Nông nghiệp là một ngành sản xuất vật chất quan trọng, cung cấp lương thực và thực phẩm cho con người, là nguyên liệu cho ngành công nghiệp nhẹ công nghiệp thực phẩm và hàng hoá để xuất khẩu. Nông nghiệp cũng là ngành thu hút nhiều lao động xã hội, góp phần giải quyết công ăn việc làm, đồng thời còn là ngành đóng góp một phần không nhỏ vào tổng sản phẩm quốc nội(GDP). Nhưng nông nghiệp thường không ổn định, bởi lẽ ngành này có nhiều đặc điểm khác biệt so với nhiều ngành sản xuất khác trong nền kinh tế quốc dân. Những đặc điểm cơ bản đó là:
- Sản xuất nông nghiệp thường trải trên phạm vi rộng lớn và hầu hết lại được tiến hành ở ngoài trời, vì thế nó chịu ảnh hưởng rất lớn của điều kiện tự nhiên. Mặc dù trình độ khoa học kỹ thuật ngày càng tiên tiến và hiện đại, con người ngày càng chế ngự được những ảnh hưởng xấu của hiện tượng tự nhiên nhưng mâu thuẫn giữa con người và lực lượng tự nhiên vẫn tồn tại trong sản xuất nông nghiệp. Hàng năm, điều kiện tự nhiên vẫn luôn đe doạ và gây tổn thất lớn cho quá trình sản xuất nông nghệp.
- Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là những cơ thể sống như: cây trồng, vật nuôi. Chúng không chỉ chịu ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên mà còn chịu sự tác động của các quy luật sinh học. Đó là các quy luật: đồng hóa, dị hoá, biến dị, di truyền; quy luật về thời gian sinh trưởng và cho sản phẩm v.v…Vì vậy, xác xuất rủi ro trong nông nghiệp đã lớn lại càng lớn hơn so với nhiều ngành sản xuất khác.
29 trang |
Chia sẻ: ducpro | Lượt xem: 2517 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng nông nghiệp & bảo hiểm nông nghiệp ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PhÇn I: L luËn chung vÒ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp
I. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ vai trß cña b¶o hiÓm n«ng nghiÖp:
1. §Æc ®iÓm vµ sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm:
N«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt quan träng, cung cÊp l¬ng thùc vµ thùc phÈm cho con ngêi, lµ nguyªn liÖu cho ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ hµng ho¸ ®Ó xuÊt khÈu. N«ng nghiÖp còng lµ ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng x· héi, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, ®ång thêi cßn lµ ngµnh ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo tæng s¶n phÈm quèc néi(GDP). Nhng n«ng nghiÖp thêng kh«ng æn ®Þnh, bëi lÏ ngµnh nµy cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt so víi nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n ®ã lµ:
- S¶n xuÊt n«ng nghiÖp thêng tr¶i trªn ph¹m vi réng lín vµ hÇu hÕt l¹i ®îc tiÕn hµnh ë ngoµi trêi, v× thÕ nã chÞu ¶nh hëng rÊt lín cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn. MÆc dï tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i, con ngêi ngµy cµng chÕ ngù ®îc nh÷ng ¶nh hëng xÊu cña hiÖn tîng tù nhiªn nhng m©u thuÉn gi÷a con ngêi vµ lùc lîng tù nhiªn vÉn tån t¹i trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Hµng n¨m, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vÉn lu«n ®e do¹ vµ g©y tæn thÊt lín cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghÖp.
- §èi tîng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ nh÷ng c¬ thÓ sèng nh: c©y trång, vËt nu«i. Chóng kh«ng chØ chÞu ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn mµ cßn chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt sinh häc. §ã lµ c¸c quy luËt: ®ång hãa, dÞ ho¸, biÕn dÞ, di truyÒn; quy luËt vÒ thêi gian sinh trëng vµ cho s¶n phÈm v.v…V× vËy, x¸c xuÊt rñi ro trong n«ng nghiÖp ®· lín l¹i cµng lín h¬n so víi nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c.
