Trong cơ chế thị trường mỗi Công ty là một chủ thể sản xuất kinh doanh, được lập ra nhằm mục đích sinh lợi thông qua hoạt động sản xuất, cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho xã hội. Điều đó có nghĩa là hoạt động của mỗi Công ty phải đạt được nhiều mục tiêu khác nhau, trong đó nổi bật lên hai mục tiêu cơ bản:
- Thứ nhất: Sản xuất, cung cấp sản phẩm và dịch vụ phù hợp với yêu cầu của thị trường.
- Thứ hai: Ngày càng tạo ra nhiều sản phẩm thông qua việc nâng cao hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh.
Để đạt được những mục tiêu trên, câu hỏi đặt ra cho mỗi doanh nghiệp là: sản xuất cái gì? sản xuất cho ai? sản xuất như thế nào? với khối lượng bao nhiêu? tiêu thụ ở đâu?. Giải đáp câu hỏi này chính là nội dung của việc xác định nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của Công ty.
Vấn đề luôn bức xúc với các Công ty bây giờ là làm sao nâng cao chất lượng sản phẩm và hạ giá thành sản phẩm để chiếm lĩnh thị trường. Công ty nào không làm được hai điều cơ bản ấy, Công ty đó sẽ bị đào thải. Một nhà kinh tế học nào đó đã nói: Thương trường là chiến trường, sự cạnh tranh rất khốc liệt trên thị trường buộc các Công ty phải vươn lên thì mới có thể tồn tại và phát triển được, muốn vậy đòi hỏi các Công ty một điều tối quan trọng là làm sao nâng cao được chất lượng sản phẩm, vì đời sống hiện nay ngày càng được nâng cao, thị trường ngày càng đòi hỏi những sản phẩm phải có chất lượng cao, hoàn hảo nếu giá có đắt hơn một chút thì thị trường vẫn có thể chấp nhận được, còn nếu giá rẻ hơn một chút nhưng chất lượng sản phẩm không hoàn hảo thì sản phẩm đó khó tránh khỏi sự đào thải từ phía thị trường. Thực tế đã cho thấy, trên thị trường quốc tế cũng như trong nước những sản phẩm đạt chất lượng quốc tế thì mới có chỗ đứng vững chắc được và
các Công ty ngày nay đang gấp rút cải tiến để hoàn thành hệ thống quản lý chất lượng của mình theo tiêu chuẩn quốc tế. Điều đó cho thấy sự cần thiết và cấp bách nâng cao chất lượng sản phẩm như thế nào. Tất nhiên nếu đi đôi được với hạ giá thành sản phẩm, mẫu mã đẹp, dịch vụ thuận tiện thì Công ty sẽ phát triển không ngừng và đứng vững trong vòng quay chóng mặt của thị trường. Ở Công ty may Thăng Long, do tính đặc thù của một Công ty sản xuất, gia công xuất khẩu hàng may mặc nên việc nâng cao chất lượng của sản phẩm luôn là một vấn đề quan trọng và cấp thiết vì khách hàng chủ yếu là người nước ngoài vốn nổi tiếng khó tính trong vấn đề may mặc. Vì vậy, trong mỗi đơn hàng, hợp đồng gia công thì yêu cầu đầu tiên bao giờ cũng là yêu cầu về chất lượng cho nên trong những năm vừa qua, Công ty đã làm mọi việc có thể để nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm của mình, cụ thể là cải tiến hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9002. Mục đích của đồ án này không nằm ngoài sự nghiên cứu về chất lượng sản phẩm của Công ty may Thăng Long để có những giải pháp hữu hiệu nhằm khắc phục tình trạng kém chất lượng sản phẩm trong Công ty cũng như nhằm đưa ra những giải pháp để nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm của Công ty. Là một sinh viên, bằng những hiểu biết của mình về chất lượng sản phẩm và với quá trình thực tế ở Công ty may Thăng Long em đã chọn đề tài nghiên cứu về chất lượng sản phẩm: "Giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm ở Công ty may Thăng Long" cho chuyên đề tốt nghiệp của mình .
Ngoài lời mở đầu và phần kết luận đề tài được trình bày ba phần :
Phần I : Cơ sở lý luận về chất lượng sản phẩm
Phần II : Thực trạng về chất lượng sản phẩm ở Công ty may Thăng Long.
