcnhàn rỗi, rau tự trồng nên an toàn và đáp ứng được nhu cầu trực tiếptrong sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó thì phương thức sản xuất nàygiúp người trồng có thời gian thư giãn làm giảm những stress của cuộcsống. Trồng rau trong khay xốp tuy có nhiều ưu điểm nhưng vẫn chưađược ứng dụng rộng rãi vào thực tế.    Rau trồng trong khay chậu sinh trưởng, phát triển và cho năngsuất cao phụ thuộc vào vật liệu làm khay chậu, tỉ lệ phối trộn giáthể, quy trình chăm sóc hợp lí,…song ảnh hưởng của giá thể đóng  vaitrò quan trọng.Để giải pháp trên được ứng dụng rộng rãi trong thực tế, tìm được loạigiá thể phù hợp nhất thì cần sự nghiên cứu của các nhà nông học. Vớinhiệm vụ đó chúng tôi tiến hành đề tài:“ Nghiên cứu ảnh hưởng của giá thể đến sinh trưởng, phát triển, năngsuất, chất lượng dưa chuột trồng trong khay xốp vụ thu đông 2009”1.2.     Mục đích, yêu cầu của đề tài1.2.1.  Mục đích    Trên cơ sở đánh giá quá trình sinh trưởng, phát triển, các yếu tốcấu thành năng suất và chất lượng dưa chuột trồng trong khay xốp vớicác công thức phối trộn giá thể khác nhau, xác định được công thứcphối trộn giá thể phù hợp nhất làm tăng năng suất, chất lượng dưachuột. Từ đó góp phần xây dựng quy trình kỹ thuật trồng dưa chuộttrong khay xốp phục vụ sản xuất.1.2.2.  Yêu cầu- Đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển, tình hình sâu bệnh hạitrên cây dưa chuột trồng trong khay xốp với những công thức phối trộngiá thể khác nhau.- Đánh giá các yếu tố cấu thành năng suất và chất lượng của dưa chuột.- Xác định được công thức phối trộn giá thể thích hợp cho sản xuất dưachuột trong khay xốp.- Đánh giá hiệu quả kinh tế của dưa chuột trồng trong khay xốp vớinhững công thức phối trộn giá thể khác nhau.PHẦN II: TỔNG QUAN TÀI LIỆU2.1. Yêu cầu điều kiện ngoại cảnh đối với cây dưa chuột    Điều kiện môi trường tác động đến sinh trưởng của cây dưa, baogồm: khí hậu (ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ), thổ nhưỡng, yếu tố sinh vậtvà tác động của con người. Về mặt sinh lý học cây dưa chuột phản ứngmạnh với tác động của điều kiện ngoại cảnh.2.1.1. Nhiệt độ:Dưa chuột cũng như các cây trong họ bầu bí rất mẫn cảm với sương giáđặc biệt là nhiệt độ thấp [2]. Dưa chuột thuộc nhóm cây ưa nhiệt, yêucầu khí hậu ấm áp và khô ráo để sinh trưởng, phát triển. Dưa chuột yêucầu đất ấm áp để nảy mầm, nhiệt độ bình thường tối thiểu từ 10-180C.Ảnh hưởng của nhiệt độ đến quá trình nảy mầm là rất lớn vì vậy phảinghiên cứu kỹ mới đi đến quyết định khi nào và ở đâu có thể gieo thẳngdưa chuột. Nhiệt độ tối thiểu cho dưa chuột nảy mầm là 15,50C, nhiệtđộ tối đa là 40,50C, nhiệt độ thích hợp là >15,5-350C. Nhiệt độ thíchhợp cho sinh trưởng là 200C. Ở 120C cây sinh trưởng rất chậm, ở nhiệtđộ thấp kéo dài (150C) các giống sinh trưởng rất khó khăn, đốt ngắn,lá nhỏ, hoa đực màu nhạt, vàng úa. Ở 50C hầu hết các giống dưa chuộtcó nguy cơ bị chết rét, khi nhiệt độ lên cao 400C cây ngừng sinhtrưởng, hoa cái không