Đề tài Nghiên cứu xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho chương Dao động và sóng điện từ ở lớp 12 THPT

MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đất nước ta đang bước vào thời kì hội nhập, công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trước những điều kiện và thách thức trong giai đoạn mới của đất nước, ngành giáo dục và đào tạo cần phải có những đổi mới thực sự để có thể thực hiện được nhiệm vụ của mình trong tiến trình đi lên của xã hội. Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ IX và các nghị quyết trung ương của Đảng đã có những khẳng định rõ ràng về vấn đề mà giáo dục phải chăm lo: "Đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các cấp bậc học, áp dụng những phương pháp giáo dục hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề...". Nhiệm vụ hiện nay của sự nghiệp giáo dục đào tạo là phải góp phần quyết định vào việc bồi dưỡng cho thế hệ trẻ tiềm năng trí tuệ, tư duy sáng tạo, năng lực tự tìm tòi chiếm lĩnh tri thức, năng lực giải quyết vấn đề để thích ứng được với thực tiễn và cuộc sống hiện tại. Muốn đổi mới phương pháp dạy học, trước hết cần phải đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, sinh viên. Kiểm tra đánh giá là một hoạt động thường xuyên, giữ một vai trò quan trọng trong việc quyết định chất lượng đào tạo. Trong dạy học, kiểm tra đánh giá tốt sẽ phản ánh đầy đủ việc dạy của thầy, và việc học của trò, người dạy hoàn thiện quá trình dạy, người học tự đánh giá lại bản thân, các nhà quản lí có cái nhìn khách quan hơn về chương trình cách tổ chức đào tạo. Cụ thể là đối với thầy, kết quả của việc kiểm tra đánh giá sẽ giúp họ biết trò của mình học như thế nào để từ đó hoàn thiện phương pháp dạy học của mình. Đối với trò, việc kiểm tra sẽ giúp họ tự đánh giá, tạo động lực thúc đẩy họ chăm lo học tập . Đối với các nhà quản lý giáo dục, kiểm tra đánh giá đúng sẽ giúp họ có cái nhìn khách quan hơn để từ đó có sự điều chỉnh về nội dung chương trình cũng như về cách thức tổ chức đào tạo. Nhưng làm thế nào để kiểm tra đánh giá được tốt? Đây là một trong những vấn đề mang tính thời sự, thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học. Các phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập rất đa dạng, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm nhất định, không có một phương pháp nào là hoàn mĩ đối với mọi mục tiêu giáo dục. Thực tiễn cho thấy, dạy học không nên áp dụng một hình thức thi, kiểm tra cho một môn học mà cần phải phối hợp các hình thức thi mới có thể đạt được yêu cầu của việc đánh giá kết quả dạy học. Các bài thi và kiểm tra viết được chia làm hai loại: loại trắc nhiệm tự luận và loại trắc nghiệm khách quan. Đối với loại trắc nhiệm tự luận, đây là loại mang tính truyền thống, được sử dụng một cách phổ biến trong một thời gian dài từ trước tới nay. Ưu điểm của loại này là nó cho học sinh cơ hội phân tích và tổng hợp dữ kiện theo lời lẽ riêng của mình, nó có thể dùng để kiểm tra trình độ tư duy ở trình độ cao. nhưng hạn chế của nó cũng dễ nhận ra là: nó chỉ cho khảo sát một số ít kiến thức trong thời gian nhất định. Hơn nữa việc chấm điểm loại này đòi hỏi nhiều thời gian chấm bài , kết quả thi không có ngay, thiếu khách quan, khó ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực và do đó trong một số trường hợp không xác định được thực chất trình độ nắm bài của học sinh. Trong khi đó lợi thế của phương