Đề tài Thị trường đầu ra cho sản phẩm thủy sản - Thực trạng và tiềm năng

z  ĐỀ ÁN: " THỊ TRƯỜNG ĐẦU RA CHO SẢN PHẨM THỦY SẢN- THỰC TRẠNG VÀ TIỀM NĂNG" môc lôc Lêi më ®Çu ....................................................................................................... 1 Ch−¬ng I. Lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng b¶n chÊt chøc n¨ng vμ vai trß cña thÞ tr−êng................................................................................................... 2 1. B¶n chÊt cña thÞ tr−êng .............................................................................. 2 2. Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng........................................................................... 2 3. Vai trß cña thÞ tr−êng ................................................................................. 4 Ch−¬ng II. C¬ cÊu, chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n ......... 6 I. C¬ cÊu, chøc n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n............................................... 6 II. §Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n............................................................. 7 1. §é cËn biªn thÞ tr−êng vμ gi¸ c¶ s¶n phÈm thuû s¶n ............................... 8 2. Sù h×nh thμnh gi¸ c¶ theo thêi vô .............................................................. 9 3. TÝnh ®éc quyÒn cña thÞ tr−êng thuû s¶n ................................................. 10 4. ThÞ tr−êng s¶n phÈm trong n−íc cßn mang tÝnh nhá, lÎ ....................... 11 Ch−¬ng III. ThÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng...... 12 I. ThÞ tr−êng néi ®Þa ...................................................................................... 12 1. Cung - cÇu vμ gi¸ cña c¸c s¶n phÈm thuû s¶n trong n−íc .................... 12 2. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng tíi thÞ tr−êng thuû s¶n néi ®Þa....................... 18 3. Nh÷ng tiÒm n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n néi ®Þa ................................. 19 II. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam....................................... 20 1. ThÞ tr−êng c¸c n−íc Ch©u ¸ .................................................................... 20 2. ThÞ tr−êng EU............................................................................................ 21 3. ThÞ tr−êng Mü ........................................................................................... 22 III. Mét sè nhËn xÐt vμ ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng .................. 24 1. Khai th¸c h¶i s¶n....................................................................................... 24 2. ChÕ biÕn vμ dù tr÷..................................................................................... 