Bảo Hiểm Xã Hội(BHXH) luôn là một trong những chính sách quan trọng nhất đối với bất kỳ quốc gia nào. Bởi lẽ, để tiến tới một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh thì việc phát triển kinh tế luôn luôn phải đi đôi với đảm bảo tốt an sinh xã hội.
Ở nước ta chính sách BHXH sau hơn 60 năm thực hiện với những bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với từng giai đoạn, chính sách BHXH đã góp phần to lớn đảm bảo đời sống cho người lao động và gia đình, đồng thời góp phần ổn định chính trị - xã hội của đất nước. Luật BHXH Việt Nam ra đời là bước ngoặt to lớn tạo chuyển biến tích cực tới việc thực hiện các chế độ BHXH. Qua đó, các chế độ bảo hiểm đã được mở rộng và linh hoạt hơn với nhiều loại hình đa dạng từ BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, Bảo hiểm thất nghiệp, BHYT…phạm vi đối tượng cũng đã gia tăng đáng kể, cơ chế quản lý quỹ bảo hiểm cũng có những đổi mới từng bước được hoàn thiện hơn, BHXH ngày càng thể hiện vai trò to lớn trong cộng đồng.
Bởi vậy, việc đảm bảo một quỹ BHXH bền vững là một việc làm hết sức cần thiết. Một trong những yếu tố quan trọng giúp bình ổn quỹ BHXH chính là thực hiện tốt khâu quản lý thu. Nhận thức được điều đó, em xin chọn nghiên cứu chuyên đề :
“Thực trạng quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục- Tỉnh Hà Nam”
Kết cấu bài chuyên đề của em gồm có 3 chương :
Chương I: Một số vấn đề về quản lý thu BHXH
Chương II: Thực trạng quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục – Tỉnh Hà Nam
Chương III: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH tại huyện Bình Lục – Tình Hà Nam
28 trang |
Chia sẻ: ducpro | Lượt xem: 6871 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục- Tỉnh Hà Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC…………………………………………………………………………………….1
DANH MỤC VIẾT TẮT 2
LỜI NÓI ĐẦU 3
CHƯƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN LÝ THU BHXH 5
1.1.Khái niệm về quản lý thu BHXH. 5
1.2. Vai trò của quản lý thu BHXH. 5
1.3. Nội dung quản lý thu 7
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG THU QUỸ BHXH TẠI PHÒNG BHXH HUYỆN BÌNH LỤC- TỈNH HÀ NAM 8
2.1. Vài nét giới thiệu về BHXH huyện BÌnh Lục 8
2.2. Tình hình thu BHXH ở Huyện Bình Lục – Hà Nam 10
2.2.1. Công tác thu BHXH tại BHXH huyện Bình Lục. 10
2.2.2. Những nguồn thu của BHXH huyện Bình Lục. 11
2.2.3. Những nguyên tắc trong thu BHXH. 12
2.3. Tổ chức quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục 13
2.3.1. Quản lý đối tượng tham gia BHXH 13
2.3.2. Quản lý tiền lương làm căn cứ đóng BHXH 15
2.3.3. Quản lý tiền thu BHXH 16
2.4. Những kết quả đạt được về thu quỹ BHXH Huyện Bình Lục 17
2.5. Tình hình nợ đọng BHXH huyện Bình Lục – Hà Nam 19
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH Ở BHXH HUYỆN BÌNH LỤC 21
3.1. Một số kiến nghị đối với công tác quản lý thu tại BHXH huyện Bình Lục – Tỉnh Hà Nam. 21
3.1.1. Có chương trình đào tạo và sử dụng cán bộ 21
3.1.2 . Mở rộng nguồn thu BHXH 22
3.1.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về BHXH 23
3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu tại BHXH huyện Bình Lục 24
3.2.1. Đẩy mạnh các biện pháp quản lý đối tượng và quỹ lương tham gia BHXH 24
3.2.2. Tăng cường chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác thu BHXH 25
3.2.3. Phối hợp với các ban ngành chức năng có liên quan 25
3.2.4. Kết hợp công tác thu BHXH với việc giải quyết chính sách BHXH 25
KẾT LUẬN 27
TÀI LIỆU THAM KHẢO 28
DANH MỤC VIẾT TẮT
BHXH: Bảo hiểm xã hội
BHYT: Bảo hiểm y tế
BHXH TN: Bảo hiểm xã hội tự nguyện
NLĐ: Người lao động
NSDLĐ: Người sử dụng lao động
LỜI NÓI ĐẦU
Bảo Hiểm Xã Hội(BHXH) luôn là một trong những chính sách quan trọng nhất đối với bất kỳ quốc gia nào. Bởi lẽ, để tiến tới một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh thì việc phát triển kinh tế luôn luôn phải đi đôi với đảm bảo tốt an sinh xã hội.