pháp trắc nghiệm khách quan có thể khảo sát trên một diện rộng, một cách nhanh chóng, khách quan, chính xác. Nó cho phép sử lí kết quả theo nhiều chiều với từng học sinh cũng như tổng thể cả lớp học hoặc một trường học. Nhưng việc biên soạn một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan là không đơn giản, đòi hỏi sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt là các nhà giáo, phải qua nhiều thử nghiệm mất nhiều thời gian. Trong mấy năm gần đây, khi nhà nước chủ trương sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan vào một số kì thi quốc gia quan trọng và sử dụng một phần ở các bậc học, ngày càng có nhiều người, đặc biệt là các nhà giáo quan tâm đến phương pháp này. Các sách cung cấp câu hỏi trắc nghiệm về các môn học (trong đó có môn vật lí) đã và đang xuất hiện nhiều trên thị trường, nhưng phần lớn không đảm bảo chất lượng. Nguyên nhân quan trọng là do trong cộng đồng giáo dục và trong xã hội nước ta chưa có nhiều người hiểu biết về phương pháp trắc nghiệm khách quan. Từ thực tế trên và những nhận thức thu được, đồng thời qua thực tiễn giảng dạy môn Vật lí ở trường THPT chúng tôi lựa chọn đề tài theo hướng xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn với mong muốn góp phần nghiên cứu nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động kiểm tra đánh giá trong dạy học vật lí ở trường phổ thông. 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài Nghiên cứu xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho chương "Dao động và sóng điện từ" ở lớp 12 THPT nhằm đáp ứng được yêu cầu của việc kiểm tra đánh giá kết học tập của học sinh THPT 3. Giả thuyết khoa học Nếu có một hệ thống câu hỏi được soạn thảo một cách khoa học theo phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn, phù hợp với mục tiêu dạy học và nội dung kiến thức Vật lí chương "Dao động và sóng điện từ" của lớp 12 THPT thì có thể đánh giá khách quan mức độ chất lượng kiến thức chương "Dao động và sóng điện từ" của học sinh góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn Vật lí ở trường THPT. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1: Đối tượng nghiên cứu Hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học vật lí 4.2. Phạm vi nghiên cứu Đề tài nghiên cứu phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn để soạn thảo hệ thống câu hỏi nhằm kiểm tra đánh giá chất lượng kiến thức chương "Dao động và sóng điện từ" của lớp 12 THPT và thực nghiệm trên một số lớp 12 ở một số trường THPT tỉnh Hải Dương 5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài - Nghiên cứu cơ sở lý luận về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh ở trường THPT. - Nghiên cứu cơ sở lý luận và kĩ thuật xây dựng câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa trọn - Nghiên cứu nội dung chương trình vật lí 12 nói chung và chương "Dao động và sóng điện từ" nói riêng. Trên cơ sở đó xác định được mức độ của mục tiêu nhận thức ứng với từng đơn vị kiến thức mà học sinh cần đạt được. - Vận dụng cơ sở lý luận xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương "Dao động và sóng điện từ " lớp 12 THPT. - Thực nghiệm sư phạm để đánh giá hệ thống câu hỏi đã soạn thảo và đánh giá việc học tập của học sinh nhằm nâng cao chất lượng dạy học. 6. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nhiên cứu lý luận Phương pháp nghiên cứu thực tiễn (Điều tra, thực nghiệm sư phạm) Phương pháp thống kê toán học Sử dụng phần mềm SPSS For Window 7. Đóng góp của đề tài 7.1. Đóng góp về mặt khoa học Đề tài nghiên cứu, hệ thống lại các phương pháp kiểm tra đánh giá cách soạn một bài trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn và sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn để kiểm tra đánh giá kết quả học tập chương "Dao động và sóng điện từ" của học sinh lớp 12THPT. 7.2. Đóng góp về mặt thực tiễn - Góp phần khẳng định tính ưu việt của phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn trong kiểm tra đánh giá. - Làm tài liệu tham khảo về kiểm tra đánh giá trong bộ môn vật lí ở nhà trường phổ thông. - Mặt khác, bộ câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn này có thể xem như là một hệ thống bài tập mà thông qua đó người học có thể tự kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của mình và giáo viên có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong việc sử dụng bài tập trong dạy học. 8. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các tài liệu tham khảo, đề tài gồm 3 chương: Chương I: Cơ sở lí luận về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học ở trường phổ thông . Chương II: Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương. "Dao động và sóng điện từ" Chương III: Thực nghiệm sư phạm Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG DẠY HỌC VẬT LÍ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG 1.1. Cơ sở lí luận về kiểm tra đánh giá trong quá trình dạy học. 1.1.1. Khái niệm về kiểm tra đánh giá Đánh giá trong giáo dục là quá trình thu thập và lí giải kịp thời, có hệ thống thông tin về hiện trạng, nguyên nhân và hiệu quả giáo dục căn cứ vào mục tiêu dạy học làm cơ sở cho những chủ trương, biện pháp và hành động tiếp theo. Đánh giá kết quả học tập là quá trình thu thập và sử lí thông tin về trình độ, khả năng thực hiện mục tiêu học tập của HS, về tác động và nguyên nhân của tình hình đó nhằm tạo cơ sở cho những quyết định sư phạm của GV và nhà trường, cho bản thân HS để họ học tập ngày một tiến bộ. Quá trình kiểm tra đánh giá trong dạy học nói chung gồm các khâu : - Đo: Trong đánh giá giáo dục, đo được hiểu là so sánh hệ thống các kiến thức, kĩ năng và thái độ của một cá nhân hoặc tập thể người học đã đạt được với một hệ thống các kiến thức, kĩ năng và thái độ dùng làm chuẩn, tiêu chí. Việc đo liên quan đến dụng cụ đo, có ba tính chất cơ bản, đó là: + Độ giá trị: đó là khả năng của dụng cụ đo cho giá trị thực của đại lượng cần đo + Độ trung thực: đó là khả năng luôn cung cấp cùng một giá của cùng một đại lượng đo với dụng cụ đo. + Độ nhạy: đó là khả năng của dụng cụ đo có thể phân biệt được hai đại lượng chỉ khác nhau rất ít. - Lượng giá: Là việc giải thích các thông tin thu được về kiến thức, kĩ năng của HS, làm sáng tỏ trình độ tương đối của một HS so với thành tích chung của một tập thể hoặc trình độ của một HS so với yêu cầu của chương trình học tập. + Lượng giá theo chuẩn : Là so sánh kết quả học tập của một HS với các HS khác được học cùng một chương trình giáo dục. Nó cho phép sắp xếp kết quả học tập của HS theo thứ tự và phân loại HS theo thứ tự. + Lượng giá theo tiêu chí: Là xác định mức độ kết quả học tập của mỗi HS theo mục tiêu giáo dục. Trong đánh giá theo tiêu chí, kết quả học tập của mỗi HS được so sánh với các mục tiêu học tập được xác định trong các chương trình giáo dục của các môn học, trong đó nêu rõ những kiến