- Chu kú s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp thêng kÐo dµi, ch¼ng h¹n nh c©y lóa kho¶ng 4 th¸ng, c©y cµ phª kho¶ng 20 ®Õn 30 n¨m; c©y cao su trªn 50 n¨m; thªm vµo ®ã, thêi gian lao ®éng vµ thêi gian s¶n xuÊt l¹i kh«ng trïng nhau, do ®ã viÖc ®¸nh gi¸, kiÓm so¸t vµ phßng ngõa rñi ro lµ rÊt kho kh¨n.
trong n«ng nghiÖp cã hµng tr¨m c©y tr«ng vËt nu«i kh¸c nhau. Th©m chÝ, cã nh÷ng lo¹i rñi ro, mµ hËu qu¶ cña chóng mang tÝnh chÊt th¶m ho¹. Tõ ®ã ®· cã ¶nh hëng t©m lý cña ngêi ch¨n nu«i vµ trång trät. MÆc dï cã lao ®éng, cã ®Êt ®ai nhng muèn më réng s¶n xuÊt hµng ho¸ víi quy m« lín, hä còng kh«ng gi¸m d¹n vay vèn ®Ó ®Çu t . Bëi v× tµi s¶n thÕ chÊp th× kh«ng cã mµ rñi ro th× lu«n r×nh rËp.
C¸c lo¹i rñi ro thêng gÆp trong n«ng nghiÖp bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i vµ hËu qu¶ cña chóng thËt khã lêng. ë níc ta c¸c lo¹i rñi ro thêng gÆp trong n«ng nghiÖp thµnh c¸c nhãm sau ®©y:
+Nhãm giã b·o: giã m¹nh,b·o lín vµ ¸p thÊp nhiÖt ®íi thêng xuÊt hiÖn ë níc ta tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 10 hµng n¨m, vïng chÞu ¶nh hëng nhiÒu nhÊt lµ ®ång B¾c Bé vµ tØnh miÒn trung, trung t©m ho¹t ®éng cña lo¹i rñi ro nµy rÊt réng vµ ph¹m vi ¶nh hëng lín. HËu qu¶ trùc tiÕp cña giã b·o lµm ®æ vµ g·y c¸c lo¹i c©y trång lµm cho hoa qu¶ bÞ rông, chuång tr¹i ch¨n nu«i bÞ ®æ hoÆc bÞ tèc m¸i..
+Nhãm h¹n h¸n vµ giã lµo: ®©y lµ lo¹i rñi ro thêng diÔn ra côc bé, song ®«i khi ph¹m vi còng rÊt réng lín. Tuú theo thêi gian kÐo dµi hay ng¾n lµm cho c©y trång bÞ chÕt hoÆc bÞ kh« hÐo dÉn ®Õn n¨ng suÊt thu ho¹ch gi¶m.
+Nhãm s©u bÖnh vµ dÞch bÖnh : ®©y lµ lo¹i rñi ro diÔn ra phæ biÕn trong n«ng nghiÖp vµ hËu qu¶ cña chóng ®«i khi mang tÝnh th¶m ho¹. §èi víi c©y trång thêng bÞ c¸c lo¹i s©u nh, s©u ®ôc th©n , s©u cuèn l¸, rÇy n©u…Cßn gia sóc thêng m¾c c¸c bÖnh dÞch nh, bÖnh k ý sinh trïng bÖnh truyÒn nhiÔm, bªnh suy dinh dìng .
-Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng, m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý n«ng nghiÖp rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, trong lóc ®ã m« h×nh trang tr¹i diÔn ra kh¸ phæ biÕn vµ mang tÝnh quy luËt. Tæ chøc qu¶n lý kiÓu trang tr¹i ®· lµm cho lao ®éng, ®Êt ®ai vµ tiÒn vèn ®îc tÝch tô vµ tËp trung. V× vËy, nhu cÇu æn ®Þnh s¶n xuÊt , b¶o toµn vµ t¨ng trëng ®ång vèn lu«n lµ vÊn ®Ò bøc xóc, ®îc c¸c chñ trang tr¹i quan t©m hµng ®Çu.
Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cho thÊy, tÝnh æn ®Þnh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ rÊt thÊp, ®Æc biÖt lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë níc ta. Theo sè liÖu thèng kª, b×nh qu©n mçi n¨m c¸c hiÖn tîng thiªn tai ®· lµm thiÖt h¹i cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp níc ta tõ 15 ®Õn 20% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Hµng n¨m, ng©n s¸ch nhµ níc vµ quü l¬ng thùc dù tr÷ quèc gia ph¶i ra nh÷ng kho¶n l¬ng thùc vµ nh÷ng kho¶n tiÒn rÊt lín ®Ó cøu trî n«ng d©n gÆp thiªn tai, miÔn gi¶m thuÕ n«ng nghiÖp cho nh÷ng n¬i bÞ mÊt mïa. Nh÷ng n¨m gÆp thiªn tai nÆng nÒ hËu qu¶ nghiªm träng, c¶ níc ph¶i thùc hiÖn truyÒn thèng: “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch, l¸ r¸ch Ýt ®óm l¸ r¸ch nhiÒu” ®Ó cøu gióp ®ång bµo bÞ n¹n. Trong nÒn kinh tÕ tÞ trên, mÆc dï c¸c biÖn ph¸p trªn lµ cÇn thiÕt, nhng tá ra bÞ ®éng vµ kÐm hiÖu qu¶. V× vËy, ®Ó chñ ®éng ®èi phã vµ cã quü dù tr÷, dù phßng båi thêng kÞp thêi nh÷ng tæn thÊt do thiªn tai g©y ra, biÖn ph¸p tèt nhÊt vµ h÷u hiÖu nhÊt lµ ph¶i tiÕn hµnh b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. Nh vËy , b¶o hiÓm n«ng nghiÖp lµ cÇn thiÕt, nhng trong qu¸ tr×nh triÓn khai, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tÝnh ®Õn tÊt c¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nghµnh nµy. Cã nh vËy míi gióp cho c«ng ty triÓn khai b¶o hiÓm ®îc ®óng ®Þnh híng, tÝnh phÝ b¶o hiÓm chÝnh x¸c, dÔ dµng ®¸nh gi¸, kiÓm so¸t vµ qu¶n lý ®îc rñi ro. §ång thêi ®ßi hái c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i lu«n chó ý vµ qu¶n lý tèt nguån dù tr÷ dù phßng , bªn c¹nh ®ã ph¶i lu«n ®Æt ra vÊn ®Ò t¸i b¶o hiÓm ®Ó tr¸nh ph¸ s¶n.
2. T¸c dông b¶o hiÓm n«ng nghiÖp:
Trªn gãc ®é kinh tÕ - x· héi, viÖc triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp cã t¸c dông rÊt lín:
Thø nhÊt : Gãp phÇn b¶o vÖ an toµn c¸c loµi tµi s¶n vµo qóa tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cho hµng triÖu ngêi d©n cïng mét lóc, æn ®Þnh gi¸ c¶ trªn thÞ trêng tù do, ®Æc biÖt lµ gi¸ c¶ nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu nhÊt nh: l¬ng thùc vµ thùc phÈm. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi níc ta, mét ®Êt níc cã gÇn 80% d©n sè vµ 75% lùc lîng lao ®éng x· héi sèng dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
Thø hai: Gãp phÇn gi¶m nhÑ vµ æn ®Þnh ng©n s¸ch, æn ®Þnh ®êi sèng x· héi vµ gi÷ v÷ng an ninh l¬ng thùc cho quèc gia. ë níc ta, hÇu nh n¨m nµo ng©n s¸ch nhµ níc vµ quü l¬ng thùc dù tr÷ quèc gia còng ph¶i trÝch ra mét phÇn ®Ó hç trî cho nh©n d©n nh÷ng vïng bÞ lò lôt, mÊt mïa. Nhng thiªn tai thêng x¶y ra bÊt ngê kh«ng ai lêng tríc ®îc. V× vËy , viÖc trî cÊp ng©n s¸ch thêng bÞ ®éng, cã nh÷ng n¨m nh÷ng kho¶n trî cÊp nµy lµm cho ng©n s¸ch nhµ níc béi chi. §Ó kh¾c phôc hËu qu¶ nµy ph¶i tÝnh ®Õn vai trß cña quü b¶o hiÓm.