Ở nước ta chính sách BHXH sau hơn 60 năm thực hiện với những bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với từng giai đoạn, chính sách BHXH đã góp phần to lớn đảm bảo đời sống cho người lao động và gia đình, đồng thời góp phần ổn định chính trị - xã hội của đất nước. Luật BHXH Việt Nam ra đời là bước ngoặt to lớn tạo chuyển biến tích cực tới việc thực hiện các chế độ BHXH. Qua đó, các chế độ bảo hiểm đã được mở rộng và linh hoạt hơn với nhiều loại hình đa dạng từ BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, Bảo hiểm thất nghiệp, BHYT…phạm vi đối tượng cũng đã gia tăng đáng kể, cơ chế quản lý quỹ bảo hiểm cũng có những đổi mới từng bước được hoàn thiện hơn, BHXH ngày càng thể hiện vai trò to lớn trong cộng đồng.
Bởi vậy, việc đảm bảo một quỹ BHXH bền vững là một việc làm hết sức cần thiết. Một trong những yếu tố quan trọng giúp bình ổn quỹ BHXH chính là thực hiện tốt khâu quản lý thu. Nhận thức được điều đó, em xin chọn nghiên cứu chuyên đề :
“Thực trạng quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục- Tỉnh Hà Nam”
Kết cấu bài chuyên đề của em gồm có 3 chương :
Chương I: Một số vấn đề về quản lý thu BHXH
Chương II: Thực trạng quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục – Tỉnh Hà Nam
Chương III: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH tại huyện Bình Lục – Tình Hà Nam
Do hiểu biết còn hạn chế nên đề tài còn những thiếu sót nhất định. Em rất mong được sự nhận được ý kiến đóng góp của các thầy để đề tài được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy!
CHƯƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN LÝ THU BHXH
Khái niệm về quản lý thu BHXH.
Quản lý thu BHXH là sự tác động có tổ chức của chủ thể quản lý để điều chỉnh các hoạt động thu BHXH. Sự tác động đó được thực hiện bởi hệ thống các biện pháp hành chính, kinh tế và pháp luật nhằm đạt được mục đích thu đúng, thu đủ, thu kịp thời và không để thất thu tiền đóng BHXH theo quy định của pháp luật về BHXH.
Thu đóng góp BHXH là hoạt động của các cơ quan BHXH từ Trung ương đến địa phương cùng với sự phối hợp của các ban ngành chức năng trên cơ sở quy định của pháp luật về thực hiện chính sách BHXH nhằm tạo ra nguồn tài chính tập trung từ việc đóng góp của các bên tham gia BHXH. Đồng thời tránh được tình trạng nợ đọng BHXH từ các cơ quan đơn vị, từ người tham gia BHXH. Qua đó, đảm bảo sự công bằng trong việc thực hiện và triển khai chính sách BHXH nói chung và giữa những người tham gia BHXH nói riêng.
1.2. Vai trò của quản lý thu BHXH.
Quỹ BHXH là một quỹ độc lập với ngân sách Nhà nước, nhằm đảm bảo về tài chính để chi trả các chế độ BHXH cho cho người lao động. Vì thế công tác thu BHXH ngày càng trở thành khâu quan trọng và quyết định đến sự tồn tại và phát triển của việc thực hiện chính sách BHXH ở Việt Nam.
