Đề tài Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm ức trai thi tập

Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tậpPHÂN TÍCH GIÁ TRỊ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA TÁC PHẨM ỨC TRAI THI TẬPTổ 3Thành viên :Nguyễn Thị HồngNguyễn Huỳnh Bảo ChâuPhạm Thị ThảoNguyễn Thị ThảoVũ Thị NụPhạm Y Kim AnhTriệu Thị YênNguyễn Thị Đạt Nguyễn Thị Ngọc MinhY’ BlếpH’Đê ByăH’ Diulen KtulH’ Niu NiêH’ Hiếu NiêTô Thị Yến NhiThành viên :Nguyễn Thị HồngNguyễn Huỳnh Bảo ChâuLê Thị ThảoNguyễn Thị ThảoVũ Thị NụPhạm Y Kim AnhTriệu Thị YênNguyễn Thị Đạt Nguyễn Thị Ngọc MinhY’ BlếpH’Đê ByăH’ Diulen KtulH’ Niu NiêH’ Hiếu ByăTô Thị Yến NhiKhái quát về tác phẩm Ức Trai thi tập:Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập:Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập: Khái quát về tác giả, tác phẩm Ức Trai thi tập Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập1.Khái quát về tác phẩm Ức Trai thi tập:1.1. Tác giả:1. Khái quát về tác giả, tác phẩm Ức Trai thi tập:1.1. Tác giả:1.1.1. Cuộc đời: Nguyễn Trãi hiệu là Ức Trai, sinh năm 1380, quê gốc ở làng Chi Ngại, tỉnh Hải Dương. Thân phụ là Nguyễn Ứng Long , vốn là học trò nghèo thi đỗ thái học. Thân mẫu là Trần Thị Thái, con quan Tư đồ Trần Nguyên Hàn, dòng dõi quý tộc.1. Khái quát về tác giả, tác phẩm Ức Trai thi tập:1.1. Tác giả:1.1.1. Cuộc đời: Lên sáu tuổi mất mẹ, lên mười tuổi ông ngoại qua đời, Nguyễn Trãi về Nhị Khê ở với cha. Năm 1400, Nguyễn Trãi đậu thái học sĩ, sau đó được nhà Hồ giữ chức Ngự sử đài chính chưởng. Năm 1428, bị nghi oan và bắt giam, sau đó ông được tha, nhưng không còn được tin cậy như trước. Ông buồn, xin về Côn Sơn. Năm 1440, Lê Thái Tông mời ông trở lại làm việc và giao cho nhiều công việc quan trọng. Vốn chứa thù từ lâu đối với Nguyễn Trãi, bọn gian tà ở triều đình vu cho ông âm mưu giết vua, khép vào tội phải giết cả ba họ năm 1442. Nỗi oan tầy trời ấy, hơn hai mươi năm sau, 1464, Lê Thánh Tông mới giải toả và ca ngợi ông.1.Khái quát về tác phẩm Ức Trai thi tập:1.1. Tác giả:1.1.2. Sự nghiệp: - Về quân sự và chính trị có “Quân trung từ mệnh tập” gồm những thư từ do ông viết trong việc giao thiệp với quân Minh.- Về lịch sử , địa lý có “ lam sơn thực lục” là cuốn sử về cuộc khởi nghĩa lam sơn và “ dư địa chí” viết về địa lý nước ta lúc bấy giờ.- Về văn học, Nguyễn Trãi có “ Ức trai thi tập”là tập thơ chữ Hán và “Quốc Âm thi tập” là tập thơ chữ Nôm. Quốc âm thi tập đánh dấu sự hình thành của nền thơ ca Tiếng Việt.1.Khái quát về tác giả, tác phẩm Ức Trai thi tập:1.1. Tác giả:1.1.2. Sự nghiệp: Về quân sự và chính trị có “Quân trung từ mệnh tập” gồm những thư từ do ông viết trong việc giao thiệp với quân Minh. Về lịch sử , địa lý có “ Lam sơn thực lục” là cuốn sử về cuộc khởi nghĩa lam sơn và “ Dư địa chí” viết về địa lý nước ta lúc bấy giờ. Về văn học, Nguyễn Trãi có “ Ức trai thi tập”là tập thơ chữ Hán và “Quốc Âm thi tập” là tập thơ chữ Nôm. Quốc âm thi tập đánh dấu sự hình thành của nền thơ ca Tiếng Việt.1.Khái quát về tác phẩm Ức Trai thi tập:1.2. Tác phẩm:- Sau khi minh oan cho Nguyễn Trãi, năm 1480 vua Lê Thánh Tông đã sai Trần Quốc Khiêm sưu tầm lại các bài thơ đã thất lạc của ông sau đó đặt tên là Ức Trai thi tập.