26 3. Tiªu thô s¶n phÈm..................................................................................... 26 KÕt luËn .......................................................................................................... 28 Tμi liÖu tham kh¶o ........................................................................................ 29 Lêi Më §Çu Thuû s¶n lμ mét ngμnh s¶n xuÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét mÆt hμng v« cïng th©n thuéc kh«ng chØ ®èi víi ng−êi d©n ViÖt Nam mμ cßn lμ mét phÇn tÊt yÕu trong mçi b÷a ¨n cña ng−êi d©n c¸c n−íc kh¸c trªn thÕ giíi. ChÝnh v× vËy mμ viÖc lμm thÕ nμo ®Ó ph¸t triÓn ngμnh thuû s¶n kh«ng chØ lμ c«ng viÖc cña nh÷ng nhμ nghiªn cøu kinh tÕ mμ cßn lμ mèi quan t©m chung cña c¶ céng ®ång. Ng−êi ta nãi r»ng, thÞ tr−êng ®Çu ra cña s¶n phÈm chÝnh lμ bé mÆt, lμ th−íc ®o ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngμnh hμng nãi riªng vμ cña toμn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. VËy, ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng vÞ trÝ cña ngμnh thuû s¶n trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ta ph¶i t×m hiÓu vμ ph©n tÝch thËt tØ mØ vÒ thÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm cña nã. ë ViÖt Nam, tuy ngμnh thuû s¶n xuÊt hiÖn tõ rÊt sím nh−ng viÖc ph©n phèi s¶n phÈm tíi tËn tay ng−êi tiªu dïng cßn nhiÒu bÊt cËp. Kh«ng ph¶i bÊt cø ng−êi d©n nμo còng ®−îc dïng nh÷ng s¶n phÈm thuû s¶n t−¬i, ngon, bæ, phï hîp víi tói tiÒn cña m×nh, trong khi ®ã ng−êi s¶n xuÊt, ®«i khi l¹i kh«ng tiªu thô ®−îc s¶n phÈm m×nh lμm ra, ®Ó nã bÞ h− háng mét c¸ch rÊt l·ng phÝ. Gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ cña vÊn ®Ò nμy, ®ã lμ lμm thÕ nμo ®Ó khai th¸c vμ më réng thÞ tr−êng tiªu thô mét c¸ch hîp lý nhÊt tõ ®ã ®−a ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp gióp ngμnh thuû s¶n ph¸t triÓn gãp phÇn n©ng cao tiÒm lùc kinh tÕ cña c¶ n−íc. §ã còng lμ lý do v× sao em chän cho m×nh ®Ò tμi cña §Ò ¸n chuyªn ngμnh lμ:"ThÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm thuû s¶n - thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng" KÕt cÊu ®Ò tμi gåm ba ch−¬ng. Ch−¬ng I : lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng. Ch−¬ng II : C¬ cÊu chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Ch−¬ng III: ThÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n  thùc tr¹ng vμ tiÒm n¨ng. Ch−¬ng I: Lý luËn chung vÒ thÞ tr−êng b¶n chÊt, chøc n¨ng vμ vai trß cña thÞ tr−êng. 1- B¶n chÊt cña thÞ tr−êng. VÒ b¶n chÊt thÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi mμ th«ng qua ®ã ng−êi b¸n vμ ng−êi mua cã thÓ trao ®æi s¶n phÈm, dÞch vô cho nhau tu©n theo c¸c quy luËt kinh tÕ hμng hãa. Nh− vËy, ta cã thÓ hiÓu thÞ tr−êng ®−îc biÓu hiÖn trªn ba nÐt