Thø ba: S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn lµ thi trêng réng lín cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. MÆc dï triÓn khai b¶o hiÓm trong n«ng nghiÖp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, song v¬Ý ®èi tîng lµ hµng tr¨m lo¹i c©y trång vµ con gia sóc kh¸c nhau sÏ gióp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm dÔ dµng khai th¸c, h¹n chÕ ®îc søc Ðp cña c¹nh tranh. §ång thêi nã cßn ph¸t huy tèi ®a quy luËt sè lín trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. NÕu chØ tÝnh riªng b¶o hiÓm c©y lóa, víi h¬n 7 triÖu hecta diªn tÝch gieo trång, hµng n¨m c«ng ty b¶o hiÓm níc ta sÏ thu ®îc mét nguån quü b¶o hiÓm ®¸ng kÓ tõ phÝ b¶o hiÓm. Quü nµy dïng ®Ó båi thêng vµ dù tr÷ lµ chñ yÕu, nhng khi cha sö dông ®Õn sÏ gãp phÇn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt. H¬n n÷a, nÕu triÓn khai b¶o hiÓm ®ång lo¹t c¸c lo¹i c©y trång vµ vËt nu«i trong c¶ níc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thu hót ®îc mét lùc lîng lao ®éng ®¸ng kÓ vµo lµm viÖc, gãp phÇn t¹o thªm c«ng viÖc cho ngêi lao ®éng, h¹n chÕ t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp trong x· héi v.v…
Víi nh÷ng t¸c dông trªn, cho nªn b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®· ®îc triÓn khai ë rÊt nhiÒu níc trªn thÕ giíi. Chóng ta biÕt r»ng, n«ng d©n tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu cã tËp qu¸n t¬ng trî gióp ®ì nhau trong lóc khã kh¨n. H×nh thøc “ Héi t¬ng hç” còng lµ h×nh thøc b¶o hiÓm ®Çu tiªn ë n«ng th«n.
II. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm n«ng nghiÖp
Trong b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®îc chia ra lµm 2 nghiÖp vô:
1. B¶o hiÓm c©y trång:
a. §èi tîng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm:
§èi tîng b¶o hiÓm c©y trång: cã thÓ lµ b¶n th©n c©y trång trong suèt qu¸ tr×nh sinh tr¬ngr vµ ph¸t triÓn hoÆc còng cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng do c©y trång ®em l¹i tuú theo môc ®Ých trång. V× thÕ cã thÓ chia ra nh sau:
+) §èi víi c©y trång hµng n¨m, ®èi tîng b¶o hiÓm lµ s¶n lîng thu ho¹ch hµng n¨m
+) §èi víi c©y l©u n¨m, ®èi tîng b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i c©y ®ã hoÆc s¶n lîng tõng n¨m cña mçi lo¹i c©y.
+) §èi víi vên ¬m, ®èi tîng b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ c©y trång trong suèt thêi gian ¬m gièng ®Õn khi nhæ ®i trång n¬i kh¸c.
Thêi h¹n b¶o hiÓm:
+) Thêi gian b¶o hiÓm c©y hµng n¨m thêng tÝnh tõ lóc gieo trång ®Õn khi thu ho¹ch xong s¶n phÈm.
+) §èi víi c©y l©u n¨m, thêi gian b¶o hiÓm cã thÓ kÐo dµi mét n¨m nhng sau ®ã, ®îc t¸i tôc qua c¸c n¨m.
+) §èi víi vên ¬m th× thêi gian b¶o hiÓm b¾t ®Çu tõ lóc gieo trång ®Õn khi ®ñ tuæi nhæ ®i trång n¬i kh¸c.
Ph¹m vi b¶o hiÓm:
Trong qu¸ tr×nh sinh trëng vµ ph¸t triÓn, c©y trång thêng gÆp nhiÒu rñi ro kh¸c nhau, nhng khi triÓn khai b¶o hiÓm, c¸c c«ng ty thêng tiÕn hµnh b¶o hiÓm mét hay mét sè lo¹i rñi ro nhÊt ®Þnh, Nh÷ng rñi ro cßn l¹i, ®Æc biÖt lµ nh÷ng rñi ro mang tÝnh kinh tÕ x· héi sÏ ®îc gi¶i quyÕt b»ng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cña nhµ níc.Tãm l¹i, nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau:
+) Ph¶i lµ hiÖn tîng bÊt ngê mµ con ngêi cha lêng ®îc hoÆc hoµn toµn cha khèng chÕ hoÆc lo¹i trõ ®îc.
+) Dï ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt nhng kh«ng cã kÕt qu¶ hoÆc kh«ng thÓ tr¸nh khái tæn thÊt.