xuất hiện. Lá bị héo khi nhiệt độ trên 400C. Hầuhết các giống dưa chuột đều phải qua giai đoạn xuân hoá ở nhiệt độ20-220C [1]. Nhiệt độ có ảnh hưởng trực tiếp tới thời gian ra hoa của cây. Nhiệtđộ thích hợp cho cây ra hoa cái ở ngày thứ 26 sau khi nảy mầm. Nhiệtđộ càng thấp thời gian càng kéo dài. Tổng tích ôn từ lúc hạt nảy mầmđến thu quả đầu tiên ở các giống địa phương là 9000C, đến kết thúc là16500C [3]Nhiệt độ thích hợp cho sự nảy mầm của hạt phấn 17-240C, nhiệt độ quácao hay quá thấp so với ngưỡng nhiệt độ này đều làm giảm sức sống hạtphấn, đó chính là nguyên nhân giảm năng suất [4].2.1.2. Ánh sáng:Dưa chuột thuộc nhóm cây ưa sáng ngày ngắn, độ dài chiếu sáng thíchhợp cho cây sinh trưởng phát dục là 10-12 giờ/ngày. Phản ứng của dưachuột đối với ánh sáng không phụ thuộc vào giống và thời vụ gieotrồng. Cường độ ánh sáng thích hợp cho dưa chuột sinh trưởng, pháttriển giúp cho cây tăng hiệu suất quang hợp, tăng năng suất, chấtlượng quả và rút ngắn thời gian lớn của quả trong khoảng 15000-17000lux [5] [3].Trong điều kiện thiếu ánh sáng cây sinh trưởng, phát triển kém, ra hoacái muộn, màu sắc hoa nhạt, vàng úa, hoa cái dễ rụng, năng suất quảthấp, chất lượng quả giảm, hương vị kém [1].Mức độ phản ứng của cây với thời gian chiếu sáng trong quá trình phátsinh cũng khác nhau. Thí nghiệm đã kết luận rằng dưa chuột ở tuổi20-25 ngày sau khi nảy mầm có phản ứng thuận với độ dài chiếu sángdưới 12 giờ [4].2.1.3. Độ ẩm:Dưa chuột là loại cây chịu hạn, chịu úng kém. Trong thân cây nướcchiếm 91,3%, trong quả chứa tới 93-95% nước, bộ lá dưa chuột to, hệ sốthoát hơi nước lớn nên dưa chuột yêu cầu độ ẩm cao, là cây đứng đầu vềnước trong họ bầu bí, độ ẩm thích hợp cho cây dưa chuột là 85-90%, độẩm không khí: 90-95%. Trong giai đoạn ra quả phải giữ ẩm thường xuyêntừ 90-100% độ ẩm đồng ruộng. Dưa chuột kém chịu hạn, nếu thiếu nướccây không những sinh trưởng kém mà còn tích luỹ chất cucurbitancin gâyđắng trong quả. Chất này thường tập trung nhiều ở phần cuối thân vàdưới lớp vỏ cây.Khi thiếu nước nghiêm trọng sẽ xuất hiện quả dị hình, quả bị đắng vàcây dễ bị nhiễm virus. Thời kỳ cây ra hoa, tạo quả yêu cầu lượng nướccao nhất. Hạt nảy mầm, yêu cầu lượng nước bằng 50% khối lượng hạt [6].2.1.4. Đất và dinh dưỡng:Cây dưa chuột ưa thích đất màu mỡ, giàu chất hữu cơ, đất tơi xốp, độpH từ 5,5-6,8 và tốt nhất từ 6-6,5. Dưa chuột gieo trồng trên đất thịtnhẹ, đất cát pha thường cho năng suất cao, chất lượng quả tốt.Cây dưa chuột yêu cầu độ phì trong đất rất cao. Dinh dưỡng khoángkhông đủ ảnh hưởng không tốt đến sinh trưởng và phát triển của cây.Bón phân chuồng với phân khoáng một cách hợp lý sẽ làm tăng lượngđường trong quả. Ở thời kỳ đầu sinh trưởng cây cần đạm và lân, cuốithời kỳ sinh trưởng cây không cần nhiều đạm, nếu giảm bón đạm sẽ làmtăng thu hoạch một cách rõ rệt. Cây dưa chuột lấy dinh dưỡng từ đất íthơn rất nhiều so với cây rau khác (cà chua, cải bắp). Thí dụ: nếu năngsuất dưa chuột là 30 tấn/ha thì