Trong những năm trở lại đây, tình hình giáo dục nước ta đang phải đối mặt với những vấn đề hết sức khó khăn đòi hỏi cần phải có những đổi mới để nâng cao chất lượng dạy và học, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Bên cạnh việc đổi mới nội dung, chúng ta cũng cần phải chú trọng đến cả việc đổi mới phương pháp dạy học. Muốn đổi mới phương pháp dạy học có hiệu quả cần phải tiến hành đổi mới đồng bộ cả phương pháp dạy, phương pháp học và phương pháp kiểm tra đánh giá. Trong đó kiểm tra đánh giá là một khâu có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình dạy học.
Kiểm tra đánh giá không chỉ giúp giáo viên phát hiện được thực trạng về kiến thức, kỹ năng, quá trình tư duy và thái độ của học sinh, mà còn giúp học sinh tự xem xét, đánh giá hiệu quả học tập của chính bản thân mình so với mục tiêu mà môn học đã đề ra. Từ đó có biện pháp điều chỉnh kịp thời hoạt động dạy và học, nâng cao chất lượng của quá trình dạy học.
Kiểm tra đánh giá nếu được tiến hành một cách khách quan, chính xác sẽ có tác dụng khuyến khích học sinh tích cực học tập, có ý thức vươn lên trong học tập và cuộc sống, khiêm tốn, trung thực.
Kết quả của kiểm tra đánh giá còn là công cụ hỗ trợ cho các tổ chức, ban ngành giáo dục trong công tác quản lý, chỉ đạo chuyên môn.
Việc kiểm tra đánh giá ở trường phổ thông từ trước đến nay phần lớn đều sử dụng phương pháp kiểm tra bằng hình thức tự luận. Phương pháp này có ưu điểm nổi bật là ít tốn thời gian ra đề; đánh giá được khả năng trình bày, diễn đạt của học sinh; khuyến khích học sinh rèn luyện khả năng tư duy logic, khả năng suy diễn, tổng quát hóa, phát huy óc sáng tạo của học sinh. Tuy nhiên phương pháp này cũng tồn tại nhiều hạn chế như: không thể kiểm tra được một cách đầy đủ các kiến thức và kỹ năng của học sinh dẫn đến tình trạng học tủ, học lệch; kết quả kiểm tra đánh giá không đảm bảo tính chính xác, khách quan mà phụ thuộc nhiều vào đánh giá chủ quan của người chấm. Hơn nữa, việc chấm điểm tốn rất nhiều thời gian và công sức, đặc biệt là với số lượng lớn.
Hiện nay hình thức kiểm tra trắc nghiệm khách quan được sử dụng khá phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên ở nước ta, việc sử dụng trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh chỉ mới được đưa vào thí điểm ở một số môn. Hướng tới trong tương lai hình thức này sẽ được sử dụng một cách rộng rãi và đồng bộ hơn. Trắc nghiệm khách quan có rất nhiều ưu điểm nổi bật như tiết kiệm được nhiều thời gian và kinh phí. Đồng thời lại kiểm tra đánh giá được một cách hệ thống và toàn diện kiến thức và kỹ năng của học sinh, đưa lại kết quả một cách chính xác và khách quan.