lín sau: - ThÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi ®−îc tæ chøc theo quy luËt kinh tÕ hμng ho¸ nh−: quy luËt gi¸ trÞ; quy luËt c¹nh tranh.... - ThÞ tr−êng lμ sù trao ®æi ngang gi¸ vμ tù do ®èi víi s¶n phÈm lμm ra; g¾n s¶n xuÊt víi tiªu dïng, buéc s¶n xuÊt ph¶i phôc tïng nhu cÇu tiªu dïng. - Mét thÞ tr−êng c©n ®èi th× gi¸ c¶ cña nã ph¶i ph¶n ¸nh chÝ phÝ s¶n xuÊt x· héi trung b×nh, do ®ã buéc ng−êi s¶n xuÊt ph¶i gi¶m chi phÝ, tiÕt kiÖm nguån lùc, n©ng cao n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng s¶n phÈm. 2- Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng. a- C¬ cÊu cña thÞ tr−êng. C¬ cÊu tæ chøc cña thÞ tr−êng gåm c¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ víi chøc n¨ng riªng biÖt cña nã trong hÖ thèng thÞ tr−êng. C¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ nμy cã quan hÖ víi nhau th«ng qua d©y chuyÒn Marketinh sau: Ng−êi s¶n xuÊt - Ng−êi b¸n bu«n - Ng−êi chÕ biÕn - Ng−êi b¸n lÎ - Ng−êi tiªu dïng. Mçi m¾t xÝch hay mçi nhãm chñ thÓ trong d©y chuyÒn Marketinh trªn cã mét chøc n¨ng riªng biÖt trong hÖ thèng thÞ tr−êng: + Ng−êi s¶n xuÊt: Ng−êi s¶n xuÊt bao gåm c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty s¶n xuÊt, hîp t¸c x·, hé gia ®×nh, trang tr¹i cã chøc n¨ng t¹o ra s¶n phÈm trªn c¬ së sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vμo cña s¶n xuÊt, t¹o ra gi¸ trÞ míi bæ sung vμo gi¸ trÞ cò ®−îc chuyÓn tõ c¸c yÕu tè ®Çu vμo. + Ng−êi b¸n bu«n: Ng−êi b¸n bu«n gåm c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i, hîp t¸c x· th−¬ng m¹i, hé gia ®×nh cã chøc n¨ng ®−a s¶n phÈm tõ ng−êi s¶n xuÊt ®Õn ng−êi chÕ biÕn vμ do ph¶i thu gom, b¶o qu¶n, s¬ chÕ...nªn t¹o thªm gi¸ trÞ míi bæ sung vμo s¶n phÈm lμm t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm. + Ng−êi chÕ biÕn: Ng−êi chÕ biÕn còng bao gåm c¸c doanh nghiÖp, hîp t¸c x·, hé gia ®×nh cã chøc n¨ng chÕ biÕn s¶n phÈm tõ d¹ng th« sang s¶n phÈm cã tÝnh c«ng nghiÖp lμm chÊt l−îng s¶n phÈm t¨ng thªm vμ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. Do ph¶i chi phÝ cho chÕ biÕn lμm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm t¨ng thªm. + Ng−êi b¸n lÎ: Ng−êi b¸n lÎ bao gåm c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ tËp thÓ, t− nh©n cã chøc n¨ng ®−a s¶n phÈm tõ n¬i chÕ biÕn ®Õn ng−êi tiªu dïng cuèi cïng. Do ph¶i chi phÝ cho ho¹t ®éng th−¬ng m¹i do ®ã lμm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm t¨ng thªm. + Ng−êi tiªu dïng: Ng−êi tiªu dïng lμ tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã chøc n¨ng hoμn tr¶ toμn bé chi phÝ tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u dÞch vô cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vμ tiªu dïng. • Qua c¬ cÊu trªn, ng−êi ta cã thÓ ph©n lo¹i thÞ tr−êng thμnh: thÞ tr−êng c¸c yÕu tè ®Çu vμo hay cßn gäi lμ thÞ tr−êng t− liÖu s¶n xuÊt vμ thÞ tr−êng s¶n phÈm hay cßn gäi lμ thÞ tr−êng hμng tiªu dïng. b- Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng. B¶n chÊt cña thÞ tr−êng cßn thÓ hiÖn ë nh÷ng chøc n¨ng cña nã.Víi tÝnh c¸ch lμ mét ph¹m trï kinh tÕ, thÞ tr−êng cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau: ¾ Chøc n¨ng thõa nhËn. Mäi yÕu tè ®Çu vμo vμ ®Çu ra cña s¶n xuÊt hμng ho¸ ®Òu thùc hiÖn ®−îc viÖc b¸n, tøc lμ chuyÓn quyÒn së h÷u nã víi nh÷ng gi¸ nhÊt ®Þnh, th«ng qua mét lo¹t th¶o thuËn vÒ gi¸ c¶, chÊt l−îng, sè l−îng, ph−¬ng thøc giao hμng, nhËn hμng...trªn thÞ tr−êng.Chøc n¨ng thõa nhËn cña thÞ tr−êng thÓ hiÖn ë chç ng−êi mua chÊp nhËn mua hμng ho¸, dÞch vô cña ng−êi b¸n vμ do vËy hμng ho¸ ®· b¸n ®−îc. Thùc hiÖn chøc n¨ng nμy nghÜa lμ thõa nhËn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt hμng ho¸ vμ mua b¸n chóng theo yªu cÇu c¸c quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr−êng. ¾ Chøc n¨ng thùc hiÖn. Ho¹t ®éng mua vμ b¸n lμ ho¹t ®éng lín nhÊt, bao trïm nhÊt cña thÞ tr−êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn, mäi yÕu tè ®Çu vμo cho s¶n xuÊt vμ ®Çu ra s¶n phÈm chñ yÕu ®Òu ®−îc tiÒn tÖ ho¸ th× ho¹t ®éng mua vμ b¸n lμ c¬ së quan träng quyÕt ®Þnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ tr−êng thÓ hiÖn ë chç, thÞ tr−êng thùc hiÖn hμnh vi trao ®æi , thùc hiÖn c©n b»ng cung cÇu tõng lo¹i s¶n phÈm hμng ho¸, h×nh thμnh gi¸ c¶ vμ thùc hiÖn gi¸ trÞ cña c¸c s¶n phÈm hμng ho¸. ¾ Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt kÝch thÝch. Nhu cÇu thÞ tr−êng lμ môc ®Ých ®¸p øng cña mäi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt  kinh doanh. ThÞ tr−êng võa lμ môc tiªu, võa lμ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c chñ thÓ kinh tÕ. §©y chÝnh lμ c¬ s¬ kh¸ch quan ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu tiÕt kÝch thÝch cña thÞ tr−êng. Thùc hiÖn chøc n¨ng nμy, thÞ tr−êng cã vai trß quan träng trong viÖc ph©n bæ vμ sö dông hîp lý c¸c nguån lùc khan hiÕm cña ®Êt n−íc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm. ¾ Chøc n¨ng th«ng tin. Cã nhiÒu kªnh th«ng tin kinh tÕ, trong ®ã th«ng tin thÞ tr−êng lμ rÊt quan träng. Chøc n¨ng th«ng tin thÞ tr−êng bao gåm: Tæng cung, tæng cÇu hμng ho¸, dÞch vô, c¬ cÊu cung cÇu c¸c lo¹i s¶n phÈm hμng ho¸ trªn thÞ tr−êng, chÊt l−îng, gi¸ c¶ hμng ho¸, thËm chÝ c¶ thÞ hiÕu, c¸ch thøc, phong tôc tiªu dïng cña ng−êi d©n...Nh÷ng th«ng tin thÞ tr−êng chÝnh x¸c lμ c¬ së quan träng cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh. C¸c chøc n¨ng trªn cña thÞ tr−êng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, lμm cho thÞ tr−êng thÓ hiÖn ®Çy ®ñ vai trß b¶n chÊt cña m×nh. Chøc n¨ng thõa nhËn lμ quan träng nhÊt, cã tÝnh quyÕt ®Þnh. Chõng nμo chøc n¨ng nμy ®−îc