lượng NPK do cây lấy đi từ đất là 170kg, trong khi đó cải bắp muộn năng suất là 70 tấn/ha, yếu tố NPK câysử dụng  là 630 kg [1].Khi nghiên cứu về hiệu suất sử dụng phân khoáng chủ yếu của dưa chuộtthấy rằng: dưa chuột sử dụng kali với hiệu suất cao nhất, thứ đến đạmrồi đến lân. Khi bón N60 P60 K60 thì dưa chuột sử dụng 92% đạm, 33%lân và 100% kali. Dưa chuột không chịu được nồng độ phân cao nhưng lạinhanh chóng phản ứng với hiện tượng thiếu dinh dưỡng. Phân hữu cơ, đặcbiệt là phân chuồng có tác dụng rõ rệt làm tăng năng suất ruộng dưachuột [6].Bên cạnh các nguyên tố đa lượng thì các nguyên tố vi lượng đóng vaitrò hết sức quan trọng. Khi bổ sung các nguyên tố vi lượng vào dungdịch phân đa lượng bón cho cây sẽ thu được quả có chất lượng cao, đặcbiệt trộn hạt dưa với phân vi lượng trước sẽ làm tăng năng suất từ50-60 tạ/ha [7].2.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước:2.2.1. Tình hình nghiên cứu về trồng rau trong khay chậu trên thế giới2.2.1.1. Nghiên cứu vật liệu và kích thước khay chậu dùng để trồng rauTrồng cây trong giá thể là biện pháp trồng cây trong các giá thể tựtạo không phải là đất. Dinh dưỡng được cung cấp cho cây thông qua phânbón trộn trong giá thể và bón thúc. Giá thể được để trong những khaychậu. Khay chậu có thể làm bằng gỗ, xốp, đất nung, sành, sứ, đá, kimloại,…tuỳ vào điều kiện mà người trồng có thể chọn lựa và sử dụng theosở thích của mình.Theo GS. Mary Meyer, trường Đại học Minnesota cho rằng khay chậu chotrồng cây trong giá thể có thể là bất cứ vật liệu gì giữ được giá thểvà thoát nước, có thể lựa chọn các loại khay chậu sau:- Khay chậu làm bằng đất nung hoặc đất sét: loại này được sử dụng từlâu, giúp cho sự trao đổi oxi trong khay chậu thuận lợi cho sự pháttriển bộ rễ cây trồng. Tuy nhiên loại giá thể này nặng và nhanh mấtnước.- Khay chậu làm bằng gỗ: dễ chế tạo, có khả năng cách nhiệt tốt, phảithay thế nếu sử dụng lâu.- Khay chậu làm bằng kim loại: có khả năng cách nhiệt kém, có thể rấtnóng hoặc rất lạnh tuỳ theo thay đổi nhiệt độ bên ngoài, khay chậu cỡlớn ít bị ảnh hưởng hơn.- Khay chậu làm bằng chất dẻo và sợi thuỷ tinh: nhẹ, giữ ẩm lâu, đặcbiệt là có rất nhiều màu sắc nên dễ nhìn và hấp dẫn.- Khay chậu làm bằng đá: loại khay chậu này trọng lượng lớn, đắt, khótìm và khi trồng cây khả năng thoát nước kém.- Khay chậu làm bằng đồ gốm tráng men: khay chậu loại này đẹp, bắt mắtnhưng không thông thoáng cho sự phát triển của rễ cây.Tác giả Richard Jauron và cộng sự [23] đưa ra kích thước tối thiểu củakhay chậu và số lượng cây trồng cho một số cây như sau:Cây trồng       Kích thước tối thiểu của khay chậu      Số cây/1 khay chậuBắp cải 1 gallon        -Củ cải đường    2 gallon        1Cà rốt  2 gallon        -Dưa chuột       1 gallon        2Cây cà  2 gallon        1Đậu xanh        1 gallon        2-3Rau diếp        1 gallon        4-6Mùi tây ½ gallon        1Ớt      2 gallon        2Củ cải đỏ       2 gallon        -Rau dền 1 gallon        -Củ cải đường