Đề tài Xây dựng một tình huống có đầy đủ các yếu tố của một quan hệ nghĩa vụ dân sự liên đới có đối tượng là tài sản và đó phân tích nội dung thực hiện nghĩa vụ liên đới của các chủ thể

ĐỀ SỐ 2: Xây dựng tình huống có đầy đủ các yếu tố của một quan hệ nghĩa vụ dân sự liên đới có đối tượng là một khoản tiền, để qua đó phân tích nội dung thực hiện nghĩa vụ liên đới của các chủ thể trong tình huống được xác định. Tình huống: Ngày 18/9/2006 các anh A, B, C đã cung giao kết hợp đông vay tiền với hai ông D, E. Số tiền ba anh vay là 6 tỷ đồng, Thời hạn vay đến hết ngày 18/9/2010 các anh A, B, C phải hoàn thành tiền vay (cả vốn + lãi), tiền lãi do các bên thỏa thuận. Ngày 19/9/2010 thời hạn vay tiền của các anh A,B,C với hai ông D,E đã hết, nhưng xét về khả năng thực hiện nghĩa vụ trả tiềm thì nhận thấy anh B có khả năng về kinh tế để thực hiện được toàn bộ nghĩa vụ trả tiền nhất. Lên ông D đã yêu cầu anh B trong thời hạn một tháng, anh phải đứng gia dùng tiền của mình để thực hiện nghĩa vụ trả tiền (gốc + lãi) cho hai ông D,E. Ngày 19/10/2010 anh B đã dùng số tiền của mình là 2,1 tỷ đồng, chỉ thực hiện nghĩa vụ của mình mà không thực hiện liên đới toàn bộ nghĩa vụ trả tiền cho A và C. Ông D đã gửi đơn kiện ra tòa án nhân quận, yêu cầu tòa đứng ra giải quyết vấn đề trên. Căn cứ vào các văn bản cam kết mà các bên đã giao kết và căn cứ theo các văn bản pháp luật, nhất là các văn bản pháp luật điều chỉnh về nghĩa vụ. Tòa án nhân dân quận quyết định phán quyết yêu cầu anh B thực hiện nghĩa vụ liên đới cho hai anh A,C đối với ông D (người có quyền liên đớ yêu cầu thực hiện nghĩa vụ). Do đó anh B phải dùng tài sản của mình để thực hiện nghĩa vụ trả tiền và đã giao số tiền đó cho ông D (người có quyền liên đới) thay cho hai anh A và C khi họ chưa có khả năng thực hiện. Phân tích: Ở tình huống dân sự trên ta thấy đây là mốt quan hệ nghĩa vụ liên đới thực hiện nghĩa vụ trả tiền, và quyền liên đới yêu cầu thực hiện nghĩa vụ. Trong đó bao gồm: îchủ thể: Bên mang quyền (cho vay tiền): hai ông D và E. Bên mang nghĩa vụ (bên vay): ba anh A, B và C. î khách thể: đó là xử sự của các bên chủ thể, thông qua đó quyền yêu cầu cũng như nghĩa vụ của các chủ thể được thực hiện. Trong tình huống dân sự trên hành vi của các chủ thể: bên mang nghĩa vụ (bên vay) đã có hành vi tác động vào tài sản (tiền) của mình thực hiện nghĩa vụ đối với bên mang quyền (bên cho vay). î Đối tượng của nghĩa vụ trên là tài sản mà cụ thể đó là một khoản tiền. î Nội dung: Trong tình huống dân sự trên, việc ông D yeu cầu anh B phải thực hiện nghĩa vụ trả tiền thay cho hai anh A và C, khi xét về khả năng thực hiện nghĩa vụ khi thời hạn đã hết lên ông D (người có quyền liên đới) đã yêu cầu anh B (người có nghĩa vụ liên đới) có khả năng thực hiện toàn bộ nghĩa vụ nhất, thực hiện toàn bộ nghĩa vụ là hoàn toàn đúng pháp luật. Bởi vì trong quan hệ nghĩa vụ dân sự trên, ta thấy các anh A, B và C là những người liên đới vay tiền của hai chủ thể liên đới là hai ông D và E, mà theo quy định tại khoản 1 Điều 298 Bộ Luật dân sự (BLDS) năm 2005: "nghĩa vụ liên đới là nghĩa vụ do nhiều người cùng phải thực hiện và bên có quyền có thể yêu cầu bất