Vì tất cả những lý do trên, tôi đã chọn đề tài:
“THIẾT KẾ MỘT SỐ ĐỀ KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
ĐẠI SỐ VÀ GIẢI TÍCH 11”
85 trang |
Chia sẻ: ngtr9097 | Lượt xem: 2937 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thiết kế một số đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan đại số và giải tích 11, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài 4
II. Mục đích nghiên cứu 5
III. Nhiệm vụ nghiên cứu 5
IV. Đối tượng nghiên cứu 6
V. Phạm vi nghiên cứu 6
VI. Phương pháp nghiên cứu 6
NỘI DUNG
Chương I: Kiểm tra đánh giá (KTĐG) trong dạy học ở trường phổ thông
1.1. Cơ sở lý luận của KTĐG trong dạy học 7
1.1.1. Khái niệm của KTĐG 7
1.1.2. Chức năng của KTĐG trong giáo dục 8
1.1.3. Yêu cầu sư phạm của việc KTĐG 9
1.1.4. Nguyên tắc chung của việc KTĐG 11
1.1.5. Các phương pháp KTĐG 11
1.1.6. Các hình thức KTĐG 12
1.1.7. Ý nghĩa của việc KTĐG 12
1.2. Cơ sở thực tiễn của việc KTĐG 14
1.2.1. Thực trạng hoạt động KTĐG ở trường phổ thông 14
1.2.2. Những xu hướng mới trong KTĐG môn toán 15
Chương II: Trắc nghiệm khách quan trong việc KTĐG kết quả học tập của học sinh
2.1. Khái niệm và phân loại trắc nghiệm 18
2.1.1. Khái niệm 18
2.1.2. Phân loại 18
2.2. Trắc nghiệm khách quan (TNKQ) 18
2.2.1. Các dạng câu hỏi TNKQ 19
2.2.2. Quy hoạch một bài TNKQ 25
2.2.3. Quy trình soạn thảo một đề kiểm tra TNKQ môn toán 27
2.2.4. Phương pháp phân tích đánh giá bài TNKQ 29
2.3. Nội dung cơ bản của môn Đại Số Và Giải Tích lớp 11 .34
Chương III: Thực nghiệm sư phạm
3.1. Mục đích, nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm 50
3.2. Phương pháp thực nghiệm sư phạm 50
3.3. Phân tích, đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm 53
Đề thực nghiệm số 1 54
Đề thực nghiệm số 2 64
Đề tham khảo số 1 74
Đề tham khảo số 2 79
KẾT LUẬN 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO 85
MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Trong những năm trở lại đây, tình hình giáo dục nước ta đang phải đối mặt với những vấn đề hết sức khó khăn đòi hỏi cần phải có những đổi mới để nâng cao chất lượng dạy và học, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Bên cạnh việc đổi mới nội dung, chúng ta cũng cần phải chú trọng đến cả việc đổi mới phương pháp dạy học. Muốn đổi mới phương pháp dạy học có hiệu quả cần phải tiến hành đổi mới đồng bộ cả phương pháp dạy, phương pháp học và phương pháp kiểm tra đánh giá. Trong đó kiểm tra đánh giá là một khâu có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình dạy học.
Kiểm tra đánh giá không chỉ giúp giáo viên phát hiện được thực trạng về kiến thức, kỹ năng, quá trình tư duy và thái độ của học sinh, mà còn giúp học sinh tự xem xét, đánh giá hiệu quả học tập của chính bản thân mình so với mục tiêu mà môn học đã đề ra. Từ đó có biện pháp điều chỉnh kịp thời hoạt động dạy và học, nâng cao chất lượng của quá trình dạy học.
Kiểm tra đánh giá nếu được tiến hành một cách khách quan, chính xác sẽ có tác dụng khuyến khích học sinh tích cực học tập, có ý thức vươn lên trong học tập và cuộc sống, khiêm tốn, trung thực.
Kết quả của kiểm tra đánh giá còn là công cụ hỗ trợ cho các tổ chức, ban ngành giáo dục trong công tác quản lý, chỉ đạo chuyên môn.
Việc kiểm tra đánh giá ở trường phổ thông từ trước đến nay phần lớn đều sử dụng phương pháp kiểm tra bằng hình thức tự luận. Phương pháp này có ưu điểm nổi bật là ít tốn thời gian ra đề; đánh giá được khả năng trình bày, diễn đạt của học sinh; khuyến khích học sinh rèn luyện khả năng tư duy logic, khả năng suy diễn, tổng quát hóa, phát huy óc sáng tạo của học sinh. Tuy nhiên phương pháp này cũng tồn tại nhiều hạn chế như: không thể kiểm tra được một cách đầy đủ các kiến thức và kỹ năng của học sinh dẫn đến tình trạng học tủ, học lệch; kết quả kiểm tra đánh giá không đảm bảo tính chính xác, khách quan mà phụ thuộc nhiều vào đánh giá chủ quan của người chấm. Hơn nữa, việc chấm điểm tốn rất nhiều thời gian và công sức, đặc biệt là với số lượng lớn.