Phần III : Một số giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm ở Công ty may Thăng Long.
83 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1685 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm ở Công ty may Thăng Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Trong c¬ chÕ thÞ trêng mçi C«ng ty lµ mét chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh, ®îc lËp ra nh»m môc ®Ých sinh lîi th«ng qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt, cung cÊp s¶n phÈm vµ dÞch vô cho x· héi. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ho¹t ®éng cña mçi C«ng ty ph¶i ®¹t ®îc nhiÒu môc tiªu kh¸c nhau, trong ®ã næi bËt lªn hai môc tiªu c¬ b¶n:
- Thø nhÊt: S¶n xuÊt, cung cÊp s¶n phÈm vµ dÞch vô phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng.
- Thø hai: Ngµy cµng t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm th«ng qua viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu trªn, c©u hái ®Æt ra cho mçi doanh nghiÖp lµ: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? s¶n xuÊt nh thÕ nµo? víi khèi lîng bao nhiªu? tiªu thô ë ®©u?. Gi¶i ®¸p c©u hái nµy chÝnh lµ néi dung cña viÖc x¸c ®Þnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty.
VÊn ®Ò lu«n bøc xóc víi c¸c C«ng ty b©y giê lµ lµm sao n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó chiÕm lÜnh thÞ trêng. C«ng ty nµo kh«ng lµm ®îc hai ®iÒu c¬ b¶n Êy, C«ng ty ®ã sÏ bÞ ®µo th¶i. Mét nhµ kinh tÕ häc nµo ®ã ®· nãi: Th¬ng trêng lµ chiÕn trêng, sù c¹nh tranh rÊt khèc liÖt trªn thÞ trêng buéc c¸c C«ng ty ph¶i v¬n lªn th× míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc, muèn vËy ®ßi hái c¸c C«ng ty mét ®iÒu tèi quan träng lµ lµm sao n©ng cao ®îc chÊt lîng s¶n phÈm, v× ®êi sèng hiÖn nay ngµy cµng ®îc n©ng cao, thÞ trêng ngµy cµng ®ßi hái nh÷ng s¶n phÈm ph¶i cã chÊt lîng cao, hoµn h¶o nÕu gi¸ cã ®¾t h¬n mét chót th× thÞ trêng vÉn cã thÓ chÊp nhËn ®îc, cßn nÕu gi¸ rÎ h¬n mét chót nhng chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng hoµn h¶o th× s¶n phÈm ®ã khã tr¸nh khái sù ®µo th¶i tõ phÝa thÞ trêng. Thùc tÕ ®· cho thÊy, trªn thÞ trêng quèc tÕ còng nh trong níc nh÷ng s¶n phÈm ®¹t chÊt lîng quèc tÕ th× míi cã chç ®øng v÷ng ch¾c ®îc vµ
c¸c C«ng ty ngµy nay ®ang gÊp rót c¶i tiÕn ®Ó hoµn thµnh hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng cña m×nh theo tiªu chuÈn quèc tÕ. §iÒu ®ã cho thÊy sù cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm nh thÕ nµo. TÊt nhiªn nÕu ®i ®«i ®îc víi h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, mÉu m· ®Ñp, dÞch vô thuËn tiÖn th× C«ng ty sÏ ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ ®øng v÷ng trong vßng quay chãng mÆt cña thÞ trêng. ë C«ng ty may Th¨ng Long, do tÝnh ®Æc thï cña mét C«ng ty s¶n xuÊt, gia c«ng xuÊt khÈu hµng may mÆc nªn viÖc n©ng cao chÊt lîng cña s¶n phÈm lu«n lµ mét vÊn ®Ò quan träng vµ cÊp thiÕt v× kh¸ch hµng chñ yÕu lµ ngêi níc ngoµi vèn næi tiÕng khã tÝnh trong vÊn ®Ò may mÆc. V× vËy, trong mçi ®¬n hµng, hîp ®ång gia c«ng th× yªu cÇu ®Çu tiªn bao giê còng lµ yªu cÇu vÒ chÊt lîng cho nªn trong nh÷ng n¨m võa qua, C«ng ty ®· lµm mäi viÖc cã thÓ ®Ó nh»m n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng s¶n phÈm cña m×nh, cô thÓ lµ c¶i tiÕn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 9002. Môc ®Ých cña ®å ¸n nµy kh«ng n»m ngoµi sù nghiªn cøu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña C«ng ty may Th¨ng Long ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng kÐm chÊt lîng s¶n phÈm trong C«ng ty còng nh nh»m ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng s¶n phÈm cña C«ng ty. Lµ mét sinh viªn, b»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm vµ víi qu¸ tr×nh thùc tÕ ë C«ng ty may Th¨ng Long em ®· chän ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm: "Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ë C«ng ty may Th¨ng Long" cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh .
Ngoµi lêi më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn ®Ò tµi ®îc tr×nh bµy ba phÇn :
PhÇn I : C¬ së lý luËn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm
PhÇn II : Thùc tr¹ng vÒ chÊt lîng s¶n phÈm ë C«ng ty may Th¨ng Long.
PhÇn III : Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ë C«ng ty may Th¨ng Long.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty, do kiÕn thøc, kh¶ n¨ng cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn: Néi dung ®å ¸n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®îc c¸c ý kiÕn ®ãng gãp vµ phª b×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®äc ®Ó ®å ¸n tèt nghiÖp ®îc hoµn thiÖn h¬n.
PHÇn i: c¬ së lý luËn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm
1.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña chÊt lîng s¶n phÈm trong doanh nghiÖp :
1.1.1.Kh¸i niÖm: ChÊt lîng lµ toµn bé c¸c ®Æc tÝnh cña mét thùc thÓ t¹o cho thùc thÓ ®ã kh¶ n¨ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu ®· ®îc c«ng bè hay cßn tiÒm Èn
Theo ISO: ChÊt lîng lµ hoµn thµnh sù tho¶ m·n cña kh¸ch hµng b»ng c¸ch tho¶ m·n nhu cÇu vµ sù mong ®îi cña hä trong m«i trêng mµ tæ chøc cam kÕt c¶i tiÕn liªn tôc tÝnh hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶
Theo ngêi tiªu dïng:ChÊt lîng lµ sù phï hîp víi mong muèn cña hä. ChÊt lîng s¶n phÈm,dÞch vô ph¶i thÓ hiÖn khÝa c¹nh sau:ThÓ hiÖn tÝnh kü thuËt hay tÝnh h÷u dông cña nã , thÓ hiÖn cïng chi phÝ vµ g¾n kÕt víi ®iÒu kiÖn tiªu dïng
Theo chuyªn gia chÊt lîng Freigenbaum "ChÊt lîng s¶n phÈm lµ ®Æc tÝnh vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ vµ vËn hµnh cña s¶n phÈm,nhê chóng mµ s¶n phÈm ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng khi sö dông s¶n phÈm
1.1.2.Vai trß cña viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm:
+ §èi víi doanh nghiÖp
VÊn ®Ò chÊt lîng vµ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm lµ sù sèng cßn cña doanh nghiÖp
VÒ ph¬ng diÖn s¶n xuÊt - kinh doanh, s¶n phÈm hµng hãa kh«ng ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng, ph¶i xuèng cÊp, ph¶i b¸n víi gi¸ thø phÈm hoÆc ph¶i söa ch÷a båi thêng cho kh¸ch hµng hoÆc ph¶i hñy bá hîp ®ång, do ®ã mµ kÕ ho¹ch sè lîng còng kh«ng hoµn thµnh ®óng thêi h¹n, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh t¨ng cao, g©y nhiÒu tæn thÊt cho xÝ nghiÖp, g©y mÊt lßng tin víi kh¸ch hµng, ¶nh hëng ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Mét sè nhµ m¸y, xÝ nghÖp cña níc ta ®· chÞu nh÷ng thiÖt h¹i do s¶n phÈm hµng hãa kh«ng ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng.
Do ®ã viÖc ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa cã ý nghÜa chÝnh trÞ kinh tÕ v« cïng to lín, hay nãi c¸ch kh¸c, ®¶m b¶o vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa lµ con ®êng quan träng nhÊt ®Ó ph¸t triÓn n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, lµ biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o sù sèng cßn, ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp.