+) Lµ hiÖn tîng bÊt ngê ®èi víi n¬i x¶y ra, cã cêng ®é ph¸ ho¹i lín h¬n hoÆc x¶y ra sím h¬n hay muén h¬n so víi b×nh thêng hµng n¨m.
b. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm:
B¶o hiÓm c©y trång còng lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n, v× thÕ, ®Ó x¸c ®Þnh ®îc phÝ b¶o hiÓm, vµ sè tiÒn båi thêng nÕu gÆp rñi ro ®îc chÝnh x¸c, ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®îc sè tiÒn b¶o hiÓm. Gi¸ trÞ b¶o hiªm cña c©y trång lµ gi¸ trÞ cña b¶n th©n c©y trång hoÆc gi¸ trÞ s¶n lîng cña c©y trång trªn mét ®¬n vÞ b¶o hiÓm.
+) Gi¸ trÞ b¶o hiÓm c©y hµng n¨m ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ cña tõng lo¹i c©y trong mét sè n¨m tríc ®ã vµ gi¸ trÞ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm trong nh÷ng n¨m ®ã.
+) Gi¸ trÞ b¶o hiÓm c©y l©u n¨m lµ gi¸ trÞ cña tõng c©y, tõng l« c©y hoÆc tõng ®¬n vÞ b¶o hiÓm. Nhng c©y l©u n¨m lµ tµi s¶n cè ®Þnh, gi¸ trÞ ban ®Çu cña lo¹i tµi s¶n nµy ®îc x¸c ®Þnh t¹i thêi ®iÓm vên c©y ®a vµo kinh doanh. V× thÕ, gi¸ trÞ b¶o hiÓm chÝnh lµ gi¸ trÞ ban ®Çu cña c©y trõ ®i khÊu hao c¬ b¶n.
c.Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm c©y trång:
PhÝ b¶o hiÓm c©y trång bao gåm: phÝ båi thêng tæn thÊt, phÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, phÝ dù phßng, phÝ qu¶n lý.
P = f + f + f +f
Trong ®ã:
P : PhÝ b¶o hiÓm c©y trång.
f: PhÝ båi thêng tæn thÊt.
f: PhÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt.
f: PhÝ dù phßng.
f: PhÝ qu¶n lý vµ l·i dù kiÕn cña c«ng ty b¶o hiÓm.
Tuy nhiªn ®èi víi c©y hµng n¨m viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ båi thêng kh¸ phøc t¹p, do tÝnh chÊt vô mïa vµ tÝnh bÊt æn ®Þnh cña lo¹i c©y nµy cao h¬n. ChÝnh v× vËy ®Ó x¸c ®Þnh ®îc tû lÖ phÝ båi thêng b×nh qu©n ta ph¶i tÝnh to¸n qua c¸c bíc sau.
-bíc 1. x¸c ®Þnh s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ diªn tÝch b¶o hiÓm.
: s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ b¶o hiÓm
: s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ n¨m th i
:diÖn tÝch gieo trång n¨m thø i
i: thø tù c¸c n¨m lÊy sè liÖu tÝnh to¸n
-bíc 2: X¸c ®Þnh s¶n lîng tæn thÊt b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ b¶o hiÓm.
(®iÒu kiÖn )
t: n¨m cã tæn thÊt
: s¶n lîng tæn thÊt b×nh qu©n tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ diÖn tÝch b¶o hiÓm
: diÖn tÝch gieo trång n¨m t
: s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ n¨m t tÝnh trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch b¶o hiÓm.
-bíc 3: x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ båi thêng b×nh qu©n
+ NÕu b¶o hiÓm theo s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n th× møc phÝ thuÇn tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ b¶o hiÓm sÏ lµ;
+ NÕu b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ s¶n lîng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n tÝnh trªn 1®¬n vÞ b¶o hiÓm th× møc phÝ thuÇn ®¬c tÝnh:
s
2. B¶o hiÓm ch¨n nu«i.
a. §èi tîng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm.
-§èi tîng b¶o hiÓm trong ch¨n nu«i lµ c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i vµ c¸c lo¹i vËt nu«i. §èi víi v©t nu«i lµ tµi s¶n cè ®Þnh thêng b¶o hiÓm tõng con, cßn ®èi víi vËt nu«i thêng b¶o hiÓm c¶ ®µn.(VËt nu«i lµ tµi lu ®éng lµ nhng vËt nu«i ®îc nu«i dìng trong thêi gian ng¾n)
-Thêi h¹n b¶o hiÓm thêng lµ 1n¨m hoÆc lµ toµn bé chu kú s¶n xuÊt. NÕu lµ toµn bé chu kú s¶n xuÊt th× nã sÏ ®îc b¾t ®Çu tõ khi vËt nu«i ®îc chuyÓn thµnh tµi s¶n cè ®Þnh ®Õn khi kÕt thóc chu kú s¶n xuÊt.