Hiện nay hình thức kiểm tra trắc nghiệm khách quan được sử dụng khá phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên ở nước ta, việc sử dụng trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh chỉ mới được đưa vào thí điểm ở một số môn. Hướng tới trong tương lai hình thức này sẽ được sử dụng một cách rộng rãi và đồng bộ hơn. Trắc nghiệm khách quan có rất nhiều ưu điểm nổi bật như tiết kiệm được nhiều thời gian và kinh phí. Đồng thời lại kiểm tra đánh giá được một cách hệ thống và toàn diện kiến thức và kỹ năng của học sinh, đưa lại kết quả một cách chính xác và khách quan.
Vì tất cả những lý do trên, tôi đã chọn đề tài:
“THIẾT KẾ MỘT SỐ ĐỀ KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
ĐẠI SỐ VÀ GIẢI TÍCH 11”
II. Mục đích nghiên cứu
+ Nghiên cứu phương pháp và kỹ thuật viết câu hỏi trắc nghiệm khách quan ở môn Đại Số và Giải Tích 11 nâng cao.
+ Xây dựng quy trình kiểm tra, biên soạn một đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan có thể chấp nhận được.
III. Nhiệm vụ nghiên cứu
+ Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ở nhà trường phổ thông.
+ Nghiên cứu cơ sở lý luận về phương pháp soạn thảo, phân tích hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan.
+ Nghiên cứu nội dung, mục tiêu chương trình sách giáo khoa Đại Số và Giải Tích 11 nâng cao.
+ Thiết kế một số đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan môn Đại Số và Giải Tích 11.
+ Thực nghiệm sư phạm nhằm đánh giá đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan về độ tin cậy, độ giá trị và tính khả thi của nó.
IV. Đối tượng nghiên cứu
+ Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ở nhà trường phổ thông.
+ Cơ sở lý luận về phương pháp soạn thảo, phân tích hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan.
+ Nội dung, mục tiêu chương trình sách giáo khoa Đại Số và Giải Tích 11 nâng cao.
V. Phạm vi nghiên cứu
Do thời gian cho phép trong khuôn khổ một khoá luận và khả năng có hạn, tôi chỉ nghiên cứu hệ thống các câu hỏi trắc nghiệm khách quan. Xây dựng một số đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan của môn Đại Số và Giải Tích 11 nâng cao và thực nghiệm sư phạm để đánh giá đề kiểm tra đó.
VI. Phương pháp nghiên cứu
+ Nghiên cứu những tài liệu về lý luận dạy học.
+ Nghiên cứu những tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
+ Nghiên cứu những tài liệu về phương pháp trắc nghiệm khách quan.
+ Nghiên cứu sách giáo khoa Đại Số và Giải Tích 11 nâng cao và các sách tham khảo có liên quan.
+ Thực nghiệm sư phạm.
Chương I
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC
Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
1.1. Cơ sở lý luận của kiểm tra đánh giá trong dạy học
1.1.1. Khái niệm của kiểm tra đánh giá
Kiểm tra là khâu đầu tiên của quá trình đánh giá, nó được xem là phương tiện và hình thức của đánh giá. Hoạt động kiểm tra cung cấp những thông tin, những dữ liệu làm cơ sở cho việc đánh giá.
Đánh giá là xem xét mức độ phù hợp của một tập hợp các thông tin thu được với một tập hợp các tiêu chí thích hợp với mục tiêu đã xác định nhằm đưa ra một quyết định theo một mục đích nào đó.
Đánh giá trong giáo dục là quá trình thu thập và xử lý kịp thời có hệ thống thông tin về hiện trạng, khả năng hay nguyên nhân của chất lượng và hiệu quả giáo dục căn cứ vào mục tiêu dạy học, mục tiêu đào tạo làm cơ sở cho những chủ trương, biện pháp và hành động tiếp theo.
Đánh giá kết quả học tập là quá trình thu thập và xử lý thông tin về trình độ, khả năng thực hiện mục tiêu học tập của học sinh, về tác động và nguyên nhân của tình hình đó nhằm tạo cơ sở cho những quyết định sư phạm của giáo viên, nhà trường và cho bản thân học sinh để họ học tập ngày một tiến bộ hơn.
Trong đánh giá có 2 loại: Đánh giá bên trong và đánh giá bên ngoài.