Công tác thu BHXH có vai trò như một điều kiện cần và đủ trong quá trình tạo lập cùng thực hiện chính sách BHXH và để chính sách BHXH được diễn ra thuận lợi hơn: Vì công tác thu là nguồn hình thành cơ bản nhất trong quá trình tạo lập quỹ BHXH. Đồng thời đây cũng là một khâu bắt buộc đối với người tham gia BHXH thực hiện nghĩa vụ của mình. Do đó, công tác thu BHXH là một công việc đòi hỏi độ chính xác cao, thực hiện thường xuyên, liên tục kéo dài trong nhiều năm và có sự biến động về mức đóng và số lượng người tham gia.
Công tác thu BHXH đóng vai trò như một công cụ thanh kiểm tra số lượng người tham gia BHXH biến đổi ở từng khối lao động, cơ quan, đơn vị ở từng địa phương hoặc trên phạm vi toàn quốc. Và đảm bảo cho quỹ BHXH được tập trung về một mối. Bởi công tác thu BHXH cũng đòi hỏi phải được tổ chức tập trung thống nhất có sự ràng buộc chặt chẽ từ trên xuống dưới, đảm bảo an toàn tuyệt đối về tài chính, đảm bảo độ chính xác trong ghi chép kết quả đóng BHXH của từng cơ quan đơn vị cũng như của từng người lao động. Hơn nữa, hoạt động thu BHXH là hoạt động liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của cả một đời người và có tính kế thừa, số thu BHXH một phần dựa trên số lượng người tham gia BHXH để tạo lập lên quỹ BHXH, cho nên nghiệp vụ của công tác thu BHXH có một vai trò hết sức quan trọng và cần thiết trong thực hiện chính sách BHXH. Bởi đây là khâu đầu tiên giúp cho chính sách BHXH thực hiện được các chức năng cũng như bản chất của mình.
Công tác thu BHXH ở hiện tại ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chi và quá trình thực hiện chính sách BHXH trong tương lai. Do BHXH cũng như các loại hình bảo hiểm khác đều dựa trên cơ sở nguyên tắc đóng có hưởng BHXH (thu trước, chi sau) đã đặt ra yêu cầu quy định đối với công tác thu nộp BHXH. Nếu không thu được BHXH thì quỹ BHXH không có nguồn để chi trả cho các chế độ BHXH cho NLĐ. Vậy hoạt động thu BHXH ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chi và quá trình thực hiện chính sách BHXH. Do đó, thực hiện công tác thu BHXH đóng một vai trò quyết định, then chốt trong quá trình đảm bảo ổn định cho cuộc sống của NLĐ cũng như các đơn vị doanh nghiệp được hoạt động bình thường.
1.3. Nội dung quản lý thu
Dựa trên cơ sở kế hoạch đóng tiền BHXH do các đơn bị sử dụng lao động đã đăng ký. Hàng tháng, BHXH tỉnh và huyện tổ chức thu BHXH bằng 22% quỹ lương (trong đó người lao động đóng 6% tiền lương tháng và đơn vị sử dụng lao động đóng 16% tổng quỹ lương) vào ngày của kỳ lương đầu tiên trong tháng.
Vào thời điểm cuối quý, đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm lập danh sách nộp BHXH của NLĐ của đơn vị mình, tính đủ số tiền phải nộp BHXH theo lương của người lao động trong quý gửi cho cơ quan BHXH hai bản.
Tại cơ quan BHXH, cụ thể là bộ phận thu sẽ tiến hành kiểm tra tiền lương và mức đóng góp của người lao động và tổng số tiền phải nộp của đơn vị sử dụng lao động. Cuối quý lập bản xác nhận về việc nộp BHXH trong quý.Cơ quan BHXH kiểm tra đối chiếu, xác định số tiền chênh lệch (thừa, thiếu) để điều chỉnh số phải thu hoặc số đã thu.
