Đề tài Thực trạng tình hình giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án và một số giải pháp, kiến nghị

Dưới quan điểm của các nhà kinh tế học, nền kinh tế thị trường đã tạo điều kiện cho việc thu hút các ngành đầu tư trong và ngoài nước để thúc đẩy nền sản xuất hàng hoá nước ta phát triển. Song dưới quan điểm của các nhà luật học thì chính nền sản xuất hàng hoá phát triển cao đã làm phát sinh nhiều mối quan hệ kinh tế phức tạp giữa các đơn vị sản xuất, kinh doanh với nhau. Trong những biểu hiện của nó là các tranh chấp kinh tế khi mà hai bên không thể thoả thuận được. Trong trường hợp đó, việc giải quyết tranh chấp này ở đâu? và được thực hiện bởi cơ quan nào? để cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh đó yên tâm, tin tưởng vào đường lối phát triển kinh tế trong thời kỳ đổi mới mà Đảng, Nhà nước ta đã đặt ra là vấn đề hết sức cần thiết và cấp bách trong giai đoạn hiện nay ở nước ta. Đáp ứng yêu cầu đó, Nhà nước ta đã thực hiện cuộc cải cách sâu sắc trong việc tổ chức các cơ quan giải quyết tranh chấp kinh tế. Trong đó có việc thành lập Toà án kinh tế - một Toà chuyên trách trong Hệ thống Toà án nhân dân có chức năng giải quyết các tranh chấp kinh tế và giải quyết các yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Toà án nhân dân được Quốc hội thông qua ngày 28/12/1993 và có hiệu lực ngày 01/07/1994. Từ đó đến nay, phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế phổ biến nhất, quan trọng nhất là Toà án. Sau 7 năm thành lập và hoạt động, các Toà kinh tế thuộc Toà án nhân dân đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, việc giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án đang đặt ra nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu nhằm hoàn thiện pháp luật về nội dung và pháp luật về tố tụng cũng như về tổ chức các Toà kinh tế thuộc Toà án nhân dân.

doc66 trang | Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 3510 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng tình hình giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án và một số giải pháp, kiến nghị, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề tài “Thực trạng tình hình giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án và một số giải pháp, kiến nghị" Người thực hiện: HOÀNG THỊ LAN ANH MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của việc nghiên cứu Dưới quan điểm của các nhà kinh tế học, nền kinh tế thị trường đã tạo điều kiện cho việc thu hút các ngành đầu tư trong và ngoài nước để thúc đẩy nền sản xuất hàng hoá nước ta phát triển. Song dưới quan điểm của các nhà luật học thì chính nền sản xuất hàng hoá phát triển cao đã làm phát sinh nhiều mối quan hệ kinh tế phức tạp giữa các đơn vị sản xuất, kinh doanh với nhau. Trong những biểu hiện của nó là các tranh chấp kinh tế khi mà hai bên không thể thoả thuận được. Trong trường hợp đó, việc giải quyết tranh chấp này ở đâu? và được thực hiện bởi cơ quan nào? để cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh đó yên tâm, tin tưởng vào đường lối phát triển kinh tế trong thời kỳ đổi mới mà Đảng, Nhà nước ta đã đặt ra là vấn đề hết sức cần thiết và cấp bách trong giai đoạn hiện nay ở nước ta. Đáp ứng yêu cầu đó, Nhà nước ta đã thực hiện cuộc cải cách sâu sắc trong việc tổ chức các cơ quan giải quyết tranh chấp kinh tế. Trong đó có việc thành lập Toà án kinh tế - một Toà chuyên trách trong Hệ thống Toà án nhân dân có chức năng giải quyết các tranh chấp kinh tế và giải quyết các yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Toà án nhân dân được Quốc hội thông qua ngày 28/12/1993 và có hiệu lực ngày 01/07/1994. Từ đó đến nay, phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế phổ biến nhất, quan trọng nhất là Toà án. Sau 7 năm thành lập và