+ §èi víi ngêi tiªu dïng:
Tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cña tõng níc còng nh cña thÕ giíi cµng ngµy cµng ph¸t triÓn, thóc ®Èy s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi. Ngêi tiªu dïng, ngµy cµng cã thu nhËp cao h¬n, do ®ã cã nh÷ng yªu cÇu ngµy cµng cao, nh÷ng ®ßi hái cña hä vÒ c¸c s¶n phÈm tiªu dïng ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ kh¾t khe h¬n.
Do chÝnh s¸ch më cöa, ngêi tiªu dïng cã thÓ lùa chän nhiÒu s¶n phÈm cña nhiÒu h·ng, nhiÒu quèc gia cïng mét lóc.
Bu«n b¸n quèc tÕ ngµy cµng më réng, s¶n phÈm hµng hãa ph¶i tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh, luËt lÖ quèc tÕ thèng nhÊt vÒ yªu cÇu chÊt lîng vµ ®¶m b¶o chÊt lîng.
Víi sù ra ®êi cña HiÖp héi quèc tÕ ngêi tiªu dïng (IOCU) " International Organisation Consumers Union" vµo n¨m 1962, vai trß cña ngêi tiªu dïng cµng trë nªn quan träng trong toµn cÇu hãa thÞ trêng. Tõ ®ã, nhiÒu níc ®· cã luËt b¶o vÖ ngêi tiªu dïng nh»m ®Êu tranh cho chÊt lîng, ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm, ®Æc biÖt ®¶m b¶o sù th«ng tin kÞp thêi, sù kiÓm tra nghiªm ngÆt vÒ an toµn vÖ sinh m«i trêng.
§Ó t¹o lßng tin ®èi víi ngêi tiªu dïng, ®¶m b¶o vÞ trÝ c¹nh tranh, c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô cña m×nh mét c¸ch h÷u hiÖu nhÊt, phï hîp víi luËt quèc tÕ.
1.2.Ph©n lo¹i chÊt lîng s¶n phÈm:
C¸c lo¹i chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa, dÞch vô: Gåm 4 lo¹i
+ ChÊt lîng thiÕt kÕ: Cßn gäi lµ chÊt lîng kÕ ho¹ch. ChÊt lîng thiÕt kÕ cña mét s¶n phÈm lµ gi¸ trÞ riªng cña c¸c thuéc tÝnh ®îc ph¸c th¶o trªn c¬ së nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng. §ång thêi cã thÓ so s¸nh víi chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa kh¸c cña nhiÒu vïng trong mét quèc gia hay nhiÒu quèc gia kh¸c nhau.
+ ChÊt lîng chuÈn: lµ chÊt lîng cña mét s¶n phÈm hµng hãa nµo ®ã, lµ møc ®é ®îc phª chuÈn cña cÊp cã thÈm quyÒn chøng nhËn s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu tiªu dïng x· héi.
+ ChÊt lîng cho phÐp: ChÊt lîng cho phÐp cña mét s¶n phÈm hµng hãa nµo ®ã lµ møc ®é giíi h¹n, møc ®é cho phÐp vµ chÕ ®é chªnh lÖch gi÷a chÊt lîng tiªu chuÈn vµ chÊt lîng thùc tÕ.
+ ChÊt lîng tèi u: Lµ gi¸ trÞ biÓu thÞ møc ®é hîp nhÊt vÒ c¸c chØ tiªu, c¸c th«ng sè kü thuËt chÊt lîng nhÊt ®Þnh cña s¶n phÈm hµng hãa trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh.
1.3 Qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp :
+ C«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm
Héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng thÕ giíi, nghÜa lµ chÊp nhËn c¹nh tranh, chÞu sù t¸c ®éng cña qui luËt c¹nh tranh.
Qui luËt c¹nh tranh võa lµ ®ßn bÈy ®Ó c¸c doanh nghiÖp tiÕn lªn ®µ ph¸t triÓn, hßa nhËp víi thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi, nhng ®ång thêi còng lµ søc Ðp ®èi víi c¸c doanh nghiÖp.Trong qu¶n trÞ kinh doanh, nÕu kh«ng lÊy chÊt lîng lµm môc tiªu phÊn ®Êu, nÕu ch¹y theo lîi nhuËn tríc m¾t, râ rµng doanh nghiÖp sÏ bÞ ®Èy ra ngoµi vßng quay cña thÞ trêng thÕ giíi, ®i ®Õn thua lç, ph¸ s¶n.