-Ph¹m vi b¶o hiÓm : Trong ch¨n nu«i thêng gÆp rÊt nhiÒu rñi ro, cã c¶ rñi ro kh¸ch quan cã c¶ rñi ro chñ quan…..Tuy nhiªn chØ cã nh÷ng rñi ro th«ng thêng sau ®©y míi ®îc b¶o hiÓm.
+ThiÖt h¹i do thiªn tai, lò lôt g©y ra
+BÖnh dÞch bao gåm c¶ bÖnh truyÒn nhiÔm vµ c¶ bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm.
+Buéc ph¶i giÕt mæ ®Ó ®Ò phßng l©y lan.HoÆc lµ khi vËt bÞ ®au èm kh«ng thÓ tiÕp tôc nu«i dìng vµ sö dông ®îc.
+Vµ mét sè rñi ro kh¸c nh: c¸c ®éng vËt ¨n thÞt ®¸nh c¾n lÉn nhau, hoÆc bÞ tai n¹n giao th«ng, ho¶ ho¹n.
b.Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ chÕ ®é b¶o hiÓm.
-§èi víi sóc v©t vç bÐo vµ lÊy thÞt , gi¸ trÞ b¶o hiÓm thêng lµ gi¸ trÞ xuÊt chuång b×nh qu©n mét sè n¨m tríc ®ã nh»m lo¹i trõ nh÷ng yÕu tè ngÉu nhiªn ¶nh hëng.
- trång trät vµ ch¨n nu«i ®Òu ¸p dông c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm kh¸c nhau nh»m n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ngêi tham gia b¶o hiÓm, lµm gi¶m phÝ vµ phï hîp víi t×nh h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý cña c«ng ty b¶o hiÓm.
c. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm ch¨n nu«i.
-Khi tiÕn hµnh b¶o hiÓm c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i, th× c«ng t¸c tÝnh phÝ gièng nh x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm cho c©y trång hµng n¨m. Tuy nhiªn ë ®©y, chØ giíi h¹n trong ph¹m vi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm theo ®Çu con gia sóc,gia cÇm.
-PhÝ b¶o hiÓm theo ®Çu con ®èi víi tõng lo¹i sóc vËt thêng ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau.
:phÝ båi thêng thiÖt h¹i
:phÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt
:phÝ dù tr÷ dù phßng
: phÝ qu¶n lý vµ l·i dù kiÕn
Trong ®ã c¸ch tÝnh phÝ båi thêng thiÖt h¹i ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
: sè vËt nu«i n¨m i
:sè vËt nu«i bÞ chÕt bÞ th¶i lo¹i n¨m i
:gÝa trÞ b×nh qu©n 1 con vËt nu«i bÞ th¶i lo¹i, chÕt, thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm
: gi¸ trÞ tËn thu 1 con vËt nu«i sau khi bÞ th¶i lo¹i, chÕt thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm.
:träng lîng b×nh qu©n 1 con vËt nu«i tríc khi bÞ chÕt, bÞ th¶i lo¹i, tai n¹n n¨m i thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm.
:gi¸ b×nh qu©n 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm vËt nu«i tríc khi bÞ th¶i lo¹i, tai n¹n, chÕt n¨m i
3. Gi¸m ®Þnh vµ båi thêng tæn thÊt.
-§©y lµ c«ng viÖc cña c«ng ty b¶o hiÓm. Ngay sau khi ®îc th«ng b¸o vÒ t×nh h×nh tæn thÊt cña ngêi tham gia b¶o hiÓm, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i cö nh©n viªn cña m×nh hoÆc ngêi ®îc uû quyÒn ®i gi¸m ®Þnh tæn thÊt. Khi gi¸m ®Þnh ph¶i kiÓm tra kü hiÖn trêng n¬i x¶y ra tæn thÊt. x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tæn thÊt cã thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng. NÕu thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm ph¶i x¸c ®Þnh møc ®é tæn thÊt, gi¸ trÞ tæn thÊt, gi¸ trÞ tËn thu vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh víi sù chøng kiÕn cña c¸c bªn cã liªn quan.