thùc hiÖn th× c¸c chøc n¨ng kh¸c míi ph¸t huy t¸c dông. NÕu chøc n¨ng thõa nhËn ®· ®−îc thùc hiÖn mμ c¸c chøc n¨ng kh¸c kh«ng thÓ hiÖn ra th× ch¾c ch¾n ®· cã nh÷ng yÕu tè phi kinh tÕ nμo ®ã can thiÖp vμo thÞ tr−êng lμm cho nã biÕn d¹ng ®i. 3- Vai trß cña thÞ tr−êng. ThÞ tr−êng cã mét vai trß v« cïng quan träng trong viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng . ThÞ tr−êng lμ lÜnh vùc trao ®æi hμng ho¸ vμ dÞch vô th«ng qua c¸c quy luËt cña kinh tÕ hμng ho¸, do ®ã nã lμ ®iÒu kiÖn cÇn vμ buéc ph¶i cã ®Ó kÕt thóc mét chu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn lîi nhuËn cho nhμ ®Çu t−. Th«ng qua thÞ tr−êng, tÊt c¶ c¸c chñ thÓ kinh tÕ ®Òu cã thÓ tù do mua nh÷ng g× m×nh cÇn, b¸n nh÷ng g× kh¸ch hμng muèn còng nh− m×nh cã thÓ ®¸p øng, nh»m thu lîi nhuËn. Gi¸ c¶ thÞ tr−êng ®−îc x¸c ®Þnh bëi sù c©n b»ng cung  cÇu, do ®ã bÝ quyÕt ®Ó thμnh c«ng trong kinh doanh lμ ph¶i lμm sao chiÕm ®−îc lßng tin cña kh¸ch hμng, më réng thÞ tr−êng, thÞ phÇn cho s¶n phÈm cña m×nh. Ngoμi vai trß thùc hiÖn lîi nhuËn cho ng−êi kinh doanh, thÞ tr−êng cßn cã vai trß trong viÖc ph©n bæ nh÷ng nguån lùc khan hiÕm ®Òu cho c¸c ngμnh, c¸c lÜnh vùc vμ c¸c chñ thÓ kinh tÕ th«ng qua gi¸ c¶ thÞ tr−êng. Qua nh÷ng vai trß trªn, h¬n ai hÕt nh÷ng ng−êi lμm kinh tÕ vμ nh÷ng ng−êi nghiªn cøu kinh tÕ ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng tÇm quan träng cña thÞ tr−êng, tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó t×m kiÕm vμ ph¸t triÓn thÞ tr−êng cho s¶n phÈm cña m×nh mét c¸ch phï hîp. N¾m ®−îc bÝ quyÕt ®Ó tiªu thô tèt, nhiÒu s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng lμ mét trong nh÷ng thμnh c«ng lín mμ bÊt cø ng−êi lμm kinh tÕ nμo còng mong ®¹t ®−îc. Nh−ng ®Ó ®¹t ®−îc thμnh c«ng ®ã kh«ng ph¶i lμ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n, mμ lμ c¶ mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu, t×m tßi còng nh− chÊp nhËn m¹o hiÓm, rñi ro trong kinh doanh do chÝnh thÞ tr−êng mang l¹i. ViÖt Nam, tõ khi x¸c ®Þnh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo h−íng kinh tÕ thÞ tr−êng lÊy viÖc tù do kinh doanh trong khu«n khæ ph¸p luËt lμm nÒn t¶ng, ®· ®−a nÒn kinh tÕ n−íc ta tiÕn ®−îc mét b−íc tiÕn ®¸ng kÓ so víi c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung tr−íc ®©y. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã ®ñ ®iÒu kiÖn kinh doanh theo luËt doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu ®−îc kinh doanh c¸c mÆt hμng mμ nhμ n−íc kh«ng cÊm. C¸c th«ng tin thÞ tr−êng lu«n lμ nh÷ng th«ng tin më, n¾m b¾t nã mét c¸ch nhanh chãng, nh¹y c¶m sÏ ®em l¹i nh÷ng thμnh c«ng lín cho ng−êi lμm kinh tÕ, qua ®ã gãp phÇn quan träng trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n−íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi. ch−¬ng ii c¬ cÊu, chøc n¨ng vμ ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n i- c¬ cÊu, chøc n¨ng cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Còng gièng nh− c¬ cÊu cña thÞ tr−êng, c¬ cÊu cña thÞ tr−êng thuû s¶n gåm c¸c nhãm chñ thÓ kinh tÕ víi nh÷ng chøc n¨ng nhÊt ®Þnh cã mèi liªn hÖ víi nhau th«ng qua hÖ thèng d©y chuyÒn Marketinh: Ng−êi s¶n xuÊt - Ng−êi b¸n bu«n - Ng−êi chÕ biÕn - Ng−êi b¸n lÎ - Ng−êi tiªu dïng. Mçi m¾t xÝch hay mçi nhãm chñ thÓ kinh tÕ trong hÖ thèng d©y chuyÒn Marketinh trªn cã mét chøc n¨ng riªng trong hÖ thèng chøc n¨ng chung cña thÞ tr−êng: • Ng−êi s¶n xuÊt. Ng−êi s¶n xuÊt s¶n phÈm thuû s¶n lμ nh÷ng ng−êi lμm c«ng viÖc ®¸nh b¾t c¸, t«m, h¶i s¶n c¸c lo¹i tõ m«i tr−êng néi ®ång, biÓn kh¬i vμ c¶ nhãm ng−êi nu«i trång h¶i s¶n ®Ó kinh doanh. Ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n cã thÓ lμ nh÷ng doanh nghiÖp lín víi nh÷ng h¹m tÇu khai th¸c c¸ ë ngoμi biÓn kh¬i, cã thÓ lμ trang tr¹i gia ®×nh nu«i trång thuû s¶n vμ còng cã thÓ lμ nh÷ng hé gia ®×nh c¸ thÓ ®¸nh b¾t vμ nu«i trång thñy s¶n nhá lÎ...Nh÷ng ng−êi nμy cã chøc n¨ng cung cÊp s¶n phÈm thuû, h¶i s¶n phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong n−íc vμ xuÊt khÈu... • Ng−êi b¸n bu«n. Ng−êi b¸n bu«n s¶n phÈm thuû s¶n cã thÓ lμ c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i, c¸c hé gia ®×nh vμ c¸c chñ thÓ nhá lÎ..Nh÷ng ng−êi nμy ®¶m nhiÖm c«ng viÖc thu gom s¶n phÈm thuû s¶n tõ c¸c ng− tr−êng hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh doanh nhá lÎ trong c¶ n−íc ®Ó cung cÊp trùc tiÕp cho c¸c ®¬n vÞ chÕ biÕn hoÆc nh÷ng ng−êi b¶n lÎ ë c¸c chî hμng. • Ng−êi chÕ biÕn. Ng−êi chÕ biÕn thuû s¶n bao gåm c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ, c¸c hé gia ®×nh c¸ thÓ. Hä thùc hiÖn c«ng viÖc mua gom s¶n phÈm thuû s¶n s¬ chÕ tõ nh÷ng ng−êi b¸n bu«n, sau ®ã ®em chÕ biÕn s¶n phÈm thuû s¶n nμy thμnh nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c«ng nghiÖp phôc vô cho nhu cÇu ngμy cμng cao vμ ®a d¹ng cña con ng−êi, • Ng−êi b¸n lÎ. Ng−êi b¸n lÎ ë ®©y gåm c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ, hé gia ®×nh c¸ thÓ cã nhiÖm vô cung cÊp hμng tiªu dïng thuû s¶n tõ nh÷ng ®¬n vÞ chÕ biÕn hoÆc c¸c ®¹i lý tíi tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng. • Ng−êi tiªu dïng. Ng−êi tiªu dïng lμ tÊt c¶ c¸c thμnh viªn trong x· héi cã nhu cÇu tiªu dïng s¶n phÈm thuû s¶n. Hä cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n tÊt c¶ c¸c chi phÝ tõ khi khai th¸c, chÕ biÕn, l−u th«ng hay nãi kh¸c ®i lμ tõ kh©u s¶n xuÊt tíi lóc tiªu dïng. C¸c qu¸ tr×nh trªn ®−îc diÔn ra liªn tiÕp ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®−îc khÐp kÝn, ®ång vèn ®−îc quay vßng nhanh ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cho ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n. Qua