Đề tài Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần xi măng vicem Hoàng Mai

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN TÀI CHÍNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG VICEM HOÀNG MAI Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: ThS. Đào Nguyên Phi Trần Thị Huyền Lớp: K42 Kế toán - Kiểm toán Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, trong quá trình nghiên cứu, ngoài sự cố gắng và nổ lực của bản thân, em đã may mắn nhận được sự quan tâm giúp đỡ từ nhiều cá nhân và tổ chức. Đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn tất cả các thầy cô giáo trường Đại học kinh tế Huế đã dạy dỗ và trang bị cho em những kiến thức quý báu trong suốt 4 năm học vừa qua. Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo Đào Nguyên Phi đã tận tình hướng dẫn em hoàn thành khóa luận này. Em cũng xin được gửi lời cảm ơn đến ban lãnh đạo cùng toàn thể các anh chị ở phòng Kế toán – Tài chính và phòng Tổ chức tại công ty cổ phần xi măng Vicem Hoàng Mai đã tạo điều kiện cung cấp một số tài liệu, thông tin cần thiết cũng như những kinh nghiệm thực tiễn trong suốt thời gian thực tập tại công ty. Cuối cùng, em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến gia đình, bạn bè và những người thân đã luôn quan tâm, động viên em rất nhiều trong thời gian vừa qua. Do thời gian thực tập chưa nhiều, năng lực bản thân còn hạn chế nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của quý thầy cô và bạn bè để đề tài được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Huế, tháng 05 năm 2012 Sinh viên Trần Thị Huyền DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BCĐKT Bảng cân đối kế toán BCKQKD Báo cáo kết quả kinh doanh BCLCTT Báo cáo lưu chuyển tiền tệ BCTC Báo cáo tài chính CP Cổ phiếu CPBH Chi phí bán hàng CPQLDN Chi phí quản lý doanh nghiệp CTCP Công ty cổ phần DN Doanh nghiệp DT Doanh thu DTT Doanh thu thuần ĐTTC Đầu tư tài chính ĐVT Đơn vị tính GVHB Giá vốn hàng bán HĐĐT Hoạt động tài chính HĐKD Hoạt động kinh doanh HĐTC Hoạt động tài chính HTK Hàng tồn kho KPT Khoản phải thu LĐ Lao động LN Lợi nhuận LNST Lợi nhuận sau thuế NDH Nợ dài hạn NNH Nợ ngắn hạn NPT Nợ phải trả NV Nguồn vốn SXKD Sản xuất kinh doanh TNV Tổng nguồn vốn Trđ Triệu đồng TS Tài sản TSCĐ Tài sản cố định TSDH Tài sản dài hạn TSLĐ Tài sản lưu động TSNH Tài sản ngắn hạn TTS Tổng tài sản USD Đô la Mỹ VCSH Vốn chủ sở hữu VNĐ Việt Nam đồng DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy quản lý CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai ...................... 23 Bảng 2.1 : Bảng tổng hợp tình hình lao động ở CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 .......................................................................................................... 25 Bảng 2.2: Kết quả sản xuất, kinh doanh của công ty qua 3 năm 2009-2011 ............... 27 Bảng 2.3. Biến động và cơ cấu tài sản của công ty qua 3 năm 2009-2011 .................. 28 Bảng 2.4: Biến động và cơ cấu nguồn vốn qua 3 năm 2009-2011 .............................. 33 Bảng 2.5: Khả năng thanh toán ngắn hạn của công ty qua 3 năm 2009-2011 ............. 36 Bảng 2.6: Khả năng thanh toán ngắn hạn của công ty Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN trong ngành năm 2011 ......................................................................... 36 Bảng 2.7. Khả năng thanh toán dài hạn của Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 .......... 38 Bảng 2.8. Khả năng thanh toán dài hạn của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ...................................................................................... 48 Bảng 2.9: Vòng quay hàng tồn kho của CTCP Xi măng VICEM Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 ..................................................................................................................... 41 Bảng 2.10. Vòng quay HTK của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ................................................................................................... 41 Bảng 2.11. Vòng quay khoản phải thu của Công ty cổ phần Xi măng Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 ............................................................................................................. 42 Bảng 2.12: Vòng quay khoản phải thu của công ty cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ............................................................................................ 43 Bảng 2.13: Vòng quay khoản phải trả của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 .......................................................................................................... 44 Bảng 2.14: Vòng quay khoản phải trả của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ...................................................................................... 44 Bảng 2.15: Hiệu suất sử dụng tài sản của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 ............................................................................................................. 45 Bảng 2.16: Hiệu suất sử dụng tài sản của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ............................................................................................ 46 Bảng 2.17: Hiệu suất sử dụng VCSH của CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 ............................................................................................................. 47 Bảng 2.18: Hiệu suất sử dụng VCSH của Công ty Cổ phần Xi măng Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ....................................................................................... 47 Bảng 2.19: Khả năng sinh lời của CTCP Xi măng Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 49 Bảng 2.20: Khả năng sinh lời của Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ....... 49 Bảng 2.21: Phân tích Dupont chỉ tiêu ROA qua 3 năm 2009-2011 ............................. 53 Bảng 2.22: Bảng tóm tắt mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROA ...................... 53 Bảng 2.23: Phân tích Dupont chỉ tiêu ROE qua 3 năm 2009-2011 ............................. 55 Bảng 2.24: Bảng tóm tắt mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROE ...................... 56 Bảng 2.25: chỉ số giá thị trường của CTCP Hoàng Mai qua 3 năm 2009-2011 .......... 58 Bảng 2.26 : Chỉ số thị trường của CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai và các DN cùng ngành năm 2011 ............................................................................................................ 59 Bảng 2.27: Phân tích dòng tiền Công ty CP Xi măng VICEM Hoàng Mai ................. 