-Sau ®ã c¨n cø vµo biªn b¶n gi¸m ®Þnh, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tr¶ lêi cho ngêi tham gia b¶o hiÓm lµ chÊp thuËn hay tõ chèi båi thêng trong thêi gian quy ®Þnh theo nh hîp ®ång ®· ky.
phÇn II: thùc tr¹ng n«ng nghiÖp vµ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë viÖt nam.
I. T×nh h×nh n«ng nghiÖp ë viÖt nam giai ®o¹n 1996 ®Õn 2002.
1. §iÒu kiÖn tù nhiªn ë viÖt nam thuËn lîi cho n«ng nghiÖp ph¸t triÓn.
Níc ta n¨m gän trong vïng néi chÝ tuyÕn b¾c, b¸n cÇu B vµ B, ®ång thêi n»m trong vïng ho¹t ®éng cña giã mïa §«ng Nam ¸ níc ta cã khÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa, víi ®Æc ®iÓm næi bËt lµ nãng Èm vµ ma nhiÒu theo mïa vµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau.
-Sù ph©n mïa cña nhiÖt ®íi Èm giã mïa.
-L·nh thæ kÐo dµi theo híng kinh tuyÕn ®· chi phèi ®Æc ®iÓm khÝ hËu gi÷a hai miÒn nam b¾c.
-Mét sè yÕu tè kh¸c cña khÝ hËu lµ do ®Þa h×nh híng nói, ®é cao chi phèi hÖ qu¶ cña khÝ hËu giã mïa.
MÆc dï níc ta cã sù ph©n ho¸ nhng xÐt chung th× khÝ hËu níc ta vÉn lµ nguån bøc x¹ dåi dµo thuéc vïng nhiÖt ®íi. Víi nhiÖt ®é trung b×nh c¶ n¨m h¬n c. Mçi n¨m Ýt nhÊt còng cã trªn 1200 giê n¾ng, c¸n c©n bøc x¹ d¬ng quanh n¨m. Tæng lîng nhiÖt xª dÞch tõ 8000 ®Õn trªn c.Lîng ma trung b×nh hµng n¨m 1700 ®Õn 1800mm, cã n¬i vît qu¸ 3000mm. Lîng bèc h¬i lªn tíi 700 ®Õn 800mm.
Víi ®Æc ®iÓm nh vËy khÝ hËu níc ta t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp nhê lîng nhiÖt cao quanh n¨m víi lîng ma d«i dµo t¹o ®iÒu kiÖn kÐo dµi thêi gian sinh trëng cña c©y cèi suèt 12 th¸ng, n©ng cao n¨ng suÊt cña hÖ sinh th¸i.
a.trång trät.
-Do ®Æc tÝnh cÊu tróc ®Þa h×nh vµ ®Þa chÊt ®· t¹o cho níc cã tæng diÖn tÝch lµ ®Êt phï ®ång b»ng cßn lµ ®Êt ferarit.
-Níc ta cã 33161000ha ®Êt trong ®ã chØ cã 8500000 ha ®Êt ®ång b»ng (1743000ha®Êt ®ång b»ng b¾c bé, 850000ha ®Êt ®ång b»ng b¾c trung bé, 650000ha ®Êt ®ång b»ng duyªn h¶i trung vµ nam bé, 4000000ha ®Êt ®ång b»ng s«ng cöu long, mét bé phËn ®Êt x¸m ®¸ng kÓ ë ®«ng nam bé) t¹o ®iÒu kiÖn cho lóa ph¸t triÓn.
-Ngoµi ®Êt phï sa mÇu mì thuËn lîi cho trång lóa, th× ®Êt ferarit n©u ®á còng chiÕm diÖn tÝch kh¸ lín 2000000ha chñ yÕu ph©n bè ë t©y nguyªn, ®«ng nam bé, b¾c qu¶ng trÞ…
-§Êt ferarit lµ ®Êt cã ®é xèp cao d÷ níc m¹nh cã kÕt cÊu tèt phï hîp ®Ó trång c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp nhiÖt ®íi quy nh cao su, chÌ, cafª, hå tiªu…
b.Ch¨n nu«i
-Do trång trät ë níc ta ph¸t triÓn suèt 12 th¸ng t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc cung cÊp thøc ¨n trong ch¨n nu«i gióp cho nghµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn.