mçi mét m¾t xÝch, s¶n phÈm thuû s¶n l¹i ®−îc t¨ng thªm gi¸ trÞ cho ®Õn khi tíi tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng nã trë thμnh mét s¶n phÈm hoμn h¶o, phï hîp víi nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng. Mçi mét nhãm chñ thÓ kinh tÕ trong d©y chuyÒn Marketinh trªn, tuy cã chøc n¨ng kh¸c nhau nh−ng chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, g¾n bã víi nhau, s¶n phÈm cña m¾t xÝch nμy lμ nguyªn liÖu ®Çu vμo cña m¾t xÝch tiÕp theo. V× vËy, tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh l−u th«ng hμng ho¸ qua c¸c m¾t xÝch trong d©y chuyÒn Marketinh cã diÔn ra th«ng suèt th× míi ®¶m b¶o cho thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n ®−îc æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn, II- §Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng thuû s¶n. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt, chÕ biÕn vμ tiªu dïng hμng thuû s¶n, thÞ tr−êng ®Çu ra cho s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét thÞ tr−êng ®a cÊp. ViÖc t×m hiÓu, ph©n tÝch thÞ tr−êng s¶n phÈm ®Çu ra cho thuû s¶n lμ ph©n tÝch tr¹ng th¸i c©n b»ng ë mçi cÊp thÞ tr−êng. Mçi mét lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n ( s¶n phÈm t−¬i, s¶n phÈm chÕ biÕn, s¶n phÈm kh«...) ®¸p øng ®ßi hái cña thÞ tr−êng vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt nh−: thêi gian, kh«ng gian, chÊt l−îng, gi¸ c¶, sè l−îng...Do vËy, chñ thÓ kinh tÕ tham gia trªn d©y chuyÒn marketinh cÇn bá ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh ®Ó ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái nãi trªn cña thÞ tr−êng. Nh÷ng chi phÝ nμy sÏ ®−îc ph¶n ¸nh vμo gi¸ c¶. Khi thÞ tr−êng chÊp nhËn gi¸, gåm gi¸ s¶n phÈm thuû s¶n th« céng víi chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ marketinh th× chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®ã víi gi¸ ë cÊp thÞ tr−êng tr−íc ®ã ®−îc gäi lμ ®é cËn biªn thÞ tr−êng.Tõ nh÷ng lý luËn trªn, ®Ó thÊy ®−îc tr¹ng th¸i c©n b»ng cña mçi cÊp thÞ tr−êng, ta ®i t×m hiÓu vÒ ®é cËn biªn thÞ tr−êng qua gi¸ c¶ cña s¶n phÈm. 1- §é cËn biªn thÞ tr−êng vμ gi¸ c¶ s¶n phÈm thuû s¶n. §é cËn biªn thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n lμ mét kh¸i niÖm thÓ hiÖn gi¸ trÞ d«i ra ë mçi m¾t xÝch nμo ®ã trªn d©y chuyÒn marketinh s¶n phÈm. Ch¼ng h¹n, ng−êi ta xem xÐt ®é cËn biªn gi¸ b¸n lÎ vμ gi¸ b¸n bu«n hoÆc ®é cËn biªn gi÷a gi¸ b¸n bu«n vμ gi¸ b¸n lÎ . Nh− vËy lμ ng−êi ta cã thÓ xem xÐt ®é cËn biªn thÞ tr−êng s¶n phÈm thuû s¶n gi÷a bÊt kú hai cÊp thÞ tr−êng nμo ®· ®Þnh gi¸. Chóng ta tiÕp cËn ë phÝa ng−êi tiªu dïng thñy s¶n tõ hai khÝa c¹nh cña qu¸ tr×nh. Thø nhÊt lμ víi tr×nh ®é ph¸t triÓn hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ nãi chung vμ cña ngμnh thuû s¶n