Do nhu cÇu x· héi ngµy cµng t¨ng c¶ vÒ mÆt lîng vµ mÆt chÊt, dÉn ®Õn sù thay ®æi to lín vÒ ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Víi chÝnh s¸ch më cöa, tù do th¬ng m¹i, c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× s¶n phÈm - dÞch vô cña hä ph¶i cã tÝnh c¹nh tranh cao, doanh nghiÖp ph¶i cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ nhiÒu mÆt.
Khi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp, thêng ®¸nh gi¸ ®Õn kh¶ n¨ng ®¸p øng 3 chØ tiªu hµng ®Çu:
- ChÊt lîng ( quality)
- Gi¸ c¶ ( price)
- Giao hµng (delivery)
ChÝnh v× vËy mµ c¹nh tranh kh«ng ph¶i lµ thùc tÕ ®¬n gi¶n, nã lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña toµn bé c¸c nç lùc trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
Qu¶n lý chÊt lîng chÝnh lµ mét trong nh÷ng ph¬ng thøc mµ doanh nghiÖp tiÕp cËn vµ t×m c¸ch ®¹t ®îc nh÷ng th¾ng lîi trong sù c¹nh tranh gay g¾t trªn th¬ng trêng, nh»m duy tr× sù tån t¹i vµ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
HiÖn nay, vÊn ®Ò chÊt lîng vµ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm ®· trë thµnh mét nh©n tè chñ yÕu trong chÝnh s¸ch kinh tÕ, trong hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ thèng nhÊt cña nhiÒu quèc gia.
Qu¶n lý kinh tÕ ë tÇm vÜ m« còng nh vi m«, thùc chÊt lµ mét qu¸ tr×nh qu¶n lý vÒ mÆt lîng, mÆt chÊt vµ con ngêi nh»m ®¹t ®îc môc ®Ých cuèi cïng: " Khai th¸c mäi tiÒm n¨ng, sö dông hîp lý, hiÖu qu¶ nguån lùc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm - dÞch vô, tháa m·n tèi ®a nhu cÇu x· héi víi chi phÝ thÊp nhÊt".
Qu¶n lý chÊt lîng lµ qu¶n lý vÒ mÆt chÊt cña qui tr×nh, liªn quan ®Õn mäi c«ng ®o¹n trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña hÖ thèng, liªn quan ®Õn con ngêi, ®Õn chÊt lîng cña c«ng viÖc. ChÊt lîng cña c«ng t¸c qu¶n lý sÏ quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña toµn x· héi.
1.4. C¸c ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm ë doanh nghiÖp:
Gåm cã 3 lo¹i chÝnh :
1.4.1 KiÓm tra chÊt lîng - sù phï hîp ( Quality control - QC - conformance).
KiÓm tra chÊt lîng - kiÓm tra sù phï hîp ®îc h×nh thµnh tõ l©u. C¨n cø vµo c¸c yªu cÇu kü thuËt, c¸c tiªu chuÈn ®· ®îc tÝnh to¸n, x©y dùng tõ kh©u thiÕt kÕ, hoÆc theo qui íc cña hîp ®ång mµ tiÕn hµnh kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm sau khi s¶n xuÊt nh»m ng¨n chÆn c¸c s¶n phÈm h háng vµ ph©n läai theo møc chÊt lîng kh¸c nhau.
B»ng ph¬ng ph¸p nµy, muèn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ngêi ta cho r»ng: chØ cÇn n©ng cao c¸c chØ tiªu kü thuËt b»ng c¸ch kiÓm tra g¾t gao lµ ®¹t mong muèn.
Tuy ph¬ng ph¸p nµy cã mét sè t¸c dông nhÊt ®Þnh, nhng tån t¹i mét sè nhîc ®iÓm:
- ViÖc kiÓm tra chØ tËp trung vµo kh©u s¶n xuÊt do bé phËn KCS chÞu tr¸ch nhiÖm.
- ChØ lo¹i bá ®îc phÕ phÈm mµ kh«ng t×m biÖn ph¸p phßng ngõa ®Ó tr¸nh sai sãt lÆp l¹i.
- KÕt qu¶ kiÓm tra g©y tèn kÐm nhiÒu chi phÝ mµ kh«ng lµm chñ ®îc t×nh h×nh chÊt lîng.