- Đánh giá bên trong còn được gọi là tự đánh giá, là công việc của chính bản thân người học, tự xem xét lại công việc, tự mình thu thập thông tin và đánh giá hiệu quả công việc học tập của chính bản thân mình so với mục tiêu mà môn học đã đề ra, tự các em tìm ra nguyên nhân dẫn đến sai lầm của mình. Trong lý luận dạy học đã chứng tỏ rằng hiệu quả của hoạt động dạy học chỉ có thể được nâng cao nếu bản thân học sinh có khả năng tự đánh giá kết quả học tập của mình hoặc đánh giá kết quả học tập của nhau.
- Đánh giá bên ngoài là sự khảo sát của các nhà giáo dục ở bên ngoài bản thân người học nhưng am hiểu lĩnh vực chuyên môn, am hiểu về giáo dục phổ thông nhằm xem xét, đánh giá chất lượng và hiệu quả việc học tập của bản thân học sinh dựa trên các mục tiêu đã đề ra của học phần hay giáo trình đó.
Kiểm tra đánh giá (KTĐG) là quá trình xác định mục đích, yêu cầu nội dung, lựa chọn phương pháp, tiến hành kiểm tra, tập hợp số liệu chứng cứ để giải thích và sử dụng những thông tin nhằm tăng cường việc học tập và phát triển tư duy.
KTĐG là một quá trình gồm hai công việc có nội dung khác nhau nhưng chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau, đang xen với nhau một cách thứ tự nhằm đánh giá kết quả học tập của học sinh. Đối tượng của kiểm tra đánh giá kết quả học tập là kiến thức, kỹ năng kỹ xảo của học sinh, ở các mức độ nhận biết, thông hiểu và vận dụng, qua đó giáo viên và học sinh biết được mức độ bền vững kiến thức đã được tiếp thu và tự điều chỉnh quá trình học cho phù hợp, cũng như biết được mối quan hệ giữa tri thức và thực tế đời sống, kỹ năng ứng dụng vào thực tiễn. Muốn đánh giá thông thường phải qua kiểm tra để từ đó có cơ sở nhận xét. Tuy nhiên cũng có kiểm tra không đánh giá mà chỉ với mục đích là theo dõi quá trình học tập và nghiên cứu.
Tóm lại KTĐG là một khâu hết sức quan trọng trong quá trình dạy học. Nếu biết lựa chọn và phối hợp các phương pháp kiểm tra đánh giá một cách thích hợp thì sẽ có tác dụng tích cực đến ý thức và thái độ học tập của học sinh.
1.1.2. Chức năng của KTĐG trong giáo dục
- Chức năng kiểm tra: Là chức năng cơ bản nhằm phát hiện thực trạng về kiến thức, kỹ năng và thái độ của học sinh, xem xét trình độ đạt được và khả năng tiếp tục học tập vươn lên của học sinh. Đồng thời nó còn kiểm tra hiệu quả hoạt động của công tác giáo dục.
- Chức năng điều chỉnh: Thông qua những nguồn thông tin thu được về quá trình giáo dục chúng ta có biện pháp hữu hiệu để điều chỉnh quá trình dạy và học sao cho thích hợp nhất, phù hợp với tình hình thực tiễn cũng như xu hướng chung của khu vực và thế giới.
- Chức năng dạy học: Đây là một trong những khâu quan trọng của quá trình giáo dục. Thông qua KTĐG giúp cho giáo viên và học sinh thấy được những ưu nhược điểm của mình trong hoạt động dạy và học. Từ đó có biện pháp khắc phục những mặt yếu, phát huy hơn nữa những mặt mạnh của mình. Đánh giá còn góp phần quan trọng trong việc tạo cho học sinh tinh thần hăng say hứng thú học tập, ý thức vươn lên trong học tập và cuộc sống.
Ba chức năng này có mối liên quan mật thiết với nhau, phối hợp với nhau nhằm góp phần giúp quá trình dạy và học ngày càng hiệu quả hơn.