62 Bảng 2.28: Phân tích dấu hiệu khủng hoảng tài chính của CTCP Xi măng VICEM Hoàng Mai bằng hàm số chấm điểm Z ......................................................................... 65 Bảng 2.29: Tỷ lệ các tài khoản trên doanh thu ............................................................. 67 Bảng 2.30. Dự báo chi phí năm 2012 của CTCP xi măng Vicem măng Hoàng Mai .. 67 78 MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................................................... 1 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ....................................................................................................................... 1 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................................................................. 1 3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .................................................................................. 2 4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................................................. 2 5. KẾT CẤU KHÓA LUẬN ................................................................................................................. 3 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 4 CHƢƠNG I: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP .................................................................................................................................... 4 1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN .......................................................................................................................... 4 1.1.1. Một số khái niệm liên quan đến phân tích tình hình tài chính DN ................................. 4 1.1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ và ý nghĩa của phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp ........... 4 1.1.3. Nguồn số liệu dùng trong phân tích ................................................................................................ 5 1.1.4. Phƣơng pháp phân tích ............................................................................................................... 5 1.1.5. Nội dung phân tích ....................................................................................................................... 7 1.1.5.1. Phân tích khái quát tình hình tài chính DN ................................................................................. 7 1.1.5.2. Phân tích khả năng thanh toán ..................................................................................................... 7 1.1.5.3. Phân tích năng lực hoạt động ................................................................................................ 9 1.1.5.4. Phân tích khả năng sinh lời .................................................................................................. 12 1.1.5.5. Chỉ số giá thị trƣờng .............................................................................................................. 15 1.1.5.6. Phân tích dòng tiền ................................................................................................................. 16 1.1.5.7.Dự báo nguy cơ phá sản ......................................................................................................... 16 1.1.5.8. Dự báo các chỉ tiêu tài chính ............................................................................................... 18 1.2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................................................. 19 2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG HOÀNG MAI ............................... 20 2.1.1 Giới thiệu về Công ty : .................................................................................................................... 20 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................................................. 21 79 2.1.3. Lĩnh vực hoạt động ........................................................................................................................ 22 2.1.4. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty ............................................................................... 23 2.1.4.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ................................................................................................. 23 2.1.4.2. Chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong công ty .................................................. 24 2.1.4. Tình hình nguồn lực của công ty............................................................................................ 24 2.1.4.1. Lao động ................................................................................................................................... 24 2.1.4.2. Vốn ............................................................................................................................................. 26 2.1.5. kết quả sản xuất kinh doanh của công ty qua 3 năm 2009-2011 ............................................... 27 2.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CTCP XI MĂNG VICEM HOÀNG MAI ............................................................................................................................................................ 28 2.2.1. Phân tích khái quát tình hình tài chính DN .................................................................................. 28 2.2.1.1. Phân tích biến động và cơ cấu tài sản ........................................................................................ 28 2.2.1.2. Phân tích biến động và cơ cấu nguồn vốn ................................................................................ 33 2.2.2. Phân tích khả năng thanh toán ............................................................................................... 36 2.2.2.1. phân tích khả năng thanh toán ngắn hạn ......................................................................... 36 2.2.2.2. phân tích khả năng thanh toán dài hạn ...................................................................................... 38 2.2.3. Phân tích năng lực hoạt động ........................................................................................................ 41 2.2.3.1. Vòng quay hàng tồn kho ............................................................................................................ 41 2.2.3.2. Vòng quay khoản phải thu ......................................................................................................... 42 2.2.3.3. Vòng quay khoản phải trả .......................................................................................................... 