Thuỵ Sĩ    1 gallon        1Cà chua Chery   1 gallon        1Cà chua Standard        3 gallon        1( 1 gallon= 4,546 lít ở Anh)Tuy nhiên theo Tammy Kohleppel và Dan Lineberger [16], khay chậu làmbằng bất cứ vật liệu gì và kích cỡ bao nhiêu đều phải có lỗ thoátnước. Lỗ thoát nước có thể ở đáy hoặc ở mặt bên của khay chậu. Ở bêndưới đáy của khay chậu nên bổ sung 1 lớp sỏi thô dày 1 inch để dễthoát nước.2.2.1.2. Nghiên cứu về dinh dưỡng bón cho rau trồng trên giá thểTheo các nhà khoa học của Trung tâm nhà vườn, trường đại học Marylandbón phân cho cây trồng trong khay chậu với liều lượng bao nhiêu vàcách bón như thế nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: loại phân, nhucầu của cây, loại giá thể, loại khay chậu,… Mỗi thời kỳ sinh trưởngcủa cây rau có yêu cầu về dinh dưỡng khác nhau. Vào thời kỳ nảy mầmcây sống nhờ vào năng lượng dự trữ trong hạt, không cần lấy dinh dưỡngtừ đất, nhu cầu dinh dưỡng của cây trong giai đoạn này không cao. Sauđó cùng với sự phát triển của rễ, thân lá sự hấp thụ dinh dưỡng trongđất tăng lên. Và vào cuối thời kỳ phát triển các cơ quan tích luỹ dinhdưỡng đã hoàn thiện thì ở tất cả các loại rau nhu cầu dinh dưỡng giảmmạnh. Các loại rau ngắn ngày như rau dền, rau cải…có thời gian sinhtrưởng từ lúc gieo trồng tới thu hoạch khoảng 30 ngày thì trong suốtquá trình sinh trưởng chỉ bón 1-2 lần. Còn các loại rau dài ngày như:cà chua, dưa chuột, ớt…thì cần phải bón nhiều hơn có thể là 2 tuần/lầnhoặc hơn. Phân bón dạng dung dịch hoặc dạng bột thì sử dụng thuận tiệnvà hiệu quả vì dinh dưỡng được cung cấp nhanh chóng.Phân bón cho cây trồng có thể chia làm 2 loại là phân chậm tan và phândễ tan. Theo Karen Demboski và cs., cả 2 loại phân bón này đều cầnthiết cho cây trồng trong khay chậu bởi vì hầu hết các loại giá thểđều không chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cây sinh trưởng và pháttriển tốt nhất. Các tác giả cũng giới thiệu một số loại phân có thể sửdụng như: phân chậm tan Osmocote có tỷ lệ 14-14-14, 10-10-10 hay13-13-13, phân dễ tan như: Peter 20-20-20, Miracle Gro 15-30-15. Phânchậm tan nên sử dụng ngay từ đầu khi phối trộn giá thể, phân dễ tan sửdụng khi cây bắt đầu sinh trưởng cho sản phẩm với lượng 1-2 tuần/lần[22].Theo Bunt (1965) [21], hỗn hợp bầu gieo hạt (tính theo thể tích) 1than bùn rêu nước + 1 cát bổ sung 2,4kg đá vôi nghiền + 0,6kgsupephotphat 20% + 285g KNOP3. Nhưng ở hỗn hợp bầu trồng cây 3 thanbùn rêu nước + 1 cát  thì bổ sung 1,8kg đá vôi nghiền + 1,5kgsupephotphat 20% + 740g KNOP3 + 1,2g NH4NO3.Lawtence và Neverell (1950) [17] cho biết ở Anh bổ sung 1,5kg đá vôinghiền và 3kg supephotphat 20%P2O5 vào 1m3 hỗn hợp giá thể là hợp lí.Nhưng khi sử dụng cho hỗn hợp trồng cây là 1,5kg đá vôi nghiền + 8,5kgphân bazơ + 12kg phân N-P-K dạng 5-10-10 cho 1m3 hỗn hợp bầu.Theo Kaplina (1976) hỗn hợp làm bầu cho bắp cải, cải xanh và dưa chuộtđược bổ sung 1g N, 4g P2O5, 1g K2O cho 1kg hỗn hợp giá thể cho cây consinh trưởng, phát