1.1.3. Yêu cầu sư phạm của việc KTĐG
Để KTĐG có hiệu quả cần phải đảm bảo các yêu cầu:
Phải khách quan
Hoạt động KTĐG kết quả học tập của học sinh phải được thực hiện một cách khách quan và chính xác tới mức tối đa có thể được, tạo điều kiện để mỗi học sinh bộc lộ thực chất khả năng và trình độ của mình, ngăn chặn mọi biểu hiện thiếu trung thực trong KTĐG. Tính khách quan trong KTĐG rất quan trọng, nó là một yêu cầu đòi hỏi của xã hội đối với chất lượng giáo dục, đánh giá khách quan còn tạo ra tâm lý tích cực cho đối tượng được đánh giá, động viên đối tượng được đánh giá vươn lên.
Để đánh giá được khách quan trước hết đòi hỏi người giáo viên phải có nhận thức đúng về tầm quan trọng của tính khách quan trong KTĐG, đồng thời phải có thái độ khách quan, trung thực, chí công vô tư, không có thái độ tuỳ tiện, thành kiến. Thành tích học tập của học sinh phải được đánh giá đúng, công bằng, phù hợp với những tri thức mà học sinh chiếm lĩnh được. Hoạt động KTĐG phải phản ánh chính xác kết quả học tập, rèn luyện, tu dưỡng, những tiến bộ cũng như những thiếu sót hạn chế của học sinh.
Phải thường xuyên và hệ thống
KTĐG phải được tiến hành một cách thường xuyên, có hệ thống và theo kế hoạch. Việc tiếp nhận và hệ thống hoá các tri thức hoàn toàn có thể được thực hiện ngay ở trên lớp. Do đó kiểm tra đánh giá có thể được tiến hành thường xuyên sau một bài hay một vấn đề nào đó vừa lên lớp.
Đánh giá một cách thường xuyên và có hệ thống sẽ giúp cho giáo viên cũng như các ban ngành giáo dục có được những thông tin đầy đủ, rõ ràng và chính xác, tạo cơ sở để kiểm tra đánh giá một cách toàn diện và có những điều chỉnh kịp thời.
Phải toàn diện
KTĐG phải đảm bảo tính toàn diện, phải đầy đủ các mặt, các khía cạnh cần đánh giá theo mục tiêu đã đề ra, không chỉ về mặt số lượng mà cả về chất lượng, không chỉ về mặt tri thức mà cả về mặt kỹ năng và thái độ.
Có thể sử dụng kết hợp các hình thức công cụ đánh giá khác nhau để có thể thu thập được thông tin một cách chính xác, đa dạng và toàn diện.
Đánh giá một cách toàn diện giúp giáo viên có cách nhìn chính xác đầy đủ và khách quan thực trạng giảng dạy, học tập và thái độ của học sinh từ đó có cách nhìn toàn diện hơn về giáo dục.
Phải công khai
Đánh giá phải được tiến hành công khai, kết quả phải được công bố kịp thời để mỗi học sinh có thể tự đánh giá, xếp hạng trong tập thể, để tập thể học sinh hiểu biết lẫn nhau, học tập giúp đỡ lẫn nhau.
Phải đảm bảo tính phát triển
Dưới sự tác động của những yếu tố bên trong cũng như những tác động bên ngoài, năng lực tiếp nhận, khả năng tư duy sáng tạo của học sinh luôn vận động và phát triển. Do đó giáo viên phải luôn xem xét kịp thời, phát hiện và đánh giá được những động lực phát triển, những nhân tố mới. Từ đó tạo ra những điều kiện thúc đẩy nhân tố mới tích cực phát triển, đồng thời hạn chế những mặt tiêu cực.
1.1.4. Nguyên tắc chung của việc KTĐG
- Để KTĐG có hiệu quả, điều kiện tiên quyết là phải xác đinh rõ mục tiêu KTĐG là gì, đối tượng KTĐG là những ai?
- Quy trình kiểm tra đánh giá phải phù hợp với mục tiêu được đặt ra.
- Cần phải tiến hành đồng thời nhiều hình thức để kết quả KTĐG có giá trị tổng hợp và tổng quát nhất.
- Giáo viên phải biết rõ những hạn chế của từng công cụ đánh giá để sử dụng cho đúng và có hiệu quả nhất.