44 2.2.3.4. Hiệu suất sử dụng tài sản ............................................................................................................ 45 2.2.3.5. Hiệu suất sử dụng VCSH ........................................................................................................... 47 2.2.4. Phân tích khả năng sinh lời ............................................................................................................ 49 2.2.5. Phân tích giá trị thị trƣờng ............................................................................................................. 58 2.2.6. Phân tích dòng tiền .................................................................................................................... 62 2.2.7. Phân tích dấu hiệu khủng hoảng với chỉ số Z cuả Altman (Z – Score) .................................... 64 2.2.8. Dự báo chỉ tiêu tài chính .......................................................................................................... 66 2.2.8.1. Dự báo doanh thu .................................................................................................................... 66 2.2.8.2. Dự báo lợi nhuận .................................................................................................................... 66 2.2.8.3. Dự báo chi phí kinh doanh .................................................................................................... 66 80 3.1. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG VICEM HOÀNG MAI ......................................................................................................... 68 3.1.1. Điểm mạnh .................................................................................................................................. 68 3.1.2. Điểm yếu ..................................................................................................................................... 69 3.2. NHỮNG GIẢI PHÁP NHĂM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CTCP XI MĂNG HOÀNG MAI ............................................... 70 PHẦN 3: KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ................76 3.1. KẾT LUẬN .................................................................................................................................... 76 3.2. KIẾN NGHỊ ................................................................................................................................... 77 TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ---------- Đề tài “Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần xi măng Vicem Hoàng Mai” được trình bày với các nội dung cơ bản sau: Thứ nhất, đề tài nêu lên tính cấp thiết, mục tiêu, đối tượng nghiên cứu, phương pháp và phạm vi nghiên cứu của đề tài. Thứ hai: Thông qua khảo sát bức tranh khái quát về công ty, đề tài đã nghiên cứu, xem xét cụ thể và đánh giá chi tiết tình hình tài chính của công ty trong 3 năm vừa qua. Ngoài ra, khóa luận cũng đã mở rộng quy mô nghiên cứu thông qua việc thu thập số liệu của các đơn vị thành viên có những điều kiện hoạt động tương đối gần với CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai trong Tổng Công ty xi măng Việt Nam (VICEM), đồng thời, khóa luận cũng đã xem xét đến sự tác động của các rủi ro về kinh tế, rủi ro cạnh tranh, biến động lãi suất và chính sách của chính phủ nhằm thấy rõ hơn các nhân tố khách quan ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của công ty ngoài các nhân tố chủ quan. Thứ ba: Trên cơ sở những phân tích đã có, đề tài đã có những đánh giá quan trọng về các mặt đã đạt được, các mặt còn tồn tại trong quản lý tài chính của công ty. Từ đó, đề tài đã đưa ra các giải pháp thực tế để nâng cao năng lực tài chính đối phù hợp với doanh nghiệp cũng như điều kiện Việt Nam. Đồng thời đề xuất hướng nghiên cứu để đề tài được hoàn thiện hơn. 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hoạt động sản xuất kinh doanh ở bất kỳ doanh nghiệp nào đều gắn liền với hoạt động tài chính và hoạt động tài chính không thể tách khỏi quan hệ trao đổi tồn tại giữa các đơn vị kinh tế. Hoạt động tài chính có mặt trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất kinh doanh, từ khâu tạo vốn trong doanh nghiệp đến khâu phân phối tiền lãi thu đƣợc từ quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong kinh doanh nhiều đối tƣợng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp nhƣ các nhà đầu tƣ, nhà cho vay, nhà cung cấp, khách hàng,... và tùy vào từng mục đích cụ thể, các đối tƣợng này quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp ở các góc độ khác nhau. Do đó, việc thƣờng xuyên tiến hành phân tích tình hình tài chính giúp cho các nhà doanh nghiệp thấy rõ thực trạng hoạt động tài chính, xác định đầy đủ, đúng đắn nguyên nhân và mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến tình hình tài chính để từ đó đƣa ra những giải pháp hữu hiệu giúp ổn định, tăng cƣờng tình hình tài chính. Đồng thời cung cấp thông tin cho đối tƣợng quan tâm đến tài chính doanh nghiệp trên góc độ khác nhau để phục vụ cho việc ra quyết định của họ. Vì vậy, phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp là công việc có ý nghĩa thực tiễn và là chiến lƣợc lâu dài. Xuất phát từ nhận thức về tầm quan trọng của việc phân tích tình hình tài chính thông qua hệ thống báo cáo tài chính của doanh nghiệp, tôi đã chọn đề tài: “ Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Xi măng Vicem Hoàng Mai’’ để làm đề tài tốt nghiệp của mình. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Đề tài này đƣợc thực hiện nhằm giải quyết các mục tiêu cơ bản sau: Thứ nhất, hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung liên quan đến phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp. 2 Thứ hai, phân tích và đánh giá tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Xi măng Vicem Hoàng Mai. Thứ ba, từ những kiến thức đã học và những thông tin thu thập đƣợc, đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty trong thời gian tới. 3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU a. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề liên quan đến tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Xi măng VICEM Hoàng Mai. Cụ thể đi sâu phân tích khái quát tình hình tài chính, khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời, chỉ số thị trƣờng, dấu hiệu khủng hoảng và dự báo các chỉ tiêu tài chính của công ty. b. Phạm vi nghiên cứu  Phạm vi thời gian: Tập trung nghiên cứu trong giai đoạn 3 năm từ 2009 – 2011  Phạm vi không gian: Trọng tâm nghiên cứu tại CTCP xi măng Vicem Hoàng Mai. Bên cạnh đó, để có đƣợc nhận xét khách quan, đề tài còn tiến hành thu thập số liệu của các DN cùng ngành thuộc tổng công ty xi măng Việt Nam (Vi