triển tốt hơn trồng cây trực tiếp từ hạt. Ngoài ratác giả còn cho biết vai trò của chất khoáng có ảnh hưởng trực tiếpđến tốc độ sinh trưởng của cây con. Có thể trộn thêm 0,5kg supelân cho10kg hỗn hợp giá thể nhằm xúc tiến quá trình hình thành và phát triểncủa hệ rễ.2.2.1.3. Nghiên cứu về giá thể trồng rauGiá thể trồng cây cũng có rất nhiều loại nhưng hầu hết được phối trộntừ các vật liệu dễ kiếm trong tự nhiên như: trấu hun, xơ dừa, mùn cưa,cát, bột đá…tuy nhiên giá thể được tạo ra phải có độ thông thoáng vàcó khả năng giữ nước tốt.Ở các nước đang phát triển, hỗn hợp đặc biệt gồm đá trân châu, thanbùn có sẵn ở dạng sử dụng được cung cấp ngay cho mục đích thay thế chođất. Các trang trại thâm canh chủ yếu ở các nước đang phát triển thiênvề nhập khẩu những hỗn hợp không phải là đất này, không có khả năngkhai thác việc sử dụng vật liệu sẵn có ở địa phương. Thực tế, môitrường nhiệt đới có rất nhiều vật liệu có thể sử dụng pha chế hỗn hợpbầu trong vườn ươm. Hỗn hợp bầu trong vườn ươm cần đảm bảo khả nănggiữ nước và làm thoáng khí, khả năng cung cấp dinh dưỡng cho câytrồng, sạch bệnh. Hỗn hợp bầu vườn ươm được sử dụng có rất nhiều côngthức phối trộn, dựa vào khả năng có sẵn của nguyên vật liệu có tỉ lệ1:1:1 là cát rây + đất vườn + phân hữu cơ; đất vườn + bột xơ dừa +phân hữu cơ hay đất vườn + phân chuồng + bột xơ dừa.[8]Theo Lawtence; Newell (1950) [17] cho biết ở Anh sử dụng hỗn hợp đấtmùn + than bùn + cát thô (tính theo thể tích) có tỉ lệ 2:1:1 để gieohạt, để trồng cây là 7:3:2.Theo Kaplina (1976), đối với cùng một loại cây nhưng với thành phầngiá thể khác nhau cho năng suất khác nhau: Để gieo hạt cải bắp, cáixanh nếu thành phần giá thể gồm 3 phần mùn + 1 phần đất đồi + 0,3 phầnphân bò và trong 1kg hỗn hợp trên cho thêm 1g N, 4g P2O5, 1 gK2O thìnăng suất sớm đạt 181,7 tạ/ha. Nếu thành phần giá thể gồm than bùn 3phần + mùn 1 phần + phân bò 1 phần và lượng chất khoáng như trên thìnăng suất sớm đạt 170 tạ/ha. Không chỉ đối với cải bắp, cải xanh màđối với dưa chuột cũng thế. Nếu thành phần giá thể cây con gồm 4 phầnmùn + 1 phần đất đồi và trong 1 hỗn hợp trên cho thêm 1g N, 4g P2O5 và1g K2O thì năng suất sớm đạt 238 tạ/ha. Nếu thành phần giá thể gồm 4phần mùn + 1 phần đất trồng thì năng suất sớm đạt 189 tạ/ha.Roe và cs. (1993) [18] việc ứng dụng sản xuất giá thể đặt nền tảng choviệc phòng trừ cỏ dại sinh trưởng giữa các hàng rau ở các thời vụ.Chất thải hữu cơ là tiền đề làm tăng giá trị thương mại của các loạigiá thể. Nhờ vào kỹ thuật, công nghệ mà làm tăng chất lượng cây vàgiảm thời gian sản xuất. Cho thấy lợi nhuận của việc sử dụng giá thểtrên vùng đất nghèo dinh dưỡng làm tăng độ màu mỡ của đất, tăng thêmlượng đạm trong đất và làm tăng năng suất rau.Trung tâm nghiên cứu phát triển Rau châu Á khuyến cáo việc sử dụng rêuthan bùn hoặc chất khoáng được coi như môi trường tốt cho cây con. Vídụ: đối với ớt, sử dụng 3 phần than bùn + 1 phần chất khoáng. Hỗn hợpđặc biệt bao gồm đất + rêu than bùn + phân chuồng. Trấu hun và trấuđốt cũng được sử dụng như thành phần của hỗn hợp [19].Masstalerz (1997) [20] cho biết ở Mỹ đưa ra công thức phối trộn (tínhtheo thể tích) thành phần hỗn hợp bầu bao gồm mùn sét, mùn cát sét vàmùn cát có tỉ lệ 1:2:2; 1:1:1 hay 1:2:0 đều cho hiệu quả. Cho thêm5,5- 7,7g bột đá vôi và 7,7- 9,6g supe photphat cho 1 đơn vị thể tích.Bunt (1965) [21] sử dụng hỗn hợp cho gieo hạt (tính theo thể tích) 1than bùn rêu nước + 1 cát + 2,4kg/m3 đá vôi nghiền và hỗn hợp trồngcây: 3 than bùn rêu nước + 1 cát + 1,8kg đá vôi nghiền đều cho thấycây con mập, khoẻ.2.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước2.2.2.1. Nghiên cứu về dinh dưỡng bón  cho rau trồng trên giá thểNgô Thị Hạnh (1997),[12] Viện rau quả Hà Nội đưa ra công thức phốitrộn giá thể cho gieo cải bao trong khay gồm đất + cát + phân chuồng +trấu hun theo tỷ lệ 3:1:1:1 và lượng NPK là 500g sunphat amon, 500gsupe photphat và 170g clorua kali trong 1tấn giá thể.Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Lê Hữu Phan (2001) [13] qua thực tế cho biết:trong nhà lưới có mái che, cứ 100kg đất than bùn thì trộn 10kg vôibột, 10kg supe lân và 6kg N-P-K con cò (13-8-12) và ủ 1-2 tháng rồiđem vào khay để gieo hạt.Theo Tạ Thu Cúc và cs., (2000) [1] cứ 10 kg giá thể gieo hạt rau trộnthêm 0,5 kg supe lân để xúc tác quá trình hình thành và sinh trưởngcủa rễ.2.2.2.2. Nghiên cứu giá thể trồng rauTrước đây giá thể chủ yếu sử dụng là cát hoặc sỏi. Ngày nay giá thể đãđược thay đổi rất nhiều. Như ta đã biết, cây cần cả oxi và dinh dưỡngtiếp xúc với rễ cây. Giá thể lí tưởng là loại có khả năng giữ nướctương đương với độ thoáng khí. Khả năng giữ nước và độ thoáng khí củagiá thể được quyết định bởi những khoảng trống (khe, kẽ) trong nó.Trong cát mịn có những khoảng trống rất nhỏ, không chứa được nhiềunước và oxi. Ngược lại, sỏi thô tạo ra những khoảng trống quá lớn,nhiều không khí nhưng mất nước nhanh [25].Giá thể lí tưởng phải có những đặc điểm:- Có khả năng giữ ẩm cũng tốt như độ thoáng khí.- Có pH trung tính và có khả năng ổn định pH.- Thấm nước dễ dàng.- Bền, có khả năng tái sử dụng hoặc phân huỷ an toàn cho môi trường.- Nhẹ, rẻ và thông dụng.Giá thể có nhiều loại như xơ dừa, trấu hun, mùn cưa, cát, sỏi vụn (cỡhạt đậu), đất nung xốp, đá trân châu, đá bọt núi lửa, rockwool (loạivật liệu có nhiều thớ, sợi, rất được các trang trại lớn ở nước ngoàiưa chuộng),...Có thể dùng đơn lẻ hoặc trộn lại để tận dụng ưu điểmtừng loại.Sau nhiều năm tìm tòi và nghiên cứu, Tiến sĩ Lê Thị Khánh, Trưởng bộmôn Khoa học nghề vườn thuộc khoa Nông học, Trường Đại học Nông lâmHuế đã trồng thử nghiệm rau sạch trên giá thể thành công. Đây là môhình trồng rau sạch đầu tiên tại Thừa Thiên Huế nói riêng và miềnTrung nói chung, mở ra nhiều hướng phát triển mới cho nông nghiệp.Hiện nay, Tiến sĩ Lê Thị Khánh đã thành công trong việc tạo ra giá thểbằng trấu hun, mùn cưa, vỏ lạc ủ, đầu tôm ủ, rơm sau khi đã trồng nấm.Đây là những nguyên liệu sẵ