- Kh«ng khai th¸c ®îc tiÒm n¨ng s¸ng t¹o cña mäi thµnh viªn trong ®¬n vÞ ®Ó c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
1.4.2. Ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng toµn diÖn ( Total quality control - TQC).
Ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng toµn diÖn lµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp tõ hµnh chÝnh - tæ chøc - nh©n sù, ®Õn c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: thiÕt kÕ - cung øng - s¶n xuÊt - tiªu dïng….
Ph¬ng ph¸p TQC ®· cã thay ®æi c¸ch tiÕp cËn vÒ qu¶n lý chÊt lîng. §©y lµ viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t mét hÖ thèng nh»m ®¹t ®îc møc chÊt lîng dù ®Þnh.
ViÖc kiÓm tra dùa vµo c¸c tiªu chuÈn qui ®Þnh vµ ph©n c«ng cho bé phËn chuyªn kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm ( KCS).
So víi ph¬ng ph¸p tríc, ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng (QC), ph¬ng ph¸p TQC cã u ®iÓm, viÖc kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm ®îc tiÕn hµnh tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi, nªn cã nh÷ng nhËn xÐt t×nh h×nh cña c¶ hÖ thèng.
Tuy vËy, do viÖc kiÓm tra chÊt lîng cña c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¹i giao cho mét bé phËn chuyªn tr¸ch ngoµi d©y chuyÒn s¶n xuÊt, nªn kh«ng cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi ho¹t ®éng cña hÖ thèng, thêng g©y quan hÖ c¨ng th¼ng gi÷a bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt víi bé phËn kiÓm tra. C¸c bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt cã t©m lý thùc hiÖn theo yªu cÇu cña bé phËn kiÓm tra, ®©y chÝnh lµ nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy.
1.4.3. Ph¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé (Total quality management - TQM)
XuÊt ph¸t tõ nhËn ®Þnh: ChÊt lîng kh«ng chØ lµ c«ng viÖc cña mét sè Ýt ngêi qu¶n lý, mµ cßn lµ nhiÖm vô, vinh dù cña mäi thµnh viªn trong mét ®¬n vÞ kinh tÕ. ChÊt lîng s¶n phÈm muèn ®îc n©ng cao, ph¶i lu«n lu«n quan hÖ mËt thiÕt víi viÖc sö dông tèi u yÕu tè con ngêi vµ mäi nguån lùc cña doanh nghiÖp.
V× vËy, cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p, nh÷ng t¸c ®éng h÷u hiÖu trong qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, qu¶n trÞ doanh nghiÖp, nh»m huy ®éng n¨ng lùc, nhiÖt t×nh cña mäi thµnh viªn cïng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chÊt lîng cña c«ng ty, cña doanh nghiÖp.
§ã chÝnh lµ c¬ së x©y dùng ph¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé.
Cã nhiÒu c¸ch gi¶i thÝch kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm " Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé" - TQM lµ qu¶n trÞ mét qu¸ tr×nh, mét hÖ thèng hµnh chÝnh cña c«ng ty - doanh nghiÖp ®¹t sù t¨ng trëng lín.
Theo A. Faygenbaum TQM lµ mét hÖ thèn cã hiÖu qu¶, thèng nhÊt ho¹t ®éng cña nh÷ng bé phËn kh¸c nhau trong mét tæ chøc, chÞu tr¸ch nhiÖm triÓn khai c¸c tham sè chÊt lîng ®· ®¹t ®îc, n©ng cao ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt vµ sö dông s¶n phÈm kinh tÕ nhÊt, tháa m·n hoµn toµn yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
B¶ng 1: TQM trong doanh nghiÖp
Ngêi cung øng
Nghiªn cøu c¸ch söa ch÷a
Ph©n tÝch
Ph¸t hiÖn sù suy gi¶m
Thö nghiÖm ®¸nh gi¸
Nguyªn nh©n Sai sãt
Sai sãt
Söa ch÷a
§o lêng
Qu¸ tr×nh SX Kinh doanh
§Çu ra
§Çu vµo
Kh¸ch hµng
Chó thÝch:
C¸c bíc tæng qu¸t sau:
1. Lùa chän qu¸ tr×nh u tiªn ®Ó ph©n tÝch
2. Ph©n tÝch qu¸ tr×nh
3. KiÓm tra qu¸ tr×nh
- C¸c chØ tiªu / b¶ng ®iÒu khiÓn
- Quan hÖ kh¸ch hµng ngêi cung øng
Hîp ®ång dÞch vô kh¸ch hµng / ngêi cung øng
1.4.4. Mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c:
Ngoµi ba ph¬ng ph¸p c¬ b¶n võa nªu trªn cã thÓ cã mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c nh:
- Ph¬ng ph¸p cam kÕt chÊt lîng ®ång bé
- Ph¬ng ph¸p c¶i tiÕn chÊt lîng toµn bé c«ng ty
1.5.C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi chÊt lîng s¶n phÈm:
1.5.1. C¸c nh©n tè bªn ngoµi:
- Nhu cÇu vµ cÇu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm: CÇu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña ngêi tiªu dïng phô thuéc nhiÒu yÕu tè, nhÊt lµ thu nhËp cña ngêi tiªu dïng, ®Æc ®iÓm tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng.