nãi riªng, ng−êi tiªu dïng c¸c l−îng s¶n phÈm thuû s¶n chÕ biÕn ch−a nhiÒu, nh−ng ë n«ng th«n ng−êi n«ng d©n sö dông s¶n phÈm thuû s¶n th« do m×nh tù ®¸nh b¾t hoÆc nu«i trång lÊy nhiÒu h¬n, cßn ë thμnh phè th× ng−êi tiªu dïng c¸c s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn víi sè l−îng lín h¬n. §iÒu ®ã chØ ra r»ng nh÷ng ng−êi tiªu dïng kh¸c nhau cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau vÒ qui c¸ch, møc chÊt l−îng vμ dÞch vô cung cÊp hμng ho¸ kh¸c nhau. Thø hai lμ xÐt vÒ l©u dμi, khi thu nhËp vμ møc sèng t¨ng lªn cïng víi sù ph¸t triÓn cao h¬n cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng ë c¶ thμnh thÞ vμ n«ng th«n ®Òu t¨ng lªn ®èi víi c¸c dÞch vô lμm t¨ng gi¸ trÞ cña s¶n phÈm thuû s¶n. KÕt qu¶ lμ trong c¬ cÊu gi¸ mua hμng thuû s¶n cña ng−êi tiªu dïng, phÇn tr¶ cho cho c¸c dÞch vô cã chiÒu h−íng t¨ng lªn, cßn tr¶ cho s¶n phÈm th«, s¬ chÕ cã chiÒu h−íng gi¶m xuèng. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ®é cËn biªn thÞ tr−êng sÏ t¨ng lªn. §é cËn biªn thÞ tr−êng gi÷a gi¸ b¸n lÎ vμ gi¸ t¹i c¸c c¬ s¬ ®¸nh b¾t ( ng− tr−êng, trang tr¹i nu«i c¸, hé gia ®×nh...) lμ sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n lÎ cuèi cïng cho ng−êi tiªu dïng cuèi cïng vμ gi¸ mμ ng−êi s¶n xuÊt thuû s¶n nhËn ®−îc khi b¸n s¶n phÈm thuû s¶n s¬ chÕ. Cã thÓ coi nhu cÇu ë cÊp thÞ tr−êng b¸n lÎ bao gåm hai phÇn: Nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm thuû s¶n ch−a qua chÕ biÕn vμ nhu cÇu ®èi víi mét lo¹t c¸c dÞch vô. Nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm thuû s¶n ch−a qua chÕ biÕn gäi lμ nhu cÇu ph¸i sinh, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ban ®Çu ë cÊp b¸n lÎ cã kÕt hîp c¶ s¶n phÈm thuû s¶n th« vμ dÞch vô. §−êng cÇu nμy ®−îc t¹o ra khi ®em mçi ®iÓm trªn ®−êng cÇu ban ®Çu trõ ®i gi¸ trÞ vÒ c¸c dÞch vô. T−¬ng tù nh− vËy, ®−êng cung ph¸i sinh còng ®−îc t¹o ra khi ®em c¸c gi¸ trÞ trªn ®−êng cung ban ®Çu céng víi c¸c gi¸ trÞ vÒ c¸c dÞch vô mμ ng−êi tiªu dïng yªu cÇu ®èi víi ng−êi s¶n xuÊt. Giao ®iÓm cña c¸c ®−êng cung vμ cÇu nμy sÏ t¹o nªn gi¸ c¶ cña s¶n phÈm thuû s¶n trªn thÞ tr−êng. Khi ng−êi tiªu dïng s½n sμng tr¶ gi¸ cho ®é tho¶ dông mμ hÖ thèng thÞ tr−êng t¹o ra vÒ thêi gian, kh«ng gian, h×nh thøc s¶n phÈm...th× ë ®©y ®é cËn biªn thÞ tr−êng ph¶n ¸nh møc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ tho¶ dông ®ã cho ng−êi tiªu dïng. Møc ®é vμ c¸c lo¹i chi phÝ cho sù “ chuÈn bÞ “ nμy hoμn toμn tuú thuéc vμo quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr−êng Muèn ph©n tÝch ®Çy ®ñ vμ cô thÓ ta ph¶i ®i xÐt hai tr−êng hîp cô thÓ ®ã lμ: Tr−êng hîp ®é cËn biªn thÞ tr−êng kh«ng thay ®æi ( trong thêi gian ng¾n) vμ tr−êng hîp ®é cËn biªn thÞ tr−êng thay ®æi ( xÐt trong kho¶ng thêi gian dμi). 2- Sù h×nh thμnh gi¸ c¶ theo thêi v