Đề tài Thị trường và giải pháp phát triển thị trường nội địa tại công ty khoá Việt Tiệp

Më ®Çu ViÖc chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®· ®­a l¹i vËn héi míi cho c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi còng ®Æt c¸c doanh nghiÖp vµo bèi c¶nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Cã kh«ng Ýt nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, nî kÐo dµi vµ ph¶i quyÕt ®Þnh gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc s¸p nhËp, nguyªn nh©n lµ do hä ®· quen cã sù b¶o trî cña Nhµ n­íc. V× vËy, bÊt kú mét nhµ kinh doanh nµo trong thêi ®¹i ngµy nay muèn chiÕn th¾ng trªn th­¬ng tr­êng ®Òu cÇn ph¶i v¹ch ra cho m×nh mét kÕ ho¹ch chiÕn l­îc, cÇn ph¶i chuÈn bÞ kü cµng tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh lµm mét viÖc g× ®ã, chñ ®éng tr­íc sù biÕn ®éng cña m«i tr­êng kinh doanh vµ xu thÕ biÕn ®æi chung cña thÞ tr­êng thÕ giíi. Cïng víi sù thay ®æi c¬ chÕ th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng b¾t ®Çu lµm quen víi kh¸i niÖm hoµn toµn míi mÎ ®ã lµ kh¸i niÖm Marketing. MÆc dï míi chØ ®­îc biÕt ®Õn trong mÊy n¨m gÇn ®©y nh­ng c¸c ho¹t ®éng Marketing ®· ®­îc c¸c doanh nghiÖp hÕt søc coi träng vµ ®­îc ¸p dông mäi lóc, mäi n¬i, mäi lÜnh vùc ®Æc biÖt lµ trong viÖc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn, do ®©y lµ kiÕn thøc kinh doanh hoµn toµn míi mÎ, do ®ã viÖc ¸p dông nã ®· gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n, lóng tóng ban ®Çu. §iÒu nµy ®· ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp vÊn ®Ò cÇn ph¶i nghiªn cøu lý luËn Marketing mét c¸ch kü l­ìng, ®Ó trªn c¬ së ®ã, ¸p dông vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp mét c¸ch hîp lý vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp lµ mét doanh nghiÖp ®· sím nhËn ra ®iÒu ®ã. C¸c c«ng cô Marketing ®· ®­îc c«ng ty vËn dông trong chiÕn l­îc kinh doanh nãi chung vµ lÜnh vùc ph¸t triÓn thÞ tr­êng nãi riªng mét c¸ch s¸ng t¹o vµ thu ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ kh¶ quan. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp, kÕt hîp thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty víi c¸c kiÕn thøc ®· ®­îc häc trªn gi¶ng ®­êng, em ®· chän ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh, ®ã lµ: “ThÞ tr­êng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng néi ®Þa cña c«ng ty kho¸ viÖt tiÖp”. Môc ®Ých cña ®Ò tµi lµ th«ng qua viÖc nghiªn cøu, ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng néi ®Þa cña C«ng ty. KÕt cÊu luËn v¨n gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: ThÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam - ®Æc ®iÓm, møc ®é c¹nh tranh vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn. Ch­¬ng II. ThÞ tr­êng hiÖn t¹i vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng ®· thùc hiÖn ë c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp. Ch­¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng cña c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp. Ch­¬ng I ThÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam - ®Æc ®iÓm, møc ®é c¹nh tranh vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn. I. ThÞ tr­êng vµ nhu cÇu kho¸ cña thÞ tr­êng ViÖt Nam. 1. ThÞ tr­êng vµ vai trß cña thÞ tr­êng: ThÞ tr­êng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ, sù ph¸t triÓn thÞ tr­êng g¾n víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ l­u th«ng hµng ho¸. C.M¸c ®· kh¼ng ®Þnh, thÞ tr­êng lµ sù gi¸p mÆt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a cung vµ cÇu hµng ho¸, gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, gi÷a hµng vµ tiÒn, gi÷a gi¸ trÞ vµ gi¸ c¶ hµng ho¸. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vai trß quan träng cña thÞ tr­êng thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau: - Ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn, ph¸t triÓn l­u th«ng hµng ho¸ th«ng xuèt c¶ n­íc, kÝch thÝch c¸c nhµ ®Çu t­ m¹nh d¹n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. - Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, thÞ tr­êng ®ãng vai trß ®iÒu tiÕt, gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ: quan hÖ cung vµ cÇu, hµng vµ tiÒn, s¶n xuÊt vµ tiªu dïng... nh÷ng quan hÖ nµy tù ®iÒu chØnh th«ng qua hÖ thèng gi¸ c¶. - ThÞ tr­êng cµng ph¸t triÓn thÞ c¹nh tranh ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh h¬n. ChÝnh sù ph¸t triÓn c¹nh tranh cã t¸c dông thóc ®Èy øng dông tiÕn bé KHKT trong kinh doanh vµ qu¶n lý, lµm cho mÉu m·, chÊt l­îng s¶n phÈm ngµy cµng tèt h¬n. - Sù ph¸t triÓn thÞ tr­êng trong n­íc lµ ®iÒu kiÖn vµ tiÒn ®Ò quan träng ®Ó më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ, th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc, víi khu vùc vµ thÕ giíi. 2. Nhu cÇu cña thÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam: Tõ khi ®Êt n­íc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN, ®êi sèng kinh tÕ x· héi ngµy cµng ®­îc æn ®Þnh. Thu nhËp cña ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao, nhÊt lµ t¹i c¸c ®« thÞ lín. §Êt n­íc ta ®ang thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, do ®ã nhu cÇu vÒ x©y dùng nhµ cöa, trô së vµ c¸c c«ng tr×nh cña Nhµ n­íc lµ rÊt cao. Nhu cÇu x©y dùng cã ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn nhu cÇu tiªu dïng kho¸ v× kho¸ lµ lo¹i s¶n phÈm b¶o vÖ tµi s¶n (nhµ cöa, tiÒn b¹c) vµ tÝnh m¹ng cña ng­êi tiªu dïng. Bªn c¹nh ®ã, theo phong tôc cña ng­êi ViÖt Nam th× lµm nhµ lµ mét trong ba viÖc lín trong ®êi do vËy nhu cÇu b¶o vÖ tµi s¶n gia ®×nh lµ ®iÒu cÇn thiÕt. Ngoµi ra, do ®Êt n­íc ta cßn nghÌo nªn ph­¬ng tiÖn giao th«ng chñ yÕu lµ xe ®¹p vµ xe m¸y, ®ång thêi do t×nh tr¹ng mÊt c¾p gia t¨ng cho nªn c¸c chñ ph­¬ng tiÖn tù s¾m cho m×nh mét chiÕc kho¸ ®Ó chèng trém. Nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i kho¸ nµy còng kh¸ phong phó vµ ®a d¹ng, ngoµi c«ng dông b¶o vÖ ra nã cßn ph¶i ®Ñp m¾t, kh«ng bÞ gØ kho¸ còng nh­ cµng xe. Trong nh÷ng n¨m tíi ®©y, nhu cÇu vÒ ph­¬ng tiÖn giao th«ng vÉn sÏ t¨ng cao. Do ®ã, nhu cÇu vÒ kho¸ b¶o vÖ còng sÏ t¨ng. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu th¨m dß thÞ tr­êng cña bé phËn marketing, C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp, cho thÊy thÞ tr­êng tiªu dïng kho¸ c¸c lo¹i trong nh÷ng n¨m tíi lµ rÊt lín. Víi sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ (kho¶ng 6-7%/n¨m) vµ h¬n 80 triÖu d©n trong c¶ n­íc vµo n¨m 2003 víi 18 ®Õn 19 triÖu hé, cho nªn nhu cÇu kho¸ cho thÞ tr­êng trong n­íc mét n¨m cÇn kho¶ng 10 ®Õn 12 triÖu chiÕc kho¸ c¸c lo¹i. II. C¸c nhµ cung cÊp s¶n phÈm kho¸ trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Trong c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tr­íc kia c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc c¸c n­íc §«ng ¢u trong khèi x· héi chñ nghÜa tr­íc ®©y nh­: Ba Lan, TiÖp Kh¾c cò,... gióp ®ì vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ quy tr×nh s¶n xuÊt kho¸ c¸c lo¹i. C¸c xÝ nghiÖp nh­: C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp, C«ng ty kho¸ Minh Khai, c«ng ty kho¸ 1-12 H¶i Phßng chñ yÕu lµ phôc vô cho thÞ tr­êng miÒn b¾c. Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®Æc biÖt lµ khi hÖ thèng x· héi chñ nghÜa tan r·, kh«ng cßn sù gióp ®ì cña c¸c n­íc b¹n n÷a c¸c doanh nghiÖp nµy gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n. Nguån vèn ®Çu t­ kh«ng cßn, thÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u còng gÆp nhiÒu khã kh¨n, ph¶i tù t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm, c«ng suÊt thiÕt kÕ ban ®Çu thÊp, chñng lo¹i Ýt, mÉu m· s¶n phÈm xÊu kh«ng cßn phï hîp víi t×nh h×nh míi. Tr­íc bèi c¶nh ®ã, qu¸n triÖt tinh thÇn nghÞ quyÕt TW 6 cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp ®· x¸c ®Þnh mét h­íng ®i míi, s½n sµng lo¹i bá nh÷ng c¸i cò kh«ng phï hîp, tËp trung ®Çu t­ x©y dùng c¸i míi, tËp trung ®Çu t­ ®æi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, c¶i tiÕn mÉu m· s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc c¸c c«ng ty nµy cã nhiÒu lîi thÕ vÒ vèn vµ c«ng nghÖ, viÖc vay vèn ë c¸c ng©n hµng còng dÔ dµng h¬n. Nh­ng còng béc lé nhiÒu h¹n chÕ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh vµ c¬ chÕ qu¶n lý vÉn mang nÆng c¬ chÕ quan liªu bao cÊp. Song ®Õn nay, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc nµy ®ang lµ nh÷ng nhµ cung cÊp s¶n phÈm kho¸ lín nhÊt trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. C¸c c«ng ty TNHH. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y xuÊt hiÖn nhiÒu c«ng ty TNHH nh­ C«ng ty TNHH Huy Hoµng, C«ng ty TNHH kho¸ §«ng Anh.. c¸c c«ng ty nµy tr­íc ®©y gia c«ng kho¸ cho C«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp, sau ®ã tù ®éng t¸ch ra thµnh lËp c«ng ty riªng cïng c¹nh tranh víi kho¸ ViÖt TiÖp trªn thÞ tr­êng. C«ng ty kho¸ TNHH Huy Hoµng tr­íc ®©y lµ HTX Tróc S¬n chuyªn gia c«ng th©n kho¸ vµ nhÜ kho¸ cho c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp, cßn c«ng ty TNHH kho¸ §«ng Anh ®· tõng lµ mét x­ëng s¶n xuÊt n»m trong c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp còng gia c«ng s¶n phÈm råi b¸n cho C«ng ty. C¸c doanh nghiÖp nµy do cã nhiÒu n¨m quan hÖ víi c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp nªn n¾m kh¸ râ t×nh h×nh thÞ tr­êng, ®ång thêi hä cã ph­¬ng thøc ph©n phèi vµ gi¸ b¸n s¶n phÈm kh¸ linh ho¹t nh­ng quy m« s¶n xuÊt kh«ng lín do h¹n chÕ vÒ vèn vµ c«ng nghÖ. C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c¸ thÓ. Trªn thÞ tr­êng hiÖn nay xuÊt hiÖn kh¸ nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt t­ nh©n t¹o ra c¸c s¶n phÈm liªn doanh liªn kÕt nh­ kho¸ ViÖt Hµ, ViÖt Trung, ViÖt §øc, ViÖt NhËt, ViÖt Anh, ViÖt Hoa, ViÖt §µi, ViÖt TiÕn... c¸c c«ng ty nµy chñ yÕu s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ch¹y theo c¸c c«ng ty ®· thµnh danh trªn thÞ tr­êng. Do ®©y lµ c¸c c«ng ty t­ nh©n nªn quy m« s¶n xuÊt nhá, vèn còng kh«ng nhiÒu song gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng ph¶i ch¨ng. §èi víi ng­êi tiªu dïng kh«ng ®ßi hái cao vÒ chÊt l­îng th× s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty nµy cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. Kho¸ ngo¹i nhËp. Tõ n¨m 1989 khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c lo¹i kho¸ ngo¹i b¾t ®Çu trµn vµo ViÖt Nam nhÊt lµ kho¸ Trung Quèc, sau ®ã lµ kho¸ Nga, kho¸ TiÖp víi chñng lo¹i, mÉu m· rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. Kho¶ng chôc n¨m trë l¹i ®©y, kho¸ Mü, NhËt vµ mét sè n­íc Ch©u ¢u b¾t ®Çu th©m nhËp vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam. §èi víi kho¸ Trung Quèc, khi míi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam ®· g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kho¸ trong n­íc do sè l­îng vµ chñng lo¹i phong phó h¬n n÷a gi¸ l¹i rÊt rÎ nh­ng lo¹i kho¸ nµy cã nh­îc ®iÓm lµ chÊt l­îng vµ ®é an toµn thÊp. Cßn ®èi víi c¸c lo¹i kho¸ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn th× chÊt l­îng t­¬ng ®èi cao, h×nh thøc ®Ñp do cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i song gi¸ kh¸ ®¾t. C¸c lo¹i kho¸ nµy ®a sè lµ ®­îc bÇy b¸n ë c¸c vïng ®« thÞ lín ch­a th©m nhËp ®­îc kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc. III. Sù c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kho¸ trªn thÞ tr­êng. C¹nh tranh vÒ s¶n phÈm: C¹nh tranh vÒ chÊt l­îng: ChÊt l­îng lµ c¸i mµ ng­êi tiªu dïng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ mét s¶n phÈm. S¶n phÈm cã chÊt l­îng cao cã t¸c dông kÐp trong viÖc t¹o lîi thÕ c¹nh tranh. Thø nhÊt, cung cÊp c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao tho¶ m·n nhu cÇu vµ t¹o ra tiÕng t¨m cho nh·n hiÖu hµng ho¸. Thø hai, cã lîi cho viÖc t¨ng n¨ng suÊt. ChÊt l­îng cµng cao th× tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ thêi gian lµm l¹i s¶n phÈm háng hãc. Kho¸ lµ lo¹i s¶n phÈm mµ chÊt l­îng cña nã ph¶i ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu v× ®©y lµ s¶n phÈm b¶o vÖ tµi s¶n vµ tÝnh m¹ng cña ng­êi tiªu dïng vµ chØ nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng míi ®­îc ng­êi tiªu dïng ®ãn nhËn vµ sö dông. So víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c th× c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã lîi thÕ h¬n trong viÖc c¹nh tranh tranh vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm v× c¸c doanh nghiÖp nµy cã sù hç trî cña Nhµ n­íc vÒ vay vèn. Tõ nh÷ng kho¶n vèn nµy hä cã thÓ ®Çu t­ mua s¾m, ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ n­íc ngoµi nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ thu phôc lßng tin cña kh¸ch hµng. C¹nh tranh vÒ chñng lo¹i: Nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng lµ rÊt ®a d¹ng vµ phßng phó, tõ c¸c yªu cÇu vÒ ®é an toµn vµ ®é bÒn ®Õn h×nh d¸ng, mµu s¾c vµ bao b× s¶n phÈm. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh nhau gay g¾t vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm b»ng c¸ch thay ®æi mµu s¾c, kÝch cì vµ mét sè yÕu tè kü thuËt nh»m ®a d¹ng ho¸ vµ kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. C¹nh tranh vÒ gi¸. Gi¸ c¶ lu«n lµ yÕu tè ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, tuú theo c¸c lo¹i thÞ tr­êng kh¸c nhau mµ c«ng ty ®Þnh gi¸ cho phï hîp víi tÝnh chÊt tõng thÞ tr­êng kh¸c nhau. ViÖc ®Þnh gi¸ cho tõng vïng thÞ tr­êng cã t¸c dông cñng cè thÞ tr­êng hiÖn t¹i vµ th©m nhËp ®­îc vµo c¸c thÞ tr­êng míi vµ kÝch thÝch sù tiªu dïng ë c¸c vïng thÞ tr­êng nµy. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®¨c biÖt lµ c«ng ty kho¸ ViÖt TiÖp cã quy m« s¶n xuÊt lín h¬n vµ chi phÝ ®Çu vµo cao h¬n do mét sè nguyªn vËt liÖu ®­îc nhËp tõ n­íc ngoµi nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm cao h¬n, ®ång thêi cã uy tÝn h¬n trªn thÞ tr­êng do ®o gi¸ b¸n còng cao h¬n. C¸c doanh nghiÖp kh¸c cã quy m« s¶n xuÊt nhá h¬n nguyªn vËt liÖu ®a sè lµ t¸i chÕ nªn chi phÝ ®Çu vµo rÎ h¬n vµ uy tÝn còng thÊp h¬n do ®ã hä x¸c ®Þnh gi¸ b¸n cña m×nh thÊp h¬n mét chót. §èi víi c¸c s¶n phÈm kho¸ ngo¹i nhËp ®a sè lµ tõ c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, vèn lín, tr×nh ®é qu¶n lý cao do ®ã gi¸ b¸n kh¸ ®¾t. §Ó c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp ®· kh«ng ngõng gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý, t¨ng l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra trªn thÞ tr­êng, ¸p dông tû lÖ chiÕt khÊu phï hîp víi tõng vïng, tõng miÒn, h¹ gi¸ thµnh mét sè lo¹i s¶n phÈm... nh¨m t¹o ¸p lùc lªn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. IV. TiÒm n¨ng vµ nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn thÞ tr­êng ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kho¸. C¸c nh©n tè tiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi thÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam: Cã nhiÒu nguyªn nh©n ¶nh h­ëng tíi thÞ tr­êng kho¸ ViÖt Nam nh­ng chñ yÕu ®­îc chia thµnh hai nh©n tè chñ yÕu, ®ã lµ c¸c nh©n tè phô thuéc vµo m«i tr­êng vÜ m« vµ c¸c nh©n tè phô thuéc vµo m«i tr­êng vi m«. C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng vÜ m«: - M«i tr­êng kinh tÕ: ë ViÖt Nam hiÖn nay m«i tr­êng kinh tÕ ngµy cµng æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n nhiÒu n­íc trong khu vùc. Tû lÖ l¹m ph¸t ë møc cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc, gi¸ trÞ ®ång tiÒn æn ®Þnh, Ýt bÞ ¶nh h­ëng bëi c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong n­íc lµm ¨n cã hiÖu qu¶, yªn t©m s¶n xuÊt nh»m ®­a ra thÞ tr­êng nhiÒu lo¹i mÆt hµng phong phó, ®a d¹ng ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Thu nhËp cña ng­êi d©n ngµy mét cao, nhÊt lµ t¹i c¸c vïng ®« thÞ vµ thµnh phè lín. Nhu cÇu thÈm mü còng cao h¬n do vËy h×nh thøc, mÉu m· trë thµnh yÕu tè quan träng ®Ó thu hót ng­êi mua. Tuy nhiªn ë ViÖt Nam vÉn cßn mét bé phËn kh«ng nhá tÇng líp d©n c­ cã thu nhËp thÊp, do ®ã ®ßi hái chÊt l­îng hµng ho¸ dÞch vô ch­a cao, mµ ®iÒu quan t©m cña hä lµ gi¸ c¶. V× vËy, c¸c nhµ qu¶n trÞ markeing cÇn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy ®Ó më réng thÞ tr­êng tiªu thô cho s¶n phÈm cña m×nh. - M«i tr­êng c«ng nghÖ: C«ng nghÖ lµ mét lÜnh vùc réng lín, sù thay ®æi c«ng nghÖ cã thÓ t¹o ra sù lµm chñ c¸c kh¶ n¨ng s¶n phÈm míi. Ngµy nay, tèc ®é ph¸t triÓn vµ ®æi míi c«ng nghÖ ngµy cµng nhanh vµ ng¾n h¬n. C¸c nhµ Marketing cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng c«ng nghÖ míi ®Ó ®i ®Çu trong viÖc s¶n xuÊt vµ chÕ t¹o s¶n phÈm nh»m chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho lÜnh vùc s¶n xuÊ kho¸, v× vËy c¸c c«ng ty cã ®iÒu kiÖn ®Çu t­ nhiÒu vµo mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ phï hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp cÇn tranh thñ c¸c kho¶n vay l·i suÊt thÊp ®Ó ®Çu t­ ®æi míi trang thiÕt bÞ. - M«i tr­êng tù nhiªn: M«i tr­êng tù nhiªn bao gåm c¸c yÕu tè tù nhiªn ¶nh h­ëng nhiÒu mÆt tíi c¸c yÕu tè nguån lùc ®Çu vµo cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån lùc ®Çu vµo sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, viÖc thiÕu nguyªn vËt liÖu sÏ lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng ®¶m b¶o tiÕn ®é. Sù thay ®æi cña thêi tiÕt, khÝ hËu lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc ®¶m b¶o nguån lùc ®Çu vµo, lµm chi phÝ ®Çu vµo t¨ng, t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Èu gi¸ b¸n lªn cao, lµm gi¶m søc tiªu thô cña c«ng ty. Møc « nhiÔm t¨ng lªn trong mét sè n¨m gÇn ®©y dÉn ®Õn viÖc ra ®êi nhiÒu tæ chøc b¶o vÖ m«i tr­êng vµ ho¹t ®éng rÊt tÝch cùc cïng víi sù can thiÖp m¹nh mÏ cña chÝnh phñ ®· lµm t¨ng thªm nhiÒu kho¶n chi phÝ cho doanh nghiÖp vµo c¸c kho¶n nh­ x©y dùng hÖ thèng tho¸t khÝ, hÖ thèng xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp... - M«i tr­êng chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt: Sù t¸c ®éng cña m«i tr­êng chÝnh trÞ tíi c¸c quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n lý ph¶n ¸nh sù t¸c ®éng, can thiÖp cña c¸c chñ thÓ qu¶n lý vÜ m« tíi kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nh­ thuÕ, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. ViÖc quy ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ VAT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®· ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ b¸n ra, møc tiªu dïng s¶n phÈm gi¶m ®i, h¹n chÕ viÖc më réng thÞ tr­êng. Nh­ng nÕu kh«ng cã nh÷ng quy ®Þnh, luËt lÖ cña Nhµ n­íc th× nÒn kinh tÕ sÏ trë nªn hçn lo¹n. M«i tr­êng chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt æn ®Þnh gióp c¸c doanh nghiÖp yªn t©m s¶n xuÊt kinh doanh, cã hµnh lang ph¸p lý cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng, s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm phong phó cã chÊt l­îng cao, ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. - M«i tr­êng nh©n khÈu häc: M«i tr­êng nh©n khÈu häc thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn d©n sè trªn toµn thÕ giíi, sù thay ®æi c¬ cÊu tuæi t¸c, c¬ cÊu d©n téc vµ tr×nh ®é häc vÊn, sù di chuyÓn d©n c­ vµ sù chia nhá c¸c thÞ tr­êng ®¹i chóng thµnh c¸ vi thÞ tr­êng. HiÖn nay n­íc ta ®­îc xem lµ n­íc cã d©n sè lín, tû lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn kh¸ cao, hµng n¨n tiªu dïng mét khèi l­îng lín s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña x· héi. Khi d©n sè t¨ng vµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thu nhËp cao th× nhu cÇu vÒ hµng ho¸ cµng ®a d¹ng vµ phong phó, lµ c¬ héi cho nhiÒu ng­êi nh¶y vµo kinh doanh, më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. b. C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng vi m«: - C¸c yÕu tè bªn trong doanh nghiÖp: §©y lµ nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng m¹nh mÏ nhÊt, trùc tiÕp nhÊt tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ ho¹t ®«ng tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. Vèn, lao ®éng, trang thiÕt bÞ vµ tr×nh ®é qu¶n lý lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nhÊt ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ thiÕu vèn kh¸ trÇm träng, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th× t­¬ng ®èi dÔ h¬n v× ®­îc sù hç trî cña Nhµ n­íc cÊp ng©n s¸ch vµ vay vèn ë c¸c ng©n hµng. ViÖc thiÕu vèn ®Çu t­ ®· lµm cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®æi míi ®­îc trang thiÕt bÞ, tr×nh ®é qu¶n lý kÐm. §©y lµ vÊn ®Ò mµ c¸c c«ng ty cÇn hÕt søc quan t©m. - Nhµ cung øng: §Ó cã thÓ s¶n xuÊt ra hµng ho¸ vµ dÞch vô th× nhÊt ®Þnh doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o nguån cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cÇn thiÕt. ChØ cÇn khèi l­îng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo kh«ng ®ñ vµ kh«ng ®óng yªu cÇu kü thuËt, chÊt l­îng cã thÓ lµm cho doanh nghiÖp thay ®æi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hoÆc kh«ng thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt ®­îc. V× vËy cã mçi quan hÖ tèt víi ng­êi cung øng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp c¶ vÒ thêi gian, tiÒn b¹c, cã th«ng tin chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ dÞch vô. - C¸c nhµ trung gian: Nh÷ng nhµ trung gian lµ c¸c h·ng ph©n phèi chuyªn nghiÖp sÏ gióp cho doanh nghiÖp t×m kiÕm kh¸ch hµng hoÆc thùc hiÖn c«ng viÖc b¸n hµng. ViÖc c«ng ty sö dông c¸c nhµ trung gian vµ qu¶n lý hä kh«ng hîp lý sÏ lµm cho sù liªn kÕt gi÷a c¸c kªnh ph©n phèi kÐm hiÖu qu¶, kh«ng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng søc m¹nh cña mçi kªnh. - Kh¸ch hµng: Sè l­îng kh¸ch hµng, ®Æc ®iÓm nhu cÇu, së thÝch tiªu dïng cña kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh sè l­îng, chñng lo¹i, mÉu m· s¶n phÈm ®­îc tiªu thô trªn thÞ tr­êng. Mçi thÞ tr­êng kh¸ch hµng cã hµng vi vµ ph­¬ng thøc mua s¾m kh¸c nhau. Doanh nghiÖp cÇn th­êng xuyªn theo dâi vµ nghiªn cøu xu h­íng tiªu dïng cña kh¸ch hµng, n¾m b¾t th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ®Ó biÕt ®­îc hiÖn nay s¶n phÈm nµo ®ang ®­îc tiªu thô m¹nh, ®ang thay thÕ s¶n phÈm cña c«ng ty vµ t×m hiÓu nguyªn nh©n thay ®æi møc tiªu thô s¶n phÈm. - §èi thñ c¹nh tranh: C¹nh tranh lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, kh«ng cã c¹nh tranh th× ho¹t ®éng kinh doanh sÏ trë nªn kÐm hiÖu qu¶. C«ng ty cÇn nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, s¶n phÈm, kªnh ph©n phèi, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm. C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh tû phÇn cña m×nh víi ®èi thñ c¹nh trnah, cã biÖn ph¸p t¨ng c­êng søc c¹nh trnah cho s¶n phÈm, ®©y m¹nh h¬n ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty. 1.2. C¸c nh©n tè tiÒm n¨ng: N­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn do ®ã nhu cÇu tiªu dïng vÉn cßn t¨ng m¹nh. Kho¸ lµ lo¹i s¶n phÈm mµ mçi quèc gia dï cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn ®Òu cÇn ®Õn. Trong mét thÕ giíi thiÕu sù an toµn th× kho¸ lµ s¶n phÈm b¶o vÖ hä. ThÞ tr­êng ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng nhiÒu tiÒm n¨ng do n»m trong khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi (ASEAN) víi d©n sè ®«ng (®øng thø 13 thÕ giíi), tèc ®é t¨ng tr­ëng cao (kho¶ng 7% n¨m), cô thÓ ë nh÷ng ®iÓm sau: Tèc ®é ®« thÞ ho¸ nhanh, nhu cÇu x©y dùng gia t¨ng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tiªu thô c¸c lo¹i kho¸ víi chÊt l­îng, chñng lo¹i, mÉu m·, gi¸ c¶... phong phó vµ ®a d¹ng. Nhu cÇu vÒ ph­¬ng tiÖn ®i l¹i t¨ng nhanh, ngoµi c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng nh­ xe ®¹p, xe m¸y c¸c c«ng ty nªn s¶n xuÊt kho¸ cho c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn kh¸c nh­ «t« (kho¸ ®iÖn, kho¸ cöa «t«)... HiÖn nay lo¹i kho¸ ®iÖn tö ch­a cã doanh nghiÖp ViÖt Nam nµo s¶n xuÊt ®­îc. §©y lµ lo¹i kho¸ kh¸ phæ biÕn ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, trong t­¬ng lai ®©y còng lµ m¶ng thÞ tr­êng lín cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kho¸ cñ