1.1.5. Các phương pháp kiểm tra đánh giá
Phương pháp quan sát
Phương pháp này rất thuận lợi cho việc thu thập dữ kiện cần thiết cho việc đánh giá một đối tượng hay một vấn đề nào đó. Phương pháp này có thể tiến hành ở mọi lúc mọi nơi. Khi tiến hành quan sát phải chú ý ghi chép cẩn thận, có hệ thống và khoa học để khi sử dụng cho kết quả chính xác, khách quan.
Phương pháp trắc nghiệm tự luận, trắc nghiệm khách quan
Phương pháp này thường dùng để thăm dò một số đặc điểm năng lực trí tuệ của học sinh để kiểm tra đánh giá một số tri thức, kỹ năng kỹ xảo, thái độ của học sinh. Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất ở các trường phổ thông.
Phương pháp tự kiểm tra đánh giá
Với phương pháp này học sinh có thể tự kiểm tra đánh giá mức độ nhận thức, khả năng lĩnh hội tri thức, kỹ năng kỹ xảo của mình so với yêu cầu của môn học sau mỗi bài, mỗi chương, mỗi phần thông qua kiểm tra. Đồng thời phương pháp này cũng giúp giáo viên tự kiểm tra đánh giá những mặt tích cực hay hạn chế của bản thân để khắc phục góp phần nâng cao trình độ chuyên môn cũng như năng lực sư phạm của mình.
1.1.6. Các hình thức kiểm tra đánh giá
Có hai hình thức kiểm tra chủ yếu
- Kiểm tra thường xuyên: Kiểm tra mười lăm phút, kiểm tra miệng, giải toán nhanh.
- Kiểm tra định kỳ: Kiểm tra một tiết, cuối chương, học kỳ, năm học, kỳ thi tốt nghiệp, đại học.
Các hình thức đánh giá
- Thường xuyên: Đánh giá kết quả học tập trong từng tiết học hay một vấn đề.
- Định kỳ: Kiểm tra kết quả học tập cuối chương, học kỳ, năm học.
- Thi và xét tốt nghiệp.
- Thi tuyển: Đánh giá để chọn năng lực vào các lớp năng khiếu toán, đại học.
- Thi học sinh giỏi: Đánh giá năng khiếu học toán.
1.1.7. Ý nghĩa của việc kiểm tra đánh giá
KTĐG có ý nghĩa rất quan trọng trong việc định hướng giảng dạy và học tập của học sinh, bất kỳ một loại hoạt động nào cũng đều có một mục đích nhất định, nhằm đem lại một kết quả có hiệu quả cao nhất, hoạt động KTĐG cũng không ngoài mục đích đó. Hoạt động KTĐG là hoạt động nhằm xem xét hoạt động dạy học đã đem lại kết quả cao nhất chưa, học sinh đã lĩnh hội được những gì?
Hoạt động KTĐG còn góp phần trong quá trình hình thành thế giới quan khoa học, giáo dục tư tưởng, đạo đức và những phẩm chất khác cho học sinh theo mục tiêu. Trong quá trình học tập thông qua các câu hỏi thảo luận, các câu trả lời dưới sự dẫn dắt của giáo viên đã giúp cho học sinh mở cánh cửa khám phá thế giới bên ngoài, giúp học sinh thấy được mối quan hệ giữa con người và xã hội, vũ trụ, thế giới tự nhiên, và bao nhiêu điều kì thú khác. Từ đó giúp học sinh hình thành thế giới quan duy vật biện chứng.
Thông qua hoạt động KTĐG giúp học sinh nắm vững và củng cố những kiến thức cơ bản đã học, rèn luyện kỹ năng kỹ xảo cho học sinh. Đồng thời KTĐG còn hình thành cho học sinh thói quen tự học, tự nghiên cứu trong học tập, biết phương pháp nhận thức và tiếp thu tri thức, biết cách sử dụng các phương tiện. Đặc biệt là biết ứng dụng các tri thức đã học vào giải quyết vấn đề, biết cách trình bày, diễn đạt những kiến thức bằng ngôn ngữ của chính mình. Qua đó học sinh hoàn thiện tri thức, hình thành thái độ và phương pháp tự học.