Người sử dụng lao động được giữ lại 2% số phải thu để chi trả kịp thời 2 chế độ ốm đau, thai sản thì cơ quan BHXH thực hiện quyết toán quý xác định số tiền chênh lệch thừa, thiếu để ghi tăng số phải thu hoặc số đã thu đối với người sử dụng lao động.
Các trường hợp chậm đóng, cơ quan BHXH thực hiện tính lãi theo quy định.
Người lao động và đơn bị sử dụng lao động cố tình không nộp BHXH theo đúng thưòi hạn và đủ mức theo quy định, thì cơ quan BHXH thuộc hệ thống BHXH Việt Nam có quyền từ chối việc chi trả các chế độ BHXH của tất cả người lao động thuộc đơn vị đó; đồng thời báo cáo lên cơ quan BHXH cấp trên và thông báo cho các cơ quan hữu quan để có biện pháp giải quyết.
BHXH tỉnh có trách nhiệm phổ biến, tổ chức thực hiện các quy định về thu BHXH, BHYT, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT kịp thời đối với đơn vị và người lao động.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG THU QUỸ BHXH TẠI PHÒNG BHXH HUYỆN BÌNH LỤC- TỈNH HÀ NAM
2.1. Vài nét giới thiệu về BHXH huyện BÌnh Lục
Phòng BHXH huyện Bình Lục được thành lập và đi vào hoạt động từ tháng 9 năm 1995. Phòng BHXH huyện Bình Lục chủ yếu thực hiện việc thu – chi thuần tuý mà không kinh doanh loại hình bảo hiểm nào.
BHXH huyện Bình Lục chịu sự quản lý trực tiếp của BHXH tỉnh Hà Nam, có con dấu và tài khoản riêng.
Sơ đồ vị trí của BHXH huyện Bình Lục:
BHXH
Việt Nam
BHXH Hà Nam
BHXH
Bình Lục
BHXH huyện Bình Lục có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ BHXH
tỉnh Hà Nam giao cho gồm:
Xây dựng chương trình, kế hoạch công tác năm trình Giám đốc BHXH
tỉnh Hà Nam phê duyệt và tổ chức thực hiện.
Theo dõi, đốc thu BHXH.
Chi trả các chế độ nghỉ ốm, thai sản cho đối tượng tham gia đóng góp
BHXH.
Tổ chức việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, cả việc chi pháp lệnh người có công;
Theo dõi tăng, giảm hàng tháng để lập danh sách chi trả lương hưu và trợ
cấp theo quy định;
Tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo về chế độ, chính sách BHXH để giải quyết theo thẩm quyền hoặc báo cáo với BHXH tỉnh xem xét giải quyết;
Tiếp nhận, báo cáo kịp thời với BHXH tỉnh Hà Nam các trường hợp hưởng lạc trợ cấp BHXH, điều chỉnh lương hưu.
Đối chiếu tờ khai với hồ sơ gốc để triển khai cấp sổ BHXH.
Thực hiện công tác giám định chi phí khám chữa bệnh của người có sổ, thẻ BHXH tại các cơ sở khám chữa bệnh. Tiếp nhận và hướng dẫn người bệnh trong quá trình đến khám chữa bệnh, giải quyết những vướng mắc và đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân có sổ, thẻ BHYT.
Thực hiện việc thông tin tuyên truyền, giải thích chế độ, chính sách BHXH trên địa bàn.
Quản lý công chức, viên chức, tài chính và tài sản thuộc BHXH huyện theo phân cấp của BHXH Việt Nam và BHXH Tỉnh.
BHXH Huyện Bình Lục có chức năng giúp Giám đốc BHXH Tỉnh tổ chức thực hiện các chính sách, chế độ BHXH và quản lý tài chính BHXH trên địa bàn huyện. BHXH quận chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám đốc BHXH Tỉnh, chịu sự quản lý hành chính trên địa bàn lãnh thổ của UBND huyện.