hoạt động, các Toà kinh tế thuộc Toà án nhân dân đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, việc giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án đang đặt ra nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu nhằm hoàn thiện pháp luật về nội dung và pháp luật về tố tụng cũng như về tổ chức các Toà kinh tế thuộc Toà án nhân dân. Xuất phát từ yêu cầu khách quan đổi mới phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế ở Toà án nhân dân, tôi lựa chọn nghiên cứu vấn đề “Thực trạng tình hình giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án và một số giải pháp, kiến nghị" làm đề tài khoá luận tốt nghiệp. Phạm vi nghiên cứu Đây là vấn đề có nội dung mới có thể thuộc nội dung nghiên cứu của nhiều chuyên ngành khoa học khác nhau. Đề tài giới hạn nghiên cứu dưới góc độ pháp luật về thực trạng và giải pháp giải quyết tranh chấp kinh tế ở Việt Nam trên cơ sở pháp luật và thực hiện pháp luật từ tháng 07/1994 đến năm 2000. Mục đích nghiên cứu Đề tài này được viết nhằm mục đích: + Làm sáng tỏ thực trạng pháp luật cũng như việc áp dụng pháp luật trong việc giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án. + Việc nghiên cứu phải trên cơ sở số liệu của hệ thống Toà án nhân dân các cấp trong việc giải quyết các vụ án kinh tế. Phương pháp nghiên cứu Khi nghiên cứu vấn đề này, cơ sở phương pháp luận của chúng tôi là dựa vào quan điểm chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chính sách đổi mới của Đảng. Chúng tôi đã sử dụng phương pháp thống kê so sánh, phân tích tư liệu, hồ sơ, số liệu thu thập được liên quan đến pháp luật và thực hiện pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án ở Việt Nam. Kết cấu của khoá luận Trong phạm vi, giới hạn của khoá luận tốt nghiệp chúng tôi đề cập và giải quyết một số nội dung cơ bản của đề tài như sau: Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dụng của khoá luận này gồm có ba chương: Chương I: Pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án ở Việt Nam Chương II: Thực trạng, tình hình giải quyết tranh chấp kinh tế tại Toà án nhân dân từ tháng 07/1994 đến năm 2000 Chương III: Một số giải pháp, kiến nghị về giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án nhân dân. Trong quá trình xây dựng và hoàn thiện đề tài này em đã nhận được sự giúp đỡ tận tình thiết thực của thầy giáo Thạc sĩ Trần Đình Khánh và một số cán bộ công tác tại Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội. Em xin chân thành bày tỏ lòng cảm ơn về sự giúp đỡ quý báu đó. Bài viết chắc chắn sẽ không thể tránh khỏi những khiếm khuyết trong biên tập cũng như trong trình bày. Rất mong sự góp ý và phê bình của những ai quan tâm đến đề tài này. Người thực hiện HOÀNG THỊ LAN ANH CHƯƠNG I PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH TẾ BẰNG TOÀ ÁN Ở VIỆT NAM Tranh chấp kinh tế Trong điều kiện nền kinh tế hàng hoá, vận hành theo cơ chế thị trường, với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế có chế độ sở hữu khác nhau, các quan hệ kinh tế ngày càng trở nên đa dạng và phức tạp. Mục đích tìm kiếm lợi nhuận chẳng những là động lực trực tiếp thúc đẩy quá trình mở rộng các giao lưu kinh tế mà còn là lý do tồn tại của các chủ thể kinh tế. Cùng với sự phát triển của các quan hệ kinh tế và dưới sự tác động của quy luật cạnh tranh, tranh chấp kinh tế cũng trở nên phong phú hơn về loại hình, phức tạp hơn về tính chất và quy mô. Chính vì vậy, việc áp dụng hình thức và phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế phù hợp, có hiệu quả là một đòi hỏi khách quan để bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các chủ thể kinh doanh, bảo đảm nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa. Thông qua đó góp phần tạo môi trường pháp lý lành mạnh để thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế của đất nước. Tranh chấp kinh tế là tranh chấp biểu hiện những mâu thuẫn hay xung đột về quyền và nghĩa vụ của các nhà đầu tư, sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lời. Như vậy, tranh chấp kinh tế có thể phát sinh trong cả quá trình sản xuất và tái sản xuất xã hội. Tuy nhiên, dù tồn tại dưới hình thức nào và có thể bắt nguồn từ nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, nhưng đặc trưng chung của tranh chấp kinh tế là luôn gắn với hoạt động kinh doanh và chủ thể tham gia chủ yếu là các cá nhân doanh nghiệp. Về bản chất, mỗi tranh chấp xét cho cùng đều phản ánh những xung đột về lợi ích kinh tế giữa các bên tham gia vào quan hệ kinh tế đó. Trong cơ chế kế hoạch hoá tập trung ở nước ta trước đây, các tranh chấp kinh tế chủ yếu tồn tại dưới dạng tranh chấp về hợp đồng kinh tế. Ngược lại, trong điều kiện kinh tế thị trường, sự đa dạng về đối tượng, chủ thể và phương thức kinh doanh cũng như sự xuất hiện các loại thị trường đã làm phát sinh nhiều dạng tranh chấp kinh tế mới. Chẳng hạn, khi các công ty ra đời thì đồng thời cũng xuất hiện các khả năng phát sinh tranh chấp giữa các công ty với thành viên, giữa các thành viên với nhau trong quá trình thành lập, hoạt động và giải thể; cùng với quá trình cổ phần hoá, sự xuất hiện của thị trường tài chính mà đặc trưng nhất là thị trường chứng khoán dẫn đến các tranh chấp liên quan đến việc mua bán cổ phiếu, trái phiếu. Tương tự như vậy, chỉ trong điều kiện có cạnh tranh thì những loại tranh chấp kinh tế về quảng cáo, phá sản... mới chính thức được đề cập đến. Tranh chấp kinh tế là điều khó tránh khỏi. Thực tiễn những năm đầu của việc chuyển đổi nền kinh tế ở nước ta cho thấy, số lượng tranh chấp gia tăng và ngày càng phức tạp hơn các tranh chấp kinh tế trong thời kỳ quản lý kinh tế theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung. Khi có các tranh chấp kinh tế xảy ra thì điều đó có nghĩa là lợi ích kinh tế của một bên nào đó bị vi phạm. Sự mâu thuẫn về lợi ích này sẽ ảnh hưởng ít nhiều về tiến trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy, khi các tranh chấp kinh tế được giải quyết nhanh chóng thì không những quyền, lợi ích các bên bị vi phạm được bảo vệ, được phục hồi mà còn tạo điều kiện cho bên bị vi phạm tiếp tục duy trì ổn định, phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh. Giải quyết tốt các tranh chấp kinh tế còn là động lực để thúc đẩy kinh tế của đất nước phát triển. Tranh chấp trong kinh doanh thường có giá trị lớn, hiệu quả của nó ảnh hưởng mạnh mẽ tới quá trình kinh doanh của các nhà doanh nghiệp nói riêng và của toàn bộ nền kinh tế nói chung. Trên thực tế, nhiều tranh chấp có giá trị lớn không được giải quyết kịp thời đã kéo theo những hậu quả xấu như đình đốn sản xuất, thậm chí doanh nghiệp bị lâm vào tình trạng phá sản làm mất sự cân bằng và ổn định của nền kinh tế. Do đó, việc đổi mới cơ quan giải quyết tranh chấp kinh tế cho phù hợp với cơ chế kinh tế mới vừa là một đòi hỏi bức xúc của quan hệ kinh tế thị trường vừa là một yêu cầu đảm bảo nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa. Với nội dung khái niệm tranh chấp kinh tế như trên, có thể nhận thấy các tranh chấp kinh tế hiện nay là rất đa dạng và phức tạp, các chủ thể của nền kinh tế được mở rộng hơn trước và phạm vi hoạt động cũng đa dạng hơn trước. Vì vậy, pháp luật áp dụng cho việc giải quyết các tranh chấp kinh tế phải linh hoạt và mềm dẻo hơn, các cơ quan tài phán vừa phải nâng cao trình độ nghiệp vụ của mình, vừa phải thay đổi phương thức giải quyết tranh chấp kinh tế cho phù hợp với nền kinh tế mở như hiện nay của nước ta. Yêu cầu của việc giải quyết tranh chấp kinh tế bằng Toà án trong nền kinh tế thị trường Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII khẳng định: “Cơ chế vận hành nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa là cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước bằng pháp luật, kế hoạch, chính sách và các công cụ khác”. Chính sách đổi mới kinh tế của Đảng đã được khẳng định và thể chế hoá trong các văn bản pháp luật quan trọng của Nhà nước ta. Cơ chế kinh tế thị trường đã được Hiến pháp 1992 của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ghi nhận thành một nguyên tắc Hiến định: “Nhà nước phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”(Điều 15) và “Nhà nước thống nhất quản lý nền kinh tế quốc dân bằng pháp luật” (Điều 26). Trên cơ sở các định hướng và nguyên tắc cơ bản đó, công cuộc đổi mới toàn diện của đất nước ta đã và đang tạo ra những chuyển biến hết sức quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội. Đất nước đang bước dần ra khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế- xã hội và đạt được những thành tựu quan trọng tạo tiền đề tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Về căn bản, nền kinh tế nước ta được chuyển từ nền kinh tế sản xuất mang tính chất xã hội trực tiếp với hai hình thức sở hữu chủ yếu là quốc doanh và tập thể sang nền sản xuất hàng hoá với nhiều thành phần sở hữu, quan hệ thị trường là cơ sở vận động của nền kinh tế mới. Tính chất của nền sản xuất mới tất yếu dẫn đến sự phát sinh các quan hệ của nền kinh tế thị trường, mà từng phạm trù của nền kinh tế này gắn liền với những quan hệ pháp lý, định chế pháp lý khác nhau (ví dụ như hợp đồng, tiền lương, tín dụng...). Các quan hệ kinh tế sẽ đa dạng, sự mâu thuẫn về lợi ích liên quan đến nhiều chủ thể và sự liên đới về các trái vụ phát sinh trong các hoạt động kinh doanh càng phức tạp. Về mặt không gian, các quan hệ đó vượt ra ngoài ranh giới quốc gia. Do đó, phải hội nhập với các định chế quốc tế trong lĩnh vực kinh doanh thương mại. Cùng với sự phát triển kinh tế thì các thành phần kinh tế, các quan hệ kinh tế cũng ngày càng phát triển đa dạng và phức tạp hơn. Nhiều loại hình doanh nghiệp: Công ty cổ phần, Công ty trách nhiệm hữu hạn, các cá nhân tham gia vào các quan hệ kinh tế tạo nên một đời sống kinh tế hết sức khẩn trương và sôi động. Sự đa dạng của các chủ thể kinh tế và các quan hệ kinh tế mới đã làm cho các tranh chấp kinh tế trở nên phức tạp, quyết liệt hơn cả về nội dung và tính chất. Nếu như các tranh chấp kinh tế trước đây chỉ đơn thuần là tranh chấp về hợp đồng kinh tế giữa xí nghiệp quốc doanh, các đơn vị kinh tế của Nhà nước nhằm thực hiện chỉ tiêu pháp lệnh, kế hoạch của Nhà nước giao. Thì nay các quan hệ kinh tế trong nền kinh tế thị trường phát triển ngày một đa dạng hơn đã làm phát sinh nhiều tranh chấp kinh tế mới giữa các chủ thể kinh doanh với nhau như giữa các loại hình doanh nghiệp: Công ty, Hợp tác xã, Doanh nghiệp tư nhân và các cá nhân có đăng ký kinh doanh. Nội dung của tranh chấp kinh tế không chỉ giới hạn ở hợp đồng kinh tế mà liên quan đến tranh chấp giữa Công ty với thành viên công ty, giữa các thành viên công ty với nhau, tranh chấp liên quan đến mua bán cổ phiếu, trái phiếu, quảng cáo...Vì vậy, các chủ thể kinh doanh đòi hỏi Nhà nước phải thông qua hệ thống pháp luật bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp khi họ kinh doanh đúng pháp luật. Do tính chất phức tạp của các tranh chấp trong giai đoạn hiện nay thì việc phải có một cơ quan mang tính chất quyền lực Nhà nước để giải quyết các tranh chấp kinh tế là một yêu cầu bức thiết của đời sống kinh tế-xã hội nước ta. Thời kỳ kinh tế tập trung bao cấp, các tranh chấp kinh tế phát sinh đều được giải quyết thông qua trọng tài kinh tế Nhà nước - cơ quan trực thuộc Chính phủ. Chuyển sang nền kinh tế thị trường xuất hiện hàng loạt tranh chấp kinh tế mới: tranh chấp giữa Công ty với các thành viên công ty, giữa các thành viên trong công ty, tranh chấp về mua bán cổ phiếu, trái phiếu... Nhưng những tranh chấp kinh tế này lại vượt quá khả năng, thẩm quyền giải quyết của trọng tài kinh tế Nhà nước. Vì vậy, Toà án kinh tế ra đời thay cho trọng tài kinh tế là hoàn toàn phù hợp với thực tiễn khách quan của đất nước. Nhằm hội nhập vào đời sống kinh tế của các nước trong khu vực cũng như trên thế giới, Đảng và Nhà nước ta chủ trương xây dựng một nền kinh tế mở. Theo đó, các quan hệ kinh tế quốc tế ngày càng được và củng cố và mở rộng, đã thu hút được số lượng lớn về vốn, công nghệ... của các nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời thông qua đó, chúng ta nắm bắt được các thành tựu khoa học - kỹ thuật tiên tiến và kinh nghiệm quản lý, kinh doanh của các nước có nền kinh tế thị trường phát triển. Vấn đề đặt ra ở đây là khi mở rộng các quan hệ kinh tế quốc tế chúng ta phải xem xét và chấp nhận những tập quán thương mại Quốc tế và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế về các lĩnh vực kinh doanh và thương mại. Các mối quan hệ kinh tế quốc tế được mở rộng đã tác động tích cực vào nền kinh tế nước ta làm cho các hoạt động kinh doanh trở nên sôi động và đa dạng hơn. Đương nhiên không thể tránh khỏi các tranh chấp kinh tế phát sinh trong lĩnh vực này. Việc giải quyết tranh chấp kinh tế trong kinh doanh có nhân tố nước ngoài là một việc khó và phức tạp. Các chủ đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cũng như các nhà kinh doanh và đầu tư trong nước đều quan tâm đến sự bảo đảm về mặt pháp lý đối với hoạt động kinh doanh của mình và pháp luật phải bảo vệ được quyền và lợi ích chính đáng cho họ khi xảy ra tranh chấp kinh tế. Chính vì vậy, khi tiến hành đầu tư vào Việt Nam, ngoài các yếu tố đảm bảo về mặt pháp lý cho hoạt động và hiệu quả kinh doanh thì các chủ đầu tư cũng đặc biệt quan tâm đến việc giải quyết tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, giải quyết tranh chấp phải nhanh chóng, thuận lợi và hiệu quả mới bảo vệ được quyền lợi chính đáng của họ. Chính vì các yêu cầu nêu trên, việc thiết lập một hình thức tài phán mới, độc lập với các cơ quan Nhà nước khác có khả năng giải quyết nhanh chóng các tranh chấp kinh tế, cũng như các phán quyết của hình thức tài phán này có tính quyền uy và khả năng thực thi cao, thì không thể có một cơ quan nào khác ngoài Toà án. Vì vậy, ngày 29/12/1993 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (khoá 9 kỳ họp thứ 4) đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Toà án nhân dân. Luật này được Chủ tịch nước công bố ngày 10/01/1994 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/1994. Trong đó có các điều liên quan đến việc thành lập Toà Kinh tế - Toà chuyên trách thuộc hệ thống Toà án nhân dân, quy định thẩm quyền của Toà Kinh tế trong việc giải quyết các vụ án kinh tế và giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản. Tham khảo kinh nghiệm của một số nước có nền kinh tế thị trường phát triển như Pháp, Đức...đều có hình thức tài phán kinh tế bằng Toà án và qua sự tồn tại, hoạt động của hình thức tài phán này cho thấy tính tích cực cũng như tính hiệu quả của nó trên thực tiễn. Chức năng và nhiệm vụ của Toà án kinh tế Chức năng của Toà án kinh tế Chức năng của Toà án kinh tế là một mặt hoạt động chủ yếu của Toà án kinh tế được pháp luật ghi nhận, nó xác định bản chất của Toà án kinh tế là một trong những cơ quan xét xử của Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Toà án kinh tế có những chức năng cơ bản sau: Một là: Chức năng xét xử các vụ án kinh tế Là một bộ phận của Toà án nhân dân, Toà án kinh tế có chức năng xét xử - một chức năng cơ bản của Toà án nhân dân nói chung. Điều 127 Hiến pháp năm 1992 