CÇu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng cè ®Þnh, nã thay ®æi theo thêi gian.
- Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt: Tr×nh ®é c«ng nghÖ nã quyÕt ®Þnh c¸c ®ßi hái kh¸ch quan vÒ chÊt lîng s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh kinh tÕ héi nhËp, tr×nh ®é chÊt lîng s¶n phÈm còng ngµy cµng ®îc quèc tÕ hãa.
- C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ: C¸c yÕu tè qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«, Nhµ níc ban hµnh chÝnh s¸ch qui ®Þnh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, vai trß cña Nhµ níc lµ x¸c lËp c¸c c¬ së ph¸p lý cÇn thiÕt vÒ chÊt lîng s¶n phÈm vµ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, kiÓm tra, kiÓm so¸t tÝnh trung thùc cña ngêi s¶n xuÊt trong viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ®· ®¨ng ký tiªu chuÈn chÊt lîng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi tiªu dïng.
1.5.2 C¸c nh©n tè bªn trong
- Tr×nh ®é tæ chøc qu¶n trÞ vµ s¶n xuÊt t¸c ®éng trùc tiÕp vµ liªn tôc tíi tèc ®é s¶n xuÊt doanh nghiÖp, nhiÒu chuyªn gia cho lµ 80% chÊt lîng s¶n phÈm do chÊt lîng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh.
- Lùc lîng lao ®éng trong doanh nghiÖp lµ nh©n tè cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh tíi chÊt lîng s¶n phÈm. Tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ, ý thøc tr¸ch nhiÖm, kû luËt, tinh thÇn hiÖp t¸c, phèi hîp, kh¶ n¨ng thÝch øng víi sù thay ®æi, n¾m b¾t th«ng tin cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp t¸c ®éng trùc tiÕp vµ s©u s¾c tíi chÊt lîng s¶n phÈm.
- Kh¶ n¨ng vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp: nã qui ®Þnh giíi h¹n cña chÊt lîng s¶n phÈm, tÝnh æn ®Þnh cña chÊt lîng s¶n phÈm. Møc ®é chÊt lîng s¶n phÈm trong mçi doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo tr×nh ®é c¬ cÊu, tÝnh ®ång bé, t×nh h×nh b¶o dìng, duy tr× kh¶ n¨ng lµm viÖc theo thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ, cña c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp tù ®éng hãa cao, s¶n xuÊt d©y chuyÒn vµ tÝnh chÊt s¶n xuÊt hµng lo¹t.
- Nguyªn vËt liÖu lµ hÖ thèng tæ chøc ®¶m b¶o vËt t, nguyªn vËt liÖu cña doanh nghiÖp. Chñng lo¹i c¬ cÊu, tÝnh ®ång bé chÊt lîng cña nguyªn vËt liÖu cã ¶nh hëng rÊt lín vµ trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. Ngoµi ra chÊt lîng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cßn phô thuéc rÊt lín vµo viÖc thiÕt lËp hÖ thèng cung øng nguyªn liÖu thÝch hîp trªn c¬ së t¹o dùng mèi quan hÖ l©u dµi, hiÕu biÕt tin tëng lÉn nhau gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng nguyªn vËt liÖu.
Tay nghÒ cña c«ng nh©n lµm viÖc trùc tiÕp kh«ng ®ång ®Òu, dÉn tíi chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra chÊt lîng kh«ng ®ång ®Òu.