thức, kĩ năng và thái độ nào HS phải đạt được sau khi học tập. - Đánh giá : Là việc đưa ra những kết luận nhận định, phán xét về trình độ của HS, xét trong mối quan hệ với quyết định cần đưa ra. Các bài kiểm tra, bài trắc nghiệm được xem như phương tiện để kiểm tra kiến thức, kĩ năng trong dạy học. Vì vậy việc soạn thảo nội dung cụ thể của các bài kiểm tra có tầm quan trọng đặc biệt trong việc kiểm tra đánh giá kiến thức kĩ năng. 1.1.2. Mục đích của kiểm tra đánh giá Tùy từng trường hợp việc kiểm tra đánh giá có thể có các mục đích khác nhau. Cụ thể trong dạy học kiểm tra đánh giá gồm 3 mục đích chính: + Kiểm tra kiến thức, kĩ năng để đánh giá trình độ xuất phát của người học có liên quan đến việc xác định nội dung, phương pháp dạy học một môn học, một học phần sắp bắt đầu . + Kiểm tra đánh giá nhằm mục đích dạy học: Bản chất việc kiểm tra dánh giá nhằm định hướng hoạt động chiếm lĩnh kiến thức cần dạy. + Kiểm tra nhằm mục đích đánh giá thành tích, kết quả học tập hoặc nhằm nghiên cứu đánh giá mục tiêu, phương pháp dạy học.[20] Mục đích đánh giá trong đề tài này là: - Cung cấp những thông tin tương đối chính xác về: nội dung học tập và mức độ nhận biết, hiểu vận dụng của HS theo yêu cầu của mục tiêu đề ra, nguyên nhân ở đâu, từ đó đề xuất các biện pháp kịp thời điều chỉnh hoạt động dạy học . - Góp phần điều chỉnh phương pháp dạy và phương pháp học . - Đánh giá đo lường kết quả thực hiện của chính bản thân học sinh so với mục tiêu đã định trong chương trình bộ môn. - Đánh giá đo lường kết quả thực hiện của chính bản thân học sinh so với mặt bằng chất lượng chung của học sinh cùng lớp trong học tập môn vật lí, cung cấp thông tin ngược cho HS về quá trình học để tự điều chỉnh, kích thích hoạt động học, khuyến khích tự đánh giá . 1.1.3. Chức năng của kiểm tra đánh giá GS. Trần Bá Hoành đề cập đến ba chức năng của kiểm tra đánh giá trong dạy học: - Chức năng sư phạm: Kiểm tra đánh giá thể hiện ở tác dụng có ích cho bản thân HS được kiểm tra cũng như chất lượng dạy của GV trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy. - Chức năng xã hội: Công khai hóa kết quả học tập của mỗi HS trong tập thể lớp, trường, thông báo nội dung kết quả học tập cho HS, gia đình và xã hội. - Chức năng khoa học: Nhận định chính xác về một mặt nào đó trong thực tế dạy và học, về hiệu quả dạy học một sáng kiến, cải tiến nào đó trong dạy học. Tùy theo mục đích đánh giá mà một hoặc vài chức năng nào đó sẽ được đưa lên hàng đầu. Theo GS .TS Phạm Hữu Tòng trong thực tiễn dạy học ở trường phổ thông chúng ta chủ yếu quan tâm đến các chức năng sư phạm của kiểm tra đánh giá bao gồm 3 chức năng chính : - Chức năng chuẩn đoán. - Chức năng chỉ đạo định hướng hoạt động. - Chức năng xác nhận thành tích học tập, hiệu quả dạy học. + Chức năng chuẩn đoán. Các bài kiểm tra trắc nghiệm có thể sử dụng như phương tiện thu lượm thông tin cần thiết cho việc xác định hoặc việc cải tiến nội dung, mục tiêu và phương pháp dạy học. Dựa trên kết quả kiểm tra đánh giá kiến thức ta biết rõ trình độ xuất phát của người học để điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học cho phù hợp, cho phép đề xuất định hướng bổ sung những sai sót, phát huy những kết quả trong cải tiến hoạt động dạy học đối với những phần kiến thức đã giảng dạy. Dùng các bài kiểm tra đánh giá khi bắt đầu dạy học một phần để thực hiện chức năng chuẩn đoán . + Chức năng định hướng hoạt động học. Các