quy định: “Toà án nhân dân tối cao, các Toà án nhân dân địa phương, các Toà án quân sự và các Toà án khác do luật định là các cơ quan xét xử của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Bằng quy định này, Hiến pháp năm 1992 khẳng định rằng ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam việc thực hiện chức năng xét xử do Toà án nhân dân đảm nhiệm. Ngoài Toà án nhân dân ra không một cơ quan quyền lực nào có thể thực hiện chức năng xét xử. Toà án thực hiện chức năng xét xử nhân danh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quy định tại Điều 127 Hiến pháp năm 1992 về chức năng của Toà án đã được cụ thể hoá bằng luật tổ chức Toà án nhân dân năm 1992 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Toà án nhân dân, được Quốc hội thông qua ngày 28/12/1993. Toà án kinh tế thực hiện chức năng xét xử các vụ án kinh tế. Khi thực hiện chức năng này, Toà án kinh tế phải căn cứ vào các quy định của pháp luật, cả pháp luật về nội dung và pháp luật về tố tụng. Toà án kinh tế thực hiện chức năng xét xử các vụ án kinh tế của mình bằng việc ra Bản án, quyết định. Các bản án, quyết định của Toà án kinh tế đã có hiệu lực pháp luật phải được các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội và mọi công dân tôn trọng. Hai là: Chức năng tuyên bố phá sản doanh nghiệp Toà kinh tế ngoài chức năng xét xử như các toà khác trong Toà án nhân dân, Toà kinh tế còn có chức năng tuyên bố phá sản doanh nghiệp. Theo Luật phá sản doanh nghiệp được Quốc hội thông qua ngày 30/12/1993, Toà án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Toà án tối cao còn có chức năng giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp. Tuyên bố phá sản doanh nghiệp là một hoạt động thuần tuý tư pháp, là một thủ tục đòi nợ đặc biệt. Thực hiện chức năng này Tòa án kinh tế bảo vệ lợi ích của cả chủ nợ lẫn lợi ích của doanh nghiệp đang lâm vào tình trạng phá sản và lợi ích của xã hội. Nhiệm vụ của Toà án kinh tế “Trong phạm vi chức năng của mình, Toà án có nhiệm vụ bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ của nhân dân; bảo vệ tài sản của Nhà nước, của tập thể; bảo vệ tính mạng, tài sản, tự do, danh dự và nhân phẩm của công dân” (Điều 1, Luật tổ chức Toà án nhân dân). Như vậy có thể nói rằng, pháp luật đã quy định một cách cụ thể và rõ ràng nhiệm vụ chính của Toà án nhân dân nói chung và Toà kinh tế nói riêng trong khi thực hiện chức năng của mình. Là một trong những cơ quan tố tụng, Toà án phải đảm bảo cho mọi hoạt động tố tụng của mình được tiến hành theo đúng các quy định của pháp luật tố tụng. Các cá nhân, tổ chức theo quy định của thủ tục giải quyết các vụ án kinh tế có quyền khởi kiện vụ án kinh tế để yêu cầu toà án kinh tế bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Và trong quá trình giải quyết vụ án kinh tế, Toà án phải tiến hành các biện pháp để các đương sự thoả thuận với nhau về việc giải quyết vụ án nhằm thoả mãn được lợi ích của các bên có tranh chấp. Mặt khác, bằng hoạt động của mình, Toà án góp phần giáo dục các doanh nghiệp chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật, tôn trọng những quy tắc của cuộc sống xã hội, ý thức đấu tranh chống các vi phạm pháp luật. Những nguyên tắc cơ bản trong việc giải quyết các tranh chấp kinh tế tại Toà án nhân dân Xuất phát từ yêu cầu quản lý kinh tế bằng pháp luật và yêu cầu lợi ích kinh tế của chính các nhà doanh nghiệp, việc giải quyết các tranh chấp kinh tế trong điều kiện nền kinh tế chuyển đổi hiện nay đòi hỏi phải đáp ứng được các yêu cầu sau: Nhanh chóng và đúng đắn, hạn chế đến mức tối đa sự gián đoạn của quá trình sản xuất, kinh doanh Đảm bảo dân chủ, công khai, quyền tự định đoạt của các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp. Đảm bảo yếu tố bí mật trong kinh doanh. Đ