Đề tài Phương pháp sáng tạo ứng dụng trong mạng xã hội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ---------------  --------------- PHƯƠNG PHÁP LUẬN SÁNG TẠO KHOA HỌC Đề tài: Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội GVHD : GS-TSKH. Hoàng Văn Kiếm Thực hiện : Trần Quang Huy - CH1101093 Niên khóa : 20011 – 2013 Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 2 Trần Quang Huy – CH1101093 LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Khoa Công Nghệ Phần Mềm, Khoa Mạng Máy Tính, trường Đại học Công Nghệ Thông Tin và các quí Thầy Cô đặc biệt là GS.TSKH Hoàng Kiếm đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tôi hoàn thành bài báo cáo này. Tôi cũng rất cảm ơn bạn bè trong Khoa đã luôn bên cạnh và ủng hộ, đóng góp ý kiến giúp tôi có thể giải quyết các vấn đề khó khăn gặp phải trong quá trình thực hiện báo cáo. Mặc dù đã rất nỗ lực, cố gắng nhưng kiến thức còn hạn chế nên chắc chắn báo cáo cuối kì này vẫn còn nhiều thiếu sót, và thực sự chưa phải là một báo cáo hoàn thiện. Tôi rất mong nhận được sự góp ý đánh giá của quí Thầy Cô, của các bạn để tôi có thể phát triển báo cáo này thêm hoàn chỉnh hơn. Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn! TpHCM, tháng 4 năm 2012 Sinh viên thực hiện: Trần Quang Huy Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 3 Trần Quang Huy – CH1101093 LỜI NÓI ĐẦU Sáng tạo là mấu chốt của sự phát triển. Con người đã bắt đầu sáng tạo từ khi mới có mặt trên trái đất cho đến tận bây giờ. Trong thời gian học bộ môn Phương pháp luận Sáng Tạo Khoa Học, được sự giảng dạy tận tình và định hướng của giảng viên, tôi đã có thêm rất nhiều kiến thức từ căn bản đến chuyên sâu về Sáng Tạo Khoa Học. Trong bài luận dưới đây, tôi muốn chia sẻ những thông tin và những hiểu biết của bản thân về những gì tôi đã tìm hiểu, một vấn đề đang phát triển rất nhanh trên internet đó chính là Mạng Xã Hội (social network). Đây là một xu hướng truyền thông mới khác hẳn với truyền thông đại chúng trước đây và đang có xu hướng phát triển mạnh mẽ. Mong rằng sẽ được sự đón nhận của thầy và các bạn! Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 4 Trần Quang Huy – CH1101093 NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 5 Trần Quang Huy – CH1101093 1. MẠNG XÃ HỘI . Mạng xã hội là gì? Mạng xã hội, hay gọi là mạng xã hội ảo(social network) là dịch vụ nối kết các thành viên cùng sở thích trên Internet lại với nhau với nhiều mục đích khác nhau không phân biệt không gian và thời gian. Mạng xã hội có những tính năng như chat, e-mail, phim ảnh, voice chat, chia sẻ file, blog và xã luận. Mạng đổi mới hoàn toàn cách cư dân mạng liên kết với nhau và trở thành một phần tất yếu của mỗi ngày cho hàng trăm triệu thành viên khắp thế giới. Các dịch vụ này có nhiều phương cách để các thành viên tìm kiếm bạn bè, đối tác: dựa theo group (ví dụ như tên trường hoặc tên thành phố), dựa trên thông tin cá nhân (như địa chỉ e-mail hoặc screen name), hoặc dựa trên sở thích cá nhân (như thể thao, phim ảnh, sách báo, hoặc ca nhạc), lĩnh vực quan tâm: kinh doanh, mua bán... Hiện nay thế giới có hàng trăm mạng mạng xã hội khác nhau, với MySpace và Facebook nổi tiếng nhất trong thị trường Bắc Mỹ và Tây Âu; Orkut và Hi5 tại Nam Mỹ; Friendster tại Châu Á và các đảo quốc Thái Bình Dương. Mạng xã hội khác gặt hái được thành công đáng kể theo vùng miền như Bebo tại Anh Quốc, CyWorld tại Hàn Quốc, Mixi tại Nhật Bản và Yahoo! 