bài kiểm tra trắc nghiệm, kiểm tra trong quá trình dạy học có thể được sử dụng như phương tiện, phương pháp dạy học; đó là các câu hỏi kiểm tra từng phần, kiểm tra thường xuyên được sử dụng để chỉ đạo hoạt động học. Các bài kiểm tra trắc nghiệm được soạn thảo công phu, nó là cách diến đạt mục tiêu dạy học cụ thể đối với các kiến thức kĩ năng nhất định, nó có tác dụng định hướng hoạt động hoạt động tích cực của học sinh, sinh viên. Việc xem xét thảo luận các câu hỏi trắc nghiệm nếu được tổ chức một cách khoa học, đúng lúc có thể xem như một phương pháp dạy học tích cực giúp cho người học chiếm lĩnh được kiến thức một cách tích cực, sâu sắc và vững chắc, đồng thời có thể giúp cho người dạy kịp thời bổ sung, điều chỉnh hoạt động dạy cho có hiệu quả. + Chức năng xác nhận thành tích học tập, xác nhận trình độ kiến thức, kĩ năng của người học. Với chức năng này đòi hỏi nội dung các bài kiểm tra trắc nghiệm và các tiêu chí đánh giá, căn cứ theo các mục tiêu dạy học cụ thể đã xác định cụ thể cho từng kiến thức kĩ năng. Các bài kiểm tra trắc nghiệm như vậy có thể được sử dụng để nghiên cứu đánh giá mục tiêu dạy học và hiệu quả phương pháp dạy học. 1.1.4. Các yêu cầu sư phạm đối với kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh Kiểm tra đánh giá kiến thức, kĩ năng của HS chỉ có tác dụng khi thực hiện tốt các yêu cầu sau: 1.1.4.1. Đảm bảo tính khách quan trong quá trình đánh giá - Phản ánh tính trung thực kết qua lĩnh hội nội dung tài liệu học tập của HS so với yêu cầu qui định. - Nội dung kiểm tra phải phù hợp với các yêu cầu của chương trình qui định. - Tổ chức thi phải nghiêm minh. Để đảm bảo tính khách quan trong kiểm tra , đánh giá từ khâu ra đề, tổ chức thi, tới khâu cho điểm. Xu hướng chung là tùy theo đặc trưng môn học mà lựa chọn hình thức thích hợp. 1.1.4.2. Đảm bảo tính toàn diện Muốn kiểm tra đánh giá được kết quả học tập của HS về khối lượng và chất lượng chiếm lĩnh kiến thức, kĩ năng vận dụng thuộc về các môn học; về kết quả phát triển năng lực hoạt động trí tuệ, tư duy sáng tạo, ý thức thái độ... Trong đó, chú ý đánh giá cả về số lượng, cả về nội dung và hình thức. 1.1.4.3. Đảm bảo tính thường xuyên và hệ thống - Cần kiểm tra, đánh giá HS thường xuyên trong mỗi tiết học, sau mỗi phần kiến thức. - Các câu hỏi kiểm tra cần có tính hệ thống. 1.1.4.4. Đảm bảo tính phát triển - Hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó. - Trân trọng sự cố gắng của HS, đánh giá cao những tiến bộ trong học tập của HS. - Đảm bảo tính công khai trong đánh giá. 1.1.5. Nguyên tắc chung cần quán triệt trong kiểm tra đánh giá Để đảm bảo tính khoa học của việc kiểm tra đánh giá, kiến thức, kĩ năng thì việc đó phải được tiến hành theo một quy trình hoạt động chặt chẽ như sau: - Xác định rõ mục đích kiểm tra đánh giá. - Xác định rõ nội dung cụ thể của các kiến thức kĩ năng cần kiểm tra đánh giá, các tiêu chí cụ thể của mục tiêu dạy học từng kiến thức kĩ năng đó, để làm căn cứ đối chiếu các thông tin cần thu. Việc xác định nội dung kiến thức chính xác, cô đọng. Việc xác định các mục tiêu, yêu cầu đánh giá cần dựa trên quan niệm rõ ràng và sâu sắc về các nội dung dạy học. - Xác định rõ biện pháp thu lượm thông tin (hình thức kiểm tra) phù hợp với đặc điểm của nội dung kiến thức, kĩ năng cần kiểm tra, phù hợp với mục đích cần kiểm tra. Cần nhận rõ ưu, nhược điểm của mỗi hình thức kiểm tra để có thể sử dụng phối hợp và tìm biện pháp