- Sau này phần lớn bài thơ trong Ức Trai thi tập đã bị thất lạc và chỉ còn giữ được một phần do Dương Bá Cung sưu tầm, gồm 105 bài, trong đó có 17 bài tồn nghi.- Ức Trai thi tập là một tập thơ được viết bằng chữ Hán.- Đa số các bài trong tập này là thơ thất ngôn bát cú; thất ngôn tứ tuyệt, ngũ ngôn, chỉ có 2 bài theo thể trường thiên là "Côn Sơn ca" và "Đề Hoàng ngự sử Mai tuyết hiên".- Về nội dung, có thể chia ra 3 chủ đề lớn: Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh; Thơ sáng tác sau khi quân Minh xâm lược Đại Ngu (trong đó có bài "Đề Hoàng ngự sử Mai tuyết hiên" làm khi ở Đông Quan); Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh, giống thơ "ngôn chí" trong Quốc âm thi tập.1. Khái quát về tác giả, tác phẩm Ức Trai thi tập:1.2. Tác phẩm: Sau khi minh oan cho Nguyễn Trãi, năm 1480 vua Lê Thánh Tông đã sai Trần Quốc Khiêm sưu tầm lại các bài thơ đã thất lạc của ông sau đó đặt tên là Ức Trai thi tập. Sau này phần lớn bài thơ trong Ức Trai thi tập đã bị thất lạc và chỉ còn giữ được một phần do Dương Bá Cung sưu tầm, gồm 105 bài, trong đó có 17 bài tồn nghi. Ức Trai thi tập là một tập thơ được viết bằng chữ Hán. Đa số các bài trong tập này là thơ thất ngôn bát cú; thất ngôn tứ tuyệt, ngũ ngôn, chỉ có 2 bài theo thể trường thiên là "Côn Sơn ca" và "Đề Hoàng ngự sử Mai tuyết hiên". Về nội dung, có thể chia ra 3 chủ đề lớn: Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh. Thơ sáng tác sau khi quân Minh xâm lược Đại Ngu (trong đó có bài "Đề Hoàng ngự sử Mai tuyết hiên" làm khi ở Đông Quan). Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh, giống thơ "ngôn chí" trong Quốc âm thi tập.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh: Những bài thơ thấm đẫm phong vị trữ tình cũng phảng phất nỗi niềm người anh hùng trước lẽ hưng phế, đọng lại những hoài niệm về các triều đại đã qua. Dù cho đó là cảnh đã bao nhiêu lần thưởng ngoạn thì vào thơ, Nguyễn Trãi vẫn tạo được những rung động khác thường. một Dục Thuý sơn qua cảm xúc của ông hiện rõ là nơi « tiên cảnh trụy trần gian » với vẻ đẹp thật diễm lệ : Tháp ảnh trâm thanh ngọc Ba quang kính thúy hoàn Nhiều bài thơ thường khắc hoạ những phong cảnh hùng vĩ của đất nước với bút lực cuồn cuộn, với hơi văn dào dạt như thuở Bình Ngô : một Thần Phù hải khẩu : Kình phun lãng hống thôi nam bắcSóc ủng sơn liên ngọc hậu tiền2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh: Hay một Vân Đồn « thiên khôi địa thiết phó kì quan », một Bạch Đằng hải khẩu : Sóc phong xuy hải khí lăng lăng Khinh khởi ngâm phàm quá Bạch Đằng Ngạc đoạn kình khoa sơn khúc khúc Qua trầm kích chiết ngạn tằng tằng=> Cảnh ấy, tình ấy gắn với niềm tự hào dân tộc lớn lao, bởi những danh thắng cũng đồng thời gắn với những anh hùng mà bản thân nhà thơ ngưỡng vọng : Thần Phù là nơi anh hùng Hồ Quí Ly chống sự xâm lăng của vua Chiêm Chế Bồng Nga, Vân Đồn vang danh chiến công của Trần Khánh Dư và bao triều đại anh hùng vùi thây quân giặc cướp trên sông Bạch Đằng.