360 tại Việt Nam. Lịch sử: Mạng xã hội xuất hiện lần đầu tiên năm 1995 với sự ra đời của trang Classmate với mục đích kết nối bạn học, tiếp theo là sự xuất hiện của SixDegrees vào năm 1997 với mục đích giao lưu kết bạn theo sở thích. Năm 2002, Friendster trở thành một trào lưu mới tại Hoa Kỳ với hàng triệu thành viên ghi danh. Tuy nhiên sự phát triển quá nhanh này cũng là con dao hai lưỡi: server của Friendster thường bị quá tải mỗi ngày, gây bất bình cho rất nhiều thành viên. Năm 2004, MySpace ra đời với các tính năng như phim ảnh và nhanh chóng thu hút hàng chục ngàn thành viên mới mỗi ngày, các thành viên cũ của Friendster cũng lũ lượt chuyển qua MySpace và trong vòng một năm, MySpace trở thành mạng xã hội đầu tiên có nhiều lượt xem hơn cả Google và được tập đoàn News Corporation mua lại với giá 580 triệu USD. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 6 Trần Quang Huy – CH1101093 Năm 2006, sự ra đời của Facebook đánh dấu bước ngoặt mới cho hệ thống mạng xã hội trực tuyến với nền tảng lập trình "Facebook Platform" cho phép thành viên tạo ra những công cụ (apps) mới cho cá nhân mình cũng như các thành viên khác dùng. Cấu thành: Nút (node): Là một thực thể trong mạng. Thực thể này có thể là một cá nhân, một doanh nghiệp hoặc một tổ chức bất kỳ nào đó Liên kết (tie): là mối quan hệ giữa các thực thể đó. Trong mạng có thể có nhiều kiểu liên kết. Ở dạng đơn giản nhất, mạng xã hội là một đơn đồ thị vô hướng các mối liên kết phù hợp giữa các nút. Ta có thể biểu diễn mạng liên kết này bằng một biểu đồ mà các nút được biểu diễn bởi các điểm còn các liên kết được biểu diễn bởi các đoạn thẳng. Mục tiêu: Tạo ra một hệ thống trên nền Internet cho phép người dùng giao lưu và chia sẻ thông tin một cách có hiệu quả, vượt ra ngoài những giới hạn về địa lý và thời gian. Xây dựng lên một mẫu định danh trực tuyến nhằm phục vụ những yêu cầu công cộng chung và những giá trị của cộng đồng. Nâng cao vai trò của mỗi công dân trong việc tạo lập quan hệ và tự tổ chức xoay quanh những mối quan tâm chung trong những cộng đồng thúc đẩy sự liên kết các tổ chức xã hội. Sau đây ta sẽ tìm hiểu xem một số nguyên tắc sáng tạo đã ứng dụng vào mạng xã hội như thế nào, ở đây chúng ta chỉ đề cập đến mạng xã hội điển hình là Facebook, một trong những mạng xã hội lớn được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất hiện nay. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 7 Trần Quang Huy – CH1101093 2. CÁC NGUYÊN TẮC SÁNG TẠO ĐƯỢC ỨNG DỤNG TRONG FACEBOOK Nguyên tắc thay đổi màu sắc Nguyên tắc thay đổi màu sắc được sử dụng rất phổ biến trong cuộc sống. Trong bất cứ website nào nào, khi người dùng muốn sử dụng dịch vụ trên đó đều cần phải đăng kí cho mình một tài khoản. Quá trình đăng kí tài khoản rất đơn giản, người dùng chỉ cần khai báo thông tin và đăng kí một địa chỉ email. Ở đây xin dẫn chứng về nguyên tắc thay đổi màu sắc bằng việc báo lỗi trong quá trình đăng kí thông tin. Khi viết một form cho người dùng đăng ký thông tin, người lập trình hẳn đã nghĩ tới nhiều trường hợp có thể xảy ra khi người dùng điền thông tin vào, từ đó đưa ra những quy định cho họ. Ví dụ như tên đăng kí không dài quá 20 kí tự, password ít nhất phải 8 kí tự … Nếu người dùng không điền đúng những yêu cầu trên thì việc đăng kí sẽ không thực hiện được. Việc làm này giúp người lập trình quản lý thông tin người dùng tốt hơn, quản lý cơ sở dữ liệu dễ dàng hơn và cũng giúp bảo mật hơn. Hình 1. Form đăng kí tài khoản trên Facebook Ở trên là giao diện đăng kí một tài khoản trong trang Facebook. Người dùng cố ý không điền vào Password. Khi nhấn Submit thì sẽ thấy cảnh báo màu đỏ. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 8 Trần Quang Huy – CH1101093 Hình 2. Form báo lỗi Ở đây ta thấy rõ ứng dụng của nguyên tắc thay đổi màu sắc. Textbox chưa điền vào chuyển sang màu đỏ, và xuất hiện cảnh báo màu đỏ “Bạn phải điền tất cả các trường ” yêu cầu người dùng nhập lại password thì việc đăng kí mới được hoàn tất. Vấn đề ở đây là tại sao phải chuyển màu để nhắc nhở người dùng trong khi chỉ cần hiện câu thông báo là được. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường thấy những gì có màu sắc mạnh sẽ được chú ý nhiều hơn. Những biển quảng cáo, những tấm pano, poster ngoài đường thường được trang trí với màu sắc sặc sỡ, nó giúp lôi kéo sự chú ý của người đi đường nhiều hơn. Rõ ràng màu sắc có một sự ảnh hưởng nhất định trong quan sát của con người. Quay lại với form đăng kí, khi textbox chuyển sang màu đỏ và thông báo màu đỏ làm cho người dùng chú ý hơn, và sẽ không quên điền vào đó nữa. Nguyên tắc phân nhỏ Facebook là mạng xã hội được xây dựng từ những thành phần module nhỏ khác nhau. Các module này được xây dựng tuân theo một chuẩn nào đó, như vậy các module mới có thể tích hợp lại với nhau và giúp cho Facebook hoạt động hiệu quả. Ở Facebook ta có thể thấy rõ điều này, người dùng có thể thêm bớt các chức năng cho trang cá nhân mình bằng cách lựa chọn các chức năng có sẵn như: Ghi chú, sự kiện, liên kết trang …. Mỗi một chức năng là một module mà Facebook đã xây dựng sẵn, điều này giúp cho Facebook hoạt động hiệu quả hơn cũng như việc chia nhỏ này sẽ giúp cho việc quản lý và phát triển từng module này trở nên dễ dàng hơn Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 9 Trần Quang Huy – CH1101093 Nguyên tắc vạn năng Hiện nay mạng xã hội Facebook cho phép người dùng có thể tạo nhiều Fanpage, trong đó mỗi Fanpage như vậy liên quan đến một lĩnh vực, hoặc nhiều chủ đề trong một lĩnh vực lớn như kinh tế, khoa học, công nghệ, y học, thể thao, âm nhạc, giải trí... Fanpage tích hợp thông tin từ rất nhiều nguồn khác nhau do các thành viên cung cấp. Ví dụ một Fanpage của một ca sỹ sẽ cung cấp các thông tin mới nhất về ca sỹ đó như lịch diễn, hình ảnh ..., người dùng chỉ cần gia nhập bằng cách like cho lần đầu truy cập và người dùng sẽ không cần phải gia nhập lại cho những lần truy cập sau. Hình 3. Trang