Quản lý công chức, viên chức, tài chính và tài sản thuộc BHXH huyện theo phân cấp của BHXH Việt Nam và BHXH Tỉnh.
Là cơ quan BHXH cấp huyện, BHXH huyện Bình Lục là đơn vị có tư cách pháp nhân không có tổ chức phòng ban mà nó được chia thành 4 bộ phận:
Sơ đồ tổ chức:
2.2. Tình hình thu BHXH ở Huyện Bình Lục – Hà Nam
2.2.1. Công tác thu BHXH tại BHXH huyện Bình Lục.
Công tác thu BHXH khá thuận lợi bởi diện tích huyện không lớn, địa hình bằng phẳng. BHXH huyện Bình Lục đã tiến hành lập danh sách chi tiết từng đơn vị; cơ quan tham gia BHXH, từng cá nhân. Bên cạnh đó BHXH huyện còn lập bảng lương chi tiết của từng cá nhân, quỹ lương của từng công ty hay xí nghiệp để làm căn cứ thu quỹ BHXH. Tại mỗi xã trong huyện, BHXH huyện Bình lục đặt một ban có trách nhiệm thu – chi và báo cáo các trường hợp có sự thay đổi mức đóng góp hay mức hưởng BHXH. Gần đến mỗi kỳ báo cáo; tổng kết, BHXH huyện cử cán bộ đến các cơ sở còn nợ đọng tiền BHXH hoặc dùng các biện pháp thông tin khác như: gọi điện thoại, nhắn tin qua đài truyền thanh huyện để đôn đốc, thu kịp thời, tránh tình trạng nợ đọng lâu dài.
2.2.2. Những nguồn thu của BHXH huyện Bình Lục.
Thu từ đóng góp của những người tham gia BHXH là nguồn thu chủ yếu, quan trọng nhất cho bất cứ quỹ BHXH của bất kỳ quốc gia nào, nó là cơ sở chủ yếu để hình thành nên quỹ BHXH và tạo ra nguồn tài chính để thực hiện những chế độ BHXH; nhưng trong quá trình quản lý sự đóng góp của người tham gia BHXH cũng phức tạp và khó khăn nhất. Nguồn thu này có tầm quan trọng đặc biệt, nó là nền tảng để có thể thực hiện được chính sách BHXH. Thông thường, nguồn thu này được hình thành như sau:
+ Người lao động tham gia BHXH đóng góp vào quỹ BHXH trên cơ sở tiền lương; tuỳ theo điều kiện của mỗi quốc gia mà phần đóng góp của người lao động có khác nhau, nhưng đều dựa trên cơ sở là tiền lương của người lao động làm căn cứ để tính toán số tiền người lao động phải đóng góp vào quỹ BHXH. Theo Điều lệ BHXH hiện hành quy định người lao động phải đóng góp bằng 6% tiền lương tháng.
+ Người sử dụng lao động tham gia đóng góp BHXH cho người lao động trong đơn vị mình; thông thường phần đóng góp của người sử dụng lao động dựa trên tổng quỹ lương. Theo Điều lệ BHXH hiện hành quy định người sử dụng lao động phải đóng góp bằng 16% tổng quỹ tiền lương của những người tham gia BHXH trong đơn vị.
Thu từ việc hỗ trợ của Ngân sách Nhà nước chủ yếu là để đảm bảo cho các hoạt động BHXH diễn ra được đều đặn, bình thường, tránh những xáo trộn lớn trong việc thực hiện BHXH. Nguồn thu từ việc hỗ trợ của
Ngân sách Nhà nước cho quỹ BHXH đôi khi là khá lớn, việc hỗ trợ cho hoạt động BHXH của Nhà nước là hoạt động thường xuyên và liên tục để đảm bảo thực hiện tốt các chế độ chính sách nói riêng và hoạt động BHXH nói chung.