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh:- Nhưng đồng thời, Nguyễn Trãi còn nhận ra những mối tương quan trời đất và con người khi suy ngẫm trước cảnh trời đất vô cùng, để ngậm ngùi cho mối hận anh hùng, để suy ngẫm về gốc rễ vững bền của đất nước : Phúc chu thủy tín dân do thuỷ Thị hiểm nan bằng mệnh tại thiên Hoạ phúc hữu môi phi nhất nhật Anh hùng di hận kỉ thiên niên (Quan hải)=> Có lẽ chưa ai nhìn thiên nhiên đất trời mà luận anh hùng sâu sắc như Nguyễn Trãi, anh hùng là phẩm chất cá nhân, nhưng muốn thành nghiệp lớn phải gắn với nhân dân như thuyền với nước.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh: Nhưng đồng thời, Nguyễn Trãi còn nhận ra những mối tương quan trời đất và con người khi suy ngẫm trước cảnh trời đất vô cùng, để ngậm ngùi cho mối hận anh hùng, để suy ngẫm về gốc rễ vững bền của đất nước : Phúc chu thủy tín dân do thuỷ Thị hiểm nan bằng mệnh tại thiên Hoạ phúc hữu môi phi nhất nhậtAnh hùng di hận kỉ thiên niên (Quan hải)=> Có lẽ chưa ai nhìn thiên nhiên đất trời mà luận anh hùng sâu sắc như Nguyễn Trãi, anh hùng là phẩm chất cá nhân, nhưng muốn thành nghiệp lớn phải gắn với nhân dân như thuyền với nước.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh:- Thiên nhiên trong thơ Nguyễn Trãi không có những cảnh buồn tê tái và trễ biếng như trong thơ Chu Văn An, mặc dù Nguyễn Trãi từng gặp những điều "bất như ý" như Chu Văn An. Đối với Nguyễn Trãi thiên nhiên bao giờ cũng làm dịu lại tâm hồn ông, đem đến cho ông sự bình tĩnh và thanh thản. Cho nên cuộc đời Nguyễn Trãi dù có nhiều đau buồn, nhiều bài thơ của ông "chất nặng tâm tư", nhưng những vần thơ nói về thiên nhiên của Nguyễn Trãi không buồn. Thảng hoặc có đôi cảnh buồn thì cũng không đến nỗi làm cho người đọc hoàn toàn chán nản, thất vọng.=> Đó là tình yêu đằm thắm đối với cảnh sắc thiên nhiên của Tổ quốc mà mỗi tấc đất, dòng sông, ngọn núi... đều gắn liền với những trang lịch sử anh hùng của dân tộc, vận mệnh của đất nước và công sức khai phá giữ gìn của người dân bao thế hệ.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.1. Thơ tả thiên nhiên, danh lam thắng cảnh: Thiên nhiên trong thơ Nguyễn Trãi không có những cảnh buồn tê tái và trễ biếng như trong thơ Chu Văn An, mặc dù Nguyễn Trãi từng gặp những điều "bất như ý" như Chu Văn An. Đối với Nguyễn Trãi thiên nhiên bao giờ cũng làm dịu lại tâm hồn ông, đem đến cho ông sự bình tĩnh và thanh thản. Cho nên cuộc đời Nguyễn Trãi dù có nhiều đau buồn, nhiều bài thơ của ông "chất nặng tâm tư", nhưng những vần thơ nói về thiên nhiên của Nguyễn Trãi không buồn. Thảng hoặc có đôi cảnh buồn thì cũng không đến nỗi làm cho người đọc hoàn toàn chán nản, thất vọng.=> Đó là tình yêu đằm thắm đối với cảnh sắc thiên nhiên của Tổ quốc mà mỗi tấc đất, dòng sông, ngọn núi... đều gắn liền với những trang lịch sử anh hùng của dân tộc, vận mệnh của đất nước và công sức khai phá giữ gìn của người dân bao thế hệ.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.2. Thơ sáng tác sau khi quân Minh xâm lược Đại Ngu :- Nguyễn Trãi trực tiếp ca ngợi vị vua anh hùng Lê Lợi và cũng là ca ngợi cuộc kháng chiến của dân tộc. ở đây ông đã tóm tắt một cách tài tình mục đích, đường lối của cuộc khởi nghĩa. Với bài Hạ quy Lam Sơn, Ðề kiếm. - Việc đánh tan giặc phương Bắc hùng mạnh từng bao lần rắp tâm xâm chiếm nước ta đã là nỗi tự hào cao độ tràn ngập trong giọng thơ của Nguyễn Trãi.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.2. Thơ sáng tác sau khi quân Minh xâm lược Đại Ngu : Nguyễn Trãi trực tiếp ca ngợi vị vua anh hùng Lê Lợi và cũng là ca ngợi cuộc kháng chiến của dân tộc. ở đây ông đã tóm tắt một cách tài tình mục đích, đường lối của cuộc khởi nghĩa. Với bài Hạ quy Lam Sơn, Ðề kiếm. “... Sóc tẩm dĩ thanh kình lãng túcNam châu vạn cổ cựu giang san” (Hạ quy Lam Sơn - I) Việc đánh tan giặc phương Bắc hùng mạnh từng bao lần rắp tâm xâm chiếm nước ta đã là nỗi tự hào cao độ tràn ngập trong giọng thơ của Nguyễn Trãi.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.3. Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh:- Nguyễn Trãi luôn đề cao việc lấy “văn trị” và “ nhân nghĩa” để sửa sang việc “ an dân trị nước”. “ Thánh tâm lục dữ dân hưu tức, Văn trị chung tư trí thái bình” (Quan duyệt thủy trận)Dịch thơ: “ Lòng vua rất muốn dân an, Thái bình rốt lại lấy văn sửa đời”- Yêu thương dân, suốt đời lo nghĩ thực hiện một phương sách để nước trị dân yên là một nét lớn trong tư tưởng chính trị của Nguyễn Trãi. 2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.3. Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh: Nguyễn Trãi luôn đề cao việc lấy “văn trị” và “ nhân nghĩa” để sửa sang việc “ an dân trị nước”. “ Thánh tâm lục dữ dân hưu tức, Văn trị chung tư trí thái bình” (Quan duyệt thủy trận)Dịch thơ: “ Lòng vua rất muốn dân an, Thái bình rốt lại lấy văn sửa đời” Yêu thương dân, suốt đời lo nghĩ thực hiện một phương sách để nước trị dân yên là một nét lớn trong tư tưởng chính trị của Nguyễn Trãi. 2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.3. Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh:- Thơ của ông đậm đà phong cách của nhà nho vơi hai lối xuất và xử. Khi làm quan, ông tận tụy với việc vua, vua nước. Và sau khi xong nhiệm vụ thì muốn quay về để sống cuộc sống an nhàn, giản dị, nơi non nước hữu tình.