-MÆt kh¸c diÒu kiÖn khÝ hËu níc ta còng t¹o ®iÒu kiÖn cho vËt nu«i sinh trëng vµ ph¸t triÓn, nhng nã còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lo¹i vi khuÈn ph¸t triÓn g©y ra nhiÒu dÞch bÖnh cho vËt nu«i.
c.Thuû s¶n
-Khi nãi ®Õn thuËn lîi cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn dµnh cho thuû s¶n chóng ta ph¶i nãi ®Õn nguån tµi nguyªn níc.
-HÖ thèng s«ng ngßi níc ta ,ch¶y trªn nhiÒu miÒn tù nhiªn t¹o nªn c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c nhau, ®ång thêi t¹o nªn m«i tr¬ng sèng thÝch hîp cho nhiÒu lo¹i thuû s¶n trªn nh÷ng lu vùc s«ng kh¸c nhau.
vÝ dô: trªn lu vùc s«ng cöu long ,s«ng hång do nhiÖt ®é níc Ýt chªnh lÖch trong n¨m, vµ lîng phï du sinh sèng phong phó lµ nguån thøc ¨n cho c¸c lo¹i t«m, c¸ t¹o ra mét s¶n lîng lín c¸ t«m cã thÓ ®¸nh b¾t vµ nu«i trång
d.l©m nghiÖp
-Do vÞ trÝ trung t©m khu vùc ho¹t ®éng cña giã mïa §«ng Nam ¸ víi chÕ ®é giã mïa lôc ®Þa vµ ®¹i d¬ng ®· ®a ®Õn lîng ma lín,®é Èm cao t¹o nªn nh÷ng th¶m thùc vËt rÊt ®a d¹ng tõ rõng l¸ kim «n ®íi ®Õn rõng l¸ kim ¸ niÖt ®íi, rõng hçn giao l¸ kim-l¸ réng, rõng kÝn l¸ réng nhiÖt ®íi rõng tha l¸ réng nhiÖt ®íi, rõng xÝch ®¹o, rõng ngËp mÆn,rõng Èm…
2.TÇm quan träng cña n«ng nghiÖp ®èi víi kinh tÕ níc ta
N«ng nghiÖp lµ nghµnh s¶n xuÊt vËt chÊt cung cÊp l¬ng thùc, thùc phÈm vµ nguyªn liÖu cho nghµnh c«ng nghiÖp nhÑ cho nÒn kinh tÕ,ngoµi ra ®©y cßn lµ nguån suÊt khÈu m¹nh mÏ. Hµng n¨m møc ®ãng gãp cña n«ng nghiÖp vµo GDP ngµy mét gi¶m song vÉn cao h¬n so víi c¸c níc trªn thÕ giíi .
§ãng gãp cña n«ng nghiÖp vµo GDP
®¬n vÞ: %
N¨m
chØ tiªu
1996
1997
1998
1999
2000
N«ng nghiÖp
27,8
25,77
25,98
25,4
24,3
II. Nh÷ng thµnh tùu vµ tæn thÊt trong n«ng nghiÖp
1.Nh÷ng thµnh tùu n«ng nghiÖp ®¹t ®îc trong giai ®o¹n (1996-2000)
-sau 10 n¨m ®æi míi (1986-1995) n«ng nghiªp vµ n«ng th«n viÖt nam ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu næi bËt vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn toµn diÖn theo híng s¶n xuÊt hµng ho¸ trong kÕ ho¹ch 5 n¨m (1996-2000). §ã lµ nh÷ng thµnh tùu.
a.S¶n xuÊt l¬ng thùc ph¸t triÓn toµn diÖn
T¨ng tt¬ng nhanh vµ vît xa môc tiªu, l¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ngêi qua c¸c n¨m.
L¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ngêi.
®¬n vÞ:kg
N¨m
1996
1997
1998
1999
2000
LTbq/ ngêi
375
398
408
444
455
+L¬ng thùc hµng ho¸ t¨ng nhanh tõ 8(tr) tÊn n¨m 1996 ®Õn 13(tr) tÊn n¨m 2000 ®¶m b¶o tho¶ m·n mäi nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c, víi møc ®é t¨ng d©n sè trªn 1,3tr ngêi /1n¨m, bæ sung thøc ¨n cho ph¸t triÓn ch¨n nu«i vµ ®¸p øng ®Çy ®ñ nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn víi sè lîng ngµy cµng t¨ng s¶n phÈm ngµy cµng ®a d¹ng.
+Kh«ng chØ tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng, mµ l¬ng thùc s¶n xuÊt cßn d t