1.6. HÖ thèng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm :
+ HÖ thèng c¸c chØ tiªu nghiªn cøu x¸c ®Þnh chÊt lîng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ
Trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ, mét trong nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc chiÕn lîc s¶n phÈm trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, mµ néi dung quan träng lµ ph¶i nghiªn cøu mét sè chØ tiªu chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa nh»m:
- KÐo dµi chu kú sèng cña s¶n phÈm (thêi gian sö dông )
- KÐo dµi thêi gian c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc víi nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i cña doanh nghiÖp kh¸c.
Trong hÖ thèng c¸c chØ tiªu nghiªn cøu x¸c ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa cña chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ thêng cã c¸c nhãm chØ tiªu sau:
- ChØ tiªu c«ng dông
- ChØ tiªu c«ng nghÖ
- ChØ tiªu thèng nhÊt hãa
- ChØ tiªu ®é tin cËy
- ChØ tiªu an toµn
1.6.1.HÖ thèng c¸c chØ tiªu kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa trong s¶n xuÊt - kinh doanh
- ChØ tiªu kÝch thíc
- ChØ tiªu sinh th¸i
- ChØ tiªu lao ®éng
- ChØ tiªu thÈm mü
- ChØ tiªu vÒ s¸ng chÕ ph¸t minh
Khi kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa ph¶i dùa vµo tiªu chuÈn nhµ níc, tiªu chuÈn ngµnh hoÆc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång kinh tÕ §©y lµ c¬ së ®óng ®¾n hîp ph¸p nhÊt. §èi víi hµng hãa xuÊt nhËp khÈu, ph¶i c¨n cø vµo hîp ®ång ngo¹i th¬ng, ®èi víi s¶n phÈm gia c«ng th× dùa vµo c¸c chØ tiªu trong hîp ®ång kinh tÕ. Tïy theo môc ®Ých sö dông, chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa cã thÓ chia thµnh 4 nhãm c¬ b¶n:
- Nhãm chØ tiªu sö dông: §©y lµ nhãm chØ tiªu chÊt lîng mµ ngêi tiªu dïng khi mua hµng thêng quan t©m ®Õn ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng cña s¶n phÈm hµng hãa.
- Nhãm chØ tiªu kü thuËt c«ng nghÖ: §©y lµ nhãm chØ tiªu thêng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm hµng hãa. Nã thêng ®îc qui ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n tiªu chuÈn, hîp ®ång gia c«ng mua b¸n. C¸c chØ tiªu kü thËt c«ng nghÖ rÊt nhiÒu, nhng quan träng h¬n c¶ lµ nh÷ng chØ tiªu kÝch thíc, chØ tiªu c¬ lý ….
ViÖc lùa chän nh÷ng chØ tiªu kü thËt c«ng nghÖ lµm c¬ së ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ mét sè mÆt hµng nµo ®ã, ph¶i xuÊt ph¸t tõ c«ng dông, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, ®iÒu kiÖn sö dông còng nh tû träng cña c¸c chØ tiªu Êy trong toµn bé c¸c chØ tiªu ®Æc trng cho gi¸ trÞ sö dông vµ chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa. VÝ dô: ®èi víi hµng dÖt may thêng dïng chØ tiªu ®é bÒn, ®é chÞu mµi mßn, ®é co….
- Nhãm chØ tiªu h×nh d¸ng trang trÝ thÈm mü: Nhãm nµy bao gåm c¸c chØ tiªu vÒ h×nh d¸ng s¶n phÈm, tÝnh chÊt c¸c ®êng nÐt, sù phèi hîp cña c¸c yÕu tè t¹o h×nh chÊt lîng trang trÝ, mµu s¾c, tÝnh thêi trang, tÝnh thÈm mü ….
- Nhãm c¸c chØ tiªu kinh tÕ: C¸c chØ tiªu kinh tÕ bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ c¶, chi phÝ cho qu¸ tr×nh sö dông. §©y lµ nh÷ng chØ tiªu cã tÝnh chÊt tæng hîp kh¸ quan träng mµ tríc ®©y quan ®iÓm "kü thuËt thuÇn tóy" thêng Ýt chó ý kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa.
Muèn ®i ®Õn mét kÕt luËn ®óng ®¾n vÒ møc ®é chÊt lîng cña