Thu từ lãi đầu tư của hoạt động đầu tư bảo toàn và tăng trưởng quỹ được hình thành từ công việc đầu tư quỹ BHXH nhàn rỗi vào các chương trình kinh tế – xã hội, những hoạt động đầu tư khác đem lại hiệu quả. Từ nguồn quỹ nhàn rỗi được đem đầu tư, quỹ BHXH thu được phần lãi đầu tư để bổ xung vào nguồn quỹ BHXH.
Ngoài những nguồn thu trên thì quỹ BHXH còn có một số nguồn thu khác để bổ xung vào quỹ BHXH; nói chung, những nguồn thu này không lớn, không ổn định. Chủ yếu là những nguồn thu từ việc nhận sự hỗ trợ của các tổ chức nước ngoài, từ những hoạt động từ thiện, từ hoạt động thanh lý nhượng bán tài sản cố định. Nguồn thu này thường chiếm một tỷ trọng rất nhỏ trong tổng số thu của quỹ BHXH.
2.2.3. Những nguyên tắc trong thu BHXH.
Căn cứ pháp luật và các văn bản dưới luật thì thu BHXH phải đảm bảo theo nguyên tắc là phải đảm bảo đúng đối tượng và đúng mức thu, đồng thời phải đảm bảo tính công bằng giữa các đơn vị tham gia BHXH. Muốn thu đúng và thu đủ thì cần phải quán triệt những vấn đề sau đây:
Các cơ quan, các doanh nghiệp đóng BHXH thì phần đóng góp phải dựa trên quỹ lương, quỹ lương này bao gồm toàn bộ là lương cứng và các khoản phụ cấp vào lương, đồng thời quỹ lương này phải chi trả cho tất cả các đối tượng tham gia đóng góp BHXH.
Đối với người lao động cơ chế thu là 6% cũng bao gồm cả lương cứng và các khoản phụ cấp ngoài lương khác.
Quyết toán thu BHXH thường vào cuối năm nhưng trong năm đó số người tham gia và số đơn vị tham gia BHXH luôn biến động, vì vậy khi quyết toán phải căn cứ vào số liệu thực tế phát sinh chứ không tính vào mức bình quân.
Thu BHXH phải mang tính trực tiếp, hạn chế tối đa hiện tượng khoán thu để được hưởng hoa hồng.
Về nguyên tắc cơ quan BHXH phải quyết toán từng tháng, từng quý, từng năm nhưng đến cuối năm quyết toán, tất cả các số thu phải ăn khớp với nhau và phải thực sự cân đối: giữa người lao động, người sử dụng lao động, loại hình doanh nghiệp, loại hình thu.
Ngoài việc thu đúng của người lao động và người sử dụng lao động, BHXH phải lập kế hoạch và lập dự toán trước phần ngân sách Nhà nước cấp bù vào đầu tháng, đầu quý, đầu năm sau đó mới được quyết toán.
Lãi đầu tư quỹ nhàn rỗi BHXH, về nguyên tắc phải được bù đắp vào quỹ để bảo toàn và tăng trưởng nguồn quỹ, phần trích ra chi cho các mục đích khác như chi cho khen thưởng, chi quản lý và những khoản chi khác phải tuân thủ theo đúng những quy định của pháp luật. Các khoản tài trợ của các tổ chức, các quỹ từ thiện, đặc biệt là các khoản nợ của người tham gia phải được hạch toán riêng, các khoản nợ đòi được phải tính tới lãi suất.
2.3. Tổ chức quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Bình Lục
2.3.1. Quản lý đối tượng tham gia BHXH
Quản lý đối tượng tham gia BHXH là một phần quan trọng trong công tác thu của BHXH, đặc biệt là nguồn thu từ người lao động và người sử dụng lao động (kể cả những người đang được cử đi học, đi thực tập, công tác và điều dưỡng ở trong và ngoài nước mà vẫn hưởng tiền lương hoặc
tiền công của cơ quan đơn vị đó) làm việc trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức kinh tế – xã hội theo quy định tại Điều lệ BHXH Việt Nam, bao gồm:
Các doanh nghiệp nhà nước;
Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế đặt văn phòng đại diện ở Việt Nam (trừ những trường hợp tuân theo những điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia có những quy định khác);
Các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế ngoài quốc doanh có sử dụng từ 10 lao dộng trở lên (hiện nay BHXH đã áp dụng với các doanh nghiệp có dưới 10 lao động);
Các cơ quan hành chính sự nghiệp, các cơ quan của Đảng, đoàn thể từ
trung ương đến địa phương (chỉ tới cấp huyện);
Các tổ chức kinh doanh dịch vụ thuộc cơ quan hành chính sự nghiệp, cơ quan Đảng, đoàn thể.