Đối với giáo viên, thông qua hoạt động KTĐG có thể kiểm tra được năng lực và trình độ của học sinh để phân loại, tuyển chọn và hướng phương pháp học cho học sinh. Hoạt động tự kiểm tra đánh giá cũng giúp giáo viên tự đánh giá vốn kiến thức năng lực chuyên môn, năng lực sư phạm, nhân cách và uy tín để ngày càng hoàn thiện bản thân mình hơn.
Kết quả của quá trình KTĐG sẽ chuyển đến cho các cấp quản lý giáo dục, nhà trường, giáo viên, phụ huynh, học sinh những thông tin chính xác về chất lượng dạy và học. Đây là một khâu quan trọng vì thông tin phải chính xác thì sự tác động trở lại mới đạt hiệu quả.
Tóm lại, việc đánh giá kết quả học tập có ý nghĩa về nhiều mặt đối với nhiều đối tượng, trong đó quan trọng nhất là đối với bản thân học sinh.
Sơ đồ:
Điều chỉnh hoạt động dạy, có biện pháp giúp đỡ
Giáo viên
Ý
nghĩa của kiểm tra đánh giá
Điều chỉnh hoạt động học, khẳng định năng lực
Học sinh
Điều chỉnh hoạt động dạy - học ở đơn vị mình
Nhà quản lý
1.2. Cơ sở thực tiễn của việc kiểm tra đánh giá
1.2.1. Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh giá ở trường phổ thông
Hoạt động kiểm tra đánh giá ở nhà trường phổ thông hiện nay có những ưu điểm và hạn chế sau:
Ưu điểm
- Đã có sự kết hợp giữa các loại hình đánh giá để phân loại trình độ kiến thức, kỹ năng của học sinh.
- Tổ chức theo đơn vị lớp học trong một khoảng thời gian nhất định (15 phút, 1 tiết).
- Các loại hình đánh giá như kiểm tra miệng, mười lăm phút, một tiết, giải bài tập nhanh, kiểm tra củng cố sau mỗi tiết học,… đã được giáo viên sử dụng một cách tích cực, thường xuyên và có hiệu quả.
- Nội dung đánh giá đã chú trọng đến cả kiến thức, kỹ năng thái độ của học sinh và đã phần nào phản ánh được chất lượng dạy và học ở trường phổ thông.
Hạn chế
- Hình thức đánh giá còn nghèo nàn, phiếm diện, thiếu khách quan, thiếu sự kết hợp giữa các phương pháp kiểm tra đánh giá hiện đại với truyền thống, giữa lý thuyết và bài tập.
- Giáo viên chủ yếu dựa vào điểm số để đánh giá, phân loại học sinh.
- Chưa chú trọng đến đánh giá thái độ của học sinh, giáo viên thường quan sát học sinh trong giờ dạy nhưng với mục đích là quản lý lớp chứ không phải đánh giá sự chú ý, tình cảm, tính chủ động, tư duy phê phán của học sinh.
- Đa số giáo viên chưa chú trọng đến việc nhận xét những ưu nhược điểm của học sinh để học sinh nhận ra và sửa chữa khắc phục.
- Giáo viên chưa hướng dẫn cho học sinh phát triển kỹ năng tự đánh giá để điều chỉnh cách học, phương pháp học phù hợp và hiệu quả hơn.
- Thông thường giáo viên là người ra đề, chấm điểm, và đánh giá kết quả của học sinh. Vai trò tự lực, chủ động của học sinh trong việc kiểm tra đánh giá và đánh giá lẫn nhau vẫn chưa được coi trọng. Chỉ khi nào học sinh có khả năng tự KTĐG được mức độ chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng kỹ xảo của mình, tự mình tìm ra nguyên nhân dẫn đến sai lầm thì lúc đó hiệu quả của hoạt động dạy và học mới được nâng cao.
- Kết quả học tập của học sinh là kết quả của cả một quá trình nhưng thông thường giáo viên chỉ căn cứ vào kết quả cuối cùng để đánh giá nhận xét, do đó chưa đánh giá được một cách chính xác và toàn diện.
- Ở các trường phổ thông hiện nay kiểm tra đánh giá chỉ chú ý đến kỹ năng tái hiện tri thức, khả năng ghi nhớ, mà xem nhẹ kỹ n
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- KLTN2.doc
- KL.ppt