- Ngoài ra một vài bài thơ mang đậm dấu ấn đạo Phật như “ Du Nam Hoa tự”, “ Đề Nam Hoa thiền phòng”, cùng với các bài như “ Tầm Câu”, “ Thiều Châu”, “ Ngô Châu”, “ Quá Lãnh”, “ Giang Tây”, “ Bình nam dạ bạc”, ... đề cập đến các thắng tích bên Trung Hoa mà chưa có sử liệu nào xác định việc Nguyễn Trãi từng qua bên ấy.2. Nội dung của tác phẩm Ức Trai thi tập: 2.3. Thơ sáng tác sau khi chiến thắng quân Minh: Thơ của ông đậm đà phong cách của nhà nho với hai lối xuất và xử. Khi làm quan, ông tận tụy với việc vua, vua nước. Và sau khi xong nhiệm vụ thì muốn quay về để sống cuộc sống an nhàn, giản dị, nơi non nước hữu tình. Ngoài ra một vài bài thơ mang đậm dấu ấn đạo Phật như “ Du Nam Hoa tự”, “ Đề Nam Hoa thiền phòng”, cùng với các bài như “ Tầm Câu”, “ Thiều Châu”, “ Ngô Châu”, “ Quá Lãnh”, “ Giang Tây”, “ Bình nam dạ bạc”, ... đề cập đến các thắng tích bên Trung Hoa mà chưa có sử liệu nào xác định việc Nguyễn Trãi từng qua bên ấy.3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.1. Thể thơ: - Nguyễn Trãi đã vận dụng một cách thuần thục thể thơ Đường luật, trong đó thể thơ thất ngôn báy cú Đường luật được sử dụng không ít. Ông đã vận dụng một thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật một cách thành thạo và tuân thủ chặt chẽ quy luật nghiêm ngặt của thơ Đường. Không những thế, ông đã bộc lộ những cung bậc cảm xúc, nỗi niềm sâu kín cùng những dòng thơ. - Nguyễn trãi cũng đã tuân thủ chặt chẽ luật thơ đường bằng việc gieo vần ở chữ cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8. Đồng thời các quy luật về đối thanh, đối vần vẫn được ứng dụng chặt chẽ trong câu 3, 4, 5, 6 của bài thơ. - Bên cạnh đó còn có thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cũng được ông sử dụng.3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.1. Thể thơ: Nguyễn Trãi đã vận dụng một cách thuần thục thể thơ Đường luật, trong đó thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật được sử dụng không ít. Ông đã vận dụng một thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật một cách thành thạo và tuân thủ chặt chẽ quy luật nghiêm ngặt của thơ Đường. Không những thế, ông đã bộc lộ những cung bậc cảm xúc, nỗi niềm sâu kín cùng những dòng thơ. Nguyễn trãi cũng đã tuân thủ chặt chẽ luật thơ đường bằng việc gieo vần ở chữ cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8. Đồng thời các quy luật về đối thanh, đối vần vẫn được ứng dụng chặt chẽ trong câu 3, 4, 5, 6 của bài thơ. Bên cạnh đó còn có thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cũng được ông sử dụng.3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.2. Ngôn ngữ: - Ngôn ngữ mà Nguyễn Trãi sử dụng thật trong sáng, giản dị, tinh tế, dễ hiểu, kín đáo mà trầm lắng, đậm chất suy tư, trăn trở, phù hợp với những ưu tư của ông về nước. Các bài thơ của ông có một điều đặc biệt là dùng chữ rất cô đọng, chữ ít nghĩa nhiều. Có những bài thơ đạt đến đỉnh cao. Nhất thanh hạc lệ cửu cao hàn.” Vòm biếc đêm thanh trời tựa nước, Giữa chằm hạc rít lạnh làm sao.” “Tĩnh dạ bích tiêu lương tự thuỷ (Đề Bá