Các doanh nghiệp, các tổ chức dịch vụ trong lực lượng vũ trang; Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đóng cho nhân dân, Công an nhân dân thuộc diện hưởng sinh hoạt phí theo điều lệ BHXH đối với sỹ quan, công an nhân dân ban hành kèm theo Nghị định số 45/CP ban hành ngày 15/07/1995 của Thủ tướng Chính phủ.
Cán bộ xã, phường, thị trấn được hưởng sinh hoạt phí tại Nghị định số 09/ 1998/ NĐ-CP ban hành ngày 23/ 01/ 1998 của Thủ tướng Chính phủ.
Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đưa người lao động Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài đóng cho người lao động theo Nghị định số 152/ 1999/ NĐ-CP ban hành ngày 20/ 09/1999 của Thủ tướng chính phủ.
Từ những đối tượng phải thu BHXH như trên, để thực hiện công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH cần phải thực hiện tốt một số công tác sau:
Thực hiện phân cấp quản lý, phân công cụ thể từng đơn vị, từng bộ phận và cá nhân để quản lý, theo dõi đôn đốc thu BHXH đến từng cá nhân tham gia BHXH. Việc phân cấp, phân công cụ thể công tác quản lý sẽ làm cho việc thu BHXH được dễ dàng, thu triệt để, tránh hiện tượng thu thiếu, bỏ qua không thu ... Việc phân cấp, phân công quản lý đối tượng tham gia BHXH phải đạt được yêu cầu của công tác thu BHXH đề ra; ví dụ như BHXH của Việt Nam thực hiện công tác quản lý đối với BHXH các tỉnh, thành phố.
Tiến hành ghi sổ BHXH cho những người lao động để theo dõi, ghi chép kịp thời toàn bộ diễn biến quá trình đóng BHXH của họ theo từng thời gian (tháng, quý, năm), mức đóng và đơn vị đóng, ngành nghề công tác để sau này làm căn cứ xét hưởng các chế độ BHXH cho họ.
2.3.2. Quản lý tiền lương làm căn cứ đóng BHXH
Căn cứ cơ bản để tiến hành hoạt động thu BHXH của người lao động là tiền lương tháng, đối với người sử dụng lao động là tổng quỹ lương của những người lao động tham gia BHXH trong các doanh nghiệp tổ chức. Chính vì vậy, để tiến hành tốt công tác thu BHXH một phần quan trọng không thể thiếu được là phải quản lý tốt quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của tổ chức, doanh nghiệp.
Mức thu BHXH đối với người tham gia BHXH được quy định tại điều
36, Điều lệ BHXH Việt Nam hành kèm theo Nghị định 12/CP ngày
26/01/1995 của Chính phủ, theo đó người sử dụng lao động đóng 15% (nay là 16%) tổng quỹ tiền lương tháng của người lao động trong đơn vị tham gia BHXH, người lao động đóng bằng 5% (nay là 6%) tiền lương tháng.
Theo quy định hiện hành, tiền lương và quỹ lương của những người tham gia BHXH là căn cứ để đóng BHXH, tuỳ theo từng khu vực công tác, lĩnh vực công tác mà có những mức đóng khác nhau, cụ thể:
- Đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp, tổ chức chính trị – xã hội, hội quần chúng, tiền lương tháng của người lao động và quỹ tiền lương của các đơn vị sử dụng lao động được xác định theo các quy định tại Nghị Định số 35/NQ/UBT