Fanpage của Giáo Sư Xoay trên Facebook Trong một mạng xã hội có thể cung nhiều thông tin của nhiều lĩnh vực khác nhau từ các Fanpage, cho thấy sự đa dạng và cũng là sức mạnh của mạng xã hội mang lại. Đây cũng là hệ quả của sự áp dụng nguyên tắc vạn năng vào mạng xã hội. Nguyên tắc tự phục vụ Nguyên tắc tự phục vụ mang lại cho mạng xã hội chức năng cho phép người dùng tùy biến giao diện cũng như cá nhân nhân hóa nội dung thể hiện. Đây là một phần chức năng của hệ quản trị nội dung người dùng CMS (Content Management System) mà mạng xã hội tích hợp vào. Một trang cá nhân hay một trang Fanpage cho phép người Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 10 Trần Quang Huy – CH1101093 dùng tùy biến cách hiển thị, chỉnh sửa thiết lập các ứng dụng, cố cục trình bày theo ý của người dùng … Hình 4. Chỉnh sửa thiết lập các ứng dụng có sẵn trên một trang Fanpage Nguyên tắc phân hủy và tái sinh các phần Trên giao diện chính, mỗi trang trên mạng xã hội thể hiện một nội dung hay một ứng dụng khác nhau. Người dùng muốn xem hay sử dụng ứng dụng nào đó sẽ liên kết tới trang về chuyên đề đó, giao diện chính sẽ không còn, thay vào đó là giao diện web thể hiện nội dung mới. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 11 Trần Quang Huy – CH1101093 Hình 5. Trang chủ của người dung Facebook Khi người dùng click vào một bức ảnh bất kỳ được đăng trên Facebook, thì trình duyệt ảnh của Facebook sẽ xuất hiện như sau: Hình 6. Giao diện xem ảnh trên Facebook Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 12 Trần Quang Huy – CH1101093 Và khi nhấn Back thì giao diện trở lại như cũ. Quy tắc phân hủy và tái sinh các phần được sử dụng ở đây cho thấy sự linh hoạt của mạng xã hội, có thể chuyển từ một trang chung sang một trang riêng, và từ trang riêng trở về trang chung nhanh chóng. Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 13 Trần Quang Huy – CH1101093 3. KẾT LUẬN: Trên đây là một vài nguyên tắc cơ bản áp dụng trong mạng xã hội Facebook. Facebook được phát triển ngày càng mạnh mẽ như một tất yếu xuất phát từ nhu cầu thực tế, bên cạnh đó Facebook cũng phát triển theo hướng ngày càng mở rộng, chuẩn hóa, uyển chuyển, phân quyền, bảo mật, cân bằng tải,… Các nguyên tắc sáng tạo được sử dụng khá nhiều trong ý tưởng phát Facebook, định hướng phục vụ người dùng tốt hơn. Bài tìm hiểu của tôi thể hiện cái nhìn tổng quát nhất về những nguyên tắc sáng tạo đã ứng dụng vào mạng xã hội. Đương nhiên chưa thể hiện đầy đủ hết tất cả các ứng dụng trên đó, nhưng hi vọng cũng giúp bạn đọc có một cái nhìn khái quát về mạng xã hội. Xin chân thành cảm ơn! Phương Pháp Sáng Tạo Ứng Dụng Trong Mạng Xã Hội Trang 14 Trần Quang Huy – CH1101093 Mục Lục Trang LỜI CẢM ƠN 2 LỜI NÓI ĐẦU 3 NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN 4 1. MẠNG XÃ HỘI 5 1.1. Mạng xã hội là gì ? 5 1.2. Lịch sử 5 1.3. Cấu thành 6 1.4. Mục tiêu 6 2. CÁC NGUYÊN TẮC SÁNG TẠO ĐƯỢC ỨNG DỤNG TRONG FACEBOOK 7 2.1. Nguyên tắc thay đổi màu sắc 7 2.2. Nguyên tắc phân nhỏ 8 2.3. Nguyên tắc vạn năng 9 2.4. Nguyên tắc tự phục vụ 9 2.5. Nguyên tắc phân hủy và tái sinh các phần 10 3. KẾT LUẬN 13