cứ ai trong số những người có nghĩa vụ phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ "và khoản 1 Điều 299 BLDS 2005: "nghĩ vụ dân sự đối với nhiều người có quyền liên đới là nghĩa vụ mà theo đó mỗi người có quyền đều có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện toàn bộ nghĩa vụ." Căn cứ vào quy định trên để áp dụng vào tìng huống, nhận thấy việc toà án nhân dân giải quyết yêu cầu của ông D như vậy là hoàn toàn phù hợp và có căn cứ pháp luật, vì trong nghĩ vụ liên đới và quyền liên đới. Trong số người có quyền (ông D) có yêu cầu thì bên có nghĩa vụ thực hiện toàn bộ nghĩa vụ. Một trong những người có nghĩa vụ thực hiện phần nghĩa vụ của họ (ở tình huống này là anh B) mà những người khác chưa thực hiện phần của họthì quan hệ nghĩa vụ giữa người đã thực hiện với người có quyền vẫn chưa coi là chấm dứt. Như vậy trong tình huống trên anh B không những thực hiện phần nghĩa vụ của mình mà phải thực hiện phần nghĩa của anh A và C khi họ chưa có khả năng thực hiện phần nghĩa vụ của mình. Khi đó anh B có thể thực hiện nghĩa vụ toàn bộ với ông D hoặc E đều được vì theo khoản 2 điều 299 BLDS 2005: "Bên có nghĩa vụ có thể thực hiện nghĩa vụ của mình đối với bất cứ ai trong số những người có quyền liên đới." Sau khi anh B thực hiện toàn bộ nghĩa vụ trả tiền cho ông D, thì quan hệ nghĩa vụ dân sự liên đới giữa ba anh A, B và C đối với hai ông D và E chấm dứt. Lúc này sẽ xuất hiện những quan hệ mới: Anh B có quyền yêu cầu anh A và C phải thực hiện phầ nghĩa vụ liên đới của họ đối với mình, theo khoản 2 Điều 298 BLDS 2005: "Trong trường hợp một người đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu những người có nghĩa vụ liên đới khác phải thực hiện phần nghĩa vụ liên đới của họ đối với mình." Khi đó ông D lại xuất hiện nghĩa vụ thanh toán cho những người có quyền liên đới khác (ông E). Trường hợp nếu ông D miễn cho riêng anh B đối với riêng phần quyền của mình, thì riêng anh B được miễn không phải thực hiện phần nghĩa vụ của mình đối với phần quyền của người đã miễn. Theo khoản 4 Điều 298 BLDS 2005: "Trong trường hợp bên có quyền chỉ miễn việc thực hiện nghĩa vụ cho một trong số những người có nghĩa vụ liên đới không phải thực hiện phần nghĩa vụ của mình thì những người còn lại vẫn phải liên đới thực hiện phần nghĩa vụ của họ." Và khoản 3 điều 299 BLDS 2005: "Trong trường hợp một trong những người có quyền liên đới miễn cho bên có nghĩa vụ không phải thực hiện phần nghĩa vụ đối với mình thì bên có nghĩa vụ vẫn phải thực hiện phần nghĩa vụ còn lại đối với những người có quyền liên đới khác.". Tóm lại: Từ tình huống dân sự trên cho ta thấy sau khi nghĩa vụ liên đới kết thúc, thì phát sinh rất nhiều nghĩa vụ khác, nhưng hầu hết các nghĩ vụ phát sinh về sau của nghĩa vụ dân sự liên đới đều được các nhà làm luật dự liệu sẵn để có những quy định của pháp luật điều chỉnh và sẽ hoàn thiện hơn trong tương lai gần nhất. Tài liệu tham khảo Trường Đại học Luật Hà Nội; “Giáo trình luật dân sự Việt Nam”,(tập 2); Nxb.CAND, Hà Nội,2007. Lê Đình Nghị, (chủ biên), Giáo trình Luật dân sự Việt Nam, tập 2. Nxb. Giáo dục, Hà Nội.2009 Bộ luật dân sự năm 2005, Nxb Tư pháp, Hà Nội. 2009.