phát huy ưu điểm và khắc phục tối đa các nhược điểm của mỗi hình thức đó. - Xây dựng các câu hỏi, các đề bài kiểm tra, các bài trắc nghiệm cho phép thu lượm các thông tin tương ứng với các tiêu chí đã xác định. - Tiến hành kiểm tra, thu lượm thông tin (chấm), xem xét kết quả và kết luận đánh giá. [20] Quan sát sư phạm Kiểm tra Kiểm tra các hoạt động thực hành Các phương pháp trắc nghiệm. Viết Vấn đáp Tự luận Trắc nghiệm khách quan Ghép đôi Điền khuyết Đúng -sai Trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn Tiểu luận 1.1.6. Các hình thức kiểm tra đánh giá cơ bản Ở đây ta chỉ đi sâu vào nghiên cứu loại trắc nghiệm và được chia thành 2 loại: * Trắc nghiệm tự luận là loại hình câu hỏi hoặc bài tập mà HS phải tự viết đầy đủ các câu trả lời hoặc bài giải theo cách riêng của mình. Đây chính là loại hình câu hỏi và bài tập lâu nay chúng ta vẫn quen dùng để ra các đề kiểm tra viết. Loại trắc nghiệm này có những ưu điểm và nhược điểm sau đây. - Ưu điểm: + Tạo điều kiện để HS bộc lộ khả năng diễn đạt những suy luận của mình. + Có thể thấy được quá trình tư duy của HS để đi đến đáp án. + Soạn dễ hơn và mất ít thời gian hơn so với soạn đề bằng các hình thức khác. - Nhược điểm: + Thiếu tính toàn diện và hệ thống. +Thiếu tính khách quan. +Việc chấm bài khó khăn, mất nhiều thời gian. Điểm số có độ tin cậy thấp. + Không thể sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại để chấm bài cũng như phân tích kết quả kiểm tra. * Trắc nghiệm khách quan là loại hình câu hỏi, bài tập mà các phương án trả lời đã có sẵn, hoặc nếu HS phải tự viết câu trả lời thì câu trả lời phải là câu ngắn và chỉ duy nhất có một cách viết đúng. Trắc nghiệm này được gọi là "khách quan" vì tiêu chí đánh giá là đơn nhất, hoàn toàn không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người chấm. So với TNTL thì TNKQ có một số ưu điểm và nhược điểm sau. - Ưu điểm: + Bài kiểm tra bằng TNKQ bao gồm rất nhiều CH nên có thể bao quát một phạm vi rất rộng của nội dung chương trình. + Có tiêu chí đánh giá đơn nhất, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người chấm. + Sự phân bố điểm của các bài kiểm tra bằng TNKQ được trải trên một phổ rộng hơn nhiều. + Có thể sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại trong việc chấm điểm và phân tích kết quả kiểm tra. - Nhược điểm: + Không cho phép đánh giá năng lực diễn đạt của HS cũng như không cho thấy quá trình suy nghĩ của HS để trả lời một CH hoặc giải đáp một bài tập. + Việc biên soạn đề kiểm tra rất khó và mất nhiều thời gian. [18] 1.2 Mục tiêu dạy học 1.2.1. Vấn đề mục tiêu Vấn đề đầu tiên trong việc đánh giá kết quả học tập của HS là câu hỏi: đánh giá cái gì? Điều này liên quan đến hai khái niệm: mục đích và mục tiêu. Theo Phan Trọng Ngọ, mục đích dạy học: Là những khẳng định chính xác, rõ ràng về những gì mà hoạt động của cá nhân (nhóm) muốn đạt được.Mục đích cho biết hướng đi nhưng mục đích không cụ thể tới mức chỉ rõ việc lựa chọn những hành động và cách tiến hành như thế nào, tiến độ và thời hạn hoàn thành... Mục tiêu dạy học: Là sự lượng giá của mục đích tại những thời điểm nhất định, cho phép có thể kiểm soát được các bước đi và kết quả thực tế của nó trong lộ trình đi đến mục đích. Mục tiêu có tính lượng giá cao. Mục tiêu dạy học phải chỉ rõ cái mà HS phải đạt được. [14] 1.2.2. Tầm quan trọng của các mục tiêu dạy học - Có được phương hướng, tiêu chí để quyết định về nội dung, phươn