Nha cổ cầm đồ)3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.2. Ngôn ngữ: Ngôn ngữ mà Nguyễn Trãi sử dụng thật trong sáng, giản dị, tinh tế, dễ hiểu, kín đáo mà trầm lắng, đậm chất suy tư, trăn trở, phù hợp với những ưu tư của ông về nước. Các bài thơ của ông có một điều đặc biệt là dùng chữ rất cô đọng, chữ ít nghĩa nhiều. Có những bài thơ đạt đến đỉnh cao. “Nhất thanh hạc lệ cửu cao hàn, Vòm biếc đêm thanh trời tựa nước. Giữa chằm hạc rít lạnh làm sao, Tĩnh dạ bích tiêu lương tự thuỷ.” (Đề Bá Nha cổ cầm đồ)3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.3. Hình ảnh thơ: - Hình ảnh thân thuộc bình dị trong sáng: Cuộc sống muôn màu, muôn vẻ đã được Nguyễn Trãi tái hiện sinh động, cụ thể trong những tập thơ của mình. - Hình ảnh thiên nhiên nên thơ: Giữa tâm hồn nhà thơ và hình ảnh trong thiên nhiên có một dấu bằng rất rõ và rất dịu dàng. Không chỉ đơn thuần là những hình ảnh đẹp, bình dị mà đặc sắc hơn là “ cũng ngụ tình”. Ví dụ như hình ảnh thiên nhiên trong bài Côn Sơn ca.3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.3. Hình ảnh thơ: Hình ảnh thân thuộc bình dị trong sáng: Cuộc sống muôn màu, muôn vẻ đã được Nguyễn Trãi tái hiện sinh động, cụ thể trong những tập thơ của mình. Mười năm xa cách chốn non nhà Tùng cúc quay về nửa xác xơ Đã hẹn cùng khe đầu hẹn ước Cúi đầu đất bụi chỉ thương ta (Loạn hậu đáo Côn Sơn) Hình ảnh thiên nhiên nên thơ: Giữa tâm hồn nhà thơ và hình ảnh trong thiên nhiên có một dấu bằng rất rõ và rất dịu dàng. Không chỉ đơn thuần là những hình ảnh đẹp, bình dị mà đặc sắc hơn là “ngụ tình”. Ví dụ như hình ảnh thiên nhiên trong bài Côn Sơn ca. “Coân Sôn suoái chaûy rì raàm Ta nghe nhö tieáng ñaøn caàm beân tai. Coân Sôn coù ñaù reâu phôi, Ta ngoài treân ñaù nhö ngoài ñeäm eâm. Trong gheành thoâng moïc nhö neâm, Tìm nôi boùng maùt ta leân ta naèm. Trong röøng coù boùng truùc raâm, Döôùi maøu xanh maùt ta ngaâm thô nhaøn.”3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.4. Giọng điệu: • Giọng điệu mang tình yêu thương quê hương tha thiết và lắng đọng. • Giọng điệu quyết chiến, đấu tranh vì dân vì nước. • Giọng thơ đôi khi lắng đọng một nỗi niềm u uất, chán nản, bi quan, thậm chí còn thấm thía giọng điệu mỉa mai cho sự nghiệp anh hùng dở dang của mình. • Giọng thơ hài hòa với thiên nhiên, chân thành tha thiết trong tình bạn, hóm hỉnh nhưng tế nhị, sâu sắc trong tình người.3. Nghệ thuật của tác phẩm Ức Trai thi tập:3.4. Giọng điệu: • Giọng điệu mang tình yêu thương quê hương tha thiết và lắng đọng. • Giọng điệu quyết chiến, đấu tranh vì dân vì nước. • Giọng thơ đôi khi lắng đọng một nỗi niềm u uất, chán nản, bi quan, thậm chí còn thấm thía giọng điệu mỉa mai cho sự nghiệp anh hùng dở dang của mình. • Giọng thơ hài hòa với thiên nhiên, chân thành tha thiết trong tình bạn, hóm hỉnh nhưng tế nhị, sâu sắc trong tình người.Cảm ơn quí thầy cô và các bạnCảm ơn quý thầy cô và các bạn đã theo dõi